.....................................

Imię i nazwisko

Wersja A
................ ..............
Data Klasa
Test podsumowujący rozdział I i II

Badania przyrodnicze. Chemiczne podstawy życia

Poniższy test składa się z 14 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania
za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 26 punktów.

1. Wykres przedstawia zależność liczby komórek 4. Podkreśl nazwy związków organicznych

w hodowli komórkowej od czasu. Określ, który wchodzących w skład organizmów. (0–1)
czynnik jest zmienną zależną, a który – zmienną
niezależną. (0–1) tlen, glukoza, aminokwasy, woda, mocznik,
fosfolipidy, dwutlenek węgla, fosforany
5. Na podstawie opisu uzupełnij zdanie, skreślając
odpowiednie litery. (0–2)

Jest składnikiem aminokwasów: cysteiny

i metioniny. Umożliwia tworzenie wiązań
odpowiedzialnych za utrzymanie odpowiedniej
struktury przestrzennej białek. Dzięki temu
wpływa m.in. na właściwości mechaniczne
Liczba komórek – zmienna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
wytworów naskórka u zwierząt.
Czas – zmienna
A
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Uzupełnij schemat przedstawiający kolejne E

Opisany B
etapy przeprowadzania eksperymentu, wpisując , zaliczany do
odpowiednie litery. (0–1) pierwiastek to
C F

A. fosfor.
B. siarka.
C. wapń.
A. Wynik doświadczenia przeczy hipotezie. D. sód.
B. Odrzucenie hipotezy. E. makroelementów.
C. Postawienie hipotezy. F. mikroelementów.
D. Rozwiązanie problemu badawczego.
E. Wybór metody badawczej i przeprowadzenie 6. Schemat przedstawia trzeciorzędową strukturę
doświadczenia. białka. Przyporządkuj każdemu typowi
F. Określenie problemu badawczego. wiązania chemicznego (A–C) odpowiednią
G. Wynik doświadczenia potwierdza hipotezę. nazwę (I–III). (0–3)

3. Sformułuj problem badawczy do opisanego

doświadczenia. (0–1)

Pobrano po trzy próbki wody z rzeki

na dwóch odcinkach jej biegu: przed i
za oczyszczalnią ścieków. Dla każdej z I. wiązanie kowalencyjne
próbek oznaczano gatunki II. wiązanie jonowe
występujących w niej bezkręgowców. III. wiązanie wodorowe
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. ............... B. ............... C. ...............

.................................................................................................
 7. Przedstaw budowę disacharydów, wpisując D. rozpuszczają się w alkoholu i benzenie.
w odpowiednie miejsca schematu nazwy 11. Uzupełnij schematy, wpisując nazwy
podanych cukrów prostych. (0–3) niebiałkowych składników białek. (0–3)

A. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
glukoza, fruktoza, galaktoza glikoproteina
A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . = B. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
sacharoza fosfoproteina
B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
C. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
laktoza
C. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . = metaloproteina
maltoza
12. Podaj nazwę opisanego procesu. (0–1)
8. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednie Proces ten polega na utracie właściwości
przykłady węglowodanów wybrane spośród biologicznych białek wskutek nieodwracalnego
podanych poniżej. (0–3) zniszczenia ich struktury trzecio- i
czwartorzędowej pod wpływem m.in. alkoholu,
sacharoza, glikogen, laktoza, chityna, promieniowania lub wysokiej temperatury.
maltoza, skrobia, celuloza
.............................................................
...........

Funkcja
13. Spośród podanych związków chemicznych
wybierz te, z których zbudowany jest (0–2)
budulcowa odżywcza zapasowa
a) nukleotyd adeninowy w DNA.
.............................................................
.......

b) nukleotyd uracylowy w RNA.

9. Oceń prawdziwość zdań. Skreśl P, jeśli zdanie
jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe. .............................................................

(0–2) .......

Fosfolipidy są głównymi składnikami

P F cytozyna, tymina, adenina, guanina, uracyl, ryboza,
ścian komórkowych.
deoksyryboza, reszta fosforanowa(V)
Woski chronią organy roślin przed
P F 14. Zaznacz zestaw, w którym poprawnie przypo-
nadmiernym wyparowaniem wody.
rządkowano nazwy związków organicznych do
Karotenoidy są formą transportu lipidów ilustracji. Następnie uzupełnij zdanie. (0–2)
P F
przez błony komórkowe.

Cholesterol występuje w osłonkach

włókien nerwowych usprawniających P F
przebieg impulsu nerwowego.

10. Uzupełnij zdanie, zaznaczając

odpowiednie litery wybrane spośród
A–D. (0–1)

Cząsteczki
lipidów są AB , dlatego CD
Zasada Cukier Trigliceryd Aminokwas
A. III
azotowa I
prosty IV II
A. niepolarne. B. IV II III I
B. polarne.
C. rozpuszczają się w wodzie. C. I III II IV
D. II IV I III

Związek wchodzący w skład nośnika informacji

genetycznej oznaczono cyfrą . . . . . . . . . . . . . . .
 .....................................
Imię i nazwisko

Wersja B ................ ..............

Data Klasa

Test podsumowujący rozdział I i II

Badania przyrodnicze. Chemiczne podstawy życia

Poniższy test składa się z 14 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania
za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 26 punktów.

1. Wykres przedstawia zależność liczby komórek 4. Podkreśl nazwy związków nieorganicznych

w hodowli komórkowej od czasu. Określ, który wchodzących w skład organizmów. (0–1)
czynnik jest zmienną zależną, a który – zmienną
węglany, glukoza, aminokwasy, woda, mocznik,
niezależną. (0–1) fosfolipidy, dwutlenek węgla, mocznik,
fosforany
5. Na podstawie opisu uzupełnij zdanie, skreślając
odpowiednie litery. (0–2)

Jest składnikiem szkieletów kręgowców (kości,

zęby) i bezkręgowców (muszle, pancerzyki).
Reguluje funkcje błon komórkowych – jest
niezbędny w funkcjonowaniu komórek
nerwowych i skurczu mięśni. Bierze udział
w procesie krzepnięcia krwi.
Czas – zmienna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .
A
Liczba komorek – zmienna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

B E
2. Uzupełnij schemat przedstawiający kolejne Opisany
, zaliczany do
etapy przeprowadzania eksperymentu, wpisując pierwiastek to
C F
odpowiednie litery. (0–1)
D

A. fosfor.
B. siarka.
C. wapń.
D. sód.
A. Wynik doświadczenia potwierdza hipotezę. E. makroelementów.
B. Wynik doświadczenia przeczy hipotezie. F. mikroelementów.
C. Postawienie hipotezy.
D. Wybór metody badawczej i przeprowadzenie 6. Schemat przedstawia trzeciorzędową strukturę
doświadczenia. białka. Przyporządkuj każdemu typowi
E. Określenie problemu badawczego. wiązania chemicznego (A–C) odpowiednią
F. Odrzucenie hipotezy. nazwę (I–III). (0–3)
G. Rozwiązanie problemu badawczego.

3. Sformułuj hipotezę badawczą do opisanego

doświadczenia. (0–1)

Pobrano po trzy próbki wody z rzeki

na dwóch odcinkach jej biegu: przed i
za oczyszczalnią ścieków. Dla każdej z I. wiązanie wodorowe
próbek oznaczano gatunki II. wiązanie jonowe
występujących w niej bezkręgowców. III. wiązanie kowalencyjne
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A. ............... B. ............... C. ...............

.................................................................................................
7. Przedstaw budowę disacharydów, wpisując 11. Uzupełnij schematy, wpisując nazwy
w odpowiednie miejsca schematu nazwy niebiałkowych składników białek. (0–3)
podanych cukrów prostych. (0–3)
A. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
glukoza, fruktoza, galaktoza hemoproteina
B. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
glikoproteina
maltoza
C. białko + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. =
nukleoproteina
sacharoza
C. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . =
laktoza 12. Podaj nazwę opisanego procesu. (0–1)

8. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednie Proces polega na odwracalnej zmianie

przykłady węglowodanów wybrane spośród struktury białka pod wpływem soli metali
podanych poniżej. (0–3) lekkich, np. NaCl. Wodny roztwór białka – zol –
przechodzi w żel.
chityna, sacharoza, maltoza, skrobia, .............................................................
glikogen, laktoza, celuloza ...........

13. Spośród podanych związków chemicznych

Funkcja wybierz te, z których zbudowany jest (0–2)
a) nukleotyd cytozynowy w DNA.
zapasowa budulcowa odżywcza
.............................................................
.......

b) nukleotyd guaninowy w RNA.

.............................................................
.......
9. Oceń prawdziwość zdań. Skreśl P, jeśli zdanie
jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
(0–2) cytozyna, tymina, adenina, guanina, uracyl, ryboza,
Fosfolipidy są głównymi składnikami deoksyryboza, reszta fosforanowa(V)
P F
ścian komórkowych.
14. Zaznacz zestaw, w którym poprawnie przypo-
Karotenoidy chronią organy roślin przed rządkowano nazwy związków organicznych do
P F
nadmiernym wyparowaniem wody. ilustracji. Następnie uzupełnij zdanie. (0–2)

Lipidy są bogato energetycznym

P F
materiałem zapasowym.

Woski występujące w osłonkach włókien

P F
nerwowych usprawniają przebieg impulsu
nerwowego.

10. Uzupełnij zdanie, zaznaczając

odpowiednie litery wybrane spośród
A–D. (0–1)

Cząsteczki Zasada Cukier Trigliceryd Aminokwas

lipidów są AB , dlatego CD A. azotowa
I prosty
IV III II
B. IV I II III
A. polarne. C. II III IV I
B. niepolarne. D. III II I IV
C. rozpuszczają się w wodzie.
D. rozpuszczają się w alkoholu i benzenie.
Związek wchodzący w skład nośnika informacji
genetycznej oznaczono cyfrą . . . . . . . . . . . . .