Professional Documents
Culture Documents
7 კლასი - ნივთიერების აგებულება
7 კლასი - ნივთიერების აგებულება
ნაშრომში/ ნაშრომის
პრეზენტაციისას ხაზგასმით
აქტივობა: წარმოიდგინეთ ლარნაკში მოთვსებული ვარდები. ლარნაკი მინისაგანაა დამზადებული, წარმოაჩინეთ:
მინა კი მოლეკულებისაგან შედგება. ყვავილების სურნელი მთელს ოთახს ავსებს. მინის სუნი კი არ
იგრძნობა. რატომ არ იშლება და არ იფანტება ლარნაკის მინის მოლეკულები, ხოლო ეს შესანიშნავი 1) როგორ შეგვიძლია შევიქმნათ
სურნელოვანი მოლეკულები კი პირიქით, რატომ არ შეგვიძლია, რომ ერთად მოვაგროვოთ ფლაკონში წარმოდგენა იმაზე, თუ რისგან
და სუნამო დავამზადოთ? მოიყვანეთ მოლეკულების ურთიერთქმედების დამადასტურებელი ფაქტები შედგება ნივთიერება, მისი
და ახსენით. გამოიყენეთ შემდეგი რესურსი: შემადგენელი ნაწილაკების ზომის,
რესურსი 8: სახელმძღვანელო, პარაგრაფი „მოლეკულების ურთიერთქმედება: მიზიდვა და განზიდვა“. მათ შორის მანძილების, მათი
რესურსი: ვიდეოგაკვეთილი მოლეკულათა ურთიერთქმედება - YouTube მოძრაობის სახის, სიჩქარის, მათ
შორის არსებული
სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, გაიხსენეთ,რას შეისწავლის ფიზიკა?
ურთიერთქმედების შესახებ; მკ 1
პირობისეული, პროცედურული) რა არის ფიზიკური სხეული?
რა არის ნივთიერება?
კონსტრუირებაზე ორიენტირებული 2) როგორ არის დამოკიდებული
რომელია ფიზიკური მოვლენა, ქიმიური
შეკითხვები დიფუზიის სისწრაფე
მოვლენა?
ტემპერატურაზე. რა კავშირია
რისგან შედგება ნივთიერება?
ქვეცნება-ნივთიერება, ატომი, მოლეკულა, დიფუზიის სისწრაფესა და
თუ ნივთიერება ცალკეული ნაწილაკებისაგან
ნივთიერების აგრეგატულ
შედგება, მაშინ რატომ ხვედავთ ჩვენ მას
მთლიანს? მდგომარეობას შორის. რა დასკვნებს
როგორია ამ ნაწილაკების ზომა? გამოიტანთ ნივთიერების
არის თუ არა შუალედები ნივთიერების აგებულების თაობაზე, დიფუზიის
შემადგენელ ნაწილაკებს შორის? მოვლენიდან გამომდინარე; მკ 2,3
სითხისა და მყარი სხეულის გაცხელებისას
(ცდებში) იცვლება თუ არა ამ სითხის ან მყარი 3) რა განაპირობებს ერთიდაიგივე
სხეულის შემადგენელი ნივთიერების ნივთიერების სხვადასხვა
რაოდენობა? მასა? აგრეგატული მდგომარეობის
სითხისა და მყარი სხეულის გაცხელებისას დამახასიათებელ თვისებებს,
(ცდებში) იცვლება თუ არა ამ სითხის ან მყარი როგორაა შესაძლებელი
სხეულის შემადგენელი ნივთიერების ნივთიერების აგრეგატული
მოცულობა? მდგომარეობის შეცვლა; მკ 2
რა საერთოა ამ ორ ცდას შორის და რა დასკვნის
გაკეთებაა შესაძლებელი ამ ორი ცდიდან
ნივთიერების შემადგენელი ნაწილაკების
შესახებ?
ურთიერთქმედებენ თუ არა ნივთიერების
შემადგენელი ნაწილაკები? მაკროცნება და მასთან
რა სახის ურთიერთქმედება არსებობს
ნივთიერების შემადგენელ ნაწილაკებს შორის?
დაკავშირებული კრიტერიუმი:
როდის მჟღავნდება ეს ურთიერთქმედება? 4) კვლევის რომელი მეთოდები
რა ნაბიჯების გადადგმა მოგიწევთ იმისათვის, გამოიყენეთ დავალებაზე
რომ დაწეროთ სტატია ნივთიერების მუშაობისას, როგორ იცავდით
აგებულების შესახებ? უსაფრთხოების წესებს აღნიშნული
როგორ დაიხმარებ მოყვანილ აქტივობებს კვლევის ჩატარებისას და როგორაა
სტატიის წერისას? შესაძლებელი ადამიანმა თავისი
რომელი ცდით და როგორ დასტურდება ინტერესების სამსახურში ჩააყენოს
ნივთიერების შემადგენელ ნაწილაკებს შორის მატერიის თვისებები; (მკ კვლევა
შუალედების არსებობა? 1,2,3)
როგორ შეიძლება შევიქმნათ წარმოდგენა
მოლეკულის ზომის შესახებ? მოიყვანეთ და
ახსენით სადემონსტრაციო ამოცანა ზეთის
მოლეკულის დიამეტრის გამოანგარიშების
შესახებ?
როგორ ასახავ შენს მიერ მიღებულ შედეგებსა და
გამოტანილ დასკვნებს სტატიაში?
ნაბიჯი 2. დიფუზიის მოვლენისა და ტემპერატურის გავლენის ახსნა დიფუზიის სისწრაფეზე, კავშირი
დიფუზიის სისწრაფესა და ნივთიერების აგრეგატულ მდგომარეობას შორის, დიფუზიის მოვლენიდან
გამომდინარე დასკვნები
რესურსი/აქტივობა:
აქტივობა: მოსწავლეების მოყოლილი ამბები მათ პრაქტიკაში დიფუზიასთან დაკავშირებით,
მოსწავლეთა მიერ გამოვლენილი იდეები დიფუზიის სარგებლიანობისა და მავნეობის თაობაზე
რესურსი: სტატია ინტერნეტჟურნალიდან: დიფუზია – საოცარი მოვლენა | mastsavlebeli.ge
რესურსი: დიფუზიის სიმულაცია Diffusion (colorado.edu)
აქტივობა: ცდა:
შეავსე სამი ერთნაირი ჭურჭელი: ერთი- ცხელი წყლით, მეორე - ოთახის ტემპერატურის
წყლით, მესამეში ყინულიანი წყალი ჩაასხი. ჩააწვეთე სამივე ჭურჭელში ერთნაირი
რაოდენობის საღებავის ხსნარი. დააკვირდი, რომელ ჭიქაში შეფერადდა უფრო სწრაფად
წყალი. გამოთქვი ვარაუდი: რა განსხვავება ცივი და ცხელი წყლის მოლეკულებს შორის?
გამოიტანე დასკვნა: არის თუ არა დიფუზიის სისწრაფე დამოკიდებული ტემპერატურაზე?
აქტივობა: ცდა:
დაგჭირდება ორი მრგვალი გაშლილი თეფში (სასურველია თეთრი
ფერის), ფერადი დრაჟეები. დაალაგე ფერადი დრაჟეები წრიულად
ორივე თეფშის კიდეზე, დაასხი ერთი თეფშის ფსკერზე ყინულიანი
წყალი, ხოლო მეორეზე - ოთახის ტემპერატურის წყალი (ისე, რომ
დრაჟეები სანახევროდ დაიფაროს წყლით). დააკვირდი და ჩაინიშნე, რა
დროის შემდეგ დაიწყებს შერევას საღებავი წყალში (ამ მოვლენაზე
წყალში ფერადი ზოლის წარმოქმნა მიგანიშნებს) იმ თეფშზე, რომელშიც ა) ცივი წყალია
დასხმული; ბ) თბილი წყალია დასხმული;
https://www.youtube.com/watch?v=2y3imqlWR_A
რესურსი: ვიდეორგოლი:
#მხოლოდქართული - "შუშა" - YouTube
#მხოლოდქართული - JTB company - YouTube
#მხოლოდქართული - ერთადერთი ქართული სასკოლო ცარცის წარმოება გორში -
YouTube
#მხოლოდქართული - ქართული "KAYA" - YouTube