CHƯƠNG 2

CÁC PHƯƠNG
THỨC GDTMQT

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-1

 Mục tiêu chương
• Kiến thức:
• Hiểu được các khái niệm về các phương thức
giao dịch phổ biến
• Phân tích được ưu điểm và nhược điểm của mỗi
phương thức giao dịch mua bán hàng hóa trên
thị trường thế giới

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-2

 Mục tiêu chương
• Kỹ năng:
• Đưa ra các quyết định về lựa chọn một phương
thức giao dịch thương mại quốc tế phù hợp với
năng lực thực tế của doanh nghiệp
• Có khả năng phân tích, đánh giá và đưa ra nhận
xét tư vấn cho các doanh nghiệp trong việc lựa
chọn phương thức giao dịch giao dịch phù hợp
với một thương vụ cụ thể.
• Mức độ tự chủ:

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-3

 Contents
Giao dịch trực tiếp

Mua thông qua trung gian

Mua bán đối lưu

Gia công QT

Đấu giá QT

Đấu thầu QT

Mua bán tại Hội chợ triển lãm

Mua bán tại Sở GD hàng hóa QT

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-4
 GIAO DỊCH TRỰC TIẾP
Xuất khẩu

Nhập khẩu

Tạm nhập tái xuất

Tạm xuất tái nhập

Chuyển khẩu (Cross-border

transhipment)
• (Transfer of goods through border-gates)

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-5

 LUẬT CHI PHỐI

Luật Thương Mại VN 2005

Luật Quản Lý Ngoại Thương VN 2017

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-6

 Đặc điểm
Có sự tham gia của các bên ở các QG khác nhau

Đồng tiền nước ngoài

Luật khác nhau

Dịch chuyển HH/DV ra khỏi biên giới

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-7

 MUA BÁN HÀNG HÓA/ DỊCH VỤ QUA
TRUNG GIAN

Mua bán hàng hóa quốc tế thông qua

trung gian là phương thức giao dịch
trong đó hai bên mua và bán thông qua
bên thứ ba để ký kết và thực hiện hợp
đồng (Luật Thương mại Việt Nam2005)

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-8

 Các hình thức mua hàng qua trung
gian

Đại diện thương nhân

Môi giới thương mại

Mua bán hàng hoá theo uỷ thác đại lý

Đại lý thương mại

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-9

 Mua bán đối lưu

Mua bán đối lưu là bất kỳ thỏa thuận thương

mại nào trong đó người bán hoặc nhà xuất
khẩu được yêu cầu chấp nhận thanh toán một
phần hoặc toàn bộ việc giao hàng, cung cấp
sản phẩm từ nước nhập khẩu.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-10

 Đặc điểm

Nhà xuất khẩu đồng thời là nhà

nhập khẩu

Tiền tệ không phải là phương tiện thanh

toán

Chủng loại hàng hóa đa dạng

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-11

 Các loại MB đối lưu

Compen
sation Barter
trade

Types
Buy of
back Counter- Offset
trade

Switch
trading Counter
(chuyển purchase
nợ)

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-12

 Ưu điểm của MB đối lưu

Chuyển giao
công nghệ

Giảm khó
Lợi ích khác
khăn của
…
BOP

Xâm nhập
Ổn định giá thị trường
mới

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-13

 Nhược điểm của MBĐL
Tốn thời gian

Phức tạp

Phí giao dịch cao

Các vấn đề về logistics

Không chắc chắn về giá trị

HH
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-14
 Các biện pháp bảo đảm thực
hiện MBĐL

Tài khoản đặc

L/C đối ứng
biệt

Kiểm soát chứng Phạt

từ bởi bên thứ 3

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-15

 GIA CÔNG HÀNG HÓA QUỐC TẾ

Gia công là hoạt động kinh doanh nhập khẩu

toàn bộ hoặc một phần nguyên phụ liệu, bộ phận
và linh kiện, phụ kiện, vật liệu đóng gói từ nước
ngoài dưới hình thức bảo lãnh và xuất khẩu
thành phẩm sau gia công, lắp ráp của doanh
nghiệp vào nội địa.

Được cung cấp nguyên liệu

Tự lo nguyên liệu

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-16

 Quy định hiện hành về Gia Công

Hợp đồng
• bằng văn bản hoặc hình thức
khác có giá trị pháp lý tương
đương
Hàng hóa
• các loại trừ hàng cấm kinh
doanh

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-17

 Quy định hiện hành về Gia Công

Quyền và nghĩa vụ của bên đặt gia công

• giao một phần hoặc toàn bộ nguyên liệu, vật liệu
để gia công.
• thu hồi toàn bộ sản phẩm gia công,…

Quyền và nghĩa vụ của bên nhận gia

công
• cung cấp một phần hoặc toàn bộ nguyên liệu,
vật liệu cho gia công.
• Được hưởng thù lao gia công và các chi phí hợp
lý khác…

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-18

 Quy định hiện hành về Gia Công

Phí gia công

• Bên nhận gia công có thể nhận tiền

công gia công bằng tiền mặt hoặc
bằng sản phẩm gia công, máy móc,
thiết bị phục vụ cho việc gia công.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-19

 Đặc điểm của Gia công

Đối tượng giao dịch: lực lượng lao động

Gia công: hang hóa xuất khẩu

Hàng hóa gia công: thâm dụng lao động

Bên nhận gia công: các QG đang phát triển

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-20

 Các hình thức Gia công
Theo quyền sở hữu nguyên liệu
• Bên đặt gia công giao một phần hoặc toàn bộ
nguyên liệu, vật liệu, sản phẩm dở dang cho
bên gia công và trả tiền công gia công.
• Bên đặt gia công bán nguyên vật liệu rồi mua
thành phẩm từ bên nhận gia công.
• Bên đặt gia công cung cấp nguyên liệu chính,
bên nhận gia công cung cấp nguyên liệu phụ.

Theo phí gia công

• Giá mục tiêu
• Chi phí gộp
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-21
 Các hình thức Gia công

Theo mối quan hệ gia công

• Gia công hai bên.
• Gia công đa bên.
• Bên đặt gia công cung cấp nguyên liệu chính,
bên nhận gia công cung cấp nguyên liệu phụ.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-22

 Các hình thức Gia công

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-23

 Ưu điểm của Gia công

Đối với bên nhận gia công:

• Tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao
động.
• Tiếp nhận công nghệ và phương pháp sản xuất
mới.
• Ít hoặc không gặp rủi ro trong tiêu thụ hàng hóa
• Sử dụng nguyên liệu trong nước.

Đối với bên đặt gia công:

• Chi phí thấp
• Di chuyển những ngành không thuận lợi ra
nước ngoài.
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-24
 Nhược điểm của Gia công

Đối với bên nhận gia công:

• Giá lao động thấp
• Công nghệ lỗi thời

Đối với bên đặt gia công:

• Sản phẩm chất lượng thấp
• Mô hình và nhãn hiệu có thể bị
đánh cắp
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-25
 Đấu giá quốc tế
Đấu giá hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đó
người bán hàng tự mình hoặc thuê người tổ chức đấu
giá thực hiện việc bán hàng hóa công khai để chọn
người mua trả giá cao nhất.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-26

 Quy định của VN về đấu giá
quốc tế
Điều 185: Đấu giá hàng hóa
• Định nghĩa
• Hai hình thức: upward bidding và downward bidding
Điều 186: Người tổ chức đấu giá, người bán hàng
• Auction organizers: traders
• Goods sellers: owners of goods
Điều 187. Người tham gia đấu giá, đấu giá viên

Điều 188: Nguyên tắc đấu giá

Điều 189: Quyền của người tổ chức đấu giá

Điều 190. Nghĩa vụ của người tổ chức đấu giá

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-27

 Các loại đấu giá quốc tế

Đấu giá thương mại

• hàng hóa thường được phân loại và

bán cho thương nhân

Đấu giá phi thương mại

• người mua bán hàng hóa như họ là để

giải phóng mặt bằng

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-28

 Thủ tục đấu giá quốc tế

Ký H hợp
Chuẩn bị
Kiểm tra
Đấu giá
đồng và
HH giao
hàng

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-29

 Đấu thầu quốc tế
Đấu thầu quốc tế là một phương thức mua sắm minh
bạch trong đó hồ sơ dự thầu từ các nhà thầu, nhà cung
cấp hoặc nhà cung cấp cạnh tranh được mời bằng
cách quảng cáo công khai về phạm vi, thông số kỹ
thuật, điều khoản và điều kiện của hợp đồng được đề
xuất cũng như tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu.

- Bên mời thầu

- Nhà thầu

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-30

 Quy định của VN về đấu thầu
quốc tế

Điều 214 đến Điều 232

Luật Thương mại VN
2005

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-31

 Các loại đấu thầu quốc tế
Về phạm vi đấu thầu:
• đấu thầu mở
• đặt giá thầu hạn chế
Về hình thức báo giá:
• Một túi hồ sơ dự thầu
• Hai túi hồ sơ dự thầu
Về thủ tục mở thầu:
• Giá thầu một kỳ
• Đấu thầu hai kỳ
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-32
 Các loại đấu thầu quốc tế

Về quy trình đánh giá nhà thầu

• Chọn trước giá thầu

• Bỏ chọn trước giá thầu

Về mục đích đấu thầu:

• giá thầu mua

• giá thầu dịch vụ
• giá thầu quản lý
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-33
 Giao dịch tại hội chợ, triển lãm
quốc tế

Hội chợ và triển lãm thương mại được tổ chức định kỳ

vào thời gian và địa điểm cụ thể để các công ty trong
ngành cụ thể có thể giới thiệu và trình diễn các sản phẩm
và dịch vụ mới nhất của họ, gặp gỡ các đối tác và khách
hàng trong ngành để ký kết hợp đồng mua bán.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-34

 Quy định kinh doanh tại hội chợ,
triển lãm quốc tế

Điều 129 đến Điều 140

trong Luật Thương mại
VN 2005

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-35

 Các loại hình hội chợ, triển
lãm quốc tế
Xét về tính chu kỳ
• Hội chợ, triển lãm định kỳ
• Hội chợ, triển lãm không định kỳ
•
Theo ngành
• Hội chợ, triển lãm tổng hợp
• Hội chợ, triển lãm chuyên ngành
Theo quy mô
• Hội chợ và triển lãm quốc tế
• Hội chợ, triển lãm quốc gia
• Hội chợ và triển lãm địa phương
•
14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-36
 Mua bán tại Sở giao dịch hàng
hóa
Hoạt động thương mại, theo đó các bên thoả thuận mua,
bán một số lượng hàng hoá thuộc một loại xác định thông
qua Sở giao dịch hàng hoá theo tiêu chuẩn của Sở giao
dịch hàng hoá, với giá cả thoả thuận tại thời điểm giao
kết hợp đồng và thời điểm giao kết hợp đồng. Giao hàng
được xác định là một thời điểm cụ thể trong tương lai.

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-37

 Quy chế giao dịch tại Sở giao
dịch hàng hóa

Điều 63 đến Điều 73

trong Luật TMVN 2005

14/01/2023 Nong Thi Nhu Mai – Faculty of Commerce – 0969.769.990 3-38