‫کمک های اولیه‬

‫همان طور که میدانید یک مهماندار در حقیقت نوعی پرستار هم است‪..‬‬

‫عالوه بر موارد اضطراری در هواپیما رخ میدهد‪ .‬بعد از یک فرود اضطراری تا رسیدن گروه های امداد ونجات باید مهمانداران به‬
‫مصدومین کمک کنند‪.‬این امر زمانی اتفاق می افتد که مهمانداران قبال دوره های کمک های اولیه را دیده باشند‪..‬‬

‫کمکهای اولیه‪:‬‬

‫مجموعه اقدامات و مراقبتهایی است که هنگام وقوع حادثه صورت میگیرد‪ .‬هدف اصلی از این اقدامات جلوگیری از مرگ‪ ،‬پیشگیری‬
‫و جلوگیری از پیشرفت ضایعات‪،‬صدمات و عوارض بعدی و یا کاهش درد و رنج مصدوم پیش از ارجاع به پزشک و پیش از انتقال‬
‫به مراکز درمانیست‪ .‬این اقدامات میتوانند شامل اقدامات جسمی و یا روحی باشند‪.‬‬
‫ارزیابی اولیه مصدوم و بیمار‪:‬‬
‫پس از اطمینان از امنیت کامل محل استقرار خود و مصدوم یا بیمار باید به ارزیابی اولیه همه گونه عالیم حیاتی و هر عاملی که‬
‫حیات مصدوم را در معرض خطر قرار دهد‪ ،‬بپردازد‪ .‬در این ارزیابی سوال مهم این است که آیا مصدوم بیهوش است و یا موارد تهدید‬
‫کننده حیات وجود دارد؟ در این مورد بالفاصله اقدامات الزم جهت رفع خطر را انجام دهید‪ .‬هر فرد بیهوش باید در معرض خطر تلقی‬
‫شود زیرا راه هوایی وی ممکن است بسته شده و به توقف وی بیانجامد‪.‬‬

‫بررسی سطح هوشیاری مریض‬

‫ابتدا هوشیاری مریض را بررسی کنید‪ ،‬سعی کنید برای پیدا کردن او فقط شانههایش را تکان دهید و مراقبت کنید تا سر و گردن او‬
‫تکان نخورد (چون ممکن است شکستگی گردن در بین باشد)‬

‫باز کردن مجاری هوایی (‪)Air way‬‬

‫سعی کنید مجاری هوایی را باز کنید‪ .‬به عقب افتادن زبان و قرار گرفتن آن در برابر گلو شایعترین علت انسداد و راه هوایی در‬
‫مصدومین بیهوش است‪ .‬اجسام خارجی و آسیب به مجاری هوایی نیز میتوانند باعث انسداد راه هوایی شوند‪.‬‬
‫عالیم انسداد راه هوایی ‪ :‬در صورت انسداد کامل هوای تنفسی به گوش نمیرسد و صورت و لبها کبود است و در انسداد ناقص راه‬
‫هوایی صدای غلغل ‪ ،‬خرخر به گوش میرسد‪ .‬و ورود و خروج هوا به ریه خوب انجام نمیگیرد‪.‬‬

‫تنفس را بررسی کنید‪)Breething( :‬‬

‫اگر راه هوایی مصدوم باز بود‪ ،‬تنفس او را چک کنید که آیا تنفسی دارد یا نه؟ پس از باز نمودن راه هوایی با مانور سر عقب و چانه‬
‫باال ‪ ،‬سر خود را نزدیک دهان مصدوم آورده سعی کنید با گوشتان صدای تنفس را بشنوید‪ .‬با الله گوش حرکت صدا را در مقابل دهان‬
‫و بینی مصدوم حس کنید و با چشمهایتان حرکت قفسه سینه وی را ببینید‪ .‬اگر تنفس دارد و بیهوش است او را در وضعیت بهبود‬
‫قرار دهید (یعنی به پهلو ‪ ،‬طوریکه پای باالیش به سمت جلو و دست زیرش به سمت عقب برود‪ ).‬تا ترشحات طبیعی دهان (یا‬
‫استفراغ) وی وارد ریهها نشود‪ .‬و اگر تنفس ندارد و تنفس به او بدهید‪.‬‬
‫گردش خون بیمار را بررسی کنید‪:‬‬

‫نبض گردنی یا نبض کاروتید بیمار را برای اطمینان از وجود گردش خون و عملکرد طبیعی قلب چک کنید‪.‬‬
‫بررسی وجود خونریزی ‪:‬‬

‫وجود خونریزیهای شدید سبب از دست رفتن خون و نرسیدن خون به اندامهای حیاتی مانند مغز و کلیه و سرانجام پدیدار شدن شوک‬
‫میشود‪ .‬پس از کنترل ‪ A.B.C‬بیمار و پس از اطمینان از اینکه راه هوایی باز است (‪ )A‬بیمار به خوبی نفس میکشد (‪ )B‬و جریان‬
‫خون به خوبی در رگها جاری است (‪()C‬یعنی بیمار نبض دارد)‪ ،‬که ارزیابی اولیه نام دارد‪ .‬در مرحله بعدی ارزیابی کیفیت عالیم‬
‫حیاتی بیمار را بررسی میکنیم‪ .‬عالیم حیاتی عبارتند از نبض ‪ ،‬تنفس ‪ ،‬وضعیت پوست ‪ ،‬سطح هوشیاری و فشار خون‪.‬‬
 ‫معاینه مصدوم‪:‬‬

‫معاینه بالینی مصدوم باید پس از بررسی و اطمینان از طبیعی بودن عالئم حیاتی بیمار انجام شود که برای معاینه همیشه از سر به‬
‫سمت پایین معاینه میکنیم‪.‬‬
‫دهان‪:‬‬

‫تنفس را چک کنید‪ .‬به عمق ‪ ،‬میزان و ماهیت آن (اینکه تنفس آسان است یا مشکل و صدادار یا آرام است) توجه کنید‪ .‬به بو توجه‬
‫کنید‪ .‬سریعا داخل دهان را بگردید تا مطمئن شوید چیزهایی مثل استفراغ ‪ ،‬خون ‪ ،‬غذا ‪ ،‬دندان مصنوعی و غیره که باعث بند آمدن‬
‫نفس بیمار میشوند‪ ،‬در دهان وجود ندارد‪ .‬لبها را چک کنید و ببینید آیا سوخته یا بیرنگ هستند یا نه که احتماال عالمت مسمومیت‬
‫هستند‪ .‬پشت لبها را نگاه کنید و دقت کنید که آیا کبودی وجود دارد چون کبودی لبها نشانه خفگی است‪ .‬دندانها را آزمایش کنید‪.‬‬
‫اطمینان یابید که دندان لقی به گلوی بیمار نیفتاده باشد‪ .‬مطمئن شوید که دندانهای مصنوعی محکم به لثه چسبیدهاند‪ .‬در غیر‬
‫اینصورت دندانها را خارج کنید‪.‬‬

‫عالئـم حيـاتي پـايـه ‪:‬‬

‫ارزيابي اوليه ‪ ،‬ارزيابي سريع از شرايط كلي بيمار براي تشخيص هر نوع شرايط تهديد كننده بالقوه حيات است ‪ .‬مغز و ساير اعضاي‬
‫حياتي احتياج به اكسيژن مداوم دارند‪ .‬مشكالت جدي درتنفس يا جريان خون جزو شرايط تهديد كننده حيات مي باشند ‪.‬‬

‫مشكل يا نقص جدي در هر كدام از ديگر سيستم ها يا عملكرد هاي حياتي بدن به تدريج تغييراتي را در تنفس ‪ ،‬جريان خون و سيستم‬
‫هاي عصبي مركزي وجود مي آورد ‪ .‬و بر آنها تأثير مي گذارد ‪ .‬پس وضعيت اين سيستم ها راهنمايي براي ارزيابي و بررسي شرايط‬
‫كلي بيمار مي باشند ‪ .‬عالئم حياتي ›› عالئم مهمي هستند كه براي ارزيابي شرايط كلي اوليه بيمار استفاده مي شوند ‪ .‬اولين مجموعه‬
‫از عالئم حياتي كه به دست مي آوريد ‹‹ عالئم حياتي پايه ›› ناميده مي شوند ‪ .‬با ارزيابي پياپي عالئم حياتي و مقايسه آنها با عالئم‬
‫حياتي پايه ‪ ،‬مي توانيد هر نوع تغيير خاصي در وضعيت بيمار را تشخيص دهيد به خصوص در مورد اينكه آيا شرايط بيمار در حال‬
‫بدتر شدن است يا خيربراي ارزيابي عملكرد سيستم تنفس ‪،‬گردش خون و دستگاه اعصاب مركزي بايد موارد زير بررسي شوند ‪:‬‬
‫‪ -‬اندازه گيري ريت نبض وچگونگي آن‬

‫‪ -‬اندازه گيري ريت تنفس و چگونگي آن‬

‫‪ -‬اندازه گيري فشار خون‬

‫‪ -‬حرارت و وضعيت پوست در بالغين‬

‫‪ -‬پر شدن مجدد مويرگي در كودكان‬

‫‪ -‬عكس العمل مردمك‬

‫‪ -‬سطح هوشياري‬

‫به دست آوردن تعداد تنفس و نبض‪:‬‬

‫هنگام به دست آوردن تعداد تنفس و نبض ‪ ،‬تعداد تنفس يانبض را در ‪ 30‬ثانيه به دست آوريد وسپس در ‪ 2‬ضرب كنيد ‪ .‬اين روش به‬
‫طور قابل مالحظه اي عدد معتبرتري را به دست مي آورد تاوقتي تعداد آنرا در ‪ 15‬ثانيه به دست آوريدو در ‪ 4‬ضرب كنيد ‪ .‬اغلب ‪ ،‬با‬
‫هر دوي اين روشها يك عدد به دست مي آيد‬

‫تنفس ‪:‬‬

‫بيماري كه بدون كمك تنفس مي كند گفته مي شود كه ‹‹تنفس خود به خودي‬

‫›› يا ‹‹ تهويه خود به خود ›› دارد ‪ .‬هر تنفس كامل شامل دو مرحله مشخص است ‪ :‬دم و بازدم ‪ .‬طي دم قفسه سينه باال مي آيد و‬
‫هواي اكسيژن دار را به داخل ريه ها مي كشد ‪ .‬طي بازدم ‪ ،‬قفسه سينه به حالت اوليه خود باز مي گردد و هواي داراي دي اكسيد‬
 ‫كربن را به بيرون از ريه ها مي فرستد ‪ .‬مدت زمان دم و بازدم به نسبت ‪ 1:3‬است يعني مدت زمان انجام دم فعال يك سوم‬

‫مدت زمان انجام بازدم غير فعال طول مي كشد تنفس يك عملكرد هميشگي است كه در آن هر تنفس به صورت منظم تنفس قبلي را‬
‫بدون هيچ مكث قابل توجهي دنبال مي كند‪.‬تنفس معموًال يك عملكرد خود به خود و خودكار است كه بدون آگاهي ‪ ،‬تالش ‪،‬‬

‫صداهاي قابل توجه يا درد انجام مي شود ‪.‬شما تنفس را با نگاه كردن به باال وپايين آمدن قفسه سينه بيمار ‪ ،‬توجه به رفتن هوا به‬
‫داخل دهان و بيني طي دم و گوش كردن به صداهاي تنفس به وسيله قرار دادن گوشي ‪ ،‬روي هر ريه ارزيابي مي كنيد ‪ .‬صداهاي‬
‫تنفس بايد در هر دوسمت قفسه سينه يكسان باشد ‪ .‬بيمار هوشياري كه صحبت مي كند تنفس خودبخودي دارد ‪ .‬هنگام ارزيابي‬
‫تنفس ‪ ،‬بايد سرعت ‪ ،‬كيفيت (خصوصيت ) و عمق تنفس بيمار را مشخص كنيد ‪.‬‬
‫ســرعت تنفس با شمردن تعداد تنفس در مدت ‪ 30‬ثانيه و ضرب كردن آن در دو معين مي شود ‪ .‬كه نتيجه آن مساوي تعداد تنفس ها‬
‫در دقيقه است ‪ .‬براي اينكه محاسبه شما دقيق تر باشد ‪ ،‬بايد هر تنفس را در لحظه مشخصي از سيكل تنفس بشماريد ‪ .‬كه به راحتي با‬
‫شمردن اوج باال آمدن قفسه سينه انجام مي شود ‪ .‬گرچه مي توانيد اوج باال آمدن قفسه سينه را ببينيد ‪ ،‬بهتر است كه دستتان را روي‬
‫قفسه سينه بيمار قرار دهيد و آنرا حس كنيد ‪ .‬با اين وجود ‪ ،‬فراموش نكنيد بيمار هوشياري كه مي داند تنفس او را ارزيابي مي كنيد ‪،‬‬
‫اغلب به شكل ارادي سرعت و عمق تنفس خود را آهسته تر و عميق تر مي كند ‪ .‬براي جلوگيري از اين عمل بايد تنفس بيمار آگاه و‬
‫هوشيار را به گونه اي كه او متوجه نشود چك كنيد ‪.‬‬

‫فشــارخون‪:‬‬

‫فشارخون كافي براي حفظ جريان مناسب وپرفيوژن سلولهاي اعضاي حياتي الزم است فشارخون (‪ )Bp‬فشار وارد شده توسط‬

‫جريان خون برجدار شريانها است ‪.‬كاهش در فشارخون ممكن است نشان دهنده يكي از موارد زير باشد‪:‬‬

‫‪ -‬از دست دادن خون يا اجزاء مايع آن‬

‫‪ -‬از دست دادن تون پايه عروقي و قدرت انقباضي ديواره شريانها‪،‬‬

‫حتي بدون از دست دادن خون يا مايعات بدن اشكال در پمپ قلبي هنگامي كه هر كدام از اين شرايط اتفاق مي افتد و باعث افت‬

‫فشار خون مي شود ‪ ،‬مكانيسم هاي جبراني بدن فعال مي شود ‪ ،‬ريت نبض افزايش مي يابد و شريانها منقبض مي شوند ‪.‬‬

‫فشارخون طبيعي حفظ مي شود و به وسيله كاهش جريان خون به پوست و دست ها و پاها ‪ ،‬حجم خون دردسترس به طور موقت‬

‫به سوي اعضاي حياتي هدايت مي شود تا خون به اندازه كافي به اين اعضا برسد ‪ .‬با اين حال ‪ ،‬با ادامه شوك ‪ ،‬سيستم دفاعي‬

‫بدن ديگر نمي تواند به جبران ادامه دهد و فشار خون پايين مي افتد ‪ .‬كاهش فشارخون عالمت ثانويه شوك است و نشان مي‬

‫دهد كه مرحله غير قابل جبران و بحراني شروع شده است هر بيماري با فشارخون مشخصأكم ‪ ،‬فشار كافي براي حفظ پرفيوژن‬

‫مناسب همه ارگانهاي حياتي را ندارد و نياز دارد كه فشار خونش را بدست آورد تا پرفيوژن فورًا به سطح طبيعي خود برسدنبض ‪:‬‬

‫هر تپش قلب ‪ ،‬بطن ها منقبض مي شوند و با شدت ‪ ،‬خون را ازقلب بيرون مي رانند‬

‫و وارد شريانها مي كنند نبض ‪ ،‬موج فشاري است كه با هر انقباض قلب بدليل جريان پر فشار خون در داخل شريانها ‪ ،‬ايجاد مي شود‬
‫‪ .‬اين نبض در نقاط نبض به راحتي لمس مي شود ‪ .‬اين نقاط جايي هستند كه شريان اصلي نزديك سطح بدن قراردارد و مي تواند به‬
‫آرامي روي يك استخوان يا عضو سخت فشار داده شود ‪ .‬براي لمس كردن نبض ‪ ،‬انگشت نشانه و ميانه را به هم بچسبانيد و نوك‬
‫آنها را روي نقطه نبض قرار دهيد و به آرامي آنرا روي شريان فشار دهيد تا زمانيكه نبض را احساس كنيد ‪ .‬گاهي اوقات ‪ ،‬بايد نوك‬
‫انگشتانتان را كمي به هر طرف بغلزانيد و دوباره فشار دهيد تا نبض را حس كنيد ‪ .‬نبض را با انگشت شصت خود لمس نكنيد‬
 ‫چون انگشت شصت خودش نبض دارد و ممكن است با نبض بيمار اشتباه شود ‪.‬در بيماران هوشيار با سن بيشتر از يك سال ‪ ،‬بايد‬
‫نبض راديال را بگيريد ‪ .‬در بيماران بيهوش بيش از يك سال بايد نبض كاروتيد را در گردن گرفت ‪ . . .‬جهت لمس نبض كاروتيد بايد‬
‫نوك انگشتان نشانه و ميانه را در طول شريان كاروتيد در شيار بين ناي و عضلة گردن قرار دهيد ‪ .‬هنگام لمس نبض كاروتيد در‬
‫بيمار هوشيار به خصوص بيمار مسن مراقب باشيد ‪ .‬تنها فشار ماليم در يك طرف گردن بايد استفاده شود ‪.‬هرگز روي شريانهاي‬
‫كاروتيد در هر دوطرف گردن همزمان فشار نياوريد ‪ .‬اگر اين كار را بكنيد ممكن است منجربه قطع جريان خون به سوي مغز شود‬
‫ميزان طبيعي ريت نبض ‪:‬‬

‫ســـن ميزان‪ :‬ضربه‪/‬دقيقه‬

‫بزرگساالن ‪60‬تا‪100‬‬

‫كودكان ‪80‬تا‪120‬‬

‫كودك نوپا ‪90‬تا‪150‬‬

‫نوزادان ‪120‬تا‪160‬‬

‫قـــدرت ‪:‬‬

‫بايد هميشه قدرت ضربان را هر جايي كه ضربان راگزارش و ثبت مي كنيد گزارش كنيد‪.‬نبض معموًالدر شريانهاي كاروتيد يا راديال‬
‫در بالغين و در شريان بازويي (براكيال) درشيرخواران لمس مي شود زيرا نبض طبيعي قوي است و به راحتي در اين مكانها‬

‫لمس مي شود ‪ .‬بنابراين ‪ ،‬اگر احساس كنيد كه نبض قدرت طبيعي را دارد بايد بنويسيد كه قوي بوده است ‪ .‬بايد ضربان قويتر از‬
‫طبيعي ‹‹ جهشي ›› يا پر و ضرباني كه ضعيف تر و لمس اش مشكل است را ‹‹ ضعيف›› يا ‹‹خفيف›› ناميد‪ .‬با اين تجربه كوچك مي‬
‫توانيد تشخيص هاي الزم را به آساني بدهيد ‪.‬نـــظـم (ريتم ) ‪ :‬هنگام ارزيابي كيفيت ضربان بايد تعيين كنيد كه آيا منظم يا نامنظم‬

‫است ‪ .‬اگر فاصله بين انقباض هاي بطني قلب كوتاه باشد نبض سريع ميشود ‪.‬هنگامي كه فاصله طوالني تر است نبض آهسته تر‬
‫ميشود ‪.‬بدون در نظر گرفتن سرعت ‪ ،‬فاصله بين هر انقباض بايد يكسان باشد و نبضي كه به وجود مي آيد فواصل يكنواخت و منظم‬
‫داشته باشد ‪ .‬بايد اين ريت نبض يا آهنگ نبض را يادداشت و ثبت كنيد‪.‬اگر قلب به صورت دوره اي ضربه اي زود رس يا دير رس‬
‫داشته باشد يا اگر گاهگاهي نبضي لمس نشود ريتم نبض نامنظم است ‪ ،‬بعضي افراد نبض نامنظم مزمن دارند ‪.‬با اين حال اگر نبض نا‬
‫منظم در بيماري با ساير عالئم و نشانه هاي مشكالت قلبي عروقي ‪ ،‬وجود داشت ‪ ،‬بيمار احتماًال احتياج به ارزيابي و مراقبتهاي‬
‫پيشرفته قلبي دارد ‪ .‬بنابراين ‪ ،‬با در نظر گرفتن قوانين بايد براي درخواست كمك تيم مراقبتهاي حمايتي پيشرفته منتظر بمانید‬
‫فـشارخون طبيعي ‪:‬‬

‫ميزان فشارخون بر اساس سن و جنس متفاوت است (جدول ‪ . )5-4‬ميزان فشارخون طبيعي را بر اساس سن نشان مي دهد‪.‬‬

‫بيمار دچار هپیوتانسیون است ‪ ،‬اگرفشارخونش پايين ترازحدطبيعي باشد‪.‬دچارهیپرتانسیون است اگرفشارخونش باالتر ازحدطبيعي‬
‫باشد‪.‬‬

‫به طور معمول شما كمتر با بچه ها سروكارداريد ‪ .‬بنابراين ممكن است ميزان طبيعي را براي گروههاي سني متفاوت فراموش كنيد‪.‬‬
‫ممكن است بخواهيد جدولي را با خود داشته باشيد كه ميزانهاي فشارخون طبيعي و ديگر عالئم حياتي را ليست مي كند‪.‬‬
 ‫جـدول ‪5-4‬‬

‫ميزان طبيعي فشـارخون در سنين مختلف‬

‫بالغين ‪:‬‬
‫‪ 100‬تا ‪( mmhg 140‬سيستوليك)‬

‫كودكان ( ‪ 1- 8‬سال)‪:‬‬
‫‪ 80‬تا‪( mmhg 110‬سيستوليك)‬

‫شير خواران (تازه متولدين تا يك سالگي)‬

‫‪( mmhg 60‬سيستوليك)‬

‫محتویات کیف کمک های اولیه‪:‬‬

‫‪ -1‬چسب زخم بندی ‪5‬عدد‬

‫‪ -2‬چسب رولی کوچک پارچه ای ‪1‬عدد‬

‫‪ -3‬باند کشی ‪ 5‬سانت ‪1‬عدد‬

‫‪ -4‬گاز استریل ‪ 4‬عدد‬

‫‪ -5‬پماد سوحتگی ‪ 1‬عدد‬

‫‪ -6‬پماد بتادین یا تترا سیکلین ‪1‬عدد‬

‫‪ -7‬آ بسالنگ ‪2‬عدد‬

‫‪ -8‬پنس ‪1‬عدد‬

‫‪ -9‬قیچی ‪1‬عدد‬

‫‪ -10‬پد الکله آنتی سپتیک ‪1‬بسته‬

‫‪ -11‬قرص استا مینا فون ساده ‪6‬عدد‬

‫‪ -12‬قرص متو کلو پرامید ‪6‬عدد‬

‫‪ -13‬قرص رانیتد ین ‪6‬عدد‬

‫‪ -14‬پرل نیترو گلیسیرین ‪6‬عدد‬

‫‪ -15‬باند ساده ‪10‬سانت ‪1‬عدد‬

‫‪ -16‬قرص آنتی اسید ‪6‬عدد‬

‫‪ -17‬قرص استا زو المید ‪6‬عدد‬

 ‫‪ -18‬قرص دیفنو کسیالت ‪6‬عدد‬

‫‪ -19‬مشمع ضد درد ‪1‬عدد‬

‫‪ -20‬پودر او آر اس ‪2‬عدد‬
‫لوازم بقـــــــــــــا‬

‫‪-1‬سوت ‪1‬عدد‬

‫‪-2‬چراق قوه‪+‬باتری کوچک ‪1‬عدد‪4+‬عدد‬

‫‪-3‬کبریت ‪ 1‬بسته‬

‫‪-4‬دستمال کاغذی ‪1‬بسته‬

‫‪-5‬پالستیک ضد آب بزرگ ‪2‬عدد‬

‫‪-6‬نخ وسوزن ‪1‬عدد‬

‫‪-7‬دستکش معاینه التکس یکبار مصرف ‪ 1‬جفت‬

‫‪-8‬قرص کلر ‪4‬عدد‬

‫‪-9‬فندک ‪1‬عدد‬
‫‪-10‬سنجاق قفلی ‪3‬عدد‬

‫‪-11‬نی ‪2‬عدد‬

‫‪-12‬پد ضد سرما زدگی انگشتان ‪1‬بسته‬

‫‪-13‬کیسه خواب اورژانس ‪1‬عدد‬

‫‪-14‬قطب نما ‪1‬عدد‬

‫‪-15‬چاقوی چند منظوره ‪1‬عدد‬

‫‪-16‬مداد و یادداشت ‪ 1‬عدد‬

‫‪ -17‬قرص الکل جامد ‪ 4‬عدد‬

‫‪ -18‬مواد غذایی فشرده شده ‪ 4‬عدد راهنمای مصرف کمک های اولیه‬

‫‪-1‬با استفاده از دو دستکش معاینه شرایط تمیز بودن محیط زخم بندی را رعایت فرمایید‪.‬‬

‫‪ -2‬از چسب رولی پارچه ای در موارد زخم بندی ها ‪،‬آتل بندی ها و هم چنین‬

‫در ترمیم چادر و کیسه خواب وغیره می توا نید استفاده نمایید‪.‬‬

‫‪-3‬پس از مصرف پمادها درب آنها را محکم ببندید تا از شستشو الوده کردن‬

‫سایر لوازم پیشگیری شود‪.‬‬

 ‫‪ -4‬از آبسالنگ جهت آتل بندی انگشتان صدمه دیده می توان استفاده کرد‪.‬‬
‫یا غش کردن‬
‫تعریف کلی ‪ :‬افت جریان خون رسانی به مغز که باعث کمبود منابع اکسیژن برای فعالیت مغز میگردد‪ ،‬معموًال منتج به غش کردن می‬
‫شود که در عامیانه (سنکوب) نامیده می شود‪.‬‬
‫علت ها ‪:‬‬
‫‪-‬فشار هیجانی شدید‬
‫‪-‬استرس‬
‫‪-‬ترس از پرواز و بلندی‬
‫‪-‬بلند شدن ناگهانی بطوریکه با افت جریان خونرسانی به مغز همراه شود‪.‬‬

‫نشانه ها ‪:‬‬
‫‪-‬رنگ پریدگی صورت‬
‫‪-‬عرق کردن‬
‫‪-‬حالت تهوع‬
‫‪-‬ضعف‬
‫‪-‬خمیازه کشیدن و احساس گیجی‬

‫روش برخورد و درمان ‪:‬‬

‫‪-‬ابتدا شرایط محیط را مناسب میکنیم تا خطر بیشتر نشود (سایر مسافرین را دور میکنیم‪،‬فرد مصدوم را در جای مطمئنی قرارمیدهیم‬
‫‪-‬از هوشیاری یا بیهوشی مصدوم بااطالع میشویم (چند ضربه به شانه و صدا زدن مصدوم)‬
‫‪-‬از باز بودن راه هوائی مصدوم مطمئن میشویم‬
‫‪-‬تنفس را چک میکنیم‬
‫‪-‬با گرفتن نبض‪ ،‬گردش خون را چک میکنیم‬

‫سپس اگر فرد مصدوم در حالت نشسته غش کرده بود ‪ ،‬با باز کردن دکمه باالی پیراهن یا کراوات (بطور کلی آزاد کردن وضعیت‬
‫گردن بیمار از تنگنا)سرش را بر روی زانویش گذاشته و از کمپرس سرد بر روی پیشانی استفاده میکنیم‪.‬‬

‫اگر مصدوم بر زمین غش کرده و افتاده بود ‪ ،‬با بازکردن دکمه باالی پیراهن و یا آزاد کردن گردن از کراوات ‪ ،‬پاهایش را باال آورده و‬
‫بر روی صندلی قرار میدهیم و کمپرس سرد بر روی پیشانی مصدوم قرار میدهیم‪.‬‬
‫شوک یا ‪SHOCK‬‬

‫تعریف ‪:‬‬
‫شوک بطور معمول‪،‬عکس العمل بدن در برابر خونرسانی ناکافی به بافت ها و اندام ها است‪.‬‬
‫در پزشکی به سه دسته اصلی تقسیم می شود ‪:‬‬
‫‪ -‬شوک ناشی از کاهش حجم خون‬
‫‪-‬شوک ناشی از کاهش قدرت قلب‬
‫‪-‬شوک ناشی از گشاد شدن رگهای خونی‬

‫علت ها ‪:‬‬
‫دالیل زیادی ممکن است باعث بروز شوک شود ولی مهمترین و یا اصلی ترین دالیل ایجاد شوک در فرد می تواند یک یا چند گونه از‬
‫حاالت زیر باشد ‪:‬‬
‫‪-‬خونریزی‬
‫‪-‬سوختگی شدید‬
‫‪-‬استفراغ‬
‫‪-‬اسهال‬
 ‫‪-‬آلرژی‬
‫نشانه ها ‪:‬‬
‫‪-‬تشنگی شدید‬
‫‪-‬رنگ پریدگی صورت و سرد شدن پوست‬
‫‪-‬تعریق سرد‬
‫‪-‬نفس کشیدن کم حجم و تند‬
‫‪-‬افت فشار خون‬
‫‪ -‬کاهش هوشیاری‬

‫روش برخورد و درمان ‪:‬‬

‫‪-‬شرایط ‪ DRABC‬را چک می کنیم ‪( .‬کارول عزیز در پست شماره ‪ 2‬توصیحاتی داده اند)‬
‫‪-‬دگمه باالی پیراهن و یا کراوات را باز میکنیم‪.‬‬
‫‪-‬پاهای فرد مصدوم را باالتر از سطح بدنش قرار میدهیم‪.‬‬
‫‪-‬بوسیله یک پتو یا روانداز‪،‬سعی در گرم نگهداشتن فرد میکنیم‪.‬‬
‫‪-‬از دادن هرگونه نوشیدنی و یا خوراکی به مصدوم خودداری میکنیم‪.‬‬
‫‪-‬به سرعت درخواست حضور دکتر میکنیم‬

‫نکات قابل مالحظه ‪:‬‬

‫‪-‬اگر بعلت خونریزی شدید ‪ ،‬فرد وارد شوک شده باشد‪ ،‬سریعًا نسبت به جلوگیری از ادامه خونریزی (فشار مستقیم بر زخم‪،‬باال نگه‬
‫داشتن عضو‪،‬فشار نقطه ای و ‪ )...‬اقدام کنید‪.‬‬
‫‪ -‬بعلت اینکه با کمبود حجم خون‪،‬حجم اکسیژن نیز کاهش می یابد‪،‬هرچه سریعتر به فرد مصدوم اکسیژن برسانید‪.‬‬
‫‪-‬عالئم حیاتی (نبض و تنفس) فرد را بطور مداوم کنترل نمائید‪.‬‬

‫خون دماغ‪:‬‬
‫‪.1‬بیمار را نشانده سر را راست نگهدارید و بگویید از دهان نفس بکشد‪.‬‬
‫‪.2‬کلیه لباس های تنگ او را ازاد کنید‪.‬‬
‫‪.3‬مدت ‪ 5‬تا ‪ 7‬دقیقه هر دو طرف قسمتهای نرم بینی را بین دو انگشت فشار بیاورید‪.‬‬
‫‪.4‬بیمار باید تا چند ساعت از فین کردن خودداری کند‬
‫‪ 5.5‬یا ‪ 6‬روز بعد از خونریزی از کارهای زوردار که با ناحیه سر و گردن فشار میکند خودداری کند‬
‫‪.6‬در صورتیکه خون دماغ بند نیامد به پزشک مراجعه کنید‪.‬‬
‫استفراغ‪:‬‬
‫بهر علتی که بیمار استفراغ نماید دستورات زیر بکار میرود‪:‬‬
‫‪.1‬بیمار را به پهلو بخوابانید و سر او را بیک طرف کج نمایید‬
‫‪.2‬تا ادامه استفراغ از دادن هر گونه خوراکی از دهان خودداری کنید‬
‫‪.3‬در صورتیکه بیمار اب خواست جرعه جرعه اب بدهید‬
‫‪.4‬در صورت ادامه استفراغ و یا بروز عالئمی حتما دکتر خبر کنید‬
‫‪.5‬مواد استفراغی را در صورت امکان در ظرفی جمع اوری نموده به طبیب نشان دهید ‪.‬‬

‫پاسخ‪ :‬کمک های اولیه‬

‫ناراحتی های گلو و دهان‪:‬‬

‫دندان درد‪:‬‬
‫‪.1‬در دردهای خفیف کمی پنبه اغشته به الکل سفید و یا اسانس یا جوهر میخک در داخل حفره دندان قرار دهید‪.‬‬
‫‪.2‬به دندان پزشک مراجعه نمایید‪.‬‬
‫جسم خارجی در گلو‪:‬‬
‫بیمار را طوری روی تخت بشکم بخوابانید که شانه ها و سر از تخت پایین تر باشدواهسته به پشت بیمار بزنید‪.‬‬
‫شکستگی سر ‪:‬‬
‫‪.1‬بیمار را بخوابانید‪.‬‬
 ‫‪.2‬سر را باال نگه دارید در صورتیکه ناحیه سر زخم نیست کمپرس سر روی ان بگذارید‪.‬‬
‫‪.3‬در صورت بروز خونریزی از ان جلوگیری کنید‪.‬‬
‫‪.4‬بیمار را گرم نگهدارید‪.‬‬
‫‪.5‬دکتر را خبر کنید‪.‬‬
‫‪.6‬بیمار را تحت مراقبت شدید قرار دهید‪.‬‬
‫شکستگیها ‪:‬‬
‫‪.1‬بیمار را گرم و ساکت نگهدارید‪.‬‬
‫‪. 2‬سعس نکنید که دست و یا را صاف کنید قسمت شکسته را به همان حالت با تخته یا مقوا بانداژ بسته و عضو شکسته را کامال‬
‫بیحرکت کنید‪.‬‬
‫‪.3‬بیمار را حرکت ندهیدمگر در موقعیکه عضو شکسته کامال بسته و بیحرکت است‪.‬‬
‫‪. 4‬در صورتیکه در ناحیه پوست زخم ایجاد شد از پارچه تمیزی برای پوشاندن ان استفاده کنید‬
‫‪.5‬زخم را تمیز نکنید‪.‬‬
‫‪.6‬دکتر را خبر کنید وسائل حرکت بیمار را به بیمارستان اماده کنید‪.‬‬
‫نیش حشرات ‪:‬‬
‫‪.1‬سعی نکنید که نیش حشره را از محل زخم بیرون بیاورید‪.‬‬
‫‪.2‬در محل گزیدگی مقداری محلول بیکربنات دو سود (جوش شیرین) بمالید‪.‬‬
‫‪.3‬برای از بین بردن درد کمپرس اب سرد الزم است‪.‬‬
‫‪.4‬اگر بیمار سابقه حساسیت دارد فورا به پزشک مراجعه شود‪.‬‬
‫مار گزیدگی ‪:‬‬
‫‪.1‬عضو مجروح را پایین تر از سطح بدن نگاهدارید‬
‫‪.2‬محل گزیدگی رو فورا با اب و صابون یا اب ساده یشویید‬
‫‪.3‬اطراف محل گزش را برای تسکین درد سرد نمایید‬
‫‪.4‬باالی محل گزیدگی را با شریان بند محکم به بندید و هر ‪ 15‬تا ‪ 20‬دقیقه ‪ 1‬تا ‪ 2‬دقیقه انرا ازاد کنید تا جریان خون برقرار شود‬
‫‪.5‬فورا به پزشک مراجعه کنید‪.‬‬
‫سگ ‪:‬‬
‫‪.1‬به مدت ‪ 10‬دقیقه محل زخم را با اب و صابون تمیز بشویید‬
‫‪. 2‬تاکید کنید بیمار را برای معالجه زخم و تزریق سرم و واکسن ضد هاری به دکتر نشان دهید‬
‫‪.3‬سگ را نکشید بمدت ‪ 10‬روز او را تحت نظر بگیرید در صورتیکه حیوان مبتال به بیماری هاری باشد تلف خواهد شد حتما سر او‬
‫را برای ازمایش بایستی به ازمایشگاه بفرستید‪.‬‬
‫گرمازدگی ‪:‬‬
‫‪.1‬مریض را طوری بخوابانید که سر او پایین تر پاها هم سطح بدنش قرار گیرد‬
‫‪.2‬بیمار را در محل خنکی بخوابانید‪.‬‬
‫‪.3‬بدن بیمار را خنک کنید با پاشیدن اب به مالفه‬
‫‪.4‬پزشک را خبر کنید‪.‬‬

‫یخ زدگی ‪:‬‬

‫‪.1‬بیمار را به پناهگاهی گرم مانند حمام زیر کرسی و غیره منتقل کنید‬
‫‪.2‬با کمک ابگرم البسه یخ زده مانند جوراب کفش و لباس را خارج کنید‬
‫‪.3‬بیمار را گرم نگهدارید اگر بیهوش نباشد نوشیدنی گرم به او بدهید‪.‬‬
‫سرمازدگی ‪:‬‬
‫‪.1‬عضو را در اب ولرم بگذارید و یا با پتو بپوشانید‬
‫‪.2‬اگر تاول داشت به تاول ها دست نمیزنیم‬
‫‪.3‬به بیمار اشامیدنی گرم بدهید‬
‫‪.4‬به بیمار اموزش دهید که عضو سرمازده را به حرکت و ورزش وا دارد‬
‫‪.5‬بیمار را به بیمارستان منتقل نمایید‬
‫سوختگی ‪:‬‬
‫سوختگی درجه اول ‪:‬‬
‫‪.1‬برای تسکین سوزش محل سوختگی را زیر اب سرد قرار دهید‪.‬‬
 ‫‪.2‬هیچ نوع دارو روغنی روی سوختگیمالیده نشود‬
‫‪.3‬تاول را پاره نکنید‪.‬‬
‫سوختگی درجه دوم ‪:‬‬
‫‪.1‬بیمار را روی زمین بخوابانید بطوریکه سر پایین تر از سطح بدن قرار گیرد‬
‫‪. 2‬در صورتیکه لباس های بیمار سوخته شده و به زخم چسبیده باشد برای بیرون اوردن انها عجله نکنید‬
‫‪. 3‬از پنبه برای پوشاندن زخم استفاده ننمایید بلکه با یک پارچه تمیز زخم را بپوشانید‬
‫‪.4‬برای معالجه بعدی به پزشک مراجعه کنید‬
‫سوختگی ناشی از مواد شیمیایی ‪:‬‬
‫‪.1‬بال فاصله بعد از سوختن مدت چند دقیقه محل سوخته را با اب تمیز بشویید‬
‫‪.2‬در صورت شدت سوختگی دکتر را خبر کنید‪.‬‬
‫سوختگی چشم ‪:‬‬
‫‪. 1‬در سوختگی و و یا زخم پلک چشم از کمپرس سرد و مرطوب استفاده کنید زخم را با گاز استریل بپوشانید‪.‬‬
‫‪. 2‬در سوختگی ناشی از مواد شیمیایی سر را به سمت چشم اسیب دیده برگردانید پلکها را توسط انگشتان با زنگهدارید و از گوشه‬
‫داخل چشم شروع به شستن چشم با اب معمولی بمدت چند دقیقه بنمایید سپس قطره پارافین یا روغن بادام شیرین و غیره در چشم‬
‫بچکانید و فورا به پزشک مراجعه نمایید‬

‫چه افرادي منع پرواز دارند‬

‫مرکز پزشکي هوايي هواپيمايي جمهوري اسالمي ‪ ،‬در جديدترين دستورالعمل خود ‪ ،‬در خصوص منع پرواز مسافران بيمار مي‬
‫گويد ‪:‬‬

‫بيماراني که دچار شکستگي فک ‪ ،‬خونريزي معده و روده ‪ ،‬سکته مغزي ‪ ،‬و يا مبتال به رفتارهاي تهاجمي هستند ‪ ،‬همچنين مبتاليان‬
‫به کاهش کارکرد بطن چپ قلب و دردهاي قفسه سينه در حالت استراحت و نيز بيماران ريوي ‪ ،‬و افراديکه باردار هستند و سابقه‬
‫بارداري هاي مشکل و پيچيده دارند و بيماراني که به علت عفونت ‪ ،‬گوش آنها گرفته است ؛ تا برطرف شدن کامل عاليم مذکور ‪ ،‬منع‬
‫پرواز دارند ‪ .‬اين دستورالعمل شامل کسانيکه هموگلوبين کمتر از ‪ 5/7‬دارند هم ميشود‪.‬‬

‫* " پنوموتوراکس " منع مطلق پرواز دارد‬

‫بيماران ريوي ‪ ،‬ابتال به " پنوموتوراکس " را جزء موارد منع مطلق پرواز مي باشند‪.‬‬

‫مسافرتهاي هوايي براي بيماران با عفونت هاي فعال يا غير فعال ريوي ‪ ،‬خصوصا ” سل “ توصيه نمي شود ‪ ،‬مگر اينکه عاليم‬
‫بيماري کامال از بين برود ونتيجه آزمايش کشت ‪ ،‬منفي شود‪.‬‬
‫افرادي که دچار” آمبولي ريه“ يا افزايش فشار ريه هستند ‪ ،‬ممکن است در طول سفر دچار کمبود اکسيژن شوند ‪ ،‬به همين جهت‬
‫مصرف داروهاي ضد انعقاد خون و اکسيژن درماني براي اينگونه بيماران در طول پرواز توصيه مي شود‪.‬‬
‫در ضمن ” کيست هاي بدخيم يا خوش خيم ريه “ معموال در پرواز مشکل ساز نيستند ولي جهت اطمينان ‪ ،‬خارج کردن ترشحات‬
‫موجود در اين کيست ها مي تواند موثر واقع شود‪.‬‬

‫مراقبت از زنان باردار در طول پرواز ‪:‬‬

‫زنان باردار بیش از ‪ 240‬روز از حاملگی را پشت سر گذاشته باشند معموال نباید برای حمل و نقل با هواپیما پذیرفته شوند ولی گاهی‬
‫اگر ضرورت ایجاب نماید نسبت به جابجایی انان با امادگی و احتیاط کامل باید اقدام نمود‪.‬‬
‫در مورد زنان بارداریکه در اوایل دوران بارداری بسفرمیپردازند احتماال ممکن است عوارض حاملگی از قبیل استفراغ یا تنگی نفس‬
‫بروز نماید که الزم است با استفاده از کیسه های پالستیکی و ماسک اکسیژن نسبت به کاهش ناراحتی انان اقدام و در صورتیکه‬
‫حالت تهوع شدید باشد از داروهای ضد تهوع(امپول ویتامین)استفاده شود و از خوردن غذا از دهان جلوگیری گردد‪.‬در مورد زنان‬
‫بارداری که احتماال ممکن است دچار خونریزی گردند الزم است در اسرع وقت به بیمارستان متقل گردند و تا رسیدن به فرودگاه و‬
‫انتفال به به بیمارستان هر ‪ 15‬دقیقه یکبار بایستی فشار خون بیمار دقیقا کنترل و ثبت گردد‪.‬چانچه به علت خونریزی بیمار دچار شک‬
‫گردد از ماسک اکسیزن برای اکسیژن کافی استفاده خواهد شد در این موارد چانچه در بین سرنشینان پزشک وجود داشته باشد‬
‫میتوانید از ایشان کمک گرفته ‪ .‬کمک های اولیه را به بیمار داده و از به خطر افتادن زندگی او جلوگیری نمایید‪.‬‬
‫مراقبت از نوزادان در طول پرواز ‪:‬‬
‫در صورتیکه زایمان در هواپیما اتفاق بیافتد و نوزاد متولد گردد نوزاد بایستی بالفاصله از مادر جدا شود و بند ناف او که به فاصله‬
‫‪ 4‬الی ‪ 3‬سانتیمتر از ناف نوزاد بریده میشود بسته شود و او را به محیط گرم نگهداری نماید‪.‬دهان نوزاد را پس از تولد بایستی فورا‬
‫تمیز شود در غیر این صورت محتویات دهان وارد ریه شده و باعث خفگی نوزاد خواهد شد‪.‬پانسمان بند ناف فقط با استفاده از الکل‬
‫سفید و گاز استریل صورت میگیرد و استفاده از موارد دیگر از قبیل پماد و روغن غیر مجاز میباشد‪.‬در ساعت های اولیه بند ناف‬
‫نوزاد هر ‪ 15‬دقیقه یکبار الزم است کنترل شود و با مشاهده خونریزی مجددا انرا از نقطه باالتر نزدیکتر به شکم نوزاد طبق دستور‬
‫قبلی بسته شود‪.‬‬
‫در صورتیکه نوزاد دچار کمبود اکسیژن شود بایستی اکسیژن بسیار مالیمی به او داده شود(‪ 2‬الی ‪ 3‬لیتر در ساعت) چرا که فشار‬
‫زیاد اکسیژن موجب پارگی در ریه نوزاد میشود‪.‬‬
‫توجه داشته باشید دادن شیر یا هر نوع مایع دیگر به نوزاد تا ‪ 20‬ساعت بعد از تولد ممنوع میباشد‪.‬پس از ‪ 20‬ساعت می توان از‬
‫شیر مادر یا اب جوشیده سرد شده با یکعدد قند به نوزاد داد‪.‬‬
‫در مورد نوزادانیکه در یکماه اول تولد هستند و با هواپیما مسافرت میکنند اگر توسط شیر مادر تغذیه میکنند چنانچه شیر وارد ریه‬
‫شود باید نوزاد را به حالت سرازیر اویزان نگه داشت و اهسته به پشت او زد تا شیری که وارد ریه شده است خارج شود‪.‬‬
‫در صورتیکه مدت پرواز طوالنی باشد الزم است هر ‪ 3‬سات یکبار جای طفل تمیز گردد تا از ایجاد سوختگی در محل ادرار جلوگیری‬
‫شود‪.‬در غیر این صورت این عمل موجب بیقراری خواهد شد‬

‫مسمویت ها ‪:‬‬
‫مواد دارویی ‪:‬‬
‫چندین لیوان اب ولرم یا شیر یا ماست یا اب نمک به بیمار بخورانید تا سم رقیق شود‬
‫از راه تحریک حلق مریض را وادار به قی نماید‬
‫درباره نوع سم تجسس نمایید و فورا به مرکز کمک به مسمونین اطالع دهید‬
‫مواد اسیدی ‪:‬با بیمار مقداری شیر یا روغن یا سفیده تخم مرغ بمنظور حفظ دستگاه گوارش داده شود‪.‬‬
‫مواد قلیایی ‪ :‬اب لیمو یا سرکه رقیق شده بخورانید و سپس شیر یا روغن زیتون و یا سفیده تخم مرغ به بیمار بدهید‪.‬‬
‫نفت خوردگی ‪:‬مریض را در هوای ازاد بخوابانید‬
‫بیمار را خوب گرم بپوشانید‬
‫از تجویز سرکه و مواد اسیدی خودداری نمایید‬
‫هشت تا ‪ 10‬قاشق چایخوری پارافین یا روغن زیتون خورانده شود‬
‫فورا بیمار را به بیمارستان انتفال دهید‪.‬‬
‫به طور کلی برای مسمومیت از راه دهان از هر قبیل که باشد مخلوطی از یک قسمت چای پر رنگ‪.‬یک قسمت شیر ‪ .‬دو قسمت نان‬
‫سوخته قهوه ایی رنگ مفید خواهد بود‬