HONG KONG EĞİTİM

SİSTEMİ
Sosyal ve Siyasal Yapılanma
• Hong Kong, Çin Halk Cumhuriyeti’nin
güneydoğusunda yer almakta ve irili ufaklı
yaklaşık 262 adadan oluşmaktadır.
• Temel olarak dört ana bölgeye (1.106,7 km²)
ayrılmıştır: Hong Kong Adası (80,7 km²),
Kowloon Yarımadası (46,9 km²), New
Territory ve diğer adalar
• Nüfusun büyük bir bölümünü (%92) Çinliler
oluşturmaktadır. Kalan %8’lik bölümünü ise
Endonezyalı ve Filipinliler oluşturmakta;
Hintli, Pakistanlı, Japon, Taylandlı bireyler de
yaşamaktadır
• Nüfus 7.500.700- Para Birimi Hong Kong
 Sosyal ve Siyasal Yapılanma
• Hong Kong, 19 Aralık 1984 tarihinde imzalanan Çin-İngiliz Ortak
Deklarasyonu kapsamında 1 Temmuz 1997 tarihinde İngiltere’den
ayrılıp, Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlanmıştır.
• Anlaşma kapsamında “Tek Ülke, İki Ayrı İdari Sistem” esası
çerçevesinde Özel İdare Bölgesi statüsüyle yönetilmektedir.
• Hong Kong, yedi buçuk milyonluk nüfusu ile 369.7 Milyar Dolar’ı aşan
Gayri Safi Yurt İçi Hasılası (GSYİH) ile güçlü bir ekonomiye sahiptir.
• Kişi başına düşen GSYİH ise 49,2 bin dolardır (CSD, 2020).
• “Tek Ülke, İki Ayrı İdari Sistem” esası bağlamında Hong Kong’un resmi
dili Çince ve İngilizce’dir.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Hong Kong eğitim sisteminin genel amacı şu şekilde belirlenmiştir
(Education Comission [EC], 2000):
• “Her insanın kendi özelliklerine uygun olarak etik, akıl, beden, sosyal
beceri ve estetik alanlarında çok yönlü bir gelişim göstermesini
böylece de yaşam boyu öğrenme, eleştirel ve keşfedici düşünme,
yenilik yapma ve değişime uyum sağlama becerilerine sahip olmasını;
özgüven ve takım ruhu ile dolmasını; toplumun refahı, ilerlemesi,
özgürlüğü ve demokrasisi için sürekli çaba göstermeye ve ulusun ve
dünyanın gelecekteki refahına katkıda bulunmaya istekli olmasını
sağlamak.”
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Eğitim Vizyonu (EC, 2000):
• Yaşam boyu öğrenen bir toplum oluşturmak: Hong Kong'u yaşam boyu öğrenmeye değer veren bir topluma
dönüştürmek ve böylece herkesin öğrenmekten zevk almasını, yaşam boyu öğrenme için gerekli tutum ve
yeteneğe sahip olmasını ve öğrenmek için çeşitli kanallara ve fırsatlara erişmesini sağlamak.
• Öğrencilerin genel niteliğini yükseltmek: Tüm öğrencilerin bilgi, yetenek ve tutumlarını geliştirerek toplumun
genel niteliğini iyileştirmek.
• Çeşitliliği olan bir okul sistemi inşa etmek: Eğitim ideolojilerine, finansman biçimlerine ve program odağına
çeşitlilik katarak öğrencilerin daha fazla seçeneğe sahip olmalarını ve çok yönlü yeteneklerini geliştirmelerini
sağlamak.
• İlham verici bir öğrenme ortamı oluşturmak: Yaratıcı ve keşfedici ruha ilham veren ve elverişli bir öğrenme
ortamı oluşturmak.
• Ahlak eğitiminin önemini kabul etmek: Öğrencilere ahlaki, duygusal ve ruhsal eğitim alanlarında yapılandırılmış
öğrenme deneyimleri sunmak.
• Gelenek bakımından zengin ancak kozmopolit ve kültürel çeşitliliğe sahip bir eğitim sistemi geliştirmek:
Öğrencilerin farklı kültürel ortamlarda öğrenebilmeleri, çalışabilmeleri ve yaşayabilmeleri için uluslararası bir
bakış açısı geliştirmelerine yardımcı olmak.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
EĞİTİM YÖNETİMİ
Hong Kong’ta eğitim teşkilatı merkez (Education Department) ve taşra
teşkilatı (Okul Destek Birimi) olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Eğitimden
sorumlu merkez teşkilat Eğitim Bürosu'dur (Education Bureau).
Eğitim Bürosu, sömürge ve sömürge sonrası ilk günlerde Eğitim
Departmanı (Education Department) ve 2003'ten 2007'ye kadar ise
Eğitim ve İnsan Gücü Bürosu olarak bilinmektedir. Taşra teşkilatında ise
“Okul Destek Birimleri” (ODB) (School Sponsoring Bodies) eğitim
faaliyetlerinden sorumludur.
 Hong Kong Eğitim Sistemi

• Hong Kong'un dört temel okul türü; gönüllü (devlet hibesine dayalı),
doğrudan devlet destekli proje, devlet ve özel / bağımsız okullar
şeklindedir. Dini gruplar, hayırsever kurumlar, ticaret ve ticaret
birlikleri gibi gönüllü okullar mevcut okulların büyük çoğunluğunu
oluşturmaktadır ve ODB’ler tarafından yönetilmektedir.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• ODB’ler personel ve yöneticilerin seçimiyle ilgili olarak tamamen takdir
yetkisi dâhil olmak üzere devlet okullarından çok daha fazla özerkliğe
sahiptirler.
• Hong Kong’taki bütün okullar temelde merkez teşkilatına bağlıdır.
• Hong Kong'daki tüm okullar, Hong Kong Eğitim Bürosu tarafından 2002
yılında geliştirilen "yönetim ve organizasyon; öğrenme ve öğretme; öğrenci
desteği ve okul ahlakı; öğrenci performansı" şeklinde dört alandan oluşan
bir kalite güvence çerçevesine göre değerlendirmeye tabi tutulur.
• Eğitim Bürosu, okulları dört ayda bir harici okul incelemesi aracılığıyla
değerlendirir ve okulların değerlendirme öncesinde dört alana yönelik bir
okul öz değerlendirme yapması gerekir (Kwan, 2012).
. Hong Kong Eğitim Bürosu Yönetim Teşkilatlanması
Şubeler Bölümler
Yüksek Öğrenim
İleri Öğrenim
İleri ve Yüksek Öğrenim Şubesi
Bilgi ve Halkla İlişkiler
Dış İrtibat
Altyapı ve Araştırma Destek
Planlama, Altyapı ve Okul Bölgeleri Tahsis Şubesi
Eğitim Komisyonu ve Planlama
Mesleki Gelişim ve Eğitim
Mesleki Gelişim ve Özel Eğitim Şubesi Özel Eğitim
Okul Öncesi Eğitim
Okul Gelişimi
Okul Gelişimi ve Yönetimi Şubesi
Okul Yönetimi
Program Geliştirme Enstitüsü (Merkezi Hükümet Ofisleri)

Program Geliştirme Enstitüsü (Kowloon Tong Eğitim Hizmetleri

Program ve Kalite Güvence Şubesi Merkezi)
Program Geliştirme Enstitüsü
Kalite Güvencesi ve Okul Temelli Destek
Eğitim Altyapısı
Yönetim
Kurumsal Hizmetler Şubesi Finans
Bilgi Teknolojileri Yönetimi
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Hong Kong Eğitim Bürosu altında altı ana şube bulunmaktadır.
• Bu şubelere bağlı 19 bölüm ve bu bölümler altında ise farklı sayılarda birim
bulunmaktadır.
• Hong Kong eğitim sisteminde temel reformlar ve değişiklikler Eğitim
Komisyonu ve Program Geliştirme Konseyinin önerileri kapsamında
gerçekleşmektedir.
• Eğitim sisteminin idari teşkilatlanmasında bu iki birim öne çıkmaktadır.
• Eğitim Komisyonu 1984 yılında toplumun ihtiyaçları ışığında eğitimin genel
gelişimi hakkında hükümete tavsiyede bulunmak için resmi olmayan bir
organ olarak kurulmuştur.
• Eğitim konusunda en önemli danışma organı olarak bir danışman, bir ortak,
bir ilham verici ve katalizör ile bir "öğrenen organizasyon" gibi çalışmaktadır
(Education Comission [EC], 2020).
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Eğitim Bürosu’nun odaklandığı alanlar (EC, 2020):
• Dil eğitimi, program reformu, okullar için destek, mesleki gelişim, kabul sistemleri,
değerlendirme mekanizmaları ve orta öğretim sonrası eğitim olanaklarının
artması şeklinde yedi temel alandaki eğitim reformunun ilerleyişini izlemek.
• Eğitimle ilgili yürütme ve danışma organlarının çalışmalarını koordine etmek.
• Hükümete reformun daha sorunsuz ve etkili bir şekilde nasıl uygulanacağı
konusunda tavsiyelerde bulunmak.
• Uygulanmasından bir süre sonra reformun etkililiğinin değerlendirilmesine
yönelik istatistikler hazırlamak.
• Okullara ve öğretmenlere daha fazla destek sağlayabilmek için ilgili danışma ve
yürütme organlarıyla iş birliği içinde çalışmak şeklinde ifade edilmiştir.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
Okul Yönetim Rehberine” göre okul destek
birimlerinin vizyon ve misyonu
 Hong Kong Eğitim Sistemi

• Hong Kong eğitim sistemi, okul öncesi (3-6

yaş), ilkokul (6-12 yaş), ortaokul (12-15 yaş),
lise (15-18 Yaş) ve yükseköğretim
kademelerinden oluşmaktadır.
Hong Kong Eğitim Sistemi
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Hong Kong’da okul öncesi eğitim zorunlu olmamakla birlikte 3-6
yaşları arasını kapsamakta ve 3 yıl sürmektedir.
• Zorunlu eğitim, 6 yıllık ilkokul ve 3 yıllık ortaokulu kapsamakta ve 9 yıl
sürmektedir. Zorunlu eğitimin ardından öğrenciler genel liselere,
gençlik kolejlerine (meslek lisesi) ve farklı meslek programlarına
gidebilmektedir.
• Genel liseler, 3 yıllık bir eğitimi kapsamakta ve üniversiteye doğrudan
geçiş imkânı sunmaktadır.
• Genel lise mezunlarının dört yıllık üniversite eğitiminin üzerine
isterlerse 2 yıllık yüksek lisans ve 3 ya da 4 yıllık doktora eğitimine
devam etme hakkı da bulunmaktadır.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Gençlik kolejleri meslek lisesi niteliğinde olup mesleki eğitim enstitülerine
doğrudan geçiş imkânı sunmaktadır.
• Mesleki eğitim enstitülerindeki iki yıllık diploma programını tamamlayan
öğrenciler isterlerse yüksek lisansa devam edebilmekte, isterlerse de 4 yıllık
üniversiteye geçebilmektedir. Burada yüksek lisans ve doktora
yapabilmektedirler.
• Diğer mesleki programlara giden öğrenciler lise eğitiminin ardından 2 yıllık
ön lisans programlarına gidebilmektedir.
• İki yıllık ön lisans programını tamamlayan öğrenciler isterlerse 4 yıllık
üniversiteye geçebilmektedir. Burada yüksek lisans ve doktora
yapabilmektedirler.
• Bunun dışında mesleki eğitim enstitüleri ve lise sonrası programlar arasında
da geçiş yapılabilmektedir (EB, 2020d).
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Hong Kong’da eğitimin temel amacı doğrultusunda ilköğretim ve
ortaöğretim için ortak alt amaçlar belirlenmiştir. 2020 yılı için
ilköğretim ve ortaöğretimin amaçları şöyledir (Education Bureau [EB],
2020a):
• Devlet okullarına devam eden tüm çocuklar için dokuz yıllık ücretsiz
ve evrensel ilk ve ortaokul eğitimi vermek.
• Öğrencilerin farklı ihtiyaçlarını karşılayan dengeli ve çeşitli bir okul
eğitimi sağlamak ve ileri çalışmalar ve kişisel gelişim için bilgi, değer ve
beceriler geliştirmelerine yardımcı olmak.
 Hong Kong

• Öğrencilerin iki ve üç dil konuşma becerilerini geliştirmek.

• Öğretim niteliğini ve etkinliğini artırmak.
• Öğrenme ve öğretme ortamını geliştirmek.
• Anakara’dan yeni gelen çocukların mümkün olan en kısa sürede
yerel okul sistemine adapte olmalarına yardımcı olmak.
• Okul yönetiminin niteliğini, esnekliğini ve hesap verebilirliğini
artırmaktır.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Ulusal Sınavlar
• 2009 yılında uygulamaya konulan Yeni Akademik Yapı (NAS) doğrultusunda
HKSDK 2012 yılından itibaren ülke çapında Hong Kong Ortaöğretim
Diploması Sınavı (HKODS), Hong Kong Eğitim Sertifikası Sınavı (HKESS) ve
Hong Kong İleri Düzey Sınavı (HKİDS) olmak üzere üç farklı ulusal sınav
gerçekleştirmeye başlamıştır.
• Liseyi tamamlayan öğrenciler bu sınavlara girerek ortaöğretimi
tamamlamakta ve yükseköğretime geçiş yapabilmektedirler. HKODS Hong
Kong’daki ulusal üniversiteler ve enstitüler tarafından tanınırken; HKESS ve
HKİDS’nin uluslararası tanınırlığı bulunmaktadır.
• Ancak son HKESS sınavı 2011 yılında; HKİDS sınavı ise 2013 yılında
gerçekleştirilmiştir. 2020 yılı itibari ile gerçekleştirilen tek değerlendirme
HKODS’dir (HKEAA, 2020b; HKEAA, 2020c).
 Hong Kong Eğitim Sistemi

Tablo 4. Hong Kong Eğitim Kurumu, Öğrenci ve Öğretmen Sayıları

Kademe Kurum Sayısı Öğrenci Sayısı Öğretmen Sayıları
Okulöncesi 1089 176 300 14 389
İlkokul ve ortaokul 646 377 200 27 970
Lise ve dengi 598 343 500 28 896
Yükseköğretim 30 324 100 26 358
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Okul Değerlendirmesi

• 2004 yılına kadar Hong Kong'taki bütün yardımlı okullardan

yıllık olarak öz değerlendirme yapmaları ve okul yönetim
komitesi tarafından onaylanan, öz değerlendirme bulgularını,
başarılarını, eksiklerini ve takip planlarını içeren bir Okul
Raporu'nu yayınlamaları ve okulun internet sitesine yüklemeleri
beklenmektedir.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Okul Değerlendirmesi
• EİB 2004 yılından itibaren okulların öz değerlendirme
faaliyetlerini doğrulamak amacıyla her dört yılda bir uygulanacak
olan Okul Dışı Denetleme (ODD) sürecini başlatmıştır. Bu
bağlamda okulların öz değerlendirmesi ile dış denetleme
arasında ortak bir yapı oluşturulmuş ve okulların öz
değerlendirme sürecinde takip etmeleri gereken ve dört ana, on
dört alt alandan oluşan Performans Göstergeleri çerçevesi
hazırlanmıştır. Bu bağlamda gerçekleştirilen ilk denetim raporları
2004 yılında EİB’nin internet sayfasında yayınlanmıştır.
 Hong Kong
• Eğitim Finansmanı
• Hong Kong’da 2019-2020 eğitim öğretim yılı bağlamında eğitime
ayrılan pay devlet harcamalarının %4,4’ü ile toplamda 125 milyar
dolardır ve 2018 yılı itibari ile dünyada 128. sırada yer almaktadır.
(Central Intelligence Agency [CIA], 2020; GovHK, 2020a). Hong Kong
hükümeti, okul öncesinden ortaöğretime gönüllü (devlet hibesine
dayalı) okullar, doğrudan devlet destekli proje okulları ve devlet
okullarını finanse etmektedir.
 Hong Kong Eğitim Sistemi
• Okul Finansmanı

• Bunun yanında yardımlı okullar Okul Destek Birimleri

tarafından; bazı özel okullar (doğrudan devlet destekli proje
okulları) bireysel yatırımcılar veya eğitim vakıfları tarafından da
finanse edilmektedir.
• Bu durum yardımlı okullar, özel okullar ve devlet okulları
arasında finansal özerklik açısından fark oluşmasına neden
olmakta ve birçok yönden eğitim politikalarını etkilemektedir.
• Doğrudan hükümete bağlı olan ve başka finansal kaynağı
olmayan devlet okulları mevcut bütçenin harcanmasında daha
az özerkliğe sahiptir (Yung Man-sing, 2006).