Is de doodstraf wreder als levenslang verklaard worden?

Door
Sophie Dierckxsens & Laura Malaise
Godsdienst Mr. Spinks
5AV
18/02/2022

6
Inhoudstafel
1.
Inleiding…………………………………………………………………………….
2. Vinden alle mensen de doodstraf
wreed?...................................................................
3. Levenslang met kans op vrijlating………………………………………………….
4. Waarom wordt de doodstraf in sommige landen nog uitgevoerd?............................
5. Omstandigheden in de gevangenis…………………………………………………
6. Tijd voor de doodstraf……………………………………………………………...
7. Manier waarop de doodstraf wordt uitgevoerd…………………………………….
8. Slot…………………………………………………………………………………

6
 INLEIDING

Een vraag waar veel verschillende meningen over bestaan. Wanneer ons deze vraag
wordt gesteld zijn er meerdere factoren waar we ons antwoord op gaan baseren.
Levenslang is voor altijd, heel je leven lang (Al is dat niet altijd zo). Heel je leven
lang als dieren in een kooi behandeld worden? Nooit meer de buitenwereld te zien
krijgen? afgesloten van de werkelijkheid? Of doodstraf. Dood is maar dood voor jou
is het voorbij, of toch niet? Wat gebeurt er in de tijd tussen het verdikt en de
eigenlijke straf. In deze tekst sommen we een aantal factoren op waar iedereen
rekening mee zou moeten houden wanneer je een antwoord wil vinden op deze vraag.

VINDEN ALLE MENSEN DE DOODSTRAF WREED?

Het antwoord is simpelweg nee.

Er zijn verschillende meningen over het al dan niet wreed vinden van de
doodstraf. Algemeen wordt tegenwoordig aangenomen dat de doodstraf niet
werkt als afschrikmiddel. Ook al denken sommige dat dit wel werkt als
afschrikmiddel.
Vroeger was het zo dat de doodstraf vaak een publieke aangelegenheid was
waarbij mensen letterlijk en figuurlijk aan de schandpaal werden gehangen en
in publiek geëxecuteerd. Tegenwoordig gebeurt dit eerder in een beperkte plek
(privé́).
Soms wordt gedacht dat de doodstraf een onmenselijke en ongeciviliseerde
straf is. De doodstraf hoeft geen marteling te zijn en bijgevolg niet onmenselijk
te zijn. Een doodstraf hoeft evenmin steeds als afschrikmiddel te dienen.

Veel mensen vinden dat de criminelen die iets zeer fout doen wraak moeten
krijgen.
Bijvoorbeeld een moord, de moordenaar neemt het leven af van het slachtoffer.
Tegelijkertijd neemt het onbewust ook levens af van de ouders, vrienden,
familie.... Veel mensen vinden dat niet kunnen en menen dat de moordenaar de
dood zelf moet aangaan.
Maar andere personen geloven erin dat iedereen een 2de kans moet
bemachtigen, ongeacht hun daden. Dit vindt Amnesty International ook.
1
De doodstraf is natuurlijk wreed maar de manier waarop het wordt uitgevoerd
is nog wreder. Soms wordt de doodstraf gedaan met een injectie met gif,
ophanging, onthoofding, elektrocutie, …
De doodstraf werd vooral gedaan omdat ze willen dat de criminelen pijn leiden,
ze wilden wraak. “Hoe wreder, hoe beter”: vonden ze.

1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_uitvoeringsmethoden_van_de_doodstraf

6
 LEVENSLANG MET KANS OP VRIJLATING
2
Het strafrecht heeft tot doel om de gemeenschap te beschermen tegen mensen
die een gevaar vormen voor deze gemeenschap of hier geen deel van willen
uitmaken en dus mogelijk ook een bedreiging vormen. Een levenslange
gevangenisstraf met kans op vrijlating is een alternatief voor de doodstraf.
Vandaag de dag is in vele landen het strafrecht gebaseerd op de filosofie dat
men de mogelijkheid moet geven aan mensen om op termijn te kunnen
rehabiliteren in de maatschappij.
Het strafrecht heeft niet tot doel een genoegdoening te zijn voor de slachtoffers
of hun nabestaanden jegens de dader die wordt veroordeeld. Toch lijkt een
levenslange straf voor veel nabestaanden meer voldoening te geven dan de
doodstraf. Een levenslange straf met kans op vrijlating beantwoord aan de
universele rechten van de mens, in casus “het fundamenteel recht op het leven”.

WAAROM WORDT DE DOODSTRAF IN SOMMIGE LANDEN NOG

UITGEVOERD?
3
Op internationaal niveau wordt de doodstraf nog slechts effectief toegepast in
54 landen. De motieven om de doodstraf te blijven handhaven zijn niet
eenduidig te achterhalen. Er lijken diverse parameters een rol te spelen zoals
het economisch welzijn van het land, ontwikkelingsgraad van het land, de ernst
van de misdaad, politieke overtuigingen en in sommige werelddelen meer dan
in andere.

De kans dat een land de doodstraf handhaaft neemt aanzienlijk toe naarmate het
land:
- Minder ontwikkeld is
- Een laag economisch welzijn heeft
- Deel uitmaakt van Azië of Afrika

Mogelijk geloven bepaalde landen dat de doodstraf potentiële misdadigers

afschrikt om bijvoorbeeld een moord te plegen. Uit onderzoek blijkt er echter
een correlatie te bestaan tussen het aantal moorden en landen met en zonder
doodstraf. Landen die geen doodstraf handteren kennen doorheen de jaren een
aanzienlijk lager aantal moordgevallen in tegenstelling tot landen die nog wel
de doodstraf hanteren. Dat de doodstraf potentiële misdadigers zou afschrikken
gaat dus in de meeste gevallen niet op.

2
https://verenoflood.nu/doodstraf-wel-of-niet-argumenten-op-een-rij/
3
https://nl.wikipedia.org/wiki/Doodstraf_wereldwijd

6
4

Waarom de criminaliteitscijfers dalen in landen die de doodstraf niet meer

handhaven is nog niet concreet gekend.

OMSTANDIG HEDEN IN DE GEVANGENIS

5
In Nederland wordt niet iedere gedetineerde op dezelfde manier behandeld
maar op basis van hun misdaden en mogelijk ontsnapping gevaar. Dit kan in 5
gradaties, van zwaar beveiligt tot open.
De gedetineerden eten 3 maal per dag, s’ochtens en s ’avonds brood en s
’middags warm. Meestal wordt dit eten bereid door plaatselijke cateraars. Hun
eten blijkt niet altijd even lekker te zijn. Soms wordt het eten bereid door de
gevangenen zelf onder leiding van een professionele kok. Enkelen
gedetineerden maken het eten klaar voor iedereen. Aan het beging van je
“verblijf” kan je een aantal maaltijd keuzes ingeven zoals wit/bruin brood. Ook
geef je in of je allergieën hebt waar rekening mee moet worden gehouden.
Buiten koken is er nog arbeid waar de gevangen aan kunnen doen, wanneer dit
niet verplicht is en wanneer er dus wordt gekozen om dit niet te doen is het
alternatief om heel de dag alleen in de cel te zitten. Hierdoor wordt er (bijna)
altijd voor gekozen om aan arbeid te doen. Met deze arbeid wordt er ook geld
verdient (+- €0,76 per uur) dit geld wordt op een rekening gezet die de
gedetineerden kunnen gebruiken voor persoonlijke inkopen of voor het huren

4
https://deathpenaltyinfo.org/facts-and-research/murder-rates/murder-rate-of-death-penalty-states-
compared-to-non-death-penalty-states
5
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gevangenis

6
van bepaalden spullen zoals een televisie. Mensen van buiten kunnen ook geld
op deze rekening zetten met behulp van een speciaal apparaat. Men kan ook
materiële voorwerpen insturen zoals boeken of een radio etc. Je moet oppassen
met wat je instuurt omdat er veel niet is toegelaten.
6
Gedetineerden heeft recht op een aantal activiteiten volgens de penitentiaire
beginselenwet. Hieronder valt recreatie, luchten, bezoek, sport, arbeid,
onderwijs, gebruik van bibliotheek en het recht op geestelijke en medische
verzorging. Buiten deze activiteiten brengt de gevangenen zijn tijd door in zijn
cel. Bij goed gedrag kan een gedetineerde ook deelnemen aan een
plusprogramma waarbij hij werkt aan zijn terugkeer in de maatschappij, zoals
bijvoorbeeld het volgen van onderwijs

Tijd voor de executie

7
Iemand die tot de dood veroordeelt is word niet onmiddellijk ter dood
gebracht, omdat er in de praktijk bijna altijd direct in beroep wordt gegaan. Het
zijn deze beroepsprocedures die jaren kunnen duren. Soms wordt er ook een
juridische onvolkomenheid in de veroordeling aangetroffen en dan kan het zijn
dat de executie een paar dagen of zelfs uren voor de uitvoering alsnog wordt
uitgesteld. Als het dan toch op een doodstaf uitkomt wordt de veroordeelde
overgebracht naar de plaats waar de uiteindelijke executie wordt uitgevoerd.
Tenslotte vindt de executie plaats via een vastgesteld protocol door een
bevoegd persoon of personen. Men schat dat (in Amerika) een kwart van de
sterfgevallen in de dodencel door een natuurlijke dood worden aan hun einden
zijn gekomen.

6
https://www.dji.nl/justitiabelen/volwassenen-in-detentie/zorg-en-begeleiding/dagbesteding
7
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dodencel

6
 MANIER WAAROP DE DOODSTRAF WORDT UITGEVOERD

Het strafrecht heeft tot doel om de gemeenschap te beschermen tegen mensen

die een gevaar vormen voor deze gemeenschap of hier geen deel van willen
uitmaken en dus mogelijk ook een bedreiging vormen voor soms niet alleen
andere mensen maar ook hunzelf. Een levenslange gevangenisstraf met kans op
vrijlating is een alternatief voor de doodstraf.
Vandaag de dag is in vele landen het strafrecht gebaseerd op de filosofie dat
men de mogelijkheid moet geven aan mensen om op termijn te kunnen
rehabiliteren in de maatschappij.
Het strafrecht heeft niet tot doel een genoegdoening te zijn voor de slachtoffers
of hun nabestaanden jegens de dader die wordt veroordeeld. Toch lijkt een
levenslange straf voor veel nabestaanden meer voldoening te geven dan de
doodstraf. Een levenslange straf met kans op vrijlating beantwoord aan de
universele rechten van de mens, in casus “het fundamenteel recht op het leven”.

slot
Tenslotte is er geen echt antwoord op de vraag of levenslange opsluiting
wreder is dan de doodstraf omdat dit een zeer subjectieve vraag is en iedereen
hier dus anders over denkt. Ik hoop dat we alleszins kunnen concluderen dat we
liefst geen keuze zouden maken tussen beiden en gewoon het leven kunnen
leiden dat willen met alle opties en mogelijkheden voor ons.