SSRN Id3898981

ANG TAGAPAMAGITANG EPEKTO NG TEKNOLOHIYA SA PAGTUTURO AT
PAGKATUTO SA UGNAYAN NG KAHANDAAN SA PAGSANIB NG ICT AT

KOGNITIBONG PAGGANAP NG MGA GURO
_______________________________
Isang Tesis na Iniharap

sa Komite ng Professional Schools
Unibersidad ng Mindanao
Lungsod ng Davao
___________________________
Bilang Bahagi ng Pagtupad

sa isa sa mga Pangangailangan ng digring
MASTER OF ARTS IN EDUCATION-TEACHING FILIPINO
_________________________
WILFREDO, JR S. CAVAN
Mayo 2021
Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

ii
DAHON NG PAGPAPATIBAY
Ang tesis na ito na pinamagatang “ANG TAGAPAMAGITANG EPEKTO NG

TEKNOLOHIYA SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO SA UGNAYAN NG
KAHANDAAN SA PAGSANIB NG ICT AT KOGNITIBONG PAGGANAP NG MGA
GURO” ay inihanda at iniharap ni Wilfredo, Jr. S. Cavan bilang bahagi ng
pagsasakatuparan ng mga pangangailangan sa pagtatamo ng digring Master of Arts
in Education-Teaching Filipino, ay itinagubilin upang pagtibayin sa isang
Pasalitang Pagsusulit.
Lgd. JACQUELINE S. SALAPUDDIN, EdD

Tagapayo
LUPON NG TAGASURI
PINAGTIBAY ng komite sa pagsusulit na pasalita at nagtamo ng gradong
PASADO.
Lgd. JOCELYN B. BACASMOT, PhD

Tagapangulo
Lgd. MELISSA C. NAPIL, EdD Lgd. MARILOU Y. LIMPOT, EdD

Kasapi Kasapi
Lgd. JOEL B. TAN, DBA

Kasapi
TINANGGAP at inaprubahan bilang bahagi ng pagtupad sa isa sa mga

pangangailangan para sa pagtamo ng digring Master of Arts in Education-
Teaching Filipino.
Komprehensibong Pagsusulit: PASADO
Lgd. MA. LINDA B. ALQUIZA, EdD

VP-RPC
Mayo 2021

iii
ABSTRAK
Ang pananaliksik na ito ay may layuning matukoy ang tagapamagitang epekto ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at
kognitibong pagganap mula sa 400 na tagatugon na mga guro ng Filipino na sakop
ng lalawigan, dibisyon ng Davao del Sur. Ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto
ang siyang tagapamagitang baryabol sa pananaliksik na ito mula sa ugnayan ng
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap. Ginamit ang
Stratefied Random-Sampling para makuha ang bilang ng mga tagatugon. Ang
pananaliksik na ito ay gumagamit ng non-experimental quantitative na disenyo at
ginamit din ang deskriptibong-korelasyon na paraan kung saan ginamit para
magkalap ng datos, ideya, katotohanan at impormasyong may kaugnayan sa
pananaliksik. Ginamit ang adapted questionnaire bilang instrumento sa pagkalap ng
datos sa pananaliksik na ito. Gumamit ang mananaliksik ng kagamitang
panteknolohiya partikular ang Google Forms upang magkalap ng mga kinakailangang
datos para sa pananaliksik na ito. Ang adapted questionnaire na instrumentong
ginamit mula sa mga baryabol ng pananaliksik na teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto, kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap ay
pinagtibay ng mga eksperto na siyang pagkukunan ng mga datos. Mula sa layunin
ng pananaliksik gamit ang mean, natuklasan na mataas ang antas ng kahandaan ng
guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap at teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto. Gamit naman ang Pearson-r, natuklasan na may makabuluhang ugnayan
sa pagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT, habang may makabuluhang ugnayan naman sa pagitan ng

iv
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at kognitibong pagganap at mayroong ugnayan
sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
Samantala, gamit naman ang medgraph Sobel z-test, ang resulta ng pag-aaral ay
nagsasabi na mayroong parsiyal na tagapamagitan sa epekto ng teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng
ICT at kognitibong pagganap.
Mga susing salita: edukasyon, kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong
pagganap, teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto, korelasyon, tagamagitang epekto,
pagtuturo at pagkatuto sa Pilipinas

v
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
PAMAGAT i
DAHON NG PAGPAPATIBAY ii
ABSTRAK iii
TALAAN NG NILALAMAN v
MGA TALAHANAYAN viii
TALAGUHITAN ix
PASASALAMAT x
PAGHAHANDOG xi
Kabanata
1 INTRODUKSYON
Mga Layunin ng Pananaliksik 3
Haypotesis 4
Mga Kaugnay na Literatura 4
Teoritikal na Balangkas 26
Batayang Konseptuwal 28
Kahalagahan ng Pag-aaral 31
Depinisyon ng Terminolohiya 32
2 METODO
Disenyo sa Pananaliksik 34
Lokalidad ng Pananaliksik 35
Populasyon at Kalahok 38
Instrumento ng Pananaliksik 39
Paglikom ng Datos 42
Kagamitang Istadistikal 44
Etikal na Konsiderasyon 44
3 RESULTA

vi
Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT 48

Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto 50
Antas ng Kognitibong Pagganap 50
Korelasyon sa Pagitan ng Kahandaan ng Guro 52
sa Pagsanib ng ICT, Kognitibong Pagganap
at Teknolohiya Pagtuturo at Pagkatuto
Tagapamagitang Pagsusuri mula sa 53

Tatlong Baryabol
4 DISKUSYON
Antas ng Kahandaan ng Guro sa 58
Pagsanib ng ICT
Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo 60

at Pagkatuto
Antas ng Kognitibong Pagganap 61
Korelasyon sa Pagitan ng Kahandaan ng Guro 63

sa Pagsanib ng ICT, Kognitibong Pagganap
at Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto
Tagapamagitang Pagsusuri mula 64

sa Tatlong Baryabol
Konklusyon 66
Rekomendasyon 67
SANGGGUNIAN 70
APENDIKS 84
A Instrumento ng Pananaliksik 85
B Liham Pahintulot Para sa mga Ebalweytor 95
C Papel ng Balidasyon sa Instrumento ng Pananaliksik 101
D Kabuuang Marka ng mga Eksperto sa Balidasyon 107
ng Talatanungan
E Liham Pahintulot sa Pagsasagawa ng Pag-aaral 110

F Katibayan Bilang Presenter 112

vii
G Informed Consent Form 114

H UMERC Compliance Certificate 117
I Grammarian’s Certificate 119
PANSARILING DATOS 121

viii
MGA TALAHANAYAN
Talahanayan Pahina
1 Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT 49
2 Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto 50
3 Antas ng Kognitibong Pagganap 51
4 Korelasyong Pagsusuri ng mga Baryabol 52
5 Resulta ng Regression ng mga Baryabol sa Apat na 54

Kraytirya mula sa Presensiya ng
Tagapamagitang Epekto

ix
MGA TALAGUHITAN
Talaguhitan Pahina
1 Batayang Konseptwal sa Pagitan ng 29

mga Baryabol
2 Mapa ng Pilipinas 36
3 Medgraph na Nagpapakita sa mga Baryabol 56

ng Pag-aaral

x
PASASALAMAT
Ang mananaliksik ay taus-pusong nagpapasalamat sa mga taong nasa likod
sa pananaliksik na ito.
Jacqueline S. Salapuddin, EdD sa paggabay sa bawat hakbang na aking
gawain.
Kina Jocelyn Bacasmot, PhD, Elleine Rose Oliva, EdD, Mary Ann Tarusan, EdD,
Marilou Limpot,Ed at Romulo Peralta, EdD sa pagbibigay ng tamang gabay para
sa ikakabuti ng talatanungan.
Sa tagawasto ng pananaliksik na ito Melissa C. Napil, EdD, sa mahal nating
dekano, Eugenio S. Guhao Jr., DM sa suporta, sa mahal naming Schools Division
Superintendent, Nelson C. Lopez, EdD CESO V, sa pagbibigay pahintulot sa
ikatatagumpay ng pananaliksik na ito.
Sa aking mga magulang na walang sawang nagbibigay lakas at inspirasyon
upang matapos ang pananaliksik na ito.
Hindi matatawarang pagsaludo at karangalan ang aming inihahandog para sa
inyong kabutihan.

xi
PAGHAHANDOG
Ang pananaliksik na ito ay hindi maisasakatuparan kung hindi dahil sa aking
mga mahal sa buhay. Higit sa lahat sa aking mga magulang, miyembro ng pamilya,
kina Ronard M. Garcia, at mga guro na nagbigay ng oras, gabay at suporta sa
ikabubuti ng pananaliksik na ito.
Sa mga kaibigan na tumulong at nagbigay inspirasyon.
Sa Poong Maykapal, sa patuloy na pagkanlong at pag-alay ng kanyang
hamiling dugo at awa.
Sa lahat, walang taong umaangat kapag hindi marunong magpakumbaba.
Wilfredo, Jr. S. Cavan

Kabanata 1
INTRODUKSYON
Rasyunal ng Pag-aaral
Ang mahinang kognitibong pagganap ng mga guro ay nakaaapekto sa proseso
ng kanilang pagtuturo kaya nakatutulong ang mga pagsasanay para mapaunlad ang
mga ito (Veloo et al. 193). Naaapektuhan ang kasanayan ng isang indibidwal sa
kapaligiran na pumapaligid sa kaniya. Ang paghubog sa mga kasanayan lalo na ang
kognitibong pagganap ay nagmula sa kaniyang kabataan. Sa paaralan naman, ito ay
mahuhubog kung saan sila ay may mas malaking bahagdan na naroon. Hindi lamang
dahil sa kapaligiran kundi kasama na ang pisikal na kondisyon sa loob ng silid-aralan,
kasama na rin ang sikolohikal na aspeto ng gaya ng mga materyal, ang pagiging
masayahin at masigasig, ang kanyang pakikipaghalubilo sa kanyang mga mag-aaral,
paggalang sa mga guro at ang kabuuang bigat ng isang silid-aralan (Bandiera et al.;
Indumathi at Ramakrishnan 103; Milkie at Warner 10).
Mahalaga ang kognitibong pagganap dahil naapektuhan nito ang pagkatuto at
mahalagang matukoy din dahil ang mga guro ay mainam na natututo mula sa maka-
teknolohiyang kapaligiran, ang isyu sa Information Communication and Technology
o ICT at pagsama nito sa pagtuturo sa paaralan ay tiyak na makabuluhan (Ali et al.;
Ghavifekr at Rosdy 175). Sa tulong ng teknolohiya, napapabuti naman ang
kognitibong pagganap ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto mula sa interes na

2
nakukuha mula dito at nabibigyan naman sila ng pagkakataon na matukoy ang
kasanayang dapat linangin na magpapataas ng kalidad ng pagtuturo (Alves et al. 51).
Sa kahandaan ng guro maiging alam at handa ang mga guro lalo na sa
paggamit ng teknolohiya sa loob ng silid-aralan dahil isa sa mga mahirap na bagay
sa kognitibong pagganap ay transisyon o ang pagbibigay ng mga gawain sa mga
mag-aaral. Ang transisyon bilang aspeto sa pamamahala sa klase ay pagbabago
mula sa isang gawain tungo sa kasunod pang gawain na nagyayari sa loob ng silid-
aralan (Ertmer at Otternbreit-Leftwich 271; Gebremedhin at Fenta 4). Ang teknolohiya
ay hindi lamang isang kagamitan na maaring isanib o gamitin sa iba pang paraan sa
pagtuturo bagamat ngayon ay maituturing itong instrumento sa mga bagong paraan
sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto (Nartey 648; Singh at Chan 7).
Sa mga nauna nang pag-aaral, ang teknolohiya ay may malaking papel na
ginagampanan sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto sapagkat napapalalim nito ang
kasanayang matatamo maging sa kognitibong pagganap (Ali et al.; Commodari at Di
Blasi 226). Mula naman sa pabago-bagong aspeto ng pagtuturo naaapektuhan din
ang paraan ng mga guro sa pagsanib ng mga ito (Inan at Lowther 145). Dahil sa mga
pagbabagong ito mahalagang matukoy ang iba pang paraan para mapaunlad ang
pampropesyunal na kasanayan na maaaring magreresulta sa pag-unlad ng
kognitibong pagganap ng mga guro, ang mga pansangay na paaralan at mga
nakatataas na edukasyon ay nangangailangan nang mas maraming pananaliksik
ukol sa pagsasanay sa teknolohiya bilang kinakailangang estratehiya sa
pampropesyunal na kaunlaran. Ang pag-aaral na ito ay naglalayong makuha ang
epekto sa pagpapatupad ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa pagitan ng

3
baryabol tungkol sa kabisaan at kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa
kognitibong pagganap sa pagtuturo at makita ang makabuluhang resulta ng mga ito.
Mga Layunin ng Pananaliksik
Ang pangunahing layunin ng pag-aaral na ito ay upang malaman ang
tagapamagitang epekto ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan sa
pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap sa mga
guro sa pampublikong paaralan na sakop ng klaster ng MASUKIB (Malalag, Sulop at
Kiblawan).
Sa partikular, ang mga sumusunod na layunin ay binuo:
1. Mailalarawan ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa mga tuntunin ng:
1.1 kaalamang natatamo sa mga nasa serbisyong guro sa paggamit ng
teknolohiya;
1.2 gawi sa ICT;
1.3 antas sa paggamit ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto; at
1.4 mga balakid na hinaharap ng mga nasa serbisyong guro sa proseso ng
pagtuturo-pagkatuto.
2. Matutukoy ang kognitibong pagganap sa mga tuntunin ng:
2.1 pagsaulo;
2.2 atensyon;
2.3 pleksibilidad;
2.4 sariling-pang-unawa; at
2.5 pag-iisip.
3. Sukatin ang antas ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto.
4. Matukoy ang kahalagahan ng ugnayan sa pagitan ng:

4
4.1 teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto;
4.2 kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT; at
4.3 kognitibong pagganap.
5. Matukoy ang kahalagahan ng tagapamagitang epekto ng teknolohiya sa pagtuturo
at pagkatuto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at
kognitibong pagganap.
Haypotesis
Ang sumusunod na null hypotheses ay sinukat sa 0.05 antas ng kabuluhan:
1. Walang makabuluhang ugnayan sa pagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto, kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
2. Ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay walang tagapamagitang
epekto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at
Mga Kaugnay na Literatura
Iilang mga pananaw, dulog, teorya, mga kinalabasan ng mga pananaliksik at
publikasyon, mga mahahalagang kaisipan mula sa iba’t ibang manunulat na
makabuluhan at may kaugnayan sa paksa ng pag-aaral na ito ay nagbibigay ng
kaangkupang mga katibayan para suportahan ang mga layunin para maisakatuparan
ang pag-aaral na ito. Ang malayang baryabol sa pag-aaral na ito ay nakatuon sa
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT (Singh at Chan 7). Ang di-malayang baryabol
naman ay ang kognitibong pagganap (Indumathi at Ramakrishnan 103) at ang

5
tagapamagitang baryabol ay ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto (Ghavifekr at
Rosdy 175).
Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT
Ang ating pamayanan ay patuloy na nagbabago, at nababago ito dahil sa
teknolohiya kahit na sa pinakapayak na antas ng mga bagay bilang edukasyunal na
interbensyon, kailangang maglaan ng oras at pagsisikap para makumbinsi ang mga
guro sa kahalagahang makukuha sa teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto (Veloo et
al. 193). Sa kabilang banda, ang mga guro ay maaring may mataas na pananaw ukol
sa ICT, bagamat nababahala sila na baka hindi sila ganoon kagaling sa paggamit
nito. Minsan nag-aalala sila lalo pa at malaman nila na mas may maraming alam ang
kanilang mga estudyante tungkol sa paggamit ng kompyuter kaysa sa kanila. Sa
kabilang dako, kung hindi maging positibo ang pananaw ng mga guro sa paggamit
ng ICT sa silid-aralan, ang kinakailangang positibong resulta mula sa kakayahan ng
mga mag-aaral ay hindi maibibigay. Ang mga pananaw ng gagamit tungkol sa
pagsanib ng teknolohiya ay dapat masuportahan (Adiyarta et al. 12041; Slameto
165).
Nararapat na mayroong pag-unawa sa kahandaan ng guro at kaalaman sa
pagsanib ng ICT sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto (Cakir at Yildirim 230;
Rahaman at Akter 5). Bagamat ang mga guro ay kailangang may sapat na kaalaman
at kakayahan para maging epektibong magamit at maisanib ang ICT sa proseso ng
pagkatuto. Ang pagkakaroon ng kakayahan at kaalaman sa paggamit ng teknolohiya
ay hindi sapat para payagang isanib ng guro nang epektibo ang teknolohiya para sa
gamitin sa layong pagtuturo. May mga pananaliksik na nagpapatunay na sa

6
maraming pagkakataon ang mga guro ay hindi sapat ang kahandaan sa paggamit ng
ICT bilang kagamitan sa kanilang pagtuturo. Ang kahandaan ng guro at kakulangan
ukol dito ay nakasalig sa kanilang gawi. Ang paniniwala, kaalaman, pananaw,
kasanayan at pagtitiwala sa sarili sa kakayahan sa ICT kung saan maging kritikal ang
pagtanggap sa ICT sa pedagohikal na protokol sa pagtuturo (Gill et al.; Kilicer et al.).
Maraming mga pagkakataon kung saan kahit sa kakulangan maging ang mga
rehiyon ng isang bansa ay gumagamit pa rin ng teknolohiya. Sa kabilang dako,
magiging makatotohanan lamang ang pagiging epektibo ng ICT kung ito ay gagamitin
bilang kagamitan sa pagtuturo lalo na sa ibang asignatura at hindi sa pagtuturo nito
sa magkahiwalay na paraan ng pagtuturo. Sa ganitong layunin, mas makabuluhan
na ang nilalamang elektroniko ay magagamit sa rehiyunal na lenggwahe kung saan
halos lahat ng mga mag-aaral ay natututo. Ang kakulangan ng angkop na nilalaman
sa ICT lalo na sa rehiyunal na lenggwahe ay isa sa mga hamon sa paggamit ng ICT
(Cakir at Yildirim 230; Rahaman at Akter 5).
Kaalamang Natatamo sa mga Nasa Serbisyong Guro sa Paggamit ng
Teknolohiya. Ang ICT sa pagtuturo ay dapat na magiging tulay para sa dihital na
panahon. Karamihan sa mga mananaliksik ay sumasang-ayon na ang ICT ay may
malaking papel na ginagampanan sa pagtuturo. Pinapanatili nito ang proseso ng
kaalaman na nakatuon sa mag-aaral kung ihahambing sa nakaraang mga proseso
ng pagtuturo naa nakatuon sa mga guro (Adiyarta et al. 12041; Singh at Chan 7;
Watson at Watson 51).

7
Para matagumpay na maisasagawa at maipapatupad ang teknolohiyang
pang-edukasyunal sa mga programa ng paaralan, ito ay nakadepende sa lubos na
suporta at saloobin ng mga guro. Pinaniniwalaan na kung mapagtanto ng mga guro
na ang programang panteknolohiya ay hindi makatutulong sa kanila maging sa
kanilang mga mag-aaral hindi nila isasama ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto
(Basargekar at Singhavi; Buabeng-Andoh 48). Intindihin na ang mga salik sa guro
katulad na lamang ng kanilang pananaw na may kaugnayan sa paggamit ng ICT, ang
kanilang kasiglahan sa paggamit ng ICT at maging ang kanilang gawi tungo sa
ikabubuti sa loob ng silid-aralan ay gumaganap ng mahalagang papel sa pagtukoy
sa kanilang kaugnayan dito.
Dagdag pa, ang pagtukoy na ang mga pananaw na ito ay nakaaapekto sa iba’t
ibang salik kagaya na lamang ng sapat na suportang teknikal, mga pasilidad sa
pagsasanay sa paggamit ng ICT bilang kaibang pedagohika at lalo na sa pagsanib
ng ICT sa kurikulum (Haning 87; Singh at Chan 7). Gayunpaman, ang antas ng
kaalaman ng mga guro sa paggamit ng teknolohiya ay katamtaman kung saan sila
ay magaling lamang sa iilang tiyak na mga aplikasyon gaya ng spread sheet, software
presentation at e-mailing kung saan ito ay madali ding gamitin lalo na sa kanilang
propesyon (Adiyarta et al., 12041; Singh at Chan 7).
Gawi sa Teknolohiya. Kung ang gawi ng mga guro ay positibo sa paggamit ng
teknolohiyang pang-edukasyunal, gayon ay madali nilang maibigay ang mahalagang
pananaw sa pagyakap at pagsama ng teknolohiya sa proseso ng pagtuturo at
pagkatuto. Ang paggamit ng teknolohiya ay nagbibigay ng oportunidad sa mga guro
para makuha ng edukasyunal na impormasyon mula sa internet para madagdagan

8
ang nilalaman ng mga ituturo. Nakapagpapaunlad ito sa proseso ng pagtuturo-
pagkatuto. Karamihan sa mga guro ay naniniwalang ang teknolohiya ay
nakapagpapaunlad sa tugon at pakikisali pati na ang pakikiisa ng mga mag-aaral
(Basargekar at Singhavi; Buabeng-Andoh 48). Sa isang banda, Ilan sa mga
nabanggit sa pag-aaral na maliban sa mga panloob na salik kagaya ng personal na
paniniwala, kakayahan at gawi, ang paggamit ng teknolohiya ay naiimpluwensyahan
dahil sa kapaligiran ng mga nagtuturo. Dagdag pa, kung ang mga guro ay may
positibong saloobin sa teknolohiya samakatuwid sila ay mas ginaganahang gumamit
nito sa gawaing pang-edukasyunal (Ayub et al.; Haning 87; Singh at Chan 7).
Maraming mga pag-aaral ang gumagawa ng paraan para makuha ang mga
salik na nakaapekto sa pagtanggap ng mga guro sa paggamit ng ICT sa loob ng
kanilang silid-aralan. Nagpapakita sa pag-aaral na ang pangunahing balakid sa
paggamit ng teknolohiya ay ang paniniwala mga guro bilang mga pangunahing mga
tagapaghatid sa pagbabago sa kanilang proseso ng pagtuturo at pagkatuto. Ang
papel ng mga guro ay mas nagiging makabuluhan lalo na sa paggamit ng ICT sa
pedagohika kung saan nakapagpapataas ng kakayahan ng mga mag-aaral pati na
ang kanilang kasanayan sa kritikal na pag-iisip at pagkamalikhain (Basargekar at
Singhavi; Ertmer at Ottenbreit-Leftwich 271; Khairunnisa at Lukmana 260; Virkus 268;
Zhang).
Sa mga naunang nabanggit, maging sa ilang mga pananaliksik ay nagsasaad
na ang mga pananaw ng guro sa pagsanib ng ICT kagaya na lamang sa kagalingan
sa ICT, gawi sa teknolohiya, takot sa harap ng kompyuter at iba pa ay tumutukoy sa

9
antas ng pagsanib ng guro sa paggamit ng ICT sa kanilang pagtuturo at karanasan
(Aslan at Zhu 561; Biswas 34; Lin et al. 99; Teo, 303).
Ang teknolohiya ay walang halaga kung hindi ito itinuturo. Ang halaga lamang
nito ay magsisimula kung ang mga guro ay gumagamit nito sa proseso ng pagtuturo
at pagkatuto nang maayos (Rohatgi et al. 106; Tezci 1289; Singh at Chan 7). Sa
kabilang banda, ang mga pananaw at paniniwala ng mga guro na may kaugnayan sa
ICT ay mas mahalagang makita kaysa sa mga kagamitan na nasa loob ng paaralan
(Ayub et al.; Joshi at Gupta 5; Inan at Lowther 145). Sapagkat, ang paggugol sa
hardware at software ay at maaaring hindi makapagbibigay ng epektibong paggamit
ng ICT sa proseso ng pagtuturo pagkatuto sa loob ng silid-aralan (Lawrence 51; Singh
at Chan 7; Somyurek et al. 369).
Maliban sa mga isyung ukol sa kahandaan at ang pagsanib ng guro ng
teknolohiya sa loob ng silid-aralan, mayroon ding mga mabubuting epekto ang
teknolohiya sa lipunan bilang paglalapat nito. Ilang pananaliksik na nagsasabi na ang
ICT ay nagpapabawas sa kahirapan, nagpapaunlad sa katatagan ng lakas, at
mapagaan ang ekonomiko at iba pang payak na pangangailangang sosyal
(Barkatsas et al. 564; James at Mahmud 1; Pimienta 46).
Antas sa Paggamit ng Teknolohiya ng mga Guro sa Pagtuturo at Pagkatuto.
Dahil sa mabilis na pag-unlad, ang Information and Communication Technologies
(ICT) ay nagiging mas kailangan sa ating lipunan. Ang pagsanib nito sa paaralan o
maging sa mga unibersidad ay mahalaga para matamo ang iba’t ibang layunin at lalo
na para mapaunald ang kalidad ng mga aralin. Ang pag-unlad ng teknolohiya ay

10
nakagagawa ng maraming kagamitan sa ICT na mahalaga at makabuluhan sa pag-
unlad ng proseso ng sangkatauhan (Geeta Hota at P. Naik; Olivier et al. 327; Rana
at Rana 37). Bukod pa dito, ang pagsasanib ng gramatika sa pagtuturo ay hindi
lamang sa payak na pagsasabi na teknolohiya kung hindi ito ay isang estado ng
sining, ibig sabihin ang mga guro ay kailangang baguhin muli ang kanilang pag-iisip,
ang kagamitan sa pagtuturo at mga gawain sapagkat sa konteksto sa loob ng silid-
aralan ang mga mag-aaral ay dinamiko (Ali et al. 72; Hadriana 25; Tsai at Chai).
Sa mga guro, halos kadalasang ginagamit ang teknolohiya sa pagtuturo sa
kasanayan sa kompyuter, paggawa ng mga presentasyon, pakikipagtalastasan sa
ibang guro, pagtataya at pagsubaybay sa kakayahan ng mga mag-aaral at maging
sa paggawa ng mga ulat (Adiyarta et al. 12041; Singh at Chan 7). Ang ICT ay hindi
lamang makatutulong sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto ito rin ay makatutulong
rin sa ebalwasyon at pagtataya pati na rin ang pagtataguyod sa edukasyong inclusive
(Biswas 34; Gallego et al 206; Tikam 3).
Makapagbibigay ang ICT ng mas mabuting daan para sa kagamitang
edukasyunal, mapaunlad ang ang kalidad ng pagtuturo, mapaunlad ang
pagkamalikhain at makapagsagawa ng epektibong daan sa pagitan ng iba’t ibang
sosyo-ekonomikong estrata. Makapagpapaunlad din ito sa partisipasyon ng mga
mag-aaral at makapagpalago sa kagalingan. Ang pananaw ng mga guro na may
kaugnayan sa kanilang kakayahan ay makaiimpluwensya sa parehong hindi
mamaninipula na salik sa mga guro (demograpikong katangian ng mga guro) at ang
mamanipulang mga salik gaya ng paglalahad ng wika, kawani ng paaralan, mga
pasilidad sa pagsasanay, at iba pa (Rahaman at Akter 5).

11
Bukod dito, may mga maraming umiiral na mga isyu sa pagsanib ng ICT sa
kurikulum ng edukasyon. Isang proseso na maraming mga mukha karamihan sa mga
ito ang: edukasyonal na polisiya at pagpapaplano, pedagohika at kurikulum,
imprastraktura, kahandaang institusyunal, mga kasanayan ng guro, pagbuo ng mga
kakayahan at pinansyal. Ang mga isyung ito ay dapat isaalang-alang ng mga
mambabatas, mga guro at tagapamahala sa edukasyon. Walang ni isang solusyon o
dapat gawin para makuha ang pinakamabisang antas sa pagsanib ng ICT sa
sistemang pang-edukasyunal (Avidov-Ungar at Iluz 198; Biswas 34; Kisla et al. 504).
Ipinapahayag mula dito na ang positibong gawi at kaalaman ay nanatiling mababa
lalo na sa mga guro dahil sa kakulangan at limitasyon nito kabilang na ang
kakulangan sa pagsasanay sa makabagong hardware at software maging sa bagong
paraan sa paggamit nito (Ahmad et al. 30; Kandasamy et al. 21).
Mga Balakid na Hinaharap ng mga Nasa Serbisyong Guro sa Proseso ng
Pagtuturo-Pagkatuto. May mga ilang kahirapang hinaharap sa pagpapatupad sa mga
pagbabago, at dahil sa ebolusyon ng teknolohiya ang kasalukuyang teknolohiyang
ginagamit sa edukasyon ay madaling mapag-iiwanan. Maraming mga naiulat na mga
hadlang at balakid sa karanasan ng mga guro sa pagsanib ng ICT sa kanilang silid-
aralan kagaya ng kakulangan sa mga kagamitan, kakulangan sa kakayahan ng mga
guro, kulang sa oras, kakulangan ng oportunidad sa pagsasanay mga teknikal na
problema, kakulangan sa kaalaman kung paano isanib ang ICT sa kanilang mga
aralin, kunting suporta ng mga namamahala at hindi nababagay sa kurikulum (Agyei
at Voogt 438; Al-Senaidi et al. 577; Kaur at Arya 861; Jones at Pimdee 20;
Karasavvidis 441; Prestridge 453).

12
Ang pagkilala na mayroong malaking agwat ang paglalapat ng teknolohiya sa
mga bata ay hindi isyu kung hindi ang teknolohiya ay kailangang ikonsidera at ang
paggamit sa mga kabataan sa senaryo ng pagtuturo at kung ito ay makapagbibigay
ng kaibahan sa pagkatuto at kaunlaran ng mga mag-aaral (Yavarpour et al. 410;
Parette et al. 337; Singh at Chan 7).
Bukod pa sa nabanggit, ang limitadong kasanayan ng mga guro sa paggamit
ng kompyuter ay isang balakid mula sa mga guro na gumagamit ng kompyuter na
madalas sa kanilang mga mag-aaral. Dagdag pa, ang gawi ng mga guro sa
teknolohiya ay nakaapekto sa pagtuturo na ginagamitan ng teknolohiya sa isang
malaking antas (Celik at Yesilyurt 154; Kaur at Arya 861). Ang takot sa kompyuter ay
makaiiwas sa mga guro na may takot dito kung ito ay kanilang ginagamit nang
epektibo. Dagdag pa, natuklasan sa pag-aaral na ang mga pedagohikal na kaalaman
pati na ang pagtatamo ng pagsasanay sa ICT ay talagang nakadadagdag sa
kakayahan ng mga guro na isanib ang ICT sa pagtuturo (Aslan at Zhu 561;
Widyawati).
Ang kompyuter ay halos kadalasang ginagamit ng mga guro bagamat kakaunti
lamang ang kaalaman sa paggamit ng teknolohiya sa maraming mga aplikasyon mula
dito. Ang kakulangan sa literasi ng mga guro, kakulangan sa pagsasanay at
pagpapaunlad sa sa kasanayang pangteknolohiya sa kurikulum ay ilan sa mga
balakid sa mga guro sa paglalapat ng teknolohiya sa pagtuturo (Buabeng-Andoh 34;
Coban at Atasoy 143; Singh at Chan 7).
Malimit lamang sa mga guro ang paggamit ng teknolohiya bilang paraan sa
paglalahad ng mga aralin lalo pa sa paghahanda sa epektibong kagamitan sa

13
paglalahad at maisama ang mga mag-aaral sa isang aktibong pagkatuto. Ito ay
ginagamit sa pagpapadaloy sa klase. Maliban dito ay naniniwala silang ang lamang
paglalahad at paggamit ng ICT sa kanilang pagtuturo ay kabawasan at nasasayang
ang kanilang mga oras (Abdullahi 220; Ahmad et al. 30; Mahmud 152).
Dagdag pa, ang mga guro ay may mas malakas na kagustuhan sa pagsanib
ng teknolohiya o ICT sa kanilang pagtuturo ngunit nakararanas sila ng maraming
balakid. Ang mga pangunahing balakid ay ang kakulangan sa tiwala sa sarili, pati na
rin ang kakulangan sa kasanayan at kagamitan. Dahil sa kulang ang kanilang tiwala
sa sarili, kasanayan at kagamitan nasasabi na ito ang mga dahilan kung bakit naging
kritikal sa pagsanib ng mga ito sa paaralan. Ang mga kagamitan sa ICT gaya ng
hardware at software, epektibong kaunlarang pampropesyunal, sapat na oras at
suportang teknikal ay kailangang ibigay sa mga guro. Walang ibang paraan para
maging sapat ang pagtuturo kung hindi ang mga ito. Gayunpaman, ang presensya
ng lahat ng mga komponent na ito ay nagdaragdag sa posibilidad na magiging
mahusay ang pagsanib sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto dahil sa mga ito (Coban
at Atasoy 143; Bingimlas; V.M. at S.M. 272).
Kognitibong Pagganap
Sa kognitibong sikolohikal, ang salitang pagganap ay nangangahulugang
pagsukat sa napakaraming proseso na maaring ilarawan sa dalawa; una ay kognitibo
at ang isa ay somatic na siya namang tungkulin ng utak. Ang salitang pagganap ay
tumutukoy sa kakayahan at kasanayan mula sa sikolohikal na tungkulin ng isang
inbidwal at kadalasang ang mga ito ay madalas na napapansin at kung saan sakop

14
nito ang pag-iisip, atensyon, pagkatuto at pag-alala, pag-iisip at talino, at mga
gawaing kalakip ang paggalaw. Ang lahat ng ito ay natataya gamit ang test (Indumathi
at Ramakrishnan 103).
Pagsaulo. Ang pagsaulo ay nagbibigay ng kakayahan upang matuto at
makasanib ng mga dating karanasan gayundin ang pagbuo ng mga pagkakaugnay-
ugnay ng mga bagay. Ito ay makapagbibigay sayo ng komportableng pakiramdam na
makakita ng mga pamilyar na tao at kapaligiran, pag-ugnayin ang nakaraan sa
kasalukuyan at maging pagbuo ng mga mangyayari sa hinaharap. Kadalasan sa mga
tao ay pinag-uusapan ang kanilang mga alaala para bang bahagi na ito ng parte ng
ating katawan gaya ng pagkasira ng mata o maging magandang ayos ng buhok.
Bagamat hindi iyon bagay lamang na maari mong hawakan. Ito ay isang konsepto na
tumatalakay bilang proseso ng pag-alala (Datani; Kraisuth at Panjakajornsak).
Ang pagsasaulo at pagkatuto ay dalawang magkakaugnay na mga konsepto
kahit na ang dalawang ugnayang ito ay hindi naman matitiyak. Ang pagsaulo at
pagkatuto ay hindi magkakapareho. May tatlong mga paraan kung bakit ang
pagkatuto at ang pagsasaulo ay magkaiba. Ang una ay may kaugnayan sa kalikasan
ng gawain. Kung ang isang tao ay makakukuha ng bagong kasanayan at kaalaman
nang may kabagalan at may maraming ginagawa masasabing sila ay natututo na. Sa
kabilang banda, maaaring ang isang tao ay natuto sa kanyang karanasan sa kanyang
trabaho o maging sa hindi pagtatagumpay at pagkatuto mula sa dating pagkakamali
at para mapaunlad ang kasanayan (Flavell 314; Jones at Pimdee 20; Heron 686;
Kelley et al. 200).

15
Kung ang pagsasanib ay nakukuha nang agaran ang isang indibidwal ay
gumagamit na ng pagsasaulo. Ang ikalawang pagkakaiba na naghihiwalay sa
pagkatuto at pagsasaulo ay ang pagsasanib at ekspresyon ng kakayahan o
kaalaman. Ang pagsasanib ay pag-iisip mula sa pagkatuto samantalang ang
ekspresyon ay tumutukoy sa pagsasaulo. Ang ikatlo ay ang pagkilala sa pagitan ng
pagkatuto at pagsasaulo na ang inilalahad ang pagkakahiwalay ng bayolohikal at
sikolohikal na domeyn kung saan ang mga siyentipiko ay bumubuo ng mga bahaging
pamaksa sa paglalahad. Ito ay may mas malaking kinalaman sa tradisyon at
kasalukuyang uso kaysa sa pagkakahiwalay ng disiplina at organisasyon ng pag-iisip
(Amico at Schaefer; Gulicheva et al. 134; Kelley et al. 200).
Atensyon. Ang atensyon ay inilalahad bilang isang komplikadong konteksto ng
sikolohiya kung saan hindi lamang nagpapahayag ng iisang konsepto pero
maiuugnay ito sa sikolohikal na phenomenon na may kaugnayan sa iba pang
kognitibong proseso gaya na lamang ng persepsyon, pagsaulo, pagpapaplanong
kaasalan o aksyon, linggwistikong produksyon, and kabuuang oryentasyon (Hamsho
502; Garcia et al. 1).
Ang malakas na pagbabago-bago ng iba’t ibang indibidwal sa kaganapan ng
atensyon ay nakadepende sa bilang ng mga salik, kapwa konstitusyunal at
kapaligiran na tumutukoy sa magkaibang tunguhing debelopmental na sumusunod
naman ang atensyon. Bagamat, ang buong kognitibong kasanayan ay pinauunlad
upang lubos na maunawaan at maitataya nang buong husay hangga’t maaari.
Konsiderasyon ang ibibigay sa gawi ng isang bata habang tinitingnan ang ibang mga

16
salik na maaaring makaimpluwensya dito (Cicekci at Sadik 15; Commodari at Di Blasi
226).
Dahil ang scaffolding ay kinakailangang ng mga guro upang bumuo ng mga
proseso ng gawain ang transisyon ay nangyayari at kadalasan nahihirapan ang mga
guro dahil ang mga gawi ng mga mag-aaral at ang pagkaubos ng oras ay nagaganap.
Para matugunan ang problema sa transisyon ang pagkuha sa atensyon ng mga mag-
aaral ay binibigyang-pansin dahil ito ay maaaring maisawalang-bahala. Ang atensyon
ng mga mag-aaral ay mahalaga dahil hindi natuto ang mga mag-aaral o sumunod sa
mga panuto ng guro lalo na kung hindi sila nakikinig dahil walang atensyon. Mayroong
apat na mga pamamaraan ang mga guro sa pagkuha ng atensyon ng mga mag-aaral
habang ginagawa ang transisyon gaya ng pagsutsot, paggagawa ng tunog, pag-awit,
at pagpalakpak (Jelinek 83; McIntosh et al. 34; Sudirman et al. 97).
Maraming mga dating pananaliksik ang tumutukoy sa malakas na ugnayan sa
pagitan ng atensyon at pagganap sa gawain na sumusukat sa kasanayan ng mga
mag-aaral sa pagsulat. Naglalahad ito na ang atensyon ay mahalaga bilang bahagi
ng ekspresyon sa pagsulat na maaaring makapag-ambag sa ikauunlad nila mula sa
mababa tungo sa mataas na lebel sa pagproseso. Ang atensyon ay isang
mahalagang salik na maaring makapag-ambag sa mga kasanayan ng mga mag-aaral
lalo na sa kahirapan nilang sumulat. (Hamsho 502; Kent et al. 1176).
Pleksibilidad. Ang pleksibilidad ng isang indibidwal sa kanyang pag-iisip ay
posibleng makita sa indikasyon ng iba’t ibang paraan ng pagtataya. Kahit na
mayroong pagkakabuo na hindi nila mauunawaang mga bagay na tumutungkol sa ng

17
mga salik nito, ang konsepto ng pleksibilidad at ang posibleng kasidhian nito ay hindi
makakahila ng pag-unawa nila nito pababa (Dina et al. 12025).
Mataas ang mga inaasahan ng mga mag-aaral lalo na sa paaralan sa
pagsanib ng ICT sa loob ng silid-aralan bilang mga kabataan sa makabagong
henerasyon na ipinanganak at lumaki sa panahon ng teknolohiya at itinuturing na
mga lahi sa dihital na penomenon. Habang pabata nang pabata ang mga mag-aaral
mas nagiging mataas ang kanilang inaasahan sa pagsanib ng ICT sa loob ng kanilang
silid-aralan. Nagpapatunay din ito na ang pagsanib ng teknolohiya ay mas
nakadepende bilang salik na pampersonal na nangangahulugang pansariling
pananaw (Chien et al. 205; Gregory at Bannister-Tyrrell).
Maraming mga dimensyon ang pleksibilidad karamihan sa mga ito ay
nakatuon sa mga mag-aaral. Sa mga mag-aaral, ito ay nangangahulugang mas
madaling paraan sa pagkatuto, malaking kaginhawahan sa pagpili kung saan mag-
aaral, malawak na baryasyon sa mga mahahalagang kakailangan para makuha ang
ninanais at maraming oras sa kanilang mga sarili. Ang mga ebidensya ay
nagpapatunay ng epektibong gamit ng opsyon na ito na maaring makapagpaunlad
sa resulta ng pagkatuto upang hikayatin ng lubos ang mga mag-aaral na maging
bahagi sa kanilang asignatura na makatutulong sa kanilang pag-unlad (Uijen 20; Ali
104).
Sariling-pang-unawa. Ang salitang sariling-pang-unawa ay naging isa sa mga
may kaugnayan sa maraming mga pagpapakahulugan at naging laman ng mga
debate. Sa pagtatasa ng mga kahulugan napag-alaman mula sa mga naisagawang

18
mga pag-aaral sa ngayon na ang sariling-pang-unawa ay isang malawak na salita
kung saan tumutukoy sa mga iniisip ng mga indibidwal sa kanilang mga sarili
(Maureen et al. 1).
Kadalasan ang sariling pang-unawa ng isang tao ay may kaugnayan o katugon
sa sitwasyong-pampagkatuto. Ang mga mag-aaral na kumukuha ng kursong
edukasyon ay kumukuha ng kaalaman sa elemento ng sariling-pang-unawa nila sa
kanilang karanasan mula sa kanilang napag-aralan sa kanilang paaralan at ginagamit
ang mga karanasang ito upang bumuo ng kanilang sariling-pang-unawa bilang
kwalipikadong guro. Dagdag pa, ang sariling-pang-unawa ay gumaganap bilang
isang mahalagang papel sa akademikong ikatatagumpay (Laily 253; Prince at Nurius
146).
Ang sariling-pang-unawa sa akademiko ay malawak na makikita kung paano
ang pananaw ng mga mag-aaral sa kanyang akademikong kakayahan kung
ikukumpara sa iba pang mga mag-aaral. Para maging matagumpay sa akademiko
ang mga indibidwal ay kailangang kakikitaan ng domeyn mula sa mga aral sa
akademiko. Parte ng akademiko ang kanilang sariling-pang-unawa dagdag pa sila ay
may positibong pang-unawa sa akademiko (Cokley 155; Kraja 92; Maureen et al. 1).
Ang sariling-pang-unawa mula sa kakayahan ay mas tumatalakay sa
akademikong ikatatagumpay kaysa sa mga kognitibong baryabol gaya na lamang sa
mga kakayahan sa pagtataya sa kolehiyo mula sa kanilang pagsusulit at mataas na
grado. Ito ay sumusuri sa sariling-pang-unawa sa konseptong-pansarili ng mga mag-

19
aaral kung saan may kaugnayan naman sa akademikong pagganap (Alioon at
Delialioğlu 656; Kraja 92; Sheryl A, Masyuki 607).
Pag-iisip. Ang proseso ng pag-iisip ng isang mag-aaral tuwing nasa proseso
ng pagkatuto ay pinapalakas upang matulungan sila na matutong lumutas ng
suliranin. Isang mahalagang elemento lalo na sa proseso ng pagkatuto ang
kakayahang mag-isip para maunawaan at makuha ang bagong kaalaman. Ang pag-
iisip ay isang natural na proseso sa isip ng isang indibidwal kung saan makatutulong
ito upang malutas niya ang mga suliraning tinatamasa at mapaunlad ang kalidad ng
kanyang buhay. Kabilang sa proseso ng pag-iisip ang representasyong mental na
nabubuo sa pamamagitan ng traspormasyon ng mga impormasyon mula sa mga
komplikadong interaksyon ng isipan kagaya na lamang ng pagtataya, paglalahat,
lohika, imahinasyon at paglutas ng suliranin (Sanjaya et al. 12116).
Kabilang sa pag-iisip ng kritikal ang ilang mga hakbang, kadalasan sa mga
mga may edad na napapadali kahit hinidi gaanong inaalintana. Ang mga hakbang ay
ang mga sumusunod; pagkilala ng isyu, pag-iisip ng layunin, magkalap ng mga
posibleng solusyon, pag-iisip ng mga posibleng resulta, sumubok ng isang solusyon
at ang huli ay ang pagtataya ng mga posibleng mangyayari o kahihinatnan (Haridza
at Irving 12081; Saremi at Bahdori 37).
Sa ngayon, ang pagyakap sa mga estratehiya sa pag-iisip ng kritikal ay
makatutulong upang ihanda ang mga mag-aaral sa hirap ng mga aralin sa kolehiyo
at maging sa pagtulong din sa kanila para mapaunlad ang kanilang kakayahan na
kung saan mas maiging alam at natutunan ito para sa kaunlaran ng mga mag-aaral

20
na mas kakailanganin nila para makipagsabayan sa global na kalikasang pang-
ekonomiya (Changwong et al. 45; Bonne at Johnston 19).
Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto
Ang pagsasanib ng Information, Communication, and Technology (ICT) sa
pagtuturo ay nangangahulugan na paggamit ng kompyuter sa pakikipagtalastasan na
nagsasama nito sa pang-araw-araw na proseso sa pagtuturo. Inihahanda nito ang
mga mag-aaral para sa kasalukuyang dihital na panahon kung saan ang mga guro
ay may malaking papel sa paggamit ng ICT sa pang-araw-araw sa loob ng silid-
aralan. Ito ay dahilan na rin sa kakayahan ng ICT sa pagbibigay ng dinamiko at
maagap sa kapaligiran sa pagtuturo at pagkatuto (Hatlevik at Arnseth 67; Mwantimwa
234).
Ang mga paaralan pati na rin ang iba’t ibang institusyon ay mabilis na yumakap
sa teknolohiya. Ang mga kaisipang may kaugnayan sa teknolohiya ay ginamit at
pinatutupad nang makabuluhan sa sistemang pang-edukasyon sa kabila ng
kaguluhan nito. Habang ang information and communication technologies (ICT) ay
mga kombinasyon ng impormasyon atkomunikasyong panteknolohiya, kabilang na
rin sa paggamit nito ang software at aplikasyon na may kaugnayan sa kompyuter
internet (Lawrence, 51; Rana, 2017; Tezci 1289).
Nakasaad din na ang mga guro na may kunting karanasan sa pagtuturo ay
mas gumagamit ng kompyuter sa pagtuturo kaysa sa mga guro na may mas
maraming taon sa karanasan sa pagtuturo. Ang dalawang di-magkatuwang na mga
pananaw na ito ay maaring magpapaliwanag ng magkaibang pananaw sa tuntunin

21
na may kaugnayan sa pagpili ng mga paaralan, implementasyon ng ICT sa mga
paaralan at ang pagpapaunlad ng mga kagamitang pang-asignatura para sa mga
programa at pagsasanay ng mga guro. Isang mahalagang salik sa mga guro para
maisanib ang teknolohiya sa pagtuturo ay sa pagsasanay kung paano ito isanib sa
pagtuturo. Sa kasalukuyan, ang ICT ay gumaganap ng mahalagang papel sa pagbuo
ng makabagong metodolohiya sa pagtuturo para sa pagkatuto, kabilang dito ang:
malasariling pagkatuto, maramihang pagkatuto at talakayan (Afshari, et al. 352; Aslan
at Zhu 561; Coban at Atasoy 143; González 68).
Maraming mga pananaliksik na nagsasabi na ang mainam na pagsanib ng ICT
sa pagtuturo at pagkatuto ay nangangailangan ng provisyon para sa pagpatupad ng
in-service training para sa mga guro. Kung hindi sila mabibigyan ng oras para
madiskubre, makilala at maging ang pagplano ng mga gawain at proyekto na
makatutulong para sa ikasasapat ng paggamit ng teknolohiya kung gayon magiging
suliranin ito para sa kanila sa paggamit ng ICT sa isang makabagong paraan at mula
sa papanaw sa kabihasaang pangkurikulum (Basargekar at Singhavi; Chitcharoen et
al. 518; Mauri et al. 479; Rose at Kadvekar 558).
Ang mga guro ay humaharap sa maraming hamon sa paglalahad ng ICT sa
pagtuturo sa loob ng silid-aralan dahilan ito sa kakulangan sa makabuluhang
kaalaman at kasanayan. Samakatwid, para mapaunlad ang sitwasyong ito, ang
pagbibigay emphasis sa pagpapaunlad ng kasanayan ng mga guro na malawak at
nakadepende sa kaunlarang pampropesyunal na programa ay maibibigay sa kanila
(Olivier, et al. 327; Haning 87; Rahman, 274).

22
Bukod pa rito, may mga maraming salik na maaring mag-udyok na hindi
maging epektibo ang pagsanib ng ICT sa kurikulum lalo na sa proseso ng pagtuturo
at pagkatuto. Ang kakulangan sa kagamitan kagaya ng mga gamit, mga hindi
magandang karanasan, at ang negatibong gawi at paniniwala ay mga nakikitang
rason para sa kakulangan sa pagsanib sa ICT sa pagtuturo (Ertmer 36; Gill et al.;
Hoa at Vien 449; Kilicer et al.).
Nakasaad sa mga pananaliksik na hindi lahat ng mga guro ay may buong
kaalaman sa napakaraming maaring maitutulong ng ICT at kung paano ito
makakapagbigay ng bentahe sa loob ng silid-aralan. Ang ilang mga guro ay maaring
positibo ang pagtanggap sa ICT sa pagsanib nito sa silid-aralan bagamat
nahahadlangan ito sa kadahilanang sila ay napanghihinaan. Naalintana nila na
maaring ito ay hindi sapat at sapat na matukoy na maaring isama sa proseso ng
pagtuturo at pagkatuto (Alkhawaldeh 316; Bingimlas; Biswas 34; Hew at Brush, 235;
Slameto 165).
Mga Epektibong Elemento sa Pagsanib sa Teknolohiya sa Pagtuturo at
Pagkatuto sa Pampublikong Paaralan. Ang oras sa paggamit ng teknolohiya ay hindi
sapat para sa mga guro sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto. Hindi dapat madaliin
ang mga guro sa paggamit nito nang sa gayon ay mas epektibo nilang magamit ang
teknolohiya sa kanilang pagtuturo. Mas matagumpay ang pagtuturo nila kung may
sapat na oras sa pagsama ng upang maisama nila sa pagtuturo ang teknolohiya. Sa
pagsasaalang-alang sa katotohanang ang mga guro ay may mahalagang papel sa
proseso ng pagtuturo at pagkatuto. Karamihan sa mga guro ay sang-ayon na
nasasayang lamang ang teknolohiya sa paraalan dahilan sa kawalan ng kaalaman at

23
kasanayan nila sa paggamit nito (Ajayi 252; Bosio at Graffigna 57; Ghavifekr at Rosdy
175; Hamsho 502).
Ang kanilang positibo at negatibong mga pananaw na may kinalaman sa
epektibong pagsanib ng ICT sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto ay masasabing
makaaapekto nang lubos sa paggamit ng teknolohiya sa loob ng silid-aralan (Laily
253; Rose at Kadvekar 558; Tezci 1289).
Kung ang teknolohiya ay ginagamit sa mga tamang kondisyon kasama na ang
angkop na mga hanguan, mga paraan sa pagsasanay at mga kakailanganing suporta
magkakaroon ito ng makabuluhang epekto sa pagtuturo. Ang epektibong pagsama
sa teknolohiya ay nakasentro sa disenyo ng pamamaraan at sa pamamagitan ng
pagbibigay patunay kung paano ito ginagamit. Ang teknolohiya ay dapat gamitin hindi
dahil ito ay abot-kamay na natin o hindi kaya dahil may mga epektibo sa kabilang
banda. Ito ay dapat gamitin para magkaroon ng kaunlaran at proseso sa pagkatuto
(Ayub et al.; Gebremedhin at Fenta 4; Hoa at Vien 449).
Ang kakulangan ng sapat na kagamitan ngayon sa ICT at daan para
magkaroon ng internet ay isa sa mga pangunahing suliranin ng mga paaralan na
hinaharap ngayon lalo na ang mga paaralan na nasa mga malalayong pook. Isang
halimbawa, ang pag-aaral na naglalarawan sa bansang Kenya. Ang ilan sa mga
paaralan nila ay mayroong kompyuter bagamat ang mga kompyuter na ito ay limitado
lamang sa isang opisina. Kahit sa ibang mga paaralan na may mga kompyuter ang
proporsyon ng kompyuter at mag-aaral ay mas mataas. Dagdag pa, ang pag-aaral
ay nagsasabi na ang ilang mga kagamitan dito ay sinusuportahan ng mga

24
pagpapasimuno ng magulang o kagustuhan ng komunidad (Ajayi 252; Kraja 92; Ojo
at Adu 9).
Korelasyon ng mga Baryabol
Ang sistemang pang-edukasyon sa buong mundo ay mahigpit na
kinakailangan para mailapat ang mga bagong kagamitan sa teknolohiya sa kanilang
kurikulum para makapagbigay ng kaalaman at kasanayan ng mga mag-aaral lalo na
ngayong nasa ika-21 siglo. Ang paggamit ng teknolohiya sa edukasyon ay nakapag-
aambag nang marami sa aspeto ng pamamaraan nito kung saan ang paglalapat ng
teknolohiya ay maging resulta sa epektibong pagkatuto sa tulong na rin at suporta
mula sa elemento at bahagi ng teknolohiya (Gill et al.; Hoa at Vien 449; Finger et al.
512; Singh at Chan 7).
Naiimpluwensyahan ng teknolohiya ang kognitibong pagganap ng mga guro
gayung ang matagumpay na pagpapatupad ng teknolohiya sa kahit na anong
organisasyon ay nakadepende sa maraming mahalaga at konektadong mga salik
(Veloo et al. 193).
Sa kabilang banda, ang personal na mga katangian gaya ng kasarian, edad,
edukasyunal na kwalipikasyon at karanasan sa pagtuturo ng mga guro ay may
mahalagang papel na ginagampanan sa epektibong pagsasanib ng teknolohiya sa
loob ng mga silid. Ang paggamit ng teknolohiya sa layuning pang-edukasyunal ay
nagbubunga ng positibong kalalabasan sa parte ng mga mag-arral gaya ng pagtaas
ng interes, aktibong pagkatuto, nagbibigay ng tamang kaalaman at mas maayos na
impormasyon (Basargekar at Singhavi; Sahin-Kizil).

25
Ang pagtanggap ng ICT ng mga guro at mga mag-aaral sa loob at labas ng
silid-aralan mula sa pag-aaral ay nagpapakita na mas ginagamit din ang teknolohiya
sa labas ng kanilang silid-aralan. Ang mga balakid sa pagsanib ng ICT sa silid-aralan
ay ang tiwala sa sarili, kasanayan at gawi ng mga guro at nagpapahina ito sa
bahagdan nito sa kanilang pagsanib ng teknolohiya sa pagtuturo. Gayunpaman sa
mga nabanggit, sinasabi na ang matagumpay na pagsasanib sa ICT ay nakadepende
pa rin sa pagtanggap ng mga guro at ang mga ito ay maiimpluwensyahan sa kani-
kanilang gawi sa ICT (Lastny 184; Chien et al. 205; Zhou et al. 4630).
Gayunpaman, ang mga guro ay mga importanteng sangkap sa pagpapatupad
ng teknolohiya sa pagkatuto. Kung walang guro halos lahat ng mga mag-aaral ay
hindi makakakuha ng magandang potensyal mula sa teknolohiya para sa kanilang
sarili. Ang mga guro ay aktibo ring makikisali sa paggamit ng teknolohiya
(Gebremedhin at Fenta 4; Olivier et al. 327).
Habang ang teknolohiya ay iniisip ng nakararami na hindi sagot para
makatutulong sa lahat, ito ay tiyak na makatutulong lamang at makapagbibigay ng
marami at mabisang solusyon kung ito ay nagagamit ng maayos. Gayunpaman ang
malaking balakid sa pagpapatupad ay ang paniniwalang ang mga guro ay ang mga
taong magpapatupad ng pagbabago sa proseso ng kanilang pagtuturo-pagkatuto.
Ang pagsasamang dulog ay tungkol sa pagpapatupad ng tamang paggamit ng
teknolohiya sa tiyak at partikular na bahagi na may kaugnayan sa komplikadong
konsepto at kasanayan para sa pagpapaunlad ng kakayahan at makukuha ng mga
mag-aaral (Ghavifekr at Rosdy 175; Singh at Chan 7).

26
Sa kabilang banda, may mga salik na makatulong para maibsan ang
transisyon mula sa tradisyunal na silid-aralan sa ICT sa pag-unlad ng kognitibong
pagganap at isa na dito ang gawi ng mga nagtuturo. Ang gawi ng mga guro sa
pagsanib ng ICT sa kurikulum ay may napakahalagang papel sa proseso ng
pagtuturo at pagkatuto lalung-lalo na kung ang pinag-uusapan ay tungkol sa gawi.
Ang mga guro na nagpapakita ng positibong gawi sa ICT ay maaring maging
matagumpay sa pagsanib nito sa siyensya, kurikulang panteknolohiya, at mga
ginagawa sa loob ng silid-aralan (Coban at Atasoy 143; Kubiatko 23; Rose at
Kadvekar 558).
Gayunpaman, ang mga kakayahan ng isang indibidwal na nagmumula sa
kanyang nalalaman mula sa mga pagsasanay ay mahalaga para sa ikatatagumpay
ng pagpapatupad ng teknolohiya. Makatutulong ang ICT sa pagpapalalim at pagbuo
ng kanilang sariling pagkatuto pati na rin ang pa-unlad para sa kritikal na kasanayan
kung ito ay matagumpay na maisasanib sa isang mataas na kalidad at kapaligirang
pampagkatuto. Ang mga guro ay kailangang alam kung paano bumuo ng estruktura
ng aralin, pumili ng mga kagamitan, gumabay sa mga gawain at suportahan ang
proseso ng pagkatuto. Hindi ito masusuportahan lamang sa ICT sa ganitong klase ng
kapaligiran sa pagtuturo at pagkatuto. Ang pangkalahatang layunin para sa
paglalaan para sa pagsanib ng ICT sa pagtuturo ay upang mapaunlad ang kalidad
ng proseso sa pagtuturo-pagkatuto sa loob ng silid-aralan (Veloo et al. 193; Goktas
et al. 218).
Ang mga kaugnay na literatura sa itaas ay tumatalakay sa mga baryabol ng
pag-aaral na ito ang una ay sa kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sumunod ang

27
kognitibong pagganap at ang huli ay ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Ang
mga resulta, mga pag-aaral at mga babasahin ay may kaugnayan sa pag-aaral na
ito. Ayon sa mga pahayag ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay naglalaman
ng sumusunod; kaalamang natatamo sa mga nasa serbisyong guro sa paggamit ng
teknolohiya, gawi sa ICT, antas sa paggamit ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at
pagkatuto, mga balakid na hinaharap ng mga nasa serbisyong guro sa proseso ng
pagtuturo-pagkatuto at ang kognitibong pagganapay ay naglalaman ng pagsaulo,
atensyon, pleksibilidad, sariling-pang-unawa, at pag-iisip. at ang huli ay teknolohiya
sa pagtuturo-pagkatuto.
Sa kabuuan, ang mga nabanggit sa itaas ay may malaking tulong para
mapunan ang paraan at posibilidad na ang mga natukoy na mga baryabol ay may
kaugnayan sa isa’t isa. Ang kahalagahan ng pagpasanib ng teknolohiya sa
edukasyon at pagsasama sa iba’t ibang medya, pakikipag-ugnayan, paggamit nang
mas madali, maayos na koneksyon, mga bagong pamamaraan, makakuha ng mga
mahihirap na impormasyon at nagtataguyod ng pagtutulungan sa mga eksperto para
maiparating ang posibleng pinakamabisang kaalaman sa mga mag-aaral at iba pa
(Basargekar at Singhavi). Ang mga ito ay magsisilbing suporta sa pagbabahagi sa
mga resulta at matutuklasan sa pag-aaral na ito.
Teoritikal na Balangkas
Ang pananaliksik na ito ay idinuong sa teoryang Technology Acceptance
Model (TAM) ni Davis (1989) na naglalahad para makuha at maipaliwanag ang gawi
sa paggamit ng ICT at proposisyon na ang paggamit ng teknolohiya sa layuning pang-

28
edukasyunal ay nagbubunga ng positibong kalalabasan sa parte ng mga mag-aaral
gaya ng pagtaas ng interes, aktibong pagkatuto, nagbibigay ng tamang kaalaman at
mas maayos na impormasyon (Sahin-Kizil) at mula naman sa nabanggit na
proposisyon ay sinuportahan ng dalawang magkakaugnay na teorya. Kabilang sa
sumusuporta ay ang teoryang Unified Theory of Acceptance and Use of Technology
(UTAUT) ni Venkatesh et al. (425) na ang layunin ay maipaliwanag ang intensyon ng
gumagamit sa paggamit ng ICT at mga kasunod na gawi ng mga gumagamit nito at
ang The Cattell-Horn-Carroll (CHC) theory of cognitive abilities na ang kung saan ito
ay ekstensibong ginagamit bilang pundasyon upang piliin, ayusin at bigyang
kahulugan ang mga pagsubok sa katalinuhan at kognitibong kakayahan. Napili ng
mananaliksik ang mga nasabing teorya at modelo upang malaman at makuha ang
mga katanungang nais masagot sa pananaliksik na ito. Magsisilbi rin itong pundasyon
at sandigan para maisakatuparan at mabuo ang isang makabuluhang resulta.
Matutukoy ang kahandaan ng mga guro sa pagsanib ng teknolohiya sa kani-kanilang
pagtuturo. Kasama sa isang ganap na pagkatuto ang kinakailangang gawi ng isang
guro para sa implementasyon ng teknolohiya at pagsanib nito sa kanyang pagtuturo
at pagkakatuto.
Batayang Konseptuwal
Ang talaguhitan 1 ay talaguhitan ng batayang konseptuwal na nagpapakita sa
mga baryabol sa pag-aaral na ito.
Ang malayang baryabol sa pag-aaral na ito ay kahandaan ng guro sa pagsanib
ng ICT sa pagtuturo at pagkatuto na tatayain naman sa kaalamang natatamo sa mga

29
nasa serbisyong guro sa paggamit ng teknolohiya, gawi sa ICT, antas sa paggamit
ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at mga balakid na hinaharap ng mga nasa
serbisyong guro sa proseso ng pagtuturo-pagkatuto. Ang kaalamang natatamo ng
mga nasa serbisyong guro sa paggamit ng teknolohiya ay tumutukoy sa mga
kaalaman natatamo ng mga guro sa paggamit ng teknolohiya. Ang gawi sa ICT ng
guro sa teknolohiya ay tumutukoy sa gawi nila sa paggamit ng teknolohiya. Ang antas
sa paggamit ng teknolohiya ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto ay tumutukoy sa
antas sa paggamit nito. Ang huli ay mga balakid na hinaharap ng mga nasa
serbisyong guro sa proseso ng pagtuturo-pagkatuto kung saan tumutukoy ito sa mga
Malayang Baryabol Di-malayang Baryabol
Kahandaan ng Guro sa Tarundon C Kognitibong Pagganap

Pagsanib ng ICT
Tarundon A Tarundon B
Teknolohiya sa
Pagtuturo at Pagkatuto

30
Tagapamagitang Baryabol
Talaguhitan 1. Batayang Konseptwal sa Pagitan ng mga Baryabol
nararanasang mga balakid sa pagtuturo ang guro gamit ang teknolohiya (Singh at
Chan 7).
Ang di-malayang baryabol ay ang kognitibong pagganap na tumutukoy sa
pagsaulo, atensyon, pleksibilidad, sariling-pang-unawa, at pag-iisip (Indumathi at
Ramakrishnan 103).
Ang tagapamagitang baryabol sa pag-aaral na ito ay nakatuon sa epektibong
elemento sa pagsanib ng teknolohiya kung saan ito ay tumutukoy sa mga bagay at
kagamitan na makatutulong sa pagkatuto ng mga mag-aaral (Ghavifekr at Rosdy
175).
Ang Tarundon A ay ang ugnayan sa pagitan ng malayang baryabol sa
tagamagitang epekto. Ang Tarundon B naman ay ang ugnayan sa pagitan ng
tagapamagitang epekto sa di-malayang baryabol at ang Tarundon C ay ang ugnayan
sa pagitan ng malayang baryabol at di-malayang baryabol.

31
Ang tagapamagitang baryabol ay ang tagapamagitan sa panaliksik na ito dahil
sa kadahilanang salik at ang kalalabasan nito. Ito ay isang baryabol na nakaaapekto
sa isang salik tungo sa isa pa. Ang tagapamagitan ay pinagpalagay na makaaapekto
sa resulta. Isang dahilan sa tagapamagitan ay para malaman at subukin kung
nakaaapektuhan ang mekanismo ng kinalabasan at resulta sa mga inisyal na
baryabol. Ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay gumaganap bilang
tagapamagitan kung ito ay nakaaapekto sa pagitan ng kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT at sa kognitibong pagganap; kung nakaaapekto ito sa kahandaan
ng guro sa pagsama ng teknolohiya sa pagtuturo-pagkatuto at kung nawawalang-
saysay ang direktang ugnayan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa
pagtuturo-pagkatuto.
Kahalagahan ng Pag-aaral
Mahalaga at makabuluhan hindi lamang sa Pilipinas kung hindi sa buong
mundo ang mga makukuhang impormasyon sa pananaliksik na ito upang magiging
kapaki-pakinabang sa larangan ng edukasyon. Ito ay magsisilbing paraan sa mga
nakatataas na posisyon at mga lider ng departamento para maayos at mapaunlad
ang sistema ng edukasyon. Maaari din itong maging tulay upang makapagsagawa
sila ng mabisang desisyon para mapabuti ang institusyong kanilang kinabibilangan.
Ang mga datos sa pag-aaral na ito ay maaring makapagbigay ng ideya para sa
kapakinabangan ng paaralan sa larangan ng edukasyong may kaugnayan sa
teknolohiya. Makapagpapaliwanag ang mga datos lalo na sa pangangailangan ng
paaralan kung angkop ba na kailangan pang dagdagan o paunlarin ang kasanayan

32
ng mga guro at mga nasasakupan nito kabilang na ang mga mag-aaral. Kabilang sa
mga mahahalagang papel ng mga lider at maging sa mga guro na piliin o suriin ang
mga angkop na kagamitan. Isang mahalagang papel na gampanin ng guro ang
paggamit ng ICT sa pagtuturo at pagkatuto.
Ang resulta ng pag-aaral na ito ay magsisilbing gabay para sa ating lipunan
lalo na sa sektor ng edukasyon upang makita ang mga sistema, pangangailangan,
paglutas ng mga suliranin at kakayahan ng institusyong kanilang nasasakupan at
magbahagi ng mga ideya at impormasyong magbibigay diin sa mga pagpaplano ng
mga lider ng paaralan para mapabuti ang operasyon maging sa paraan ng kanyang
mga nasasakupan at gumamit ng angkop na kagamitan lalo na sa paggamit ng ICT
upang maging makabuluhan at kapaki-pakinabang ang proseso ng pagtuturo at
pagkatuto ng mga guro.
Dagdag pa, ang pagpapadala sa mga pagsasanay maging sa pagsasanay
mula sa mga eksperto sa ICT sa sariling paaralan ay makapagbibigay ng maayos at
mabuting resulta na parehong ang mga guro at mag-aaral ay makakapagbenepisyo.
Ang mga datos na makakalap sa pag-aaral na ito ay magsisilbing basehan para
maintindihan at malaman ng mga guro ang kasanayan sa paggamit ng ICT sa larang
ng pagtuturo at pagkatuto at ang proseso nila sa paggamit nito sa kani-kanilang mga
klase. Dagdag pa, ang kinalabasan ng pag-aaral na ito ay kapaki-pakinabang dahil
makapagpapatatag ito sa kahusayan at kasanayan ng guro maging ang paraan ng
nila para sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto sa kani-kanilang silid-aralan. Ang pag-
aaral na ito ay maari ring maging basehan upang maging sanggunian ng iba pang
mga susunod na mananaliksik para mapalalim at mapalawak pa ang ilang mga

33
baryabol na hindi naisali sa pag-aaral na ito. Maaari rin itong maging gabay nila sa
paghahanap ng iba pang baryabol sa ugnayan sa pananaliksik na ito.
Depinisyon ng Terminolohiya
Upang malamang maigi ng mga mambabasa ang pag-aaral na ito, ilang mga
terminolohiya ay binigyang pakahulugan:
Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT. Sa pag-aaral na ito ay tumutukoy
sa kaalamang natatamo sa mga nasa serbisyong guro sa paggamit ng teknolohiya,
gawi sa ICT, antas sa paggamit ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto, at
mga balakid na hinaharap ng mga nasa serbisyong guro sa proseso ng pagtuturo-
pagkatuto.
Kognitibong Pagganap. Sa pag-aaral na ito ay tumutukoy sa pagsaulo,
atensyon, pleksibilidad, sariling-pang-unawa, at pag-iisip.
Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto. Sa pag-aaral na ito tumutukoy sa
proseso at paggamit ng teknolohiya ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto.

Kabanata 2
METODO
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng iba’t ibang pamamaraan sa pag-aaral
kabilang na ang disenyo ng pananaliksik, lokalidad, populasyon at sampol,
instrumentong ginamit, pagkalap ng datos, at kagamitang istadistikal.
Disenyo ng Pananaliksik
Ang pananaliksik na ito ay gumamit ng non-experimental quantitative na disenyo
na ginamit din ang deskriptibong-korelasyon na paraan sa pananaliksik para magkalap
ng datos, ideya, katotohanan at impormasyong may kaugnayan sa pananaliksik.
Gumamit ng non-experimental quantitative ang mananaliksik sapagkat ang pag-aaral na
ito walang binabago (Gehle), ang mga baryabol ay hindi manipulado at ang lugar ay hindi
kontrolado.
Ang pag-aaral na ito ay likas na deskriptibo sa kadahilanang nais nitong tayain
ang antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at ang kognitibong pagganap ng
mga mag-aaral mula sa mga guro sa pampublikong paaralan sa Klaster ng MASUKIB
(Malalag, Sulop at Kiblawan). Ito ay korelasyon dahil ito ay nagsiyasat sa relasyon sa
pagitan ng mga baryabol (Calmorin 6) gaya na lamang sa kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap sa pagtuturo at pagkatuto sa pamamagitan ng
paggamit ng mga sarbey kwestyoner bilang kagamitan sa pagkalap ng mga
kinakailangang datos.

35
Ang layon ng pag-aaral na ito ay upang siyasatin ang tagapamagitang epekto. Ang
tagapamagitang epekto ay ang siyang maglilipat ng epekto ng malayang baryabol tungo
sa di-malayang baryabol (MacKinnon 54). Mula dito, ang tagapamagitang epekto ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay nalilipat sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan
ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap, ugnayan sa pagitan ng kahandaan
ng guro sa pagsanib ng ICT sa kognitibong pagganap; ugnayan sa pagitan kahandaan
ng guro sa pagsanib ng ICT sa teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto; at teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto sa kognitibong pagganap ng mga pampublikong guro sa klaster
ng MASUKIB. Gumagamit ng Medgraph upang maipakita at malaman ang
tagapamagitang epekto.
Lokalidad ng Pananaliksik
Ang pananaliksik na ito ay isinagawa sa mga guro sa pampublikong elementarya
at sekondarya na sakop ng klaster ng MASUKIB (Malalag, Sulop at Kiblawan). Ang sakop
ng Dibisyon ng Davao del Sur ay ang mga lungsod ng Magsaysay, Bansalan, Matanao,
Hagonoy, Padada, Malalag, Sulop, at Kiblawan kung saan ang huling tatlong nabanggit
ang lugar na isinagawa ang pananaliksik na ito. Ang mga nabanggit ay mga lungsod na
sakop ng Davao del Sur kung saan napabilang sa rehiyon XI na nakasaad sa
nakatalagang rehiyon ng Pilipinas kabilang bilang sakop ng lalawigang ito ay ang siyudad
ng Digos, Magsaysay, Bansalan, Matanao, Hagonoy, Padada, Sulop, Malalag, at
Kiblawan. Base sa talaguhitan 2, ipinapakita ang geograpikong lokasyon ng pananaliksik
na ito. Mula sa presentasyong makikita ito ay matatagpuan sa Katimugang bahagi ng
Mindanao.

36
Talaguhitan 2. Mapa ng Pilipinas

37
Ang lungsod ng Malalag na isang 2nd class na munisipalidad ay mayroong humigit
kumulang na tatlumpu’t walong libong populasyon. Ang ilang produktong makukuha sa
lungsod na ito ay saging, niyog, mga prutas, gulay at higit sa lahat ang pangingisda. Ang
mga produktong ito ay siya ring kalakalan ng iba pang mga lungsod sa lalawigan ng
Davao del Sur.
Ang Lungsod ng Sulop ay isang 3rd class na munisipalidad na may populasyon
na humigit kumulang tatlumpu’t tatlong libo. Ito ay matatagpuan sa pagitan ng malaking
sentrong Siyudad sa Mindanao ang Davao at General Santos ay kabilang sa isa sa mga
sentro ng kalakalan ng lalawigan ng Davao del Sur. Ilan din sa mga industriyang
makukuha dito ay ang mga gawa ng mga katutubong B’laan na kabilang din sa mga
mamamayan ng Lungsod. Ang mga pangunahing pangkabuhayan ng mga mamayan sa
lungsod na ito ay mula sa industriya at produktong mais, saging, niyog, at mangga.
Ang Lungsod ng Kiblawan ay isang 2nd class na munisipalidad na siyang
binibigyang paglalarawan base naman sa paghahambing sa mga lalawigan na sakop ng
buong lalawigan ng Davao del Sur. Mayroon itong kabuuang populasyon na 48, 897 sa
taong 2015 at kumakatawan ng 7.73% sa kabuuang bilang ng populasyon ng Davao del
Sur. Ang malaking bahagdan sa populasyon nito ay mga bata na nasa pagitan ng edad
5 hanggang 9. Mayroon itong 30 nasasakupang Baranggay. Ito may lawak na 390.07
km². Ang elebasyon at koordinasyon ay tinatayang nasa 71.7 metro o 235.2 talampakan
sa itaas ng dagat. Ang layo nito mula sa capital ng bansa ay nasa 997.76 kilometro o
(619.98 milya). Ito rin ay mailalarawang isang agrikultural na munisipalidad.
Ang kognitibong pagganap ng mga mag-aaral ay mahalagang mapunan sa
proseso ng pagtuturo at pagkatuto. Sa lokasyon ng papanaliksik na ito ang proseso ng

38
pagtuturo ng mga guro sa mga mag-aaral ay matutukoy mula sa datos na nakuha.
Naaapektuhan ang kognitibong pagganap ng mga mag-aaral sapagkat ang holistikong
katauhan nila ay bahagi ng kaunlaran at kognitibong tungkulin na makaambag sa
kalahatan (Kramer at Erickson 343). Ang mga paaralang kalahok sa pananaliksik na ito
ay nabibilang sa rural na publikong mga paaralan. Ang mga geograpikong lugar sa
lungsod ay hango sa magkakaibang representasyon ng mga publikong paaralan sentral
at di-sentral na uri ng paaralan.
Populasyon at Kalahok
Ang mga kalahok sa pag-aaral na ito ay mga guro sa Filipino sa pampublikong
elementarya at sekondarya sa klaster ng MASUKIB (Malalag, Sulop, at Kiblawan) na
sakop ng Dibisyon ng Davao del Sur. Ang kabuuang bilang ng mga kalahok sap ag-aaral
na ito ay 400 na kalahok o ang bilang ng mga guro sa mga lungsod na ito. Gumamit ang
mananaliksik ng Stratefied Random-Sampling. Napili ang mga kalahok mula sa
pananaliksik upang matukoy mula sa estado at ang kalagayan ng lugar. May ilang
paaralang hindi na gaanong abot ng teknolohiya at nasa liblib na sitwasyon. Nakukuha
ang bilang ng mga kalahok sa pamamagitan ng paghati ng elemento ng populasyon sa
magparehong eksklusibo, hindi nagsasapawang yunit ng sampol na kung tatawagin ay
strata.
Bawat potensiyal na sampol ay nakatalaga sa iisang stratum at walang yunit ang
hindi isasali (Burrell at Hoffmann-Jørgensen 542). Ang yunit na pinili bilang strata ay ang
edad at lugar na kanilang kinabibilangan. Ang 400 na kalahok ay nakuha mula sa
pormularyong, hatiin ang bilang ng sampol sa isang lugar sa kabuuang bilang na 977 at

39
imumultiplika sa 400. Sa nabanggit ang resulta ng sampol ay ibabahagi. Sa mga guro ng
elementarya ng Malalag sila ay mayroong 204 na bilang bagamat 83 lamang mula dito
ang kasali at sa sekondarya na may 117 ang kasali naman ay 48 na mga guro. Sa Sulop
ay mayroong 205 guro sa elementarya bagamat 84 lamang ang kasali dito samantalang
sa 109 na mga guro sa sekondarya 45 lamang mula sa mga guro ang kasali. Sa Kiblawan
naman ay mayroong 245 guro sa elementarya bagamat 100 lamang ang kasali at mula
sa bilang na 97 na mga guro sa sekondarya 40 lamang ang kasali.
Sa kadahilanang ang pag-aaral na ito ay angkop lamang sa mga guro na nagtuturo
ng asignaturang Filipino tanging mga guro sa Filipino lamang ang siyang sasagot bilang
mga tagatugon o kalahok sa pag-aaral na ito. Hindi kasali sa pag-aaral na ito ang mga
guro mula sa elementarya at sekondarya ng klaster na ito na nagtuturo ng ibang
asignatura gaya ng Siyensya, Matematika, Araling Panlipunan, Ingles, TLE, Edukasyon
sa pagpapakatao, at MAPEH. Sa isasagawang pangangalap ng datos para sa pag-aaral
na ito walang anumang pananagutan o kaparusahan kapag ang mga tagatugon ay hindi
magpapahintulot na makilahok sa pag-aaral na ito. Malaya nilang bawiin ang kanilang
paglahok nang walang pananagutan. Hindi isasali ang mga guro na nakapagtala na ng
sagot kung ayaw nilang maging tagatugon o kasangkot sa gagawing pag-aaral.
Instrumento ng Pananaliksik
Mayroong tatlong set ng talatanungan na hiniram mula sa iba’t ibang awtor o
adapted questionnaire ay pinagtibay ng mga eksperto sa paggawa ng mga talatanungan.
Ang mga komento at suhestyon ng mga eksperto ay tinanggap ng maayos at hinango
para sa ikabubuti at maipatupad ang nasabing instrumento at ang kabuuang mean na

40
pinagtibay ng mga eksperto ay 4.46 at inilarawan bilang napakagaling. Ang mga hiniram
na istandardisadong talatanungan ay pinagtibay ang nilalaman sapagkat ito ay
naisagawa at napatunayan na ng awtor at ito ay dumaan sa modipikasyon para
maisaayos ang mga tanong. Ang talatanungan ay nakadisenyo sa isang
komprehensibong pormat at sa tulong ng mga ekspertong tagapagtibay ng talatanungan
para maibigay sa mga kalahok ang mas madali at komportableng pagsagot sa mga
tanong at maintidihan ang layunin ng pananaliksik.
Ang unang set ng talatanungan ay tumatalakay sa kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT na ang mga indikeytor ay Kaalamang Natatamo sa mga Nasa
Serbisyong Guro sa Paggamit ng Teknolohiya, Saloobin sa ICT, Antas sa paggamit ng
ICT ng mga Guro sa Pagtuturo at Pagkatuto, Mga Balakid na Hinaharap ng mga Nasa
Serbisyong Guro sa Proseso ng Pagtuturo-Pagkatuto na hinango sa pag-aaral ni
(Ghavifekr at Rosdy 175). Ang bahagi nito ay may apat na indiketor sa ayon sa
pagkakasunod-sunod na binanggit na sa unahan.
Ang ikalawang set ay ginamit bilang instrumento sa pagsukat ng kognitibong
pagganap. Ang instrumento ay kinuha at minomodipika mula sa pag-aaral ni (Indumathi
at Ramakrishnan 103). Mayroon itong limang indikeytor at nahahati ang mga aytem sa
magkakaibang mga bilang.
Ang ikatlong set ng talatanungan ay kinuha at minomodipika mula sa pag-aaral ni
(Singh at Chan 7) kung saan ito ay may sampung aytem. Ang tagapamagitang baryabol
sa pananaliksik.
Ang five-point Likert scale ay ginamit para sa mga baryabol sa pag-aaral na ito.
Ang Likert Scale ay nangangailangan ng pag-tsek sa isang kahon o blangko bilang tugon

41
sa mga aytem o mga katanungan na may kaugnayan sa gawi, layon at estimulo (Santos).
Ginagamit ito bilang basehan sa mga nakuhang mga mga datos upang ikalkula ang
pamantayan at operasyong arithmetic. Sa isinagawang pilot testing (Cronbach Alpha)
nakalap ang kabuuang resulta ng malayang baryabol na kahandaan ng guro sa pagsanib
ng ICT ng 0.884 na inilarawang magaling, ang di-malayang baryabol na kognitibong
pagganap ay 0.938 na inilarawang napakagaling at ang tagapamagitang epekto na
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ng 0.693 na na katamtaman. Ginamit naman ang
Google Forms bilang teknolohiyang ginamit sa pagkalap ng mga datos.
Para malaman at matukoy ang paglalarawan ng antas na lumabas sa mga datos
sa kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ang sumusunod na scaling at mean range ay
ginagamit sa paglalarawan ay inilalarawan sa sumusunod:
Range of Means Pakahulugang Paglalarawan Interpretasyon
4.20 – 5.00 Napakataas Ang kahandaan ng guro sa pagsanib

ng ICT ay palaging naipapahayag
3.40 – 4.19 Mataas Ang kahandaan ng guro sa pagsanib

ng ICT ay madalas na naipapahayag
2.60 – 3.39 Katamtaman Ang kahandaan ng guro sa pagsanib

ng ICT ay katamtamang naipapahayag
1.80 – 2.59 Mababa Ang kahandaan ng guro sa pagsanib

ng ICT ay di-gaanong naipapahayag
1.00 – 1.79 Napakababa Ang kahandaan ng guro sa pagsanib

ng ICT ay hindi naipapahayag
Sa pagtataya sa antas ng kognitibong pagganap, ang sumusunod na mean range
ay ginamit.

42
4.20 – 5.00 Napakataas Ang kognitibong pagganap ng guro ay

palaging napapansin
3.40 – 4.19 Mataas Ang kognitibong pagganap ng guro ay

Madalas na napapansin
2.60 – 3.39 Katamtaman Ang kognitibong pagganap ng guro ay

Katamtamang napapansin
1.80 – 2.59 Mababa Ang kognitibong pagganap ng guro ay

di-gaanong napapansin
1.00 – 1.79 Napakababa Ang kognitibong pagganap ng guro ay

hindi napapansin
.
Sa pagtukoy sa antas ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto, ang mean range
ay naipresenta gamit ang sumusunod na panukat.
4.20 – 5.00 Napakataas Ang paggamit ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto ay palaging
nakikita
3.40 – 4.19 Mataas Ang paggamit ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto ay madalas na
nakikita
2.60 – 3.39 Katamtaman Ang paggamit ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto ay katamtamang
nakikita
1.80 – 2.59 Mababa Ang paggamit ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto ay di-gaanong
nakikita
1.00 – 1.79 Napakababa Ang paggamit ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto ay hindi nakikita
Paglikom ng Datos

43
Ang kinakailangang datos ay nilikom sa isang masistemang paraan. Narito ang
mga hakbang na ginawa ng mga mananaliksik para sa pag-aaral na ito. Una, nagpadala
ang mananaliksik ng liham para magsagawa ng pananaliksik sa opisina ng Schools
Division Superintendent ng Davao del Sur Division na si Nelson C. Lopez, CESO V.
Dagdag pa, gumawa rin ang mananaliksik ng tatlong liham para sa tatlong mga Punong
Pansangay ng Distrito ng mga pampublikong paaralang elementarya at sekondarya sa
Lungsod na sakop ng MASUKIB para maisagawa ang pag-aaral sa lugar. Pagkatapos
ma aprubahan ang mga liham, ang mga talatanungan ay ibinigay sa mga pampublikong
guro mula sa elementarya at sekondarya sa mga lungsod noong Enero hanggang unang
linggo ng Pebrero, 2021. Ang mananaliksik ay personal na nagtungo sa nasabing mga
paaralan para maisagawa at maibigay sa mga kalahok ang mga sarbey sa pag-aaral na
ito.
Ang mananaliksik ay personal na nilikom ang mga talatanungan isang linggo
pagkatapos ng distribusyon upang ang mga kalahok ay may sapat na oras para
masagutan ang mga katanungan. Isang daang bahagdan mula sa naibigay na mga
talatanungan ay nakuha muli nang matagumpay ng mananaliksik. Sa isasagawang
pangangalap ng datos para sa pag-aaral na ito walang anumang pananagutan o
kaparusahan kapag ang mga tagatugon ay hindi magpapahintulot na makilahok sa pag-
aaral na ito. Malaya nilang bawiin ang kanilang paglahok nang walang pananagutan.
Hindi isasali ang mga guro na nakapagtala na ng sagot kung ayaw nilang maging
tagatugon o kasangkot sa gagawing pag-aaral. Ang mga nasagutang mga resulta ay
sinuri at itinala. Sa huli, pagkatapos maitala ang lahat ng resulta, ito ay inaanalisa at
binigyang pakahulugan para sa layunin ng pag-aaral na ito.

44
Kagamitang Istadistikal
Para sa mas komprehensibong interpretasyon at pag-aanalisa sa mga datos, ang
mga sumusunod na istadistikal na kagamitan ay ginamit.
Mean ay ginamit upang malaman ang antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib
ng ICT, kognitibong pagganap, at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto para masagot
ang mga layunin 1, 2 at 3.
Pearson r ay ginamit upang malaman kung ang ugnayan sa pagitan ng
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap at teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto ay totoong may kabuluhan.
Medgraph gamit ang Sobel z-test ay ginamit para mapatunayan ang
tagapamagitang epekto ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kahandaan ng guro
sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
Etikal na Konsiderasyon
Lubos na pinagmasdan ng mananaliksik ang mga etikal na pamantayan sa
pagsasagawa ng pag-aaral mula sa University of Mindanao Ethics and Review
Committee (UMERC), alinsunod sa protocol assessments at standardized criteria, lalung-
lalo na sa partikular na pamamahala sa populasyon at datos na hindi limitado, tulad ng:
Kusang Loob na Paglahok. Ang sangkot na mga tagatugon sa pag-aaral na ito
binigyan ng malayang kalooban na lumahok na walang anumang kaparusahan o
pagmumulta. Samakatwid, matapos makuha ang mga layunin at benepisyo ng pag-aaral
na ito ay ipapakita sa mga tagatugon o respondente nang maipabuting maikonsedara at
maiayon ang karapatan ng mga tagatugon o respondente.

45
Privacy at Confidentiality. Ang personal na impormasyon ng mga tagatugon o
respondente ay kailangang mapanatiling pribado at nakatago hanggang sa pinakadulong
lihim. Walang anumang mga dokumento ang mailalabas sa publiko na may mga datos
mula sa mga tagatugon. Tanging mananaliksik at kinauukulan lamang ang maaring
humawak dito.
Proseso ng Kaalamang Pahintulot. Ang talatanungan ay malaya sa mga
teknikal na termino at madali lamang maintindihan sa mga tagatugon o respondente ang
pag-aaral. Makapagbigay ng populasyon na may malinaw na benipisyo na makabuo ng
pag-aaral matapos maisagawa. Pangangasiwaan lamang ang talatanungan na may
pahintulot at suporta mula sa mga awtoridad ng paaralan. Walang anumang talatanungan
ang ibibigay kung walang permiso mula sa nakatataas na kinauukulan.
Panganib. Ang pag-aaral ay hindi nasangkot sa pinakamapanganib na sitwasyon
na ang populasyon ay makaranas ng pisikal, saykolohikal, o sosyo-ekonomik na pag-
aalala. Ang mga kalahok sa pag-aaral na ito ay maayos na pinaaalahanan na ang mga
datos ay gagamitin para sa ikabubuti ng institusyon at may lubusang pag-iingat.
Pangangalap. Tinukoy ng mananaliksik ang mga respondente bilang “credible
evaluator” buhat na sila ay mga guro mula sa pampublikong paaralan. Nakasaad sa pag-
aaral na ito na ang mga respondente ay pinili na may nakasulat na pahintulot at
kailangang maintindihan nila na sila ang tamang tao na magbigay ng angkop na tugon sa
mga aytem na tinutukoy sa kasangkapang pagtitipon ng mga datos.
Pakinabang. Ang pagbabago ay hindi napipigilan lalo na sa larangan ng
pagtuturo at pagkakatuto hindi lamang sa isang partikular na lugar o bansa pati na rin sa

46
buong daigdig. Makatutulong ang pag-aaral na ito na maibahagi ang mga resulta para sa
institusyon at mga guro. Ang pag-aaral na ito ay magbigay sa mga guro maging sa
departamento ng edukasyon na makatulong sa pagpapanatili ng kalidad ng edukasyon.
Plagyarismo. Sa pag-aaral na ito inasahan na walang bahid na panunulad o
plagyarismo. Tiniyak na malayang makagamit ang mananalisik ng mga sariling salita
nang maipahayag ang ideya mula sa mga manunulat sa iba’t ibang pag-aaral. Ginamit
din ang internet upang makakuha ng iba pang hanguan tulad ng dyornal sa pagsulat ng
impormasyon.
Fabrication. Ang mananaliksik ay tiniyak na hindi makitaan ng maling
paglalarawan at pag-aangkin sa trabaho ng iba. Walang intensyong gumawa ng sariling
mga datos o paglalagay ng hindi wasto at salungat na konklusyon bilang respeto mula sa
mga umiiral na literatura na kabilang sa gagawing manuskrito.
Falsification. Ang pag-aaral ay totoo at maaasahan batay sa iba’t ibang pag-
aaral. Kailangang matiyak na kilalanin ang may-akda at tiniyak na nakaangkla sa
kanilang o kaniyang pag-aaral sa manuskrito.
Conflict of Interest. Sa pag-aaral na ito ay inaasahan at tiniyak na walang “conflict
of interest” kahit na ang mananaliksik ay kawani sa isang institusyon. Nakapokus lamang
ang pag-aaral na ito sa kapakanan ng mga respodente at sa bisa ng pananaliksik. Ang
resulta sa pananaliksik na ito ay gagamitin bilang batayan sa akademikong kahusayan
ng institusyon sa paggamit wikang Filipino sa klase bilang midyum sa
pakikipagtalastasan.

47
Pandaraya. Ang pag-aaral na ito ay tiniyak na ang mga datos na ibibigay sa mga
respodente ay hindi magiging sanhi ng anumang uri ng pinsala. Ang mananaliksik ay
hindi gagawa ng pandaraya upang linlangin ang mga kalahok. Iniiwasan ang mga etikal
na isyu at hindi kanais-nais na tugon sa pamamagitan ng maayos na pagtugon sa mga
probisyon.
Pahintulot Mula sa Organisasyon/Lokasyon. Nagpadala ng liham ang
mananaliksik sa opisina ng Paaralang Pampropesyunal ng University of Mindanao na
humihingi ng pahintulot para makapagsagawa ng pananaliksik. Bago isasagawa ang pag-
aaral, sinigurado ng mananaliksik na maibigay ang nakasulat na pahintulot sa opisina ng
Dibisyon ng Davao del Sur na kung saan isasagawa o titipunin ang mga datos.
Technology Issues. Ang pag-aaral ay gaganapin sa pamamagitan ng “Online
Survey Questionnaires” gamit ang “Google Form”. Ipinamahagi ang lahat na mga
talatanungan gamit ang iba’t ibang uri ng “electronic platforms”. Ang pagbabahagi ng
survey ay kaakibat ng pahintulot na hiningi at isinumiti ng mananaliksik sa Dibisyon ng
Davao del Sur.
Pag-akda. Ang mananaliksik ay ang siyang bumuo at nagpapahayag ng datos
mula sa natuklasan. Inilatag ang mga impormasyon para sa ikabubuti ng sektor ng
edukasyon. Ang tagapayo sa pananaliksik na ito ay kritikal na nagwawasto sa sa
mahalagang nilalamang intelektwal. Ang mananaliksik at ang kanyang tagapayo ay
kapwa na pumapayag sa huling pag-apruba.

Kabanata 3
RESULTA
Ang mga datos na nakalap galing sa mga tagatugon mula sa kahandaan ng guro
sa pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap, at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay
ibabahagi, inaanalisa at binigyang pakahulugan sa bahaging ito mula sa mga layunin ng
pag-aaral na nauna nang nabanggit. Ang pagkakasunod-sunod ng mga diskusyon mula
sa nabanggit na mga baryabol ay ang mga sumusunod: antas ng kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT; antas ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto; antas ng kognitibong
pagganap; makabuluhang ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng
ICT, kognitibong pagganap at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto; at pagsusuri sa
tagapamagitang epekto ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan sa pagitang
ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
Antas ng Kahandaan ng Guro

sa Pagsanib ng ICT
Ipinakita sa Talahanayan 1 ang antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT,
na mayroong kabuuang mean iskor na 3.90 (SD=0.456), na naglalarawang mataas o ang
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay madalas na naipapahayag. Upang magbigay
direksyon, ang mga sumusunod na mga indikeytor ay nasa mataas ang antas o ang
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay madalas na naipapahayag : antas sa paggamit
ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto (=4.11, SD=0.485), gawi sa ICT (=4.03,

49
Talahanayan 1
Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT
Indikeytor Mean SD Palarawang Interpretasyon
Antas
kaalamang
angkin ng mga ang kahandaan ng guro sa
gurong nasa 3.80 .683 Mataas pagsanib ng ICT ay madalas na
serbisyo sa naipapahayag
paggamit ng
teknolohiya
ang kahandaan ng guro sa
gawi sa ICT 4.03 .481 mataas pagsanib ng ICT ay madalas na
naipapahayag
antas sa
paggamit ng ICT
ng mga guro sa 4.11 .485 ang kahandaan ng guro sa
mataas pagsanib ng ICT ay madalas na
pagtuturo at
naipapahayag
pagkatuto
mga balakid na
hinaharap ng
mga nasa 3.66 .785 mataas pagsanib ng ICT ay madalas na
serbisyong guro naipapahayag
sa proseso ng
pagtuturo-
pagkatuto
Kabuuan 3.90 .456 mataas pagsanib ng ICT ay madalas na
naipapahayag
SD=0.481), kaalamang angkin ng mga gurong nasa serbisyo sa paggamit ng teknolohiya
(=3.80, SD=0.683), at mga balakid na hinaharap ng mga nasa serbisyong guro sa proseso
ng pagtuturo-pagkatuto na (=3.66, SD=0.785). Ipinakita mula sa mga resulta na mataas
ang antas ng kahandaan ng mga guro sa pagsanib ng ICT. Sa kabuuan, masasabing
madalas ang paggamit ng mga guro ng teknolohiya sa kanilang pagtuturo at pagkatuto
sa mga mag-aaral, bukas din ang kanilang gawi sa paggamit ng ICT at mataas ang

50
kaalaman ng mga guro ukol sa paggamit ng teknolohiya, at bagamat may mga balakid ay
nagiging mataas pa rin ang kanilang kahandaan sa pagsanib ng ICT sa pagtuturo at
pagkatuto.
Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo

at Pagkatuto
Ipinakita sa talahanayan 2 ang resulta ng deskriptibong istadistika sa pagsukat ng
antas ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ng mga guro sa klaster ng
Talahanayan 2
Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto
Indikeytor Mean SD Palarawang Antas Interpretasyon
Ang kognitibong pagganap ng
Kabuuan 3.67 .621 Mataas guro ay madalas na
napapansin
MASUKIB (Malalag, Sulop, at Kiblawan). May kabuuang mean ang teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto na 3.67 (SD=0.621), na matatasa bilang mataas o ang kognitibong
pagganap ng guro ay madalas na napapansin. Halos lahat ng mga pahayag mula sa
indikeytor na ito ay binibigyan ng mga guro ng mataas na marka. Sa kabuuan,
masasabi na mula sa mga elemento ng pagsanib ng teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto ay mapapansing may mga kasanayang angkin ang mga guro sa anumang mga
paraan at paggamit ng teknolohiya. Ang mga pasilidad mula sa kani-kanilang paaralan
ay kanilang nagagamit sa pagtuturo at pagkatuto ng mga mag-aaral.
Antas ng Kognitibong Pagganap
Ipinakita sa Talahanayan 3 ang resulta ng deskriptibong estadistika ng pagtataya
sa antas ng kognitibong pagganap mula sa pagsanib ng guro ng ICT sa pagtuturo na

51
Talahanayan 3
Indikeytor Mean SD Palarawang Interpretasyon
Antas
ang paggamit ng teknolohiya
Pagsaulo 3.81 .554 sa pagtuturo at pagkatuto ay
mataas
madalas na nakikita
Atensyon 3.67 .556 mataas ang paggamit ng teknolohiya

sa pagtuturo at pagkatuto ay
madalas na nakikita
Pleksibilidad 3.96 .536 mataas ang paggamit ng teknolohiya

madalas na nakikita
sariling-pang-
3.95 .587 mataas ang paggamit ng teknolohiya
unawa sa pagtuturo at pagkatuto ay
madalas na nakikita
pag-iisip 3.81 .544 mataas ang paggamit ng teknolohiya

madalas na nakikita
Kabuuan 3.84 .458 mataas ang paggamit ng teknolohiya

madalas na nakikita
may kabuuang mean na 3.84 (SD=0.458), na mailalarawang mataas o ang paggamit ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay madalas na nakikita. Ang mataas na antas ay
makikita sa mga antas ng mga indikeytor. Mula sa pinakamataas, pleksibilidad (=3.96,
SD=536), sariling-pang-unawa (=4.22, SD=0.567), pagsaulo (=3.81, SD=0.554), pag-iisip
(=3.81, SD=0.544), at atensyon (=3.67, SD=0.556). Mapapansin mula sa resulta na ang
paggamit ng teknolohiya ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto ay may mataas na antas
ng kognitibong pagganap sa mga mag-aaral. Ang mataas na antas na resultang ito ay
masasabing nagiging mabisa ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Mataas ang

52
antas ng pleksibilidad na masasabing madali lamang makikibagay ang mga mag-aaral sa
anumang mga makabagong pamamaraan na makatutulong sa pagkatuto. Madali din sa
kanila ang pag-unawa sa mga aralin na may teknolohiya. Mapapansin naman na bagamat
mataas ang antas ng pagsaulo at pag-iisip, masasabing nangangailangan pa nang sapat
na oras para dito. Ang atensyon naman ay mataas kahit pa ito ay nasa huli masasabing
naapektuhan ang atensyon sa paggamit ng teknolohiya mula sa kapaligiran nila. Dagdag
pa, ang mataas na antas na ito ay masasabing makapagbibigay ng kasiglahan sa mga
guro na gumamit ng teknolohiya sa larangan ng pagtuturo at pagkatuto.
Korelasyon sa Pagitan ng Kahandaan ng Guro

sa Pagsanib ng ICT, Kognitibong Pagganap at Teknolohiya
Nakatala sa Talahanayan 4 ang mga resulta ng ugnayan sa pagitan ng malayang
baryabol (kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT), di-malayang baryabol (kognitibong
Talahanayan 4
Korelasyong Pagsusuri ng mga Baryabol
Correlation Desisyon
Pares Mga Baryabol p-value
Coefficient sa Ho
kahandaan ng guro sa
Hindi
IV at DV pagsanib sa ICT at 0.724 0.000
Tanggap
kognitibong pagganap
kahandaan sa pagsanib sa
Hindi
IV at MV ICT at teknolohiya sa 0.544 0.000
Tanggap
pagtuturo at pagkatuto
teknolohiya sa pagtuturo at
MV at Hindi
pagkatuto at kognitibong 0.638 0.000
DV Tanggap
pagganap

53
pagganap) at tagapamagitang baryabol (teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto).
Pagsusuring Korelasyong Bivariate gamit ang Pearson product moment correlation ang
gamit upang ilarawan ang ugnayan sa pagitan ng mga baryabol na nabanggit.
Ang unang pagsusuring zero-ordered na korelasyon sa pagitan ng kahandaan ng
guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap ay nagpapakita ng nakalkulang r-value
na 0.724 mula sa probability value na p<0.000 na masasabing makabuluhan sa antas
0.05. Ito ay nangangahulugang mayroong positibo at malakas na ugnayan sa pagitan ng
dalawang baryabol. Kaya, ang haypotesis na walang makabuluhang ugnayan ay hindi
tanggap. Sa parehong paraan, sa ikalawang pagsusuring zero-ordered na korelasyon sa
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay may
resultang r-value na 0.544 mula sa probability value of p<0.000 na masasabing
makabuluhan sa antas 0.05. Ito ay nangangahulugang mayroon pa ring positibo at
malakas na ugnayan sa pagitan ng dalawang baryabol. Kaya, ang haypotesis na walang
makabuluhang ugnayan ay hindi tanggap.
Sa ikatlong pagsusuring zero-ordered na korelasyon sa teknolohiya sa pagtuturo
at pagkatuto at kognitibong pagganap ay may resultang r-value na 0.638 mula sa
probability value of p<0.000 na masasabing makabuluhan sa antas 0.05. Ito ay
nangangahulugang mayroon pa ring positibo at malakas na ugnayan sa pagitan ng
dalawang baryabol. Kaya, ang haypotesis na walang makabuluhang ugnayan sa
bahaging ito ay hindi rin tanggap.
Tagapamagitang Pagsusuri mula sa Tatlong Baryabol

54
Ang mga datos ay sinuri gamit ang metodong linear regression bilang input sa
medgraph. Sa talahanayan 5, ito ay nauuri bilang hakbang 1 hanggang 4. Ang
tagapamagitang pagsusuri ay dinisenyo nina Baron at Kenny (1986) dahil sa
Talahanayan 5
Resulta ng Regression ng mga Baryabol sa Apat na Kraytirya mula sa Presensiya
ng Tagapamagitang Epekto
Beta Standard Beta

Hakbang Tarundon
(Unstandardized) Error (Standardized)
Hakbang 1 C 0.727 0.035 0.724
Hakbang 2 A 0.741 0.057 0.544
Hakbang 3 B 0.256 0.028 0.346
Hakbang 4 c’ 0.538 0.038 0.535
tagapamagitang epekto ng ikatlong baryabol mula sa ugnayan sa pagitan ng dalawang
baryabol. May apat na mga hakbang para matukoy ang pangatlong baryabol bilang
tagapamagitan. Sa unang hakbang, ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT bilang
malayang baryabol (IV) ay makabuluhang prenidikta ang kognitibong pagganap, na kung
saan ang di-malayang baryabol sa pag-aaral na ito (DV). Sa ikalawang hakbang, Ang
kahandaan ng guro sa pagsabib ng ICT ay makabuluhang prenidikta ang teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto, ang tagapamagitan (M). Sa ikatlong hakbang, ang teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto ay makabuluhang prenidikta ang kognitibong pagganap.
Dahil sa ang tatlong mga hakbang (tarundon a, b at c) ay makabuluhan, may

55
tagapamagitang pagsusuri at gamit ang medgraph ito ay ipagpapatuloy, gamit ang Sobel
z test upang tayahin ang kabuluhan ng tagapamagitang epekto. Kung ang epekto ng
malayang baryabol sa di-malayang baryabol ay nagiging hindi makabuluhan at ang huling
hakbang sa pagsusuri, buong tagapamagitan ang makakamit. Ibig sabihin ang lahat ng
mga epekto ay napapamagitanan ng tagapamagitang baryabol. Dagdag pa, kung ang
regression coefficient ay pangkalahatang nababawasan at ang huling hakbang ay
nananatiling makabuluhan, tanging parsiyal na tagapamagitan lamang ang iiral, na ang
ibig namang sabihin na parte ng malayang baryabol (kahandaan ng guro sa pagsanib ng
ICT) ay napamamagitanan ng tagapamagitang baryabol (teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto) ngunit ang ibang bahagi ay maaaring direkta o napamagitanan ng ibang mga
baryabol na hindi kasali sa modelo. Sa kasong ito, makikita sa hakbang 4 (ipinakilala
bilang c’), ang epekto ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa kognitibong
pagganap at natutuklasang lubusang napapalakas pagkatapos na pamagitanan ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Dahil dito, parsiyal na tagapamagitan ang
nangyayari sapagkat ang epekto ay natutuklasang makabuluhan sa antas p<0.05.
Dagdag pa rito, ang resulta ng pagkalkula ng tagapamagitang epekto ay ibinahagi
sa talaguhitan 3. Ang Sobel test ay nagresulta ng z-value na 7.53 mula sa p-value na
0.010886, na kung saan ay makabuluhan sa antas 0.05. Ito ay nangahulugan na ang
tagapamagitang epekto ay parsiyal, ayon ito sa orihinal na direktang epekto ng
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa kognitibong pagganap noong dinagdagan ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Ang positibong bilang ng Sobel z-test ay nagsabi
na ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay hindi nagpapabawas kung hindi

56
Standardized Coefficients
0.727*** [c]
Kahandaan ng Guro sa Kognitibong Pagganap
0.538*** [c’]
Pagsanib sa ICT
0.741*** [a] 0.256*** [b]
Teknolohiya sa
Tagapamagitang Pagsusuri
Sobel z-value 7.534763, p<0.01
Bahagdan ng kabuuang epekto na napamagitanan 26.044063%
Ratio ng hindi direkta sa direktang epekto 0.352156
Sukat sa Lawak ng Epekto
Unstandardized Coefficients
Kabuuan: .727
Direkta: .538
Hindi direkta: .741
Ratio Index: 1.019
Talaguhitan 3. Medgraph na Nagpapakita sa mga Baryabol ng Pag-aaral

57
pinauunlad nito ang epekto ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong
pagganap. Ang pigura ay nagpapakita ng mga resulta ng kalkulasyon ng sukat sa lawak
ng epekto sa tagapamagitang pagtataya na isinagawa sa pagitan ng tatlong baryabol.
Ang lawak ng epekto ay sinusukat kung gaano ang epekto ng kahandaan ng guro
sa pagsanib ng ICT sa kognitibong pagganap ay makikita sa hindi direktang tarundon.
Ang kabuuang bilang ng epekto na .727 ay ang beta ng kahandaan ng guro sa pagsanib
ng ICT sa kognitibong pagganap. Ang bilang ng direktang epekto na .538 ay ang beta ng
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto kasama
sa regression. Ang bilang ng hindi direktang epekto na .741 ay ang bilang ng orihinal na
beta sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap na
ngayon ay nasa teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at kognitibong pagganap (a * b,
na ang “a” ay tumutukoy sa pagitan ng tarundon Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT
 Kognitibong Pagganap at “b” na tumutukoy sa pagitan ng tarundon Teknolohiya sa
Pagtuturo at Pagkatuto  Kognitibong Pagganap). Ang ratio index ay kinalkula sa
pamamagitan ng paghati ng hindi direktang epekto sa kabuuang epekto; sa kasong ito,
.741 at .727 ang resulta ay 1.019. Ito ay nangangahulugan na lahat ng 100 bahagdan ng
kabuuang epekto ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT sa kognitibong pagganap
ay sumasabay sa teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto, at tinatayang 100 bahagdan
naman ng kabuuang bilang ng epekto ay maaring direkta o napamagitanan ng iba pang
mga baryabol na hindi kasali sa modelo. Ang resulta ay nagpapakita naman ng parsiyal
na tagapamagitan. Nagpapatunay ito na ang tagapamagitang epekto ay hindi
nagpapabawas sa ugnayan kung hindi napapalakas nito ang ugnayan ng malaya at di-
malayang baryabol.

Kabanata 4
DISKUSYON
Ang kabanatang ito ay naglalahad ng diskusyon mula sa mga datos ng kahandaan
ng guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap at teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto.
Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT
Ang antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay mataas, nagmumula
naman ito sa mga tugon na lahat ay mataas ang resulta. Ang mataas na antas ng
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay nagpapahiwatig na ang haypotesis na walang
makabuluhang ugnayan ay hindi tanggap. Ang mga indikeytor na parehong nasa mataas
ay ang mga indikeytor na antas sa paggamit ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at
pagkatuto, gawi sa ICT, kaalamang angkin ng mga gurong nasa serbisyo sa paggamit ng
teknolohiya, at mga balakid na hinaharap ng mga nasa serbisyong guro sa proseso ng
pagtuturo-pagkatuto. Ang mga sumusunod na mga indikeytor ay inilalahad mula sa
pinakamataas hanggang sa pinakamababang antas.
Ang pagkakaroon ng mataas na antas sa indikeytor na antas sa paggamit ng ICT
ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto ay sumusuporta na positibo ang mga guro sa
paggamit ng ICT upang magkaroon nang mabuting resulta (Adiyarta et al. 12041). Kung
hindi makatutulong ang ICT ay dapat hindi rin ito gamitin sa pagtuturo at pagkatuto
(Basargekar at Singhavi) kung gayon lubos na mabibigyan ng pagkakataon ang mga guro

59
at mag-aaral na maging produktibo sa pamamagitan ng paggamit ng teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto.
Ang pagkakaroon naman ng mataas na antas ng gawi sa ICT ay ang pagkakaroon
ng positibong saloobin ng mga guro sa teknolohiya at ginaganahan silang gumamit nito
sa gawaing pang-edukasyunal (Ayub et al.). Nagiging madali na lamang para sa mga
guro ang mga gawain lalo na sa pagbibigay ng mga ulat para sa mga kaunlarang
nagaganap sa larangan ng pagkatuto ng mga mag-aaral. Ang teknolohiya ay walang
halaga kung hindi ito ituturo (Singh at Chan 7). Mas nagiging magaan hindi lamang sa
mga guro kung hindi pati na rin sa mga mag-aaral ang pagkatuto dahil na rin sa tulong
ng teknolohiya.
Sa kabilang banda, mataas din ang antas ng kaalamang angkin ng mga gurong
nasa serbisyo sa paggamit ng teknolohiya. Dahil sa mabilis na pag-unlad ng ICT ay mas
nagiging kailangan na ito ng ating lipunan (Olivier et al. 327). Halos lahat ng mga paaralan
ay may mga pasilidad na magagamit ng mga guro. Ang mga pasilidad na ito ay dahan-
dahan ding niyayakap ng mga guro upang isanib sa kanilang pagtuturo. Kadalasan ding
ginagamit ang ICT sa pakikipagtalastasan paggawa ng mga presentasyon at pagtataya
ng mga mag-aaral. Nakatutulong din ang paggamit ng teknolohiya sa proseso ng
pagtuturo at pagkatuto (Biswas 34).
Sa huli mataas pa rin ang antas ng mga balakid na hinaharap ng mga nasa
serbisyong guro sa proseso ng pagtuturo-pagkatuto. Marami ang mga nabanggit namga
balakid sa pagsanib ng ICT kabilang na dito ang limitadong kasanayan ng mga guro sa
paggamit ng ICT (Kaur at Arya 861) ngunit hindi rin naman humihinto ang mga guro sa

60
pagkakaroon ng oras upang pag-aralan ang mga teknolohiyang ito. Madalas naman ang
paggamit nito sa kanilang pagtuturo. Nagiging bukas sila sa paggamit ng ICT. Sa kabila
nito malakas pa rin ang kagustuhan nila na isanib ang ICT sa pagtuturo (Coban at Atasoy
143). Mataas ang kanilang kaalaman ukol sa paggamit ng teknolohiya, at bagamat may
mga balakid ay nagiging mataas pa rin ang kanilang kahandaan sa pagsanib ng ICT sa
Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto
Ang isa pang baryabol sa pag-aaral na ito ay antas ng teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto ay inilalarawang mataas at ang haypotesis na walang makabuluhan ay hindi
tanggap. Malakas at positibo ang antas sa baryabol na ito at masasabing may malaking
epekto sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto. Nangangahulugan itong mataas ang antas
ng paggamit ng mga guro sa teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Sinasabi sa isang
paag-aaral na ang mga guro ay may mahalagang papel sa larangan ng pagtuturo at
pagkatuto at naniniwala sila na mababalewala ang kanilang kasanayan sa paggamit ng
teknolohiya kung hindi nila ito gagamitin sa pagtuturo (Singh at Chan 7). Ang teknolohiya
ay dapat gamitin hindi lamang dahil sa mas madali na lamang itong gamitin kung hindi
dahil ito ay nakatutulong upang magkaroon ng kaularan sa proseso ng pagtuturo at
pagkatuto (Ayub et al.). Masasabi na mula sa mga elemento ng pagsanib ng teknolohiya
sa pagtuturo at pagkatuto ay mapapansing may mga kasanayang angkin ang mga guro
sa anumang mga paraan at paggamit ng teknolohiya. Ang mga pasilidad at kagamitan
panteknolohiya sa pagtuturo mula sa kani-kanilang paaralan ay kanilang nagagamit sa
pagtuturo at pagkatuto ng mga mag-aaral.

61
Isang baryabol mula sa pag-aaral na ito ang antas ng kognitibong pagganap na
kung saan ito ay mailalarawang mataas at ang haypotesis na walang kabuluhan mula
dito ay hindi tanggap. Ang pagkakaroon ng mataas na antas ng baryabol na ito ay
nangangahulugang nagiging maayos ang pagkatuturo at pagkatuto sa tulong ng ICT.
Nakatutulong ito sa pagdisenyo ng mga epektibong paraan sa pagtuturo sa tulong ng
teknolohiya.
Ang pagkakaroon ng mataas na antas ng indikeytor na pleksibilidad ay
masasabing madali lamang makikibagay ang mga mag-aaral sa anumang mga
makabagong pamamaraan na makatutulong sa kanilang pagkatuto. Nagbabago man ang
panahon ay madali rin silang makaaangkop sa mga makabagong pamamaraan ng
pagkatuto. Ang anumang kasidhian ng pagbabago ay hindi makaaapekto o hihila sa
kanilang pag-unawa (Dina et al. 12025). Marami ang dimensiyon ng pleksibilidad. Lubos
na nagkakaroon ng kaginhawahan kung ang mga mag-aaral ay may laya sa larang ng
pagkatuto (Ali 104).
Ang indikeytor na sariling-pang-unawa ay mataas din ang paglalarawan. Malawak
ang nais ipabatid ng salitang ito (Maureen et al. 1). Nagkakaroon ng sariling
pagdedesisyon ang mga mag-aaral upang mas mapabubuti pa ang sariling kaalaman.
Natutulungan nitong makabuo ng makabuluhang pamamaraan ng paglutas ng mga
suliranin. Mahalaga ang papel na ginagampanan nito sa akademikong ikatatagumpay ng
mga mag-aaral. Sa resultang ito masasabing mataas ang sariling-pang-unawa ng mga
mag-aaral lalo na sa tulong ng teknolohiya (Alioon at Delialioğlu 656).

62
Dagdag pa, ang indikeytor na pagsaulo ay nasa ikatlong puwesto bagamat nasa
kalagayang ito ay nanatiling mataas pa rin ang paglalarawan. Masasabing nakukuha
nang agaran ang konsepto ng isang bagay lalo na kung ito ay isinasaulo (Gulicheva et al.
134). Hindi man gaano ang paggamit ng paraang ito sa epektibong pagkuha ng konsepto
at ideya nakatutulong naman ang pagkalap ng iba pang impormasyon sa pamamagitan
ng paghahanap ng iba pang hanguan. Mula sa resultang nabanggit, nakatutulong ang
pagsasaulo upang mapalakas ang pundasyon ng kaalaman. Dahil ditto, nagbibigay ito ng
kakayahang matuto at makasanib ng mga dating karanasan sa pagbuo at pag-uugnay-
ugnay ng mga bagay (Kraisuth at Panjakajornsak).
Sumunod na indikeytor ay ang pag-iisip na bagamat nasa pangalawa mula sa huli
ay nananatiling mataas. Ang proseso ng pag-iisip ng isang mag-aaral sa proseso ng
pagkatuto ay pinapalakas upang lumutas ng suliranin (Haridza at Irving 12081). Mula sa
resultang nakalap, masasabing bagamat gamitin ang pag-iisip hindi naman gaanong
binibigyang pokus ang paraang ito. Nagpapahiwatig ito na madalas na mas pinipili ng
mga mag-aaral na praktikal sa pagkuha ng datos at madalian na madalas ay nakukuha
naman sa daluyang internet.
Ang huling indikeytor na atensyon ay nananatiling mataas kahit nasa ganitong
kalagayan. Ang atensyon ay isang makabuluhang salik na makatutulong sa kasanayan
ng mga mag-aaral (Hamsho 502). Base sa resulta, ito ang may mas mababang tala ng
paglalarawan na kung saan masasabi namang mahirap kontrolin ng isang guro sa loob
ng silid-aralan. Sa larangan naman ng paggamit ng teknolohiya. Naaapektuhan ang
atensyon ng mga mag-aaral dahil sa mga bagay na maaari nilang makita gamit ang

63
teknolohiya at maging sa kapaligiran nila. Ang antas na ito ay masasabing
makapagbibigay ng hudyat sa mga guro na gumamit ng teknolohiya sa larangan ng
Korelasyon sa Pagitan ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT, Kognitibong

Pagganap at Teknolohiya Pagtuturo at Pagkatuto
Ang korelasyon sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at
kognitibong pagganap ay naglalarawan bilang makabuluhan. Ito ay nagpapahiwatig na
ang antas kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay may ugnayan sa kognitibong
pagganap. Sumusuporta ito sa pag-aaral ng mananaliksik na si Veloo et al. (193) at nina
Koo et al. (173) na nagsasabing naiimpluwensyahan ang kognitibong pagganap ng mga
mag-aaral kapag matagumpay na nakahanda ang mga guro sa pagsanib ng teknolohiya
sa anumang layunin sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto.
Dagdag pa, ang pagsanib ng ICT ay nakaaambag sa epektibong pagkatuto ng
mga mag-aaral sa tulong ng mga kapaligirang nakapaligid sa kanila (Campbell; Singh at
Chan 7). Kapag handa ang guro sa gagamiting teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay
lubos nitong mabibigyan ng mabisang ayos ang konseptong kanilang matututunan.
Samantala, sa korelasyon sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT
at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay naglalarawan bilang makabuluhan. Ito ay
nagpapahiwatig na ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay may ugnayan
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Ang resultang ito ay sinusuportahan naman ng
pag-aaral mula kina Bates at Martin (64) at Lastny (184) na nagsasabing ang
matagumpay na pagsanib ng ICT ay nakadepende sa paraan at proseso ng mga guro.

64
Nagiging epektibo at masigla ang proseso ng pagkatuto ng mga mag-aaral sa tulong ng
teknolohiya na gagamitin ng guro sa kanyang klase.
Sa kabilang banda, nakatutulong sa kahandaan ng guro ang pagtanggap ng ICT
sa larangang pedagohikal na nagpapalakas sa pagkatuto ng mga mag-aaral (Kilicer et
al.; Kisla et al. 504). Sa larangan ng pagtuturo at pagkatuto lubos na nagiging
makabuluhan ang pagpapadaloy ng mga impormasyon lalo na kung ito ay interaktibo sa
tulong na rin ng teknolohiya.
Sa ikatlong korelasyon sa pagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at
kognitibong pagganap ay naglalarawan bilang makabuluhan. Ito ay nagpapahiwatig na
ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay may ugnayan sa kognitibong pagganap.
Sumusuporta mula sa ugnayang ang ito ang pag-aaral nina Ojo at Adu (9) at Davidson
(164) na ang guro ay mahalagang sangkap sa paggamit ng teknolohiya sa proseso ng
pagtuturo at pagkatuto. Ang guro ang siyang mabisang tulay upang maibahagi ang
impormasyon nang makabuluhan at kapaki-pakinabang.
Bukod dito, Makakakuha ng magandang potensyal ang mga mag-aaral na
magiging aktibong bahagi ng pagtuturo at pagkatuto (Olivier et al. 327; Pate 97). Para
maging epektibo ang kasanayan ng mga mag-aaral ang kanilang pagyakap sa
teknolohiya bilang bahagi na ng pagkatuto ay lubos na nakatutulong. Ang gabay ng mga
guro ay nararapat din sa pagkamit ng prosesong ito.
Tagapamagitang Pagsusuri mula sa Tatlong Baryabol
Ang layunin ng pag-aaral na ito ay upang makapag-ambag sa literatura ukol sa
hindi direktang potensiyal, tagapamagitang baryabol para sa ugnayan sa pagitan ng

65
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap. Sa partikular, ang
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay sinusuri bilang potensiyal na tagapamagitan
binuo upang ipaliwanag ang paraan kung ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay
makaaapekto sa kognitibong pagganap. Habang hindi buong tagapamagitan ang
natuklasan sa pag-aaral na ito ang kabuluhan at mahalagang mga direktang epekto ay
inilalahad na maaring makatulong sa pagpapaunlad ng mga umiiral na pananaliksik sa
kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT (Singh at Chan 7) at kognitibong pagganap
(Indumathi at Ramakrishna 103). Sa kabilang banda, ang pag-aaral ng mga mananaliksik
na ito sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong
pagganap ay nakatutuklas ng kabuluhan mula sa pag-aaral nina Ghavifekr at Rosdy
(175). Ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay ginagamit bilang tagapamagitan
upang mapaunlad ang proseso ng pagtuturo at pagkatuto ng mga guro bilang mga
makabuluhang aspeto sa larangan ng arenang pang-edukasyunal. Sa partikular, ang
kasalukuyang pag-aaral ay natuklasang ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay
positibo at parsiyal na makabuluhan bilang tagapamagitan sa kahandaan ng guro sa
pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
Ang tagapamagitang pagsusuri ay bumubuo sa tarundon sa pagitan ng kahandaan
ng guro sa pagsanib ng ICT at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at tarundon sa
pagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kognitibong pagganap. Ang mga
natuklasan ay nagkumpirma ng makabuluhang ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng
guro sa pagsanib ng ICT at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Ang natuklasan ay
nagpapatunay at sumusuporta sa proposisyon na ang teknolohiya ay nagpapataas ng
interes at nakatutulong sa pag-unlad ng kognitibong pagganap (Sahin-Kizil). Nararapat

66
na mayroong pag-unawa sa kahandaan ng guro sa paggamit ng teknolohiya sa proseso
ng pagsanib ng ICT sa pagtuturo at pagkatuto (De Vries at Koetter 542; Rahman 274).
Ang mga guro ang isa sa mahahalagang salik upang maging matagumpay ang pagkamit
ng makabuluhang resulta ng proseso ng pagtuturo at pagkatuto ng mga mag-aaral.
Konklusyon
Bilang konsiderasyon sa mga natuklasan sa pag-aaral, ang mga konklusyon ay
ilalahad sa seksyon na ito. Ang mga natuklasan sa pag-aaral na ito ay hindi malabo at
kinumpirma ang mga palagay tungkol sa tagapamagitang epekto ng teknolohiya sa
pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT
at kognitibong pagganap na binigyang-din nina Ghavifekr at Rosdy (175). Ang mga
natuklasan ay binigyang pakahulugan bilang kabuuang pagtanggap sa mga palagay. Ang
natuklasan na mataas na antas sa kahandaan sa pagsanib ng ICT ng mga guro ay
mahalaga sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto kaya ang kaalaman sa paggamit ng
teknolohiya ng mga guro ay may malaking epekto sa pagkatuto ng mga mag-aaral. Ang
antas ng kognitibong pagganap ay mataas kaya ang bisa ng paggamit ng teknolohiya ay
lubos na nakatutulong sa proseso ng pagkatuto ng mga mag-aaral. Mataas rin ang antas
ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at dahil dito ang mga kagamitan panteknolohiya
ay nakapagdaragdag ng bisa sa proseso ng pagkatuto sa mga mag-aaral. Ang mga
tagatugon ay sang-ayon sa ideya na ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay
mahalaga sa kognitibong pagganap. Dahil dito, ang mga tagatugon ay nagpapatunay sa
mataas na antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT, mataas na antas sa
kognitibong pagganap, at mataas na antas naman sa teknolohiya sa pagtuturo at

67
pagkatuto. Ito ay kabuuang nagpapahiwatig na mayroong makabuluhang epekto sa
ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.
Mayroon ding makabuluhang ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng
ICT at teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto. Ang teorya kung saan ito nakaduong ay
positibong nakaangkla at nagpapatunay sa pahayag ng mga natuklasan. Sa huli,
mayroong parsiyal na tagapamagitan ang epekto ng teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at
Rekomendasyon
Base sa nauna nang mga natuklasan at konklusyon, iilang mga rekomendasyon
ay ihahain. Ang mataas na antas ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ay
nagmumungkahing ang mga nakatataas na mga namamahala sa institusyong pang-
edukasyunal ay pauunlarin pa ang pagbibigay ng suportang teknikal at kasanayang
panteknolohiya gaya ng makabagong aplikasyon gaya ng Google meet o Zoom at iba pa
para sa mga guro upang lubos pang matugunan ang proseso ng pagkatuto ng mga mag-
aaral. Upang mapaunlad ang kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT ang mga
nakatataas na kinauukulan sa larangan ng edukasyon ay magbibigay ng mga bagong
oportunidad na makapagsanay lalo na sa pabago-bagong paraan at senaryo ng pagtuturo
at pagkatuto. Makatutulong ang mga webinars, seminars, o virtual conventions na mas
madaling gawin at mas praktikal. Maaari itong makatulong upang maiangat ang
performans ng paaralan.
Ang mataas na antas ng kognitibong pagganap ay nagmumungkahi na paunlarin

68
pa ng mga guro ang kasanayan sa paggamit ng ICT maging kung paano ito gamitin at
ayusin. Para sa mga mag-aaral ito ay nangangahulugan ng mataas na kalidad ng
performans, ibig sabihin nito ay natuto nang mag-isa ang mga mag-aaral bagamat
mataas ay kailangan pa rin nilang patuloy na paunlarin at suportahan ang kanilang
proseso sa pagkatuto sa tulong ng pagyakap sa kasanayang nais ipabatid ng teknolohiya.
Mahalagang maipaalala rin sa mga magulang na maging aktibo sa pagbibigay gabay para
sa kapakinabangan ng kanilang mga anak. Ang mga guro, bahagi ng administrasyon ng
paaralan, mga magulang at maging mag-aaral at kailangang tulong-tulong at sabay-
sabay na palakasin ang pundasyon ng makabuluhang proseso ng pagtuturo at pagkatuto.
Mula sa mataas na antas ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto
nagmumungkahi na ang mga guro ay nararapat na patuloy na maging lantad sa mga
pagsasanay upang makatulong sa kanila na maging masigla at maganyak na maging
kolaboratibo at interaktibo sa larangan ng proseso ng pagkatuto upang makamit ang
mahalagang performans. Ang mataas na antas ng teknolohiya at pagtuturo at pagkatuto
ay nangangahulugang mas pagtitibayin pa ang paggamit ng mga guro ang paggamit ng
teknolohiya. Ito ay nagmumungkahi rin sa mga opisyal ng DepEd, mga guro, mga mag-
aaral, mga magulang at stakeholders ay patuloy na magtulungan sa pagpapalakas ng
kahandaan ng mga guro na makatutulong sa kognitibong pagganap ng mga mag-aaral.
Ang kahalagahan ng makabuluhang ugnayan sa pagitan ng lahat ng mga baryabol
ay nagmumungkahi na ang mga guro ay patuloy na magdagdag ng iba pang mga
estratehiya sa pagtuturo gamit ang teknolohiya. Maari silang maghanap sa internet ng
mga aplikasyon makatutulong sa pagpapadaloy nito. Iminumungkahi rin na maaaring

69
bumuo pa ng pananaliksik para sa mga gurong medyo may edad na sapagkat ayon sa
natuklasan halos nasa mababang edad ang mga tagatugon na kadalasang bihasa sa
paggamit ng teknolohiya.
Ang parsiyal na tagamagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan
sa pagitan ng kahandaan ng guro at kognitibong pagganap ay nagmumungkahi na ang
mga tagapamahala ng ng sektor ng edukasyon, maging ang mga guro at komunidad na
bahagi sa paghubog ng mga kabataan ay tulong-tulong para palakasin pa ang kasanayan
sa paggamit ng teknolohiya. Sa huli, para sa mga susunod pang pananaliksik tungo sa
pagsusuri pa ng ibang mga baryabol na maaaring makapagpamagitan sa ugnayan sa
pagitan ng mga baryabol ay lubos na magbibigay kabuluhan sa komunidad ng
pananaliksik.

70
SANGGUNIAN
Abdullahi, Hannatu. “The Role of ICT in Teaching Science Education in Schools.”

International Letters of Social and Humanistic Sciences, vol. 19, 2013, pp. 217–
23. Crossref, doi:10.18052/www.scipress.com/ilshs.19.217.
Adiyarta, K., et al. “Analysis of E-Learning Implementation Readiness Based on

Integrated Elr Model.” Journal of Physics: Conference Series, vol. 1007, 2018, p.
012041. Crossref, doi:10.1088/1742-6596/1007/1/012041.
Afshari, Mojgan, et al. “Competency, Leadership and Technology Use by Principals.”

The International Journal of Learning: Annual Review, vol. 16, no. 3, 2009, pp.
345–58. Crossref, doi:10.18848/1447-9494/cgp/v16i03/46189.
Agyei, Douglas D., and Joke Voogt. “ICT Use in the Teaching of Mathematics:
Implications for Professional Development of Pre-Service Teachers in Ghana.”
Education and Information Technologies, vol. 16, no. 4, 2010, pp. 423–39.
Crossref, doi:10.1007/s10639-010-9141-9.
Ahmad, Iqbal, et al. “Exploring Challenges to Sustainable Legal Development and Role
of Higher Education in Pakistan.” International Journal of Humanities and Social
Science, vol. 6, no. 5, 2019, pp. 25–32. Crossref, doi:10.14445/23942703/ijhss-
v6i5p105.
Ajayi, Lasisi. “Investigating Effective Teaching Methods for a Place-Based Teacher

Preparation in a Rural Community.” Educational Research for Policy and
Practice, vol. 13, no. 3, 2014, pp. 251–68. Crossref, doi:10.1007/s10671-014-
9162-z.
Ali, Faizan, et al. “Does Higher Education Service Quality Effect Student Satisfaction,
Image and Loyalty?” Quality Assurance in Education, vol. 24, no. 1, 2016, pp.
70–94. Crossref, doi:10.1108/qae-02-2014-0008.
Ali, Liaqat. “The Influence of Information Technology on Student’s Behavioural Nature in

the Class Room.” Asian Journal of Education and Training, vol. 4, no. 2, 2018,
pp. 102–07. Crossref, doi:10.20448/journal.522.2018.42.102.107.
Alioon, Yasaman, and Ömer Delialioğlu. “The Effect of Authentic M-Learning Activities
on Student Engagement and Motivation.” British Journal of Educational
Technology, vol. 50, no. 2, 2017, pp. 655–68. Crossref, doi:10.1111/bjet.12559.
Alkhawaldeh, Ahmad. “Syrian Refugees’ Children Instructional Challenges and

Solutions in Jordan: Teachers’ and Parents’ Perspectives.” BORDER
CROSSING, vol. 8, no. 2, 2018, pp. 311–31. Crossref, doi:10.33182/bc.v8i2.448.

71
Al-Senaidi, Said, et al. “Barriers to Adopting Technology for Teaching and Learning in
Oman.” Computers & Education, vol. 53, no. 3, 2009, pp. 575–90. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2009.03.015.
Alves, Ana Filipa, et al. “Cognitive Performance and Academic Achievement: How Do
Family and School Converge?” European Journal of Education and Psychology,
vol. 10, no. 2, 2017, pp. 49–56. Crossref, doi:10.1016/j.ejeps.2017.07.001.
Amico, Gianluca, and Sabine Schaefer. “Implementing Full‐Body Movements in a Verbal

Memory Task: Searching for Benefits but Finding Mainly Costs.” Mind, Brain, and
Education, 2021. Crossref, doi:10.1111/mbe.12284.
Aslan, Aydın, and Chang Zhu. “Investigating Variables Predicting Turkish Pre-Service
Teachers’ Integration of ICT into Teaching Practices.” British Journal of
Educational Technology, vol. 48, no. 2, 2016, pp. 552–70. Crossref,
doi:10.1111/bjet.12437.
Avidov-Ungar, Orit, and Irit Emma Iluz. “Levels of ICT Integration among Teacher
Educators in a Teacher Education Academic College.” Interdisciplinary Journal of
E-Skills and Lifelong Learning, vol. 10, 2014, pp. 195–216. Crossref,
doi:10.28945/2069.
Ayub, Ahmad Fauzi Mohd, et al. “The Influence of Mobile Self-Efficacy, Personal
Innovativeness and Readiness towards Studentsâ™ Attitudes towards the Use
of Mobile Apps in Learning and Teaching.” International Journal of Academic
Research in Business and Social Sciences, vol. 7, no. 14, 2018. Crossref,
doi:10.6007/ijarbss/v7-i14/3673.
Bandiera, Oriana, et al. “Span of Control and Span of Attention.” SSRN Electronic
Journal, 2014. Crossref, doi:10.2139/ssrn.2392623.
Barkatsas, Anastasios (Tasos), et al. “Learning Secondary Mathematics with

Technology: Exploring the Complex Interrelationship between Students’
Attitudes, Engagement, Gender and Achievement.” Computers & Education, vol.
52, no. 3, 2009, pp. 562–70. Crossref, doi:10.1016/j.compedu.2008.11.001.
Baron, Reuben M., and David A. Kenny. “The Moderator–Mediator Variable Distinction
in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical
Considerations.” Journal of Personality and Social Psychology, vol. 51, no. 6,
1986, pp. 1173–82. Crossref, doi:10.1037/0022-3514.51.6.1173.
Basargekar, Prema, and Chandan Singhavi. “Factors Affecting Teachers’ Perceived

Proficiency in Using ICT in the Classroom.” IAFOR Journal of Education, vol. 5,
no. 2, 2017. Crossref, doi:10.22492/ije.5.2.03.

72
Bates, C. C., and Aqueasha Martin. “Using Mobile Technology to Support Literacy
Coaching Practices.” Journal of Digital Learning in Teacher Education, vol. 30,
no. 2, 2013, pp. 60–66. Crossref, doi:10.1080/21532974.2013.10784728.
Bingimlas, Khalid Abdullah. “Barriers to the Successful Integration of ICT in Teaching

and Learning Environments: A Review of the Literature.” EURASIA Journal of
Mathematics, Science and Technology Education, vol. 5, no. 3, 2009. Crossref,
doi:10.12973/ejmste/75275.
Biswas, Dr Shyamal Kumar. “A Study on Developing an Attitude Scale to Measure the

Attitude of Secondary School Teachers towards Teaching-Learning Process.”
Indian Journal of Applied Research, vol. 3, no. 1, 2011, pp. 34–35. Crossref,
doi:10.15373/2249555x/jan2013/14.
Bonne, Linda, and Michael Johnston. “Students’ Beliefs about Themselves as

Mathematics Learners.” Thinking Skills and Creativity, vol. 20, 2016, pp. 17–28.
Crossref, doi:10.1016/j.tsc.2016.02.001.
Bosio, A. Claudio, and Guendalina Graffigna. “‘Issue-Based Research’ and ‘Process

Methodology’: Reflections on a Postgraduate Master’s Programme in Qualitative
Methods.” Psychology Learning & Teaching, vol. 11, no. 1, 2012, pp. 52–59.
Crossref, doi:10.2304/plat.2012.11.1.52.
Buabeng-Andoh, Charles. “An Investigation of Educational Use of Information and

Communication Technology from the Perspectives of Ghanaian Students.”
International Journal of Information and Communication Technology Education,
vol. 13, no. 3, 2017, pp. 40–52. Crossref, doi:10.4018/ijicte.2017070104.
Burrell, Quentin, and J. Hoffmann-Jorgensen. “Probability with a View Toward

Statistics.” The Statistician, vol. 44, no. 4, 1995, p. 542. Crossref,
doi:10.2307/2348905.
Cakir, Recep, and Soner Yildirim. “ICT Teachers’ Professional Growth Viewed in Terms
of Perceptions about Teaching and Competencies.” Journal of Information
Technology Education: Innovations in Practice, vol. 12, 2013, pp. 221–37.
Crossref, doi:10.28945/1889.
Calmorin, L. “Research methods and thesis writing”. Manila: Rex Bookstore. 2007.
Print.
Campbell, Katy. “Educating Health Professionals: New Ways of Learning, Knowing, and
Doing.” Canadian Journal of University Continuing Education, vol. 32, no. 2,
2013. Crossref, doi:10.21225/d5fk5w.

73
Celik, Vehbi, and Etem Yesilyurt. “Attitudes to Technology, Perceived Computer Self-
Efficacy and Computer Anxiety as Predictors of Computer Supported Education.”
Computers & Education, vol. 60, no. 1, 2013, pp. 148–58. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2012.06.008.
Changwong, Ken, et al. “Critical Thinking Skill Development: Analysis of a New Learning
Management Model for Thai High Schools.” Journal of International Studies, vol.
11, no. 2, 2018, pp. 37–48. Crossref, doi:10.14254/2071-8330.2018/11-2/3.
Chien, Sung-Pei, et al. “An Investigation of Teachers’ Beliefs and Their Use of
Technology-Based Assessments.” Computers in Human Behavior, vol. 31, 2014,
pp. 198–210. Crossref, doi:10.1016/j.chb.2013.10.037.
Chitcharoen, Piyanee, et al. “Teacher Training Process with a Teachers Network and
Design-Based Approach to Enhance Teacher Competency in Educational
Innovations and Information Technology.” International Journal of Information
and Education Technology, vol. 5, no. 7, 2015, pp. 516–19. Crossref,
doi:10.7763/ijiet.2015.v5.560.
Cicekci, Mehmet Ali, and Fatma Sadik. “Teachers’ and Students’ Opinions About
Students’ Attention Problems During the Lesson.” Journal of Education and
Learning, vol. 8, no. 6, 2019, p. 15. Crossref, doi:10.5539/jel.v8n6p15.
Coban, Omur, and Ramazan Atasoy. “An Examination of Relationship between

Teachers’ Self-Efficacy Perception on ICT and Their Attitude towards ICT Usage
in the Classroom.” Cypriot Journal of Educational Sciences, vol. 14, no. 1, 2019,
pp. 136–45. Crossref, doi:10.18844/cjes.v14i1.3636.
Cokley, Kevin. “An Investigation of Academic Self-Concept and Its Relationship to

Academic Achievement in African American College Students.” Journal of Black
Psychology, vol. 26, no. 2, 2000, pp. 148–64. Crossref,
doi:10.1177/0095798400026002002.
Commodari, Elena, and Melina Di Blasi. “The Role of the Different Components of
Attention on Calculation Skill.” Learning and Individual Differences, vol. 32, 2014,
pp. 225–32. Crossref, doi:10.1016/j.lindif.2014.03.005.
Coupal, Linda V. “Constructivist Learning Theory and Human Capital Theory: Shifting
Political and Educational Frameworks for Teachers’ ICT Professional
Development.” British Journal of Educational Technology, vol. 35, no. 5, 2004,
pp. 587–96. Crossref, doi:10.1111/j.0007-1013.2004.00415.x.
Dagnew, Asrat. “THE RELATIONSHIP AMONG PARENTING STYLES, ACADEMIC

SELF-CONCEPT, ACADEMIC MOTIVATION AND STUDENTS’ ACADEMIC
ACHIEVEMENT IN FASILO SECONDARY SCHOOL, BAHIR DAR, ETHIOPIA.”

74
Research in Pedagogy, vol. 8, no. 2, 2018, pp. 98–110. Crossref,

doi:10.17810/2015.76.
Datani, Megha. “Psychological Attachment: An Issue of Due Concern in Parenting.” IRA

International Journal of Education and Multidisciplinary Studies (ISSN 2455–
2526), vol. 2, no. 2, 2016. Crossref, doi:10.21013/jems.v2.n2.p2.
Davidson, Euan. “The Pivotal Role of Teacher Motivation in Tanzanian Education.” The
Educational Forum, vol. 71, no. 2, 2007, pp. 157–66. Crossref,
doi:10.1080/00131720708984928.
Davis, Fred D., et al. “User Acceptance of Computer Technology: A Comparison of Two
Theoretical Models.” Management Science, vol. 35, no. 8, 1989, pp. 982–1003.
Crossref, doi:10.1287/mnsc.35.8.982.
De Vries, Gaaitzen J., and Michael Koetter. “ICT Adoption and Heterogeneity in
Production Technologies: Evidence for Chilean Retailers*.” Oxford Bulletin of
Economics and Statistics, vol. 73, no. 4, 2011, pp. 539–55. Crossref,
doi:10.1111/j.1468-0084.2010.00622.x.
Dina, N. A., et al. “Flexibility in Mathematics Problem Solving Based on Adversity

Quotient.” Journal of Physics: Conference Series, vol. 947, 2018, p. 012025.
Crossref, doi:10.1088/1742-6596/947/1/012025.
Ertmer, Peggy A. “Teacher Pedagogical Beliefs: The Final Frontier in Our Quest for
Technology Integration?” Educational Technology Research and Development,
vol. 53, no. 4, 2005, pp. 25–39. Crossref, doi:10.1007/bf02504683.
Ertmer, Peggy A., and Anne T. Ottenbreit-Leftwich. “Teacher Technology Change.”

Journal of Research on Technology in Education, vol. 42, no. 3, 2010, pp. 255–
84. Crossref, doi:10.1080/15391523.2010.10782551.
Finger, Glenn, et al. “Developing Graduate TPACK Capabilities in Initial Teacher

Education Programs: Insights from the Teaching Teachers for the Future
Project.” The Asia-Pacific Education Researcher, vol. 24, no. 3, 2015, pp. 505–
13. Crossref, doi:10.1007/s40299-014-0226-x.
Flavell, Richard. “Global Economic and Environmental Aspects of Biofuel. Edited by D.

Pimental. Boca Raton, FL: CRC Press (2012), Pp. 453, £63.99. ISBN
9781439834633.” Experimental Agriculture, vol. 49, no. 2, 2012, p. 314. Crossref,
doi:10.1017/s0014479712001159.
Gallego, J. M., et al. “A Firm-Level Analysis of ICT Adoption in an Emerging Economy:

Evidence from the Colombian Manufacturing Industries.” Industrial and Corporate
Change, vol. 24, no. 1, 2014, pp. 191–221. Crossref, doi:10.1093/icc/dtu009.

75
García, T., et al. “EPA-0389 – Attentional Functions and Trait Anxiety in Children with
Adhd: Effects on Attentional Tasks Performance.” European Psychiatry, vol. 29,
2014, p. 1. Crossref, doi:10.1016/s0924-9338(14)77812-5.
Gebremedhin, Mewcha Amha and Ayele Almaw, Fenta. “Assessing teachers’

perception on integrating ICT in teaching- learning process.” The Case of Adwa
College.Journal of Education and Practice 6 (4). pp. 2222-1735. Retrieved from
https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1083759.pdf
Geeta Hota, and P. Naik. “Students’ Perception on Impact of Utilization of Information

Communication Technology (ICT) to Improve Their Academic Performance: An
Analytical Study.” International Journal of Engineering Research And, vol. V4, no.
12, 2015. Crossref, doi:10.17577/ijertv4is120635.
Gehle, T. “Core research designs part 3: Non-experimental designs”. Center

for Innovation in Research and Teaching. 2013.
file://C:/Users/User/Documents/thesis2/Core%20Research%20Designs%20Pa
rt%203%20%Nonexperimental%20Designs%20%20Center%20for%20Innovat
ion%20in%20Research%20and%20Teaching.htm.
Ghavifekr, Simin, and Wan Athirah Wan Rosdy. “Teaching and Learning with
Technology: Effectiveness of ICT Integration in Schools.” International Journal of
Research in Education and Science, vol. 1, no. 2, 2015, p. 175. Crossref,
doi:10.21890/ijres.23596.
Gill, Lincoln, et al. “How Does Pre-Service Teacher Preparedness to Use ICTs for
Learning and Teaching Develop Through Their Degree Program?” Australian
Journal of Teacher Education, vol. 40, no. 40, 2015. Crossref,
doi:10.14221/ajte.2015v40n1.3.
Goktas, Yuksel, et al. “Enablers and Barriers to the Use of ICT in Primary Schools in
Turkey: A Comparative Study of 2005–2011.” Computers & Education, vol. 68,
2013, pp. 211–22. Crossref, doi:10.1016/j.compedu.2013.05.002.
González, Carlos. “What Do University Teachers Think ELearning Is Good for in Their
Teaching?” Studies in Higher Education, vol. 35, no. 1, 2009, pp. 61–78.
Crossref, doi:10.1080/03075070902874632.
Gregory, Sue, and Michelle Bannister-Tyrrell. “Digital Learner Presence and Online
Teaching Tools: Higher Cognitive Requirements of Online Learners for Effective
Learning.” Research and Practice in Technology Enhanced Learning, vol. 12, no.
1, 2017. Crossref, doi:10.1186/s41039-017-0059-3.
Gulicheva, Elena, et al. “Leading Factors in the Formation of Innovative Education

76
Environment.” Journal of International Studies, vol. 10, no. 2, 2017, pp. 129–37.
Crossref, doi:10.14254/2071-8330.2017/10-2/9.
Hadriana, Hadriana. “Self-Efficacy and Attitude of the Teachers of SMAN Kuansing

District towards the Utilization of ICT.” JOURNAL OF EDUCATIONAL
SCIENCES, vol. 3, no. 1, 2019, p. 25. Crossref, doi:10.31258/jes.3.1.p.25-37.
Hamsho, N., et al. “Childhood Predictors of Written Expression in Late Adolescents with
22q11.2 Deletion Syndrome: A Longitudinal Study.” Journal of Intellectual
Disability Research, vol. 61, no. 5, 2017, pp. 501–11. Crossref,
doi:10.1111/jir.12370.
Haning, Marshall. “Are They Ready to Teach With Technology? An Investigation of

Technology Instruction in Music Teacher Education Programs.” Journal of Music
Teacher Education, vol. 25, no. 3, 2015, pp. 78–90. Crossref,
doi:10.1177/1057083715577696.
Haridza, R., and K. E. Irving. “Developing Critical Thinking of Middle School Students
Using Problem Based Learning 4 Core Areas (PBL4C) Model.” Journal of
Physics: Conference Series, vol. 812, 2017, p. 012081. Crossref,
doi:10.1088/1742-6596/812/1/012081.
Hatlevik, Ove Edvard, and Hans Christian Arnseth. “ICT, Teaching and Leadership: How
Do Teachers Experience the Importance of ICT-Supportive School Leaders?”
Nordic Journal of Digital Literacy, vol. 7, no. 01, 2012, pp. 55–69. Crossref,
doi:10.18261/issn1891-943x-2012-01-05.
Heron, James. “Mindmaps in Ophthalmology Abhishek Sharma; CRC Press, Boca

Raton, FL, 2015.” Ophthalmic and Physiological Optics, vol. 36, no. 6, 2016, p.
686. Crossref, doi:10.1111/opo.12327.
Hew, Khe Foon, and Thomas Brush. “Integrating Technology into K-12 Teaching and
Learning: Current Knowledge Gaps and Recommendations for Future Research.”
Educational Technology Research and Development, vol. 55, no. 3, 2006, pp.
223–52. Crossref, doi:10.1007/s11423-006-9022-5.
Hoa, Chau Thi Hoang, and Truong Vien. “The Integration of Intercultural Education into
Teaching English: What Vietnamese Teachers Do and Say.” International Journal
of Instruction, vol. 12, no. 1, 2019, pp. 441–56. Crossref,
doi:10.29333/iji.2019.12129a.
Inan, Fethi A., and Deborah L. Lowther. “Factors Affecting Technology Integration in K-
12 Classrooms: A Path Model.” Educational Technology Research and
Development, vol. 58, no. 2, 2009, pp. 137–54. Crossref, doi:10.1007/s11423-
009-9132-y.

77
Indumathi, T., and N. Ramakrishnan. “DEVELOPMENT AND VALIDATION OF A TOOL

ON COGNITIVE PERFORMANCE OF HIGH SCHOOL STUDENTS.”
International Journal of Research -GRANTHAALAYAH, vol. 5, no. 8(SE), 2017,
pp. 100–05. Crossref, doi:10.29121/granthaalayah.v5.i8(se).2017.2284.
JAMES, EDWARD OSLER II, and MANSARAY MAHMUD. “AN IN-DEPTH MODEL
FOR DETERMINING TEACHING EFFICACYTHROUGH THE USE OF
QUALITATIVE SINGLE SUBJECT DESIGN,STUDENT LEARNING
OUTCOMES, ASSOCIATIVE STATISTICS,AND MIXED METHODS POST HOC
DATA METHODOLOGY.” <i>I-Manager’s Journal on Mathematics, vol. 9, no. 1,
2020, p. 1. Crossref, doi:10.26634/jmat.9.1.17400.</div>
Jelinek, Ronald. “INTEGRATING SFA TECHNOLOGY INTO THE SALES

CURRICULUM: HELPING STUDENTS UNDERSTAND WHAT, WHY, AND
WHEN.” Marketing Education Review, vol. 28, no. 2, 2018, pp. 80–88. Crossref,
doi:10.1080/10528008.2018.1464397.
Jones, Charlie, and Paitoon Pimdee. “Innovative Ideas: Thailand 4.0 and the Fourth
Industrial Revolution.” Asian International Journal of Social Sciences, vol. 17, no.
1, 2017, pp. 4–35. Crossref, doi:10.29139/aijss.20170101.
Joshi, Nidhi, and Rajendra Gupta. “An E-Learning Based Recommendation System for
Semantic Web: A Survey.” International Journal on Computer Science and
Engineering, vol. 11, no. 1, 2019, pp. 1–8. Crossref,
doi:10.21817/ijcse/2019/v10i1/191101004.
Kandasamy, Moganashwari, et al. “Rural Primary School ESL Teachers’ Knowledge of

Curriculum and Knowledge of Learners: A Case Study.” International Journal of
Advanced Studies in Social Science & Innovation, vol. 2, no. 2, 2018, pp. 20–34.
Crossref, doi:10.30690/ijassi.22.02.
Karasavvidis, Ilias. “Activity Theory as a Conceptual Framework for Understanding

Teacher Approaches to Information and Communication Technologies.”
Computers & Education, vol. 53, no. 2, 2009, pp. 436–44. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2009.03.003.
Kaur, Parminder, and Dr. Sunita Arya. “Attitude towards Information and Communication
Technology among Rural and Urban Primary and Secondary School Teachers of
Punjab.” International Journal of Trend in Scientific Research and Development,
vol. Volume-3, no. Issue-3, 2019, pp. 859–64. Crossref,
doi:10.31142/ijtsrd23131.
Kelley, Daniel F., et al. “Student-Designed Mapping Project as Part of a Geology Field
Camp.” Journal of Geoscience Education, vol. 63, no. 3, 2015, pp. 198–209.
Crossref, doi:10.5408/14-003.1.

78
Kent, Shawn, et al. “Writing Fluency and Quality in Kindergarten and First Grade: The
Role of Attention, Reading, Transcription, and Oral Language.” Reading and
Writing, vol. 27, no. 7, 2013, pp. 1163–88. Crossref, doi:10.1007/s11145-013-
9480-1.
Khairunnisa, Khairunnisa, and Iwa Lukmana. “Teachers’ Attitudes towards

Translanguaging in Indonesian EFL Classrooms.” Jurnal Penelitian Pendidikan,
vol. 20, no. 2, 2020, pp. 254–66. Crossref, doi:10.17509/jpp.v20i2.27046.
Kilicer, Kerem, et al. “Investigation of Emerging Technology Usage Characteristics as

Predictors of Innovativeness.” Contemporary Educational Technology, vol. 9, no.
3, 2018. Crossref, doi:10.30935/cet.444100.
Kisla, Tarik, et al. “The Investigation of the Usage of ICT in University Lecturers’
Courses.” Procedia - Social and Behavioral Sciences, vol. 1, no. 1, 2009, pp.
502–07. Crossref, doi:10.1016/j.sbspro.2009.01.091.
Kler, Shikha. “ICT Integration in Teaching and Learning: Empowerment of Education

with Technology.” Issues and Ideas in Education, vol. 2, no. 2, 2014, pp. 255–71.
Crossref, doi:10.15415/iie.2014.22019.
Konca, Ahmet Sami, et al. “Attitudes of Preschool Teachers towards Using Information
and Communication Technologies (ICT).” International Journal of Research in
Education and Science, vol. 2, no. 1, 2015, p. 10. Crossref,
doi:10.21890/ijres.21816.
Koo, Hui-Chin, et al. “Assessment of Knowledge, Attitude and Practice Towards Whole
Grains Among Children Aged 10 and 11 Years In Kuala Lumpur, Malaysia.”
International Journal of Food Science, Nutrition and Dietetics, 2015, pp. 171–77.
Crossref, doi:10.19070/2326-3350-1500032.
Kraisuth, Duangporn, and Vinai Panjakajornsak. “WITHDRAWN: Determinants of Thai

AEC Engineer Readiness.” Kasetsart Journal of Social Sciences, 2017. Crossref,
doi:10.1016/j.kjss.2017.06.003.
Kraja, Pranvera. “The Influence of Academic Achievement in Pupils’ Academic Self-

Concept Construction during the Transition to Lower Secondary Education.”
Participatory Educational Research, vol. 1, no. 2, 2014, pp. 83–94. Crossref,
doi:10.17275/per.14.11.1.2.
Kramer, Arthur F., and Kirk I. Erickson. “Capitalizing on Cortical Plasticity: Influence of
Physical Activity on Cognition and Brain Function.” Trends in Cognitive Sciences,
vol. 11, no. 8, 2007, pp. 342–48. Crossref, doi:10.1016/j.tics.2007.06.009.

79
Kubiatko, Milan. “CZECH UNIVERSITY STUDENTS’ ATTITUDES TOWARDS ICT

USED IN SCIENCE EDUCATION.” Journal of Technology and Information, vol.
2, no. 3, 2010, pp. 20–25. Crossref, doi:10.5507/jtie.2010.042.
Laily, Ratih. “The Analysis on Students’ Difficulties in Doing Reading Comprehension

Final Test.” Metathesis: Journal of English Language, Literature, and Teaching,
vol. 2, no. 2, 2018, p. 253. Crossref, doi:10.31002/metathesis.v2i2.958.
Lastny Anal, Ruwndar. “Role of Information and Communication Technology (ICT) in

Teacher Education.” IRA International Journal of Education and Multidisciplinary
Studies (ISSN 2455–2526), vol. 7, no. 3, 2017, p. 184. Crossref,
doi:10.21013/jems.v7.n3.p2.
Lawrence, Japhet Eke. “Examining the Factors That Influence ICT Adoption in SMEs.”
International Journal of Technology Diffusion, vol. 6, no. 4, 2015, pp. 40–57.
Crossref, doi:10.4018/ijtd.2015100103.
Lin, Janet Mei-Chuen, et al. “Pedagogy * Technology: A Two-Dimensional Model for

Teachers’ ICT Integration.” British Journal of Educational Technology, vol. 43, no.
1, 2010, pp. 97–108. Crossref, doi:10.1111/j.1467-8535.2010.01159.x.
M. Bakeer, Dr. Aida. “Students’ Attitudes towards Implementing Blended Learning in

Teaching English in Higher Education Institutions: A Case of Al-Quds Open
University.” International Journal of Humanities and Social Science, vol. 8, no. 6,
2018. Crossref, doi:10.30845/ijhss.v8n6a15.
MacKinnon, David. Introduction to Statistical Mediation Analysis (Multivariate

Applications Series). 1st ed., Routledge, 2008.
Mahmud, Khaled. “E-Learning for Tertiary Level Education in Least Developed

Countries: Implementation Obstaclesand Way Outs for Bangladesh.”
International Journal of Computer Theory and Engineering, 2010, pp. 150–55.
Crossref, doi:10.7763/ijcte.2010.v2.132.
Maureen, Conard, et al. “College Student Work Habits, Interruptions, and Stress.” I-
Manager’s Journal on Educational Psychology, vol. 10, no. 4, 2017, p. 1.
Crossref, doi:10.26634/jpsy.10.4.13455.
Mauri, Teresa, et al. “Sharing Initial Teacher Education between School and University:
Participants’ Perceptions of Their Roles and Learning.” Teachers and Teaching,
vol. 25, no. 4, 2019, pp. 469–85. Crossref, doi:10.1080/13540602.2019.1601076.
McIntosh, Kent, et al. “Teaching Transitions.” TEACHING Exceptional Children, vol. 37,
no. 1, 2004, pp. 32–38. Crossref, doi:10.1177/004005990403700104.

80
Milkie, Melissa A., and Catharine H. Warner. “Classroom Learning Environments and
the Mental Health of First Grade Children.” Journal of Health and Social
Behavior, vol. 52, no. 1, 2011, pp. 4–22. Crossref,
doi:10.1177/0022146510394952.
Mwantimwa, Kelefa. “Use of Mobile Phones among Agro-Pastoralist Communities in

Tanzania.” Information Development, vol. 35, no. 2, 2017, pp. 230–44. Crossref,
doi:10.1177/0266666917739952.
Nartey, LaudTeye. “GENDER DIFFERENCES IN ATTITUDE TOWARDS TEACHING

AND LEARNING OFMATHEMATICS IN SENIOR HIGH SCHOOLS OF CAPE
COAST METROPOLIS.” International Journal of Advanced Research, vol. 6, no.
8, 2018, pp. 635–50. Crossref, doi:10.21474/ijar01/7563.
Ojo, OA, and EO Adu. “The Effectiveness of Information and Communication

Technologies (ICTs) in Teaching and Learning in High Schools in Eastern Cape
Province.” South African Journal of Education, vol. 38, no. Supplement 2, 2018,
pp. 1–11. Crossref, doi:10.15700/saje.v38ns2a1483.
Olivier, E., et al. “Student Self-Efficacy, Classroom Engagement, and Academic

Achievement: Comparing Three Theoretical Frameworks.” Journal of Youth and
Adolescence, vol. 48, no. 2, 2018, pp. 326–40. Crossref, doi:10.1007/s10964-
018-0952-0.
Parette, Howard P., et al. “Missing the Boat with Technology Usage in Early Childhood
Settings: A 21st Century View of Developmentally Appropriate Practice.” Early
Childhood Education Journal, vol. 37, no. 5, 2009, pp. 335–43. Crossref,
doi:10.1007/s10643-009-0352-x.
Pate, Laura Patricia. “Technology Implementation: Impact on Students’ Perception and

Mindset.” The International Journal of Information and Learning Technology, vol.
33, no. 2, 2016, pp. 91–98. Crossref, doi:10.1108/ijilt-10-2015-0033.
Pimienta, Daniel. “Digital Divide, Social Divide, Paradigmatic Divide.” International

Journal of Information Communication Technologies and Human Development,
vol. 1, no. 1, 2009, pp. 33–48. Crossref, doi:10.4018/jicthd.2009010103.
Prestridge, Sarah. “The Beliefs behind the Teacher That Influences Their ICT
Practices.” Computers & Education, vol. 58, no. 1, 2012, pp. 449–58. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2011.08.028.
Prince, Dana, and Paula S. Nurius. “The Role of Positive Academic Self-Concept in
Promoting School Success.” Children and Youth Services Review, vol. 43, 2014,
pp. 145–52. Crossref, doi:10.1016/j.childyouth.2014.05.003.

81
Rahaman, Md. Mahbobor, and Naznine Akter. “ICT Used In Education Sector
Considering Primary and Secondary Level Schools in Rural Areas: A Study of
Sylhet Division in Bangladesh.” IOSR Journal of Business and Management, vol.
19, no. 04, 2017, pp. 01–06. Crossref, doi:10.9790/487x-1904020106.
Rahman, Md. Mehadi. “Exploring Teachers Practices of Classroom Assessment in

Secondary Science Classes in Bangladesh.” Journal of Education and Learning,
vol. 7, no. 4, 2018, p. 274. Crossref, doi:10.5539/jel.v7n4p274.
Rana, Kesh, and Karna Rana. “ICT Integration in Teaching and Learning Activities in
Higher Education: A Case Study of Nepal’s Teacher Education.” Malaysian
Online Journal of Educational Technology, vol. 8, no. 1, 2020, pp. 36–47.
Crossref, doi:10.17220/mojet.2020.01.003.
Rohatgi, Anubha, et al. “The Role of ICT Self-Efficacy for Students’ ICT Use and Their
Achievement in a Computer and Information Literacy Test.” Computers &
Education, vol. 102, 2016, pp. 103–16. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2016.08.001.
Rose, Anthony, and Shravan Kadvekar. “ICT (Information And Communication

Technologies) Adoption Model For Educational Institutions.” Journal of
Commerce and Management Thought, vol. 6, no. 3, 2015, p. 558. Crossref,
doi:10.5958/0976-478x.2015.00035.x.
Şahin-Kizil, Aysel.“Teachers Attitudes Towards Information and Communication

Technologies (ICT). 5th International Computer & Instructional Technologies
Symposium, Fırat University.” ELAZIĞ-TURKEY.2011. Retrieved from
https://www.researchgate.net/publication/258519110_EFL_teachers_attitudes_to
wards_Information_and_Communication_technologies_ICT
Sanjaya, A., et al. “Students’ Thinking Process in Solving Mathematical Problems Based
on the Levels of Mathematical Ability.” Journal of Physics: Conference Series,
vol. 1088, 2018, p. 012116. Crossref, doi:10.1088/1742-6596/1088/1/012116.
Saremi, Hamid, and Sosan Bahdori. “The Relationship between Critical Thinking with
Emotional Intelligence and Creativity among Elementary School Principals in
Bojnord City, Iran.” International Journal of Life Sciences, vol. 9, no. 6, 2015, pp.
33–40. Crossref, doi:10.3126/ijls.v9i6.12684.
Sheryl A. Mayuski. “Achieving Success through Academic Assertiveness: Real Life

Strategies for Today’s Higher Education Students (Review).” The Review of
Higher Education, vol. 33, no. 4, 2010, pp. 607–08. Crossref,
doi:10.1353/rhe.0.0156.
Singh, TKR & Chan, S. “Teacher readiness on ict integration in teaching-learning: A

82
Malaysian case study.” International Journal of Asian Science 4 (7): 2014. pp.
874-885. Retrieved from https://ideas.repec.org/a/asi/ijoass/2014p874-885.html
Slameto. “Developing Critical Thinking Skills through School Teacher Training ‘Training
and Development Personnel’ Model and Their Determinants of Success.”
International Journal of Information and Education Technology, vol. 4, no. 2,
2014, pp. 161–66. Crossref, doi:10.7763/ijiet.2014.v4.390.
Somyurek, Sibel, et al. “Board’s IQ: What Makes a Board Smart?” Computers &
Education, vol. 53, no. 2, 2009, pp. 368–74. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2009.02.012.
Sudirman, Suharni, et al. “Communication Styles Used by Effective EFL Teachers in

Classroom Interaction.” ELT Worldwide: Journal of English Language Teaching,
vol. 5, no. 2, 2018, p. 97. Crossref, doi:10.26858/eltww.v5i2.7332.
Teo, Timothy. “Modelling Technology Acceptance in Education: A Study of Pre-Service

Teachers.” Computers & Education, vol. 52, no. 2, 2009, pp. 302–12. Crossref,
doi:10.1016/j.compedu.2008.08.006.
Tezci, Erdoğan. “Teachers’ Effect on Ict Use in Education: The Turkey Sample.”
Procedia - Social and Behavioral Sciences, vol. 1, no. 1, 2009, pp. 1285–94.
Crossref, doi:10.1016/j.sbspro.2009.01.228.
Tikam, Madhuri V. “Impact of ICT on Education.” International Journal of Information

Communication Technologies and Human Development, vol. 5, no. 4, 2013, pp.
1–9. Crossref, doi:10.4018/ijicthd.2013100101.
Tsai, Chin-Chung, and Ching Sing Chai. “The ‘Third’-Order Barrier for Technology-
Integration Instruction: Implications for Teacher Education.” Australasian Journal
of Educational Technology, vol. 28, no. 6, 2012. Crossref, doi:10.14742/ajet.810.
Uijen, Hans. “Patterns of Sense-Making and Learning.” AI Practitioner, 2016, pp. 8–24.
Crossref, doi:10.12781/978-1-907549-27-4-2.
VAISHALI, and KUMAR MISRA PRADEEP. “TEACHING TEACHERS TO USE

CONSTRUCTIVIST APPROACHES: A PROPOSAL.” I-Manager’s Journal on
School Educational Technology, vol. 14, no. 4, 2019, p. 1. Crossref,
doi:10.26634/jsch.14.4.15651.
Veloo, Arsaythamby, et al. “Teachers’ Knowledge and Readiness towards

Implementation of School Based Assessment in Secondary Schools.”
International Education Studies, vol. 8, no. 11, 2015, p. 193. Crossref,
doi:10.5539/ies.v8n11p193.

83
Venkatesh, et al. “User Acceptance of Information Technology: Toward a Unified View.”

MIS Quarterly, vol. 27, no. 3, 2003, p. 425. Crossref, doi:10.2307/30036540.
Virkus, Sirje. “Use of Web 2.0 Technologies in LIS Education: Experiences at Tallinn
University, Estonia.” Program, vol. 42, no. 3, 2008, pp. 262–74. Crossref,
doi:10.1108/00330330810892677.
V.M., Zhukovskyi, and Galetskyi S.M. “THE ROLE OF INFORMATION AND

COMMUNICATION TECHNOLOGIES IN EDUCATIONAL PROCESS OF
STUDENTS IN HIGHER EDUCATION.” Modern Information Technologies and
Innovation Methodologies of Education in Professional Training Methodology
Theory Experience Problems, vol. 434, no. 50, 2018, pp. 270–74. Crossref,
doi:10.31652/2412-1142-2018-50-270-274.
Watson, Sunnie Lee, and William R. Watson. “The Role of Technology and Computer-
Based Instruction in a Disadvantaged Alternative School’s Culture of Learning.”
Computers in the Schools, vol. 28, no. 1, 2011, pp. 39–55. Crossref,
doi:10.1080/07380569.2011.552042.
Widyawati, Sapta Rini. “The Influence of Employee Engagement, Self Esteem, Self-
Efficacy On Employee Performance In Small Business.” International Journal of
Contemporary Research and Review, vol. 11, no. 04, 2020. Crossref,
doi:10.15520/ijcrr.v11i04.799.
Yavarpour, Houshang, et al. “Investigation of Relationship between Personality

Characteristics and Career Management of Melli Bank Staff, Iran.” Problems and
Perspectives in Management, vol. 14, no. 3, 2016, pp. 407–13. Crossref,
doi:10.21511/ppm.14(3-si).2016.15.
Zhang, Chunqin. “A Study of Internet Use in EFL Teaching and Learning in Northwest
China.” Asian Social Science, vol. 9, no. 2, 2013. Crossref,
doi:10.5539/ass.v9n2p48.
Zhou, Qing, et al. “Chemistry Teachers’ Attitude towards ICT in Xi’an.” Procedia - Social
and Behavioral Sciences, vol. 2, no. 2, 2010, pp. 4629–37. Crossref,
doi:10.1016/j.sbspro.2010.03.741.

APENDIKS

APENDIKS A
Instrumento ng Pananaliksik

86
UNIVERSITY OF MINDANAO
Davao City
Enero, 2021
Mahal na Guro:
Ang nakalagda sa ibaba ay nagsasagawa ng pag-aaral na pinamagatang “Ang

Tagapamagitang Epekto ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto sa Ugnayan sa Pagitan
ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT at Kognitibong Pagganap”, bilang bahagi ng
pagsasakatupan ng pag-aaral ikaw ay napili bilang kalahok.
Dahil dito, aking hinihiling ang iyong pakikilahok na ito ay iyong taus-pusong sagutan.
Aking ipaalala na ang iyong kasagutan ay ituturing na kompedensiyal. Ang iyong paglahok ay
makatutulong din sa mananaliksik na maibahagi ang mga mahahalagang detalye para mas
maging produktibo pa ang institusyon.
Maraming salamat sa iyong kooperasyon.
Lubos na gumagalang,
WILFREDO, JR. S. CAVAN

Mananaliksik
TALATANUNGAN AYON SA KAHANDAAN NG GURO SA PAGSANIB NG ICT
(Para sa mga Guro)
Pangalan (Opsyonal): ____________________________________
Edad: _________ Kasarian: ________
Sa bawat aytem, maglagay ng tsek sa loob ng kahon gamit ang sumusunod na panukat, tasahin
ang kahandaan ng guro sa pagsama ng teknolohiya sa pagtuturo-pagkatuto.
5 Lubusan ang kalaman Lubusan ang kaalaman at pagsang

at pagsang-ayon ayon sa kahandaan sa pagsanib ng
teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto
4 Di-gaanong lubusan ang Di-gaanong lubusan ang kaalaman

kaalaman at pagsang-ayon at pagsang-ayon sa kahandaan sa
pagsanib ng teknolohiya sapagtuturo at
pagkatuto
3 Katamtaman ang kaalaman Katamtaman ang kaalaman

at pagsang-ayon sa kahandaan sa pagsanib ng
teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto.

87
2 Di-gaano ang kaalaman Di-gaano ang kaalaman at pagsang-

at pagsang-ayon ayon sa kahandaan sa pagsanib ng
teknolohiya sapagtuturo at pagkatuto.
1 Walang kaalaman Walang kaalaman at Di-sang-ayon sa

at Di- sang-ayon kahandaan sa pagsanib ng teknolohiya
sapagtuturo at pagkatuto
Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT sa Pagtuturo at 5 4 3 2 1

Pagkatuto
1. Kaalamang Angkin ng mga Gurong Nasa Serbisyo sa

Paggamit ng Teknolohiya
Ako ay may kaalaman sa paggamit ng …

1.1. Spreadsheet
1.2. Presentation software
1.3. Graphics software
1.4. Pag-aayos ng Kompyuter
1.5. Paggamit ng internet sa maayos at epektibong paraan sa

paghahanap ng impormasyon.
1.6. Pagtataya sa kahusayan at pagkamakatotohanan sa mga

impormasyon mula sa internet.
1.7. Pag-unawa sa etikal at legal na isyung nakapaligid sa pag-

alam at paggamit ng impormasyong dihital.
2. Gawi sa ICT
2.1. Napakahalaga sa akin na magtrabaho gamit ang kompyuter.
2.2. Para sa akin ang paglalaro o pagtatrabaho gamit ang

kompyuter ay talagang nakaaaliw.
2.3. Gumagamit ako ng kompyuter dahil interesado ako.

88
2.4. Hindi ko napapansin ang oras na nagagamit ko kapag

nagtatrabaho ako gamit ang kompyuter.
2.5. Komportable ako sa paggamit ng teknolohiya bilang
kagamitan sa pagtuturo at pagkatuto.
2.6. Nakapagpapapagod sa akin ang paggamit ng kompyuter.
2.7. Kung mayroong hindi magandang nangyayari hindi ko alam

kung paano ito aayusin.
2.8. Ang paggamit ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto ay

pumupukaw sa akin.
2.9. Ang kompyuter ay makabuluhang kagamitan para sa guro.
2.10. Ang kompyuter ay makapagpapabago sa paraan ng

pagkatuto ng mga mag-aaral sa aking klase.
2.11. Ang teknolohiya ay hindi mainam sa pagkatuto ng mga mag-

aaral dahil hindi ito madaling gamitin.
2.12. Ang kompyuter ay nakatutulong sa mga mag-aaral para

maunawaan and mga konsepto sa mas epektibong paraan.
3. Antas sa paggamit ng ICT ng mga guro sa pagtuturo at

pagkatuto
3.1. Pagtuturo at pagkatuto para sa tiyak na asignatura.
3.2. Pagtuturo ng kasanayan sa kompyuter.
3.3. Paghahanap at pagkalap ng impormasyon at kagamitang

edukasyunal.
3.4. Paggawa ng presentasyon.
3.5. Paghahanda sa aralin.
3.6. Pakikipagtalastasan sa mga mag-aaral.
3.7. Pakikipagtalastasan sa ibang guro.
3.8. Pagpapayo at pagtataya sa pag-unlad o pagsubaybay sa

kakayahan ng mga mag-aaral.

89
3.9. Paghahanda ng mga ulat.
4. Mga Balakid na Hinaharap ng mga Nasa Serbisyong Guro

sa Proseso ng Pagtuturo-Pagkatuto
4.1. Kakulangan sa suportang teknikal.
4.2. Kakulangan sa oras sa paaralan.
4.3. Limitadong kaalaman kung paano gumamit ng teknolohiya.
4.4. Limitadong pag-unawa kung paano isanib ang teknolohiya sa

pagtuturo.
5.5. Kakulangan ng software o website na susuporta sa pagtuturo

at pagkatuto.
6.6. Kakulangan ng kompyuter/kagamitan sa paaralan.
TALATANUNGAN AYON SA KOGNITIBONG KAHANDAAN
(Para sa mga Guro)

Edad: _________ Kasarian: ________
Sa bawat aytem, maglagay ng tsek sa loob ng kahon gamit ang sumusunod na panukat, tasahin
ang lawak ng paggamit ng teknolohiya sa silid-aralan.
5 Lubusang sang-ayon Lubusang sang-ayon sa kognitibong

pagganap sa pagtuturo at pagkatuto.
4 Di-Lubusang sang-ayon Di-Lubusang sang-ayon sa kognitibong

pagganap sa pagtuturo at pagkatuto.
3 Katamtamang pagsang-ayon Katamtaman ang pagsang-ayon sa

kognitibong pagganap sa pagtuturo at
pagkatuto.
2 Di-gaanong pagsang-ayon Di-gaano ang pagsang-ayon sa

pagkatuto.

90
1 Lubusang di-pagsang-ayon Lubusang di-pagsang-ayon sa

pagkatuto
Mga Pahayag 5 4 3 2 1
1. Pagsaulo
1.1. Naaalala ko ang mga konsepto sa pamamagitan ng pasulat na

pagsasanay.
1.2. Madali akong makapagsaulo ng mga talahanayan.
1.3 Madali kong maisaulo ang konsepto kung marami ang ilustrasyon.
1.4 Madali sa akin ang pag-alala ng mga impormasyon.
1.5. Sa halip na isaulo mas gusto kong maunawaan ang mga

asignatura.
1.6. Hindi ako nahihirapang magsulat nang walang maling baybay.
1.7. Madali sa akin na maisaulo ang mga teorya at batas.
1.8. Gumamit ako ng maraming hanguan para mas mabisang

maunawaan ang bagong paksa.
1.9. Mahusay akong makaalala ng mga bagay na dapat kong gawin.
1.10. Isinasaulo ko ang lahat na mga leksyon sa aking aklat.
1.11. Naguguluhan ako kapag magsusulat ng mga taon sa

asignaturang Kasaysayan.
2. Atensyon
2.1. Nakatuon ang aking atensyon sa impormasyon.
2.2. Nakapokus ako sa kahulugan at kahalagahan ng bagong

impormasyon.
2.3. May kakayahan akong magpokus sa mahahalagang gawain sa

buong araw.

91
2.4. Nakapag-aaral ako nang may buong konsentrasyon sa mahabang

oras.
2.5. Hindi ako makapagpokus sa mga asignatura kapag nag-aaral

nang pangkatan.
2.6. Marami akong iniisip habang nasa klase.
2.7. Dahil sa kakulangan ng atensyon, hindi ko mailalapat nang tama

ang mga pormularyo.
3. Pleksibilidad
3.1. Gumagamit ako ng iba’t ibang paraan para matuto na naaayon sa

sitwasyon.
3.2. Ayaw kong sundin ang parehong hakbang habang nagsasagawa

ng gawain.
3.3. Upang malutas ang mga suliranin, pinakikinggan ko ang mga

suhestyon ng iba.
3.4. Handa ako sa anumang pagbabago.
3.5. Isinasaalang-alang ko na dapat maging angkop sa anumang

pagbabago.
3.6. Hindi ako madaling makaangkop sa bagong kapaligiran.
4. Sariling-pang-unawa
4.1. Madali akong makakita at makakuha ng mga bagong oportunidad.
4.2. Hindi ako natatakot sa pagtatanong sa pananaw ng iba.
4.3. Tinatapos ko nang mabisa ang aking mga gawain hangga’t

maaari.
4.4. Nagiging produktibo akong magtrabaho kapag minamadali.
4.5. Palagi akong tapat sa aking sarili anuman ang sitwasyon.
5. Pag-iisip

92
5.1 Palagay ko mahuhulaan ko ang mga tamang sagot.

5.2. Lubos akong nasisiyahan kapag iniisip nang husto ang estratehiya
sa pagkatuto.
5.3. Habang nilulutas ang mga suliraning matematikal hindi ko na

iniisip ang mga hakbang na susundin.
5.4. Naghahanap ako ng mga maraming paraan para malutas ang

suliranin at pumili ng pinakamabisang solusyon.
5.5. Ipinagmamalaki ko na nakukuha ko ang mga tamang sagot.
5.6. Madalas akong mag-isip ng mga paraan para masagot ang mga
tanong.
5.7. Isinasaulo ko ang mga leksyon sa Agham at hindi na iniisip at

sinusuri ang mga siyentipikong impormasyon.
5.8. Nag-iisip ako ng mas madaling paraan para malutas ang mga
kalkulasyon.
TALATANUNGAN PARA SA TEKNOLOHIYA SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO
(Para sa mga Guro)
Edad: _________ Kasarian: ________
Sa bawat aytem, maglagay ng tsek sa loob ng kahon gamit ang sumusunod na

panukat, tasahin ang bisa sa pagsanib ng teknolohiya sa pagtuturo-pagkatuto.
5 Lubusang sang-ayon Lubusan ang pagsang-ayon sa bisa sa

pagsanib ng teknolohiya sa pagtuturo at
pagkatuto.
4 Di-Lubusang sang-ayon Di-lubusan ang pagsang-ayon sa bisa sa

pagkatuto.

93
3 Katamtamang pagsang-ayon Katamtaman ang pagsang-ayon sa bisa

sa pagsanib ng teknolohiya sa pagtuturo
at pagkatuto.
2 Di-gaanong pagsang-ayon Di-gaano ang pagsang-ayon sa bisa sa

pagkatuto.
1 Lubusang di-pagsang-ayon Lubusang di-pagsang-ayon sa bisa sa

pagkatuto.
Pagtuturo at Pagkatuto na may Teknolohiya 5 4 3 2 1
1. Mga Epektibong Elemento sa Pagsanib ng Teknolohiya sa

Pagtuturo at Pagkatuto sa Pampublikong Paaralan
1.1 Ang mga pasilidad sa ICT sa aming paaralan ay maayos maaari

pang gamitin
1.2. May mga teknikal na suporta na ibinibigay kung nahihirapan

ang mga guro.
1.3. Ang kakulangan sa akses sa ICT ay pumipigil sa akin sa

paggamit nito sa pagtuturo.
1.4. Hindi nagpapahina sa akin para gumamit ng ICT ang

kakulangan ng suporta mula sa mga nakatataas na tagapamahala.
1.5. Ang oras sa pagtuturo ay sapat sa akin para gumamit ng ICT sa

layuning pagtuturo at pagkatuto.
1.6. May sapat na pagsasanay at kaunlarang pampropesyunal na

binibigay sa guro tungkol sa ICT para sa pagtuturo.
1.7.Lahat ng kagamitang pang-ICT sa aming paaralan ay naaaksaya

at di-gaanong nagagamit ng mga guro.
1.8. Binibigyan nang sapat na oras ang mga guro para matuto at
maging komportable sa paggamit ng ICT sa pagtuturo.

94
1.9. Mayroong laboratoryo ng kompyuter sa aming paaralan kung

saan madadala ko ang aking mga mag-aaral para manood ng mga
bidyong pang-edukasyunal.
1.10. Hinahayaan ang mga guro na pumili ng sariling paraan sa

pagtuturo sa tulong ng ICT.

APENDIKS B
Liham Para sa mga Ebalweytor

96
January 25, 2021
DR. JOCELYN B. BACASMOT

PC, PS
UM Professional Schools
Matina, Davao City
Ma’am:
Greetings!
The undersigned is a MAED Teaching Filipino student of the Professionals School of the
University of Mindanao who is currently working on a research ANG
TAGAPAMAGITANG EPEKTO NG TEKNOLOHIYA SA PAGTUTURO AT
PAGKATUTO SA UGNAYAN SA PAGITAN NG KAHANDAAN NG GURO SA
PAGSANIB NG ICT AT KOGNITIBONG PAGGANAP.
With this regard, you are chosen as one of my validators to examine my research
instrument before I will administer it to my respondents. I firmly believe that your expertise
in this field would be a great benefit for me to complete my research work.
Together with this letter are the research title page, research objectives, schematic
diagram, the proposed questionnaire and the validation sheet.
Thank you so much and God bless!
Very truly yours,
WILFREDO, JR. S. CAVAN, LPT

Researcher
Noted by:
JACQUELINE S. SALAPUDDIN, Ed.D.

Research Adviser

97
January 25, 2021
DR. ELLEINE ROSE A. OLIVA

PC, PS
Matina, Davao City
Ma’am:
Greetings!
Very truly yours,

Researcher
Noted by:

Research Adviser

98
January 25, 2021
DR. MARILOU Y. LIMPOT

PC, PS
Matina, Davao City
Ma’am:
Greetings!
Very truly yours,

Researcher
Noted by:

Research Adviser

99
January 25, 2021
DR. MARY ANN L. TARUSAN

PC, PS
Matina, Davao City
Ma’am:
Greetings!
Very truly yours,

Researcher
Noted by:

Research Adviser

100
January 25, 2021
DR. ROMULO N. PERALTA

School Principal
Calinan National High School
Calinan, Davao City
Sir:
Greetings!
Very truly yours,

Researcher
Noted by:

Research Adviser

APENDIKS C
Papel ng Balidasyon sa Instrumento ng Pananaliksik

102

103

104

105

106

APENDIKS D
Kabuuang Marka mula sa mga Eksperto

sa balidasyon ng Talatanungan

108
Kabuuang Marka ng mga Eksperto sa Validity ng Talatanungan
Pangalan ng Ebalweytor Marka Katumbas
1. JOCELYN B. BACASMOT, Ed. D. 5.00 Napakagaling
2. ELLEINE ROSE A. OLIVA, Ed.D. 3.70 Magaling
3. MARILOU Y. LIMPOT, Ed.D. 5.00 Napakagaling
4. MARY ANN L. TARUSAN, Ed.D. 4.00 Magaling
5. ROMULO N. PERALTA, Ed.D. 4.6 Napakagaling
KABUUAN 4.5 Napakagaling

APENDIKS E
Liham Pahintulot sa Pagsasagawa ng Pag-aaral

110

111

APENDIKS F
Katibayan bilang Presenter

113

APEDIKS G
Informed Consent Form

115

116

APENDIKS H
UMERC Compliance Certificate

118

APENDIKS I
Grammarian’s Certificate

120

Pansariling Datos

122
PANSARILING DATOS
WILFREDO, JR. S. CAVAN

Purok 1, Malabang, Hagonoy, Davao del Sur
w.cavan.484262@umindanao.edu.ph
https://orcid.org/0000-0003-0965-8581
09268607812
Kaarawan: August 2, 1991

Lugar na Ipinanganak: Malabang, Hagonoy, Davao del Sur
Edad: 29
Pangalan ng Ama: Wilfredo Jungao Cavan Sr.

Pangala ng Ina: Virginia Salinas Cavan
EDUKASYUNAL NA PINAGMULAN:
Elementarya: Malabang Elementary School

Malabang, Hagonoy, Davao del Sur
Valedictorian
Sekondarya: Matanao National High School

Poblacion, Matanao, Davao del Sur
Salutatorian
Tersyarya: University of Mindanao Digos Campus

Bachelor of Secondary Education with concentration in
Filipino
Cum Laude
Graduate Studies: University of Mindanao

Roxas ext., Digos, City
Master of Arts in Education
Teaching Filipino
Pamagat ng Tesis: Ang Tagapamagitang Epekto ng Teknolohiya sa Pagtuturo at

Pagkatuto sa Ugnayan sa Pagitan ng Kahandaan sa Pagsanib ng
ICT at Kognitibong Pagganap ng mga Guro

123
KARANASAN SA PAGTATRABAHO:
Molopolo National High Shool Teacher II

November 11, 2020-present
Molopolo National High Shool Teacher I

March 22, 2018-November 11, 2020
Alberto Olarte Sr. National High Shool Teacher I

July 3, 2013- March 21, 2018

SSRN Id3898981

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SSRN Id3898981

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ANG TAGAPAMAGITANG EPEKTO NG TEKNOLOHIYA SA PAGTUTURO AT

PAGKATUTO SA UGNAYAN NG KAHANDAAN SA PAGSANIB NG ICT AT

Isang Tesis na Iniharap

Bilang Bahagi ng Pagtupad

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

Ang tesis na ito na pinamagatang “ANG TAGAPAMAGITANG EPEKTO NG

Lgd. JACQUELINE S. SALAPUDDIN, EdD

Lgd. JOCELYN B. BACASMOT, PhD

Lgd. MELISSA C. NAPIL, EdD Lgd. MARILOU Y. LIMPOT, EdD

Lgd. JOEL B. TAN, DBA

TINANGGAP at inaprubahan bilang bahagi ng pagtupad sa isa sa mga

Komprehensibong Pagsusulit: PASADO

Lgd. MA. LINDA B. ALQUIZA, EdD

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

Ang pananaliksik na ito ay may layuning matukoy ang tagapamagitang epekto ng

teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at

kognitibong pagganap mula sa 400 na tagatugon na mga guro ng Filipino na sakop

ng lalawigan, dibisyon ng Davao del Sur. Ang teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto

ang siyang tagapamagitang baryabol sa pananaliksik na ito mula sa ugnayan ng

kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap. Ginamit ang

Stratefied Random-Sampling para makuha ang bilang ng mga tagatugon. Ang

pananaliksik na ito ay gumagamit ng non-experimental quantitative na disenyo at

ginamit din ang deskriptibong-korelasyon na paraan kung saan ginamit para

magkalap ng datos, ideya, katotohanan at impormasyong may kaugnayan sa

pananaliksik. Ginamit ang adapted questionnaire bilang instrumento sa pagkalap ng

datos sa pananaliksik na ito. Gumamit ang mananaliksik ng kagamitang

panteknolohiya partikular ang Google Forms upang magkalap ng mga kinakailangang

datos para sa pananaliksik na ito. Ang adapted questionnaire na instrumentong

ginamit mula sa mga baryabol ng pananaliksik na teknolohiya sa pagtuturo at

pagkatuto, kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap ay

pinagtibay ng mga eksperto na siyang pagkukunan ng mga datos. Mula sa layunin

ng pananaliksik gamit ang mean, natuklasan na mataas ang antas ng kahandaan ng

guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong pagganap at teknolohiya sa pagtuturo at

pagkatuto. Gamit naman ang Pearson-r, natuklasan na may makabuluhang ugnayan

sa pagitan ng teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa kahandaan ng guro sa

pagsanib ng ICT, habang may makabuluhang ugnayan naman sa pagitan ng

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto at kognitibong pagganap at mayroong ugnayan

sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT at kognitibong pagganap.

nagsasabi na mayroong parsiyal na tagapamagitan sa epekto ng teknolohiya sa

pagtuturo at pagkatuto sa ugnayan sa pagitan ng kahandaan ng guro sa pagsanib ng

ICT at kognitibong pagganap.

Mga susing salita: edukasyon, kahandaan ng guro sa pagsanib ng ICT, kognitibong

pagganap, teknolohiya sa pagtuturo at pagkatuto, korelasyon, tagamagitang epekto,

pagtuturo at pagkatuto sa Pilipinas

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT 48

Tagapamagitang Pagsusuri mula sa 53

Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo 60

Antas ng Kognitibong Pagganap 61

Korelasyon sa Pagitan ng Kahandaan ng Guro 63

Tagapamagitang Pagsusuri mula 64

E Liham Pahintulot sa Pagsasagawa ng Pag-aaral 110

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

G Informed Consent Form 114

PANSARILING DATOS 121

Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=3941859

1 Antas ng Kahandaan ng Guro sa Pagsanib ng ICT 49

2 Antas ng Teknolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto 50

3 Antas ng Kognitibong Pagganap 51

4 Korelasyong Pagsusuri ng mga Baryabol 52

5 Resulta ng Regression ng mga Baryabol sa Apat na 54