เลขยกกำลัง

โดย
ผูช้ ่วยศาสตราจารย์วิญญู สมอหมอบ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอี สาน
วิทยาเขตขอนแก่น
 เลขยกกำลัง
n
นิยำม a เรียก a ว่ ำ เลขฐำน
เรียก n ว่ ำ เลขชี้กำลัง
อ่ ำนว่ ำ aยกกำลัง n คือ
n
a  aa...a
n ตัว
เช่น 5
2  2  2  2  2  2  32
สมบัติของเลขชี้กำลัง
1. a 0  1
0
เช่น 2 1 ,
0
5 1 ,
0
x 1 ,
0
e 1
2. 1  a n
n
a
เช่น 1 1 1  25 ,
2 ,
2 25

1  32 , 1  x 2 ,
2 x 2
3
 1
3. n a  a n
1 1
34 4 3
เช่น 3 3
2
, ,
1 1
2 3 x  x 3
x x , ,
1
1 
2 2 x 4
4 x  x 4
, 4 x
 m

 
n m m n
4. a  a
n a
5 3
3 5 3 2
เช่น 2 2 , x 3
x ,
4  3
3 3 3 x 4
3 4 ,
x x , 4 3
3 x

 
2 3 3
9  9  3  27
 m n mn
5. a a a
หมายถึง
m n
a a  a  a  ... aa  a  ... a
m ตัว n ตัว
2 3
เช่น 2  2  2  2  2  2  2  32 ,
หรือ 2  2  2
2 3 2 3 5
 2  32 ,
x2
x x
21
2x
5
2

3 4
x x x
1 4
3  x
7
3
 m
6. a  a mn
n
a
หมายถึง a  a  ... a
m
a m ตัว

a n a  a  ... a
n ตัว
เช่น 2 5 2  2  2  2  2
  2 2 2  8
2 2 2  2
5
หรือ 2  25 2  23  8 ,
2
   x2 ,
2 3
2 2 1
x x 2
x
1 
4  1
x 3 1
x 3 x 
3 4 3 x
x
 4 2
18 x y
ตัวอย่าง จงทา 3 5
ให้อยู่ในรูปอย่างง่าย
4x y
วิธีทา 18 x 4 y 2 18 43 2( 5)
 x y
3 5 4
4x y
3
9y

7
2x
   m n mn
7. a a

 
n
หมายถึง a m m m m
 a a  . . .  a  a mn

n ตัว
 2 3 6
เช่น 2  2  64

 2   2  2  2  2  64
3
หรือ 2 2 2 2 6
  
1
2 2 2
x  x x,

x  x   x ,
1
3 3 3 3
1
 1 3
  1 2 
 
  1 2
1  2
 1
   
x    x2    x
3 48
    

      
 
  
 
 n n n
8. ( ab)  a  b
เช่น 23  33   2  33  63  216 ,
3  5   3  5   15 , 8  4 2  2 2 ,
x x x x

12  4 3  2 3 , 27  9 3  3 3 ,
4 2
9 x  36 x  9 x 2
x 2

4  9 x 2 2
x 4

2
 3x x  4
 n n
9. a a
  
b b n
3 3
เช่น 6 6 3 8 8
    3  27 ,   42 ,
3 2 2 2
2
12 4 3 2 3
   3,
2 2 2
9x  1  9x  4  9x  4  9x  4
4 4 4 2
 m n ก็ต่อเมือ
10. a a ่ mn

ตัวอย่าง จงหาค่า x จากสมการ 2  8

x

วิธีทา x
2 8
x 3
2 2
x3
ตัวอย่าง จงหาค่า x จากสมการ 27 2 x 1 32 x  2 0
วิธีทา 272 x 1  32 x 2  0
27 2 x 1 32 x  2

 
3 2 x 1 2 x  2
3 3
36 x  3 3 2 x  2
6x  3  2x  2
4x  1
x 1
4
 n n
10. a  b ก็ต่อเมือ่ a  b
ตัวอย่าง จงหาค่า x จากสมการ  3  x   8
3

วิธีทา  3  x   8
3

3  x   2
3 3

3 x  2
3 2  x
x 1
ตัวอย่าง จงหาค่า x จากสมการ 2 (2 x 1) 8( x  2) 1
วิธีทา 2 (2 x 1) 8( x  2) 1
2 (2 x 1) 23( x  2) 1
2 (2 x 1) 2 (3 x  6) 2 0

25 x 5 20
5x  5  0
5 x  5
x  1
อยำกให้ วชิ ำคณิตศำสตร์
เป็ นเรื่องทีง่ า่ ย
เวลาเรียนในห้องเรียนจะต้อง
 ตำดู หูฟัง
สมองคิด จิตจดจ่ อ
ไม่ เข้ ำใจให้ ถำม
กลับบ้ ำนแล้วทบทวนสม่ำเสมอ