You are on page 1of 50

Rośliny zmodyfikowane

genetycznie
i żywność GMO
Zmodyfikowano większość roślin mających znaczenie użytkowe
Celowość otrzymywania odmian roślin
zmodyfikowanych genetycznie
Areał globalny upraw roślin GM (mln ha)
w latach 1996-2017

Areał uprawy roślin genetycznie zmodyfikowanych stale wzrasta


(od 1996 roku areał upraw wzrósł ponad 110 razy)
Uprawa roślin GM na świecie
2018 – liczba pozwoleń na odmiany GM dopuszczone
do żywności, pasz i upraw

Rank Country Number of Approvals


Food Feed Cultivation

1 USA 190 180 174


2 Japan 185 177 130
3 Canada 147 138 144
4 South Korea 156 148 0
5 Brazil 89 89 85
6 Mexico 188 29 15
7 Argentina 76 68 74
8 Philippines 103 102 13
9 European Union 99 100 3

10 Australia 118 19 39
11 Others 712 411 148
Total 2,063 1,461 825
Areał upraw roślin GM w Unii Europejskiej
(mln ha) w latach 1996-2017
Co to znaczy organizm zmodyfikowany
genetycznie (GMO)?
„organizm zmodyfikowany genetycznie (GMO)” oznacza organizm
z wyjątkiem istoty ludzkiej, w którym materiał genetyczny został
zmieniony w sposób, nie zachodzący w warunkach naturalnych w
skutek krzyżowania i/lub naturalnej rekombinacji”

Do technik modyfikacji genetycznej należą między innymi:


• techniki rekombinacji DNA z użyciem wektorów zawierających
wytworzone poza organizmem biorcy cząsteczki DNA
• techniki stosujące bezpośrednie włączenie materiału genetycznego
przygotowanego poza organizmem
• metody nie występujące w przyrodzie dla połączenia materiału
genetycznego co najmniej dwóch różnych komórek
Materiał genetyczny komórki
Inżynieria genetyczna
rekombinacja DNA
Inżynieria genetyczna umożliwia

izolowanie genów z komórek organizmu,


ich modyfikację (zmianę)
i przenoszenie z jednego organizmu do drugiego,
w celu wyprodukowania genetycznie zmodyfikowanych
organizmów (GMO) posiadających zupełnie nowe lub
ulepszone istniejące już cechy.
Zakres zabiegów genetycznych może obejmować zmianę
aktywności genów występujących w danym organizmie jak
również wprowadzenie do organizmu dodatkowych
kopii jego własnego lub obcego genu.
Przygotowanie zrekombinowanych
fragmentów DNA w celu transformacji

Fragment DNA z
Gen oporności wprowadzanym genem
na antybiotyki wektor
Miejsca
restrykcyjne

Lepkie
końce

Zrekombinowany
wektor
W jaki sposób otrzymuje się rośliny GM?

transgen
gen gen kodujący
wektor
selekcyjny pożądaną cechę terminator

wektor z
nowym
promotor genem

Przeniesienie nowego genu


do genomu rośliny:
- agrobacterium
- mikrowstrzeliwanie
- makro- i mikroiniekcja
- itp.
Roślina GM produkująca
pożądaną substancję

roślina GM
Transformowanie i regeneracja roślin
zmodyfikowanych genetycznie
system Agrobacterium tumefaciens

selekcja
Rekombinacja
transformantów
DNA

regeneracja
rośliny

plazmid
transformowanie
rośliny

Agrobacterium
tumefaciens
Najpopularniejsze cechy, o które wzbogaca się rośliny
uprawne
-tolerancja na herbicydy (np. rośliny Roundup® Ready)

Herbicyd Roundup zwalcza prawie wszystkie rośliny zielone. Rośliny


transgeniczne zawierające gen białka EPSPS rosną na polu po
zastosowaniu tego herbicydu, natomiast giną wszystkie chwasty. Nie ma
konieczności stosowania kilku herbicydów i częstego powtarzania
oprysku.
-odporność na szkodniki (rośliny Bt)

Do genomu rośliny wprowadza się gen cry z naturalnie występującej


w glebie bakterii Bacillus thuringiensis. Gen ten koduje białko
chroniące roślinę przed owadami. Nie ma konieczności stosowania
insektycydów. Białko Cry od wielu lat wykorzystywane jest do
ochrony roślin w gospodarstwach ekologicznych, jest nieszkodliwe dla
owadów pożytecznych, ludzi i zwierząt.
Przykłady ulepszonych roślin GM

roślina uzyskany efekt


truskawka bardziej słodkie owoce, wolniejsze dojrzewanie,
mrozoodporność
jabłka odporność na owady
winogrona odmiany bezpestkowe
pomidor opóźnienie dojrzewania, poprawa smaku i
zapachu, „uniknięcie” chemii w magazynowaniu
soja tolerancja herbicydów, jednorazowe opryski
rzepak olej o niższej zawartości nienasyconych kwasów
tłuszczowych
ziemniak wzrost ilości skrobi (amylopektyna), opóźnione
ciemnienie, odporność na stonkę
pszenica tolerancja herbicydów, więcej glutenu
kawa lepszy aromat, mniej kofeiny
„Złoty ryż”

- tzw. „złoty ryż” produkuje β-karoten, który


jest prekursorem witaminy A

- jego uprawa w krajach Trzeciego Świata może


zmniejszyć niedobór witaminy A

- jednym z objawów niedoboru witaminy A


jest ślepota dzieci

Jak szacuje Światowa Organizacja Zdrowia,


rocznie aż do 500 000 dzieci na świecie
traci wzrok z powodu niedoboru witaminy A.
Arbuz naturalny, 3000 p.n.e. Arbuz obecnie, 2014
Kontrowersje wokół GMO?

Problem wyżywienia i głód


Europa - dosyć żywności konwencjonalnej po
co GMO

Regulacje prawne
kraj próg zawartości GMO oznakowanie GMO

Chiny 0% System znakowania Tak/Nie.

Australia 1% Żywność i dodatki >=1% GMO.


& Nowa
Zelandia
Unia 0.9% Żywność i dodatki >=0.9% GMO. Szczególna uwaga
Europ. zwrócona na soję, kukurydzę i ich pochodne (np. olej,
lecytyna sojowa).

Japonia 5% Żywność >=5% GMO musi być oznaczona jako GM.

Korea 3% Znakowanie żywności zawierającej GMO >=3%.

Tajwan 5% Produkty żywnościowe zawierające GM soję lub kukurydzę


>=5%.
Zasady znakowania żywności genetycznie zmodyfikowanej w UE
Żywność znajdująca się w Unijnym Rejestrze Genetycznie Zmodyfikowanej Żywności i Paszy
może znajdować się na rynku Unii Europejskiej, w tym Polski, pod warunkiem, że jest
oznakowana zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1829/2003.

Zgodnie z art. 13 ww. rozporządzenia, na etykiecie produktu spożywczego, który zawiera


lub składa się z GMO, jest wyprodukowany lub zawiera składniki wyprodukowane z GMO
powinna być zamieszczona jedna z następujących informacji:
„genetycznie zmodyfikowany”,
„wyprodukowany z genetycznie zmodyfikowanego (nazwa składnika)”,
„zawiera genetycznie zmodyfikowany (nazwa organizmu)”,
„zawiera (nazwa składnika) wyprodukowany z genetycznie zmodyfikowanego (nazwa
organizmu)”.
Dla nieopakowanych jednostkowo produktów spożywczych, oferowanych konsumentowi
lub w miejscach zbiorowego żywienia (restauracjach, szpitalach, stołówkach itp.),
informacja o tym, że dany produkt spożywczy jest genetycznie zmodyfikowany musi
znajdować się przy produkcie w miejscu widocznym dla konsumenta.
Regulacje prawne związane z GMO w Polsce
Polska ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych i późniejsze zmiany dostosowujące
prawodawstwo polskie do unijnego. Zakres ustawy:

- zamknięte użycie GMO


- zamierzone uwalnianie GMO do środowiska w celach innych niż
wprowadzenie do obrotu
- wprowadzanie do obrotu produktów GMO
- wywóz za granicę i tranzyt produktów GMO
- właściwość organów administracji rządowej w sprawach GMO

Z dniem 30 marca 2015 r., weszła nowa ustawa o


mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych
(na podst. Dz. U. z 2015 r., poz. 277)
Zakład inżynierii genetycznej

Zamknięte użycie GMM lub GMO prowadzi się wyłącznie w zakładach inżynierii

genetycznej.

Prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej, w którym ma być prowadzone zamknięte

użycie GMM lub GMO, wymaga uzyskania zezwolenia ministra do spraw środowiska.

Zamknięte użycie GMM i GMO

zamknięte użycie GMM - rozumie się przez to poddawanie mikroorganizmów

modyfikacji genetycznej lub prowadzenie hodowli komórkowej GMM, ich usuwanie

lub wykorzystywanie w jakikolwiek inny sposób, podczas których są stosowane

zabezpieczenia w celu skutecznego ograniczenia kontaktu GMM z ludźmi lub

środowiskiem oraz zapewnienia wysokiego poziomu ich ochrony.


Załącznik nr 1
SZCZEGÓŁOWE RODZAJE ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA STOSOWANE W ZAKŁADACH INŻYNIERII
GENETYCZNEJ PRZEWIDZIANE DLA POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA
MIKROORGANIZMÓW GENETYCZNIE ZMODYFIKOWANYCH (GMM)
I. Środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w warunkach laboratoryjnych

LP. WYMAGANE ŚRODKI STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO


BEZPIECZEŃSTWA UŻYCIA GMM
I II III IV
1 Pomieszczenie: laboratorium: izolacja1) Niewymagana Niewymagana Wymagana Wymagana

2 Laboratorium dostosowane do Niewymagane Niewymagane Wymagane Wymagane


fumigacji (dezynfekcji gazami)
Wyposażenie
3 Powierzchnie odporne na wodę, Wymagane (stół) Wymagane (stół) Wymagane (stół, podłoga) Wymagane (stół,
kwasy, zasady, podłoga, ściany, sufit)
rozpuszczalniki, środki odkażające
oraz łatwe do czyszczenia
4 Wejście do laboratorium przez Niewymagane Niewymagane Fakultatywnie3) Wymagane
śluzę powietrzną2)
5 Urządzenia utrzymujące Niewymagane Niewymagane Wymagane z wyjątkami4) Wymagane
podciśnienie
6 Wprowadzanie i wyprowadzanie Niewymagane Niewymagane Wymagane filtry HEPA dla Wymagane filtry HEPA
powietrza przez filtry HEPA5) powietrza pobieranego z dla powietrza
laboratorium, z wyjątkami4)
7 Zaopatrzenie w komorę Niewymagane Fakultatywnie Wymagane Wymagane
bezpiecznej pracy
(stanowisko bezpieczeństwa
mikrobiologicznego)
8 Autoklaw Na miejscu W budynku W pomieszcze W laboratorium - przelotowy z
niu7) dwoma wejściami
System pracy
9 Ograniczony dostęp Niewymagany Wymagany Wymagany Wymagany

10 Znak zagrożenia biologicznego Niewymagany Wymagany Wymagany Wymagany


na drzwiach
11 Szczególne środki kontroli Niewymagany Wymagana minimalizacja Wymagane Wymagane zapobieganie
rozprzestrzeniania się aerozoli rozprzestrzeniania się zapobieganie rozprzestrzenianiu się aerozoli
aerozoli rozprzestrze
nianiu się aerozoli
12 Umywalki Wymagane Wymagane Wymagane Wymagane

13 Umywalki uruchamiane bez Fakultatywnie Wymagane Wymagane Wymagane


użycia rąk
14 Dezynfekcja rąk Fakultatywnie Wymagana Wymagana Wymagana
15 Prysznice Niewymagane Niewymagane Fakultatywnie Wymagane
16 Odzież ochronna Odpowiednia Odpowiednia odzież Odpowiednia odzież Całkowita zmiana odzieży i
odzież ochronna ochronna ochronna (Fakultatyw obuwia przed wejściem i
nie -obuwie) wyjściem
17 Rękawiczki Niewymagane Fakultatywnie Wymagane Wymagane

18 Konstrukcja laboratorium Fakultatywnie Wymagana Wymagana Wymagana


pozwalająca na skuteczną
ochronę przed potencjalnymi
przenosicielami (np. owadami i
gryzoniami)
Odpady
19 Dezaktywacja mikroorganizmów Niewymagane Niewymagane Fakultatywnie Wymagana
genetycznie zmodyfikowanych w
wodzie z odpływu umywalek do mycia
rąk, kratek ściekowych i pryszniców
oraz z podobnych ścieków
20 Dezaktywacja mikroorganizmów Fakultatywnie Wymagana Wymagana Wymagana
genetycznie zmodyfikowanych w
zakażonym materiale i odpadach
Inne środki
21 Wyposażenie laboratorium we własny sprzęt Niewymagane Niewymagane Fakultatywnie Wymagane

22 Okno do obserwacji lub podobne Fakultatywnie Fakultatywnie Fakultatywnie Wymagane


rozwiązanie, tak, aby pracownicy mogli być
widoczni
Kto w Polsce sprawuje kontrolę nad GMO?
Organy zajmujące się GMO Rejestr GMO
Minister Środowiska Zamknięte użycie
Komisja ds. GMO Zamierzone uwolnienie
Wprowadzenie do obrotu (w
Organy kontrolne: tym import)
Inspekcja Sanitarna Wywóz za granicę i tranzyt
Inspekcja Ochrony Roślin i Wzory wniosków, procedury
Nasiennictwa ich składania, instrukcja
Inspekcja Ochrony Środowiska Kontrola graniczna
Inspekcja Weterynaryjna Opłaty
Inspekcja Handlowa Protokół o bezpieczeństwie
Państwowa Inspekcja Pracy biologicznym
Inspekcja Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych Sekretariat Protokołu
Organy Administracji Celnej Krajowy punkt kontaktowy
Źródła informacji o
Laboratoria referencyjne bezpieczeństwie biologicznym
Akty prawne
Prawo krajowe i
międzynarodowe
Dlaczego GMO jest tak ściśle
kontrolowane?
Potencjalne zagrożenia związane z
wprowadzaniem GMO do środowiska i obrotu

1. Tworzenie kombinacji genów niemożliwych do


uzyskania w naturalny sposób

2. Przypadkowe włączanie się obcego fragmentu DNA, co


może prowadzić do niebezpiecznej reorganizacji genomu

3. Geny oporności na antybiotyki stosowane


w selekcji transformantów mogą być potencjalnym
źródłem powstania oporności na antybiotyki w
środowisku
Analiza żywności w kierunku wykrywania
składników GM
Wykrywanie genetycznych modyfikacji

analiza DNA lub białka

I. Testy jakościowe (odpowiedź tak/nie)


1. Jakościowa analiza DNA (PCR) wynik ujemny = brak
2. Jakościowa analiza białka mierzalnych ilości GMO
(immunodetekcja – ELISA)

wynik dodatni

II. Testy ilościowe < 0.9 % GMO – produktu


nie znakuje się
1. Ilościowa analiza DNA (Q-PCR)
> 0.9 % GMO – produkt
2. Ilościowa analiza białka wymaga oznakowania
Identyfikacja
gatunku rośliny

Detekcja
genetycznych
modyfikacji

Detekcja danej
odmiany rośliny
GM
Docelowe sekwencje DNA używane podczas wykrywania
genetycznie zmodyfikowanych składników żywności
Rodzaje testów Sekwencje docelowe

Grupa I – testy przesiewowe Promotory (prokariotyczne), np:


-promotor (P-35S) z wirusa mozaiki kalafiora CaMV
Terminatory (prokariotyczne), np.:
-terminator (T-35S) z CaMV
-terminator T-nos z A. tumefaciens
Geny selekcyjne lub reporterowe, np.:
-gen β-laktamazy (bla)- odporność na ampicylinę
-gen fosfotransferazy neomycynowej II (nptII) kodujący
odporność na neomycynę i kanamycynę
-gen β-glukuronidazy (gus)
Grupa II – testy specyficzne dla Geny strukturalne, np:
wprowadzanych genów -gen acetylotransferazy fosfinotriciny (bar)
-geny kodujące białka klasy Cry dające odporność na owady

Grupa III – testy specyficzne dla Sekwencje zachodzące na genom roślinny


powstających konstruktów i wprowadzane fragmenty DNA, np.:
genomowych ryż Mon810 : intron hsp70 – promotor P-35S
: intron hsp70 – gen cryIA(b)
pomidor Zeneca : gen poligalakturonazy
– terminator T- nos
Metody wykrywania GMO na podstawie
analizy DNA

Komercyjnie stosuje się PCR

PCR – łańcuchowa reakcja polimerazy

– technika umożliwiająca amplifikację (namnażanie)


in vitro szukanych fragmentów DNA, a następnie ich
wykrywanie z użyciem np. elektroforezy żelowej

- może mieć zastosowanie do analizy jakościowej oraz


ilościowej (real-time PCR)
PCR
elektroforeza

real-time PCR oznaczenie ilościowe GMO


Metody wykrywania GMO na podstawie
analizy białka

Podstawowe zastosowanie mają immunoenzymatyczne testy


ELISA (metoda umożliwiająca wykrycie antygenu przez
specyficzne przeciwciała, dzięki reakcji barwnej katalizowanej
przez enzym)

Wynik dodatni Wynik ujemny


Testy ELISA

Produkowane są zestawy ELISA np. do:

• detekcji i oznaczania ilościowego soi RR zawierającej gen


EPSPS (odporność na Roundup), limit detekcji 0.35 %

• wykrywania kukurydzy Mon 810 zawierającej gen cry1Ab


(odporność na owady), oznaczanie w granicach 0.15 % - 2.0 %
Testy immunoenzymatyczne ‘lateral flow
strip’ można stosować w warunkach
polowych

• ‘lateral flow strip’ – czas analizy 5-10 min


(dostępne np. do wykrywania genów cryIAb
w GM kukurydzy oraz białka EPSPS w soi,
bawełnie, burakach cukrowych i rzepaku)

Wynik ujemny - kontrola


Wynik ujemny - brak GM
Wynik dodatni - GM
Ograniczenia w stosowaniu metod detekcji
GMO opartych na analizie DNA

• możliwość degradacji DNA pod wpływem obróbki


produktów żywnościowych (wysoka temp., niskie pH)

• obecność składników hamujących aktywność polimerazy


DNA (reakcja PCR) ~ fałszywe wyniki negatywne

• możliwość występowania niektórych genów


charakterystycznych dla GM w glebie (promotor P-35S,
terminator T-nos, gen odporności na kanamycynę – nptII)
~ fałszywe wyniki pozytywne
Ograniczenia w stosowaniu metod detekcji
GM opartych na analizie białka

• białko jest bardzo wrażliwe na czynniki zewnętrzne, testy


ELISA mają w zasadzie zastosowanie do wykrywania GMO
w materiale surowym

• nie wszystkie sekwencje obecne w transgenie ulegają


translacji, czyli nie wchodzą w skład powstającego białka
(regiony regulatorowe: promotor, terminator)

• testy ELISA są trudne do przeprowadzenia dla produktów


końcowych zawierających wiele różnych składników
Nowa ustawa a uprawy GMO w Polsce

28.07.18 - weszła w życie nowelizacja ustawy o mikroorganizmach i organizmach


genetycznie zmodyfikowanych.
Przewiduje się w niej możliwość prowadzenia uprawy GMO (czego wymaga od
wszystkich państw członkowskich Unia Europejska), ale w praktyce spełnienie
wszystkich wymogów nie będzie łatwe.
Prowadzenie uprawy roślin GMO będzie wymagało utworzenia specjalnej strefy.
„Wprowadzone rozwiązania zapewnią, że Polska nadal będzie wolna od upraw GMO.
Nowe regulacje zwiększą bezpieczeństwo ludzi
i zwierząt tworząc ochronę przed niekontrolowanym występowaniem GMO, a więc także
przed wpływem takiego występowania na lokalne produkty rolne. To z kolei pozwoli na
szeroką promocję polskich produktów spożywczych, jako wolnych od GMO„.
Prowadzenie uprawy GMO, będzie wymagało m.in. Uzyskania oświadczenia od
posiadaczy gruntów położonych w odległości 3 km od gruntu, na którym planowana jest
taka uprawa, iż nie sprzeciwiają się jej.
KONTROLA UPRAW GMO w Polsce

Ustawa z dnia 13 lutego 2020r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 425) powierzyła zadania związane
z kontrolą upraw GMO (na zasadach określonych w ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o
mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych) Państwowej Inspekcji
Ochrony Roślin i Nasiennictwa Inspekcja.
Zadanie jest realizowane poprzez kontrolę: materiału siewnego, plantacji nasiennych i
plantacji produkcyjnych.
Gatunki roślin uprawnych objęte kontrolą to: kukurydza, rzepak i soja.

Zadanie kontroli upraw pod kątem obecności GMO realizowane jest przez Inspekcję od
2018 r.

Badania laboratoryjne przeprowadzane są przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i


Nasiennictwa w Laboratorium Badania GMO Centralnego Laboratorium w Toruniu.
Wyniki kontroli upraw GMO w latach 2018 - 2021

Materiał siewny Plantacje nasienne Plantacje produkcyjne

Liczba kontroli Liczba wykonanych Liczba wykonanych Poziomy Liczba wykonanych Poziomy
Rok Liczba kontroli Liczba wyników Poziomy Liczba kontroli Liczba wyników Liczba kontroli - Liczba wyników
ogółem badań badań i rodzaje badań i rodzaje
[liczba partii] pozytywnych i rodzaje domieszki [liczba plantacji] pozytywnych [liczba plantacji] pozytywnych
laboratoryjnych laboratoryjnych domieszki laboratoryjnych domieszki

2018 631 271 271 0 0 0 0 360 363 0 0

8 partii kukurydzy - MON 810


na poziomie od 0,1% do 0,43%
3 próbki kukurydzy - MON
2019 3069 501 501 12 810 poniżej 0,1% 5 5 0 0 2563 2563 0 0
1 partia soi - MON40-3-2
poniżej 0,1%

3 partie kukurydzy - MON810 kukurydza -


poniżej 0,1% P35S, MON810 w ilości
1 partia soi - MON40-3-2, 1,04%+/- 0,006
2020 3013 469 469 4 P35S, Tnos poniżej 0,1%, 507 507 0 0 2037 2037 1

2 partie kukurydzy kukurydza


- MON810 poniżej 0,1% MON 810 w ilości 0,34%
- MIR 162 poniżej 0,1%
2021 3019 483 483 2 566 566 1 1970 1970 0 0
Poprzednie lata
Wyniki kontroli artykułów spożywczych
w zakresie zawartości organizmów genetycznie
zmodyfikowanych
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-
Spożywczych
Rok 2003
Badano próbki żywności dla ludzi i zwierząt
spośród wytypowanych 137 próbek poddanych wstępnym
badaniom (ilościowo przebadano 38 prób) :

• w 34 próbach stwierdzono zawartość GMO


• w 17 przekraczała ona 1%
• w 6 próbkach deklarowanych jako wolne od GMO
wykryto od 1,6 % (+/- 0,3 %) do 80 % (+/- 4 %) GM
komponentów *

* Źródło: Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-


Spożywczych: www.ijhar-s.gov.pl
Rok 2004

do analiz pobrano próbki przeznaczone do produkcji żywności dla


ludzi, nie pobierano próbek środków żywienia zwierząt

• 186 partii (146,5 ton) nie posiadało żadnej informacji nt.


zawartości GMO, co stanowiło ponad 61% partii

• w 6 próbkach stwierdzono zawartość soi RR powyżej 0,9% ,


w tym:
- 2 próbki były deklarowane jako wolne od GMO
- 3 nie posiadały żadnej deklaracji odnośnie zawartości GMO
- 1 próbka deklarowana była jako wyprodukowana z GMO
Dalsze działania kontrolne

Kontrola przeprowadzona w 2004 roku wykazała, iż znajdujące się


w obrocie na rynku krajowym nasiona soi oraz przetwory sojowe,
w większości posiadają certyfikaty poświadczające, iż ww.
produkty są wolne od modyfikacji genetycznych.

Niemniej jednak, na podstawie analiz przeprowadzanych przez


instytucje monitorujące obrót produktami GMO oraz sygnałów
napływających z rynku, IJHARS szacuje, że 99% nasion soi
znajdujących się w obrocie, pochodzi z upraw modyfikowanych
genetycznie.
w II kwartale 2009 r. Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych
przeprowadził kontrolę w zakresie:
wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych
potencjalnie zawierających produkty GMO

Nie stwierdzono nieprawidłowości

Wyniki kontroli przeprowadzonych przez WIJHARS z/s w III


kwartale 2014 r.
Celem kontroli było m.in. zbadanie surowców sojowych stosowanych do
produkcji wyrobów garmażeryjnych, na obecność organizmów genetycznie
zmodyfikowanych oraz identyfikacja modyfikacji genetycznych, a także
sprawdzenie: prawidłowości znakowania przeznaczonych do obrotu
produktów zawierających GMO, składających się z GMO lub
wyprodukowanych z GMO, z uwzględnieniem rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) Nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 roku w
sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy

Nie stwierdzono nieprawidłowości

You might also like