თემა: უჯრედის მეტაბოლიზმი საათების სავარაუდო რაოდენობა 8- 10

თემასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები: თემასთან დაკავშირებული საკვანძო შეკითხვები:

 უჯრედი შედგება ორგანული და არაორგანული ნივთიერებებისგან,  რა მნიშვნელობა აქვს უჯრედში შემავალ ორგანულ და არაორგანულ
რომელთაგან თითოეულს სპეციფიური აგებულება და ფუნქცია აქვს; ნივთიერებებს?
 უჯრედები ბიომრავალფეროვნებით გამოირჩევიან;  რატომ განსხვავდებიან უჯრედები ერთმანეთისგან?
 მცენარეულ და ცხოველურ უჯრედებში პლასტიკურ და ენერგეტიკულ  რა მსგავსება/ განსხვავებაა ცხოველურ და მცენარეულ უჯრედში
ცვლაში არსებობს მსგავსება/განსხვავება; მიმდინარე პლასტიკურ და ენერგეტიკულ ცვლას შორის?
 მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა შვილეულ უჯრედებში  როგორ ხდება მემკვიდრეობით ნიშანთვისებების გადაცემა?
ქრომოსომების გადანაწილების კანონზომიერებით აიხსნება;  როგორ ხდება გენეტიკურ კოდში ჩაწერილი ინფორმაციის
 გენი,როგორც დნმ-ის მონაკვეთი განსაზღვრავს კონკრეტული ცილის რეალიზება?
სინთეზს, რომელიც განაპირობებს შესაბამის ნიშანთვისებას;  როგორ მოქმედებს ალკოჰოლი, ნიკოტინი და სხვა მავნე
 მავნე ნივთიერებები(ნიკოტინი, ალკოჰოლო და სხვა) უარყოფით გავლენას ნივთიერებები უჯრედში მიმდინარე პროცესებზე?
ახდენს უჯრედის მეტაბოლიზმზე;  რატომ უნდა ვიცოდეთ უჯრედის მეტაბოლიზმთან დაკავშირებული
 უჯრედის მეტაბოლიზმზე მიღებული ცოდნა შეიძლება დავუკავშიროთ საკითხები?
სხვადასხვა პროფესიას.

მაკროცნება/ მაკროცნებასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:

კვლევა -
შედეგები: 5,6,7 , 8, 10, 12,13

მოსწავლემ უნდა გააცნობიეროს, რომ

1.კვლევა არის მრავალეტაპიანი აქტივობა, რომელიც იძლევა ბიოლოგიური სისტემებისა და პროცესების შესწავლის საშუალებას; კვლევა შეიძლება
განხორციელდეს: ექსპერიმენტის / ცდის, საველე პრაქტიკის, დაკვირვებისა და მოდელირების გზით
2.ბიოლოგიური სისტემებისა და პროცესების ამსახველ მოდელებს ახასიათებს გარკვეული შეზღუდვები
3.კვლევის ძირითადი ეტაპებია: საკვლევი კითხვის დასმა, ჰიპოთეზის ჩამოყალიბება, ცვლადების, პროცედურებისა და რესურსების განსაზღვრა, მონაცემთა
შეგროვება, ორგანიზება, მონაცემთა ანალიზი და დასკვნა
4.მნიშვნელოვანია უსაფრთხოებისა და ეთიკის ნორმების დაცვა კვლევის ჩატარების დროს;
5.მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარება ეფუძნება კვლევების გზით გაკეთებულ აღმოჩენებს, თეორიებსა და კანონებს
1. მათი შესწავლა და კვლევითი უნარების გამომუშავება მნიშვნელოვანია ყოველდღიურ ცხოვრებაში, პროფესიების არჩევისა და დაუფლებისთვის.
კომპლექსური დავალებები სამიზნე ცნებები და ქვეცნებები საკითხები საკვანძო შეკითხვები
(დასახელება)
1) პოვერ-პოინტის „სტრუქტურა და ფუნქცია“ უჯრედის ქიმიური შედგენილობა როგორ ავსახო პოვერ-პოინტის პრეზენ-
პრეზენტაციის შექმნა ქვეცნებები- ორგანული და ტაციაში უჯრედში შემავალ ორგანული და
უჯრედში შემავალ არაორგანული ნივთიერებები არაორგანულ ნივთიერებების მნიშვნელობა?
ორგანული და
არაორგანულ „სასიცოცხლო თვისებები“
ნივთიერებების ქვეცნებები- მეტაბოლიზმი
მნიშვნელობის შესახებ

„ბიომრავალფეროვნება“ უჯრედის მრავალფეროვნება როგორ ავსახო პოვერ-პოინტის პრეზენტაცი-

აში უჯრედთა მრავალფეროვნება?
ქვეცნებები- ორგანიზმთა კლასიფიკაცია,
2)პოვერ-პოინტის
პრეზენტაციის შექმნა სისტემატიკური ჯგუფი,
უჯრედთა
მრავალფეროვნებაზე.

„სასიცოცხლო თვისებები“ უჯრედის გაყოფა

3)უჯრედების გაყოფის ქვეცნებები- გამრავლება, ზრდა როგორ წარმოვაჩინო მოდელით მიტოზში და
მოდელირება მეიოზში ქრომოსომების განაწილების
კანონზომიერებები?

4) „სასიცოცხლო თვისებები“
ვიდეო რგოლის შექმნა ქვეცნებები- მეტაბოლიზმი მცენარეული უჯრედის როგორ ავსახო ვიდეო რგოლით ჟანგბადის
უჯრედში მიმდინარე გამოყოფის დამოკიდებულება
ნივთიერებათა ცვლაზე
5) პოსტერის შექმნა
მატრიცული სინთეზის
რეაქციების დარღვევაზე
გრძელვადიანი მიზანი
სამიზნე ცნება და მასთან
დაკავშირებული მკვიდრი
წარმოდგენები
სტრუქტურა და ფუნქცია
(შედეგები:1, 2, 3, 5, 6,7,8,9,10)
1. ბიოლოგიური სისტემა
ორგანიზაციის ყოველ
ქვეცნებები- კვლევის პროცედურები
„ჯანმრთელობა და დაავადება“ ,
ქვეცნებები- პრევენცია, ჰიგიენა
საკითხი/ქვესაკითხები
უჯრედის ქიმიური შედგენილობა
ქვეცნებები: ორგანული და არაორგანული
ნივთიერებები
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა
კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა
რესურსი/აქტივობა:
მეტაბოლიზმი ფოტოსინთეზის ინტენსივობაზე?
უჯრედში მიმდინარე სასიცოცხლო როგორ ავსახო პოსტერში უჯრედში მიმდინარ
პროცესების დარღვევა სასიცოცხლო პროცესებზე
ჰერპეს- ვირუსის უარყოფითი ზემოქმედება?
უჯრედის მეტაბოლიზმზე მოქმედი
მავნე ფაქტორები
საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები შუალედური სასწავლო მიზანი №1
როგორ ავსახო პოვერ-პოინტის პოვერ-პოინტის პრეზენტაციის შექმნა
პრეზენტაციაში უჯრედში შემავალ უჯრედში შემავალ ორგანული და
ორგანული და არაორგანულ არაორგანულ ნივთიერებების მნიშვნელობის
ნივთიერებების მნიშვნელობა? შესახებ
კომპლექსური დავალების პირობა

დონეზე შედგება
სხვადასხვა
სტრუქტურისგან;
2. ბიოლოგიური სისტემის
თითოეული ნაწილი
სპეციფიკურ ფუნქციას
ახორციელებს და ქმნის
ერთ მთლიანობას;
3. ბიოლოგიური სისტემის
სტრუქტურა და ფუნქცია
შეესაბამება ერთმანეთს;
4. გარემო პირობები
გავლენას ახდენს
ბიოლოგიური სისტემის
აგებულებასა და
ფუნქციებზე;
სასიცოცხლო თვისებები
(შედეგი:1, 2, 3, 5, 6,7,8,9,10)
1. ყველა ორგანიზმისთვის
დამახასიათებელია
სასიცოცხლო თვისებები:
ზრდა-განვითარება,
გამრავლება, მეტაბოლიზმი
(კვება, სუნთქვა, გამოყოფა),
გაღიზიანებადობა,
მოძრაობა,
მემკვიდრეობითობა,
 PowerPoint-ის პრეზენტაცია (ნიმუში)
 სლაიდების პრეზენტაცია (ნიმუში)
 PowerPoint-ის პრეზენტაციის მახასიათებლების დადგენა
 სლაიდების პრეზენტაციის მახასიათებლების დადგენა
 PowerPoint-ის პრეზენტაციასა და სლაიდების პრეზენტაციას შორის
მსგავსება-განსხვავების გამოკვეთა
 პრეზენტაციის მომზადება PowerPoint-ის გამოყენებით
სამიზნე ცოდნის  რა არის პრეზენტაცია?
(დეკლარატიული,  რამდენი სახის პრეზენტაცია არსებობს?
პროცედურული,  რისთვის არის მნიშვნელოვანი პრეზენტაციის
პირობისეული) მომზადება?
კონსტრუირებაზე
 რა მსგავსება-განსხვავებაა PowerPoint-ის
ორიენტირებული
პრეზენტაციასა და სლაიდების პრეზენტაციას
შეკითხვები.
შორის?
 რა საკითხზე შეგიქმინათ PP პრეზენტაცია?
 რომელი მათგანი უფრო ესადაგება თქვენს
საჭიროებებს?
 როგორ შექმენი PP პრეზენტაცია?
 რა ნაბიჯები გადადგი PP პრეზენტაცის
შესაქმნელად?
 როგორ წარმოადგენ შესასწავლ
საკითხს PP პრეზენტაციაში?
თქვენ ზოგადად იცით რომ უჯრედში
შემავალი ნივთიერებებს თავის
აგებულება და ფუნქცია გააჩნიათ. მათში
ცილებია გამორჩეული. ერთმა
მეცნიერმა ასეთი ფრაზაც კი
გამოთქვა:“სიცოცხლე არის ცილების
არსებობის წესი“. გაეცანი ლინკში
მოცემულ მასალას: ცილის სტრუქტურა
შექმენი პოვერ-პოინტის პრეზენტაცია
და დაასაბუთე ცილების მრავალმხრივი
მნიშვნელობა უჯრედში მიმდინარე
სასიცოცხლო პროცესებში.
ნაშრომის პრეზენტაციისას ხაზგასმით
წარმოაჩინეთ:
1. როგორ შეესაბამება ცილების
აგებულება მათ ფუნქციებს?
(სტრუქტურა და ფუნქცია;მკ.წ.2)
2. როგორ შეიძლება იმოქმედოს გარემო
პირობებმა (ტემპერატურის, pH-ის
ცვლილება) უჯრედის ქიმიურ
შედგენილობაზე;
(სტრუქტურა და ფუნქცია;მკ.წ.4)
3.როგორ არღვევს უჯრედში მიმდინარე
მეტაბოლურ პროცესებს ცილების
დეფიციტი?
(სასიცოცხლო თვისებები; მკ.წ.2)
 ცვალებადობა, II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული
ჰომეოსტაზი, ადაპტაცია; კრიტერიუმი:
2. სასიცოცხლო თვისებები
დაკავშირებულია ნაბიჯი 1. როგორ შეესაბამება ცილების აგებულება მათ ფუნქციებს?
ერთმანეთთან; როგორ შეიძლება იმოქმედოს გარემო პირობებმა (ტემპერატურის, pH-ის
3. სხვადასხვა ორგანიზმის ცვლილება) უჯრედის ქიმიურ შედგენილობაზე;
სასიცოცხლო თვისებებს
შორის შეიძლება იყოს რესურსი/აქტიბობა:
როგორც მსგავსება, ასევე
განსხვავებაც;  ვიდეო მასალა- დნმ სიცოცხლის რეცეპტი ნახშირწყლები ლიპიდები
4. სასიცოცხლო თვისებები  შესაბამისი პარაგრაფები სახელმძღვანელოდან;
ადაპტირებულია გარემო  ფოტოები
პირობებთან;  მარტივი ცდის ინსტრუქცია- სახამებელზე ტემპერატურის მოქმედება

 ვიდეო მასალების ნახვა და უჯრედის ორგანული და არაორგანული

ნივთირებების მახასიათებლების დადგენა (წყალი, მარილები, ცხიმები,
დნმ/რნმ, ნახშირწყლები )
 უჯრედის ორგანული და არაორგანული ნივთირებების შედარება, ვენის
დიაგრამის შევსება
 ორგანული ნივთიერებების ფუნქციების დადგენა და სქემის შედგენა
 ინსტრუქციის მიხედვით მარტივი ცდის ჩატარება და დასკვნის გაკეთება
(სახამებელის სტრუქტურის ცვლილება ტემპერატურის ზემოქმედებით)
 საინფორმაციო ტექსტის დამუშავება უჯრედის ქიმიურ შედგენილობაზე
გარემო პირობების ცვლილებების მოქმედების შესახებ
 მოყავთ მაგალითები/მსჯელობენ უჯრედის ქიმიურ შედგენილობაზე
გარემო პირობების ცვლილებების მოქმედების შესახებ

სამიზნე ცოდნის  რა ნივთირებებს შეიცავს უჯრედი?

(დეკლარატიულ  რომელი ნივთიერებები მიეკუთვნება
ი, არაორგანულს?
პროცედურული,  რომელი ნივთიერებები მიეკუთვნება
პირობისეული) ორგანულს?
კონსტრუირებაზ  რა როლს ასრულებენ უჯრედის
ე შემადგენლობაში შემავალი არაორგანული
ორიენტირებულ ნივთიერებები?
ი შეკითხვები.
 როგორ ნივთიერებებს უწოდებენ
ბიოპოლიმერებს?
ქვეცნება:
 როგორ შეესაბამება ბიოპოლიმერების
ორგანული და
აგებულება მათ ფუნქციებს?
არაორგანული
 რა როლი აქვთ ცხიმებს?
ნივთიერებები
 რა როლი აქვთ ნახშირწყლებს?
 რა მსგავსება/განსხვავებაა რნმ-ს და დნმ-ს
შორის?
 რა ნიშნებით განსხვავდებიან ნუკლეინის
მჟავები სხვა ორგანული ნივთიერებებისგან?
 რა გავლენა შეიძლება მოახდინოს გარემო
პირობების ცვლილებამ უჯრედის ქიმიურ
შედგენილობაზე ?
 რატომ იწყება სიცოცხლის ორგანიზაციის
პირველი დონე ორგანული ნივთიერებებით?

 როგორ არის შესაძლებელი უჯრედის

ქიმიური შედგენილობის შესწავლა?
 როგორ, რა გზით შეისწავლე უჯრედის
არაორგანული და ორგანული
ნივთიერებები?
 როგორ ჩაატარე ცდა?
 უსართხოების რომელი ნორმები დაიცავი?
 როგორ დაადგინე გარემო პიროებების
მოქმედება უჯრედის ქიმიურ
 შედგენილობაზე?

ნაბიჯი 2
როგორ არღვევს უჯრედში მიმდინარე მეტაბოლურ პროცესებს ცილების
დეფიციტი?
რესურსი/აქტივობა:
 შესაბამისი პარაგრაფები სახელმძღვანელოდან;
 ინფორმაცია ინსლულინი
 ცილის ფუნქციების შესახებ ტექსტის დამუშავება და კოგნიტური სქემის
შედგენა

 ინსულინის შესახებ სამეცნიერო ტექსტის დამუშავება და უჯრედში მისი

დეფიციტით გამოწვეული მეტაბოლური პროცესების დარღვევაზე
ნახატის/სქემის შექმნა და წარმოდგენა?

სამიზნე ცოდნის  რა არის მეტაბოლიზმი?

(დეკლარატიული,  რომელ სასიცოცხლო [პროცესებში
პროცედურული, მონაწილეობენ ცილები?
პირობისეული)  რატომ გვირჩევენ ექიმები სიცხის დამწევი
კონსტრუირებაზე პრეპარატების მიღებას, როდესაც სხეულის
ორიენტირებული
ტემპერატურა 39 გრადუს ცელსიუსს
შეკითხვები.
აჭარბებს?
 რა არის ინსულინი?
ქვეცნება
 რა ფუნქცია აკისრია ინსულინს?
 როგორ მოქმედებს ინსულინის ნაკლებობა
მეტაბოლიზმი
უჯრედში მიმდინარე პროცესებზე?
 რას გამოიწვევს ორგანიზმში ინსულინის
ჭარბი გამოყოფა?
 რატომ იყიდება აფთიაქებში ინსულინის
პრეპარატები?
  როგორ დაადგინე ცილების როლი უჯრედის
მეტაბოლიზმში?
 როგორ შეადგინე კოგნიტური სქემა ცილის
ფუნქციების შესახებ?
 როგორ შექმენი ნახატი/სქემა უჯრედში
ინსულინის დეფიციტით გამოწვეული
მეტაბოლური პროცესების შესახებ?

მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროეცესში

მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ნამდვილად ასახავს
უჯრედში შემავალი ორგანული და არაორგანულ ნივთიერებების
მნიშვნელობას?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი პროდუქტით
და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?

 რა გრძნობა დაგეუფლა დავალებაზე მუშაობის დროს?

 რა კითხვას დასვამდი უჯრედის ქიმიურ შედგენილობაზე, რომელიც
შენთვის დარჩა ბუნდოვანი?
გრძელვადიანი მიზანი
სამიზნე ცნება და მასთან
დაკავშირებული მკვიდრი
წარმოდგენები
ბიომრავალფეროვნება
(შედეგი:1, 2, 5, 6,7,8,9,10,
11,12,13)
1. ორგანიზმები
დაჯგუფებულია მსგავსი
ნიშან-თვისებების
მიხედვით და ქმნიან
სისტემატიკურ ჯგუფებს;
2. შეგუებულობები გარემო
პირობებთან ხელს უწყობს
ორგანიზმის
გადარჩენას/სახეობის
მდგრადობას;
3. სახეობათა
მრავალფეროვნება
წარმოიქმნება
მემკვიდრეობითობის,
ცვალებადობის და
ბუნებრივი გადარჩევის
საკითხი/ქვესაკითხები საკვანძო შეკითხვა შუალედური სასწავლო მიზანი №2
უჯრედთა მრავალფეროვნება როგორ ავსახო პოვერ-პოინტის
სისტემატიკური ჯგუფი, პრეზენტაციაში უჯრედთა პოვერ-პოინტის პრეზენტაციის შექმნა
მრავალფეროვნება? უჯრედთა მრავალფეროვნებაზე.
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):
კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა კომპლექსური დავალების პირობა
თქვენ იცით, რომ ერთუჯრედიანი და
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა მრავალუჯრედიანი ორგანიზმების
როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან უჯრედები მსგავსია და მიკროსკოპული
დაკავშირებით? ზომის არიან. ცნობილია, რომ სირაქლემას
კვერცხი კვერცხუჯრედია, მაგრამ სულაც
რესურსი/აქტივობა: არ არის მიკროსკოპული. გაეცანი
 პოსტერის ნიმუში ინფორმაციას უჯრედების
 პლაკატის ნიმუში მრავალფეორვნების შესახებ:
 პლაკატის და პოსტერის მახასიათებლების დადგენა და ორსვეტიანი მცენარეული და ცხოველური უჯრედების
ცხრილის დახმარებით განმასხვავებელი ნიშნების გამოკვეთა მიმოხილვა და შექმენი პოსტერი.
პოსტერის პრეზენტაციისას ხაზგასმით
სამიზნე ცოდნის წარმოაჩინეთ:
(დეკლარატიული,  რა არის პოსტერი? 1.როგორ განსაზღვრავს უჯრედთა მრავალფე-
პროცედურული,  რა საკითხთან დაკავშირებით როვნება ორგენიზმების სისტემატიკურ
პირობისეული) გაგიკეთებიათ პოსტერი? ჯგუფებად დაყოფას?
კონსტრუირებაზე (ბიომრავალფეროვნება;მკ.წ.1)
 რა მიზნით იქმნება პოსტერი?
ორიენტირებული 2.სხვადასხვა საარსებო გარემო პირობებთან
 რა არის პლაკატი?
შეკითხვები. შეგუება როგორ აისახა უჯრედთა
 რით განსხვავდება პოსტერი, მრავალფეროვნებაზე?
მაგალითად, პლაკატისაგან? (ბიომრავალფეროვნება;მკ.წ.2)
 შედეგად;
 როგორ შექმენი პოსტერი?
4. ბიომრავალფეროვნება  რა ნაბიჯები უნდა გადადგა პოსტერის მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული
ხელს უწყობს შესაქმნელად? კრიტერიუმი:
ეკოსისტემების  როგორ უნდა გამოკვეთო პოსტერის
მდგრადობას. მახასიათებლები?

5. გარემოს დაცვითი
ღონისძიებები II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი
მნიშვნელოვანია ნაბიჯი 1.
ბიომრავალფეროვნების როგორ განსაზღვრავს უჯრედთა მრავალფეროვნება ორგანიზმების სისტემატიკურ
შენარჩუნებისა და მდგრადი ჯგუფებად დაყოფას?
განვითარებისთვის. სხვადასხვა საარსებო გარემო პირობებთან შეგუება როგორ აისახა უჯრედთა
მრავალფეროვნებაზე?
რესურსი/აქტივობა:
 ილუსტრაციები უჯრედების შესახებ
 სკოლის სახელმძღვანელო
 სტატიები: უჯრედთა მრავალფეროვნება
პროკარიოტული და ეუკარიოტული უჯრედები
ადამიანის უჯრედები
განსხვავებული უჯრედები
 ვიდეო მასალა- ევგლენა

 გაეცნობა სამეცნიერო ტექსტებს და მის მიხედვით შექმნის ნახატებს

სხვადასხვა უჯრედებზე
 ინდივიდუალურად შემქნილი ნახატებით მოაწყობენ საკლასო გამოფენას
უჯრედის მრავალფეროვნების შესახებ
 გაეცნობა ვიდეოს რომელიმე ერთუჯრედიანი ორგანიზმის (ქალამანა,
ევგლენა) შესახებ, შექმნის კოგნიტურ სქემას და იმსჯელებს როგორ ეგუება
საარსებო გარემოს?
სამიზნე ცოდნის 1. რატომ აქვთ უჯრედებს განსხვავებული ფორმა?
(დეკლარატიული, 2. როგორ განსხვავდებიან ისინი უჯრედშიდა
პროცედურული, სტრუქტურების მიხედვით?
პირობისეული)
3. როგორ ფიქრობ ადამიანის ორგანიზმში სისხლისა და
კონსტრუირებაზე
კანის უჯრედები ერთნაირ ფუნქციას ასრულებენ?
ორიენტირებული
შეკითხვები. 4. როგორ უკავშირდება კუნთოვანი უჯრედის ფორმა და
აგებულება მის ფუნქციას ?
ქვეცნება: 5. რა გარემოებები განსაზღვრავს უჯრედის ფორმას?
6. რის საფუძველზე დაიყო უჯრედები პროკარიოტებად
სისტემატიკური და ეუკარიოტებად?
7. როგორია პროკარიოტების საარსებო გარემო?
ჯგუფი,
8. რომელი სისტემატური ჯგუფის წარმომადგენლები
არიან გაერთიანებული პროკარიოტებში?
9. როგორი ფიქრობ რა შეეგუებულობები
გამოუმუშავდათ ერთუჯრედიან ორგანიზმებს?
10. რატომ განსხვავდებიან უმარტივესები
გადაადგილების საშუალებებით?
11. რატომ გადადის ბაქტერია სპორის მდგომარეობაში?
12. უჯრედთა რა თავისებურებების გამო გამოყვეს
სოკოები ცალკე სისტემატიკურ ჯგუფში?
13. რატომ არ მიაკუთვნებენ ვირუსებს ორგანიზმებს?

1. როგორ შექმენი ნახატი უჯრედზე სამეცნიერო

ტექსტების მიხედვით?
2. როგორ მოაწყვეთ საკლასო გამოფენა უჯრედის
მრავალფეროვნების შესახებ ინდივიდუალურად
შემქნილი ნახატებით?
3. როგორ გამოიყენე ვიდეო კოგნიტური სქემის
 შესაქმნელად?
4. როგორ დაგეხმარა ტექსტის დამუშავება
სხვადასხვა საარსებო გარემოსთან
უჯრედთა შეგუებულობების
დასადგენად?

მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ნამდვილად ასახავს
უჯრედთა მრავალფეროვნებას?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი პროდუქტით
და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?

 რა გრძნობა დაგეუფლა დავალებაზე მუშაობის დროს?

 რა კითხვას დასვამდი უჯრედთა მრავალფეროვნებაზე, რომელიც შენთვის
დარჩა ბუნდოვანი?

გრძელვადიანი მიზანი საკითხი საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები შუალედური სასწავლო მიზანი№3

უჯრედების გაყოფა
სამიზნე ცნება და მასთან ქვესაკითხები როგორ წარმოვადგინო მოდელით უჯრედების გაყოფის მოდელირება
დაკავშირებული მკვიდრი მიტოზი, მეიოზი მიტოზსა და მეიოზში ქრომოსომების
წარმოდგენები განაწილების კანონზომიერებები? კომპლექსური დავალების პირობა

სასიცოცხლო თვისებები
(შედეგი:1, 2, 3, 5, 6,7,8,9,10)
1. ყველა ორგანიზმისთვის
დამახასიათებელია
სასიცოცხლო თვისებები:
ზრდა-განვითარება,
გამრავლება,
მეტაბოლიზმი (კვება,
სუნთქვა, გამოყოფა),
გაღიზიანებადობა,
მოძრაობა,
მემკვიდრეობითობა,
ცვალებადობა,
ჰომეოსტაზი, ადაპტაცია;
2. სასიცოცხლო თვისებები
დაკავშირებულია
ერთმანეთთან;
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპზები (რესურსები, აქტივობები):
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა ვანოს გაუჩნდა კითხვები: რატომ გვანან
ნაბიჯი 1. როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან შვილები მშობლებს ? და როგორ
დაკავშირებით? იზრდებიან ადამიანები ? დაეხმარე
კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა ვანოს. ამისთვის შექმენი მიტოზისა და
აქტივობა:
მეიოზის მოდელი, რომლითაც აუხსნი
 რომელიმე ორგანოს/პროცესის მოდელის ნიმუში შვილეულ უჯრედებში ქრომოსომების
 რომელიმე ორგანოს/პროცესის სქემის ნიმუში გადანაწილების კანონზომიერებებს.
 მოდელის მახასიათებლების დადგენა გამოიყენე ჰიპერლინკში მოცემული
ინფორმაცია.
 სქემის მახასიათებლების დადგენა
მეიოზი
 მოდელსა და სქემას შორის მსგავსება-განსხვავების გამოკვეთა მიტოზი
რესურსი
მეიოზი 1 ნაშრომის პრეზენტაციისას ხაზგასმით
წარმოაჩინეთ:
1.როგორ უწყობს ხელს მიტოზსა და
სამიზნე ცოდნის 1)რას ნიშნავს მოდელირება? მეიოზში შვილეულ უჯრედებში
(დეკლარატიული, 2)თუ შეგიქმნია პროცესის ამსახველი მოდელი? ქრომოსომების გადანაწილება
პროცედურული, 3)რა მსგავსება-განსხვავებაა სქემასა და მოდელს
პირობისეული) ინდივიდების მსგავსება/განსხვავებას?
შორის?
კონსტრუირებაზე (სასიცოცხლო თვისებები;მკ.წ.1)
4)რატომ მიმართავენ ადამიანები
ორიენტირებული 2.რა ტიპის შეზღუდვები ახასიათებს
მოდელირებას?
შეკითხვები. შენ მიერ შექმნილ მიტოზის და
5) როგორ ფიქრობ მოდელი უფრო თვალნათლივ
ასახავს შესასწავლ პროცესს თუ სქემა? მეიოზის ამსახველ მოდელს?
(კვლევა; მკ.წ.2)
რამდენად დაგეხმარება მოდელირება
ქრომოსომების განაწილების კანონზომიერებების მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული
დადგენაში კრიტერიუმი:
მიტოზისა და მეიოზის პროცესის უფრო
 სრულყოფილად წარმოსახვისთვის მიზანშე-
3. სხვადასხვა ორგანიზმის წონილად მიგაჩნია თუ არა ერთმანეთისგან
სასიცოცხლო თვისებებს დამოუკიდებელი რამდენიმე მოდელის დამზადება?

შორის შეიძლება იყოს II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი

როგორც მსგავსება, ასევე ნაბიჯი 1. .როგორ უწყობს ხელს მიტოზსა და მეიოზში შვილეულ უჯრედებში
ქრომოსომების გადანაწილება ინდივიდების მსგავსება/განსხვავებას?
განსხვავებაც; რესურსი/აქტივობა:
სასიცოცხლო თვისებები  სახელმძღვანელოს შესაბამისი პარაგრაფები
 მიტოზის და მეიოზის სქემები
ადაპტირებულია გარემო
პირობებთან
 სქემის მიხედვით უჯრედის სასიცოცხლო ციკის აღწერა და მიმდინარე პროცესების
მნიშვნელობის დადგენა
 ტექსტის დამუშავება და კითხვების დაწერა მიტოზთან დაკავშირებით
 მიტოზის ფაზების არეული თანმიმდევრობის დალაგება
 მეიოზის სქემის მიხედვით ფაზების დახასიათება და მცირე ინფრომაციების
დაწერა

სამიზნე ცოდნის
(დეკლარატიული, 1. რა არის უჯრედის ციკლი?
პროცედურული, 2. რა ფაზებისგან შედგება უჯრედული
პირობისეული) ციკლი?
კონსტრუირებაზე 3. რა პროცესები მიმდინარეობს
ორიენტირებული ინტერფაზაში?
შეკითხვები.
4. როგორ უკავშირდება ინტერფაზაში
მიმდინარე პროცესები უჯრედის გაყოფას?
ქვეცნება:
5. რა არის ქრომატიდი?
6. უჯრედული ციკლის რომელ ფაზაში
გამრავლება
შედგება ქრომოსომა ორი ქრომატიდისაგან?
ზრდა
7. რომელ უჯრედებში მიმდინარეობს
მიტოზი?
 8. რა თავისებურებებით გამოირჩევა
მიტოზის თითოეული ფაზა?
9. რომელ ჯირკვლებში მიმდინარეობს
მეიოზი?
10. რას ნიშნავს ბივალენტი, კროსინგოვერი?
11. რა განაპირობებს ქრომოსომების
რედუქციას მეიოზში?
12. რა გენეტიკური მნიშვნელობა აქვს მიტოზს?
13. როგორია მეიოზის პირველი და მეორე
გაყოფის მეტაფაზაში ქრომოსომული
წყვილების განლაგება და განაწილება?
14. შეადარეთ მიტოზისა და პირველი
მეიოზური გაყოფის პროფაზაში მიმდინარე
პროცესები?
15. რამდენი შვილეული უჯრედი მიიღება
მიტოზში?
16. რამდენი შვილეული უჯრედი მიიღება
მეიოზში?

პროცედურულ 1.როგორ დაგეხმარა ტექსტი და

ცოდნაზე ვიდეოთვალსაჩინოება მოდელის
ორიენტირებული დამზადებაში?
შეკითხვები 2.რა წინააღმდეგობებს წააწყდი
მოდელის დამზადებისას?
3.რა შეზღუდვები აქვს შენს
მოდელს?
4 მეიოზის მოდელში მიტოზის
მოდელთან შედარებით რა
სირთულეს წააწყდი?

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;


გრძელვადიანი მიზანი
სამიზნე ცნება და მასთან
დაკავშირებული მკვიდრი
წარმოდგენები
სასიცოცხლო თვისებები
(შედეგი:1, 2, 3, 5, 6,7,8,9,10)
1. ყველა ორგანიზმისთვის
დამახასიათებელია
სასიცოცხლო თვისებები:
ზრდა-განვითარება,
გამრავლება, მეტაბოლიზმი
(კვება, სუნთქვა, გამოყოფა),
 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ნამდვილად ასახავს
მიტოზისა და მეიოზის პროცესს?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი პროდუქტით
და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?
 რა გრძნობა დაგეუფლა დავალებაზე მუშაობის დროს?
 რა კითხვას დასვამდი მიტოზსა და მეიოზზა, რომელიც შენთვის დარჩა
ბუნდოვანი?
საკითხი/ქვესაკითხები საკვანძო შეკითხვა შუალედური სასწავლო მიზანი
მცენარეული უჯრედის მეტაბოლიზმი
როგორ არის დამოკიდებული ჟანგბადის
ფოტოსინთეზი გამოყოფა ფოტოსინთეზის
ინტენსივობაზე?
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):
ჩაატარე ექსპერიმენტი მოტივტივე
კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა ფოთლები მოცემული ინსტრუქციის
მიხედვით და დაადგინე
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა
ფოტოსინთეზის ინტენსივობასა და
როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან
გამოყოფილ ჟანგბადის რაოდენობას
დაკავშირებით?
შორის დამოკიდებულება. გადაიღე
რესურსი/აქტივობა: ექსპერიმენტის მიმდინარეობა და
გაღიზიანებადობა, მოძრაობა,  ვიდეო რგოლის ნიმუში წარადგინე კლასის წინაშე.
მემკვიდრეობითობა,  ანიმაციის ნიმუში მწვანე მცენარის კვება
ცვალებადობა, ჰომეოსტაზი, ვიდეო-რგოლის პრეზენტაციისას
ადაპტაცია;  ვიდეო რგოლის და ანიმაციის მახასიათებლების დადგენა და ორსვეტიანი ხაზგასმით წარმოაჩინე:
2.სასიცოცხლო თვისებები ცხრილის დახმარებით განმასხვავებელი ნიშნების გამოკვეთა
 რა მნიშვნელობა აქვს
დაკავშირებულია
გამოყენებულ კვლევით
ერთმანეთთან; სამიზნე ცოდნის
(დეკლარატიული, მიდგომას ფოტოსინთეზის
3.სხვადასხვა ორგანიზმის  რა არის ვიდეო რგოლი?
სასიცოცხლო თვისებებს პროცედურული,  რა საკითხთან დაკავშირებით პროცესის შესასწავლად?
შორის შეიძლება იყოს პირობისეული) გაგიკეთებიათ ვიდეო რგოლი? (კვლევა; მკ.წ.1)
როგორც მსგავსება, ასევე კონსტრუირებაზე  რა მიზნით იქმნება ვიდეო რგოლი?  როგორ განახორციელე კვლევის
ორიენტირებული ეტაპები (ცვლადების
განსხვავებაც;  რა არის ანიმაცია?
შეკითხვები.
4.სასიცოცხლო თვისებები  რით განსხვავდება ვიდეო რგოლი განსაზღვრა, პროცედურები,
ადაპტირებულია გარემო ანიმაციისაგან? მონაცემის შეგროვება,
პირობებთან;  დავალების წარმოსაჩენად ვიდეო ორგანიზება, შედეგების
რგოლის შექმნაა მიზანშეწონილი თუ ანალიზი) (კვლევა; მკ.წ.3)
ანიმაცია?  როგორ უკავშირებ ჩატარებულ
 როგორ შექმენი ვიდეო რგოლს? კვლევას მეცნიერულ აღმოჩენებს
 რა ნაბიჯები უნდა გადადგა ვიდეო
და ყოველდღიურ ცხოვრებას?
რგოლის შესაქმნელად?
(კვლევა; მკ.წ.5)
 რა ფაქტორები უნდა გაითვალისწინო
ვიდეოს გადაღების დროს ?

მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული

II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი კრიტერიუმი:
ნაბიჯი 1.
რა მნიშვნელობა აქვს გამოყენებულ კვლევით მიდგომას ფოტოსინთეზის
პროცესის შესასწავლად?
როგორ განახორციელე კვლევის ეტაპები (ცვლადების განსაზღვრა,
პროცედურები, მონაცემის შეგროვება, ორგანიზება, შედეგების ანალიზი)
რესურსი/აქტივობა:
 ილუსტრაციები უჯრედების შესახებ
 სახელმძღვანელოს შესაბამისი პარაგრაფები
 ნებისმიერი კვლევის გეგმა- მაგ. სახამებლის აღმოჩენა ფოთოლში
 ვიდეო- მასალა ფოტოსინთეზი

 გაეცნობა რომელიმე კვლევის გეგმას არეული თანმიმდევრობით და

დაალაგებს კვლევის ეტაპებს
 ინსტრუქციის მიხედვით ჩაატარებს ექსპერიმენტს (მაგ. სახამებლის
აღმოჩენა ფოთოლში), იმსჯელებს მის ეტაპებზე და მიმდინარეობაზე
 გაეცნობა ტექსტს ფოტოსინთეზის შესახებ და შექმნის კოგნიტურ სქემას
ფოტოსინთეზის საწყისი და საბოლოო პროდუქტების შესახებ
 დაადგენს ფოტოსინთეზსაა და სუნთქვას შორის მსგავსება/ განსხვავება და შედგენს
ვენის დიაგრამას.

სამიზნე ცოდნის  რა არის კვლევა?

(დეკლარატიული,  რისთვის არის მნიშვნელოვანი კვლევის
პროცედურული, ჩატარება?
პირობისეული)  რატომ ადგენენ კვლევის გეგმას?
კონსტრუირებაზე  რა კავშირია კვლევის გეგმასა და ანგარიშს
ორიენტირებული
შორის?
შეკითხვები.
 რა არის ექსპერიმენტი?
 რა კავშირია კვლევასა და ექსპერიმენტს შორის?
ქვეცნება:
 რა ეტაპებისაგან შედგება კვლევა?
 რა არის ჰიპოთეზა?
კვლევის
 რა არის საკვლევი კითხვა?
პროცედურები
 რა განსხვავებაა დამოუკიდებელ და
დამოკიდებულ ცვლადებს შორის?
მეტაბოლიზმი
 როგორ იმოქმედებს დამოუკიდებელი ცვლადის
პარამეტრის შეცვლა ექსპერიმენტის შედეგზე?
 რა მნიშვნელობა აქვს მონაცემთა გაანალიზებას
 დასკვნის გამოსატანად?
 რას ნიშნავს კვლევის უსაფრთხო ჩატარება?
 უსაფრთხოების რომელი ნორმები უნდა დაიცვა
კვლევის ჩატარების დროს?
 რატომ უნდა დაიცვა უსაფრთხოების ნორმები
კვლევის ჩატარების დროს?
 როგორ უკავშირდება გამოყენებული
უსაფრთხოების ნორმები შენ და სხვათა ყოფა-
ცხოვრებას?
 როგორ შეიძლება უჯრედებში მიმდინარე
პროცესების შესწავლა?
 რომელი სასიცოცხლო თვისებები ახასიათებს
მცენარეულ უჯრედს?
 როგორ იკვებება მცენარე ?
 რა არის ფოტოსინთეზი?
 რამდენ ფაზას გამოყოფენ ფოტოსინთეზში?
 რატომ მიეკუთვნება ფოტოსინთეზი
პლასტიკური ცვლას?
 როგორ სუნთქავს მცენარე?
 რა მსგავსება/განსხვავებაა სუნთქვასა და
ფოტოსინთეზს შორის?
 როგორ ჩაატარე ექსპერიმენტი?
 რა თანმიმდევრობით განახორციელე
ფოთოლში სახამებლის აღმოჩენაზე
ჩატარებული კვლევის ნაბიჯები?
 როგორ დაუკავშირე ჰიპოთეზა დასმულ
საკვლევ კითხვას ?
 როგორ შეაგროვე და გაანალიზე ექსპერიმენტის
მონაცემები?
 როგორ დაიცავი უსაფრთხოების ნორმები?
 როგორ შექმენი კოგნიტური სქემა საინფორმაციო
 ტექსტის მიხედვით?
 როგორ დაგეხმარა ტექსტის
დამუშავება ფოტოსინთეზის საწყისი
და საბოლოო პროდუქტების
დასადგენად?

ნაბიჯი 2.
როგორ უკავშირებ ჩატარებულ კვლევას მეცნიერულ აღმოჩენებს და
ყოველდღიურ ცხოვრებას?

რესურსი/აქტივობა:
 საინფორმაციოს ტექსტი- ფოტოსინთეზის აღმოჩენის და შესწავლის
ისტორია
 სახელმძღვანელოს შესაბამისი პარაგრაფები
 ტექსტი- დევიდ ლატიმერის ბაღი

 საინფორმაციო ტექსტის წაკითხვის მერე ამოწერს სამ მნიშვნელოვან

მოვლენას და მიუსადაგებს მიზეზს.
 მიზეზშედეგობრივი კავშირების გამოკვეთა და სქემის შედგენა.
 პლაკატის შექმნა ფოტოსინთეზის მნიშვნელობის შესახებ
 დევიდ ლატიმერის მიერ შექმნილი ბაღის ხანგრძლივად არსებობის
მიზეზების ჩამოწერა და არგუმენტების მოყვანა

სამიზნე ცოდნის  რატომ უწოდებენ მცენარეებს მწარმოებლებს და

(დეკლარატიული, ცხოველებს მომხმარებლებს?
პროცედურული,  რა მნიშვნელობა აქვს ფოტოსინთეზს ცოცხალი
პირობისეული) ორგანიზმებისათვის?
კონსტრუირებაზე  რა როლი აქვს მეცნიერებისა და
ორიენტირებული ტექნოლოგიების გავითარებას
შეკითხვები. ფოტოსინთეზის შესწავლის პროცესში?
 როგორ შეიძლება გამოიყენო ცოდნა
ქვეცნება: ფოტოსინთეზის შესახებ მისი ეფექტურობის
მეცნიერება და გასაზრდელად?
ტექნოლოგია  რა მოხდებოდა დედამიწაზე ფოტოსინთეზის
მიმდინარეობა რომ შეწყდეს?
 როგორ ააგე სქემა მიზეზშედეგობრივი კავშირების
დადგენისთვის?
 როგორ გამოიყენებს ფოტოსინთეზის შესახებ
მიღებულ ცოდნა დევიდ ლატიმერის მიერ
შექმნილი ბაღის არსებობის ასახსნელად?

მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ნამდვილად ასახავს
უჯრედთა მრავალფეროვნებას?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი პროდუქტით
და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?
  რა გრძნობა დაგეუფლა დავალებაზე მუშაობის დროს?
 რა კითხვას დასვამდი უჯრედთა მრავალფეროვნებაზე, რომელიც შენთვის
დარჩა ბუნდოვანი?

გრძელვადიანი მიზანი საკითხი საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები შუალედური სასწავლო მიზანი

უჯრედში მიმდინარე სასიცოცხლო როგორ ავსახო პოსტერში უჯრედში
სამიზნე ცნება და მასთან პროცესების დარღვევა მიმდინარე სასიცოცხლო პროცესებზე
დაკავშირებული მკვიდრი ჰერპეს- ვირუსის უარყოფითი
წარმოდგენები ზემოქმედება?

კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპზები (რესურსები, აქტივობები):

ჯანმრთელობა და დაავადება I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა

(შედეგი:1, 2, 5, 6, 5, 6,7,8,9,10, კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა ნიკას ხშირად უჩნდება ტუჩზე ე.წ.
„გაციების გამონაყარი“, რის გამოც
11,12,13) რესურსი/აქტივობა: სკოლაში არ მიდის. დედამ უთხრა რომ ის
 პოსტერის ნიმუში ინფიცირებულია ჰერპესის ვირუსით,
1. ჯანმრთელობა არის  პლაკატის ნიმუში რომელიც ახლა აქტიურ ფაზაში გადავიდა.
ადამიანის ორგანიზმის  პლაკატის და პოსტერის მახასიათებლების დადგენა და ორსვეტიანი დაეხმარე ნიკას ამ დაავადების შესახებ
ცხრილის დახმარებით განმასხვავებელი ნიშნების გამოკვეთა ინფორმაციის დადგენაში. ამისთვის
მდგომარეობა, რომლის
გაეცანი სტატიას ჰერპესი და ვიდეოს
დროსაც ჰერპესი , შექმენი ბუკლეტი და გააცანი
ნიკას და თანაკლასელებს.
შენარჩუნებულია
ბუკლეტის პრეზენტაციისას ხასგასმით
ჰომეოსტაზი და წარმოაჩინე:
შრომისუნარიანობა,  ვირუსული დაავადების მიზეზები,
 სამიზნე ცოდნის სიმპტომები და პრევენციის გზები
მათი დარღვევა კი (დეკლარატიული,  რა არის პოსტერი? (ჯანმრთ. და დაავადება მკ.წ.2)
განაპირობებს ავადობას. პროცედურული,  რა საკითხთან დაკავშირებით
პირობისეული) გაგიკეთებიათ პოსტერი?  როგორ უწყობს ხელს ჯანსაღი
2. სხვადასხვა დაავადებას კონსტრუირებაზე  რა მიზნით იქმნება პოსტერი? ცხოვრების წესის დარღვევა
ორიენტირებული
აქვს განსხვავებული
 რა არის პლაკატი? იმუნიტეტის დაქვეითებას და
შეკითხვები.
 რით განსხვავდება პოსტერი, ჰერპესის განვითარებას (ჯანმრთ.
გამომწვევი მიზეზები მაგალითად, პლაკატისაგან? და დაავადება მკ.წ.4)
სიმპტომები და  როგორ უკავშირდებს ვირუსების
 როგორ შექმენი პოსტერი? საწინააღმდეგო გარემოს დაცვითი
პრევენციული ის გზები
 რა ნაბიჯები უნდა გადადგა პოსტერის ღონისძიებები და ადამიანის
ღონისძიებები; შესაქმნელად? ჯანმრთელობის შენარჩუნება
 როგორ უნდა გამოკვეთო პოსტერის (ჯანმრთ. და დაავადება მკ.წ.5)
3. იმუნიტეტი არის მახასიათებლები?
ორგანიზმის უნარი
მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული
დაიცვას მისი
II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი კრიტერიუმი:
ჯანმრთელობა; ნაბიჯი 1.
ვირუსული დაავადების მიზეზები, სიმპტომები და პრევენციის გზები;
4. ჯანსაღი ცხოვრების როგორ უწყობს ხელს ჯანსაღი ცხოვრების წესის დარღვევა იმუნიტეტის
წესის დარღვევა იწვევს
დაქვეითებას და ჰერპესის განვითარებას

იმუნიტეტის რესურსი/აქტივობა:
დაქვეითებას და ხელს  სახელმძღვანელოს შესაბამისი პარაგრაფები
 პრეზენტაცია ვირუსები
უწყობს სხვადასხვა
 საკითხავი მასალა ვირუსები
დაავადების  ვიდეო- კოვიდ 19
 ვიდეო- როგორ მრავლდება ვირუსი უჯრედში
განვითარებას;

 ინტერაქციული ლექცია ვირუსებზე/ ან ტექსტის წაკითხვა/ ვიდეო მასალის

5. გარემოს დაცვითი
ყურება
  გაეცნობა ვიდეოს უჯრედში ვირუსის გამრავლებაზე, შექმნის კომიქსის და
ღონისძიებები
იმსჯელებს უჯრედში სასიც. Პროცესების დარღვევის შესახებ
მნიშვნელოვანია
(კომიქსი- ვიზუალური ხელოვნების ფორმა, რომელიც შედგება
ჯანმრთელობის
გამოსახულებებისა და ტექსტის კომბინაციისაგან)
შენარჩუნებისათვის;  კოვიდ-19 ვიდეოს ნახვა და სიმპტომების, გადაცემის გზების და
პრევენციის შესახებ საინფორმაციო პლაკატის შექმნა და პრეზენტაცია

სამიზნე ცოდნის  რა თავისებურებები ახასიათებს ვირუსებს?

(დეკლარატიული,  რატომ მრავლდება ვირუსი უჯრედში?
პროცედურული,  რა პროცესები მიმდინარეობს უჯრედში
პირობისეული) ვირუსების შეღწევისას?
კონსტრუირებაზე  როგორ არღვევს უჯრედში მიმდინარე
ორიენტირებული
სასიცოცხლო პროცესებს ვირუსი?
შეკითხვები.
 რომელ უჯრედებში მრავლდება ვირუსი?
 რომელ დაავადებებს იწვევენ ვირუსები?
ქვეცნება:
 როგორ ვრცელდება კოვიდ-19?
პრევენცია,
 რომელი უჯრედების მთლიანობას არღვევს
კოვიდ-19?
 რა არის იმუნიტეტი?
 როგორ მოქმედებს ვირუსი ადამიანის იმუნიტეტზე?
 რა კავშირია ორგანიზმის იმუნიტეტსა და უჯრედში
მიმიდინარე სასიცოცხლო პროცესებს შორის?

 როგორ დაგეხმარა ტექსტი და

ვიდეო მასალა ვირესებზე
კომიქსის შექმნაში?
 რა წინააღმდეგობებს წააწყდი
კომიქსის შექმნისას?
 ნაბიჯი 2.
როგორ უკავშირდებს ვირუსების საწინააღმდეგო გარემოს დაცვითი
ღონისძიებები და ადამიანის ჯანმრთელობის შენარჩუნება

რესურსი/აქტივობა:
 სახელმძღვანელოს შესაბამისი პარაგრაფები
 Საინფორმაციო ტექსტი
 ვიდეო რგოლი- ჰიგიენის ნორმების დაცვის რეკომენდაცია საჯარო
დაწესებულებებში

 ჩამოწერს ჯანსაღ ცხოვრების წესის მახასიათებელებს და იმსჯელებს მათ

მნიშვნელობაზე
 Უყურებენ ვიდეოს საჯარო დაწესებულებებში ჰიგიენის ნორმების დაცვის
შესახებ, გაიმართება დისკუსია, იმსჯელებენ არსებულ მდგომარეობაზე და
გააკეთებენ დასკვნებს
 გაეცნობიან ტექსტს და შექმნიან პოსტერს სხვადასხვა
გადამდები დაავადებისაგან თავდაცვის საშუალებების შეახებ?

სამიზნე ცოდნის  როგორ უწყობს ხელს ჯანსაღი ცხოვრების წესი

(დეკლარატიული, ადამიანის ორგანიზმზე უარყოფითად მოქმედ
პროცედურული,
ფაქტორებთან გამკლავებაში?
პირობისეული)
კონსტრუირებაზე
 როგორ დავიცვათ თავი სხვადასხვა გადამდები
ორიენტირებული
დაავადებისაგან?
შეკითხვები.
 როგორ უკავშირდება ადამიანის ჯანმრთელობის
ქვეცნება: შენარჩუნება უჯრედში მიმდინარეს სასიცოცხლო
ჰიგიენა პროცესებს
 როგორ გამოიყენებ მიღებულ ცოდნას ჯანმრთელ-ობის
 შესანარჩუნებლად, გარემოსდაცვითი ღონისძიებების
შესახებ?

 რის საფუძველზე ჩამოწერე ჯანსაღ ცხოვრების წესის

მახასიათებელები?
 როგორ შექმენი პოსტერი სხვადასხვა გადამდები
დაავადებისაგან თავდაცვის საშუალებების შეახებ?

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ნამდვილად ასახავს
მიტოზისა და მეიოზის პროცესს?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი პროდუქტით
და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?

 რა გრძნობა დაგეუფლა დავალებაზე მუშაობის დროს?

 რა კითხვას დასვამდი მიტოზსა და მეიოზზა, რომელიც შენთვის დარჩა
ბუნდოვანი?