მერი წიკლაური

ასმათ ჯაფარიძე

თურქული ენა

1
 თურქული ანბანი
თანამედროვე თურქული ანბანი, რომელმაც 1928 წელს არაბული ანბანი
ჩაანაცვლა, 29 ასოსაგან შედგება. ამათგან 8 ასო ხმოვანი ბგერის ნიშანია, 21 ასო
კი - თანხმოვნის.

2
Aa ა Mm მ

Bb ბ Nn ნ

Cc ჯ Oo ო (მაგარი)

Çç ჩ Öö ო (რბილი)

Dd დ Pp ფ

Ee ე Rr რ

Ff Ф Ss ს

Gg გ Şş შ

-ğ ღ Tt თ

Hh ჰ Uu უ (მაგარი)

Iı Ы Üü უ (რბილი)

İi ი Vv ვ

Jj ჟ Yy იოტი (ი)თანხმოვანია

Kk ქ Zz ზ

Ll ლ

ğ-ს წარმოთქმის წესი:

მაგარი ხმოვნები: a, ı, o, u

რბილი ხმოვნები: e, i, ö, ü

1. მაგარ ხმოვნებს შორის ğ არ წარმოითქმის: papağan(თუთიყუში),

kurbağa (ბაყაყი), mağaza (მაღაზია), kağıt (ქაღალდი), ağaç (ხე), Erdoğan;

3
2. რბილ ხმოვნებს შორის ğ წარმოითქმის, როგორც „ი“: değil (არა), yeğen
(ძმიშვილი, დიშვილი), anneciğim (დედიკო);

3. რბილ ხმოვანსა და თანხმოვანს შორის ğ არ წარმოითქმის. ამ

შემთქვევაში ğ აგრძელებს წინა ხმოვანს: öğretmen (მასწავლებელი),
öğrenci (მოსწავლე, სტუდენტი)

4. მაგარ ხმოვანსა და თანხმოვანს შორის ğ სუსტად წარმოითქმის: buğday

(ხორბალი), yağmur (წვიმა), oğlum (შვილო)

5. სიტყვის ბოლოში ğ არ წარმოითქმის, მაგრამ მის წინ მდგომი ხმოვანი

წარმოითქმის გრძლად: dağ (მთა), bağ(ბაღი, ვენახი), sağ (მარჯვენა);

6. თუ ğ თანხმოვანზე დაბოლოებულ სიტყვას დაერთვის აფიქსი, იგი

წარმოითქმის როგორც სუსტი „ღ“: dağ-da (მთაზე), dağ-
cı(მთამსვლელი) bağ-da(ბაღში), bağ-cı (მევენახე), sağ-da (მარჯვნივ),
sağ-cı (მემარჯვენე)

წარმოთქვით ქვემოთ მოყვანილი სიტყვები:

I Ö Ü Y

Işık სინათლე Köpek ძაღლი gönül გული Yastık ბალიში

Kız გოგო Ördek იხვი cüzdan საფულე Yenge რძალი,

ბიცოლა

Mısır სიმინდი Öğretmen Otobüs Hayat

მასწავლებელი ავტობუსი ცხოვრება

Tıp მედიცინა Öğrenci gözlük სათვალე Hayalet

მოსწავლე მოჩვენება

4
 Irmak Şoför მძროლი güneş მზე Uyku ძილი
მდინარე

Fıstık თხილი Böcek ხოჭო Ülke ქვეყანა Zeytin ზეთის

ხილი

Canlı gömlek პერანგი Bülbül Buğday

ცოცხალი ბულბული ხორბალი

Örnek მაგალითი Müdür Yağmur წვიმა

დირექტორი

Günaydın დილა Yıldız

მშვიდობისა ვარსკვლავი

Üzüm ყურძენი Yol გზა

Süt რძე Büyük დიდი

თარგმნეთ ტექსტი ქართულად:

Bu ne? Bu okul. Büyük okul. İşte dersane. Temiz ve aydınlık dersane. Bu tavan.
Temiz ak tavan. Bu döşeme. Temiz döşeme. Bir tavan ve bir döşeme. O ne? O kapı. Dar
ve yüksek kapı. Şu ne? Bu pencere. Geniş ve temiz pencere. Kaç pencere? İki pencere.
O ne? O duvar. Kaç duvar? Dört ak duvar.
Şu ne? Bu masa. Nasıl masa? Yüksek Masa. O ne? O sıra. Kaç sıra? Birkaç sıra.
Nasıl sıra? Uzun sıra. Uzun ve alçak sıra. Şu dolap. Yüksek dolap. İşte sandalye. Kaç
sandalye? Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi, sekiz, dokuz, on sandalye.
İşte kitap. Nasıl kitap? Kalın kitap. Kaç kalın kitap? Beş kalın kitap. O ne? O
defter. İnce temiz defter. Kaç temiz defter? Birkaç temiz defter. Bu ne? Bu kalem. İnce
kalem. İnce ve kısa kalem. Şu ne? Şu tahta. Kara tahta. İşte silgi ve tebeşir. Küçük beyaz
tebeşir. O ne? O çanta. Güzel siyah çanta.

ლექსიკონი:

5
ak თეთრი kalın სქელი siyah შავი
alçak დაბალი kapı კარი şu ეგ
aydınlık ნათელი kara შავი tahta დაფა
beyaz თეთრი kim? ვინ? tavan ჭერი
birkaç რამდენიმე kısa მოკლე tebeşir ცარცი
bu ეს kitap წიგნი temiz სუფთა
büyük დიდი küçük პატარა uzun გრძელი
çanta ჩანთა masa მაგიდა güzel ლამაზი
dar ვიწრო nasıl? როგორი (როგორ)? ve და (კავშირი)
defter რვეული ne? რა? bir ერთი
dersane o ის iki ორი
აუდიტორია okul სკოლა üç სამი
dolap კარადა öğrenci მოსწავლე, სტუდენტი dört ოთხი
döşeme იატაკი öğretmen მასწავლებელი beş ხუთი
duvar კედელი pencere ფანჯარა altı ექვსი
geniş ფართო sandalye სკამი yedi შვიდი
ince თხელი sıra მერხი sekiz რვა
işte აი silgi საშლელი dokuz ცხრა
kaç? რამდენი? yüksek მაღალი on ათი
kalem კალამი

დავალება:

თარგმნეთ თურქულად:

აი სკოლა. როგორი სკოლა? ლამაზი სკოლა. ეს აუდიტორიაა. პატარა

ნათელი აუდიტორია. ის კარადაა. შავი კარადა. აი სუფთა მაგიდა. რამდენი
მაგიდა? ორი მაგიდა. ერთი მაღალი და ერთი დაბალი მაგიდა. ექვსი დაბალი
სკამი. ის ჭერია. სუფთა თეთრი ჭერი. აი ათი თხელი რვეული და ორი სქელი
წიგნი. ეგ რა არის? ეს ჩანთაა. თეთრი ჩანთა. აი შავი დაფა. ეს ცარცია. პატარა
თეთრი ცარცი. ორი ფართო ფანჯარა და ერთი ვიწრო კარი. ეს იატაკია. როგორი
იატაკი? სუფთა იატაკი. ეს რა არის? ეს კალამია. რამდენი კალამი? რვა კალამი.
ის ვინ არის? ის მასწავლებელია. ეს მოსწავლეა. ერთი მასწავლებელი და რვა
მოსწავლე.

6
 მრავლობითი რიცხვის წარმოება

მრავლობითი რიცხვის მაწარმოებელია: lar, ler

მაგარი ხმოვნები: a, ı, o, u → lar

რბილი ხმოვნები: e, i, ö, ü → ler
მაგალითად:
masa -მაგიდა defter - რვეული

masa-lar -მაგიდები defter-ler - რვეულები

kız - გოგო şoför - მძღოლი

kız-lar გოგოები şoför-ler მძღოლები

ეს Bu bu-n-lar ესენი

ეგ Şu şu-n-lar ეგენი

ის O o-n-lar ისინი

დაურთეთ მრავლობითი რიცხვის სუფიქსები:

სკოლა Okul მასწავლებელი Öğretmen

აუდიტორია Dersane დირექტორი Müdür

7
ექიმი Doktor ეზო Avlu

ბაღი Bahçe ვარდი Gül

ეზო avlu მანქანა Araba

კომპიუტერი Bilgisayar ყვავილი Çiçek

ტელეფონი Telefon ქუჩა Sokak

ხელი El ბურთი Top

კარი Kapı დღე Gün

კედელი Duvar ადამიანი Adam

ბავშვი Çocuk კალამი Kalem

ფარდა perde შვილიშვილი Torun

ნათესავი akraba და, ძმა Kardeş

დღე gün ბიძა Dayı

ბიძა amca ქალი Kadın

დეიდა teyze ბებია Nine

მამიდა Hala ძმიშვილი, დიშვილი yeğen

დედა anne მამა baba

თარგმნეთ ტექსტი ქართულად:

8
 Akrabalar
Bu kim? Bu anne. Genç ve güzel anne. O kim? O baba. Bu erkek kardeş. O kim?
O kız kardeş. Kaç erkek kardeş ve kaç kız kardeş? Bir erkek kardeş ve iki kız kardeş. O
kim? O nine. İşte nine ve dede. Kaç nine ve kaç dede? İki nine ve iki dede. Yaşlı nineler
ve dedeler. Onlar kim? Onlar torunlar. Kaç torun? Dört torun. Yaramaz ve neşeli
torunlar.
O genç kadın kim? O teyze. Kaç teyze? İki teyze. Bu kim? Bu dayı. Kaç dayı? Üç
dayı. İşte daylar ve teyzeler. Kaç hala? Bir hala. İşte amcalar. Birkaç hala ve birkaç amca.
Bunlar kim? Bunlar yeğenler. Kaç yeğen? Birkaç yeğen. Küçük yeğenler.

Kim ვინ dede პაპა, ბაბუა neşeli მხიარული torun

შვილიშვილი
akraba ნათესავი erekek kardeş ძმა bunlar ესენი
yaramaz ცელქი
amca ბიძა (მამის genç şunlar ეგენი
ძმა) ახალგაზრდა yaşlı ასაკოვანი,
onlar ისინი
ხნიერი
anne დედა güzel ლამაზი nine ბებია
yeğen დისწული,
baba მამა hala მამიდა teyze დეიდა
ძმისწული
dayı ბიძა (დედის kadın ქალი
ძმა)
kız kardeş და

სახელის წარმოქმნა

9
 ქონებისა და უქონლობის მაწარმოებელი სუფიქსები

ქონების მაწარმოებელი სუფიქსი: -𝒍𝚤𝟒 → (-lı, -li, -lu, -lü)

çanta – çanta-lı ჩანთიანი

akıl – akıl-lı ჭკვიანი

şeker – şeker-li შაქრიანი

bulut – bulut-lu ღრუბლიანი

a,ı → lı araba-lı (მანქანიანი), kapı-lı (კარიანი)

e,i → li gölge-li(ჩრდილიანი), renk-li,(ფერიანი, ფერადი) ,
tebeşir-li (ცარციანი)
o,u → lu su-lu (წყლიანი), yağmur-lu (წვიმიანი), balkon-lu
(აივნიანი)
ö, ü → lü gül-lü (ვარდიანი), süt-lü (რძიანი), göl-lü (ტბიანი), söz-lü
(სიტყვიანი)
დაურთეთ ქონების მაწარმოებელი სუფიქსები:

წიგნი Kitap დარდი Dert ფარდა Perde

ნიჭი Yetenek ფიქრი Düşünce დაფა Tahta

ყვავილი Çiçek მხიარულება Neşe მკლავი Kol

ბაღი Bahçe ძალა Güç ჭკუა Zeka

ეზო Avlu გემო Tat თმა Saç

მტვერი Toz ფანჯარა Pencere ცხვირი Burun

მარილი Tuz სართული Kat ყური Kulak

10
ფერფლი Kül ბავშვი çocuk ფქვილი Un

უქონლობის მაწარმოებელი სუფიქსები: -𝒔𝚤𝟒 𝒛→ (-sız, -siz, -suz, -süz)

akıl – akıl-sız უჭკუო

bulut – bulut-suz უღრუბლო

şeker – şeker-siz უშაქრო

a,ı → sız araba-sız (უმანქანო), kapı-sız (უკარო)

e,i → siz gölge-siz (უჩრდილო), renk-siz (უფერო) tebeşir-siz
(უცარცო)
o,u → suz su-suz (უწყლო), yağmur-suz (უწვიმო), balkon-suz
(უაივნო)
ö, ü → süz gül-süz (უვარდო), süt-süz(ურძეო) , göl-süz (უტბო), söz-
süz (უსიტყვო)
დაურთეთ უქონლობის მაწარმოებელი სუფიქსები:
წიგნი Kitap დარდი Dert ფარდა Perde

ნიჭი Yetenek ფიქრი Düşünce დაფა Tahta

ყვავილი Çiçek მხიარულება Neşe მკლავი Kol

ბაღი Bahçe ძალა Güç ჭკუა Zeka

ეზო Avlu გემო Tat თმა Saç

მტვერი Toz ფანჯარა Pencere ცხვირი Burun

11
მარილი Tuz სართული Kat ყური Kulak

ფერფლი Kül ბავშვი çocuk ფქვილი Un

წარმომავლობის მაწარმოებელი სუფიქსები: lı, li, lu, lü

köy (სოფელი) köy-lü (სოფლელი)

şehir (ქალაქი) şehir-li (ქალაქელი)

Tiflis (თბილისი) Tiflis-li (თბილისელი)

Batum (ბათუმი) Batum-lu (ბათუმელი)

a,ı → lı Ankara-lı, Kıbrıs-lı (კვიპროსელი), bura-lı (აქაური)

e,i → li Paris-li (პარიზელი), Edirne-li (ედირნელი)
o,u → lu İstanbul-lu (სტამბოლელი), Trabzon-lu (ტრაპიზონელი)
ö, ü → lü Ürdün-lü (იორდანიელი), köy-lü (სოფლელი)
დაურთეთ წარმომავლობის მაწარმოებელი სუფიქსები:

სამსუნი Samsun მოსკოვი Moskova კონია Konya

სუფსა Supsa ლონდონი Londra აზია Asya

თბილისი Tiflis ამერიკა Amerika უბანი Mahalle

ბურსა Bursa ჩინეთი Çin აღმოსავლეთი Doğu

იქ Ora აქ Bura მანდ Şura

ნიგერია Nijerya საქართველო Gürcistan თურქეთი Türkiye

ბათუმი Batum დასავლეთი Batı ევროპა Avrupa

12
 თარგმნეთ ტექსტი ქართულად:

İşte okul. Beş katlı okul. Bu dersane. Kaç dersane? Altı dersane. İki pencereli
aydınlık dersaneler. Birkaç uzun sıra. Uzun sıralar. Altı tane alçak sandalye. Alçak
sandalyeler. Beş kalın kitap. Kalın kitaplar. Dokuz tane ince defter. Temiz ve ince defterler.
O adam kim? O adam öğretmen. Bunlar ise öğrenciler. Öğretmen nereli? Öğretmen
buralı. Üç öğrenci Tiflisli, dört öğrenci ise Batumlu. Şunlar kim? Bunlar Ankaralı
öğrenciler.
İşte köylü kadın. Üç çocuklu köylü kadın. Bu güzel kız nereli? Bu kız şehirli.
Çalışkan çocuk çantalı, tembel çocuk ise çantasız. Çantalı ve çantasız çocuklar. Çalışkan
ve tembel öğrenciler.

İşte აი Uzun გრძელი İse კი (ნაწილაკი) Güzel ლამაზი

Okul სკოლა Sıra მერხი Öğrenci მოსწავლე şehir ქალაქი
Beş ხუთი Alçak დაბალი nere სად şehirli ქალაქელი
Kat სართული Sandalye სკამი nereli სადაური kız გოგო
Katlı სართულიანი Kalın სქელი üç სამი çalışkan ბეჯითი
Bu ეს Kitap წიგნი bura აქ Çanta ჩანთა
Dersane Tane ცალი buralı აქაური Çantalı ჩანთიანი
აუდიტორია İnce თხელი şunlar ეგენი Çantasız უჩანთო
Aydınlık ნათელი Defter რვეული köy სოფელი tembel ზარმაცი
Kaç რამდენი Temiz სუფთა köylü სოფლელი ve და (კავშირი)
Altı ექვსი adam ადამიანი, კაცი kadın ქალი
İki ორი O ის çocuk ბავშვი
Pencere ფანჯარა Kim ვინ çocuklu ბავშვიანი
Pencereli ფანჯრიანი Öğretmen
Birkaç რამდენიმე მასწავლებელი
Bunlar ესენი

13
 ადგილობითი ბრუნვა

-da

-de ში, ზე

-ta

-te

a, ı, o, u → da araba-da (მანქანაში) , tahta-da (დაფაზე), okul-da (სკოლაში), yol-da

(გზაში), kapı-da (კარზე)

e, i, ö, ü →de ev-de(სახლში), göl-de (ტბაზე), gün-de (დღეში) İzmir’de(იზმირში)

დაურთეთ ადგილობითი ბრუნვის ნიშნები:

მაგიდა masa- Ankara- ეზო avlu-

ბაღი bahçe- ხელი El - ფანჯარა pencere-

ოთახი oda- İstanbul- რვეული defter-

პროსპექტი cadde- კედელი Duvar- მერხი sıra-

სკამი sandalye- აუდიტორია Dersane- საავადმყოფო hastane

ჩანთა çanta- დარბაზი Salon- ვარდი gül-

ყრუ თანხმოვნები: F, s, t, k, ç, ş, h, p → ta, te ყრუ თანხმოვნებს ვიმახსოვრებთ

შემდეგი მსაზღვრელ-საზღვრულით: Fıstıkçı Şahap, რაც ქართულად ნიშნავს
თხილის გამყიდველ შაჰაფს.

a, ı, o, u ---ta e, i, ö, ü----te

დაურთეთ ადგილობითი ბრუნვის ნიშნები:

14
 თეფში tabak- რძე süt- სახელმწიფო devlet

ჯიბე cep- აუდიტორია sınıf- ბალიში yastık

პარკი park მზე güneş- ქურთუკი ceket

კალათი sepet ქუჩა sokak მდინარე yırmak

კარადა dolap მატჩი maç-

ყვავილი çiçek ცა gök-

პრედიკატული სიტყვებია: var - არის, yok - არ არის

Masa-da defter var. Masa-da defter yok.

მაგიდაზე რვეული არის. მაგიდაზე რვეული არ არის.

Bahçe-de köpek var. Bahçe-de köpek yok.

ბაღში ძაღლი არის. ბაღში ძაღლი არ არის.

შეადგინეთ წინადადებები ქვემოთ მოყვანილი სიტყვებით მოცემული

მაგალითის მიხედვით:

Okul-da öğrenci var

Okul-da öğrenci yok.

a, ı, o, u → da e, i, ö, ü →de

F, s, t, k, ç, ş, h, p → ta, te

Okul სკოლა Mutfak Araba მანქანა Park პარკი Pencere

სამზარეულო ფანჯარა
Baba მამა Çocuk ბავშვი

15
 Öğrenci Anne დედა Çiçek ყვავილი
მოსწავლე

Gök ცა Sepet კალათი Sokak ქუჩა Dersane Cep ჯიბე

აუდიტორია
Güneş მზე Yumurta Araba მანქანა Para ფული
კვერცხი Öğretmen
მასწავლებელი

Tiflis თბილისი Dolap კარადა Gömlek პერანგი Kapı კარი Balkon აივანი

Üniversite Ceket ქურთუკი Leke ლაქა Anahtar Gül ვარდი

უნივერსიტეტი გასაღები

Tabak თეფში Maç მატჩი Sıra მერხი Duvar კედელი Döşeme იატაკი

Ekmek პური Futbolcu Kalem კალამი Saat საათი Halı ხალიჩა

ფეხბურთელი

Markette Alışveriş
Ayşe: Merhaba!
Satıcı: Merhaba! Hoş geldiniz!
Ayşe: Hoş bulduk! Süt var mı?
Satıcı: Evet, var.
Ayşe: Bir litre süt kaç lira?
Satıcı: Bir litre süt üç lira.
Ayşe: Lütfen, bir litre süt.
Satıcı: Başka bir şey?
Ayşe: Yumurta var mı?
Satıcı: Evet, var.
Ayşe: Taze mi?
Satıcı: Çok taze.
Ayşe: Bir yumurta ne kadar?
Satıcı: Bir yumurta bir lira.
Ayşe: Lütfen, on yumurta. Muz kaça?

16
Satıcı: Muz iki lira. Başka bir şey?
Ayşe: Tamam, hepsi ne kadar?
Satıcı: On yedi lira.
Ayşe: Teşekkürler.
Satıcı: İyi günler!
Ayşe: İyi günler!

Satıcı - გამყიდველი muz ბანანი

Hoş geldiniz - კეთილი იყოს თქვენი ne kadar? რა ღირს?

მობრძანება
süt რძე
Hoş bulduk - კეთილად გნახეთ
tamam აქ: საკმარისია
başka bir şey სხვა რამე
taze ახალი
hepsi ne kadar? სულ რა ღირს?
yumurta კვერცხი
iyi günler დღე მშვიდობისა

kaç lira? რამდენი ლირა ღირს?

kaça? რა ღირს?

lira ლირა

litre ლიტრი

lütfen თუ შეიძლება, გთხოვთ

17
ადგილის გარემოებითი წინადადების ინვერსიული წყობა:

თუ ადგილის გარემოებით წინადადებაში ადგილის გარემოება არის

წინადადების თავში, მაშინ ადგილმდებარეობის გამოსახატავად ვიყენებთ
პრედიკატულ სიტყვას - var, უარყოფით ასპექტში yok-ს. მაგ: Masa-da defter
var (მაგიდაზე რვეული არის), Masa-da defter yok (მაგიდაზე რვეული არ არის).

ხოლო, თუ ადგილის გარემოებით წინადადებაში ადგილის გარემოება

არის წინადადების ბოლოში, მაშინ ადგილმდებარეობის გამოსახატავად
ვიყენებთ სუფიქსს - dir, უარყოფით ასპექტში değil-ს. მაგ: Defter masa-da-dır
(რვეული მაგიდაზეა), Defter masa-da değil-dir (რვეული მაგიდაზე არაა).

Masa-da defter var. Masa-da defter yok.

მაგიდაზე რვეული არის. მაგიდაზე რვეული არ არის.

Defter masa-da-dır (რვეული Defter masa-da değil-dir.

მაგიდაზეა)
რვეული მაგიდაზე არ არის.

Bahçe-de köpek var. Bahçe-de köpek yok.

ბაღში ძაღლი არის. ბაღში ძაღლი არ არის.

Köpek bahçe-de-dir. Köpek bahçe-de değil-dir.

ძაღლი ბაღშია. ძაღლი ბაღში არ არის.

18
შეადგინეთ წინადადებები ქვემოთ მოყვანილი სიტყვებით მოცემული
მაგალითების მიხედვით:

Okul-da öğrenci var okul-da öğrenci yok

Öğrenci okul-da-dır Öğrenci okul-da değil-dir

Okul სკოლა Mutfak Araba Park პარკი Pencere

სამზარეულო მანქანა ფანჯარა
Öğrenci Çocuk ბავშვი
მოსწავლე Anne დედა Baba მამა Çiçek
ყვავილი

Gök ცა Sepet კალათი Sokak ქუჩა Dersane Cep ჯიბე

აუდიტორია
Güneş მზე Yumurta Araba Para ფული
კვერცხი მანქანა Öğretmen
მასწავლებელი

Tiflis თბილისი Dolap კარადა Gömlek Kapı კარი Balkon

პერანგი აივანი
Üniversite Ceket Anahtar
უნივერსიტეტი ქურთუკი Leke ლაქა გასაღები Gül ვარდი

Tabak თეფში Maç მატჩი Sıra მერხი Duvar კედელი Döşeme

იატაკი
Ekmek პური Futbolcu Kalem Saat საათი
ფეხბურთელი კალამი Halı
ხალიჩა

19
 კითხვითი წინადადება

კითხვითობა იწარმოება კითხვითი ნაწილაკის 𝑚𝚤4 → (mı, mi, mu, mü) მეშვეობით.
კითხვითი ნაწილაკი იწერება ცალკე.

დავალება: შეადგინეთ იმ ტიპის წინადადებები, რომლის მაგალითებიც ქვემოთ არის

მოყვანილი:

Masa-da defter var Defter masa-da-dır.

Masa-da defter var mı? Defter masa-da mıdır?

Masa-da defter yok Defter masa-da değil-dir

Masa-da defter yok mu? Defter masa-da değil mi-dir?

Okul
Bu beş katlı yeni bina okuldur. Okulda iki ve üç pencereli aydınlık dersaneler var.
Dersanelerde neler var? Dersanelerde masa, sandalye, tahta ve uzun sıralar var. Tahtada
silgi ve tebeşir var mı? Evet, var.
Okulda daha ne var? Okulda daha zengin kütüphane ve kulüp var. Dersanede kim
var? Dersanede öğretmen ve öğrenciler var. Okulda doktor yok mu? Nasıl yok, var. İşte o
uzun boylu, gözlüklü genç adam doktordur.
Kütüphanede neler var? Kütüphanede enteresan kitaplar var. Okulda lokanta var
mı? Evet, var. Okulda büyük ve temiz lokanta da var. Lokantada çay, kahve ve lezzetli
yemekler var.

Katlı სართულიანი Daha კიდევ lezzetli გემრიელი

bina შენობა Gözlüklü lokanta სასადილო

სათვალიანი
pencereli ფანჯრიანი da/de ც ნაწილაკი
enteresan
aydınlık ნათელი zengin მდიდარი
საინტერესო
masa მაგიდა büyük დიდი
kahve ყავა

20
sandalye სკამი kulüp კლუბი temiz სუფთა

uzun boylu მაღალი kütüphane yemek საჭმელი

ბიბლიოთეკა

შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები:

Masa-da kitap var mı? var ----mı

Masa-da kitap yok mu? yok --- mu

Dolap.... kitap ....... mı?

Dersane...... öğretmen ...... mu?
Çanta..... defterler ...... mu?
Okul.... doktor ..... mı?
Sıra.... kalem ..... mu?
Sinema..... film ..... mı?
Lokanta..... kahve ..... mı?
Kütüphane..... enteresan kitaplar ....... mı?
Dersane..... koltuk ...... mu?
Tahta..... tebeşir ...... mı?

Mevsimler
Bir yılda dört mevsim var: İlkbahar, Yaz, Sonbahar ve Kış. Bir mevsimde üç ay var.
Bir ayda dört hafta var. Bir haftada yedi gün var: Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe,
Cuma, Cumartesi, Pazar.
Bir yılda on iki ay var: Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz,
Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık.
Bir ayda otuz veya otuz bir gün var. Şubatta yirmi sekiz veya yirmi dokuz gün var.
Artık yıllarda Şubat'ta yirmi dokuz gün var.
Günde yirmi dört saat var. Bir saatte altmış dakika var. Bir dakikada altmış saniye
var.
Bir yılda üç yüz altmış beş veya üç yüz altmış altı gün var.

21
 ay თვე yıl წელიწადი çarşamba nisan აპრილი
ოთხშაბათი
artık yıl ნაკიანი ilkbahar mayıs მაისი
წელიწადი გაზაფხული perşembe
ხუთშაბათი haziran ივნისი
dakika წუთი yaz ზაფხული
cuma პარასკევი temmuz ივლისი
gün დღე sonbahar
შემოდგომა cumartesi შაბათი ağustos აგვისტო
hafta კვირა
kış ზამთარი pazar კვირა eylül სექტემბერი
mevsim
pazartesi ocak იანვარი ekim ოქტომბერი
წელიწადის დრო
ორშაბათი
saniye წამი şubat თებერვალი kasım ნოემბერი
salı სამშაბათი
mart მარტი aralık დეკემბერი

3.შეავსეთ სათანადო სუფიქსებით : ადგილობითი ბრუნვა + var ან dir4

ა)დადებითში:

Çanta.... bir kitap ve iki defter .....

Kalem masa.......
Bahçe..... güzel çiçekler.....
Birkaç çocuk avlu....
Dolap... büyük sözlük .....
Okul.... çok çalışkan öğrenci .....
İki çalışkan çocuk bu sınıf....
Sokak.... birkaç otomobil ....
kitap... güzel resimler .....
Bir büyük resim duvar....

22
Köy... iki genç doktor ....
Şimdi bir doktor şehir…
ბ) უარყოფითში:

Sınıf.... dolap ....

Anne ev...... .......
Okul...... doktor ......
Kitap masa..... ......
Köpek avlu..... .....
Gök..... bulutlar .....
Kalem sıra..... .....
Müdür oda..... .....

Oda.... dolap....
Dersane.... öğretmen....
Çocuk bahçe.....
Kütüphane.... sözlük...

4. თარგმნეთ ქართულად:

Şehirde nasıl sokaklar var? Şehirde uzun ve geniş sokaklar var. Bu sokakta mağaza
yok mu? Hayır, yok. Mağazalar başka bir sokaktadır. Mağazada ekmek var mı? Evet, var.
Yeni gazete nerededir? Gazeteler dolaptadır. Dolapta yeni gazete yok, yalnız eski
gazeteler var. Yeni gazete masadadır.
Çocuk okulda mıdır? Hayır, çocuk okulda değil, avludadır. Nine de orada mıdır?
Evet, nine de orada, avludadır.
Bu kitapta yeni ders var mı? Hayır, yok. Bu kitap eskidir. Yeni ders işte bu yeni
kitaptadır.
Şehir ქალაქი Mağaza მაღაზია Dolap კარადა
Nasıl როგორი Başka სხვა Yalnız მხოლოდ
Sokak ქუჩა Ekmek პური Eski ძველი
Uzun გრძელი Yeni ახალი Orada იქ
Geniş ფართო Gazette გაზეთი Ders გაკვეთილი,
ლექცია

23
 Kahvaltıda (საუზმეზე)

Anne: Günaydın, kızım.

Kız: Günaydın, anne.

Anne: Kahvaltı hazır, sütlü kahve, zeytin, bal ve yumurta masada. Peynir de var, ama
biraz tuzlu.

Kız: Ekmek yok mu?

Anne: Taze ekmek dolapta.

Kız: Kahve şekersiz mi?

Anne: evet, kızım, kahve şekersiz.

Kız: Eline sağlık, anne.

Anne: Afiyet olsun!

Anne დედა Bal თაფლი Tuzlu მარილიანი

Kız გოგო ve და (კავშირი) Ekmek პური

Kızım შვილო Yumurta კვერცხი taze ახალი

Günaydın დილა მშვიდობისა Masa მაგიდა dolap კარადა

Kahvaltı საუზმე Peynir ყველი şekersiz უშაქრო

Hazır მზადაა De ც eline sağlık ხელი

დაგელოცოს
Sütlü რძიანი ama მაგრამ
afiyet olsun შეგერგოს
Kahve ყავა biraz ცოტა

Zrytin ზეთის ხილი

24
 თურქული თვლის სისტემა
თურქული თვლის სისტემა ათობითია. ყოველი ათეული იწყება წინა
ათეულზე ერთეულის დართვით:

Bir - ერთი Altı - ექვსი 10+1=11 (on bir)

Iki - ორი Yedi - შვიდი 20+1=21 (yirmi bir)

Üç - სამი Sekiz - რვა 30+1=31 (otuz bir)

Dört - ოთხი Dokuz - ცხრა

Beş - ხუთი On - ათი

10 on 60 altmış 1000 bin

20 yirmi 70 yetmiş 1000 000 milyon

30 otuz 80 seksen 1000 000 000 milyar

40 kırk 90 doksan

50 elli 100 yüz

15 – on beş 145 – yüz kırk beş 1214 – bin iki yüz on dört

28 – yirmi sekiz 315 – üç yüz on beş 2327 – iki bin üç yüz yirmi yedi

34 – otuz dört 890 – sekiz yüz doksan 3742 – üç bin yedi yüz kırk iki

49 – kırk dokuz 567 – beş yüz altmış yedi 4535 – dört bin beş yüz otuz beş

53 – elli üç 500- beş yüz 7986 – yedi bin dokuz yüz seksen altı

25
 რთული რიცხვითი სახელის შემადგენელი ნაწილები იწერება ცალ-
ცალკე. მაგ: 1532 - bin beş yüz otuz iki, 2345 - iki bin üç yüz kırk beş.

სავარჯიშო:
1. დაწერეთ თურქულად სიტყვიერად:

215, 87, 111, 339, 1800, 556, 632, 1225, 2588, 1993, 99, 729, 45, 1715, 9745, 2932, 3912,
5621, 8154, 4597, 9717, 9999, 7561, 1290, 2634, 8974, 9126, 4321, 6789, 4831, 6543,
8941, 6893, 3152, 1470, 5542, 9043, 800

2. თარგმნეთ ქართულად:

İnce, temiz defterler. Güzel kitaplar. Geniş pencereli, aydınlık odalar. Alçak tavanlı
evler. Şehirli kızlar. Köylü çocuklar. İstanbullu öğretmenler. Uzun ve kısa kalemler.
Çok katlı evler. Yüksek ve alçak masalar. Uzun sıralar. Siyah çantalar. Küçük beyaz
tebeşirler. Kitapsız dolap.

რიგობითი რიცხვითი სახელი

რიგობითი რიცხვითი სახელი იწარმოება შემდეგნაირად:

ა) ხმოვანზე დაბოლოებული ფუძეებისათვის -𝑛𝑐𝚤4 → (-ncı, -nci, -ncu, -

ncü) სუფიქსის დართვით: iki-nci (მეორე), altı-ncı (მეექვსე), yedi-nci
(მეშვიდე)...
ბ) თანხმოვანზე დაბოლოებული ფუძეებისთვის -𝚤4 nc𝚤4 → (-ıncı, -inci, -
uncu, -üncü) სუფიქსის დართვით: bir-inci (პირველი), üç-üncü (მესამე),
dörd-üncü (მეოთხე), beş-inci (მეხუთე).....

დაესმის კითხვა kaç-ıncı? მერამდენე?

თანხმოვანფუძიანებს: e,i ---inci, a,ı -----ıncı, o,u ----- uncu, ö,ü --- üncü

ხმოვანფუძიანებს: e,i ---nci, a,ı -----ncı, o,u ----- ncu, ö,ü --- ncü

დაურთეთ რიგითი რიცხვითი სახელის მაწარმოებელი სუფიქსები:

26
bir- on bir- Otuz-

iki- on iki- otuz yedi-

üç- on üç- kırk-

dört- on dört- kırk beş-

beş- on beş- elli-

altı- on altı- elli yedi-

yedi- on yedi- elli sekiz-

sekiz- on sekiz- altmış

dokuz – on dokuz altmış bir-

on- yirmi- yüz-

განყოფითი რიცხვითი სახელი

განყოფითი რიცხვითი სახელი იწარმოება რაოდენობითის ფუძეზე - 𝑎2 𝑟 →(-ar,

-er) (თანხმოვანფუძიანთათვის) და -ş𝑎4 𝑟→(-şar, -şer) (ხმოვანფუძიანთათვის
სუფიქსების დართვით. დაესმის კითხვა: kaçar? რამდენ-რამდენი?

Bir-er - ერთ-ერთი, iki-şer - ორ-ორი, üç-er - სამ- სამი, altı-şar - ექვს-ექვსი,

dokuz-ar -ცხრა-ცხრა

თანხმოვანფუძიანებს: e,i,ö,ü ---er, a,ı,o,u ---ar

ხმოვანფუძიანებს: e,i,ö,ü ---şer, a,ı,o,u ---şar

დაურთეთ განყოფითი რიცხვითი სახელის მაწარმოებელი სუფიქსები:

bir- on bir- Otuz-

iki- on iki- otuz yedi-

üç- on üç- kırk-

27
dört- on dört- kırk beş-

beş- on beş- elli-

altı- on altı- elli yedi-

yedi- on yedi- elli sekiz-

sekiz- on sekiz- altmış

dokuz – on dokuz altmış bir-

on- yirmi- yüz-

შენიშვნა: რთული რაოდენობითი რიცხვითი სახელებიდან რიგობითი და

განყოფითი რიცხვითი სახელების წარმოებისას მაწარმოებელი დაერთვის
ბოლო ციფრს. მაგ: on beş→on beşinci, on beşer; iki yüz otuz altı → iki yüz otuz
altıncı, iki yüz otuz altışar.

პროცენტის ნიშნი

%4 yüz-de dört %5 yüz-de beş

პროცენტის ნიშანი % (yüzde) წინ უსწრებს რიცხვით სახელს %10 (yüzde on).

%7 yüzde yedi (შვიდი პროცენტი), %5 yüzde beş (ხუთი პროცენტი), %50 yüzde elli
(ორმოცდაათი პროცენტი)

დაწერეთ სიტყვიერად:

%10, %2, %9, %8, %5, %30, %25, %40, %15, %100;

%14 %70 %90

28
 თარგმნეთ ტექსტი:

Merhaba. Benim adım Kate. Burası okul. Okul Tophane’de. Okul 6 katlı.
Alt katta ofisler var. Ofisler büyük. Ofislerde masalar, koltuklar, bilgisayarlar,
dolaplar var. Sekreterler ofiste.

İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci katlarda sınıflar var. Okulda 10 sınıf

var. Sınıflarda sandalyeler, sıralar, kalemler, kitaplar, sözlükler, defterler,
perdeler, bilgisayar ve tahta var. Masalarda kitaplar, kalemler, defterler ve silgiler
var. Şimdi sınıflarda öğrenciler yok. Çünkü öğrenciler teneffüste.

Okulda çok güzel kantin var. Kantin üst katta. Kantinde sandalyeler,
masalar, televizyon, yiyecekler ve içecekler var. Kantin çok kalabalık. Bütün
öğrenciler kantinde.

Merhaba გამარჯობა Dolap კარადა Öğrenci მოსწავლე,

სტუდენტი
Benim adım ჩემი Sekreter მდივანი
სახელია Çünkü იმიტომ რომ
Sınıf აუდიტორია
Burası ეს Teneffüs შესვენება
Sandalye სკამი
Okul სკოლა Kantin ბუფეტი
Sıra მერხი
Katlı სართულიანი Üst ზედა
Kalem კალამი
Alt ქვედა Televizyon
Kitap წიგნი
ტელევიზორი
Kat სართული
Sözlük ლექსიკონი
Yiyecek საჭმელი
Ofis ოფისი
Defter რვეული
İçecek სასმელი
Büyük დიდი
Perde ფარდა
ve და (კავშირი)
Masa მაგიდა
Tahta დაფა
Çok ძალიან, ბევრი
Koltuk სავარძელი
Silgi საშლელი
Kalabalık
Bilgisayar კომპიუტერი
ხალხმრავალი

Bütün ყველა, მთელი

29
უპასუხეთ კითხვებს ტექსტის მიხედვით:

Okul nerde?

Okulda kimler var?

Ofiste neler var?

Okulda kaç sınıf var?

Öğrenciler nerede?

30
 შემასმენლობითი სუფიქსები

შემასმენლობითი სუფიქსები თანხმოვანფუძიანი სახელებისთვის

დადებითი ასპექტი

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Iპ. -𝚤4 𝑚 → (-ım, -im, -um, -üm) ვარ Iპ. -𝚤4 𝑧 → (-ız, -iz, -uz, -üz) ვართ

IIპ.-𝑠𝚤4 𝑛 →(-sın, -sin, -sun, -sün) ხარ IIპ. -𝑠𝚤4 𝑛𝚤4 𝑧 →(-sınız, -siniz, -sunuz, -sünüz) ხართ

IIIპ.-𝑑𝚤4 𝑟 →(-dır, -dir, -dur, -dür) არის - IIIპ. -𝑑𝚤4 𝑟𝑙𝑎2 𝑟 →(-dırlar, -dirler, -durlar, -dürler)
(მჟღერი თანხმოვნის შემდეგ) არიან - (მჟღერი თანხმოვნის შემდეგ)
4
-𝑡𝚤 𝑟 →(-tır, -tir, -tur, -tür) არის - (ყრუ
-𝑡𝚤4 𝑟𝑙𝑎2 𝑟 →(-tırlar, -tirler, -turlar, -türler) არიან - -
თანხმოვნის შემდეგ)
(ყრუ თანხმოვნის შემდეგ)

e,i → im a,ı → ım ö,ü → üm o,u → um

Ben güzel-im Ben çalışkan-ım Ben müdür-üm Ben doktor-um

Sen güzel-sin Sen çalışkan-sın Sen müdür-sün Sen doktor-sun

O güzel-dir O çalışkan-dır O müdür-dür O doktor-dur

Biz güzel-iz Biz çalışkan-ız Biz müdür-üz Biz doktor-uz

Siz güzel-siniz Siz çalışkan-sınız Siz müdür-sünüz Siz doktor-sunuz

Onlar güzel-dirler Onlar çalışkan-dırlar Onlar müdür-dürler Onlar doktor-durlar

მე ლამაზი ვარ მე ბეჯითი ვარ მე დირექტორი ვარ მე ექიმი ვარ

შენ ლამაზი ხარ შენ ბეჯითი ხარ შენ დირექტორი ხარ შენ ექიმი ხარ

ის ლამაზი არის ის ბეჯითი არის ის დირექტორი არის ის ექიმი არის

ჩვენ ლამაზები ვართ ჩვენ ბეჯითები ვართ ჩვენ ექიმები ვართ

31
თქვენ ლამაზები ხართ თქვენ ბეჯითები ჩვენ დირექტორები თქვენ ექიმები ხართ
ხართ ვართ
ისინი ლამაზები არიან ისინი ექიმები არიან
ისინი ბეჯითები თქვენ
არიან დირექტორები ხართ

ისინი
დირექტორები
არიან

შემასმენლობითი სუფიქსები

ხმოვანფუძიანი სახელებისთვის

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Iპ. -𝑦𝚤4 𝑚 → (-yım, -yim, - Iპ. -𝑦𝚤4 𝑧 → (-yız, -yiz, -yuz, -yüz) ვართ
yum, -yüm) ვარ
IIპ. -𝑠𝚤4 𝑛𝚤4 𝑧 →(-sınız, -siniz, -sunuz, -sünüz)
IIპ. -𝑠𝚤4 𝑛 → (-sın, -sin, -sun, - ხართ
sün) ხარ
IIIპ. -𝑑𝚤4 𝑟𝑙𝑎2 𝑟 → (-dırlar, -dirler, -durlar, -dürler)
4
IIIპ. -𝑑𝚤 𝑟 →( -dır, -dir, -dur, - არიან
dür) არის

სუფიქსები იგივეა, რაც თანხმოვანფუძიან სახელებთან, ოღონდ y ჩნდება

იქ, სადაც ორი ხმოვანი იყრის თავს.

Ben anne-y-im Ben baba-y-ım Ben Gürcü-y-üm Ben Batumlu-y-um

Sen anne-sin Sen baba-sın Sen Gürcü-sün Sen Batumlu-sun

O anne-dir O baba-dır O Gürcü-dür O Batumlu-dur

32
Biz anne-y-iz Biz baba-y-ız Biz Gürcü-y-üz Biz Batumlu-y-uz

Siz anne-siniz Siz baba-sınız Siz Gürcü-sünüz Siz Batumlu-sunuz

Onlar anne-dirler Onlar baba-dırlar Onlar Gürcü-dür-ler Onlar Batumlu-durlar

მე დედა ვარ მე მამა ვარ მე ქართველი ვარ მე ბათუმელი ვარ

შენ დედა ხარ შენ მამა ხარ შენ ქართველი ხარ შენ ბათუმელი ხარ

ის დედა არის ის მამა არის ის ქართველი არის ის ბათუმელი არის

ჩვენ დედები ჩვენ მამები ვართ ჩვენ ქართველები ჩვენ ბათუმელები

ვართ ვართ ვართ
თქვენ მამები
თქვენ დედები ხართ თქვენ ქართველები თქვენ ბათუმელები
ხართ ხართ ხართ
ისინი მამები
ისინი დედები არიან ისინი ქართველები ისინი ბათუმელები
არიან არიან არიან

ყრუ თანხმოვნები: f, s, t, k, ç, ş, h, p → -𝑡𝚤4 𝑟 →(-tır, -tir, -tur, -tür)

Kardeş-tir (ძმა არის), arkadaş-tır (მეგობარი არის), Türk-tür (თურქი არის), Rus-tur (რუსი
არის)

ყრუ თანხმოვნებს ვიმახსოვრებთ ამ სიტყვებით: Fıstıkçı Şahap - თხილის

გამყიდველი შაჰაფი

Yoldaş თანამგზავრი dost - მეგობარი mühendis - ინჟინერი Türk- თურქი

avukat -ადვოკატი kazak - ყაზაყი arnavut - ალბანელი

Kardeş ძმა, და Arkadaş მეგობარი Türk თურქი Rus რუსი

Ben kardeş-im Ben arkadaş-ım Ben Türk-üm Ben Rus-um

Sen kardeş-sin Sen arkadaş-sın Sen Türk-sün Sen Rus-sun

O kardeş-tir O arkadaş-tır O Türk-tür O Rus-tur

33
 Biz kardeş-iz Biz arkadaş-ız Biz Türk-üz Biz Rus-uz

Siz kardeş-siniz Siz arkadaş-sınız Siz Türk-sünüz Siz Rus-sunuz

Onlar kardeş-tirler Onlar arkadaş-tırlar Onlar Türk-tür-ler Onlar Rus-turlar

Sen kimsin? Ben öğrenciyim. O kim(dir)? O öğretmen(dir). Biz çalışkan öğrenciyiz. Siz
de çalışkansınız. ben çalışkan değilim, tembel öğrenciyim. Onlar da tembeldirler.
Ali doktordur, Ayşe mühendistir, Hasan müdürdür.
Bu ne? Bu sıra. Sıra yeni(dir). O ne? O Kapı. Kapı nasıl(dır)? Kapı geniş ve
yüksektir. Sandalye alçaktır. Masa da alçaktır. Kitap kalındır, defter incedir. Pencere
temizdir. Döşeme nasıldır? Döşeme temiz değildir, kirlidir. Şu dolap yenidir.
Şapkalı kadın doktordur. Ben de doktorum. Sen ise öğretmensin. Doktor gençtir.
Öğretmen yaşlıdır.

Sen შენ Değil არა Nasıl როგორი Temiz სუფთა

Kim ვინ Tembel ზარმაცი Geniş ფართო Döşeme იატაკი

Ben მე Doktor ექიმი Yüksek მაღალი Kirli ჭუჭყიანი

Öğrenci მოსწავლე Mühendis ინჟინერი Sandalye სკამი Dolap კარადა

Öğretmen მასწავლებელი Müdür დირექტორი Alçak დაბალი Şapkalı ქუდიანი

Çalışkan ბეჯითი Sıra მერხი Kalın სქელი Kadın ქალი

de (da) ც (ნაწილაკი) Yeni ახალი İnce თხელი Genç ახალგაზრდა

Kapı კარი Pencere ფანჯარა Yaşlı ასაკოვანი

34
სავარჯიშო
1. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები: zengin(მდიდარი), şehirli
(ქალაქელი), profesör (პროფესორი), japon (იაპონელი), mimar (არქიტექტორი),
amca (ბიძა), ünlü (ცნობილი), komşu (მეზობელი)

შეავსეთ შემასმენლობითი სუფიქსებით:

Sen doktor... Biz şehirli...

O mühendis... Siz müdür...
Biz öğrenci... Onlar arkadaş...
Siz Gürcü... O Rus...
Ben öğretmen... Sen yaramaz...
O köylü... Biz komşu...
Sen büyük... Ben buralı...
Onlar çalışkan... Siz küçük...
O Türk... Sen çok akıllı...
Ben tembel...

შემასმენლობითი სუფიქსები

კითხვითი ასპექტი

კითხვითი ასპექტი იწარმოება კითხვითი ნაწილაკის 𝑚𝚤4 → (mı, mi, mu, mü)
მეშვეობით. კითხვითი ნაწილაკი იწერება ცალკე და მას დაერთვის
შემასმენლობითი სუფიქსები.

e,i → mi
a,ı → mı
ö,ü → mü
o,u → mu

35
 e,i → mi

Ben güzel-im მე ლამაზი ვარ Ben güzel mi-y-im? მე ლამაზი ვარ?

Sen güzel-sin Sen güzel mi-sin? შენ ლამაზი ხარ?

O güzel-dir O güzel mi (dir)? ის ლამაზი არის?

Biz güzel-iz Biz güzel mi-y-iz? ჩვენ ლამაზები ვართ?

Siz güzel-siniz Siz güzel mi-siniz? თქვენ ლამაზები ხართ?

Onlar güzel-dirler Onlar güzel mi-dirler?

Onlar güzel-ler mi? ისინი ლამაზები არიან?

a,ı → mı

Ben çalışkan-ım მე ბეჯითი ვარ Ben çalışkan mı-y-ım? მე ბეჯითი ვარ?

Sen çalışkan-sın Sen çalışkan mı-sın?

O çalışkan-dır O çalışkan mı(dır)?

Biz çalışkan-ız Biz çalışkan mı-y-ız?

Siz çalışkan-sınız Siz çalışkan mı-sınız?

Onlar çalışkan-dırlar Onlar çalışkan mıdırlar?

Onlar çalışkan-lar mı?

ö,ü → mü

Ben müdür-üm მე დირექტორი ვარ. Ben müdür mü-y-üm? მე დირექტორი

ვარ?
Sen müdür-sün

36
O müdür-dür Sen müdür mü-sün?

Biz müdür-üz O müdür mü(dür)?

Siz müdür-sünüz Biz müdür mü-y-üz?

Onlar müdür-dürler Siz müdür mü-sünüz?

Onlar müdür mü-dürler?

Onlar müdür-ler mi?

o,u → mu

Ben doktor-um მე ექიმი ვარ Ben doktor mu-y-um მე ექიმი ვარ?

Sen doktor-sun Sen doktor mu-sun

O doktor-dur O doktor mu-(dur)

Biz doktor-uz Biz doktor mu-y-uz

Siz doktor-sunuz Siz doktor mu-sunuz

Onlar doktor-durlar Onlar doktor mu-durlar

Onlar doktor-lar mı?

სავარჯიშო
1. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები დადებით და კითხვით ასპექტებში:
adam (ადამიანი, კაცი), esmer (შავგვრემანი), kuaför (პარიკმახერი), patron
(უფროსი, ხელმძღვანელი)

2. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები დადებით და კითხვით ასპექტებში:

Sen doktor... Biz şehirli...

O mühendis... Siz müdür...
Biz öğrenci... Onlar arkadaş...

37
 Siz Gürcü... O Rus...
Ben öğretmen... Sen yaramaz...
O köylü... Biz komşu...
Sen büyük... Ben buralı...
Onlar çalışkan... Siz küçük...
O Türk... Sen çok akıllı...
Ben tembel...

შემასმენლობითი სუფიქსები

უარყოფითი ასპექტი

değil -არა

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben teyze değil-im მე Biz teyze değil-iz ჩვენ დეიდები არ

დეიდა არ ვარ ვართ

Sen teyze değil-sin შენ Siz teyze değil-siniz თქვენ დეიდები არ

დეიდა არ ხარ ხართ

O teyze değil(dir) ის Onlar teyze değil-dir-ler (değil-ler) ისინი

დეიდა არ არის დეიდები არ არიან

Ben doktor-um ben doktor değil-im

38
 კითხვით-უარყოფითი ასპექტი

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben teyze değil mi-y-im? მე დეიდა არ Biz teyze değil mi-y-iz? ჩვენ დეიდები
ვარ? არ ვართ?

Sen teyze değil mi-sin? შენ დეიდა არ Siz teyze değil mi-siniz? თქვენ დეიდები
ხარ? არ ხართ?

O teyze değil mi (değil mi-dir)? ის Onlar teyze değil mi-dir-ler (değil-ler mi)?
დეიდა არ არის? ისინი დეიდები არ არიან?

თუ სახელი ბოლოვდება ყრუ თანხმოვნებზე (f, s, t, k, ç, ş, h, p), მესამე

პირის მხოლობით და მრავლობით რიცხვში გვექნება → -tır, -tir, -tur, -tür -tırlar,
-tirler, -turlar, -türler

ყრუ თანხმოვნები: f, s, t, k, ç, ş, h, p → -𝑡𝚤4 𝑟 →(-tır, -tir, -tur, -tür)

Kardeş-tir (ძმა არის), arkadaş-tır (მეგობარი არის), Türk-tür (თურქი არის), Rus-tur
(რუსი არის)

ყრუ თანხმოვნებს ვიმახსოვრებთ ამ სიტყვებით: Fıstıkçı Şahap - თხილის

გამყიდველი შაჰაფი. ყველა ყრუ თანხმოვანი არის ამ ორ სიტყვაში მოქცეული.

Yoldaş თანამგზავრი dost - მეგობარი mühendis - ინჟინერი Türk- თურქი

avukat -ადვოკატი kazak - ყაზაყი arnavut - ალბანელი

Kardeş ძმა, და Arkadaş მეგობარი Türk თურქი Rus რუსი

Ben kardeş-im Ben arkadaş-ım Ben Türk-üm Ben Rus-um

Sen kardeş-sin Sen arkadaş-sın Sen Türk-sün Sen Rus-sun

O kardeş-tir O arkadaş-tır O Türk-tür O Rus-tur

39
 Biz kardeş-iz Biz arkadaş-ız Biz Türk-üz Biz Rus-uz

Siz kardeş-siniz Siz arkadaş-sınız Siz Türk-sünüz Siz Rus-sunuz

Onlar kardeş-tirler Onlar arkadaş-tırlar Onlar Türk-tür-ler Onlar Rus-turlar

***
Sen kimsin? Ben öğrenciyim. O kim(dir)? O öğretmen(dir). Biz çalışkan öğrenciyiz. Siz
de çalışkan mısınız? Hayır, ben çalışkan değilim, tembel öğrenciyim. Onlar tembeller mi?
Evet, onlar da tembeldirler.
Ali doktordur, Ayşe mühendistir, Hasan müdürdür.
Bu ne? Bu sıra. Sıra yeni mi(dir)? Evet, sıra yenidir. O ne? O kapı. Kapı nasıl(dır)?
Kapı geniş ve yüksektir. Sandalye alçaktır. Masa da alçak mıdır? Evet, masa da alçaktır.
Kitap kalındır, defter incedir. Pencere temiz midir? Evet, pencere temizdir. Döşeme
nasıldır? Temiz değil midir? Hayır döşeme temiz değildir, kirlidir. Şu dolap yeni midir?
Evet, yenidir.
Şapkalı kadın doktor mudur? Evet, doktordur. Siz de doktor musunuz? Hayır, ben
doktor değilim, öğretmenim. Doktor genç midir? Evet, gençtir. Öğretmen yaşlıdır.

Sen შენ Değil არა Nasıl როგორი Temiz სუფთა

Kim ვინ Tembel ზარმაცი Geniş ფართო Döşeme იატაკი

Ben მე Doktor ექიმი Yüksek მაღალი Kirli ჭუჭყიანი

Öğrenci მოსწავლე Mühendis ინჟინერი Sandalye სკამი Dolap კარადა

Öğretmen მასწავლებელი Müdür დირექტორი Alçak დაბალი Şapkalı ქუდიანი

Çalışkan ბეჯითი Sıra მერხი Kalın სქელი Kadın ქალი

de (da) ც (ნაწილაკი) Yeni ახალი İnce თხელი Genç ახალგაზრდა

Kapı კარი Pencere ფანჯარა Yaşlı ასაკოვანი

40
სავარჯიშო:
1. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები დადებით, კითხვით, უარყოფით
და კითხვით-უარყოფით ასპექტებში: evli (დაოჯახებული), bonkör
(კეთილი), İstanbullu (სტამბოლელი), yakışıklı (სიმპათიური)

გამჟღერება
რამდენიმე ყრუ თანხმოვანზე დაბოლოებული მრავალმარცვლიანი
სახელი მჟღერდება: p→b, ç→c, t→d, k→ğ.

p →b ç→c k→ğ t→d

tabip ექიმი dalgıç მყვინთავი bebek ბავშვი şahit მოწმე

Ben tabib-im Ben dalgıc-ım Ben bebeğ-im Ben şahid-im

Sen tabip-sin Sen dalgıç-sın Sen bebek-sin Sen şahit-sin

O tabip-tir O dalgıç-tır O bebek-tir O şahit-tir

Biz tabib-iz Biz dalgıc-ız Biz bebeğ-iz Biz şahid-iz

Siz tabip-siniz Siz dalgıç-sınız Siz bebek-siniz Siz şahit-siniz

Onlar tabip-tirler Onlar dalgıç-tırlar Onlar bebek-tirler Onlar şahit-tirler

გამჟღერება ხდება მხოლოდ დადებით ასპექტში. უარყოფითში, კითხვითში,

კითხვით-უარყოფითში არ გამჟღერდება. მაგალითად:
Ben sahib-im ben sahip değil-im ben sahip miyim ben sahip değil miyim

***
Köy yakın mıdır? Evet, yakındır. Nasıldır? Bağlı, bahçeli yerdir. O yaşlı kadın kim(dir),
nine mi(dir)? Evet, o kadın ninedir. Dede de yaşlı mı(dır)? Evet, dede de yaşlı(dır). Şimdi
o hastadır. O genç uzun boylu adam kim(dir)? O adam doktordur. Doktor buralı mı(dır)?
Hayır, doktor buralı değil, şehirlidir.

41
 İşte bahçe. Bahçe ağaçlı ve çiçeklidir. Ağaçsız bahçe güzel değildir. Bu renk renk
çiçekler çok güzel! İşte beyaz, sarı, pembe ve kırmızı güller. Ağaçlar büyük ve yeşildir.
Ağaçlar meyveli mi(dir)? Bazı ağaçlar meyveli; bazı ise meyvesizdir.
Ev kaç odalı(dır)? Bu ev sekiz odalıdır. Odalar aydınlık mı(dır) yoksa karanlık
mıdır? Odalar çok aydınlıktır, çünkü pencereler geniş ve yüksektir. Pencereler şimdi açık
mı(dır)? Evet, açıktır. Kapı ise kapalıdır.

Köy სოფელი Hasta ავადმყოფი Çok ძალიან, ბევრი Meyvesiz უნაყოფო

Yakın ახლო Genç ახალგაზრდა İşte აი Bazı ზოგი
Bağlı ვენახიანი Uzun მაღალი Beyaz თეთრი Odalı ოთახიანი
Bahçeli ბაღჩიანი Boylu ტანიანი Sarı ყვითელი Karanlık ბნელი
Yer ადგილი Adam კაცი Pembe ვარდისფერი Çünkü იმიტომ
Yaşlı ასაკოვანი Buralı აქაური Gül ვარდი Geniş ფართო
Kadın ქალი Ağaç ხე Kırmızı წითელი Açık ღია
Nine ბებია Ağaçlı ხიანი Büyük დიდი Kapalı დახურული
Dede ბაბუა Ağaçsız უხეო Yeşil მწვანე
Şimdi ახლა Renk renk ფერად meyveli ნაყოფიანი
ფერადი

სავარჯიშო:
1. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები დადებით, კითხვით, უარყოფით
და კითხვით-უარყოფით ასპექტებში: reşit (t-d) (სრულწლოვანი), sahip (p-
b) (პატრონი), küçük (k-ğ) (პატარა), utangaç (ç-c) (მორცხვი)

შეგახსენებთ, რომ გამჟღერება ხდება იმ შემთხვევაში, თუ p, b, ç, c ასოებს

ხმოვანი მოჰყვება. ანუ მხოლოდ ორ პირში: ben, biz
***

Şimdi sen neredesin, evde misin? Hayır, ben evde değilim, okuldayım. Okulda daha
kim var? Okulda daha öğretmen ve öğrenciler var. Öğretmen sınıfta mıdır? Evet, sınıftadır.
Siz neredesiniz, evde değil misiniz? Hayır, evde değiliz, avludayız. Ömer de avluda
mı(dır)? Hayır, Ömer avluda değil(dir), Kütüphanededir. Baba nerede(dir)? Baba
pazarda(dır), anne evdedir. Evde daha kim var? Evde daha nine ve iki çocuk var. Dede de
evde mi(dir)? Dede bahçededir.

42
Şimdi ახლა Avlu ეზო
Nerde სად Kütüphane ბიბლიოთეკა
Ev სახლი Pazar ბაზარი
Hayır არა Nine ბებია
Daha კიდევ Dede ბაბუა
Sınıf აუდიტორია

Aslı: Merhaba Mehmet! Nasılsın?

Mehmet: İyiyim Aslı, sen nasılsın?
Aslı: İşteyim, çok yoğunum. Sen neredesin?
Mehmet: Ben de işteyim, görüşürüz
Aslı: görüşürüz.

Nasılsın? – რპგორ ხარ?

İyiyim - კარგად ვარ
İş - სამსახური
İşteyim - სამსახურში ვარ
Çok ძალიან
Yoğun დატვირთული
Nerede სად
Neredesin სად ხარ?
Ben de მეც
Görüşürüz შეხვედრამდე

Ali: Selam Cem, neredesiniz?

Cem: Selam Ali, kafedeyiz.

Ali: Orası nerede?

Cem: Taksim, yedinci caddede,

43
Ali: Siz kaç kişisiniz?

Cem: 2 kişiyiz. Mine de burada.

Ali: Tamam, orada görüşürüz.

Selam – სალამი Orası nerede? ეგ სად 2 kişiyiz – ორი კაცი ვართ

არის?
Nerede – სად Burada – აქ არის
Yedinci – მეშვიდე
Neredesiniz – სად ხართ? Tamam – კარგი
Cadde პროსპექტი
Kafe - კაფე Orada – იქ
Kaç – რამდენი
Kafedeyiz – კაფეში ვართ Görüşürüz – შევხვდებით
Kişi – ადამიანი, სული,
პირი

Kaç kişisiniz? რამდენი

პირი ხართ?

Zehra: Merhaba Ayşe! Ben okuldayım, sen okulda mısın?

Ayşe: Merhaba Zehra! Hayır, okulda değilim, evdeyim.

Zehra: Neden? Hasta mısın?

Ayşe: Evet, çok hastayım.

Zehra: Geçmiş olsun!

Ayşe: Sağ ol!

Okul - სკოლა Neden - რატომ

Okuldayım სკოლაში ვარ Hasta - ავად

Hayır - არა Evet - დიახ

Değilim არ ვარ

44
 Ev სახლი Geçmiş olsun! - გამოჯანმრთელებას
გისურვებ!
Evdeyim - სახლში ვარ
Sağ ol - გმადლობთ

1. დაურთეთ შემასმენლობითი სუფიქსები:

Biz bahçe-de.......

Ben sınıf-ta......

Onlar dersane-de.....

Sen ev-de......

Çocuk avlu-da......

Siz kütüphane-de....

O dersane-de....

Biz lokanta-da....

Siz şehir-de....

Sen okul-da....

5. შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები კითხვით ფორმაში:

Baba fabrika..... .....?

Okul.... nasıl öğretmenler ..... .......?

Sen sokak..... .....?

Biz dersane..... ......?
Ben hastane..... .....?
Siz köy..... ....?
Tahta...... tebeşir ...... mu?
Ev... televizyon ..... mu?

45
Sıra.... defter..... mı?
Masa... kaç kitap .....?
Köy.... hastane .... mu?
Bahçe.... güller .... mı?
Siz Tiflis..... .....?
Kütüphane... yeni kitaplar ..... mı?

46
 მასდარი (საწყისი, ინფინიტივი)

მასდარის ნიშანი: mak, mek

a, ı, o, u → mak

e, i, ö, ü → mek

მაგალითად:

al-mak - ყიდვა, აღება

gül-mek - სიცილი

a, ı, o, u → mak

e, i, ö, ü → mek

დავურთოთ მასდარის ნიშნები:

bil- bak- iç-

sus- sil- at-

kal- aç- gir-

gör- uç- bekle-

sat- bin- bul-

47
 აწმყო-განსაზღვრული დრო (Şimdiki Zaman)

გამოხატავს მოქმედებას, რომელიც საუბრის მომენტში ხდება. დროის ნიშანი

დაერთვის ზმნის შესაბამისი სახის ფუძეს. იწარმოება შემდეგნაირად:

იმისათვის, რომ ვაწარმოოთ აწმყო განსაზღვრული დრო, ზმნის საწყის ფორმას უნდა
ჩამოვაცილოთ მასდარის (საწყისის) ნიშანი: mak, mek და დავურთოთ ქვემოთ
მოცემული სუფიქსები:

ზმნის ფუძე + 𝚤4 yor +პირის ნიშანი – (თანხმოვნის შემდეგ)

ზმნის ფუძე + yor +პირის ნიშანი – (ხმოვნის შემდეგ)

დადებითი ფორმა

მაგალითად: bilmek ცოდნა

e,i → i içmek -დალევა girmek -შესვლა, inmek ჩასვლა, sevmek-სიყვარული

gelmek მოსვლა silmek წაშლა itmek ხელის კვრა

Ben bil-i4-yor-um მე ვიცი Biz bil-i4-yor-uz ჩვენ ვიცით

Sen bil-i4-yor-sun შენ იცი Siz bil-i4-yor-sunuz თქვენ იცით

O bil-i4-yor მან იცის Onlar bil-i4-yor-lar მათ იციან

a,ı →ı

Almak-ყიდვა, აღება bakmak ყურება, açmak -გაღება yapmak კეთება, satmak გაყიდვა,
kalmak დარჩენა,yazmak წერა kalkmak ადგომა

Ben al-ı-yor-um მე ვყიდულობ (ვიღებ) Biz al-ı-yor-uz ჩვენ ვყიდულობთ

48
 Sen al-ı-yor-sun შენ ყიდულობ Siz al-ı-yor-sunuz თქვენ ყიდულობთ

O al-ı-yor ის ყიდულობს Onlar al-ı-yor-lar ისინი ყიდულობენ

o,u → u

Durmak-გაჩერება, დგომა susmak გაჩუმება, bulmak პოვნა, uçmak ფრენა, unutmak

დავიწყება sormak კითხვის დასმა, koşmak სირბილი

Ben dur-u-yor-um მე ვდგავარ Biz dur-u-yor-uz ჩვენ ვდგავართ

Sen dur-u-yor-sun შენ დგახარ Siz dur-u-yor-sunuz თქვენ დგახართ

O dur-u-yor ის დგას Onlar dur-u-yor-lar ისინი დგანან

ö, ü → ü

Görmek-დანახვა gülmek სიცილი, yüzmek ცურვა, sürmek ტარება, dönmek დაბრუნება,

göçmek გადასახლება düşünmek ფიქრი küsmek გაბუტვა

Ben gör-ü-yor-um მე ვხედავ Biz gör-ü -yor-uz ჩვენ ვხედავთ

Sen gör-ü -yor-sun შენ ხედავ Siz gör-ü -yor-sunuz თქვენ ხედავთ

O gör-ü –yor ის ხედავს Onlar gör-ü-yor-lar ისინი ხედავენ

1.დაურთეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის სუფიქსები დადებით ასპექტში:

Ben mektup yaz...

Sen çok güzel konuş...
Öğretmen ders anlat...

49
Siz çok iş yap...
Ben köyü sev...
Biz annemize söz ver.....
Sen her gün çok çalış...
Ali evden erken çık...
Annem lezzetli yemekler yap...
Dedem bahçede otur...
Sen eve çok geç dön...
Ben Tiflis'te otur...
Siz çok sigara iç....

2. აუღლეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის დადებით ასპექტში: gülmek (სიცილი),

oturmak (ცხოვრება, ჯდომა), bakmak (ყურება), gelmek (მოსვლა)

Nereden Geliyorsunuz?

Gökçe: Nereden geliyorsun?

Tamar: Gürcistan'dan geliyorum. Türkiye'de nerede oturuyorsun?

Gökçe: İstanbul'da oturuyorum.

Tamar: Hangi semtte oturuyorsun?

Gökçe: Beşiktaş'ta oturuyorum. Siz hangi semtte oturuyorsunuz?

Tamar: Ben Taksim'de oturuyorum.

Gökçe: İstanbul güzel mi?

50
 Tamar: Evet, çok güzel.

Gökçe: Hoşça kal! (კარგად იყავი)

Tamar: Güle güle! (ნახვამდის, ბედნიერად)

ლექსიკონი:

Nereden საიდან Oturmak ცხოვრება Evet - დიახ

Gelmek მოსვლა Nerede oturuyorsun? სად Çok ძალიან, ბევრი

ცხოვრობ?
Nereden geliyorsun?
Hangi - რომელი
საიდან მოდიხარ?
Semt – უბანი
Nerede სად

გამჟღერება ზმნებში

თურქულ ენაში მჟღერდება მხოლოდ რამდენიმე ზმნა. უარყოფითში არ გამჟღერდება,

რადგან თანხმოვანი მოჰყვება ფუძეს.

gitmek წასვლა gid-i-yor-um git-mi-yor-um

etmek კეთება ed-i-yor-um et-mi-yor-um

seyretmek ყურება seyred-i-yor-um seyret-mi-yor-um

tatmak დაგემოვნება tad-ı-yor-um tat-mı-yor-um

ditmek-წეწვა did-i-yor-um dit-mi-yor-um

gütmek მწყემსვა güd-ü-yor-um güt-mü-yor-um

როგორც ხედავთ, ამ ზმნების ფუძე დაბოლოებულია t-ზე, t მჟღერდება და გადადის d-ში,

როცა მას ხმოვანი მოჰყვება: t→d

შენიშვნა: გაამჟღერეთ მხოლოდ ზემოთ ჩამოთვლილი ზმნები, სხვა ზმნა არ

მჟღერდება

51
დავალება: აუღლეთ ზმნები: gitmek, etmek, seyretmek, tatmak

ხმოვანფუძიანი ზმნების უღლება

როგორც უკვე აღვნიშნეთ, თანხმოვანფუძიანი ზმნის უღლებისას ჩნდება

ბგერათგამყოფი i4 (i, ı, u, ü). მაგალითად: gel-i-yor-um. რაც შეეხება ხმოვანფუძიან
ზმნებს, არ ჩნდება ასეთი ბგერათგამყოფი. მაგალითად:

uyumak - ძილი

Ben uyu-yor-um Biz uyu-yor-uz

Sen uyu-yor-sun Siz uyu-yor-sunuz

O uyu-yor Onlar uyu-yor-lar

Taşımak-ზიდვა, ტარება, okumak კითხვა, korumak დაცვა, tanımak გაცნობა, yürümek

სიარული, üşümek სიცივე, büyümek გაზრდა

Ben taşı-yor-um Biz taşı-yor-uz

Sen taşı-yor-sun Siz taşı-yor-sunuz

O taşı-yor Onlar taşı-yorlar

თავისებურებას იჩენს ზმნები, რომლებიც a-ზე e-ზე ბოლოვდება. a-ზე

დაბოლოებული გადადის ı-ში, ხოლო e-ზე დაბოლოებული გადადის i-ში.
მაგალითად:

a-ı

e-i

a–ı

52
Anlamak-გაგება başlamak დაწყება, hatırlamak გახსენება, ağlamak ტირილი taramak
დავარცხნა, bağlamak მიბმა, yıkamak დაბანა, aramak -ძებნა, დარეკვა

Ben anla-yor-um Biz anlı-yor-uz

Ben anlı-yor-um Siz anlı-yor-sunuz

Sen anlı-yor-sun Onlar anlı-yor-lar

O anlı-yor

e-i

Beklemek - ლოდინი istemek სურვილი demek თქმა eklemek დამატება titremek

კანკალი yemek ჭამა ilerlemek წინსვლა, temizlemek დასუფთავება

Ben bekle-yor-um Biz bekli-yor-uz

Ben bekli-yor-um Siz bekli-yor-sunuz

Sen bekli-yor-sun Onlar bekli-yorlar.

O bekli-yor

შენიშვნა: თუ ზმნის ფუძე e-ზე ბოლოვდება და მას წინ უსწრებს ö ან ü, მაშინ e გადადის
ü-ში. მაგალითად:

Söylemek თქმა özlemek მონატრება ödemek გადახდა süslemek მორთვა, üflemek

Ben söyle-yor-um Biz söylü-yor-uz ჩვენ ვამბობთ

Ben söylü-yor-um მე ვამბობ Siz söylü-yor-sunuz თქვენ ამბობთ

Sen söylü-yor-sun შენ ამბობ Onlar söylü-yor-lar ისინი ამბობენ

O söylü-yor ის ამბობს

53
თუ ზმნის ფუძე a-ზე ბოლოვდება და მას წინ უსწრებს o ან u, მაშინ a გადადის u-ში.
მაგალითად:

Oynamak - თამაში, toplamak მოგროვება, uygulamak განხორციელება, boyamak

შეღებვა, horlamak ხვრინვა, sulamak მორწყვა, uğurlamak გამასპინძლება, okşamak
მოფერება, koklamak

Ben oyna-yor-um Biz oynu-yor-uz ჩვენ ვთამაშობთ

Ben oynu-yor-um მე ვთამაშობ Siz oynu-yor-sunuz თქვენ თამაშობთ

Sen oynu-yor-sun შენ თამაშობ Onlar oynu-yor-lar ისინი თამაშობენ

O oynu-yor ის თამაშობს

დავალება: აუღლეთ ზმნები დადებით ასპექტში: ağlamak-ტირილი, benzemek-

მსგავსება, özlemek-მონატრება, boyamak-შეღებვა

კითხვითი ფორმა

კითხვით ფორმაში პირის ნიშანი დაერთვის კითხვით ნაწილაკს 𝑚𝚤4 →(mı, mi,
mu, mü)
დაგვჭირდება მხოლოდ mu ვარიანტი, რადგან yor-ს მოჰყვება კითხვითობის
ნაწილაკი, მესამე პირის მრავლობითში იქნება ყოველთვის mı, რადგან მოჰყვება
lar-ს.

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-i4-yor muyum? მოვდივარ? Biz gel-i-yor muyuz? მოვდივართ?

Sen gel-i-yor musun? მოდიხარ? Siz gel-i-yor musunuz? მოდიხართ?

O gel-i-yor mu? მოდის? Onlar gel-i-yorlar mı? მოდიან?

54
 უარყოფითი ასპექტი

უარყოფითობის მაწარმოებელია -ma-, -me-

ორ ფართო ხმოვანს შორის მოქცეული y-ის წინამავალი ფართო ხმოვანი (a,e)

ვიწროვდება და გვაძლევს: a→ı, e→i. დავიწროებული ხმოვანი ემორჩილება
ხმოვანთა ჰარმონიის კანონს და ემსგავსება თავის წინამავალ ხმოვანს (gör –me-
yor-um→gör-mi-yor-um →gör-mü-yor-um)

უარყოფითი სახე (gelmemek არ მოსვლა)

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-mi-yorum არ მოვდივარ Biz gel-mi-yor-uz არ მოვდივართ

Sen gel-mi-yor-sun არ მოდიხარ Siz gel-mi-yor-sunuz არ მოდიხართ

O gel-mi-yor არ მოდის Onlar gel-mi-yor-lar არ მოდიან

mı, mi, mu, mü -არ

e,i – mi

a,ı- mı

o,u-mu

ö,ü –mü

e,i – mi

içmek -დალევა girmek -შესვლა, inmek ჩასვლა, sevmek-სიყვარული gelmek

მოსვლა, silmek წაშლა, itmek ხელის კვრა, çekmek გამოწევა, seslenmek-დაძახება,
geçmek გავლა dinlenmek დასვენება

Ben bil-mi4-yor-um მე არ ვიცი Biz bil-mi4-yor-uz ჩვენ არ ვიცით

Sen bil-mi4-yor-sun შენ არ იცი Siz bil-mi4-yor-sunuz თქვენ არ იცით

O bil-mi4-yor მან არ იცის Onlar bil-mi4-yor-lar მათ არ იციან

55
a,ı- mı

Almak-ყიდვა, çıkmak გასვლა, aramak დარეკვა, ძებნა, bakmak ყურება, açmak -გაღება
yapmak კეთება, satmak გაყიდვა, kalmak დარჩენა,yazmak წერა kalkmak ადგომა, kızmak
გაბრაზება, saymak დათვლა, çalışmak მუშაობა, hapşırmak დაცემინება

Ben al-mı-yor-um მე არ ვყიდულობ (არ ვიღებ) Biz al-mı-yor-uz ჩვენ არ ვყიდულობთ

Sen al-mı-yor-sun შენ არ ყიდულობ Siz al-mı-yor-sunuz თქვენ არ ყიდულობთ

O al-mı-yor ის არ ყიდულობს Onlar al-mı-yor-lar ისინი არ ყიდულობენ

o,u-mu

Durmak-გაჩერება, დგომა susmak გაჩუმება, bulmak პოვნა, uçmak ფრენა, unutmak

დავიწყება, sormak კითხვის დასმა, koşmak სირბილი, koymak დადება, konuşmak
ლაპარაკი, korkmak შიში, olmak ყოფნა, yorulmak დაღლა, oturmak ჯდომა, ცხოვრება,
uyumak ძილი

Ben dur-mu-yor-um მე არ ვდგავარ Biz dur-mu-yor-uz ჩვენ არ ვდგავართ

Sen dur-mu-yor-sun შენ არ დგახარ Siz dur-mu-yor-sunuz თქვენ არ დგახართ

O dur-mu-yor ის არ დგას Onlar dur-mu-yor-lar ისინი არ დგანან

ö,ü –mü

Görmek-დანახვა gülmek სიცილი, yüzmek ცურვა, sürmek ტარება, dönmek დაბრუნება,

göçmek გადასახლება, düşünmek ფიქრი, düşmek დაცემა, süpürmek დაგვა, öpmek კოცნა,
dökmek დაღვრა, söndürmek ჩაქრობა, üşümek - გაყინვა, büyümek გაზრდა, üzülmek
დამწუხრება

Ben gör-mü-yor-um მე არ ვხედავ Biz gör-mü -yor-uz ჩვენ არ ვხედავთ

Sen gör-mü -yor-sun შენ არ ხედავ Siz gör-mü -yor-sunuz თქვენ არ ხედავთ

O gör-mü –yor ის არ ხედავს Onlar gör-mü-yor-lar ისინი არ ხედავენ

56
 უარყოფით კითხვითი ასპექტი

უარყოფითობის მაწარმოებელია -ma-, -me-

ორ ფართო ხმოვანს შორის მოქცეული y-ის წინამავალი ფართო ხმოვანი (a,e)

ვიწროვდება და გვაძლევს: a→ı, e→i. დავიწროებული ხმოვანი ემორჩილება
ხმოვანთა ჰარმონიის კანონს და ემსგავსება თავის წინამავალ ხმოვანს (gör –me-
yor-um→gör-mi-yor-um →gör-mü-yor-um)

კითხვით ფორმაში პირის ნიშანი დაერთვის კითხვით ნაწილაკს 𝑚𝚤4 →(mı, mi,
mu, mü)
დაგვჭირდება მხოლოდ mu ვარიანტი, რადგან yor-ს მოჰყვება კითხვითობის
ნაწილაკი, მესამე პირის მრავლობითში იქნება ყოველთვის mı, რადგან მოჰყვება
lar-ს.

mı, mi, mu, mü -არ

e,i – mi

a,ı- mı

o,u-mu

ö,ü –mü

e,i – mi

içmek -დალევა girmek -შესვლა, inmek ჩასვლა, sevmek-სიყვარული gelmek

მოსვლა, silmek წაშლა, itmek ხელის კვრა, çekmek გამოწევა, seslenmek-დაძახება,
geçmek გავლა

Ben bil-mi4-yor muyum? მე არ ვიცი? Biz bil-mi4-yor muyuz? ჩვენ არ ვიცით?

Sen bil-mi4-yor musun? შენ არ იცი? Siz bil-mi4-yor musunuz? თქვენ არ იცით?

O bil-mi4-yor mu? მან არ იცის? Onlar bil-mi4-yor-lar mı? მათ არ იციან?

57
a,ı- mı

Almak-ყიდვა, çıkmak გასვლა, aramak დარეკვა, ძებნა, bakmak ყურება, açmak -გაღება
yapmak კეთება, satmak გაყიდვა, kalmak დარჩენა,yazmak წერა kalkmak ადგომა, kızmak
გაბრაზება, saymak დათვლა, çalışmak მუშაობა, hapşırmak დაცემინება

Ben al-mı-yor muyum? მე არ ვყიდულობ? (არ Biz al-mı-yor muyuz? ჩვენ არ

ვიღებ?) ვყიდულობთ?

Sen al-mı-yor musun? შენ არ ყიდულობ? Siz al-mı-yor musunuz? თქვენ არ

ყიდულობთ?
O al-mı-yor mu? ის არ ყიდულობს?
Onlar al-mı-yor-lar mı? ისინი არ
ყიდულობენ

o,u-mu

Durmak-გაჩერება, დგომა susmak გაჩუმება, bulmak პოვნა, uçmak ფრენა, unutmak

დავიწყება, sormak კითხვის დასმა, koşmak სირბილი, koymak დადება, konuşmak
ლაპარაკი, korkmak შიში, olmak ყოფნა, yorulmak დაღლა, oturmak ჯდომა, ცხოვრება

Ben dur-mu-yor mu-y-um? მე არ ვდგავარ? Biz dur-mu-yor muyuz? ჩვენ არ

ვდგავართ?
Sen dur-mu-yor musun? შენ არ დგახარ?
Siz dur-mu-yor musunuz? თქვენ არ
O dur-mu-yor mu? ის არ დგას?
დგახართ?

Onlar dur-mu-yor-lar mı? ისინი არ

დგანან?

ö,ü –mü

Görmek-დანახვა gülmek სიცილი, yüzmek ცურვა, sürmek ტარება, dönmek დაბრუნება,

göçmek გადასახლება, düşünmek ფიქრი, düşmek დაცემა, süpürmek დაგვა, öpmek კოცნა,
dökmek დაღვრა, söndürmek ჩაქრობა, üşümek - გაყინვა, büyümek გაზრდა, üzülmek
დამწუხრება

Ben gör-mü-yor muyum? მე არ ვხედავ? Biz gör-mü–yor muyuz? ჩვენ არ ვხედავთ?

58
 Sen gör-mü –yor musun? შენ არ ხედავ? Siz gör-mü–yor musunuz? თქვენ არ
ხედავთ?
O gör-mü –yor mu? ის არ ხედავს?
Onlar gör-mü-yor-lar mı? ისინი არ
ხედავენ?

შესაძლებლობითი ასპექტი (gel-ebil-mek მოსვლის შესაძლებლობა)

შესაძლებლობითი ასპექტის მაწარმოებელია abil, ebil. ორივე ვარიანტში

გვაქვს რბილი i. ამიტომ ბგერათგამყოფი, რომელიც yor-ის წინ ჩნდება,
შესაძლებლობით ასპექტში ყოვეთვის იქნება i.

a,ı, o, u --- -abil

e,i,ö,ü -----ebil
gel-i-yor-um gel-ebil-i-yor-um

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-ebil-i-yor-um შემიძლია მოსვლა Biz gel-ebil-i-yor-uz შეგვიძლია მოსვლა

Sen gel-ebil-i-yor-sun შეგიძლია მოსვლა Siz gel-ebil-i-yor-sunuz შეგიძლიათ მოსვლა

O gel-ebil-i-yor შეუძლია მოსვლა Onlar gel-ebil-i-yor-lar შეუძლიათ მოსვლა

al-ı-yor-um al-abil-i-yor-um

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben al-abil-i-yor-um შემიძლია ყიდვა Biz al-abil-i-yor-uz შეგვიძლია ყიდვა

Sen al-abil-i-yor-sun შეგიძლია ყიდვა Siz al-abil-i-yor-sunuz შეგიძლიათ ყიდვა

O al-abil-i-yor შეუძლია ყიდვა Onlar al-abil-i-yor-lar შეუძლიათ ყიდვა

59
 bul-u-yor-um bul-abil-i-yor-um

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben bul-abil-i-yor-um შემიძლია პოვნა Biz bul-abil-i-yor-uz შეგვიძლია პოვნა

Sen bul-abil-i-yor-sun შეგიძლია პოვნა Siz bul-abil-i-yor-sunuz შეგიძლიათ პოვნა

O bul-abil-i-yor შეუძლია პოვნა Onlar bul-abil-i-yor-lar შეუძლიათ პოვნა

gül-ü-yor-um gül-ebil-i-yor-um

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gül-ebil-i-yor-um შემიძლია სიცილო Biz gül-ebil-i-yor-uz შეგვიძლია სიცილი

Sen gül-ebil-i-yor-sun შეგიძლია სიცილი Siz gül-ebil-i-yor-sunuz შეგიძლიათ სიცილი

O gül-ebil-i-yor შეუძლია სიცილი Onlar gül-ebil-i-yor-lar შეუძლიათ სიცილი

შესაძლებლობითი ასპექტი ხმოვანფუძიანი ზმნებისათვის

ხმოვანფუძიან ზმნებსა და abil, ebil -ს შორისჩნდება y:

Ben bekle-y-ebil-i-yor-um

Ben başla-y-abil-i-yor-um

a,ı, o, u --- -abil

e,i,ö,ü -----ebil

eklemek დამატება titremek კანკალი yemek ჭამა ilerlemek წინსვლა, temizlemek

დასუფთავება Söylemek თქმა özlemek მონატრება ödemek გადახდა süslemek
მორთვა

60
 Ben bekle-y-ebil-i-yor-um Biz bekle-y-ebil-i-yor-uz

Sen bekle-y-ebil-i-yor-sun Siz bekle-y-ebil-i-yor-sunuz

O bekle-y-ebil-i-yor Onlar bekle-y-ebil-i-yorlar.

Taşımak-ზიდვა, ტარება, okumak კითხვა, korumak დაცვა, tanımak გაცნობა, Oynamak

- თამაში, toplamak მოგროვება, uygulamak განხორციელება, boyamak შეღებვა,
horlamak ხვრინვა, sulamak მორწყვა, uğurlamak გამასპინძლება, okşamak მოფერება

Ben anla-y-abil-i-yor-um Biz anla-y-abil-i-yor -uz

Sen anla-y-abil-i-yor -sun Siz anla-y-abil-i-yor -sunuz

O anla-y-abil-i-yor Onlar anla-y-abil-i-yor -lar

შესაძლებლობით-კითხვითი ასპექტი

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-ebil-i-yor muyum? შემიძლია Biz gel-ebil-i-yor muyuz? შეგვიძლია მოსვლა?

მოსვლა?
Siz gel-ebil-i-yor musunuz? შეგიძლიათ
Sen gel-ebil-i-yor musun? შეგიძლია მოსვლა?
მოსვლა?
Onlar gel-ebil-i-yorlar mı? შეუძლიათ მოსვლა?
O gel-ebil-i-yor mu? შეუძლია მოსვლა?

შეუძლებლობითი ასპექტი (gelememek ვერ მოსვლა)

შეუძლებლობითი ასპექტის მაწარმოებელია: ama, eme, რომელიც yor-ის წინ

ვიწროვდება და ხდება amı, emi.

a,ı,o,u---------ama ---------amı – yor ვერ (არ შემიძლია)

e,i,ö,ü-----------eme---------emi –yor

61
Ben gül-emi-yor-um ვერ ვიცინი

Ben yaz-amı-yor-um ვერ ვწერ

Gelmek მოსვლა

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-eme–yor–um = gel-emi-yor-um Biz gel-emi-yor-uz ვერ მოვდივართ

ვერ მოვდივარ (არ შემიძლია მოსვლა)
Siz gel-emi-yor-sunuz ვერ მოდიხართ
Sen gel-emi-yor-sun ვერ მოდიხარ
Onlar gel-emi-yor-lar ვერ მოდიან
O gel-emi-yor ვერ მოდის

Almak ყიდვა

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben al-ama–yor–um = al-amı-yor-um ვერ Biz al-amı-yor-uz ვერ ვყიდულობთ

ვყიდულობ (არ შემიძლია ყიდვა)
Siz al- amı-yor-sunuz ვერ ყიდულობთ
Sen al-amı-yor-sun ვერ ყიდულობ
Onlar al- amı-yor-lar ვერ ყიდულობენ
O al- amı-yor ვერ ყიდულობს

შეუძლებლობითი ასპექტი ხმოვანფუძიანი ზმნებისათვის

a,ı,o,u---------ama ---------amı – yor ვერ (არ შემიძლია)

e,i,ö,ü-----------eme---------emi –yor

ხმოვანფუძიან ზმნებთან y გაჩნდება:

Ben oku-y-amı-yor-um ვერ ვკითხულობ

Ben iste-y-emi-yor-um

eklemek დამატება titremek კანკალი yemek ჭამა ilerlemek წინსვლა, temizlemek

დასუფთავება Söylemek თქმა özlemek მონატრება ödemek გადახდა süslemek
მორთვა

62
Ben bekle-y-emi-yor-um Biz bekle-y-emi-yor-uz

Sen bekle-y- emi-yor-sun Siz bekle-y-emi-yor-sunuz

O bekle-y- emi-yor Onlar bekle-y-emi-yorlar.

Taşımak-ზიდვა, ტარება, okumak კითხვა, korumak დაცვა, tanımak გაცნობა, Oynamak

- თამაში, toplamak მოგროვება, uygulamak განხორციელება, boyamak შეღებვა,
horlamak ხვრინვა, sulamak მორწყვა, uğurlamak გამასპინძლება, okşamak მოფერება

Ben anla-y-amı-yor-um Biz anla-y-amı-yor -uz

Sen anla-y-amı-yor -sun Siz anla-y-amı-yor -sunuz

O anla-y-amı-yor Onlar anla-y-amı-yor -lar

შეუძლებლობით კითხვითი ასპექტი

Ben sil-emi-yor muyum

Ben bak-amı-yor muyum

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

Ben gel-emi-yor muyum? ვერ Biz gel-emi-yor muyuz? ვერ

მოვდივარ? მოვდივართ?

Sen gel-emi-yor musun? ვერ მოდიხარ? Siz gel-emi-yor musunuz? ვერ

მოდიხართ?
O gel-emi-yor mu? ვერ მოდის?
Onlar gel-emi-yorlar mı? ვერ მოდიან?

63
დაურთეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის სუფიქსები დადებით და კითხვით
ასპექტში:

Ben mektup yaz...

Sen çok güzel konuş...
Öğretmen ders anlat...
Siz çok iş yap...
Ben köyü sev...
Biz annemize söz ver.....
Sen her gün çok çalış...
Ali evden erken çık...
Annem lezzetli yemekler yap...
Dedem bahçede otur...
Sen eve çok geç dön...
Ben Tiflis'te otur...
Siz çok sigara iç....

აუღლეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის დადებით და კითხვით ასპექტებში:

sürmek(ტარება), konuşmak (ლაპარაკი), atmak (გადაგდება), sevmek (სიყვარული)

აუღლეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის დადებით, კითხვით და უარყოფით

ასპექტებში: seslenmek (დაძახება), çıkmak (გასვლა), üzülmek (შეწუხება), korkmak (შიში)

დაურთეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის სუფიქსები უარყოფით ასპექტში:

Ben mektup yaz...

Sen çok güzel konuş...
Öğretmen ders anlat...

64
Siz çok iş yap...
Ben köyü sev...
Sen her gün çok çalış...
Biz annemize söz ver.....
Ali evden erken çık...
Annem lezzetli yemekler yap...
Dedem bahçede otur...
Sen eve çok geç dön...
Ben Tiflis'te otur...
Siz çok sigara iç....

აუღლეთ çalışmak (მუშაობა) დადებით, კითხვით, უარყოფით, კითხვით-

უარყოფით, შესაძლებლობით, შესაძლებლობით-კითხვით, შეუძლებლობით,
შეუძლებლობით-კითხვით ასპექტებში.

დაურთეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის სუფიქსები შეუძლებლობით ასპექტში:

Ayşe roman yaz....

Loredana Türkçe iyi bil...
Sen İstanbul’da otur.....
Öğrenciler Türkçe öğren....
Biz Ankara’ya taşın.....
Ben Gürcistan’dan gel…..
Siz ödev yap......
Çocuklar bahçede koş…..
Sen Ali’ye kitap ver….
O güzel evde kal…

65
Siz çantadan kitap al….
Biz evden çık….
Siz İtalyanca konuş….

Ahmet Ayşe’ye bak…

Öğrenci tahtayı sil….

Ben pazardan domates al….

თარგმნეთ ქართულად:

Öğrenciler sınıfa giremiyorlar.

Biz akşam sokağa çıkmıyoruz.
Sen Rusça konuşabiliyor musun?
Seza şekersiz kahve seviyor.
Ben daha güzel yazamıyorum.
Biz daha erken gelebiliyoruz.
Ahmet Gürcüce yazıyor mu? Evet, Ahmet Gürcüce güzel yazabiliyor.
Bugün çalışmıyor musun? Ben her gün çalışıyorum.
Siz nereye gidiyorsunuz? Biz köye gidiyoruz.

Lლექსიკონი:
Öğrenci მოსწავლე Rusça რუსული ენა Erken ადრე

Sınıf აუდიტორია Konuşmak ლაპარაკი Bugün დღეს

Girmek შესვლა Şekersiz უშაქრო Çalışmak მუშაობა

Akşam საღამო Kahve ყავა Her gün ყოველ დღე

Sokak ქუჩა Sevmek სიყვარული Köy სოფელი

Çıkmak გასვლა Daha უფრო

Yazmak წერა

66
თარგმნეთ თურქულად:

აიშე ქართულად ვერ ლაპარაკობს.

მასწავლებელი კლასიდან გადის.

ჩვენ საინტერესო წიგნს ვკითხულობთ.

მე სახლში ბევრ საქმეს ვაკეთებ.

ღვინოს არ სვამ? არა, მე ღვინოს ვერ ვსვამ.

მამაჩემი სავარძელში ზის და ახალ გაზეთს კითხულობს.

ბებო ძალიან ავად არის, საწოლიდან ვერ დგება.

მე უშაქრო ჩაის არ ვსვამ.

ეს ქალი ძალიან კარგად მღერის.

ბავშვი ადრე ვერ იღვიძებს.

რატომ არ წერთ? ვერ ვწერთ.

ზარმაცი მოსწავლე ახალ გაკვეთილს ვერ კითხულობს.

ამ საღამოს კინოში მიდიხარ? არა, არ მივდივარ, სახლში ვრჩები.

მე ყოველ დღე ბევრს ვმეცადინეობ.

ლექსიკონი:

ქართული Gürcüce სახლი ev ბებია nine

ლაპარაკი konuşmak ბევრი çok ავად hasta

მასწავლებელი - öğretmen კითხვა okumak ზარმაცი tembel

კლასი sınıf საწოლი yatak მოსწავლე öğrenci

გასვლა çıkmak ადგომა kalkmak გაკვეთილი ders

67
საინტერესო enteresan უშაქრო şekersiz საღამო akşam

წიგნი kitap ჩაი çay კინო sinema

კითხვა okumak ქალი kadın წასვლა gitmek

საქმე iş კარგად iyi სახლი ev

ღვინო şarap მღერა şarkı söylemek დარჩენა kalmak

სმა içmek ბავშვი çocuk ყოველ დღე her gün

მამა baba ადრე erken მეცადინეობა ders çalışmak

სავარძელი koltuk გაღვიძება uyanmak

ჯდომა oturmak რატომ niçin

ახალი yeni წერა yazmak

გაზეთი gazete

Mağazada

Selim: Bir bluz almak istiyorum.

Satıcı: Kaç beden giyiyorsunuz?

Selim: Otuz sekiz beden.

Satıcı: Ne renk düşünüyorsunuz?

Selim: Yeşil veya yeşil tonlar.

Satıcı: Bu bluz tam size göre.

Selim: Açık yeşil ton var mı?

Satıcı: Maalesef, yok. Mavi var.

Selim: Mavi bluz iste-mi-yorum.

68
 Satıcı- გამყიდველი Beden - ზომა Tam ზუსტად

Bluz - ბლუზი Giymek - ჩაცმა Size göre - სათქვენო

Almak- ყიდვა Renk - ფერი Açık -ღია

Istemek - ნდომა, სურვილი Düşünmek - ფიქრი Maalesef სამწუხაროდ

Kaç - რამდენი Yeşil - მწვანე Mavi ცისფერი

Veya ან Tonlar ფერის ტონები

Bir Öğrenci

Benim adım Sabri. Ben bir öğrenciyim. Her sabah okula gidiyorum. Okulda
çok şey öğreniyorum. Teneffüste ben ve arkadaşlar geziyoruz, konuşuyoruz,
şaka yapıyoruz. Saat birde eve dönüyorum. Evde yemek yiyorum. Sonra tekrar
okula gidiyorum ve bahçede basketbol oynuyoruz. Akşam eve gidiyorum, duş
yapıyorum ve yemek yiyorum, sonra ödev yapıyorum. Ben ve arkadaşlar her
hafta sonu futbol oynuyoruz. Bazen sinemaya gidiyoruz, bazen de tavla
oynuyoruz. Yarın on arkadaş pikniğe gidiyoruz.

Bir öğrenci (მოსწავლე)

Her sabah ყოველ şaka yapmak ხუმრობა Akşam საღამო

დილით
saat birde პირველ Duş yapmak შხაპის
Okul სკოლა საათზე მიღება

Gitmek წასვლა Dönmek დაბრუნება Ödev დავალება

Çok şey ბევრი რამე Yemek საჭმელი Hafta sonu კვირის

ბოლოს
Öğrenmek სწავლა Yemek ჭამა

69
 Teneffüs შესვენება Sonra შემდეგ Bazen ზოგჯერ

ve და (კავშირი) Tekrar კვლავ Tavla ნარდი

Arkadaş (მეგობარი) Oynamak თამაში Yarın ხვალ

Gezmek (სეირნობა) On ათი

Konuşmak (საუბარი)

Elif Öğretmen

Elif Kadiköy’de oturuyor. O TÖMER’de öğretmen. Her sabah Kadiköy’den Şişli’ye

gidiyor. Bu Elif için çok zor, çünkü Kadiköy Şişli’ye çok uzak ve sabahları hava soğuk oluyor.
TÖMER’de her gün ders var. Dersler saat dokuzda başlıyor. Öğrenciler Elif’i çok seviyorlar,
çünkü Elif iyi bir öğretmen. Elif teneffüslerde genellikle kafeteryaya gidiyor ve sütlü kahve
içiyor. Dersler saat birde bitiyor. Elif Şişli’den Taksim’e yürüyor. Taksim’de biraz alışveriş
yapıyor. Genellikle kitap ve dergi alıyor. Sonra bir yerde oturuyor, kahve veya çay içiyor.
Taksim çok kalabalık. Caddede insanlar yürüyorlar. Burada arabalar yok. Burası güzel bir yer.
Elif Taksim’de mutlu oluyor.

Bugün Elif Taksim’e gitmiyor. Çünkü biraz hasta. TÖMER’den eve gidiyor. Evde duş
alıyor ve hemen uyuyor.

oturmak ცხოვრება, ჯდომა bitmek დამთავრება cadde პროსპექტი

her sabah ყოველ დილით yürümek ფეხით სიარული insan ადამიანი

için თვის biraz ცოტა burada აქ

çok zor ძალიან ძნელია alış veriş yapmak ყიდვა, burası ეს ადგილი
ვაჭრობა
çünkü იმიტომ რომ mutlu ბედნიერი
genellikle ძირითადად
uzak შორს olmak ყიფნა
kitap წიგნი
hava ამინდი, ჰაერი hasta ავად
dergi ჟურნალი
soğuk ცივი duş almak შხაპის მიღება

70
her gün ყოველ დღე almak ყიდვა hemen მაშინვე

ders გაკვეთილი, ლექცია bir yerde სადმე (აქ) uyumak დაძინება

oturuyor ზის

kalabalık ხალხმრავალი

Hafta Sonu Ne Yapıyorsun? (კვირის ბოლოს რას აკეთებ?)

Erdal: Merhaba Serhat! Evde misin?

Serhat: Selam. Hayır, değilim. Hâlâ işteyim. Bugünlerde çok meşgulüm.

Her gün geç saatlerde işten çıkıyorum.

Erdal: Anlıyorum. Uzun zamandır görüşmüyoruz. Yarın akşam boş

musun? Seni görmek istiyorum.

Serhat: Yarın akşam mı? Sanmıyorum. Ben çok meşgulüm, ama dışarı
çıkmak, biraz nefes almak istiyorum. Ben hafta sonu müsaitim.
Hafta sonu ne yapıyorsun?

Erdal: Hafta sonu Kadiköy’deyiz. Arkadaşkarla maça gidiyoruz. Sen de

gelmek istiyor musun?

Serhat: Maç güzel bir fikir, ama gelmek istemiyorum. Sakin bir hafta
sonu geçirmek istiyorum. Cumartesi sabah kahvaltıya davet
ediyorum.

Erdal: Tamam. Nerede buluşuyoruz?

Serhat: Nazar kahveyi biliyor musun?

Erdal: Hayır, bilmiyorum. Nerede?

Serhat: Kadıköy Moda’da, deniz kenarında. Çok güzel bir yer.

Erdal: Tamam, saat kaçta buluşuyoruz? Saat dokuzda uygun mu?

Serhat: Ben biraz uyumak istiyorum. Saat 10’da nasıl?

71
Erdal: Tamam. Gerçekten maça gelmek istemiyor musun? Bu maç çok
heyecanlı.

Serhat: Biliyorum güzel bir maç. Stres atmak istiyorum, ama

kalabalıktan sıkılıyorum.

Erdal: Peki, Cumartesi görüşürüz.

Hâlâ ჯერ კიდევ Sanmıyorum არა მგონია Güzel fikir კარგი აზრია

İş სამსახური Ama მაგრამ Sakin წყნარი, მშვიდი

Bugünlerde ამ დღეებში Dışarı გარეთ Geçirmek გატარება

Meşgul დაკავებული Biraz ცოტა Cumartesi შაბათი

Nefes almak ამოსუნთქვა Sabah დილა

Her gün ყოველ დღე
Hafta sonu კვირის ბოლო Kahvaltı საუზმე
Geç გვიან
Müsait თავისუფალი Deniz kenarında ზღვის
Çıkmak გასვლა
ნაპირზე
Arkadaşlar მეგობრები
Anlamak გაგება
Yer ადგილი
Maç მატჩი
Anlıyorum მესმის Saat kaçta? რომელ
Gitmek წასვლა საათზე?
Uzun zamandır დიდი
ხანია Gidiyoruz მივდივართ Uygun მისაღები

Görüşmek შეხვედრა Sen de შენც Biraz ცოტა

Görüşmüyoruz არ Gelmek მოსვლა Uyumak ძილი

შევხვედრივართ
Davet etmek დაპატიჟება Nasıl როგორი
Yarın ხვალ
Tamam კარგი Gerçekten ნამდვილად
Akşam საღამო
Nerede სად Heyecanlı მღელვარე

72
 Boş თავისუფალი Buluşmak შეხვედრა Stres atmak სტრესის
მოხსნა
Görmek ნახვა Nerede buluşuyoruz? სად
შევხვდეთ? Kalabalık
İstemek სურვილი
ხალხმრავლობა
Kahve კაფე
İstiyorum მინდა
Sıkılmak მოწყენა
Bilmek ცოდნა
Sanmak ფიქრი
Peki კარგი
Deniz ზღვა
Yapmak კეთება
Görüşürüz
Kenar ნაპირი
Ne yapıyorsun? რას შეხვედრამდე
აკეთებ?

Arkadaş მეგობარი

İş Günüm
İş günüm çok erken başlıyor. Her sabah saat yedide kalkıyorum, yıkanıyorum,
giyiniyorum ve kahvaltı yapıyorum. Sonra banyoya giriyorum ve dişleri
fırçalıyorum, saçları tarıyorum. Saat sekizde evden çıkıyorum ve üniversiteye
gidiyorum. Günde bazen beş, bazen altı ders var. Sonra eve dönüyorum, yemek
yiyorum ve ödevleri yapıyorum. Sonra gazete veya dergi okuyorum, televizyon
seyrediyorum. Saat 23’te uyuyorum.

banyo სააბაზანო gitmek წასვლა sonra შემდეგ

başlamak დაწყება giyinmek ჩაცმა taramak დავარცხნა

bazen ზოგჯერ her ყოველი uyumak ძილი

çalışmak მუშაობა iş günü სამუშაო დღე yıkanmak დაბანა

çıkmak გასვლა kahvaltı yapmak yemek საჭმელი

საუზმობა
dergi ჟურნალი yemek ჭამა (yiyorum)
kalkmak ადგომა
dönmek დაბრუნება sabah დილა
okumak კითხვა
fırçalamak გახეხვა seyretmek ყურება

73
girmek შესვლა ödev დავალება diş-კბილი

yapmak კეთება saç-თმა

ders ლექცია, veya ან

გაკვეთილი

Ahmet Bey
Ahmet Bey Beşiktaş’ta oturuyor. O her sabah çok erken uyanıyor. Önce banyo
yapıyor. Kahvaltıdan sonra gazete okuyor. Ahmet Bey evden çıkıyor ve otobüse biniyor.
Ahmet Bey Taksim’de otobüsten iniyor. O taksim’de bir hastanede çalışıyor. Ahmet Bey
doktordur. Öğleden sonra işten çıkıyor, eve gidiyor ve yemek yiyor. Yemekten sonra biraz
dinleniyor. Ahmet Bey bazen bara gidiyor. Taksimde güzel barlar var. Barda genellikle ayran
içiyor ve dans ediyor. O her zaman eve erken dönüyor. Ahmet Bey Pazar günü çalışmıyor.
Pazar günü genellikle evde oturuyor, kitap okuyor, müzik dinliyor, televizyon seyrediyor.
Fakat bazen tenis oynuyor. Ahmet Bey çok iyi bir tenisçidir.
ტექსტის მიხედვით უპასუხეთ კითხვებს:

1. Ahmet Bey ne iş yapıyor?

2. Ahmet Bey ne zaman işten çıkıyor?
3. Ahmet Bey kahvaltıdan sonra ne yapıyor?
4. Ahmet Bey nerede çalışıyor?
5. Ahmet Bey nerede oturuyor?

Oturmak ცხოვრება Okumak კითხვა Genellikle ძირითადად

O ის Daha კიდევ, უფრო Ayran აირანი

Her sabah ყოველ დილით Çıkmak გასვლა Dans etmek ცეკვა

Çok erken ძალიან ადრე Binmek ტრანსპორტში Her zaman ყოველთვის

ჩაჯდომა
Uyanmak გაღვიძება Dönmek დაბრუნება
Inmek ჩამოსვლა
Önce ჯერ Pazar günü კვირა დღეს
Hastane საავადმყოფო
Banyo yapmak ბანაობა Tenisçi ჩოგბურთელი
Çalışmak მუშაობა
Sonra შემდეგ
Doktor ექიმი

74
Kahvaltı yapmak საუზმობა Öğle შუადღე

Içmek დალევა Iş სამსახური, საქმე

Reçel მურაბა Biraz ცოტა

Peynir ყველი Dinlenmek დასვენება

Tereyağı კარაქი Bazen ზოგჯერ

Zeytin ზეთის ხილი

თარგმნეთ ტექსტი:

Merhaba. Ben Nermin. Her gün erken kalkıyorum. Kardeşim Şermin de

erken kalkıyor. Biz 7:30’da kahvaltı yapıyoruz. Ben genellikle peynir,
zeytin, domates, bal ve reçel yiyorum. Bazen tost yiyorum. Nadiren süt
içiyorum. Şermin genellikle salam ve beyaz peynir yiyor. Bazen de çay
içiyor. O hiçbir zaman kahvaltıda meyve suyu içmiyor. Gün içerisinde sık
sık su içiyor. Peki, ya sen?
Her gün - ყოველ დღე Reçel – მურაბა Hiçbir zaman - არასოდეს

Erken- ადრე Bazen – ზოგჯერ Meyve suyu – ხილის წვენი

Kalkmak – ადგომა Nadiren – იშვიათად Gün içerisinde – დღის განმავლობაში

Kahvaltı yapmak – საუზმობა Süt – რძე Sık sık – ხშირ ხშირად

Genellikle – ძირითადად İçmek – დალევა Su – წყალი

Peynir – ყველი Salam – ძეხვი Peki კარგი

Zeytin – ზეთის ხილი Beyaz – თეთრი Ya sen? აბა შენ? და შენ?

Domates – პომიდორი Peynir ყველი

Bal – თაფლი

75
 Dedikodu (ჭორაობა)

Derya: Haberin var mı? Sevgi evleniyor.

Meral: Gerçekten mi? Kiminle?

Derya: Tahmin et!

Meral: Şu sarışın, uzun boylu, İzmirli çocukla mı?

Derya: Hayır, değil.

Meral: Ya kiminle?

Derya: Murat’la...

Meral: Murat kim? Ben onu tanıyor muyum?

Derya: Tabii, tanıyorsun. Hani karşı apartmanda, esmer, kıvırcık saçlı, gözlüklü, top
sakallı bir avukar genç var ya, onunla.

Meral: Aaaaaa! O çocuk mu? Sevgi çok şanslı, umarım mutlu olur.

Dedikodu - ჭორაობა
haber ახალი ამბავი ya აქ: აბა gözlüklü სათვალიანი

haberin var mı? ახალი ამბავი onu მას top sakallı მრგვალ წვერიანი
იცი? (ბლანჟეიანი)
tanımak ცნობა
Evlenmek დაქორწინება avukat ადვოკატი
tabii რა თქმა უნდა
gerçekten mi? მართლა? genç ახალგაზრდა
hani აი
kiminle ვისზე onunla მასზე
karşı მოპირდაპირე
tahmin et გამოიცანი şanslı იღბლიანი
apartman კორპუსი
sarışın ქერა umarım იმედი მაქვს
esmer შავგვრემანი
uzun boylu მაღალი mutlu ბედნიერი
kıvırcık ხუჭუჭა

76
İzmirli იზმირელი saçlı თმიანი olur იქნება

çocuk აქ: ბიჭი

Bankada Hesaptan Para Çekmek

Gamze: Döviz bozdurmak istiyorum. Sinan: Hesabımdan para çekmek istiyorum.

Görevli: Dolar mı, euro mu? Görevli: Ne kadar çekmek istiyorsunuz?

Gamze: Dolar bozdurmak istiyorum. Sinan: 500 dolar çekmek istiyorum.

Görevli: Kaç dolar? Görevli: Dolar mı ödüyorsunuz?

Gamze: 1000 Dolar. Bir dolar kaç lira? Sinan: Türk lirası da olabilir.

Görevli: Bir dolar 11 Türk lirası. Görevli: Bir dolar 11 Türk lirası.

Gamze: Tamam, 1000 dolar bozduruyorum. Sinan: 500 dolar ne kadar yapıyor?

Görevli: Bankada hesabınız var mı? Görevli: 6940 (altı bin dokuz yüz kırk) lira
yapıyor.
Gamze: Evet, bankada hesabım var. İşte
benim hesabım. Sinan: Tamam, Türk lirası olarak istiyorum.

Döviz ვალუტა

Bozdurmak დახურდავება Görevli მოხელე

İstemek სურვილი Para çekmek ფულის მოხსნა

Kaç რამდენი Ne kadar რამდენი

Türk lirası თურქული ლირა Ödemek გადახდა

Hesap ანგარიში Olabilir შესაძლებელია

Para ფული Ne kadar yapıyor რამდენი გამოდის

77
 İşte აი 500 – beş yüz

1000 bin

Sınıfta (აუდიტორიაში)

Şimdi öğrenciler sınıftadırlar. Öğretmen de sınıftadır. Ders başlıyor. Bütün öğrenciler

öğretmeni dinliyorlar. Öğretmen ders anlatıyor. Ders kolaydır. Dışarıdan gürültü geliyor.
Öğretmen dışarıya bakıyor. Çocuklar koşuyorlar. Orhan pencereye top atıyor. Cam kırılıyor.
Ders bitiyor. Öğrenciler dışarı çıkıyorlar. Ahmet ve Yorgo kantine giriyorlar ve sandviç
alıyorlar. Onlar kantinde oturuyorlar ve kahve içiyorlar.

Sınıf აუდიტორია Dışarı გარეთ Kırılmak გატეხვა

Şimdi ახლა Gürültü ხმაური Bitmek დამთავრება

Öğrenci მოსწავლე Gelmek მოსვლა Çıkmak გასვლა

Ders გაკვეთილი Bakmak ყურება Kantin ბუფეტი

Başlamak დაწყება Koşmak სირბილი Girmek შესვლა

Bütün ყველა Pencere ფანჯარა Oturmak ჯდომა, ცხოვრება

Dinlemek მოსმენა Top ბურთი Kahve ყავა

Anlatmak ახსნა Atmak სროლა İçmek დალევა

Kolay ადვილი Cam მინა

Ayşe Neler Yapıyor

Benim adım Ayşe. Ben doktorum. Taksim’de oturuyorum ve hastanede

çalışıyorum. Hafta içi çok çalışıyorum ve yoruluyorum. Bunun için hafta sonu
eğleniyorum. Bir arkadaşım var, Elif. Biz hafta sonu biraz alış veriş yapıyoruz. Sonra bir
lokantada yemek yiyoruz. Sonra bir barda eğleniyoruz, dans ediyoruz, gülüyoruz ve sohbet
ediyoruz. Sabah saat beşte bar kapanıyor. Bu nedenle biz eve gidiyoruz.

უპასუხეთ კითხვებს:

78
 1. Ayşe ne iş yapıyor? Nerede çalışıyor?
2. Ayşe hafta sonu nerede eğleniyor?
3. Onlar Cumartesi günü neler yapıyorlar?
4. Onlar barda neler yapıyorlar?
5. Bar saat kaçta kapanıyor?

benim adım ჩემი Cumartesi günü შაბათ dans ediyoruz ვცეკვავთ

სახელია დღეს
gülüyoruz ვიცინით
hastane საავადმყოფო biraz ცოტა
sohbet ediyoruz
çalışmak მუშაობა alış veriş yapmak ვსაუბრობთ
საყიდლებზე წასვლა
hafta içi კვირის sabah დილით
sonra შემდეგ
განმავლობაში saat beşte ხუთ საათზე
lokanta სასადილო
yorulmak დაღლა kapanıyor იკეტება
yemek yiyoruz
bunun için ამიტომ bu nedenle ამის გამო
ვსადილობთ
hafta sonu კვირის eve gidiyoruz სახლში
ბოლოს bar ბარი მივდივართ

eğlenmek გართობა eğleniyoruz ვერთობით

bir arkadaşım var – ერთი

მეგობარი მყავს

Fatma Hanım

Fatma Hanım bir şirkette sekreterdir. İşe her sabah saat dokuzda gidiyor. Şirket eve çok
yakın. Şirkette çalışıyor. Akşam işten sonra alış veriş yapıyor ve eve saat yedide dönüyor.
Mutfağa gidiyor ve yemek pişiriyor. Ali Bey bazen Fatma Hanıma mutfakta yardım ediyor.
Yemekten sonra bazen TV seyrediyorlar, bazen kitap okuyorlar. Fatma Hanım bazen hafta
sonu temizlik yapıyor, çamaşır yıkıyor.

79
 Şirket ფირმა, კომპანია Akşam საღამოს Yemekten sonra სადილის
შემდეგ
Sekreter მდივანი İşten sonra სამსახურის
შემდეგ Seyretmek ყურება
İş სამსახური
Alışveriş yapmak ვაჭრობა Kitap წიგნი
Her sabah ყოველ დილით
Dönmek დაბრუნება Okumak კითხვა
Gitmek წასვლა
Mutfakt სამზარეულო Hafta sonu კვირის ბოლოს
Gidiyor მიდის
Yemek საჭმელი Temizlik yapıyor ასუფთავებს
Ev სახლი
Pişirmek მომზადება Çamaşır სარეცხი
Yakın ახლოს
Bazen ზოგჯერ Yıkıyor რეცხავს
Çalışmak მუშაობა
Yardım etmek დახმარება

Şehir Uyanıyor

Herkese günaydın! İyi sabahlar! Burası İstanbul’un Sesi Radyosu. İstanbul büyük ve
kalabalık bir şehir, bir metropol. Bu şehirde hayat erken başlıyor. Milyonlarca insan
sokaklarda. Otobüslere, dolmuşlara, vapurlara biniyorlar. Büfelerden simit, çiçekçilerden
çiçek alıyorlar. Boğaz’da tura çıkıyorlar. Sahillerde yürüyorlar. Sınıflarda ders veriyorlar.
Telefonlarda konuşuyorlar. Acaba siz şimdi neredesiniz? Nereden nereye gidiyorsunuz?
Ne yapıyorsunuz?

Herkes ყველა Milyonlarca მილიონობით tura çıkmak ტურზე წასვლა

herkese ყველას insan ადამიანი Sahil სანაპირო

İyi Sabahlar დილა მშვიდობისა sokak ქუჩა yürümek ფეხით სიარული

İstanbul’un sesi სტამბოლის dolmuş მარშუტკა sınıf აუდიტორია

ხმა
vapur გემი ders vermek გაკვეთილის
kalabalık მრავალრიცხოვანი ჩატარება
binmek ჩაჯდომა
şehir ქალაქი telefonda konuşmak
büfe ბუფეტი, ჯიხური
ტელეფონზე საუბარი

80
 Metropol მიტროპოლია simit ბლითი acaba ნეტა
(დიდი ქალაქი)
çiçekçi მეყვავილე neredesiniz სად ხართ?
hayat ცხოვრება
Boğaz ბოსფორი nereden საიდან
erken ადრე
nereye საით
başlamak დაწყება
ne yapıyorsunuz? რას

აკეთებთ?

დაურთეთ აწმყო-განსაზღვრული დროის სუფიქსები შესაბამისი პირის

მიხედვით:

Meryem ders çalış....... მარიამი მეცადინეობს.

Siz kitap yaz...... თქვენ წიგნს წერთ.

Sen kahve iç...... შენ ყავას სვამ.

Ben kütüphaneye git...... მე ბიბლიოთეკაში მივდივარ.

Biz markette alışveriş yap….. ჩვენ მარკეტში ვვაჭრობთ.

Sen dünyayı dolaş…... შენ მსოფლიოში მოგზაურობ.

Şair romantik şiirler yaz….. პოეტი რომანტიკულ ლექსებს წერს.

Siz anneye çiçek ver…... თქვენ დედას ყვავილს აძლევთ.

Biz Ankara’ya taşın….. ჩვენ ანკარაში გადავდივართ.

Ben fotoğraf çek…. მე ფოტოს ვიღებ.

Gamze otobüste otur…. გამზე ავტობუსში ზის.

Sen bilgisayarı kapat….. შენ კომპიუტერს რთავ.

Onlar okula git….. ისინი სკოლაში მიდიან.

Biz İngilizce çalış….. ჩვენ ინგლისურს ვმეცადინეობთ.

81
Siz şimdi odayı süpür….. თქვენ ახლა ოთახს გვით.

Ben tahta sil…. მე დაფას ვშლი.

Çocuk banyo yap…. ბავშვი ბანაობს.

Ben e-posta yaz….. მე ელ-ფოსტას ვწერ.

Yağmur yağ…. წვიმს.

Sen makaleler yaz….. შენ სტატიებს წერ.

Cumhurbaşkanı basın toplantısı yap….. პრეზიდენტი პრესკონფერენციას ატარებს.

Onlar ders çalış….. ისინი გაკვეთილს მეცადინეობენ.

Ben ses duy…. მე ხმა მესმის

Sen İstanbul’a git…. შენ სტამბოლში მიდიხარ.

Biz kahve iç….. ჩვენ ყავას ვსვამთ.

Bu adam çalış….. ეს კაცი მუშაობს.

Siz sabahları erken kalk….. თქვენ დილაობით ადრე დგებით..

Annem şimdi yemek pişir….. დედა ახლა სადილს ამზადებს.

Onlar eve gel…. ისინი სახლში მოდიან.

Biz bankada çalış… ჩვენ ბანკში ვმუშაობთ.

Onlar İtalya’ya git….. ისინი იტალიაში მიდიან.

Sen şu anda ne yap….? შენ ახლა რას აკეთებ?

Ben şu an konuş….. მე ახლა ვლაპარაკობ.

Baban nerede çalış……? მამაშენი სად მუშაობს?

Babam Üniversitede çalış….. მამაჩემი უნივერსიტეტში მუშაობს.

82
Biz araba sür…. ჩვენ მანქანას ვატარებთ.

Siz sabah saat kaçta kalk……? თქვენ დილით რომელ საათზე დგებით?

Ben Saat 8’de kalk….. მე რვა საათზე ვდგები.

Öğretmen ders anlat…. მასწავლებელი გაკვეთილს ხსნის.

Sen nereye bak……? შენ რას უყურებ?

Ben kameraya bak….. მე კამერას ვუყურებ.

Biz video çek……. ჩვენ ვიდეოს ვიღებთ.

Sen kime benze…….? შენ ვის ჰგავხარ?

Ben anneme benze…... მე დედას ვგავარ.

Onlar hangi dilleri bil……? მათ რომელი ენები იციან?

Onlar İngilizce ve Japonca bil….. მათ ინგლისური და იაპონური იციან.

Biz Türkçe bil…. ჩვენ თურქული ენა ვიცით.

Sen ses duy…… შენ ხმა გესმის.

Siz şimdi ne düşün…….? თქვენ ახლა რას ფიქრობთ?

Ben sınavı düşün……. მე გამოცდაზე ვფიქრობ.

Sen eve saat kaçta gel……? შენ სახლში რომელ საათზე მოდიხარ?

Ben saat 2’de gel….. მე ორ საათზე მოვდივარ.

Biz ne gör…….? ჩვენ რას ვხედავთ?

Siz tablo gör….. თქვენ სურათს ხედავთ.

Sen neden geç yat…..? შენ რატომ იძინებ გვიან?

Ben Youtube’de videolar paylaş…… მე Youtube-ზე ვიდეოებს ვაზიარებ.

Onlar Japonca öğren….. ისინი იაპონურს სწავლობენ.

83
O gitar çal…. ის გიტარას უკრავს.

Sen konuş….. შენ ლაპარაკობ.

Biz çok sevin..... ჩვენ ძალიან გვიხარია.

მიცემითი (მიმართულებითი) ბრუნვის ნიშანი

თანხმოვანფუძიანებთან: a, e

ხმოვანფუძიანებთან: ya, ye

a, ı, o, u ---- a, ya

e, i, ö, ü ---- e, ye

დაესმის კითხვა: nere-ye - საით? Kim-e ვის? ვისთვის? ვისთან? Ne-ye?

Nere-y-e gidiyorsun? საით მიდიხარ?

Ev-e gidiyorum. სახლში (სახლისკენ) მივდივარ.

Kim-e kitap veriyorsun? ვის აძლევ წიგნს?

Öğrenci-y-e kitap veriyorum. მოსწავლეს წიგნს ვაძლევ.

Sen kim-e soruyorsun? ვის ეკითხები?

Baba-y-a soruyorum. მამას ვეკითხები.

Ne-y-e bakıyorsun? რას უყურებ?

Araba-y-a bakıyorum. მანქანას ვუყურებ.

Sen kitabı nere-y-e koyuyorsun? წიგნს სად დებ?

Masa-y-a koyuyorum. მაგიდაზე ვდებ.

84
 Turizm Acentası

Jill Merhaba!

Mehmet Merhaba, buyurun!

Jill Biz Ege’de tatil yapmak istiyoruz.

Mehmet Ege’de çok güzel yerler var. Nereye gitmek istiyorsunuz?

Sole Biz güzel kumsal, rahat ve güzel otel, güzel yemekler istiyoruz.

Mehmet Tamam. Kuşadası’nda, Bodrum’da güzel plaj, güzel otel ve restoranlar

var.

Martin Bodrum çok güzel.

Claudia Kuşadası da güzel.

Mehmet Müzik ve dans istiyor musunuz?

Jill Evet, tabii.

Mehmet Tamam, Bodrum iyi.

Jill Otobüs saat kaçta gidiyor?

Mehmet Akşam saat sekizde.

Judy İstanbul-Bodrum kaç saat?

Mehmet Aşağı yukarı on – on iki saat.

Claudia Uçak var mı?

Mehmet Evet, var.

Sole Zaman var. Otobüs iyi, Ege’de manzara çok güzel.

Judy Tamam. Bodrum’a gidiyoruz.

Claudia Evet, Bodrum’a gidiyoruz.

85
ლექსიკონი:

Buyurun მობრძანდით iyi კარგი

Tatil yapmak დასვენება saat kaçta რომელ საათზე?

İstemek სურვილი Akşam საღამო

Yer ადგილი aşağı yukarı დაახლოებით

Kumsal პლაჟი (ქვიშნარი) uçak თვითმფრინავი

Rahat მშვიდი, კომფორტული zaman დრო

ve და (კავშირი) manzara ხედი

tabii რა თქმა უნდა

დაწყებითი ბრუნვის ნიშანი

დაწყებითი ბრუნვის ნიშანია:

dan, den - დან, გან

a, ı, o, u ----- dan

e, i, ö, ü ----- den

დაურთეთ დაწყებითი ბრუნვის ნიშნები:

სახლი Ev სკოლა Okul ბაღი Bahçe ეზო Avlu

აივანი Balkon მამა Baba ბიძა Amca მამიდა Hala

İstanbul აუდიტორია სოფელი Köy ქალაქი Şehir

dersane

86
დედა Anne კედელი Duvar რვეული Defter მაგიდა Masa

დაფა Tahta სკამი Sandalye Ankara უნივერსიტეტი

Üniversite

მასწავლებელი მოსწავლე Öğrenci ფანჯარა კარი

Öğretmen Pencere
Kapı

ყრუ თანხმოვნებს (f, s, t, k, ç, ş, h, p ანუ Fıstıkçı Şahap-ს) მოჰყვება - tan, ten

a, ı, o, u --- -tan

e, i, ö, ü -----ten

დაურთეთ დაწყებითი ბრუნვის ნიშნები:

Tiflis ძმა Kardeş ამხანაგი Arkadaş

ქუჩა Sokak მეგობარი Dost ცა gök

მარკეტი Market კალათა Sepet რძე Süt

თავი Baş კარადა Dolap თარო Raf

საწოლი Yatak ბალიში Yastık წიგნების კარადა

kitaplık

Ben Gürcistan’dan-ım მე საქართველოდან ვარ

Sen Gürcistan’dan-sın შენ საქართველოდან ხარ

O Gürcistan’dan-dır ის საქართველოდან არის

87
 Biz Gürcistan’dan-ız ჩვენ საქართველოდან ვართ

Siz Gürcistan’dan-sınız თქვენ საქართველოდან ხართ

Onlar Gürcistan’dan-dır-lar ისინი საქართველოდან არიან

Ben Tiflis’ten-im მე თბილისიდან ვარ

Sen Tiflis’ten-sin შენ თბილისიდან ხარ

O Tiflis’ten-dir ის თბილისიდან არის

Biz Tiflis’ten-iz ჩვენ თბილისიდან ვართ

Siz Tiflis’ten-siniz თქვენ თბილისიდან ხართ

Onlar Tiflis’ten-dir-ler ისინი თბილისიდან

არიან

Diyalog
- Merhaba!
- Merhaba!
- Siz buralı mısınız?
- Hayır, buralı değilim, Türkiye’den-im.
- Türk müsünüz?
- Evet, Türküm.
- Çoktan mı Gürcistan'da-sınız?
- Birkaç aydır.
- Hangi şehir-den-siniz? İstanbul'dan mı?
- Hayır, İstanbul'dan değilim, Samsun'dan-ım. Siz yerli misiniz?
- Hayır, ben de yerli değilim. Gürcistanlı Gürcüyüm, ama Tiflis’ten değilim, Zestafon’dan-
ım.

88
ლექსიკონი:
Buralı აქაური gerçekten ნამდვილად

ay თვე haklı მართალი

bugün დღეს hangi რომელი

çoktan დიდი ხანია hem de თანაც

şehir ქალაქი öteki სხვა

çünkü იმიტომ რომ, რადგან yerli ადგილობრივი

daha ჯერ კიდევ, უფრო ama მაგრამ

erken ადრე

Markette

Tuğba: Merhaba.
Bakkal: Günaydın Hanım efendim.
Tuğba: Ekmek var mı?
Bakkal: Var.
Tuğba: Bir ekmek lütfen. Bu ne? Salam mı?
Bakkal: Salam değil, sucuk.
Tuğba: Güzel mi?
Bakkal: Çok güzel.
Tuğba: Yüz gram sucuk lütfen.
Bakkal: Tabii efendim.
Tuğba: Yeşil zeytin var mı?
Bakkal: Yeşil zeytin yok. Siyah var.

89
Tuğba: Peki. İki yüz gram lütfen. Ne kadar?
Bakkal: Yirmi beş lira.

bakkal - გამყიდველი salam - იტალიური ძეხვი yeşil - მწვანე

günaydın - დილა sucuk - აღმოსავლური zeytin - ზეთის ხილი

მშვიდობისა სოსისი siyah - შავი

efendim - ბატონო, çok - ძალიან peki - კარგი (თანხმობის

ქალბატონო yüz - ასი ნიშნად)

ekmek - პური tabii – რა თქმა უნა ne kadar? - რა ღირს?

var mı? - არის? lira - თურქული ლირა

lütfen - თუ შეიძლება,

გეთაყვა

კუთვნილებითი კატეგორია

თურქულ ენაში კუთვნილება გამოიხატება სახელის ფუძეზე

კუთვნილებითი სუფიქსების დართვით.
კუთვნილებითი სუფიქსები თანხმოვანფუძიანი სახელებისთვის

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

I. -𝚤4 m→(-ım, -im, -um, -üm) ჩემი -𝚤4 𝑚𝚤4 𝑧 →(-ımız, -imiz, -umuz, -ümüz) ჩვენი

II. -𝚤4 𝑛 →(-ın, -in, -un, -ün) შენი -𝚤4 𝑛𝚤4 𝑧 →(-ınız, -iniz, -unuz, -ünüz) თქვენი

III. -𝚤4 →(-ı, -i, -u, -ü) მისი -𝑙𝑎2 𝑟𝚤2 → (-ları, -leri) მათი

კუთვნილება შეიძლება გამოიხატოს აგრეთვე კუთვნილებითი

ნაცვალსახელების საშუალებით: benim (ჩემი), senin(შენი), onun (მისი), bizim
(ჩვენი), sizin (თქვენი), onların (მათი)

90
 e, i ----im o, u ----- um

a, ı --- ım ö, ü ----- üm

a, ı, o, u ----- ları

e, i, ö, ü ----- leri

e,i ---im a,ı -----ım

(Benim) defter-im ჩემი რვეული (Benim) kitab-ım ჩემი წიგნი

(Senin) defter-in შენი რვეული (Senin) kitab-ın შენი წიგნი

(Onun) defter-i მისი რვეული (Onun) kitab-ı მისი წიგნი

(Bizim) defter-imiz ჩვენი რვეული (Bizim) kitab-ımız ჩვენი წიგნი

(Sizin) defter-iniz თქვენი რვეული (Sizin) kitab-ınız თქვენი წიგნი

(Onların) defter-leri მათი რვეული, (Onların) kitap-ları მათი წიგნი,

მათი რვეულები მათი წიგნები

o,u--- um ö,ü ---- üm söz

(Benim) okul-um ჩემი სკოლა (Benim) gül-üm ჩემი ვარდი

(Senin) okul-un შენი სკოლა (Senin) gül-ün შენი ვარდი

(Onun) okul-u მისი სკოლა (Onun) gül-ü მისი ვარდი

(Bizim) okul-umuz ჩვენი სკოლა (Bizim) gül-ümüz ჩვენი ვარდი

(Sizin) okul-unuz თქვენი სკოლა (Sizin) gül-ünüz თქვენი ვარდი

(Onların) okul-ları მათი სკოლა, მათი (Onların) gül-leri მათი ვარდი,

სკოლები მათი ვარდები

91
 გამჟღერება
რამდენიმე ყრუ თანხმოვანზე დაბოლოებული მრავალმარცვლიანი
სახელი მჟღერდება: p→b, ç→c, t→d, k→ğ.

p →b ç→c k→ğ t→d

kitap წიგნი ağaç ხე bebek ბავშვი sepet კალათი

Benim kitab-ım Benim ağac-ım Benim bebeğ-im Benim seped-im

Senin kitab-ın Senin ağac-ın Senin bebeğ-in Senin seped-in

Onun kitab-ı Onun ağac-ı Onun bebeğ-i Onun seped-i

Bizim kitab-ımız Bizim ağac-ımız Bizim bebeğ-imiz Bizim seped-imiz

Sizin kitab-ınız Sizin ağac-ınız Sizin bebeğ-iniz Sizin seped-iniz

Onların kitap-ları Onların ağaç-ları Onların bebek- Onların sepet-leri

leri

ჩემი წიგნი ჩემი ხე ჩემი ბავშვი ჩემი კალათა

შენი წიგნი შენი ხე შენი ბავშვი შენი კალათა

მისი წიგნი მისი ხე მისი ბავშვი მისი კალათა

ჩვენი წიგნი ჩვენი ხე ჩვენი ბავშვი ჩვენი კალათა

თქვენი წიგნი თქვენი ხე თქვენი ბავშვი თქვენი კალათა

მათი წიგნი მათი ხე (ები) მათი ბავშვი მათი კალათა (ები)

(ები) (ები)

შენიშვნა: ერთმარცვლიანი სახელები არ მჟღერდება. მაგალითად: saç (თმა) – saç-ım

(ჩემი თმა), dost (მეგობარი) - dost-um ( ჩემი მეგობარი), at (ცხენი) – at-ım (ჩემი ცხენი).

92
თურქულ ენაში გამონაკლისის სახით გვაქვს რამდენიმე ერთმარცვლიანი ფუძე,
რომელიც მჟღერდება. ესენია: borç, cep, çok, dert, dip, dört, gök, kalp, kap, kurt, tat,
uç, yurt.

ahenk, cenk, denk, renk სიტყვებში გამჟღერებისას ბოლოკიდურ k-ს ჩაენაცვლება g

თანხმოვანი.

სავარჯიშო
1. დაურთეთ კუთვნილებითი სუფიქსები:

Çocuk (ბავშვი), dolap (კარადა), kanat (ფრთა), mektup (წერილი), kardeş (ძმა, და),
müdür (დირექტორი)

ისწავლეთ დიალოგი:

Gümrükte (საბაჟოზე)

Memur: İyi günler.

Billy: İyi günler memur bey.
Memur: Ah! Türkçe-niz çok iyi!
Billy: Sağ olun.
Memur: Milliyet-iniz ne? Alman mısınız?
Billy: Hayır.
Memur: İngiliz misiniz?
Billy: Evet.
Memur: Çok güzel. Pasaport-unuz lütfen.
Billy: Buyurun.
Memur: Teşekkürler. Ad-ınız ne?
Billy: William Goodman.
Memur: Tamam. Hoş geldiniz.
Billy: Hoş bulduk. İyi günler!
Memur: İyi günler efendim!

93
 memur - მოხელე Pasaport - პასპორტი
iyi günler - დღე მშვიდობისა lütfen - თუ შეიძლება
türkçe -თურქული ენა buyurun - აქ: ინებეთ
çok - ძალიან teşekkürler - გმადლობთ
iyi - კარგი adınız ne? - თქვენი სახელი რა არის?
sağ olun - გმადლობთ tamam - კარგი
hoş geldiniz - კეთილი იყოს თქვენი
milliyet- ეროვნება
მობრძანება
alman - გერმანელი
hoş bulduk - კეთილი იყოს ჩემი ფეხი
hayır - არა
efendim - ბატონო, ქალბატონო
ingiliz - ინგლისელი
evet - დიახ

Lokantada (სასადილოში)

Garson: İyi akşamlar. Buyurun.

Ben: Merhaba. Boş yer var mı?

Garson: Var. Buyurun.

Ben: Sağ olun. Adana kebap var mı?

Garson: Maalesef. Adana kebap yok.

Maria: Ne var?

Garson: Döner var, İskender var, köfte var, piliç var.

Ben: Döner kebap lütfen.

Garson: Bir döner. Buyurun hanımefendi.

Maria: Aynı.
Garson: İki döner.

94
 Ben: Ayran var mı?

Garson: Var. İki tane mı?

Maria: Evet. İki tane.

Garson: Tamam. İki döner kebap, iki ayran. Teşekkür ederim. Afiyet olsun!

iyi akşamlar - საღამო მშვიდობისა piliç - წიწილა

buyurun - მობრძანდით hanımefendi – ქალბატონო

boş yer - თავისუფალი ადგილი aynı -იგივე

iki - ორი
sağ olun - გმადლობთ
tane - ცალი
Adana kebap – ადანური მწვადი
tamam - კარგი (თანხმობის
maalesef -სამწუხაროდ
ნიშნად)
döner - შაურმა teşekkür ederim - გმადლობთ

İskender – ხორციანი კერძის ნაირსახეობა afiyet olsun - შეგერგოთ,

გემრიელად მიირთვით
köfte - გუფთა

კუმშვა:

ზოგიერთი თანხმოვანფუძიანი სახელი იკუმშება ხმოვნით დაწყებული

სუფიქსის დართვისას: isim (სახელი), şehir (ქალაქი), oğul (ვაჟი), karın
(მუცელი), resim (სურათი), vakit (დრო) და სხვა.

İsim სახელი Şehir ქალაქი Oğul ვაჟი Karın მუცელი

Benim ism-im Benim şehr-im Benim oğl-um Benim karn-ım

Senin ism-in Senin şehr-in Senin oğl-un Senin karn-ın
Onun ism-i Onun şehr-i Onun oğl-u Onun karn-ı

95
Bizim ism-imiz Bizim şehr-imiz Bizim oğl-umuz Bizim karn-ımız
Sizin ism-iniz Sizin şehr-iniz Sizin oğl-unuz Sizin karn-ınız
Onların isim-leri Onların şehir-leri Onların oğul-ları Onların karın-ları

Resim სურათი Vakit დრო

Benim resm-im Benim vakt-im

Senin resm-in Senin vakt-in
Onun resm-i Onun vakt-i
Bizim resm-imiz Bizim vakt-imiz
Sizin resm-iniz Sizin vakt-iniz
Onların resim-leri Onların vakit-leri

კუთვნილებითი სუფიქსები ხმოვანფუძიანი სახელებისათვის:

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

I. -m ჩემი -𝒎𝚤𝟒 𝒛 → (-mız, -miz, -muz, -
II. -𝒏 შენი müz) ჩვენი
III. -𝒔𝚤𝟒 →(-sı, -si, -su, -sü) მისი -𝒏𝚤𝟒 𝒛 → (-nız, -niz, -nuz, -nüz)
თქვენი
𝒍𝒂𝟐 𝒓𝚤𝟐 → (-ları, -leri) მათი

e,i a,ı o,u ö,ü

(Benim) kedi-m (Benim) masa-m (Benim) avlu-m (Benim) ütü-m
(Senin) kedi-n (Senin) masa-n (Senin) avlu-n (Senin) ütü-n
(Onun) kedi-si (Onun) masa-sı (Onun) avlu-su (Onun) ütü-sü
(Bizim) kedi-miz (Bizim) masa-mız (Bizim) avlu-muz (Bizim) ütü-müz
(Sizin) kedi-niz (Sizin) masa-nız (Sizin) avlu-nuz (Sizin) ütü-nüz

96
 (Onların) kedi- Onların masa-ları (Onların)
leri
e,i
(Benim) defter-im ჩემი რვეული
(Senin) defter-in შენი რვეული
(Onun) defter-i მისი რვეული
(Bizim) defter-imiz ჩვენი რვეული
(Sizin) defter-iniz თქვენი რვეული
(Onların) defter-leri მათი რვეული,
მათი რვეულები
a,ı
(Benim) kitab-ım ჩემი წიგნი
(Senin) kitab-ın შენი წიგნი
(Onun) kitab-ı მისი წიგნი
(Bizim) kitab-ımız ჩვენი წიგნი
(Sizin) kitab-ınız თქვენი წიგნი
(Onların) kitap-ları მათი წიგნი, მათი მაგიდა
წიგნები
o,u
(Benim) okul-um ჩემი სკოლა
(Senin) okul-un შენი სკოლა
(Onun) okul-u მისი სკოლა
(Bizim) okul-umuz ჩვენი სკოლა
(Sizin) okul-unuz თქვენი სკოლა
(Onların) okul-ları მათი სკოლა, მათი
სკოლები
avlu- (Onların) ütü-leri
ları
(Benim) kedi-m ჩემი კატა
(Senin) kedi-n შენი კატა
(Onun) kedi-si მისი კატა
(Bizim) kedi-miz ჩვენი კატა
(Sizin) kedi-niz თქვენი კატა
(Onların) kedi-leri მათი კატა,
მათი კატები
(Benim) masa-m ჩემი მაგიდა
(Senin) masa-n შენი მაგიდა
(Onun) masa-sı მისი მაგიდა
(Bizim) masa-mız ჩვენი
(Sizin) masa-nız თქვენი
მაგიდა
(Onların) masa-ları მათი
მაგიდა, მათი მაგიდები
(Benim) avlu-m ჩემი ეზო
(Senin) avlu-n შენი ეზო
(Onun) avlu-su მისი ეზო
(Bizim) avlu-muz ჩვენი ეზო
(Sizin) avlu-nuz თქვენი ეზო
(Onların) avlu-ları მათი ეზო,
მათი ეზოები
97
(Benim) gül-üm ჩემი ვარდი
(Senin) gül-ün შენი ვარდი
(Onun) gül-ü მისი ვარდი
(Bizim) gül-ümüz ჩვენი ვარდი
(Sizin) gül-ünüz თქვენი ვარდი
(Onların) gül-leri მათი ვარდი,
მათი ვარდები
(Benim) ütü-m ჩემი უთო
(Senin) ütü-n შენი უთო
(Onun) ütü-sü მისი უთო
(Bizim) ütü-müz ჩვენი უთო
(Sizin) ütü-nüz თქვენი უთო
(Onların) ütü-leri მათი უთო,
მათი უთოები

სავარჯიშო
1. დაურთეთ კუთვნილებითი სუფიქსები:
anne (დედა), baba (მამა), köprü (ხიდი), vazo (ვაზა), garson (ოფიციატი), arkadaş
(ამხანაგი)
2. შეავსეთ შესაბამისი პირის კუთვნილებითი სუფიქსებით და თარგმნეთ
ქართულად:
(Senin) okul...... büyük mü?
(Sizin) anne...... çok güzeldir.
(Onların) top....... yeni.
(Bizim) avlu..... çok geniştir.
(Benim) dost..... öğretmendir.
(Onun) baba...... çok gençtir.
(Benim) defter..... nerede?
(Sizin) saç......... çok güzel.
(Bizim) balkon........ çok büyük.
(Senin) arkadaş..... mühendis midir?
(Onun) kardeş..... doktordur.
(Onların) öğretmen....... Batumludur.

სავარჯიშო

1. დაურთეთ კუთვნილებითი სუფიქსები:

Teyze (დეიდა), çanta (ჩანთა), köprü (ხიდი), komşu (მეზობელი), göz (თვალი),
televizyon (ტელევიზორი), kulak (ყური), iş (საქმე)

98
2. დაურთეთ კუთვნილებითი სუფიქსები :
Benim arkadaş....... çok çalışkan.

Senin anne...... çok güzel.

Onun vazo...... masadadır.

Bizim mahale........ yenidir.

Onların baba......... çok iyi.

Benim öğrenci....... çok yaramaz.

Senin çocuk......... bahçededir.

Onun sevgili........ sinemadadır.

Benim televizyon....... salondadır.

Sizin otobüs........ durakta.

Benim telefon........ bozuk.

Onların uçak......... çok hızlı.

Restoranda (რესტორანში)

Garson: Buyurun.
Mehmet: İki kişilik bir masa lütfen.
Garson: Bu masa nasıl?

99
Gökçe: İyi değil. Köşede. Karanlık. Şu masa boş mu?
Garson: Boş. Buyurun efendim. Menü.
Mehmet: Teşekkür ederim. Önce soğuk bir şişe beyaz şarap, lütfen.
Garson: Tabii efendim. Şarap büyük mü, küçük mü?
Mehmet: Büyük, lütfen.
İki dakika sonra...
Garson: İşte içki-niz. Maalesef şarap biraz sıcak.
Gökçe: Buz var mı?
Garson: Buz var hanımefendi.

Gökçe: kavun, yeşıl salata, patlıcan var mı?

Garson: Tabii var, hanımefendi. İşte salata-nız, kavun-unuz, patlıcan-ınız, Afiyet olsun!
Otuz saniye sonra...
Mehmet: Şerefe!
Gökçe: Şerefe!

buyurun - beyaz - თეთრი biraz - ცოტა

მობრძანდით sıcak - ცხელი, აქ:
şarap - ღვინო
iki kişilik - ორ კაციანი თბილი
tabii - რა თქმა უნდა
nasıl? - როგორია? buz - ყინული
iyi değil - კარგი არ büyük - დიდი kavun - ნესვი
არის küçük - პატარა yeşıl salata - მწვანე
köşe - კუთხე dakika - წუთი სალათა
karanlık - სიბნელე sonra - შემდეგ patlıcan - ბადრიჯანი
işte - აი hanımefendi -
şu - ეგ
İçki - სასმელი ქალბატონო
boş - თავისუფალი
maalesef - afiyet olsun - შეგერგთ
efendim - ბატონო
სამწუხაროდ otuz - ოცდაათი

100
önce - ჯერ saniye - წამი
soğuk - ცივი şerefe - შენი
სადღეგრძელო იყოს
şişe - ბოთლი

ქონა-ყოლისა და არქონა-არყოლის გამოხატვა თურქულ ენაში

კუთვნილებითსუფიქსიანი სახელი var სიტყვის თანხლებით გამოხატავს

ქონა-ყოლას, yok სიტყვის თანხლებით კი - არქონა-არყოლას. ქონა-ყოლისა და
არქონა-არყოლის გამოხატვისას თურქული ენა არ განასხვავებს სულიერსა და
უსულოს.

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

(Benim) ev-im var სახლი მაქვს (Bizim) ev-imiz var სახლი გვაქვს

(Senin) ev-in var სახლი გაქვს (Sizin) ev-iniz var სახლი გაქვთ

(Onun) ev-i var სახლი აქვს (Onların) ev-leri var სახლი აქვთ,
სახლები აქვთ

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

(Benim) ev-im yok სახლი არ მაქვს (Bizim) ev-imiz yok სახლი არ გვაქვს

(Senin) ev-in yok სახლი არ გაქვს (Sizin) ev-iniz yok სახლი არ გაქვთ

(Onun) ev-i yok სახლი არ აქვს (Onların) ev-leri yok სახლი არ აქვთ,
სახლები არ აქვთ

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

(Benim) kardeş-im var ძმა მყავს (Bizim) kardeş-imiz var ძმა გვყავს

(Senin) kardeş-in var ძმა გყავს (Sizin) kardeş-iniz var ძმა გყავთ

(Onun) kardeş-i var ძმა ჰყავს

101
 (Onların) kardeş-leri var ძმა ჰყავთ,
ძმები ჰყავთ

მხოლობითი რიცხვი მრავლობითი რიცხვი

(Benim) kardeş-im yok ძმა არ მყავს (Bizim) kardeş-imiz yok ძმა არ გვყავს

(Senin) kardeş-in yok ძმა არ გყავს (Sizin) kardeş-iniz yok ძმა არ გყავთ

(Onun) kardeş-i yok ძმა არ ჰყავს (Onların) kardeş-leri yok ძმა არ ჰყავთ,
ძმები არ ჰყავთ

(Benim) kedi-m var მე კატა მყავს
(Senin) kedi-n var
(Onun) kedi-si var
(Bizim) kedi-miz var
(Sizin) kedi-niz var
(Onların) kedi-leri var
(Benim) masa-m varმე მაგიდა მაქვს
(Senin) masa-n var
(Onun) masa-sı var
(Bizim) masa-mız var
(Sizin) masa-nız var
Onların masa-ları var

(Benim) avlu-m var მე ეზო მაქვს (Benim) ütü-m var მე უთო მაქვს
(Senin) avlu-n var (Senin) ütü-n var
(Onun) avlu-su var (Onun) ütü-sü var
(Bizim) avlu-muz var (Bizim) ütü-müz var
(Sizin) avlu-nuz var (Sizin) ütü-nüz var
(Onların) avlu-ları var (Onların) ütü-leri var

***
Benim adım Berna. On dokuz yaşındayım. Bir yüksek okulda öğrenciyim. Benim
annem, babam, bir erkek kardeşim ve iki kız kardeşim var. Babam mimar, annem ise
öğretmendir. Ağabeyim (abim) Orhan 22 yaşında, üniversitede öğrencidir. Onun

102
üniversitesi İstanbul'dadır. Ablam Seza 25 yaşında. O evlidir. Eşi ve bir çocuğu var. Eşi
mühendistir. Çocuğu Çiğdem üç yaşındadır. O çok sevimli bir çocuktur.
Kız kardeşim Zeynep lisede öğrenci. O çok uslu ve çalışkan bir kızdır.
Benim daha iki ninem, iki dedem ve çok akrabalarım var: Bir amcam, iki halam,
teyzem, dayım, yengelerim ve eniştelerim.
Bizim iki katlı büyük evimiz ve geniş avlumuz var. Evimiz sekiz odalıdır.
Avlumuzda yüksek ağaçlar ve güzel güller var. Benim büyük bir köpeğim de var. Adı
Çomar. O çok akıllı ve sadık bir köpektir.

Benim adım ჩემი სახელია mimar არქიტექტორი Dayı ბიძა (დედის ძმა)

Yüksek okul უმაღლესი lise ლიცეუმი İki katlı ორსართულიანი

სასწავლებელი
çalışkan ბეჯითი Geniş ფართო
abla უფროსი და
sadık ერთგული Avlu ეზო
ad სახელი
Daha კიდევ Akıllı ჭკვიანი
ağabey (abi) უფროსი ძმა
Nine ბებია sevimli საყვარელი
enişte დის ქმარი, დეიდის
Dede ბაბუა uslu დამჯერე, წყნარი
ქმარი, მამიდის ქმარი
Akraba ნათესავი yaş ასაკი
ev სახლი
Amca ბიძა (მამის ძმა) yenge ბიცოლა
evli საოჯახებული
Hala მამიდა
eş მეუღლე
Teyze დეიდა
mühendis ინჟინერი

სავარჯიშო
1. შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები და თარგმნეთ ქართულად:

Benim bir arkadaş...... var.

Bizim sınıf..... var .
Senin kitap...... yok mu?

103
 Sizin güzel ev...... var.
Onun çok para...... var.
Sizin kaç ders...... var?
Onun gözlük...... yok.
Onların yeni öğretmen...... var.
Onun palto..... yok mu?
Senin iş..... var mı?
Benim çok iş..... var.
Bizim beş ders..... var.
2. გადაიყვანეთ ყველა პირისა და რიცხვის დადებით და უარყოფით
ფორმაში:

Benim güzel avlu-m var. მე ეზო მაქვს

Benim yeni çanta-m yok. მე ახალი ჩანთა მაქვს.

Benim küçük çocuğ-um var. მე პატარა ბავშვი მყავს.

Benim enteresan kitab-ım var. მე საინტერესო წიგნი მაქვს.

konuşma

Kurye: Affedersiniz, ben Çiçek Sokağını arıyorum. Nerede biliyor musunuz?

Adam: Evet, biliyorum, çünkü ben de orada oturuyorum. Siz kaç numarayı arıyorsunuz?

Kurye: 57 numarayı.

Adam: Aaaa! Benim dairem de o binada. Hangi daire?

Kurye: 5 numara

Adam: 5 numara mı? Bu benim dairem. Siz kimi arıyorsunuz?

Kurye: Can Yılmaz’ı

Adam: İsim doğru da, soyadı yanlış. Benim soyadım Yılmaz değil, Yıldız.

104
Kurye: Ah! Özür dilerim, bu paketin üstünde Can Yıldız yazıyor. O zaman, bu paket sizin. Ayrıca,
bu zarf da sizin.

Adam: Teşekkür ederim, iyi günler!

Kurye: Size de.

affedersiniz უკაცრავად daire ბინა o zaman მაშინ

ben Çiçek Sokağını arıyorum bina შენობა bu paket sizin ეს შეკვრა
ჩიჩექის ქუჩას ვეძებ hangi რომელი თქვენია
Nerede biliyor musunuz? siz kimi arıyorsunuz? ვის ayrıca გარდა ამისა
სად არის, იცით? ეძებთ? zarf კონვერტი
çünkü ben de orada isim სახელი size de თქვენც
oturuyorum იმიტომ რომ doğru სწორია
მეც იქ ვცხოვრობ soyadı გვარი
Siz kaç numarayı yanlış შეცდომა
arıyorsunuz? თქვენ რომელ Özür dilerim ბოდიშს
ნომერს ეძებთ? გიხდით
üstünde ზემოდან
yazıyor

Genetif Eki

ნათესაობითი ბრუნვა

ნათესაობითი ბრუნვის ნიშანი თანხმოვანფუძიანთათვის:

a – ı -------- ın

e – i --------- in

o – u -------- un

ö – ü -------- ün

Sınıf-ın (აუდიტორიის), ev-in (სახლის), okul-un (სკოლის), köy-ün (სოფლის)

105
დაურთეთ ნათესაობითი ბრუნვის ნიშანი:

Kardeş Balkon Patron

Arkadaş Duvar Öğretmen

Müdür Dolap Defter

Doktor Sokak Adam

Kitap Kadın Gül

şoför profesör Otobüs

ნათესაობითი ბრუნვის ნიშანი ხმოვანფუძიანთათვის:

a – ı -------- nın

e – i --------- nin

o – u -------- nun

ö – ü -------- nün

kapı-nın (კარის), kedi-nin (კატის), banyo-nun (აბაზანის), ütü-nün (უთოსი)

Öğrenci მოსწავლე Köprü ხიდი Örtü გადასაფარებელი

Anne დედა Abla უფროსი და Çanta ჩანთა

Baba მამა Öykü მოთხრობა Bahçe ბაღი

106
Komşu მეზობელი Dede ბაბუა Tablo ნახატი

Hala მამიდა Vazo ლარნაკი Sürü ფარა

Teyze დეიდა Pencere ფანჯარა Nine ბებია

დაესმის კითხვები: Kimin? Neyin? (ვისი? რისი?).

მსაზღვრელს დაერთვის ნათესაობითი ბრუნვის ნიშანი, საზღვრული დაირთავ

ს მესამე პირის კუთვნილებით სუფიქსს:

Baba-nın oda-sı მამის ოთახი

Ayşe’nin çanta-sı აიშეს ჩანთა

Öğretmen-in kitab-ı მასწავლებლის წიგნი

სახელის წარმოქმნა (-l𝚤𝟒 k, -c𝚤𝟒 )

1) -𝑙𝚤4 𝑘→(-lık, -lik, -luk, -lük) სუფიქსი დაერთვის სახელის ფუძეს და
აწარმოებს:

ა) აბსტრაქტულ სახელებს:
iyi (კარგი) → iyi-lik (სიკეთე)
genç (ახალგაზრდა) → genç-lik (ახალგაზრდობა)
tembel (ზარმაცი) → tembel-lik (სიზარმაცე)
dost (მეგობარი) → dost-luk (მეგობრობა)
ბ) დანიშნულების სახელებს:

şeker (შაქარი) → şeker-lik (საშაქრე)

göz (თვალი) → göz-lük (სათვალე)

107
 tuz (მარილი) → tuz-luk (სამარილე)
გ) ერთნაირ საგანთა თავმოყრის ადგილის აღმნიშვნელ სახელებს:

çalı (ბუჩქი) → çalı-lık (ბუჩქნარი)

gül (ვარდი) → gül-lük (ვარდნარი)
taş (ქვა) → taş-lık (რიყე)
სავარჯიშო:

დაურთეთ -𝒍𝚤𝟒 𝒌სუფიქსის შესაბამისი ვარიანტი და გაარკვიეთ როგორი

შინაარსის სახელებს მიიღებთ:

e,i –lik, a,ı ---lık, o,u ---- luk, ö,ü -----lük

İyi კარგი Elbise Gül

კაბა ვარდი
Güzel
ლამაზი Kitap Çiçek
წიგნი ყვავილი
Dost
მეგობარი Tavuk Kum
ქათამი ქვიშა
Çocuk
ბავშვი Yağmur Çalı ბუჩქი
წვიმა

2) -𝑐𝚤4 →(-cı, -ci, -cu, -cü) მჟღერ თანხოვანფუძიანი და ხმოვანფუძიანი

სახელებისთვის.

-ç𝚤4 →(-çı, -çi, -çu, -çü) ყრუ თანხმოვანფუძიანი სახელებისთვის (fıstıkçı

Şahap).

ამ სუფიქსით იწარმოება ხელობის, პროფესიის გამომხატველი სახელები:

balık (თევზი) → balık-çı (მეთევზე)

kömür (ნახშირი) → kömür-cü (მენახშირე)
demir (რკინა) → demir-ci (მჭედელი)
deniz (ზღვა) → deniz-ci (მეზღვაური)

სავარჯიშო:
დაურთეთ პროფესიის მაწარმოებელი სუფიქსები:
e,i –ci, a,ı ---cı, o,u ---- cu, ö,ü -----cü

108
fıstıkçı şahap -------- e,i –çi, a,ı ---çı, o,u ---- çu, ö,ü -----çü

Uçak თვითმფრინავი Tarih ისტორია Çöp ნაგავი

Top ზარბაზანი Edebiyat ლიტერატურა Kira ქირა

Ekmek პური Diş კბილი Şarap ღვინო

Fırın საცხობი Gazete გაზეთი Şaka ხუმრობა

Fizik ფიზიკა Yol გზა Kömür ნახშირი

Kimya ქიმია Gözlük სათვალე Bilet ბილეთი

Matematik მათემატიკა Çiçek ყვავილი Posta ფოსტა

Savaş ბრძოლა Süt რძე Demir რკინა

Deniz ზღვა

დაურთეთ -𝒍𝚤𝟒 𝒌 სუფიქსი და თარგმნეთ:

Öğretmen.... kolay değildir.

Dost.... çok önemlidir.

Bu hasta .... çok tehlikelidir.

Bu söz... çok faydalıdır.

Baba... çok zordur.

Öğretmen მასწავლებელი Hasta ავადმყოფი Sözlük ლექსიკონი

Kolay ადვილი Hastalık ავადმყოფობა Faydalı სასარგებლო

Değil არ არის Çok ძალიან, ბევრი Baba მამა

109
 Dost მეგობარი Tehlikeli სახიფათო Zor ძნელი

Dostluk მეგობრობა Söz სიტყვა

Önemli მნიშვნელოვანი

შეავსეთ -𝒄𝚤𝟒 სუფიქსით და თარგმნეთ:

Saat.... orta boylu, yaşlı bir adamdır.

O genç kadın şarkı.... mıdır?

Biz İstanbullu futbol.... yuz.

Leyla çok iyi tenis... bir kadındır.

Siz kahve... misiniz? Hayır, ben kahve.... değilim, ben ekmek.... yim.

Orta boylu საშუალო სიმაღლის Tenis ჩოგბურთი

Yaşlı ასაკოვანი Kahve ყავა

Genç ახალგაზრდა Hayır არა

Kadın ქალი Ekmek პური

Şarkıcı მომღერალი

***
Köyde çok güzel çamlık ve meşelik var. Çamlık uzak mıdır? Evet, uzaktır.
Meşelik yakındır. Burada büyük bir taşlık var.
Masada şekerlik yok. Şekerlik dolaptadır. Şekerlikte ne var? Şekerlikte şeker,
tuzlukta ise tuz var.
O gözlüklü adam doktor mudur? Hayır, o adam doktor değil, tarihçidir. Ali çok
yalancı bir çocuktur. Baban necidir? Babam fizikçidir, annem şarkıcı. Kardeşim
kapıcıdır.

110
Köy სოფელი Şekerlik საშაქრე fizik ფიზიკა yalancı მატყუარა

Çamlık ფიჭვნარი Dolap კარადა meşe მუხა neci რა

პროფესიის
Meşelik მუხნარი Şeker შაქარი gözlüklü
სათვალიანი Şarkıcı
Uzak შორს Tuzluk სამარილე
მომღერალი
tarihçi
Yakın ახლოს Tuz მარილი
ისტორიკოსი Fizikçi ფიზიკოსი
Burada აქ İse კი
Kapıcı კარისკაცი
Taşlık რიყე

111