QAIC (Thailand) Co., Ltd.

ความรู้ Knowledge (เผยแพร่ )

I SO 22000 m onitoring / verify : P RP ,oP R P ,CCP

ก่อนอืน ี ษานิยามกันก่อน
่ เราควรทําการศก
มาตรฐาน ISO22000 ได ้กําหนดนิยามไว ้ดังนี้

22 3.12 monitoring
conducting a planned sequence of observations or measurements to assess whether control
measures (3.7) are operating as intended

การดําเนินการตามแผนงานทีก ้ ตอนโดยทําการสงั เกตหรือทําการวัดเพือ

่ ําหนดเป็ นขัน ่ ประเมินว่ามาตรการ
ควบคุม control measures (3.7) ได ้มีการนํ าไปปฏิบต
22 22 ั ต
ิ ามความมุง่ หวังประสงค์

22 3.16 verification
confirmation, through the provision of objective evidence, that specified requirements have
been fulfilled

การยืนยันผ่านการมีประจักษ์ พยานหลักฐาน ว่ามีการบรรลข ้อกําหนดเฉพาะทีร่ ะบไว ้

1 ่ รวจเฝ้ าระวังว่า มาตรการควบคุมได้มก

จะเห็นได ้ว่า monitoring คือกิจกรรมทีต
1 ี ารนํา◌ําไปปฏิบ ัติ
หรือไม่ สว่ น verification เป็ นเรือ
22 ่ งของการยืนยัน อีกทีวา่ กิจกรรมต่างๆใน FSMS ได ้มีการนํ าไปปฏิบต ิ งึ่
ั ซ
รวมถึง การ monitoring, การ corrective, การ correction เป็ นต ้น

ความเหมือน ความแตกต่างระหว่าง PRP,oPRP และ CCP

1 มาตรการควบคุมประเภท PRP ซงึ่ เป็ นโปรแกรมพืน
1 ้ ฐาน ต ้องได ้รับการยืนยันว่าได ้มีการนํ าไปปฏิบต
ั ิ ตาม
แผนภาพข ้างล่างนี้ ข ้อกําหนดข ้อ 7.8 a) ระบุวา่ องค์กรต ้องมีการวางแผนไว ้ล่วงหน ้า โดยกําหนด
วัตถุประสงค์, วิธก
ี าร, ความถีแ ่ ยืนยันว่า PRP ได้มก
่ ละผู ้มีหน ้าทีร่ ับผิดชอบในการ verification เพือ 22 ี ารนําไป
ปฏิบ ัติ (เท่านนเอง
ั้ !) (นานๆ ทีคอ
่ ยยืนย ันว่า PRP ได้มก ้ ั ก็ไม่มป
ี ารนําไปปฏิบติ ี ้ ญหา )

หน ้า 1 จาก 4
 QAIC (Thailand) Co., Ltd.
ความรู้ Knowledge (เผยแพร่ )
1 มาตรการควบคุมประเภท CCP(HACCP) และ oPRP หลังจากมีการ valid ตามข ้อกําหนด 8.2 (ในกรณีท ี่
valid ได ้ แปลว่า ค่า CCP และ ค่าควบคุมของ oPRP ต้องมีคา่ ยอมร ับทีก
22่ ําหนดแล้ว (acceptable level)
22

มาตรการควบคุมนีต
้ ้องได ้รับการ monitor

 CCP(HACCP) ตามข ้อกําหนด 7.6.4

 oPRP ตามข ้อกําหนด 7.5

ข ้อกําหนด 7.6.4 นัน

้ เหมือนกับ HACCP Codex แป๊ ะๆ ตามหลักการที่ 4 : การกําหนดติดตามจุด
วิกฤต (Establish a system to monitor CCPs) ซงึ่ เป็ นการกําหนดรายละเอียดของการ monitoring ที่
ั เจนกว่าหลักการของ HACCP Codex
ชด

ี ัดการแบบ HACCP มาใชกั้ บมาตรการควบคุมประเภท oPRP

ข ้อกําหนดข ้อ 7.5 เป็ นการเลียนแบบวิธจ

จากข ้อกําหนดทีแ
่ สดงเปรียบเทียบข ้างต ้น ท่านจะเห็นได ้ว่ามาตรฐาน ISO22000 ได ้มีข ้อกําหนดในการ
บริหารมาตรการควบคุมแบบ CCP(HACCP) (7.6.1) และ oPRP (7.5) มีรป
ู แบบข ้อกําหนดทีเ่ ขียนเหมือนกัน
มากๆๆๆๆๆๆๆ หากท่านเข ้าใจว่าแต่ละ CCP ถูกจัดการอย่างไร ท่านจะเข ้าใจว่าในแต่ละ oPRP จัดการ
่ กัน
อย่างไรเชน

PRPs คืออะไร

 PRP เป็ นเรือ

่ งทั่วๆไป เป็ นเรือ
่ งทีร่ ู ้กัน เป็ นเรือ
่ งทีใ่ ครๆ ก็ทํากัน
 ้ อ
PRP ใชเพื ่ ธํารงรักษา สภาพสุขอนามัย ทีม ี ลกระทบมาจากสงิ่ แวดล ้อม และ ลดความเสย
่ ผ ี่ ง
Food Safety Risk
 PRP เป็ นมาตรการควบคุม ทีไ่ ม่ได ้เฉพาะสําหรับผลิตภัณฑ์ใดผลิตภัณฑ์หนึง่
 PRP เป็ นมาตรการควบคุมทีไ่ ม่ต ้องมี ต ้องเป็ น ต ้องทํา โดยอาจไม่จําเป็ นต ้องผ่านการวิเคราะห์
อันตราย
 PRP เป็ นพืน
้ ฐาน ของ HACCP
 PRP ไม่ม ี ไม่ได ้ ไม่ม ี มีผลกระทบต่อ FSMS
 PRP ไม่ได ้เป็ นสงิ่ เฉพาะสําหรับกระบวนการใดๆ และ ไม่ได ้ใชในการควบคุ
้ ม อันตราย เฉพาะใดๆ

oPRPs คืออะไร

 ่ ง เฉพาะเจาะจง และได ้รับการพิจารณาหลังจาก ทําการวิเคราะห์อน

oPRPs เป็ นเรือ 22 22 ั ตราย
 oPRPs สําคัญเพราะ การวิเคราะห์อ ันตรายบอกว่าจําเป็นต้องควบคุม อันตรายในอาหารที่
22 22

กําหนด

หน ้า 2 จาก 4
 QAIC (Thailand) Co., Ltd.
ความรู้ Knowledge (เผยแพร่ )
 oPRPs ใชใ้ นการป้องก ันอ ันตราย ลดอ ันตราย ทีอ
22 22 ่ าจเกิด ถึงแม ้ว่าขัน
22 ้ ต่อไปจะมีกระบวนการใน
การกําจัดหรือลดอันตรายนัน
้ ก็ตาม

HACCP ( CCP) คือ

 CCP เป็ นสงิ่ ต ้องควบคุมอย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด ไม่อาจปล่อยผ่านได ้

 CCP ควบคุมตรงทีค
่ า่ ของระดับอันตราย ตรงทีค
่ า่ วิกฤติ
 CCP เป็ นสงิ่ ทีต
่ ้องอยูภ
่ ายใต ้การควบคุมเท่านัน
้ หากต ้องการให ้อาหารทีผ
่ ลิตปลอดภัย
 ้
CCP ใชเสมอในกรณี ทโี่ อกาสในการเกิดอันตรายมาก และในกรณีทม
ี่ ค ี่ งสูง
ี วามเสย

อะไรคือความแตกต่างระหว่าง oPRPs จาก PRPs

PRPs อาจเป็ นมาตรการทีเ่ กีย ้
่ วข ้องในการลดอันตราย แต่ไม่จําเป็ นต ้องควบคุมการนํ าไปใชมากมายนั ก
oPRPs เป็ นมาตรการควบคุมสําหรับอันตรายทีม
่ ก
ี ารกําหนดเฉพาะ
oPRPs เป็ นมาตรการควบคุมสําหรับผลิตภัณฑ์หรือกระบวนการเฉพาะ
้ ้นๆในการลดระดับอันตราย
oPRPs เป็ นมาตรการควบคุมทีใ่ ชเน

อะไรคือความแตกต่างระหว่าง oPRPs จาก CCP

 CCP เป็ นขัน

้ ตอนทีม ้ ย่างเบ็ดเสร็จ ในการจัดการกั บอ ันตราย
่ าตรการควบคุมต ้องมีการนําไปใชอ
22 22 22

ในอาหารให้อยูใ่ นระด ับทีย

่ อมร บ
ั 22

 ่ า่ วิกฤติ เพียงแต่วา่
oPRPs เป็ นมาตรการควบคุมอันตราย แต่ไม่เบ็ดเสร็จเด็ดขาด ไม่ได ้คุมตรงทีค 22

ได้มก
ี ารควบคุมการนําไปปฏิบ ัติ
 oPRPs เป็ นมาตรการทีอ
่ าจทําร่วมกันกับมาตรการอืน ่ ป้ องกัน ลด กําจัด อันตราย สูร่ ะดับที่
่ ๆ เพือ
ยอมรับ
 ่ ล ้มเหลว ก็ไม่ได้หมายความว่า จะสรุปได ้ว่าอาหารทีผ
oPRPs เป็ นมาตรการ ทีเ่ มือ 22 22 ่ ลิตจะไม่
ปลอดภัย

1 ข ้อสงั เกต
 ทัง้ มาตรการควบคุมประเภท CCP และ oPRP ต ้องได ้รับการ monitoring แต่ PRP ไม่ต ้อง ?? เพราะ
่ เทความพยายาม การดูแลเอาใสใ่ จกับสงิ่ ทีส
เป็ นไปตามหลัการ focus ต ้องทุม ่ ําคัญก่อนซงึ่ ก็คอ
ื
CCP ตามด ้วย oPRP และสุดท ้าย PRPs อย่าลืมว่า หากคุณให ้ความสําคัญกับทุกสงิ่ แปลว่าไม่มส
ี งิ่
สําคัญ

หน ้า 3 จาก 4
 QAIC (Thailand) Co., Ltd.
ความรู้ Knowledge (เผยแพร่ )
 หลัีงจากทีม
่ าตรการควบคุมประเภท CCP และ oPRP ได ้รับการ monitoringแล ้ว ต ้องมีการ verify
ตามข ้อกําหนด 7.8 อีกครัง้ สว่ น PRPs โดย verification อย่างเดียว

 Verification จะเป็ นการตรวจสอบว่ากิจกรรมทัง้ หมด รวมถึง การ monitoring ได ้มีการกระทํา

(เหมือนกันเราต ้อง ตรวจสอบว่า ระบบ QC ระบบ ตรวจวัดได ้มีการทําตามหรือไม่)

 ข ้อกําหนดข ้อ 7.6.4 กับ 7.5 นีน

้ มีความเหมือนกัน มีขน
ั ้ ตอน ในการเป็ นการจัดการ คือ มีการ
monitoring แล ้ว ตามด ้วยกิจกรรมอืน
่ ๆเหมือนๆกัน

 หากคุณรู ้จัก HACCP Codex ว่า.........หลังจากได ้ จุดวิกฤติCCP แล ้ว ต ้องจัดการกับงาน

กระบวนการอย่างไร (หลักการที่ 4 - 6 ) คุณจะเข ้าใจในการจัดการมาตการควบคุมประเภท oPRP
โดยพลัน

หน ้า 4 จาก 4