Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus

F _ CAÛM BIEÁN OÂXY & CAÛM BIEÁN A/F

Hình 2.60: Vò trí caùc caûm bieán oâxy

ECM söû duïng moät caûm bieán oâxy ñeå chaéc chaén raèng tæ leä A/F laø ñuùng cho boä chuyeån ñoåi
chaát xuùc taùc catalytic. Döïa vaøo tín hieäu caûm bieán oâxy, ECM seõ ñieàu chænh löôïng nhieân lieäu
phun vaøo doøng khí naïp.
Coù raát nhieàu loaïi caûm bieán oâxy,nhöng coù hai loaïi phoå bieán laø:
• Loaïi coå ñieån (thöôøng ñöôïc goïi laø caûm bieán oâxy), coù daõy hoaït ñoäng heïp.
• Loaïi môùi (thöôøng ñöôïc goïi laø caûm bieán A/F), coù daõy hoaït ñoäng roäng.
Treân caùc xe coù söû duïng heä thoáng chaån ñoaùn OBD II yeâu caàu coù hai caûm bieán oâxy: moät
tröôùc vaø moät sau boä chuyeån ñoåi catalytic. Caûm bieán oâxy hay caûm bieán A/F tröôùc boä chuyeån
ñoåi catalytic ñöôïc söû duïng bôûi ECM ñeå ñieàu chænh tæ leä A/F. Caûm bieán naøy trong thuaät ngöõ
OBD II ñöôïc goïi laø caûm bieán 1. Treân caùc ñoäng cô chöõ V, moät caûm bieán ñöôïc nhaéc ñeán nhö laø
caûm bieán 1 daõy 1 vaø caùi coøn laïi laø caûm bieán 1 daõy 2. Caûm bieán oâxy sau boä chuyeån ñoåi
catalytic ñöôïc söû duïng bôûi ECM ñeå ñieàu chænh söï hieäu quaû cuûa boä chuyeån ñoåi catalytic. Caûm
bieán naøy ñöôïc coi laø caûm bieán 2.

- 68 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
I – CAÛM BIEÁN OÂXY
1. Caáu taïo

Hình 2.61: Caáu taïo caûm bieán oâxy

Loaïi caûm bieán oâxy naøy coù thôøi gian laøm vieäc laâu nhaát. Noù ñöôïc laøm töø Ziconia (ziconium
dioxide), ñieän cöïc Platin, vaø phaàn töû nhieät (boä saáy_duøng saáy noùng phaàn töû Ziconia). Caûm
bieán oâxy taïo ra moät tín hieäu ñieän aùp döïa vaøo löôïng oâxy trong khí xaû ñöôïc so saùnh vôùi löôïng
oâxy trong khoâng khí. Phaàn töû ziconia coù moät phía troáng ñeå tieáp xuùc vôùi khí xaû, maët coøn laïi
tieáp xuùc vôùi khoâng khí. Moãi maët coù moät phaàn töû platin ñöôïc phuû beân ngoaøi phaàn töû ziconium
dioxide.
Caùc phaàn töû platin taïo ra ñieän aùp. Söï baån hoaëc moøn ñieän cöïc platin hoaëc phaàn töû ziconia
seõ laøm giaûm tín hieäu ñieän aùp ra.
2. Hoaït ñoäng
Khi coù ít oâxy trong khí xaû, söï khaùc nhau giöõa löôïng oâxy trong khí xaû vaø löôïng oâxy trong
khoâng khí lôùn neân taïo ra moät tín hieäu ñieän aùp cao. Khi löôïng oâxy trong khí xaû nhieàu thì söï
khaùc nhau giöõa löôïng oâxy trong khí xaû vaø löôïng oâxy trong khoâng khí nhoû vaø tín hieäu ñieän aùp
taïo ra thaáp. Söï cheânh leäch noàng ñoä oâxy caøng lôùn thì tín hieäu ñieän aùp taïo ra caøng cao.

Löôïng oâxy trong khí xaû Ñieän aùp ra cuûa caûm bieán Tæ leä A/F

Thaáp Cao, treân 0.45V Giaøu

Cao Thaáp, döôùi 0.45V Ngheøo

Töø löôïng oâxy trong khí xaû, ECM coù theå ño ñöôïc tæ leä A/F laø giaøu hay ngheøo vaø ñieàu chænh
tæ leä naøy cho phuø hôïp. Moät hoãn hôïp ñöôïc goïi laø giaøu seõ ñoát chaùy gaàn nhö toaøn boä oâxy, vì theá
- 69 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
tín hieäu ñieän aùp taïo ra laø cao, naèm trong khoaûng 0.6 – 1.0V. Ngöôïc laïi hoån hôïp goïi laø ngheøo
seõ coù nhieàu oâxy hôn trong khí thaûi, ñieän aùp taïo ra thaáp, khoaûng 0.1 – 0.4V. Vôùi tæ leä hoãn hôïp
lyù töôûng, tín hieäu ñieän aùp ra cuûa caûm bieán oâxy laø khoaûng 0.45V.

Hình 2.62: Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa caûm bieán oâxy

a. Daõy ñieän aùp cuûa caûm bieán oâxy

Hình 2.63: Ñieän aùp ngoõ ra cuûa caûm bieán Oxy

Nhöõng thay ñoåi nhoû veà tæ leä A/F laøm thay ñoåi tín hieäu ñieän aùp. Loaïi caûm bieán naøy ñoâi luùc
ñöôïc xem nhö laø caûm bieán loaïi daõy heïp vì noù khoâng phaùt hieän ñöôïc nhöõng thay ñoåi nhoû cuûa
löôïng oâxy chöùa trong khí thaûi baèng caùch thay ñoåi tæ leä hoãn hôïp A/F. ECM seõ lieân tuïc theâm
vaøo hoaëc bôùt nhieân lieäu ñeå taïo ra moät voøng laëp nhieân lieäu giaøu/ngheøo.

- 70 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
b. Ñoái chieáu nhieät ñoä vaø tín hieäu ra cuûa caûm bieán oâxy
Khi nhieät ñoä thaáp, caûm bieán oâxy ñoùng vai troø laø moät ñieän trôû cho ñeán khi noù ñaït ñeán nhieät
ñoä vaän haønh. Ở nhieät ñoä vaän haønh, caûm bieán oâxy ñoùng vai troø laø moät nguoàn ñieän. Ñeå coù tín
hieäu ra chính xaùc, thì caûm bieán oâxy caàn phaûi được giöõ ôû nhieät ñoä vaän haønh.

Hình 2.64: Ñaëc tính nhieät ñoä – ñieän aùp cuûa caûm bieán oâxy

Caûm bieán oâxy seõ chæ taïo ra moät tín hieäu chính xaùc khi noù ñaït ñeán nhieät ñoä vaän haønh thaáp
nhaát laø 4000C (7500F). Ñeå nung noùng caûm bieán oâxy moät caùch nhanh choùng vaø giöõ noù luoân
noùng taïi toác ñoä caàm chöøng vaø taûi nheï, caûm bieán oâxy ñöôïc trang bò theâm moät boä saáy. Boä saáy
naøy ñöôïc ñieàu khieån bôûi ECM.
c. Moät soá loaïi tín hieäu cuûa caûm bieán ôxy

Hình 2.65: Moät soá daïng xung tín hieäu caûm bieán oxy

- 71 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
3. Boä saáy cuûa caûm bieán oâxy

Hình 2.66: Boä saáy cuûa caûm bieán oâxy

Ñeå caûm bieán oâxy caáp ñuùng tín hieäu ñieän aùp moät caùch nhanh choùng, caûm bieán oâxy caàn
phaûi ñöôïc saáy. Moät phaàn töû nhieät ñieän trôû döông PTC beân trong caûm bieán oâxy noùng leân khi
doøng ñieän ñi qua noù. ECM môû maïch cho doøng qua döïa vaøo nhieät ñoä nöôùc laøm maùt vaø taûi
ñoäng cô (Ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo tín hieäu caûm bieán ño löu löôïng khí naïp MAF hoaëc ño aùp
suaát tuyeät ñoái treân ñöôøng oáng naïp). Maïch naøy söû duïng doøng khoaûng 2A.
4. Chaån ñoaùn
a. Chaån ñoaùn boä saáy
Ñieän trôû daây saáy ñöôïc kieåm soaùt bôûi ECM cho söï hoaït ñoäng ñuùng. Neáu moät söï coá ñöôïc
phaùt hieän, maïch naøy seõ bò ngaét. Khi ñieàu naøy xaûy ra, caûm bieán oâxy seõ taïo ra moät tín hieäu
ñieän aùp yeáu hoaëc khoâng coù tín hieäu ñieän aùp ñöôïc taïo ra. Maõ loãi P0125 seõ ñöôïc thieát laäp.
Ñieän trôû daây saáy coù theå ñöôïc kieåm tra baèng ñoàng hoà DVOM. Nhieät ñoä daây saáy caøng cao
thì ñieän trôû caøng lôùn.

Hình 2.67: Kieåm tra caûm bieán oxy baèng Voân keá

- 72 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus

Hình 2.68: Tra giaéc caûm bieán oxy baèng ñieän trôû

b. Caûm bieán oâxy

Boä kieåm tra cuûa caûm bieán oâxy theo doõi caùc maïch hoaït ñoäng sai chöùc naêng, söï phaûn hoài
chaäm, vaø söï hoaït ñoäng sai chöùc naêng cuûa maïch saáy. Coù moät maõ chaån ñoaùn loãi DTC cho moãi
ñieàu kieän vaän haønh cuûa moãi caûm bieán. Caûm bieán phuï sau boä chuyeån ñoåi cataytic khoâng ñöôïc
kieåm tra toác ñoä phaûn hoài. Caùc caûm bieán oâxy ñöôïc yeâu caàu ñeå kieåm tra töøng loãi, tuy nhieân
ECM luoân luoân giaùm saùt söï hoaït ñoäng cuûa caûm bieán oâxy.
Khi ECM nhaän thaáy caùc ñieàu kieän vaän haønh toái öu, ECM seõ kieåm tra söï vaän haønh cuûa caùc
caûm bieán oâxy baèng caùch kieåm tra tín hieäu phaûn hoài khi löôïng nhieân lieäu khaùc nhau ñöôïc phun
vaøo buoàng ñoát. Caûm bieán oâxy caøng nhaïy thì caøng toát.
Maõ P0125 ñöôïc löu tröõ khi khoâng coù tín hieäu phaûn hoài hoaëc tín hieäu phaûn hoài raát yeáu töø
caûm bieán oâxy. Maëc duø söï moâ taû trong caåm nang söûa chöõa chæ roõ raèng “nhieät ñoä nöôùc laøm maùt
khoâng ñuû cho cheá ñoä ñieàu khieån kín trong ñieàu khieån phun xaêng” cho maõ naøy, ñieàu naøy coù
theå laø moät nguyeân do laøm caûm bieán oâxy khoâng coù tín hieäu ra. Caûm bieán ñöôïc giaùm saùt söï
taêng ñieän aùp ñeán 0.45 V khi:
• Toác ñoä ñoäng cô laø 2500 voøng/phuùt hoaëc cao hôn.
• Toác ñoä xe laø 40 -100 km/h.
• Caûm bieán vò trí böôùm ga khoâng ghi nhaän toác ñoä caàm chöøng.
• Traïng thaùi duy trì ít nhaát 90 giaây.
• Maát 140 giaây hoaëc hôn töø khi ñoäng cô ñaõ baét ñaàu khôûi ñoäng.
Maõ loãi naøy seõ ñöôïc thieát laäp khi truïc traëc xaûy ra lieân quan ñeán caùc heä thoáng sau đây:
• Heä thoáng naïp khoâng khí.
• Heä thoáng EGR.
• AÙp suaát nhieân lieäu.
• Quaù trình phun nhieân lieäu.
• Söï roø ræ khí xaû.
• Vaø moät soá truïc traëc cuûa caùc heä thoáng khaùc.
Chuù yù Maõ loãi naøy seõ ñöôïc thieát laäp khi caûm bieán khoâng coù tín hieäu ra hoaëc tín hieäu ra raát
yeáu. Moät caûm bieán laøm vieäc baát thöôøng seõ ñöa ra moät tín hieäu sai.

- 73 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
Neáu nhö xe heát nhieân lieäu, hoãn hôïp hoøa khí ngheøo thì maõ loãi P0125 seõ ñöôïc ghi laïi. Maõ
loãi naøy seõ ñöôïc ghi nhaän neáu ECM khoâng nhaän ñöôïc tín hieäu; ví duï moät söï hôû maïch (ñöùt daây
ñieän).
Maõ loãi P0130: söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán nhieät oâxy (caûm bieán 1 daõy 1).
Tín hieäu ñieän aùp ra cuûa maïch saáy vaãn laø 0.4V hoaëc cao hôn; 0.55V hoaëc thaáp hôn trong suoát
quaù trình chaïy caàm chöøng khi ñoäng cô ñaõ noùng leân.
Maõ loãi P0133: söï phaûn hoài chaäm cuûa maïch caûm bieán nhieät oâxy (caûm bieán 1 daõy 1).
Tín hieäu ñieän aùp phaûn hoài cuûa söï thay ñoåi tæ leä hoøa khí töø giaøu sang ngheøo hay töø ngheøo sang
giaøu laø 1.1 giaây hoaëc laâu hôn trong suoát quaù trình chaïy caàm chöøng sau khi ñoäng cô ñaõ noùng
leân.
Maõ loãi P0135: söï truïc traëc cuûa maïch saáy (caûm bieán 1 daõy 1).
Maïch saáy vöôït quaù 2A hay nhoû hôn hoaëc baèng 0.2A khi maïch saáy hoaït ñoäng.
Maõ loãi P0136: söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán oâxy (caûm bieán 2 daõy 1).
Tín hieäu ñieän aùp ra cuûa caûm bieán oâxy (caûm bieán 2 daõy 1, caûm bieán 2 daõy 2) vaãn coøn laø 0.4V
hay cao hôn hay 0.5V hay thaáp hôn khi xe vaän haønh ôû toác vaän toác 30 km/h (19 m/ph) hoaëc
cao hôn sau khi ñoäng cô ñaõ noùng leân.
Maõ loãi P0141: söï truïc traëc cuûa maïch saáy (caûm bieán 2 daõy 1).
Maïch saáy vöôït quaù 2A hay nhoû hôn hoaëc baèng 0.2A khi maïch saáy hoaït ñoäng.
Maõ loãi P0150: söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán oâxy (caûm bieán 1 daõy 2).
Tín hieäu ñieän aùp ra cuûa caûm bieán oâxy vaãn laø 0.4V hoaëc cao hôn; laø 0.5V hoaëc thaáp hôn trong
suoát thôøi gian chaïy caàm chöøng khi ñoäng cô ñaõ ñöôïc nung noùng leân.
Maõ loãi P0153: söï phaûn hoài chaäm cuûa maïch caûm bieán oâxy (caûm bieán 1 daõy 2).
Tín hieäu ñieän aùp phaûn hoài cuûa söï thay ñoåi tæ leä hoøa khí töø giaøu sang ngheøo hay töø ngheøo sang
giaøu laø 1.1 giaây hoaëc laâu hôn trong suoát quaù trình chaïy caàm chöøng sau khi ñoäng cô ñaõ noùng
leân.
Maõ loãi P0155: söï truïc traëc cuûa maïch saáy (caûm bieán 1 daõy 2).
Maïch saáy vöôït quaù 2A hay nhoû hôn hoaëc baèng 0.2A khi maïch saáy hoaït ñoäng.

Maõ loãi P0156: söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán oâxy (caûm bieán 2 daõy 2).
Tín hieäu ñieän aùp ra cuûa caûm bieán oâxy (caûm bieán 2 daõy 1, caûm bieán 2 daõy 2) vaãn coøn laø 0.4V
hay cao hôn hay 0.5V hay thaáp hôn khi xe vaän haønh ôû toác vaän toác 30 km/h (19 m/ph) hoaëc
cao hôn sau khi ñoäng cô ñaõ noùng leân.
Maõ loãi P0141: söï truïc traëc cuûa maïch saáy caûm bieán (caûm bieán 2 daõy 2).
Maïch saáy vöôït quaù 2A hay nhoû hôn hoaëc baèng 0.2A khi maïch saáy hoaït ñoäng.
Khi moät maõ loãi cuûa caûm bieán oâxy ñöôïc tìm thaáy, ñieàu naøy raát quan troïng ñeå xem xeùt söï
moâ taû moät caùch caån thaän töøng maõ loãi tröôùc khi tieán haønh chaån ñoaùn. Vôùi maõ P0125, moãi caûm
bieán oâxy chính coù 3 maõ loãi: moät cho söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán; moät cho söï phaûn hoài
chaäm vaø moät cho söï hoaït ñoäng sai chöùc naêng cuûa maïch saáy caûm bieán.
Caùc caûm bieán oâxy phuï coù 2 maõ chaån ñoaùn: moät cho söï hoaït ñoäng sai chöùc naêng cuûa maïch
caûm bieán; moät cho söï hoaït ñoäng sai chöùc naêng cuûa maïch saáy caûm bieán phuï. Caûm bieán phuï
khoâng coù maõ chaån ñoaùn cho söï phaûn hoài chaäm bôûi vì caûm bieán phuï raát ít theå hieän hoaït ñoäng
cuûa noù trong suoát quaù trình hoaït ñoäng bình thöôøng cuûa ñoäng cô.

- 74 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
II – CAÛM BIEÁN A/F
1. Caáu taïo
Tín hieäu ñieän aùp cuûa caûm bieán A/F coù lieân quan ñeán haøm löôïng oâxy chöùa trong khí thaûi.
Chuù yù raèng khi tæ leä A/F caøng ngheøo (nhieàu O2 trong khí thaûi), Caûm bieán A/F ñöa ra tín hieäu
ñieän aùp caøng thaáp.

Hình 2.69: Caáu taïo caûm bieán A/F

Caûm bieán A/F cuõng gioáng nhö caûm bieán oâxy daõy heïp. Maëc duø noù troâng gioáng nhö caûm
bieán oâxy nhöng noù ñöôïc caáu taïo khaùc vaø coù nhöõng ñaëc ñieåm hoaït ñoäng khaùc so vôùi caûm bieán
oâxy. Maët khaùc, caûm bieán A/F cuõng ñöôïc ñeà caäp nhö caûm bieán oâxy treân daõy roäng bôûi vì khaû
naêng phaùt hieän tæ leä A/F cuûa noù coøn hôn caû loaïi caûm bieán oâxy coù daõy hoaït ñoäng roäng.
Öu ñieåm cuûa vieäc söû duïng caûm bieán A/F laø ECM coù theå ño moät caùch chính xaùc söï giaûm
maät ñoä nhieân lieäu. Ñeå hoaøn thieän tính naêng naøy, caûm bieán A/F caàn phaûi:
• Hoaït ñoäng ôû nhieät ñoä khoaûng 6500C (12000F), cao hôn so vôùi caûm bieán oâxy hoaït ñoäng
ôû 4000C (7500F).
• Thay ñoåi tín hieäu ra cuûa noù theo löôïng oâxy chöùa trong khí thaûi.

- 75 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus

Hình 2.70: Ñaëc tính ñieän aùp cuûa caûm bieán A/F

2. Maïch kieåm tra cuûa caûm bieán A/F

Hình 2.71: Maïch kieåm tra caûm bieán A/F

Moät maïch kieåm tra trong ECM phaùt hieän söï thay ñoåi vaø ñoä maïnh cuûa doøng ñöôïc ñi qua
caûm bieán vaø ñöa ra moät tín hieäu ñieän aùp coù lieân quan ñeán löôïng oâxy coù trong khí thaûi.
Tín hieäu ñieän aùp naøy chæ coù theå ñöôïc ño bôûi maùy chaàn ñoaùn hoaëc maùy OBD II thích hôïp.
Doøng ra cuûa caûm bieán A/F khoâng theå ñöôïc ño chính xaùc moät caùch tröïc tieáp.
Caûm bieán A/F ñöôïc thieát keá sao cho taïi tæ leä A/F lyù töôûng (14.7:1) thì khoâng coù doøng qua
vaø ñieän aùp ra ôû maïch kieåm tra laø 3.3V. Moät hoãn hôïp giaøu seõ taïo ra moät doøng ñieän aâm. Maïch

- 76 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
kieåm tra seõ taïo ra moät ñieän aùp nhoû hôn 3.3V. Moät hoãn hôïp ngheøo seõ taïo ra moät tín hieäu ñieän
aùp döông. Maïch kieåm tra seõ taïo ra moät tín hieäu ñieän aùp treân 3.3V.

OÂxy trong khí xaû Doøng ñi qua Tín hieäu ñieän aùp Tæ leä A/F

Ít oâxy Giaù trò aâm (-) Döôùi 3.3V Giaøu

Lyù töôûng 0V Ñuùng 3.3 V 14.7:1

Nhieàu oâxy Giaù trò döông (+) Hôn 3.3 V Ngheøo

Ñieän aùp ra cuûa caûm bieán A/F traùi ngöôïc vôùi ñieän aùp ra cuûa caûm bieán oâxy daõy heïp. Ñieän
aùp ra qua maïch kieåm tra seõ taêng khi hoãn hôïp ngheøo hôn. Hôn nöõa, tín hieäu ñieän aùp ra töông
öùng vôùi söï thay ñoåi tæ leä hoãn hôïp A/F. Ñieàu naøy cho pheùp ECM phaùn ñoaùn moät caùch chính
xaùc hôn tæ leä hoãn hôïp A/F döôùi caùc ñieàu kieän vaän haønh trong moät phaïm vi roäng vaø ñieàu chænh
nhanh choùng löôïng nhieân lieäu ñaït ñeán ñieåm lí töôûng (14.7:1). Söï ñieàu chænh nhanh choùng naøy
khoâng theå thöïc hieän vôùi caûm bieán oâxy loaïi daõy heïp. Vôùi moät caûm bieán A/F, ECM khoâng cho
pheùp söï ñieàu chænh theo chu trình giaøu ngheøo.
Caûm bieán A/F nhö laø moät maùy phaùt coù theå taïo ra söï phaân cöïc thay ñoåi. Khi hoãn hôïp nhieân
lieäu giaøu (coù ít oâxy trong khí xaû), caûm bieán A/F taïo ra doøng ñieàu khieån aâm. Khi hoãn hôïp A/F
trôû neân ngheøo hôn (coù nhieàu oâxy trong khí xaû hôn), caûm bieán A/F taïo ra doøng ñieàu khieån
döông. Taïi tæ leä hoãn hôïp lí töôûng, khoâng coù tín hieäu ñieän aùp ñöôïc taïo ra.
Maïch kieåm tra luoân luoân ño ñaït ñeå bieát doøng ñöôïc taïo ra laø bao nhieâu. Keát quaû laø ECM
coù theå bieát chính xaùc hoãn hôïp giaøu hay ngheøo bao nhieâu vaø coù theå ñieàu chænh hoãn hôïp nhanh
hôn caûm bieán oâxy döïa vaøo heä thoáng ñieàu khieån nhieân lieäu. Nhö vaäy, tín hieäu ñieän aùp ra cuûa
caûm bieán A/F luoân quanh giaù trò 3.3V.
Coù nhieàu nhaân toá coù theå aûnh höôûng ñeán chöùc naêng bình thöôøng cuûa caûm bieán oâxy. Ñieàu
naøy laø quan troïng ñeå nhaän bieát chính caûm bieán oâxy hay coøn yeáu toá khaùc laøm cho caûm bieán coù
phaûn hoài khoâng bình thöôøng.
Moät caûm bieán oâxy bò laøm baån seõ khoâng taïo ra ñöôïc moät ñieän aùp chính xaùc vaø seõ khoâng
chuyeån ñoåi traïng thaùi ñuùng thôøi ñieåm. Moät caûm bieán coù theå bò laøm baån do nöôùc laøm maùt ñoäng
cô, söï tieâu thuï daàu quaù möùc, caùc chaát phuï gia ñöôïc söû duïng khoâng ñuùng trong chaát laøm kín vaø
khoâng phuø hôïp trong xaêng. Khi bò laøm baån ít, caûm bieán trôû neân “lì” hôn vì noù toán thôøi gian
daøi hôn ñeå chuyeån töø traïng thaùi tín hieäu giaøu sang ngheøo. Ñieàu naøy seõ phaûn taùc duïng vôùi
nhöõng phaùt xaï oâ nhieãm töø khí xaû vaø coù theå taïo ra nhieàu vaán ñeà khoâng toát.
Coù raát nhieàu nhaân toá coù theå aûnh höôûng ñeán söï hoaït ñoäng cuûa caûm bieán oâxy, nhö laø söï roø ræ
chaân khoâng, hôû van EGR, aùp suaát nhieân lieäu quaù cao…Ñieàu naøy cuõng raát quan troïng ñeå maø
caûm bieán oâxy vaø maïch saáy trong ñieàu kieän toái öu. Ñieän trôû quaù cao, hôû mass hay ngaén mass
seõ taïo ra tín hieäu ñieän aùp sai.

- 77 -
Heä thoáng ñieàu khieån ñoäng cô treân Toyota Lexus
3. Maïch daây saáy cuûa caûm bieán A/F

Hình 2.72: maïch saáy cuûa caûm bieán A/F

Boä saáy cuûa caûm bieán A/F coù muïc ñích nhö boä saáy trong caûm bieán oâxy, tuy nhieân vaãn coù
moät vaøi ñieåm khaùc nhau quan troïng:
Nhöõng ñoäng cô söû duïng hai caûm bieán A/F söû duïng moät rôø-le, ñöôïc goïi laø rôø-le A/F. Rôø-le
naøy ñöôïc môû cuøng moät luùc vôùi rôø-le EFI. Maïch saáy daãn doøng 8A ñeå caáp nhieät caàn thieát cho
caûm bieán A/F.
Söï chaån ñoaùn boä saáy cuûa caûm bieán A/F cuõng gioáng vôùi caûm bieán oâxy. Bôûi vì caûm bieán
A/F yeâu caàu nhieät ñoä cao hôn neân thôøi gian doøng chaïy qua daây saáy daøi hôn vaø noù thöôøng
hoaït ñoäng döôùi ñieàu kieän vaän haønh bình thöôøng.
Bôûi vì boä saáy söû duïng doøng lôùn neân moïi söï keát noái phaûi chính xaùc vaø khoâng coù ñieän trôû
tieáp xuùc.
Rôø-le ñöôïc kieåm tra bình thöôøng gioáng nhö caùc rôø-le khaùc.
4. Chaån ñoaùn
Boä kieåm tra cuûa caûm bieán A/F cuõng gioáng nhö caûm bieán oâxy, tuy nhieân caûm bieán A/F coù
nhöõng ñaëc ñieåm khaùc. Nhö vaäy, caùc thoâng soá hoaït ñoäng cuûa söï kieåm tra cuõng khaùc.
Boä kieåm tra cuûa caûm bieán A/F kieåm tra söï truïc traëc cuûa maïch caûm bieán, toác ñoä phaûn hoài
chaäm vaø cho söï hoaït ñoäng sai chöùc naêng cuûa maïch saáy cuûa caûm bieán. Nhö vaäy moãi maõ chaån
ñoaùn ñöôïc söû duïng cho töøng ñieàu kieän cuûa töøng caûm bieán. Caùc caûm bieán A/F ñöôïc trang bò ñeå
kieåm soaùt cho töøng loãi sai cuûa caûm bieán,tuy nhieân ECM vaãn tieáp tuïc giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa
caûm bieán.
Khi ECM nhaän thaáy caùc ñieàu kieän vaän haønh toái öu, ECM seõ kieåm tra söï laøm vieäc cuûa caùc
caûm bieán A/F baèng caùch ño tín hieäu phaûn hoài khi löôïng nhieân lieäu khaùc nhau ñöôïc phun vaøo
xy-lanh. Söï phaûn hoài caøng nhanh thì caøng toát. Nhöng caùc tín hieäu naøy seõ khoâng chính xaùc neáu
caûm bieán bò hö hoûng.

- 78 -