grondslag van het recht: les 2

-twee perspectieven: intern perspectief {kernbegrippen en casuïstiek}.

extern perspectief (rechtstheorieën)

- Verdediging Holmes

▪ Er was sprake van een extreme situatie waarin het gewone recht ophoud te bestaan en plaats maakt
voor het recht op zelfbehoud.

- Art. 12 van de Wet van Newgarth: “Eenieder die opzettelijk een ander het leven beneemt, zal met de
dood gestraft worden.”

- Is het doden en eten van Whetmore moord? Of zelfbehoud?

- casus gaat over 4 grotverkenners die 1 van hun vrienden hebben opgegetenom te kunnen overleven.
Rechtet moet beslissing of ze schuldig zijn van moord en de doodstraf moeten gaan krijgen, of dat dit
een extreme situatie is, waarbij de ´moordenaars´ niet vervolgt moeten worden. de casus is ge;schreven
in 1940, maar het is zo geschreven dat het voor het recth nogsteeds wordt gebruikt, omdat de
probelemen nog bestaan.

- United States vs Alexander Holmes 1842: een schip ging van liverpool naar vs. arme immigranten
hoopte daar op een beter leven. lange reis, maar het schip leidt aan een schip breutk. het komt op een
ijsbreuk terecht en het schip zinkt. de passagiers worden op reddingsboten gezet. 1 boot was te vol en
had passagiers en bemmaningsleden. boot te vol en zou zinken, behalve als mensen werden
weggegooid. jonge mannen moesten weg. dag later worden ze gered en naar frankrijk gesleept de
overlevende die overleefded wilde weer naar vs. de mannen hebben aanklagd gedient tegen de mensen
die hun uit de boot hebben gegooid. keuze naar wie wegging was heel oneerlijk. het was geen
gezamelijke beslissing om het leven van enkelen te offeren om de rest te redden. Alexander Holmes,
maker van grotverkenners, had als verdedeging dat er op zo een situatie niet op die manier gedacht kan
wordern, alleen op leven of dood instinct. volgens hem nood breekt wet. hij kreeg gevangenisstraf en
boete 20 euro, wat heel veel was. Er was sprake van een externe situatie waarin het gewone recht
ophoud te bestaan en plaats maken nood.

- Boek: is eating people wrong? R vs dudley en Stephens{ 2 kapiteinen}.

schip was door iets niet meer vaarbaar {opzoeken}. enige manier was na maand schildpadden enzovoort
opeten om de doden op te eten. ze wilden dit eerst niet, maar na een tijdje was Parker heel ziek en zou
dood gaan. bammaninsglid zei Parker uit leiden helpen en hun daarbij ook overleven. hebben ze gedaan
en uiteindelijk kwamen ze in verenigd koninkrijk terecht. daar weer aangeklaagd voor moord. zelfs
familie Parker zei we zouden zelfde doen dus vond niet dat ze aangeklaagd moiesten worden. rechter zei
dat er een scheiding is tussen recht en moraal en er zijn sommige dingen die in moreel rechten zijn en
andersom, maar het feit dat er scheiding is betekent niet dat we ze uit elkaar moeten halen. ze kunnen
niet vrij gesproken worden, want dan worden de 2 toch gescheiden. Dudley en Stephan toch
veroordeelt, maar eechter zei ik veroordeel jullie op moord parker en ik snap dat he onrechtvaardig is,
dus ik ga naar hoogste macht en die {soeverein} kan jullie misschien wel gratie lenen.

- tijdens corona was soort gelijk eigenlijk, want er werden keuzes gamaakt voor wie naar intensive care
michten en wie niet. dus wat is eerlijk? alleen jonge mensen want hun overlevingskans is groter dan die
van oude of alleen gezonde mensen of wie eerst komt wie eerst maalt tot kan? was is dus een morele
beslissing?

-terug naar Dudley en Stephans: moord of zelfbehoud?

· eerlijke selectieprocedure

· externe situatie

· offer 1 leven ten gunste van meerdere

· absolute of relatieve waarde mensen leven

· moet rechter luisteren naar publieke opinie

· mogelijkheid tot gratie.

al deze punten zijn megenomen in casus van grotverkenners. grotverkenners hebben eerste proces
gehad en ze hebben doodstraf gekregen. rechter was daar ook ni blij mee. vraag naar clementie en
tijdens vraag ging grotverkenners naar hoger beroep. daar wordt vraag gesteld of vonnis in stand moeten
worden gehouden en opgehangen of niet. 5 rechter beslissen op meerderheid van stemmen, bij
evenveel stemmen blijft vonnis.µ

- Rechter Tuepenny

zet de feiten uiteein: ( grootverkenners op exxpeditie naar grot en geven aan vereneging de coordinaten
naat vereneging. grondverschuiving zorgt ervoor dat grot niet meet verlaatbaar is. door coordinaten
doorgegeven werd reddingsactie gestart. reddinsoperatie heel moeilijk omdat er continu
aardverschuivingen zijn. daardoor klomen 10 reddingswerkers om het leven. op dag 20 hebben
grotverkenners apparaatje om contact te hebben met buitenwereld en communiceert met buitenwacht.
ze vragen hoelang duurt het voordat ze gered kunnen geworden. antwoord is minstens 10 dagen. na
tijdje weer contact zegt rogier wedmore ofso aan arts of ze dit gaan overleven en arts zegt nee. ze vragen
kunnen we in theorie overleven als ze een van elkaar opeten. hij zegt ja en rogier zegt mag ik dat doen
en arts geeft geen antwoord. uiteindelijk komen ze vrij en er werd gelijk duiddelijk dat een dood was en
dat was onderling besloten. rogier had dobbelstenen mee en zei uiteindelijk toch ik wil het toch niet.
vrienden zeggen we hebben al overeenkomst en vrienden zegt we gaan dobbelen voor jou. uiteindelijk
rogier verliezer en hij werd vermoord. er was dus eerlijke selectieprocedure.

vonnis blijft want volgens recht een ieder die ander van leven beneemt zal met dood bestraft moeten
worden. de veroordeling was volgens hem enige koers die wettelijk gezien gevolg kon worxen. hij was er
niet blij mee want ze hebben al genog geleden dus hij diende clementie voor gevangenisstraf. eigenlijk
was volgens dit de rechtvaardigheid buiten wet. hierdoor vraag naar wat is verhouding tussen wet en
rechtvaardigheid

- rechter Foster:

hij zegt wat voor rechters zijn wij als wij rechtvaardigheid buiten recht blijft. hij zegt hoe laat rechter
vonnis in stand. als wij deze mannen veroordelen zal ons recht zekf veroordeeld worden in tribunaal van
het gezond verstand. volgens hem dus omwille van rechtvaardigheid moeten ze worden vrijgesproken. 2
argumenten: -extreme situatie waariin geen sprake was van samenleven maar overleven. recht geld
alleen bij samenleven, dus recht hield op met bestaan. ze moeten veroordeeld worden met andere
maatstaffen, bijvoorbeeld natuurwet. - ze hebben met elkaar eigen recht gemaakt met contractje wie
dood zou gaan. het handelen van grotverkenners moet worden beoordeeld op hun eigen maatstaaf.

ook als wet van nieuwgard wel van toepassing is dan moet het omwille van rechtvaardigheid rationeel
geinterpreteerd worden. je volgt niet altijd specefiek wet, wanr dan had jezelf verdedigen geen zin. doel
van strafrecht is afschrikking en dat behaal je met deze situatie niet, want zo een situatie zou zicht bijna
nooit meer plaatsvinden en als het plaatsvindt zal er nogsteeds hetzelfde gedaan worden. het doden
moet dus worden uitgezonderd van artikel 12 {doodstraf}.

-2 impliciete vragen voor fostyer:

· wat is recht?

· hoe moet recht worden geintreperteerd.

- rechter tatting:

krietiek Foster. tetting zegt wanneer onstaat zo een noodtoestand nou. wie heeft de macht om te zeggen
dat er sprake is van een crisis en dat het recht daarop moet worden achtergelaten om te overleven. de
grotverkenners hebben niet uit zelfverdedeging, maar opzettelijk moord gepleegd, dus de hele
natuurwet gaat er niet op in. Wat is de grens aan de uitzondering op art. 12? rechter vind moeilijke keuze
want 10 mannen zijn dus dood gegaan om hun te redden en dan geven wij hen de dood. Tetting kan echt
geen keuze maken, dus ze doet iets wat nooit eerder is gedaan, namelijk uit de zaak trekken.

-rechter Keen

vind ook dat de mannen geen dood moeten krijgen, maar toch veel kritiek op truepenny en foster. tegen
truepenny: gratieverzoek is niet aan orde. tegen foster: je moet juridische vraag opstellen niet een
morele vraag, want daar gaan wij rechters niet over. wat rechtvaardig is daar ga ik niet over. keen vind
dat ze geen dood moeten krijgen, want ze hebben veel moeten leiden en ze moesten ook nog een vriend
eten, hoe erg kan je het hebben? maar deze antwoord is als burger, maar hij zegt dat hij bij het recht zijn
juridische plicht moet toepassen en niet zijn medeleven, dus als rechter recht toepassen, ongeacht zijn
mening. Foster doet iets raars, want hij wegt er is een doel in wet en vervolgens moet ik wet rationeel
veroordelen op wet, maar er zijn andere doelen. Foster probeert gaten te zoeken in de wet dus en dat
mag hij helemaal niet doen, want de rechten is een ongekozen orgaan. dat betekent dat wij het recht
gaan interperteren op onze eigen morele voorkeuren en dat lijdt alleen maar tot willekeur. hoogste
waarde in recht is zekerheid. er is maar 1 iemand die wet mag maken en dat is wetgever dei gekozen is
door het volk. Keen zegt ook dat als heel het volk het vervelkend vind dat de mannen dood gaan moeten
zij naar de wetgever en de doodstraf weghalen bijvoorbeeld. het is duidelijk dat ze de dood hebben
gepleegd, dus ik hou vonnis in stand.

-rechter Handy:

wij als rechters moeten alleen de vraag beantwoorden op wat wij met deze grotverkenners moeten
doen. Hij zegt dat als alle rechters dus zeggen dat het wel onrechtvaardig is, dan moeten wij de vonnis
uitsluiten. de rechtbank moet de pragmatische vraag beantwoorden wat er met de grotverkenners moet
gebeuren. het recht moet als middel gebruikt worden als middel o, tot gewenste uitspraak te komen om
bepaalde in samenleving te bereiken. hij sluit zich dus aan bij Foster en vindt dan vonnis uitgesloten
moet worden. hij geeft wel toe dat er wel rechtsregels zijn die MOETEN worden toegepast, maat dat zijn
er niet zo veel. we moeten voorkomen dat er een kloof onstaat tussen rechters en volk. hij zegt tegen
Keen dat zijn emotionele en persoonlijke factoren niet kan worden uitgesloten in rehctspraak. als
bijvoorbeel 99% zegt dat ze moeten vrij gesproken dat moeten wij hen toch niet doden, want dan
onstaat die kloof wel.

foster en kenny willen dus vrijspraak en truepenny en keen willen dat vonnis blijft. Tetting wil toch niet
beslissen, maar dat is toch een beslissing, want de grotverkenners worden toch tot dood veroodeeld,
ondanks dat niemand dat rechtvaardig vind.

- politierechter: behandelt alle soorten strafzaken waarvoor maximaal een jaar gevangenisstraf zal
worden geëist tegen een meerderjarige. De politierechter is een alleensprekende rechter. De zittingen
van de politierechter zijn openbaar.

- voorzieningenrechter: is een rechter die uitspraak doet in procedures bij spoedeisende kwesties binnen
het civiele recht en het bestuursrecht. Het oordeel van een voorzieningenrechter is geldig tot er een
andere uitspraak is.

- Kantonrechter: behandelt binnen het civiel recht: civiele zaken tot en met een bedrag van € 25.000,
arbeidszaken, huurzaken, consumentenkoopzaken en consumentenkredietzaken. Ook bewind, curatele,
mentorschap en het verwerpen of (beneficiair) aanvaarden van een erfenis zijn onderwerpen waar de
kantonrechter over gaat.

- Bestuursrechter: doet uitspraken over geschillen tussen burgers en de overheid, maar ook over
geschillen tussen overheden onderling.
- Wat is magistratuur? Alle leden van de rechterlijke macht, dus rechters (zittende magistratuur) en de
leden van het Openbaar Ministerie (staande magistratuur).