Professional Documents
Culture Documents
7კლ 1სემ ბეჭედი 2
7კლ 1სემ ბეჭედი 2
ბეჭედი
სამიზნე ცნება - მატერია საკვანძო შეკითხვა - როგორ ვაჩვენო კვლევით ნაშრომში, თუ როგორ შეიძლება
(შედეგი 1.2.3,4). დავადგინო, რა ნივთიერებისგან არის დამზადებული სხეული?
სამიზნე ცნების მკვიდრი წარმოდგენები შეფასების კრიტერიუმი - (ზოგადი) შეფასების კრიტერიუმი - (კონკრეტულ
კომპლექსურ დავალებაზე მისადაგებული)
მოსწავლემ უნდა გააცნობიეროს, რომ: მოსწავლეს შეუძლია: ნაშრომში ხაზგასმით წარმოაჩინეთ:
მატერია 1. გააცნობიეროს, მატერიის რომელი 1) როგორ შეიძლება არაწესიერი
1. ყველაფერი რაც ჩვენ გარშემო სახეები ხვდება მას, განსახილველ გეომეტრიული ფორმის სხეულის
არსებობს მატერიაა. იგი ორი სახისაა: საკითხში, რისგან შედგება
ნივთიერება, რომელიც მის მიერ
მოცულობის დადგენა და სხეულის მასის
ნივთიერება და ველი. ყველა
განსახილველ საკითხში ექსპერიმენტული განსაზღვრა, სითხის
ნივთიერება შედგება ნაწილაკებისაგან
მონაწილეობს; რა თვისებებს ვიყენებთ მოცულობის
- მოლეკულებისა და ატომებისგან;
დადგენისას (მატერია 1, 2)
2. გააანალიზოს, რა
2. ნივთიერების ფიზიკური თვისებები დამოკიდებულებაა განსახილველ
დამოკიდებულია მის შემადგენელ საკითხში წარმოდგენილი 2) როგორ შეგვიძლია ექსპერიმენტულად
ნაწილაკებზე და სტრუქტურაზე, ნივთიერების თვისებებსა და მის განვსაზღვროთ ნივთიერების სიმკვრივე.
ხოლო ველის ფიზიკური თვისებები - სტრუქტურას შორის, რა როგორ შეიძლება გაზომილი სიმკვრივის
ველის შემქნელი ობიექტების დამოკიდებულებაა განსახილველ მიხედვით დავადგინოთ, რა
მოძრაობასა და განლაგებაზე; საკითხში არსებული ველის
ნივთიერებისგან იყო დამზადებული
თვისებებსა და ველის შემქმნელი
ობიექტების ბეჭედი (მატერია 2, 3).
3. მატერიის ფიზიკური თვისებები
შეიძლება შეიცვალოს შიდა/გარე განლაგებას/მოძრაობას შორის;
ფაქტორებით. ეს თვისებები და მათი
ცვლილება ხასიათდება ფიზიკური 3. იმსჯელოს, რომელი გარე/შიდა
ფაქტორები განაპირობებს
სიდიდეებით, რომლებიც იზომება
მატერიის ფიზიკური თვისებების
ცდის მეშვეობით.
ცვლილებებს და რომელი ფიზიკური
სიდიდეებით ხასიათდება მატერიის
ეს თვისებები და მათი ცვლილება.
კომპლექსური დავალება
თქვენი სიტყვებით ჩამოაყალიბეთ, რას შეეხება დღეს მოცემული დავალება, რომელზეც რამდენიმე გაკვეთილის
განმავლობაში უნდა იმუშაოთ? მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
ნაბიჯი 1 - შეფასების კრიტერიუმი 1) როგორ შეიძლება არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის მოცულობის
დადგენა და სითხის რა თვისებებს ვიყენებთ ამისათვის (მატერია 1, 2)
რესურსი/აქტივობა/დამხმარე კითხვები:
აქტივობა 1. განსაზღვრე სხვადასხვა ხელსაწყოს მაგ: სახაზავის, მენზურის დანაყოფის ფასი. დაადგინე ცდომილება და
გაზომვის ზედა და ქვედა ზღვარი.
აქტივობა 2. დაამზადე მენზურა. საჭირო მასალა: მინის ან პლასტმასის ცილინდრული ფორმის გამჭირვალე ჭურჭელი. 5მლ
მოცულობის შპრიცი, მარკერი, ქაღალდის წებოვანი ლენტი (იხ. რესურსი 1, 4).
აქტივობა 3. გაზომეთ მართკუთხა პარალელეპიპედის მქონე სხეულის სიგრძე, სიგანე და სიმაღლე. დაადგინე მოცემული
სხეულის მოცულობა. მონაცემები წარმოადგინე SI სისტემის ერთეულებით (იხ. რესურსი 1, 3).
აქტივობა 4. მენზურის გამოყენებით გაზომე აქტივობა 3 -ში გამოყენებული მართკუთხა პარალელეპიპედის მოცულობა და
შეადარე აქტივობა 3 - ში მიღებულ შედეგს.
მენზურის გამოყენებით დაადგინე არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის მოცულობა.
აქტივობა 5. ჩაასხი შპრიცში წყალი და შეეცადე შეკუმშო. ახსენი, რატომ ვერ ცვლი წყლის მოცულობას (იხ. რესურსი 1, 5)
აქტივობა 6. დაამზადე მენზურა. საჭირო მასალა: მინის ან პლასტმასის ცილინდრული ფორმის გამჭირვალე ჭურჭელი. 5მლ
მოცულობის შპრიცი, მარკერი, ქაღალდის წებოვანი ლენტი.
აქტივობა 7. დაამზადე პინებიანი სასწორი. საჭირო მასალა: სახაზავი, ორი ერთჯერადი პოლიეთილენის ჭიქა, მსხვილი
ძაფი (იხ. რესურსი 6)
აქტივობა 8. ამოცანების განხილვა.
აქტივობა 9. დაამზადეთ მუყაოსგან 2 ცალი 1ლ-იანი კუბი (ზევიდან იყოს ღია) (იხ. რესურსი 7);
გამოთვალეთ და თითოეულ წახნაგს დააწერეთ კუბის მოცულობა. ერთზე - კუბურ დეციმეტრებში, მეორე წახნაგზე -
კუბურ სანტიმეტრებში, მესამე წახნაგზე - კუბურ მეტრებში, მეოთხე წახნაგზე კი ლიტრებში.
თქვენ მიერ დამზადებული ორი კუბით უნდა მოახერხოთ განსხვავებული მოლეკულებით აგებული ორი “სხეულის”
მოდელირება. მოიფიქრეთ, რა შეიძლება გამოიყენოთ მოლეკულების/ატომების როლში (მოდელად), გაავსეთ
პირველი კუბი ამ „მოლეკულებით“, უწოდეთ მას „პირველი სხეული“. განსაზღვრეთ ამ „სხეულის“ მასა. მოიფიქრეთ
მოლეკულების/ატომების განსხვავებული სახე, აავსეთ მეორე 1-ლიტრიანი კუბი ამ სხვანაირი „მოლეკულებით“,
დაარქვით მას „მეორე სხეული“ და ამ სხეულების მასა განსაზღვრეთ;
დამხმარე კითხვები:
როგორ შეიძლება მართკუთხა პარალელეპიპედის მქონე ძელაკის მოცულობის დადგენა?
რომელი ხელსაწყო გამოიყენება არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის მოცულობის დასადგენად?
რა არის ხელსაწყოს დანაყოფის ფასი?
რა არის გაზომვის ზედა ზღვარი?
რა არის გაზომვის ქვედა ზღვარი?
როგორ შეიძლება მენზურის გამოყენებით განსაზღვრო სხეულის მოცულობა?
მოცულობის რომელი ერთეულები იცი?
როგორ შეიძლება მენზურის დამზადება?
როგორი აგებულება აქვს სითხეს, აირს, მყარ სხეულს?
რატომ არ იცვლის სითხე მოცულობას?
რატომ იცვლის სითხე ფორმას ადვილად?
სითხის რა თვისებას ვიყენებთ არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის მოცულობის დადგენისას?
მასის რომელი ერთეულები იცი?
იცვლება თუ არა სხეულის მასა გათბობისას? გაცივებისას?
იცვლება თუ არა სხეულის მასა აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილებით?
როგორ შეგიძლია სხეულის მასის განსაზღვრა?
როგორ ხდება სხეულის მასის განსაზღვრა პინებიანი სასწორით?
როგორ დაამზადებ პინებიან სასწორს?
შეიძლება თუ არა საპირწონედ გამოიყენო 5 თეთრიანი, 10 თეთრიანი და 20 თეთრიანი მონეტები?
ქვეცნება - ფიზიკური სხეული, ნივთიერება, მყარი ნივთიერება, სითხე, აირი, მოლეკულა, ატომი
რესურსი/აქტივობა/დამხმარე კითხვები:
რესურსი 1. მე- 7 კლასის სახელმძღვანელო.
პარაგრაფები: ნივთიერების სიმკვრივე
რესურსი 2. ფიზიკის დრო - სიმკვრივე, სიმკვრივის გამსაზღვრა, რობოტი ლაბორანტი #ტელესკოლა
https://1tv.ge/video/fizikis-dro-xxviii-gakvetili-simkvrive-simkvrivis-gamsazghvra-roboti-laboranti-teleskola/
რესურსი 3. არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის სიმკვრივის დადგენა
https://www.youtube.com/watch?v=ovdE_-FCWpc
რესურსი 4. არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის სიმკვრივის დადგენა
YouTube -ზე საძიებო ფრაზა „Experiment to Determine the DENSITY OF AN IRREGULAR SOLID | Practical PHYSICS“
https://www.youtube.com/watch?v=zLgs_b40J8Q
რესურსი 5. ვირტუალური ლაბორატორია - ნივთიერების სიმკვრივის დადგენა
https://contrib.pbslearningmedia.org/WGBH/arct15/SimBucket/Simulations/densitylab/content/index.html
აქტივობა1. განსაზღვრეთ წყლის და ზეთის სიმკვრივე ანალიზურად. მოცულობის დასადგენად გამოიყენეთ წარწერა ზეთის
ბოთლზე. ზეთის მასას გაიგებთ პროდუქტზე მითითებული წარწერიდან „მასა ნეტო“. თქვენ მიერ გამოთვლილი სიმკვრივე
გამოსახეთ გ/სმ3 და კგ/მ3 .
აქტივობა 2. განსაზღვრეთ არაწესიერი გეომეტრიული ფორმის სხეულის სიმკვრივე ექსპერიმენტულად. მოცულობის
დასადგენად გამოიყენეთ თქვენ მიერ დამზადებული მენზურა და სასწორი. გამოთვლილი სიმკვრივე გამოსახე გ/სმ 3 და
კგ/მ3
აქტივობა 3. გაზომეთ საკლასო ოთახში არსებული ჰაერის მოცულობა და მასა.
აქტივობა 4. ამოცანების ამოხსნა ნივთიერების სიმკვრივეზე.
აქტივობა 5. გამოიყენეთ სიმკვრივის ვირტუალური ლაბორატორია (რესურსი 5) და შეავსეთ ცხრილი:
დამხმარე კითხვები:
რა არის ნივთიერების სიმკვრივე?
როგორ გამოითვლება ნივთიერების სიმკვრივე?
სიმკვრივის რომელი ერთეულები იცი?
რატომ აქვთ ერთნაირი მოცულობის სხეულებს განსხვავებული სიმკვრივე?
იცვლება თუ არა სხეულის სიმკვრივე გათბობისას?
იცვლება თუ არა სხეულის სიმკვრივე გაცივებისას?
რომელი ფიზიკური სიდიდეების განსაზღვრაა საჭირო ნივთიერების სიმკვრივის დასადგენად?
როგორ შეიძლება ნივთიერების სიმკვრივის ცოდნა დაგეხმაროს ნივთიერების ამოცნობაში?
განსხვავდება თუ არა ერთი და იგივე ნივთიერების სიმკვრივე სხვადასხვა აგრეგატულ მდგომარეობაში?
რომელია მეტი 1გ/სმ3 თუ 1კგ/მ3
ახსენი, რატომ შექმენი პოსტერი? რა საკითხის შესახებ გამოხატე შენი ცოდნა კომპლექსური დავალების საშუალებით?
რატომ განახორციელეთ კომპლექსური დავალება?
რა გრძელვადიან და მოკლევადიან მიზნებს ისახავდით კომლექსურ დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
ვისთვის და რატომ არის ეს პროდუქტი სასარგებლო და საინტერესო?
რა იცოდი შესასწავლი საკითხის შესახებ? რა გაიგე ახალი? დამატებით რის გაგებას ისურვებდი?
რა დასკვნებამდე მიხვედი კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობის პროცესში? რითი დასტურდება შენ მიერ გაკეთებული
დასკვნების მართებულობა/თანმიმდევრულობა?
რა ხერხები გამოიყენე სასწავლო მასალის უკეთ გასააზრებლად? / კომპლექსური დავალების უკეთ შესასრულებლად?