Professional Documents
Culture Documents
Waluty notowane są na rynku w parach – pierwszą walutę w parze nazywamy walutą bazową, a drugą
walutą kwotowaną.
Przykładowo w parze walutowej EUR/USD: euro jest walutą bazową, natomiast dolar walutą
kwotowaną.
Instrumenty finansowe kwotowane są według cen bid (oferta kupna waluty bazowej) oraz cen ask
(oferta sprzedaży waluty Bazowej). SPREAD to różnica między dwoma cenami. W praktyce często
operuje się ceną średnią zleceń bid i ask.
– Przykładowo dla kursu EUR/PLN zlecenia mogą być określone na poziomie 3,9135/3,9185 (bid/ask),
co oznacza, że SPREAD Wynosi 0,0050.Kupujący EUR (oferta bid) chce uzyskać niższą cenę,
sprzedający (oferta ask) –wyższą.
Kurs stały
Zakłada dwoistość kursów – w systemie kursu stałego władze monetarne wyznaczają poziom kursu
bazowego, natomiast na rynku kształtuje się kurs bieżący, stosowany przez banki komercyjne. Bieżący
kurs rynkowy może wahać się wokół kursu bazowego tylko w ustalonych granicach wahań.
Zalety:
Wady:
– łatwość przerzucania trudności wewnętrznych innych krajów na kraj stosujący kurs stały,
– kurs bazowy rzadko pokrywa się z kursem rzeczywistym (aktualnej sytuacji gospodarczej kraju) –
ograniczona wartość informacyjna kursu.
Kurs zmienny
Jest kursem równoważącym podaż i popyt na rynku walutowym. Nie wymaga od banku centralnego
przeprowadzania interwencji na rynku walutowym i interwencje te bądź nie są w ogóle podejmowane
(kurs płynny czysty), bądź mogą występować (kurs płynny brudny – kierowany), ale moment ich
przeprowadzenia i rozmiar zależą od decyzji banku centralnego.
Zalety:
– pokrywa się z kursem rzeczywistym, jest neutralny w kształtowaniu się konkurencyjności wymiany,
dobrze spełnia funkcję informacyjną, pozwala maksymalizować korzyści z wymiany,
– znaczne zmniejszenie rezerw walutowych ( w stosunku do tych, które są potrzebne przy kursie
stałym),
Wady:
Aprecjacja – kurs PLN w stosunku do innych walut wzrasta (np. Kurs PLN/EUR wzrasta z 0,25 EUR do
0,26 EUR) równocześnie należy przeznaczyć mniejszą ilość waluty krajowej na zakup walut obcych, a
to oznacza w kraju spadek kursu walut zagranicznych (np. Kurs walutowy spada z 4,0 PLN za 1 EUR do
3,8 PLN za 1 EUR).
Deprecjacja, czyli spadek wartości waluty krajowej (np. Kurs PLN/EUR spada z 0,25 do 0,24), co
oznacza wzrost kursu walut zagranicznych czyli wzrost wartości waluty zagranicznej – (np. Kurs
EUR/PLN rośnie z 4,0 PLN za EUR do 4,3 PLN za EUR)
– (S)
– (S)
– (D)
(D)
PKB
– wzrost PKB – powoduje zwykle umacnianie się waluty krajowej w stosunku do waluty obcej
(aprecjacja = wzrost krajowego kursu walutowego,
Spadek kursu walut zagranicznych – przeznaczamy mniejszą ilość waluty krajowej na zakup walut
obcych )
– spadek PKB – możliwe osłabienie waluty krajowej w stosunku do waluty obcej (deprecjacja =
spadek krajowego kursu walutowego – wzrost wartości waluty zagranicznej)
– spadek stóp procentowych – odwrotnie: spadek napływu kapitału i spadek podaży waluty
Poziom bezrobocia
Bilans płatniczy
– W kierunku podniesienia poziomu kursu waluty danego kraju, będą działały czynniki przyczyniające
się do zwiększenia popytu na oferowane przez ten kraj dobra i usługi (np. Szybszy niż w innych krajach
wzrost wydajności pracy, szybsze tempo postępu technicznego.
– Na poziom kursu waluty danego kraju mogą wpływać czynniki oddziałujące na wielkość
dopływających do danego kraju kapitałów zagranicznych. Wzrost dochodowości i zmniejszenie ryzyka
inwestycyjnego powodują zwiększony dopływ kapitałów zagranicznych, zwiększając tym samym popyt
na walutę danego kraju, co może jednocześnie wpływać na wzrost kursu tej waluty.
– Oczekiwania zmian kursów mogą stać się samoistnym elementem oddziałującym na wielkość kursu.
Oczekiwanie deprecjacji kursu waluty może być wystarczającym motywem do decyzji o jej sprzedaży.
Jeżeli decyzja taka zostanie podjęta w tym samym czasie, przez większą liczbę podmiotów
operujących na rynku walutowym, doprowadzi ona do spadku popytu na daną walutę, a tym samym
do obniżenia jej kursu.
– Rachunek nostro – rachunek jaki dany bank otworzył w innym banku w kraju lub za granicą. Jest
to„naszrachunek u was”;
– Rachunek loro – rachunek jaki dany bank otworzył u siebie dla innego banku. Jest to „wasz rachunek
u Nas”;
– Rachunek vostro – rachunek prowadzony w obcym banku dla obcego klienta. Jest to „ich rachunek u
Was”;
SWIFT (z ang. Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunica on czyli Stowarzyszenie dla
Światowej Międzybankowej Telekomunikacji Finansowej) to organizacja non-profit, zrzeszająca
Instytucje finansowe (banki, maklerzy, brokerzy, podmioty infrastruktury rynkowej oraz
menadżerowie), nadaje m.in. numer BIC tj. Business Iden fier Code międzynarodowy kod
Identyfikujący, niezbędny w międzynarodowym obrocie finansowym.
Głównym zadaniem organizacji jest przydzielanie i rejestracja kodów SWIFT/BIC. W Polsce użyjemy
kodu SWIFT w momencie przelewu za granicę, natomiast za granicą użyjemy kodu BIC. Kody
SWIFT/BIC są równoznaczne, różnica polega na stronie transakcji międzynarodowej. Kod jest
nadawany każdej instytucji bankowej w celu umożliwienia wiarygodnej oraz niezależnej komunikacji.
Każdy kod składa się z 8 znaków, w których występują litery oraz cyfry. Jest on jawny, stały oraz
niezmienny:
– kolejne 2 znaki to literowy kod oznaczający kraj, w którym bank się znajduję
– następnie 2 znaki to cyfrowy lub literowy kod identyfikujący bank, inaczej to skrót miejsca siedziby
banku
Czasami kod SWIFT jest ten rozszerzony do 11 znaków, aby wskazać oddział danego banku
Rozliczenia międzynarodowe
▪ Niewarunkowane
▪ Uwarunkowane
▪ Kompensacyjne
▪ Barterowe
▪ Clearing
❑ Dwustronny
❑ Wielostronny
▪ Switch
Cechy kompensaty:
– Dostawy nie muszą się równoważyć- niekompensowana część może być rozliczona w pieniądzu
Nieuwarunkowane:
– Czek
– Weksel
Uwarunkowane:
– Inkaso dokumentowe
– Akredytywa dokumentowa
Weksel – papier wartościowy o określonej przez prawo wekslowe formie, wyróżniamy dwa rodzaje
weksla:
– Weksel własny – w handlu zagranicznym wystawcą tego weksla jest importer, a remitentem
Eksporter.
– Weksel trasowany – w handlu zagranicznym wystawcą tego weksla (trasantem) jest eksporter, a
trasatem importer. Akceptantem tzn. Trasatem, uznającym polecenie wydane mu przez trasanta, jest
importer.
– Remitent – pierwszy uprawniony wierzyciel wekslowy. Osoba, wskazana na wekslu, której ma być
– Akceptant – trasat po przyjęciu i zaakceptowaniu weksla. Osoba, która zobowiązała się do zapłaty
– Indosant (żyrant) – osoba przenosząca prawa z weksla poprzez indos (czyli zbycie weksla), indosant
Dyskonto weksla to kwota potrącana przez bank z uwagi na nabycie weksla handlowego przed
terminem jego płatności. Kwota dyskonta zależy od liczby dni pomiędzy dniem złożenia weksla do
dyskonta w banku do dnia poprzedzającego dzień płatności weksla.
Wysokość stopy procentowej oferowanej przez bank jest w głównie wynikiem oceny wiarygodności
płatników wekslowych. Banki przyjmują do dyskonta tylko takie weksle, które spełniają formalne
wymogi prawa wekslowego
Czeki
Systemy czekowe:
• Konwencyjny (genewski) – należą do niego m.in.: Austria, Belgia, Czechy, Francja, Hiszpania,
Holandia, Japonia, Niemcy, Polska, Szwajcaria, Węgry;
• Skup czeku oznacza natychmiastową realizację czeku przez bank i wypłatę eksporterowi należności
czekowej.
Banki przyjmują do skupu tylko czeki bankierskie wystawione przez zagranicznych korespondentów
banku;
• Inkaso czeków oznacza, że bank przyjmuje czek od eksportera i wysyła go do trasata. Należność z
czeku przekazywana jest dopiero po otrzymaniu przez bank pokrycia od trasata;
• zwraca się on do banku z wnioskiem o wystawienie czeku bankierskiego, za którego płaci z góry, po
wystawieniu czek jest zakreślany i wysyłany pocztą eksporterowi
Akredytywa dokumentowa
Rodzaje akredytywy
Z punktu widzenia funkcji, które bank pośredniczący (eksportera) spełnia wobec eksportera:
– negocjacyjna – bank jest upoważniony do negocjacji dokumentów, czyli ich sprawdzenia i wypłaty
kwoty akredytywy;
– nieprzenośna – do jej realizacji i podjęcia zapłaty upoważniony jest jeden określony beneficjent
(eksporter);
Inkaso
Rodzaje inkasa
– gotówkowe (typu d/p) – w tej formule importer może otrzymać dokumenty handlowe dopiero po
zapłacie ustalonej kwoty pieniędzy,
Formy płatności – od najbardziej do najmniej korzystanej dla importera czytamy od dołu do góry
– banki muszą stosować normy dopuszczalnego ryzyka walutowego (określone przez NBP).
Importer oczekuje na uregulowanie zobowiązań zagranicznych (obawia się wzrostu kursu Waluty
obcej) – kupuje na termin w przyszłości
– Eksporter oczekuje na uregulowanie należności zagranicznych (obawia się spadku kursu Waluty
obcej) – sprzedaje na termin w przyszłości
Techniki wewnętrzne:
– klauzule waloryzacyjne,
Zewnętrzne:
– pokrycie kasowe,
– dyskonto weksli,
– transakcje forward,
– ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym.
Klauzule waloryzacyjne
Umożliwiają stronom kontraktu zmianę ceny towaru będącego przedmiotem kontraktu w takich
proporcjach, w jakich zmieni się kurs waluty transakcyjnej od momentu zawarcia umowy do
momentu zapłaty w relacji do uzgodnionej innej waluty lub koszyka walut. Klauzule działają na rzecz
obu stron.
Rodzaje klauzul:
- pełna – w przypadku zmiany kursu waluty kontraktu w okresie do terminu płatności następuje
proporcjonalna zmiana ceny lub wartości kontraktu,
- kursowa – wartość kontraktu porównuje się z kursem innej mocnej waluty w dniu zawarcia
kontraktu, jeżeli nastąpi zmiana kursów, relacja ta służy do przeliczenia różnic w dniu płatności,
- automatyczna z franszyzą – zmiana wartości kontraktu następuje tylko w sytuacji gdy zmiana kursu
przekracza określony wskaźnik procentowy, np. Zmiana wartości kontraktu nastąpi dopiero wtedy
kiedy poziom kursu waluty kontraktu ulegnie zmianie w stosunku do innej waluty o ponad 5%.
Transakcje futures
– kontrahenci mogą wywiązać się z transakcji w formie rozliczenia różnic cen z Izbą Rozrachunkową, A
ta kompensuje transakcje, pozostawiając do rozliczenia tylko zysk lub stratę ne o (fizyczna Dostawa
walut w praktyce rzadko spotykana),
Transakcje forward
– umowa między dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się dostarczyć, a druga przyjąć
określoną kwotę waluty, w określonym momencie w przyszłości, po z góry ustalonym kursie (warunki
umowy strony ustalają swobodnie),
– rozróżnia się:
▪ transakcje rzeczywiste – rozliczenie kończy się fizyczną dostawą lub zakupem określonej kwoty
waluty (termin zwykle do 12m-cy),
▪ transakcje nierzeczywiste – rozliczeniu podlega jedynie różnica kursowa pomiędzy ceną w dniu
zawarcia
3. Egzekwuje należności
Korzyści faktoringu:
Wady faktoringu:
– Opóźnienia w zapłatach,
Forfai ng polega na zakupie należności terminowych, jakie powstają w rezultacie eksportu towarów i
usług z wyłączeniem prawa regresu wobec eksportera odstępującego wierzytelności, przedmiotem
skupu są należności średnio i długoterminowe. Na ogół reprezentowane są w postaci weksla
własnego importera lub akceptowanej przez niego traty na zlecenie eksportera. Weksle te dyskontuje
instytucja forfai ngowa.
Kredyt kupiecki
Kredyt kupiecki określany jest również jako kredyt handlowy, z reguły udzielany jest przez sprzedawcę
nabywcy w transakcjach między przedsiębiorstwami i ma formę odroczenia terminu zapłaty w
stosunku do sprzedaży.
– Kredyt wekslowy
– Płatność z góry