You are on page 1of 12

კლასი/თემა: 7-ე კლასი/ნივთიერების აგებულება და მისი ფიზიკური თვისებები საათების სავარაუდო რაოდენობა:

მაკროცნება/მაკროცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:


„კვლევა“ - ფიზ.საბ. 4,5,6,7,8,9
მოსწავლემ უნდა გააცნობიეროს, რომ:
1) კვლევის მეთოდებია: ცდა (ექსპერიმენტი), ინფორმაციის მოძიება, მონაცემების დამუშავება (ანალიზურად, გრაფიკულად, დიაგრამებით), გამოკითხვა, ვირტუალურ
ლაბორატორიაში რეალური მოვლენის მოდელირება და სხვა. ექსპერიმენტის მსვლელობისას აუცილებელია უსაფრთხოების წესების დაცვა;
2) რეალური მოვლენის მოდელირებისას შესაძლოა უგულებელყოფილ იქნას გარკვეული ფაქტორები, რის გამოც რეალობასთან მიახლოებულ შედეგებს მივიღებთ;
3) მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარებისთვის აუცილებელია აღმოჩენები, ხოლო სხვადასხვა პროფესიის დაუფლებისთვის - მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების
მიღწევების ცოდნა და კვლევითი უნარების ჩამოყალიბება.
თემასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები: თემასთან დაკავშირებული საკვანძო შეკითხვები:
1. ნივთიერება შედგება უმცირესი ნაწილაკების-ატომებისა და მოლეკულებისაგან; 1. რისგან შედგება ნივთიერება?
2. რა განსაზღვრავს ნივთიერების აგრეგატულ მდგომარეობებს?
2. ნაწილაკებს შორის არსებული ურთიერთქმედების ხარისხი განსაზღვრავს ნივთიერების
3. რითაა გამოწვეული ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილება?
აგრეგატულ მდგომარეობას;
4. განიცდის თუ არა ცვლილებას ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკები, როდესაც
3. აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილება გამოწვეულია გარეგანი ფაქტორებით;
ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობა იცვლება?
4. აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილებისას ნივთიერების შემადგენენლი ნაწილაკები 5. რამდენი აგრეგატული მდგომარეობის შესახებ გსმენიათ?
უცვლელია; 6. რა კავშირია ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილებასა და ნივთიერების
5. არსებობს ოთხი აგრეგატული მდგომარეობა-მყარი, თხევადი, აირადი და პლაზმა; ფიზიკური თვისებების ცვლილებას შორის?
6. აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილება იწვევს ნივთიერების თვისებების ცვლილებას; 7. რა განაპირობებს დიფუზიას?
7. დიფუზია ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკების მოძრაობის შედეგია; 8. დამოკიდებულია თუ არა დიფუზიის სისწრაფე იმ ნივთიერების აგრეგატულ
8. დიფუზია სხვადასხვა აგრეგატულ მდგომარეობაში სხვადასხვა სისწრაფით მდგომარეობაზე, რომელშიც დიფუზია მიმდინარეობს?
მიმდინარეობს; 9. რა მოსდით ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკების ქაოსურად მოძრაობის სიჩქარეს,
9. მყარი-თხევადი-აირადი გარდაქმნა მიმდინარეობს ნაწილაკების მოძრაობის როდესაც ნივთიერება გადადის მყარიდან თხევად, თხევადიდან კი აირად
მდგომარეობაში?
ინტენსივობის მატებით;
10. რა მოსდით ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკების ქაოსურად მოძრაობის სიჩქარეს,
10. აირადი-თხევადი-მყარი გარდაქმნა ხორციელდება ინტენსივობის კლების თანხლებით;
როდესაც ნივთიერება გადადის მყარიდან აირადიდან თხევად, თხევადიდან კი მყარ
11. წყლის ანომალია წყალსატევებში სიცოცხლის შენარჩუნების გარანტიაა; მდგომარეობაში?
12. ნივთიერების სიმკვრივე რიცხობრივად მისი ერთეული მოცულობის მასას გვიჩვენებს; 11. რატომ არ იყინება დიდი წყალსატევები ფსკერამდე, ძლიერ ყინვაში?
13. ნივთიერების მასა მასში მატერიის რაოდენობას გვიჩვენებს. 12. რას გვიჩვენებს ნივთიერების სიმკვრივე?
13. რას გვიჩვენებს ნივთიერების მასა?
კომპლექსური დავალებები სამიზნე ცნებები და ქვეცნებები საკითხები საკვანძო შეკითხვები
(დასახელება)
1. „როგორ ჩავიხედოთ მატერია - ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა, მატერია. ფიზიკური მოვლენა; ნივთიერების 1) სხეულთა რა თვისებებს განსაზღვრავს
აგებულება; მოლეკულებისა და ატომების ნივთიერების აგებულება?
ნივთიერების შიგნით?“ დიფუზია. ურთიერთქმედება; დიფუზია; აგრეგატული 2) შეიძლება თუ არა ადამიანმა მატერიის
მდგომარეობები. აგებულების თავისებურებების შესწავლისა
და კვლევის გზით მატერიას სასურველი და
ხელსაყრელი, თავისი მიზნებისათვის
საჭირო ფორმა მისცეს?

გრძელვადიანი მიზანი: საკითხი/ქვესაკითხები: საკვანძო შეკითხვა/შეკითხვები: შუალედური სასწავლო მიზანი:


 მატერია/ ნივთიერების აგებულება,
მოლეკულებს შორის ურთიერთქმედება; 3) სხეულთა რა თვისებებს განსაზღვრავს ნივთიერების
 დიფუზია; აგებულება?
 აგრეგატული მდგომარეობები/დნობა, გამყარება; 4) შეიძლება თუ არა ადამიანმა მატერიის აგებულების
თავისებურებების შესწავლისა და კვლევის გზით
ქვეცნებები: ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა,
მატერიას სასურველი და ხელსაყრელი, თავისი
სამიზნე ცნება და მასთან დიფუზია. მიზნებისათვის საჭირო ფორმა მისცეს?
დაკავშირებული მკვიდრი
წარმოდგენები:
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები): კომპლექსური დავალების პირობა
მატერია
ფიზ.საბ. 1 I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა
მოსწავლემ უნდა როგორ უნდა წარმოვაშინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან დაკავშირებით? სტატია „როგორ ჩავიხედოთ
გააცნობიეროს, რომ: ნივთიერების შიგნით?“
სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული,  რა არის სტატია?
1) მატერიის ორი სახის,  წაგიკითხავთ თუ არა სტატია?
პირობისეული, პროცედურული) გაიხსენე ბავშვთა გასართობ
ნივთიერებისა და ველის  რას ეხებოდა სტატია, რომელიც თქვენ წაგიკითხავთ?
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული ცენტრში ფერადი ბურთებით სავსე
მახასიათებელი ფიზიკური  რა ფუნქცია აქვს სტატიას?
შეკითხვები რა არის მოდელი? აუზი. წარმოიდგინე, რომ
სიდიდეები დამოკიდებულია: 
 რა დაგჭირდებათ მოლეკულის მოდელის ნივთიერებაც უამრავი მცირე
ა) ნივთიერების გვარობაზე და ქვეცნება- ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა,
შესაქმნელად? ნაწილაკისგან შედგება. იცი თუ არა,
გარემო პირობებზე. დიფუზია.  ერთნაირი ზომის ბურთულების დამზადება რომ არსებობს მყარი ნივთიერება -
ბ) ველის შემქმნელი ობიექტების
დაგჭირდებათ, თუ არა წყლის მოლეკულების აეროგელი, რომელიც ჰაერზე უფრო
ურთიერთმდებარეობაზე და მათ დამზადებისას? „მსუბუქია“? მას იყენებენ
მიერ ველის შექმნის უნარზე.  რა მასალას გამოიყენებთ მოლეკულის მოდელის მარსმავლების
2) მატერიის სახეების დასამზადებლად?
თბოიზოლაციისთვის, რადგან
ფიზიკური თვისებები და მათი  როგორ შეიძლება საბავშვო სამეცნიერო პრესაში
კარგად ატარებს სინათლეს და
ცვლილებები აიხსნება: დაიწეროს სტატია, რომელშიც შენი
თანატოლებისათვის საინტერესოდ იქნება ცუდად ატარებს სითბოს.
ა) ნივთიერების შემადგენელი
მოთხრობილი ნივთიერების აგებულების შესახებ? მოდი, დავსვათ საკვლევი
ნაწილაკების ქაოსურად
კითხვები, ჩავატაროთ ცდები და
მოძრაობით, ერთმანეთთან
გამოვიტანოთ დასკვნები, როგორც
ურთიერთქმედებით, მათ შორის II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი ამას მეცნიერები აკეთებენ. თქვენი
შუალედების არსებობით და რესურსი/აქტივობა:
საკვლევი კითხვებია: სხეული
სამივე მათგანის ცვლილებით;  ვიდეორგოლი „ყველაზე „მსუბუქი“ მყარი სხეული“: World's Lightest Solid! - YouTube ერთიანია თუ მცირე ნაწილაკებისგან
ბ) ველის წარმომქმნელი
ობიექტების მოძრაობით,  მოსწავლეების გამოცდილება: ადამიანის მიერ შექმნილი რა ნივთიერებები აუმჯობესებს ცხოვრების შედგება? არის თუ არა მათ შორის
სივრცული განლაგებით და ამ ხარისხს? შუალედები? ურთიერთქმედებენ
ობიექტების მიერ მოცემული  რა სხეულებია გამოკვლეული ვიდეოში? თუ არა ისინი? მოძრაობენ თუ
 რისგანაა დამზადებული ეს სხეულები?
ველის წარმოქმნის უნარით. უძრავნი არიან? როგორ იქმნება
 რა განსხვავებულ თვისებებს ავლენენ ისინი?
3) მატერიის მახასიათებელი განსხვავებული აგრეგატული
 შენი პირადი გამოცდილებიდან გაიხსენე და მოიყვანე მაგალითები, ადამიანის მიერ შექმნილ
ფიზიკური სიდიდეების სხეულებში გამოყენებულ რა სახის ნივთიერებებს მოუცია სარგებელი და რა თვისებების გამო? მდგომარეობები ერთი და იგივე
კავშირი ერთმანეთთან და მათი  როგორ შეიძლება ადამიანმა სასარგებლოდ გამოიყენოს ვიდეოში ნანახი ნივთიერებები და რა მოლეკულებით?
ცვლილების გამომწვევ თვისებების გამო? წყალი ერთადერთი
მიზეზებთან შესაძლებელია ნივთიერებაა, რომელიც
აღვწეროთ ანალიზურად, ყოველდღიურ ცხოვრებაში სამივე
გრაფიკულად, დიაგრამებით, აგრეგატულ მდგომარეობაში
ცხრილებით და სხვა გვხვდება. მის გარეშე ცხოვრება
ნაბიჯი 1. როგორ შეგვიძლია შევიქმნათ წარმოდგენა იმაზე, თუ რისგან შედგება ნივთიერება? მისი შემადგენელი
მეთოდებით. წარმოუდგენელია. ცივი და ცხელი
ნაწილაკების ზომის, მათ შორის მანძილების, მათი მოძრაობის სახის, სიჩქარის, მათ შორის არსებული
ურთიერთქმედების შესახებ?
წყალი, ყინულის კუბები
კოკტეილისთვის, ცივი ყავისთვის,
რესურსი/აქტივობა: ფიფქები, თრთვილი, ჭირხლი,
 მოსწავლეები გაიხსენებენ, რა არის სხეული, ნივთიერება, რას შეისწავლის ფიზიკა; ნისლი, მდუღარე წყლის ბოლქვები,
 რესურსი: სახელმძღვანელო, საკითხები: ფიზიკის საგანი, მოვლენა, ფიზიკური მოვლენა, სხეული, ორთქლი ჰაერში....
ნივთიერება, ატომები და მოლეკულები, მოლეკულებს შორის ურთიერთქმედება ერთნაირია თუ არა წყლის
 რესურსი: ტელეგაკვეთილი „ნივთიერების აგებულება“: მოლეკულა, რომელ აგრეგატულ
ნივთიერების აგებულება - YouTube მდგომარეობასაც არ უნდა ქმნიდეს
ატომები და მოლეკულები - YouTube ის? როგორ შეიძლება ერთიდაიგივე
 აქტივობა: ჩაყარეთ მინის ქილაში მოზრდილი ფერადი დრაჟეები (ლობიოს მარცვლები) ისე, რომ ქილა მოლეკულამ ამდენი განსხვავებული
ბოლომდე შეივსოს. ჩანს თუ არა ქილის შიგთავსი მთლიანი? თუ დრაჟეებს შორის დიდი შუალედებია? სურათი მოგვცეს?
დაამატეთ უფრო მცირე ზომის დრაჟეები, თუ ჩაეტევა ქილაში. ახლა ჩანს ქილის შიგთავსი მთლიანი თუ
შეიძლება თუ არა, სხვადასხვა
კვლავ შუალედებია? დაამატეთ შაქრის ფხვნილი, თუ შესაძლებელი იქნება მისი ჩატევაც. დააკვირდით,
ნივთიერების მოლეკულები
შესაძლებელია თუ არა ამ ქილაში ცოტაოდენი წყალიც კი ჩავამატოთ? შეადარე ეს სიტუაცია
ნივთიერების აგებულებას. ერთმანეთს შეერიოს? როგორ ცდებს
 რესურსი: ვიდეორგოლი სითხის გაფართოებაზე (ან ცდა სკოლის ლაბორატორიაში): ჩაატარებდი, რომ ამ კითხვებზე
Expansion and contraction of liquid - YouTube გეპასუხა?
 რესურსი: ვიდეორგოლი მყარი სხეულის გაფართოებაზე (ან ცდა სკოლის ლაბორატორიაში):
Heat: Expansion of Solid - YouTube  მოიძიე ინფორმაცია
 რესურსი: პრეზენტაცია: ნივთიერების აგებულება ნივთიერების აგებულებისა და
 რესურსი: პრეზენტაცია: მოლეკულები და ატომები აგრეგატული მდგომარეობის
 რესურსი: პრეზენტაცია: მოლეკულების ურთიერთქმედება შესახებ, წარმოადგინე ყინულის,
 აქტივობა: აიღეთ დაახლოებით ერთი ჩაის ჭიქა მძივების ბურთულები ან დრაჟეები და ფრთხილად წყლისა და ორთქლის ორთქლის
დაყარეთ ჰორიზონტალურ ზედაპირზე, მაგალითად - მაგიდაზე. როგორ განლაგდა ბურთულები?
მოლეკულების განლაგების
რამდენ შრედ, რამდენ ფენად განლაგდა? აიღეთ პიპეტი და ძალიან ფრთხილად დააწვეთეთ 1 პატარა
წვეთი ზეთი გაშლილ, მოზრდილი დიამეტრის მქონე თეფშზე დასხმული ცივი წყლის ზედაპირზე.
სურათი მოლეკულის შენ მიერ
დაელოდეთ. როგორი ფორმა მიიღო ზეთის წვეთმა? ჩათვალეთ, რომ ზეთის მოლეკულებიც თქვენი დამზადებული მოდელის
მძივების ან დრაჟეების მსგავსად განლაგდა და გამოთვალეთ ზეთის წვეთის დიამეტრი შემდეგი სქემის საშუალებით, ჩაატარე
დახმარებით: დავალებაში მოცემული ცდები
და მოამზადე სტატია
„ნივთიერების აგებულება“.
სტატიას დაურთე ცდების
ამსახველი სურათები და
წარმოადგინე ელექტრონული
პრეზენტაციის ან ვორდის
ფაილის სახით.

ნაშრომში/ ნაშრომის
პრეზენტაციისას ხაზგასმით
 აქტივობა: წარმოიდგინეთ ლარნაკში მოთვსებული ვარდები. ლარნაკი მინისაგანაა დამზადებული, წარმოაჩინეთ:
მინა კი მოლეკულებისაგან შედგება. ყვავილების სურნელი მთელს ოთახს ავსებს. მინის სუნი კი არ
იგრძნობა. რატომ არ იშლება და არ იფანტება ლარნაკის მინის მოლეკულები, ხოლო ეს შესანიშნავი 1) როგორ შეგვიძლია შევიქმნათ
სურნელოვანი მოლეკულები კი პირიქით, რატომ არ შეგვიძლია, რომ ერთად მოვაგროვოთ ფლაკონში წარმოდგენა იმაზე, თუ რისგან
და სუნამო დავამზადოთ? მოიყვანეთ მოლეკულების ურთიერთქმედების დამადასტურებელი ფაქტები შედგება ნივთიერება, მისი
და ახსენით. გამოიყენეთ შემდეგი რესურსი: შემადგენელი ნაწილაკების ზომის,
 რესურსი 8: სახელმძღვანელო, პარაგრაფი „მოლეკულების ურთიერთქმედება: მიზიდვა და განზიდვა“. მათ შორის მანძილების, მათი
რესურსი: ვიდეოგაკვეთილი მოლეკულათა ურთიერთქმედება - YouTube მოძრაობის სახის, სიჩქარის, მათ
შორის არსებული
სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული,  გაიხსენეთ,რას შეისწავლის ფიზიკა?
ურთიერთქმედების შესახებ; მკ 1
პირობისეული, პროცედურული)  რა არის ფიზიკური სხეული?
 რა არის ნივთიერება?
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული 2) როგორ არის დამოკიდებული
 რომელია ფიზიკური მოვლენა, ქიმიური
შეკითხვები დიფუზიის სისწრაფე
მოვლენა?
ტემპერატურაზე. რა კავშირია
 რისგან შედგება ნივთიერება?
ქვეცნება-ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა, დიფუზიის სისწრაფესა და
 თუ ნივთიერება ცალკეული ნაწილაკებისაგან
ნივთიერების აგრეგატულ
შედგება, მაშინ რატომ ხვედავთ ჩვენ მას
მთლიანს? მდგომარეობას შორის. რა დასკვნებს
 როგორია ამ ნაწილაკების ზომა? გამოიტანთ ნივთიერების
 არის თუ არა შუალედები ნივთიერების აგებულების თაობაზე, დიფუზიის
შემადგენელ ნაწილაკებს შორის? მოვლენიდან გამომდინარე; მკ 2,3
 სითხისა და მყარი სხეულის გაცხელებისას
(ცდებში) იცვლება თუ არა ამ სითხის ან მყარი 3) რა განაპირობებს ერთიდაიგივე
სხეულის შემადგენელი ნივთიერების ნივთიერების სხვადასხვა
რაოდენობა? მასა? აგრეგატული მდგომარეობის
 სითხისა და მყარი სხეულის გაცხელებისას დამახასიათებელ თვისებებს,
(ცდებში) იცვლება თუ არა ამ სითხის ან მყარი როგორაა შესაძლებელი
სხეულის შემადგენელი ნივთიერების ნივთიერების აგრეგატული
მოცულობა? მდგომარეობის შეცვლა; მკ 2
 რა საერთოა ამ ორ ცდას შორის და რა დასკვნის
გაკეთებაა შესაძლებელი ამ ორი ცდიდან
ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკების
შესახებ?
 ურთიერთქმედებენ თუ არა ნივთიერების
შემადგენელი ნაწილაკები? მაკროცნება და მასთან
 რა სახის ურთიერთქმედება არსებობს
ნივთიერების შემადგენელ ნაწილაკებს შორის?
დაკავშირებული კრიტერიუმი:
როდის მჟღავნდება ეს ურთიერთქმედება? 4) კვლევის რომელი მეთოდები
 რა ნაბიჯების გადადგმა მოგიწევთ იმისათვის, გამოიყენეთ დავალებაზე
რომ დაწეროთ სტატია ნივთიერების მუშაობისას, როგორ იცავდით
აგებულების შესახებ? უსაფრთხოების წესებს აღნიშნული
 როგორ დაიხმარებ მოყვანილ აქტივობებს კვლევის ჩატარებისას და როგორაა
სტატიის წერისას? შესაძლებელი ადამიანმა თავისი
 რომელი ცდით და როგორ დასტურდება ინტერესების სამსახურში ჩააყენოს
ნივთიერების შემადგენელ ნაწილაკებს შორის მატერიის თვისებები; (მკ კვლევა
შუალედების არსებობა? 1,2,3)
 როგორ შეიძლება შევიქმნათ წარმოდგენა
მოლეკულის ზომის შესახებ? მოიყვანეთ და
ახსენით სადემონსტრაციო ამოცანა ზეთის
მოლეკულის დიამეტრის გამოანგარიშების
შესახებ?
 როგორ ასახავ შენს მიერ მიღებულ შედეგებსა და
გამოტანილ დასკვნებს სტატიაში?
ნაბიჯი 2. დიფუზიის მოვლენისა და ტემპერატურის გავლენის ახსნა დიფუზიის სისწრაფეზე, კავშირი
დიფუზიის სისწრაფესა და ნივთიერების აგრეგატულ მდგომარეობას შორის, დიფუზიის მოვლენიდან
გამომდინარე დასკვნები

რესურსი/აქტივობა:
 აქტივობა: მოსწავლეების მოყოლილი ამბები მათ პრაქტიკაში დიფუზიასთან დაკავშირებით,
მოსწავლეთა მიერ გამოვლენილი იდეები დიფუზიის სარგებლიანობისა და მავნეობის თაობაზე
 რესურსი: სტატია ინტერნეტჟურნალიდან: დიფუზია – საოცარი მოვლენა | mastsavlebeli.ge
 რესურსი: დიფუზიის სიმულაცია Diffusion (colorado.edu)
 აქტივობა: ცდა:
 შეავსე სამი ერთნაირი ჭურჭელი: ერთი- ცხელი წყლით, მეორე - ოთახის ტემპერატურის
წყლით, მესამეში ყინულიანი წყალი ჩაასხი. ჩააწვეთე სამივე ჭურჭელში ერთნაირი
რაოდენობის საღებავის ხსნარი. დააკვირდი, რომელ ჭიქაში შეფერადდა უფრო სწრაფად
წყალი. გამოთქვი ვარაუდი: რა განსხვავება ცივი და ცხელი წყლის მოლეკულებს შორის?
გამოიტანე დასკვნა: არის თუ არა დიფუზიის სისწრაფე დამოკიდებული ტემპერატურაზე?

რაც უფრო მაღალია ტემპერატურა, მით უფრო .................................. მიმდინარეობს დიფუზია.


(მრავალწერტილის ნაცვლად ჩასვი „სწრაფად“ ან „ნელა“ )

 აქტივობა: ცდა:
დაგჭირდება ორი მრგვალი გაშლილი თეფში (სასურველია თეთრი
ფერის), ფერადი დრაჟეები. დაალაგე ფერადი დრაჟეები წრიულად
ორივე თეფშის კიდეზე, დაასხი ერთი თეფშის ფსკერზე ყინულიანი
წყალი, ხოლო მეორეზე - ოთახის ტემპერატურის წყალი (ისე, რომ
დრაჟეები სანახევროდ დაიფაროს წყლით). დააკვირდი და ჩაინიშნე, რა
დროის შემდეგ დაიწყებს შერევას საღებავი წყალში (ამ მოვლენაზე
წყალში ფერადი ზოლის წარმოქმნა მიგანიშნებს) იმ თეფშზე, რომელშიც ა) ცივი წყალია
დასხმული; ბ) თბილი წყალია დასხმული;

https://www.youtube.com/watch?v=2y3imqlWR_A

 მოყვანილი რესურსებიდან და ატივობებიდან გამომდინარე კითხვები მეორე კრიტერიუმზე თავის


გართმევის მიზნით:

სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული,  რა განსხვავება ცივი და ცხელი წყლის


პირობისეული, პროცედურული) მოლეკულებს შორის?
 არის თუ არა დიფუზიის სისწრაფე
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული
დამოკიდებული ტემპერატურაზე?
შეკითხვები  როგორ არის დიფუზიის სისწრაფე
დამოკიდებული ტემპერატურაზე?
ქვეცნება- ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა,
 რატომ მიმდინარეობს დიფუზია უფრო სწრაფად
დიფუზია. მაღალ ტემპერატურაზე?
 რა სასიცოცხლო პროცესებში ასრულებს
დიფუზიის მოვლენა მნიშვნელოვან როლს?
 რომელ აგრეგატულ მდგომარეობაში
მიმდინარეობს დიფუზია ყველაზე სწრაფად ან
ყველაზე ნელა?
 რა დასკვნის გამოტანა შეიძლება გამომდინარე
დიფუზიის სხვადასხვა ტემპიდან სხვადასხვა
აგრეგატულ მდგომარეობაში ნივთიერების
აგებულების თაობაზე?
 რა შემთხვევაშია არის დიფუზიის მოვლენა
საფრთხის შემცველი?
 როგორ გამოიყენებ პრაქტიკულად შენს
ყოველდღიურ ცხოვრებაში დიფუზიის მოვლენას
სასარგებლოდ?
 როგორ გამოიყენებ დიფუზიის შესახებ ცოდნას
იმისათვის, რომ თავიდან აიცილო დიფუზიის
მოვლენის მავნე შედეგები?
 როგორ ასახავ შენს მიერ მიღებულ შედეგებს
სტატიაში?

ნაბიჯი 3. მსჯელობა ერთიდაიგივე ნივთიერების სხვადასხვა აგრეგატული მდგომარეობის განმსაზღვრელ


მიზეზებზე, ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობის შეცვლის გზები;
რესურსი/აქტივობა:
 რესურსი: სახელმძღვანელო: საკითხები: ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობა, მისი შეცვლის
გზები
 მოსწავლეთა მოყოლილი მაგალითები.
 რესურსი: პრეზენტაცია:
ნივთიერების მოლეკულური აგებულება და თვისებები სხვადასხვა აგრეგატულ
მდგომარეობაში
 რესურსი: სტატია ინტერნეტჟურნალიდან
სამყარო – მიწა, წყალი, ჰაერი, ცეცხლი | mastsavlebeli.ge
 რესურსი: ნივთიერების აგებულების შესახებ:
Particulate Nature of Matter and Changes of State - YouTube
 რესურსი: 7 კლ დავალება ნივთიერების აგრეგატულ მდგომარეობებზე

სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული,  როგორ იცვლება მოლეკულებს შორის მანძილი


პირობისეული, პროცედურული) აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილებისას?
 როგორ განსხვავდება მოლეკულებს შორის
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული
ურთიერთქმედება თითოეულ აგრეგატულ
შეკითხვები მდგომარეობაში ?
 ინარჩუნებს თუ არა ფორმას აირი? სითხე? მყარი
ქვეცნება- ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა,
სხეული?
დიფუზია.  ინარჩუნებს თუ არა მოცულობას აირი? სითხე?
 მყარი სხეული?
 რა ნივთიერებები შეგხვედრია შენ პრაქტიკაში
როგორ შეგიცვლია მათი აგრეგატული
მდგომარეობა ?
 როგორი სადემონტრაციო ცდის ჩატარება
შეგიძლია იმისათვის, რომ თვალსაჩინოდ აჩვენო
ნივთიერების ქცევა სხვადასხვა აგრეგატულ
მდგომარეობაში?
 როგორ ჩამოაყალიბებ შენს მიერ გამოტანილ
დასკვნებს სტატიაში?

ნაბიჯი 4. კვლევის რომელი მეთოდები გამოიყენეთ დავალებაზე მუშაობისას, როგორ იცავდით


უსაფრთხოების წესებს აღნიშნული კვლევის ჩატარებისას და როგორაა შესაძლებელი ადამიანმა თავისი
ინტერესების სამსახურში ჩააყენოს მატერიის თვისებები;

 რესურსი: ვიდეორგოლი:
#მხოლოდქართული - "შუშა" - YouTube
#მხოლოდქართული - JTB company - YouTube
#მხოლოდქართული - ერთადერთი ქართული სასკოლო ცარცის წარმოება გორში -
YouTube
#მხოლოდქართული - ქართული "KAYA" - YouTube

სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული,  ნივთიერების რომელი თვისებები იცით?


პირობისეული, პროცედურული)  რატომ სჭირდება ადამიანს ნივთიერების
თვისებების შესწავლა?
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული
 რა საშუალებები არსებობს ბუნების მოვლენების
შეკითხვები შესწავლისათვის მეცნიერებაში?
 რა არის ცდა? დაკვირვება?
ქვეცნება- ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა,
 დაასახელე მოვლენები, რომელსაც შეიძლება
დიფუზია. ლაბორატორიაში დავაკვირდეთ და ჩავერიოთ მათ
მიმდინარეობაში
 დაასახელე მოვლენები, რომლებზეც მხოლოდ
დაკვირვება შეუძლია ადამიანს და არ შეუძლია
ჩარევა მათ მიმდინარეობაში;
 რა არის ჰიპოთეზა?
 როგორ ვიღებთ ცოდნას ბუნების მოვლენების
შესახებ?
 როგორი სადემონტრაციო ცდის ჩატარება
შეგიძლია მოიფიქრო იმისათვის, რომ
თვალსაჩინოდ აჩვენო ნივთიერების რაიმე
სასარგებლო გამოყენების შესაძლებლობა?
 როგორ ჩამოაყალიბებ შენს მიერ გამოტანილ
დასკვნებს სტატიაში?

მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროეცესში მასწავლებლის მიერ დასმული


შეკითხვები:

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;


 აღწერე რა პროდუქტი შექმენი;
 რა საკითხს შეეხება შენს მიერ მომზადებული სტატია?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი სტატიით და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი თანაკლასელების ნაშრომებისგან?

You might also like