კლასი: მე-7

თემა: სასიცოცხლო ციკლი საათების სავარაუდო რაოდენობა: 12 + 3 სთ

თემასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები: თემასთან დაკავშირებული საკვანძო შეკითხვები:

 სასიცოცხლო ციკლი ორგანიზმის განვითარების სტადიების/ ფაზების

ერთობლიობაა.  რას წარმოადგენს ორგანიზმთა სასიცოცხლო ციკლი?
 მცენარეების სხვადასხვა ჯგუფს განსხვავებული სასიცოცხლო ციკლი  რა განსხვავებაა პირდაპირ და არაპირდაპირ გარდაქმნებს
აქვს. შორის?
 ცხოველების სასიცოცხლო ციკლის პოსტემბრიონული განვითარება  რა მნიშვნელობა აქვს არაპირდაპირ განვითარებას
შეიძლება მიმდინარეობდეს პირდაპირი და არაპირდაპირი ორგანიზმების გარემოსთან შეგუებისთვის?
გარდაქმნის გზით.  რა თავისებურება ახასიათებს ადამიანის სასიცოცხლო
 • არაპირდაპირი განვითარება ორგანიზმებს ეხმარება ციკლის სხვადასხვა სტადიას?
გარემოსთან ადაპტაციაში.  როგორ შეიძლება თავიდან ავიცილოთ/ან შევამციროთ
 ადამიანის განვითრების სხვადასხვა სტადია მნიშვნელოვნად გარდატეხის ასაკთან დაკავშირებული რისკები?
განსხვავდება ერთმნეთისგან.
 ადამიანის განვითარების ერთ-ერთი სტადიისთვის(ე.წ.გარდატეხის
ასაკი) დამახასიათებელია მნიშვნელოვანი
ცვლილებები/თავისებურებები

მაკროცნება/ მაკროცნებასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:

კვლევა:
1.კვლევა არის მრავალეტაპიანი აქტივობა, რომელიც იძლევა ბიოლოგიური სისტემებისა და პროცესების შესწავლის საშუალებას; კვლევა შეიძლება
განხორციელდეს: ექსპერიმენტის / ცდის, საველე პრაქტიკის, დაკვირვებისა და მოდელირების გზით
2.ბიოლოგიური სისტემებისა და პროცესების ამსახველ მოდელებს ახასიათებს გარკვეული შეზღუდვები
3.კვლევის ძირითადი ეტაპებია: საკვლევი კითხვის დასმა, ჰიპოთეზის ჩამოყალიბება, ცვლადების, პროცედურებისა და რესურსების განსაზღვრა, მონაცემთა
შეგროვება, ორგანიზება, მონაცემთა ანალიზი და დასკვნა
4.მნიშვნელოვანია უსაფრთხოებისა და ეთიკის ნორმების დაცვა კვლევის ჩატარების დროს;
5.მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარება ეფუძნება კვლევების გზითგაკეთებულ აღმოჩენებს, თეორიებსა და კანონებს
1. მათი შესწავლა და კვლევითი უნარების გამომუშავება მნიშვნელოვანია ყოველდღიურ ცხოვრებაში, პროფესიების არჩევისა და დაუფლებისთვის.
კომპლექსური დავალებები სამიზნე ცნებები და ქვეცნებები
(დასახელება)
1) თინეიჯერთა ფიქრები ჯანმრთელობა და დაავადება;
ქვეცნებები : ცხოვრების ჯანსაღი წესი.
სასიცოცხლო თვისებები:
ზრდა-განვითარება
სტრუქტურა და ფუნქცია
ქვეცნებები: მეორადი სასქესო ნიშნები.
2. „როცა აყვავდა გვიმრა, სტრუქტურა და ფუნქცია
თუ...“ ქვეცნებები: სპორა, თესლი
სასიცოცხლო თვისებები:
ქვეცნებები: ზრდა-განვითარება
ბიომრავალფეროვნება:
ქვეცნებები: გარემოს დაცვა
3. ექსკურსია აბრეშუმის სასიცოცხლო თვისებები:
მუზეუმში ქვეცნება: ზრდა-განვითარება
ბიომრავალფეროვნება
ქვეცნება: გარემოს დაცვა, დაჯგუფება
გრძელვადიანი მიზანი საკითხი: ჯანსაღი კვება
საკითხები
ადამიანის სასიცოცხლო ციკლი
სპოროვანი და თესლოვანი მცენარეები
ცხოველთა სასიცოცხლო ციკლი
საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები
საკვანძო შეკითხვები
როგორ წარმოაჩენ კვლევის
ანგარიშის საშუალებით
გარდატეხის ასაკთან
დაკავშირებული პრობლემების
გადაჭრის გზებს?
როგორ გამოხატავ მცენარეთა
ბიომრავალფეროვნებას, მათი
შენარჩუნებისთვის საჭირო გზებს
და როგორ წარმოადგენთ
მცენარეთა გამრავლებაში მონაწილე
სტრუქტურებსა და ფუნქციებს
შორის შესაბამისობას?
როგორ წარმოადგენ პოსტერის
საშუალებით თუთის
აბრეშუმხვევიას მნიშვნელობას
ადამიანისათვის?
შუალედური სასწავლო მიზანი

სამიზნე ცნება და მასთან
დაკავშირებული მკვიდრი
წარმოდგენები
სტრუქტურა და ფუნქცია -
(შედეგები:1,2,3,5, 6,7,8,9,10)
1. ბიოლოგიური სისტემა
ორგანიზაციის ყოველ
დონეზე შედგება სხვადასხვა
სტრუქტურისგან;
2.ბიოლოგიური სისტემის
თითოეული ნაწილი
სპეციფიკურ ფუნქციას
ახორციელებს და ქმნის ერთ
მთლიანობას;
3.ბიოლოგიური სისტემის
სტრუქტურა და ფუნქცია
შეესაბამება ერთმანეთს;
გარემო პირობები გავლენას
ახდენს ბიოლოგიური
სისტემის აგებულებასა და
ცნებები:
ჯანმრთელობა და დაავადება; როგორ წარმოაჩენ კვლევის ანგარიშის
ქვეცნება : ცხოვრების ჯანსაღი წესი. საშუალებით გარდატეხის ასაკთან
კვლევა დაკავშირებული პრობლემების გადაჭრის
ქვეცნება: კვლევის ეთიკა გზებს? კომპლექსური დავალების პირობა
სასიცოცხლო თვისებები:
ქვეცნებები: გამრავლება
სტრუქტურა და ფუნქცია
ქვეცნება: მეორადი სასქესო ნიშნები.
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები): საბა მე-7 კლასში გადავიდა.
სწავლის დაწყებიდან რამდენიმე
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა დღეში მშობლებს განუცხადა, რომ
როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან დაკავშირებით? აღარ უნდოდა სკოლაში სიარული.
რესურსი: მშობლები ძალიან შეწუხდნენ.
1.კომპლექსური დავალების პირობა. ისინი ბავშვის აგრესიული
2. გარდატეხის ასაკის მახასიათებლების ცხრილი ხასიათის მიზეზის გარკვევას
3. სასიცოცხლო ციკლები შეეცადნენ და შეხვდნენ კლასის
დამრიგებელს.
აქტივობა დამრიგებელმა მშობლებთან
1. წინარე ცოდნის დადგენა კვლევითი სამუშაოს გამოცდილების მიხედვით;
საუბრის შემდეგ დაგეგმა
2. ამოიცნობენ სხვადასხვა ორგანიზმთა სასიცოცხლო ციკლის ეტაპებს;
კლასის საათი და მოსწავლეებს
3. დაასახელებენ ადამიანის სასიცოცხლო ციკლის სტადიებსა და გარდატეხის
ასაკის მახასიათებლებს.
გააცნო გარდატეხის ასაკთან
დაკავშირებული ინფორმაცია
სთხოვა ჩაეტარებინათ კვლევა,
რათა მიეცათ რჩევები
წარმოიდგინე, რომ შენ ხარ საბას
თანაკლასელი. მოამზადე კვლევის
ანგარიში და გააცანი კლასელებს.
ფუნქციებზე;
სასიცოცხლო თვისება
შედეგები: -1,2 4, 6,7,8,
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.ყველა ორგანიზმისთვის
დამახასიათებელია
სასიცოცხლო თვისებები:
ზრდა-განვითარება,
გამრავლება, მეტაბოლიზმი
(კვება, სუნთქვა, გამოყოფა),
გაღიზიანებადობა,
მოძრაობა,
მემკვიდრეობითობა,
ცვალებადობა, ჰომეოსტაზი,
ადაპტაცია;
2.სასიცოცხლო თვისებები
დაკავშირებულია
ერთმანეთთან;
3.სხვადასხვა ორგანიზმის
სასიცოცხლო თვისებებს
შორის შეიძლება იყოს
როგორც მსგავსება, ასევე
განსხვავებაც;
4.სასიცოცხლო თვისებები
ადაპტირებულია გარემო
სამიზნე ცოდნის  რა იცით კვლევის ანგარიშის შესახებ?
(დეკლარატიული,  რა საკითხთან დაკავშირებით გაგიკეთებიათ ანგარიშის პრეზენტაციისას
პროცედურული,
კვლევის ანგარიში? ხაზგასმით წარმოაჩინე :
პირობისეული)
კონსტრუირებაზე  რა მიზნით იქმნება კვლევის ანგარიში? • რა თავისებურებებით ხასიათდება
ორიენტირებული  როგორ შევქმნა კვლევის ანგარიში? გარდატეხის ასაკი. (სტრუქტურა და
შეკითხვები.  როგორ წარმოგიდგენიათ პრეზენტაციის ფუნქცია მ.წ.1)
ფორმა/სტრუქტურა კვლევის ანგარიშის სახით ? • რა მნიშვნელობა აქვს ადამიანის
 რა არის სასიცოცხლო ციკლი? განვითარების სტადიების
 სასიცოცხლო ციკლი რამდენი ეტაპისგან მონაცვლეობას;(სასიცოცხლო
შედგება? თვისება მ.წ. 1;2)
 დაასახელეთ პოსტემბრიონული განვითარების • რა აქტივობები განახორციელეთ
ტიპები. კვლევითი სამუშაოს შესრულების
 ადამიანის სასიცოცხლო ციკლის რომელ დროს?
სტადიაზე იმყოფებით ამ ეტაპზე, როგორ • რა მნიშვნელობა აქვს ცხოვრების
დაასაბუთებ მოსაზრებას? ჯანსაღი წესის დაცვას გარდატეხის
 როგორი მახასიათებლებით არის გამორჩეული ასაკთან დაკავშირებული
გარდატეხის ასაკი? სირთულეების დასაძლევად.
 რა ნაბიჯები უნდა გადავდგა კვლევის ანგარიშის (ჯანმრთელობა და დაავადება მ.წ.
შესაქმნელად (იდეის გამოკვეთა და სხვა)? 1;4)
II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი
ნაბიჯი 1.
 რა თავისებურებებით ხასიათდება გარდატეხის ასაკი. (სტრუქტურა და ფუნქცია
მ.წ.1)
 რა მნიშვნელობა აქვს ადამიანის განვითარების სტადიების მონაცვლეობას
( სასიცოცხლო თვისება მ.წ 1;2)
რესურსები
4. საკითხავი მასალა
5. ვიდეო მასალა-გარდატეხის ასაკი
პირობებთან; 6. სამუშაო ფურცელი

აქტივობები:
ჯანმრთელობა და დაავადება მოსწავლეები
შედეგები: 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9,  განიხილავენ ადამიანის სასიცოცხლო ციკლის თავისებურებებს;
12, 13  შეადარებენ ადამიანის სასიცოცხლო ციკლის ეტაპებს;
 ნახავენ ფილმს და იმსჯელებენ გოგონებსა და ვაჟებში გარდატეხის ასაკში
მიმდინარე ცვლილებების მიზეზებს;
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.ჯანმრთელობა არის სამიზნე ცოდნის  რა არის გარდატეხის ასაკი?
(დეკლარატიული,
ადამიანის ორგანიზმის
პროცედურული,
 რა თავისებურებებით ხასიათდება
მდგომარეობა, რომლის პირობისეული) ადამიანის სასიცოცხლო ციკლი?
დროსაც შენარჩუნებულია კონსტრუირებაზე  რა თავისებურებებით ხასიათდება გარდატეხის
ჰომეოსტაზი და ორიენტირებული ასაკი?
შრომისუნარიანობა, მათი შეკითხვები.
 გარდატეხის ასაკისათვის დამახასიათებელი
დარღვევა კი განაპირობებს რა ნიშნები შეინიშნება ფილმში გოგონებსა
ავადობას.
და ვაჟებში?
2.სხვადასხვა დაავადებას აქვს
 როგორ ხვდებიან ფილმში ამ ცვლილებებს
განსხვავებული გამომწვევი
მიზეზები სიმპტომები და ქვეცნებები: მეორადი ბავშვები?
პრევენციის გზები; სასქესო ნიშნები,  როგორ ფიქრობთ, მომზადებული შეხვდნენ
3.იმუნიტეტი არის ზრდა-განვითარება ამ ცვლილებებს ბავშვები?
ორგანიზმის უნარი დაიცვას  რატომ არის გარდატეხის ასაკში განსხვავებული
მისი ჯანმრთელობა; ნიშნები გოგონებსა და ვაჟებში?
4.ჯანსაღი ცხოვრების წესის  რატომ უწოდებენ ყმაწვილობის პერიოდს
დარღვევა იწვევს „გარდატეხის“ ასაკს?
იმუნიტეტის დაქვეითებას და
ხელს უწყობს სხვადასხვა  რა ფიზიოლოგიური და ფსიქოლოგიური
დაავადების განვითარებას; პრობლემები ახლავს თან გარდატეხის ასაკს?
5.გარემოს დაცვითი  აღწერეთ განსხვავება ადამიანის
ღონისძიებები სასიცოცხლო ციკლის პერიოდებს შორის?
მნიშვნელოვანია
ჯანმრთელობის
შენარჩუნებისათვის;
კვლევა -
შედეგები: 5,6,7 , 8, 10, 12,13
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.კვლევა არის
მრავალეტაპიანი აქტივობა,
რომელიც იძლევა
ბიოლოგიური სისტემებისა
და პროცესების შესწავლის
საშუალებას; კვლევა
შეიძლება განხორციელდეს:
ექსპერიმენტის / ცდის,
საველე პრაქტიკის,
დაკვირვებისა და
მოდელირების გზით
2.ბიოლოგიური სისტემებისა
და პროცესების ამსახველ
მოდელებს ახასიათებს
გარკვეული შეზღუდვები
3.კვლევის ძირითადი
ეტაპებია: საკვლევი კითხვის
დასმა, ჰიპოთეზის
ჩამოყალიბება, ცვლადების,
პროცედურებისა და
რესურსების განსაზღვრა,
მონაცემთა შეგროვება,
ორგანიზება, მონაცემთა
ანალიზი და დასკვნა
 როგორ მოვამზადოთ მოზარდი გარდატეხის
ასაკთან შესახვედრად?
 როგორ აუხსნი თანატოლებს მათი
ასაკისთვის დამახასიათებელი
ცვლილებების მიზეზს?
 როგორ შეადარე ადამიანის სასიცოცხლო
ციკლის ეტაპები?
 როგორ შეარჩიე კრიტერიუმი გარდატეხის ასაკის
მახასიათებლების შესადარებლად?
ნაბიჯი 2.
 რა აქტივობები განახორციელეთ კვლევითი სამუშაოს შესრულების დროს.
რესურსები:
 საკითხავი მასალა
 კითხვარი
 კვლევის ანგარიში.
აქტივობები :
მოსწავლეები
 შეხვდებიან ფსიქოლოგს და მოისმენენ შფოთის შემცირების შესახებ
ინფორმაციას;
 ჩაატარებენ ქცევითი პრობლემების მიზეზების კვლევას.
 4.მნიშვნელოვანია სამიზნე ცოდნის  რა მნიშვნელობა აქვს ფსიქოლოგთან
უსაფრთხოებისა და ეთიკის (დეკლარატიული, საკონსულტაციო შეხვედრებს?
პროცედურული,
ნორმების დაცვა კვლევის  რა ქცევითი პრობლემები ახასიათებს
პირობისეული)
ჩატარების დროს; კონსტრუირებაზე გარდატეხის ასაკს?
5.მეცნიერებისა და ორიენტირებული  როგორ დაეხმარება მოზარადებს
ტექნოლოგიების განვითარება შეკითხვები. ფსიქოლოგთან საკონსულტაციო შეხვედრა
ეფუძნება კვლევების გარდატეხის ასაკისათვის დამახასიათებელი
გზითგაკეთებულ ცვლილებებით გამოწვეული შფოთვის
აღმოჩენებს, თეორიებსა და შემცირებაში?
კანონებს  რატომ ჩნდება ქცევითი პრობლემები
2. მათი შესწავლა და გარდატეხის ასაკში?
კვლევითი უნარების ქვეცნება: კვლევის  ჩატარებული კვლევის საფუძველზე როგორ
გამომუშავება ეთიკა დაასაბუთებ, რომ გარდატეხის ასაკისთვის
მნიშვნელოვანია დამახასიათებელი შფოთი დაძლევადია?
ყოველდღიურ ცხოვრებაში,  რატომ არის თქვენთვის მნიშვნელოვანი
პროფესიების არჩევისა და გარდატეხის ასაკის კვლევა?
დაუფლებისთვის
 როგორ დაგეხმარა ჩატარებული კვლევა
გარდატეხის ასაკისთვის დაამახასიათებელი
თავისებურებების განსაზღვრაში?
 როგორია თქვენი კვლევის შედეგები და
დასკვნები?
 როგორ დახმარებას ისურვებდი გარდატეხის
ასაკის სირთულების დასაძლევად მშობლებისა
და მასწავლებლის მხრიდან?
 როგორ შეადგინე კითხვარი?
 როგორ ჩაატარე კვლევა?
ნაბიჯი 3.
 რა მნიშვნელობა აქვს ცხოვრების ჯანსაღი წესის დაცვას გარდატეხის
ასაკთან დაკავშირებული პრობლემების დასაძლევად.( ჯანმრთელობა და
დაავადება მ.წ. 1; 4)

რესურსები
 ცვლილებები გოგონებში
 ცვლილებები ვაჟებში
 სამუშაო ბარათი N1 (ვაჟებისთვის)
 სამუშაო ბარათი N2 (გოგონებისთვის)
 მოზარდების დიეტა

აქტივობა:
მოსწავლეები იმსჯელებენ გარდატეხის ასაკისთვის ჯანსაღი ცხოვრების წესის
მნიშვნელობაზე

სამიზნე ცოდნის  გარდატეხის ასაკის რა პრობლემები ჩნდება

(დეკლარატიული,
პროცედურული,
გოგონებში? ვაჟებში?
პირობისეული)  ჯანმრთელობის რა პრობლემები შეიძლება
კონსტრუირებაზე გაჩნდეს გარდატეხის ასაკში?
ორიენტირებული
 როგორ შევამციროთ ან ავიცილოთ თავიდან
შეკითხვები.
გარდატეხის ასაკთან დაკავშირებული
პრობლემები?
 როგორ დაგეხმარება ჯანსაღი ცხოვრების
ქვეცნებები: ზრდა- წესი(სწორი კვება, კანის ჰიგიენა, აქტიური
განვითარება, ცხოვრება და სხვა) ) გარდატეხის ასაკის
ცხოვრების ჯანსაღი სირთულეების დაძლევაში?
წესი.  როგორ დაამუშავე მოცემული რესურსები?
 მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში
მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

 რა იყო შენთვის ყველაზე მეტად საინტერესო, რომელსაც აუცილებლად

გამოიყენებ პრაქტიკაში?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 როგორ გაუმკლავდით დავალებაზე მუშაობის დროს წარმოქმნილ
გამოწვევებს?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?
 როგორ გამოიყენებთ მიღებულ გამოცდილებას მომავალში?

გრძელვადიანი მიზანი საკითხი/ქვესაკითხები საკვანძო შეკითხვა / შუალედური სასწავლო მიზანი

შეკითხვები
სამიზნე ცნება და მასთან სტრუქტურა და ფუნქცია:
დაკავშირებული მკვიდრი ქვეცნება: თესლი, სპორა როგორ გამოხატავ
წარმოდგენები მცენარეთა
სასიცოცხლო თვისება ბიომრავალფეროვნებას,
ქვეცნებები: განაყოფიერება მათი შენარჩუნებისთვის
საჭირო გზებს და
ბიომრავალფეროვნება როგორ წარმოადგენთ
ქვეცნებები: გარემოს დაცვა მცენარეთა გამრავლებაში
მონაწილე კომპლექსური დავალების პირობა
სტრუქტურებსა და
ფუნქციებს შორის
შესაბამისობას?
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპზები (რესურსები, აქტივობები): ლაშქრობაზე ყოფნის დროს ანას
ყურადღება ფერდობზე მოყვავილე

სტრუქტურა და ფუნქცია -
(შედეგები:1,2,3,5, 6,7,8,9,10)
1. ბიოლოგიური სისტემა
ორგანიზაციის ყოველ
დონეზე შედგება სხვადასხვა
სტრუქტურისგან;
2.ბიოლოგიური სისტემის
თითოეული ნაწილი
სპეციფიკურ ფუნქციას
ახორციელებს და ქმნის ერთ
მთლიანობას;
3.ბიოლოგიური სისტემის
სტრუქტურა და ფუნქცია
შეესაბამება ერთმანეთს;
გარემო პირობები გავლენას
ახდენს ბიოლოგიური
სისტემის აგებულებასა და
ფუნქციებზე;
სასიცოცხლო თვისება
შედეგები: -1,2 4, 6,7,8,
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.ყველა ორგანიზმისთვის
დამახასიათებელია
სასიცოცხლო თვისებები:
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა მცენარემ მიიქცია, ანამ მოწყვიტა
ნაბიჯი 1. როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან ლამაზი ყვავილი და
დაკავშირებით? თანაკლასელებს უმტკიცებდა, რომ
ეს გვიმრის ყვავილია. გაეცანი
რესურსი/აქტივობა: დამატებით მასალას N1, N2 და N3 ,
მის საფუძველზე შექმენით
 https://www.storyjumper.com/
პოსტერი/ან ელექტრონული წიგნი (
 https://www.postermywall.com/
იხ.ელექტრონული წიგნი), სადაც
 კომპლექსური დავალების პირობა
აღწერთ მცენარეთა
 პლაკატი და მისი სახეობები
ბიომრავალფეროვნებას, მათი
 ფოტომასალა
შენარჩუნებისთვის საჭირო გზებს
და წარმოადგენთ შესაბამისობას
მცენარეთა გამრავლებაში მონაწილე
აქტივობა 1. სტრუქტურებსა და ფუნქციებს
 კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა, წინარე ცოდნის დადგენა შორის.
შესაქმნელი პროდუქტისა და შესასწავლი საკითხის ირგვლივ. პრეზენტაციის დროს ხაზგასმით
 ფოტომასალაში მოცემული მცენარეების ორგანიზება/დაჯგუფება. წარმოაჩინეთ:
 რა მსგავსება-განსხვავებაა
სპოროვან და თესლოვან
მცენარეთა გამრავლების
თავისებურებებს შორის.
(სტრუქტურა და ფუნქცია
მკ.წ.3)
 რატომ გაბატონდნენ
თესლოვანი მცენარეები?
(სასიცოცხლო თვისება
მკ.ვ.1)
 რა გავლენა შეიძლება
იქონიოს გარემო
პირობების ცვლილებამ
მცენარეთა სხვადასხვა
 სამიზნე ცოდნის  რას გულისხმობს შესასწავლი საკითხი? ჯგუფებზე ? (მკ.წ.5)
ზრდა-განვითარება, (დეკლარატიული, რა შემოქმედებითი პროდუქტის საშუალებით უნდა
  რა როლს ასრულებს
გამრავლება, მეტაბოლიზმი პროცედურული,
დაადასტურო რა ისწავლე მოცემულ საკითხთან
პირობისეული) გარემოს დაცვითი
(კვება, სუნთქვა, გამოყოფა), დაკავშირებით?
გაღიზიანებადობა,
კონსტრუირებაზე ღონისძიებები მცენარეთა
ორიენტირებული  რა არის პოსტერი და პოსტერის შექმნის რომელ მრავალფეროვნების
მოძრაობა, შეკითხვები. პროგრამებს იცნობთ? შენარჩუნებაში?
მემკვიდრეობითობა,
ცვალებადობა, ჰომეოსტაზი,
 რა არის ელექტრონული წიგნი და გაქვთ თუ არა (ბიომრავალფეროვნება
ადაპტაცია; ელექტრონული წიგნის შექმნის გამოცდილება? მკ.წ.5)
 როგორ წარმოგიდგენიათ პრეზენტაციის
2.სასიცოცხლო თვისებები ფორმა/სტრუქტურა პოსტერის სახით ?
დაკავშირებულია  რა საკითხთან დაკავშირებით შეგიქმნიათ
ერთმანეთთან; პოსტერი ან ელ.წიგნი?
 რა მიზნით იქმნება პოსტერი შენ რა მიზნით
შეგიქმნია პოსტერი?
3.სხვადასხვა ორგანიზმის  რით განსხვავდება პოსტერი მაგალითად
სასიცოცხლო თვისებებს პლაკატისგან?
შორის შეიძლება იყოს  რომელი ნიშან-თვისების მიხედვით
როგორც მსგავსება, ასევე
აერთიანებენ მოცემულ ორგანიზმებს მცენარეთა
განსხვავებაც;
სამეფოში?
4.სასიცოცხლო თვისებები
ადაპტირებულია გარემო  რა ნიშნების მიხედვით ხდება მცენარეთა
პირობებთან; კლასიფიკაცია?

 როგორ უნდა შექმნა პოსტერი?

ბიომრავალფეროვნება  რა ნაბიჯები უნდა გადადგა პოსტერის

შედეგი: შესაქმნელად (იდეის გამოკვეთა და სხვა)?
საბ.1, 2, 5, 6,7,8,9,10, 11,

მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1. ორგანიზმები
დაჯგუფებულია II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი
მსგავსი ნიშან-  ნაბიჯი 1.
თვისებების  რა მსგავსება-განსხვავებაა სპოროვან და თესლოვან მცენარეთა
მიხედვით და ქმნიან გამრავლების თავისებურებებს შორის.(სტრუქტურა და ფუნქცია მკ.წ.3)
სისტემატიკურ  რატომ გაბატონდნენ თესლოვანი მცენარეები? (სასიცოცხლო თვისება
ჯგუფებს; მკ.ვ.1)

2. შეგუებულობები
გარემო პირობებთან
ხელს უწყობს რესურსები: 1. ელექტრონული წიგნი
ორგანიზმის 2.
გადარჩენას/სახეობი  ყვავილოვან მცენარეთა სასიცოცხლო ციკლი
ს მდგრადობას;  პრეზენტაცია
 ინტერაქტიური თამაში
3. სახეობათა
3. დამტვერვა
მრავალფეროვნება
როგორ მრავლდება მცენარე
წარმოიქმნება
4. შიშველთესლოვანი მცენარეების გამრავლება
მემკვიდრეობითობი
5. სპოროვანი მცენარეები
ს, ცვალებადობის და
https://www.youtube.com/watch?v=ipIYu4QqkN0
ბუნებრივი
გადარჩევის
შედეგად;
აქტივობები:
4. ბიომრავალფეროვნე
1.ინფორმაციის დამუშავება ვიდეომასალის საფუძველზე „ყვავილოვანი მცენარეები“
ბა ხელს უწყობს
(ელექტრონული წიგნის ვიდეოჩვენება ჩანიშვნებით);
ეკოსისტემების
2. ვიდეოანალიზი „ყვავილოვან მცენარეთა სასიცოცხლო ციკლი“;
მდგრადობას. 3. არგუმენტირებული მსჯელობა დამტვერვის მნიშვნელობაზე.
4. შიშველთესლოვანი მცენარების შესახებ ვიდეოგაკვეთილი და მინი -ლექცია;
5. გარემოს დაცვითი
5. თესლოვანი და სპოროვანი მცენარეების შედარება გრაფიკული
ღონისძიებები მაორგანიზებლებით.
მნიშვნელოვანია
ბიომრავალფეროვნე
ბის შენარჩუნებისა
სამიზნე ცოდნის  რატომ მიაკუთვნებენ ზოგიერთ მცენარეს
(დეკლარატიული, შიშველთესლოვნებს?რატომ ითვლება
და მდგრადი პროცედურული,
ფარულთესლოვანი მცენარეები შედარებით
განვითარებისთვის. პირობისეული)
კონსტრუირებაზე მაღალორგანიზებულებად ვიდრე
ორიენტირებული შიშველთესლოვნები?
შეკითხვები.  რა თავისებურებით დგანან ხავსები და გვიმრები
უფრო დაბალ საფეხურზე, ვიდრე თესლოვანი
მცენარეები?
 როგორ ახერხებენ სელექციონერები ყვავილოვანი
ქვეცნებები: თესლი, მცენარეების პროდუქტიულობის გაზრდას?
სპორა,
 რა როლი აქვს ყვავილს მცენარის სიცოცხლეში?
მცენარეთა ზრდა-
 რა პრობლემა შეექმნება მცენარეს თუ დაუზიანდა
განვითარება
ძირითადი ორგანოები, ფესვი, ღერო ან ფოთოლი ?
 როგორ დაამუშავე ვიდეო მასალა?
 როგორ შექმენი გრაფიკული მაორგანიზებელი

 ნაბიჯი 2
 რა გავლენა შეიძლება იქონიოს გარემო პირობების ცვლილებამ მცენარეთა
სხვადასხვა ჯგუფებზე ?
 რა როლს ასრულებს გარემოს დაცვითი ღონისძიებები მცენარეთა
მრავალფეროვნების შენარჩუნებაში? (ბიომრავალფეროვნება მკ.წ.5)

რესურსი: წითელი წიგნი და წითელი ნუსხა

ბიომრავალფეროვნება, ტყე
საქართველოს დაცული ტერიტორიები
გარემოს დაცვა (ანიმაციური ფილმი)
ვიდეომასალა კონსერვაცია
აქტივობები:
 „დარგე შენი ხე“ -საუბარი ხეების მოვლა-პატრონობაზე;
 საინფორმაციო ბროშურის შექმნა „აირჩიე მდგრადი მომავალი“;
 გარემოსდაცვითი ღონისძიებების მნიშვნელობის გააზრება;
 პლაკატის მომზადებაზე მუშაობა „საქართველოს წითელი ნუსხა“;
 ვიდეოანალიზის დროს მოსწავლეები გაიაზრებენ კონსერვაციის პრინციპებს.

სამიზნე ცოდნის  რატომ უნდა ვიცოდეთ მცენარეთა გამრავლების

(დეკლარატიული, საკითხი?
პროცედურული,
 რას ნიშნავს ბიომრავალფეროვნება?
პირობისეული)
კონსტრუირებაზე  რომელი გარემო ფაქტორები მოქმედებს
ორიენტირებული მცენარეებზე?
შეკითხვები.  რა მნიშვნელობა აქვს მცენარეთა
ბიომრვალფეროვნების შენარჩუნებას?
 რა უქმნის საფრთხეს მცენარეთა
ბიომრავალფეროვნებას?
ქვეცნებები:  სახელმწიფოს მხრიდან რა ღონისძიებებია
გატარებული ბიომრავალფერონების დაცვის
მცენარეების მიზნით?
მრავალფეროვნება,  რა საფრთხე შეიძლება დაემუქროს ტყეებს?
გარემოს დაცვა.  რა არის აუცილებელი ტყის დაცვისთვის?
 რა გაითვალისწინე ბროშურის დამზადების
პროცესში?
 როგორ იმუშავე პლაკატის შექმნაზე?
 მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში
მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

 აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

 აღწერე რა პროდუქტი შექმენი;
 რა საკითხს შეეხება შენს მიერ მომზადებული დავალება?
 ახსენი, რატომ შექმენი ფოტო კოლაჟი? რისი თქმა გინდოდა მისი საშუალებით?
 რატომ ფიქრობ, რომ შენს მიერ შექმნილი პროდუქტი ფოტო კოლაჟია?
 შენი აზრით, ვინ უნდა დაინტერესდეს შენს მიერ შექმნილი კომპლექსური
დავალებით და რატომ?
 რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
 მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
 შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი
თანაკლასელების ნაშრომებისგან?

გრძელვადიანი მიზანი საკითხი/ქვესაკითხები საკვანძო შეკითხვა / შუალედური სასწავლო მიზანი

საკითხი: ცხოველთა სასიცოცხლო ციკლი შეკითხვები
სამიზნე ცნება და მასთან
დაკავშირებული მკვიდრი ცნება: სასიცოცხლო თვისებები: როგორ წარმოადგენ
წარმოდგენები ქვეცნება: ზრდა-განვითარება პოსტერის საშუალებით
თუთის
ცნება: ბიომრავალფეროვნება აბრეშუმხვევიას
ქვეცნება: გარემოს დაცვა, დაჯგუფება მნიშვნელობას
ადამიანისათვის?
კომპლექსური დავალების პირობა
სტრუქტურა და ფუნქცია -
(შედეგები:1,2,3,5, 6,7,8,9,10)
1. ბიოლოგიური სისტემა
ორგანიზაციის ყოველ
დონეზე შედგება სხვადასხვა
სტრუქტურისგან;
2.ბიოლოგიური სისტემის
თითოეული ნაწილი
სპეციფიკურ ფუნქციას
ახორციელებს და ქმნის ერთ
მთლიანობას;
3.ბიოლოგიური სისტემის
სტრუქტურა და ფუნქცია
შეესაბამება ერთმანეთს;
გარემო პირობები გავლენას
ახდენს ბიოლოგიური
სისტემის აგებულებასა და
ფუნქციებზე;
ჯანმრთელობა და დაავადება
შედეგები: 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9,
12, 13
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.ჯანმრთელობა არის
ადამიანის ორგანიზმის
მდგომარეობა, რომლის
კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპზები (რესურსები, აქტივობები): ნიას კლასი მასწავლებელმა
აბრეშუმის მუზეუმში
I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა ექსკურსიაზე წაიყვანა. ნია
ნაბიჯი 1. როგორ უნდა წარმოვაჩინო საკუთარი ცოდნა შესასწავლ საკითხთან
ნანახით აღფრთოვანდა. თუმცა
დაკავშირებით?
ძალიან გაუკვირდა, რატომ არ
რესურსი: პოსტერის დამზადების ვიდეო
ჰგავდა კვერცხიდან გამოსული
https://www.youtube.com/watch?v=ysS3Cq9AseI
ლარვა დედა ორგანიზმს.
კომპლექსური დავალების პირობა.
დაეხმარეთ ნიას,
გაეცანით პეპლის სასიცოცხლო
აქტივობა: კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა, წინარე ცოდნის დადგენა
ციკლის სტადიებს, შექმენით
შესაქმნელი პროდუქტისა და შესასწავლი საკითხის ირგვლივ.
პოსტერი, სადაც ასახავთ
თუთის აბრეშუმხვევიას
სამიზნე ცოდნის  რა არის პოსტერი?
(დეკლარატიული, განვითარების სტადიებს და მის
 რა გამოცდილება გაქვთ პოსტერის დამზადებასთან მნიშვნელობას ადამიანისთვის.
პროცედურული,
პირობისეული) დაკავშირებით?
კონსტრუირებაზე  რა მიზნით ამზადებენ პოსტერს? პოსტერის პრეზენტაციისას
ორიენტირებული
 გაიხსენეთ რა სახის პოსტერი გაქვთ ნანახი? ხაზგასმით წარმოაჩინეთ:
შეკითხვები.
 ვის შეიძლება გამოადგეს შენს მიერ შექმნილი  რატომ ითვლება
გამრავლება სასიცოცხლო
პოსტერი?
თვისებად? ( სასიცოცხლო
 როგორ წარმოგიდგენიათ პრეზენტაციის
თვისება მ.წ. 1;2 და 4)
ფორმა/სტრუქტურა პოსტერის სახით?
 რა მნიშვნელობა აქვს
 რა ნაბიჯები უნდა გადადგა პოსტერის ჭუპრის სტადიას პეპლის
შესაქმნელად? განვითარებისთვის?
( სასიცოცხლო თვისება მ.წ. 1; 2; 3
 როგორ უნდა გამოკვეთო პოსტერის ძირითადი და 4)
მახასიათებლები?  რატომ არის საჭირო
გარემოს დაცვითი
ღონისძიბები თუთის
დროსაც შენარჩუნებულია
ჰომეოსტაზი და
შრომისუნარიანობა, მათი
დარღვევა კი განაპირობებს
ავადობას.
2.სხვადასხვა დაავადებას აქვს
განსხვავებული გამომწვევი
მიზეზები სიმპტომები და
პრევენციის გზები;
3.იმუნიტეტი არის
ორგანიზმის უნარი დაიცვას
მისი ჯანმრთელობა;
4.ჯანსაღი ცხოვრების წესის
დარღვევა იწვევს
იმუნიტეტის დაქვეითებას და
ხელს უწყობს სხვადასხვა
დაავადების განვითარებას;
5.გარემოს დაცვითი
ღონისძიებები
მნიშვნელოვანია
ჯანმრთელობის
შენარჩუნებისათვის;
კვლევა -შედეგები: 5,6,7 , 8,
10, 12,13
მოსწავლემ უნდა
გააცნობიეროს, რომ
1.კვლევა არის
მრავალეტაპიანი აქტივობა,
რომელიც იძლევა
ბიოლოგიური სისტემებისა
აბრეშუმხვევიას მდგრადი
II ეტაპი: კომპლექსური დავალების შინაარსი განვითარებისათვის?
((ბიომრავალფეროვნება
ნაბიჯი 1. მ.წ. 5)
 რატომ ითვლება გამრავლება სასიცოცხლო თვისებად;
( სასიცოცხლო თვისება - მ.წ. 1; 2 და 4)
რესურსი:
 ვიდეო მასალა
 პეპლის განვითარება
 სახელმძღვანელო
აქტივობა: თუთის აბრეშუმხვევიას მნიშვნელობის გაცნობა;
სახელმძღვანელოში მოცემული ინფორმაციის დამუშავება.
სამიზნე ცოდნის  რა არის სასიცოცხლო ციკლი?
(დეკლარატიული,
 რა იცით თუთის აბრეშუმხვევიას
პროცედურული, პირობისეული)
კონსტრუირებაზე შესახებ?
ორიენტირებული შეკითხვები.  რომელი თავისებურების გამო
გახდა თუთის აბრეშუმხვევია
მნიშვნელოვანი ადამიანისათვის?
 როგორია თუთის აბრეშუმხვევიას
სასიცოცხლო ციკლი?
ქვეცნება:
 რატომ ითვლება კვება
ზრდა- განვითარება, გამრავლება სიცოცხლის ერთ-ერთ
ძირითად ნიშან-თვისებად?
და პროცესების შესწავლის  როგორ დაგეხმარა
საშუალებას; კვლევა ვიდეორესურსები საკითხის
შეიძლება განხორციელდეს: გააზრებაში?
ექსპერიმენტის / ცდის,
 როგორ დაგეხმარა თუთის
საველე პრაქტიკის,
აბრეშუმხვევიასთან
დაკვირვებისა და
დაკავშირებული ტექსტი საკითხის
მოდელირების გზით
2.ბიოლოგიური სისტემებისა გააზრებაში?
და პროცესების ამსახველ  როგორ დაამუშავე მოცემული
მოდელებს ახასიათებს ინფორმაცია?
გარკვეული შეზღუდვები
 ნაბიჯი 2
3.კვლევის ძირითადი
ეტაპებია: საკვლევი კითხვის  რა მნიშვნელობა აქვს ჭუპრის სტადიას პეპლის განვითარებისთვის?
დასმა, ჰიპოთეზის (სასიცოცხლო თვისება - მ.წ. 1; 2; 3 და 4)
ჩამოყალიბება, ცვლადების,
პროცედურებისა და
რესურსების განსაზღვრა,
მონაცემთა შეგროვება, რესურსი: ბარათი
ორგანიზება, მონაცემთა სახელმძღვანელო
ანალიზი და დასკვნა
4.მნიშვნელოვანია აქტივობა: სასიცოცხლო ციკლის ეტაპების მნიშვნელობის გააზრება გრაფიკული
უსაფრთხოებისა და ეთიკის მაორგანიზებელის დახმარებით
ნორმების დაცვა კვლევის
ჩატარების დროს;
5.მეცნიერებისა და
ტექნოლოგიების განვითარება სამიზნე ცოდნის
 როგორი სასიცოცხლო ციკლი აქვთ ცოცხალ
ეფუძნება კვლევების (დეკლარატიულ
გზითგაკეთებულ ი, ორგანიზმებს?
აღმოჩენებს, თეორიებსა და პროცედურული,  რა მნიშვნელობა აქვს ცხოველთა სამყაროსთვის
პირობისეული)
კანონებს; მათი შესწავლა და მეტამორფოზული განვითარების ჩამოყალიბებას?
კონსტრუირებაზ
კვლევითი უნარების ე  რა თავისებურებებით ხასიათდება ცხოველთა
გამომუშავება ორიენტირებულ
მნიშვნელოვანია ი შეკითხვები. სასიცოცხლო ციკლი?
ყოველდღიურ ცხოვრებაში,  როგორ შეავსე გრაფიკული მაორგანიზებელი?
პროფესიების არჩევისა და ქვეცნება:
დაუფლებისთვის ზრდა-
განვითარება
 ნაბიჯი 3.

 რატომ არის საჭირო გარემოს დაცვითი ღონისძიბები თუთის

აბრეშუმხვევიას მდგრადი განვითარებისათვის?
( ბიომრავალფეროვნება - მ.წ.5)

რესურსი:
ვიდეომასალა

აქტივობა: თუთის აბრეშუმხვევიას სამრეწველო მნიშვნელობის გაცნობა

სამიზნე ცოდნის  რა საფრთხეს უქმნის ადამიანის საქმიანობა თუთის

(დეკლარატიული,
პროცედურული,
აბრეშუხვევიას შენარჩუნებას?
პირობისეული)  როგორია გარემოს დაცვითი ღონისძიებების
კონსტრუირებაზე მნიშვნელობა ცხოველთა მრავალფეროვნების
ორიენტირებული
შეკითხვები. შენარჩუნებისთვის?
 რა სამრეწველო მნიშვნელობა აქვს თუთის
აბრეშუმხვევიას?
ქვეცნება:
 როგორ იყენებს ადამიანი თუთის აბრეშუმხვევიას
გარემოს დაცვა,
დაჯგუფება. სასიცოცხლო ციკლს ეკონომიური
თვალსაზრისით?
 რა თანამდივრობით იყო აღწერილი
 ვიდეომასალაში თუთის აბრეშუმხვევიას
მნიშვნელობა?

მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში

მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:
 რა სტრატეგიები გამოიყენეთ დავალებაზე მუშაობისას?
 რა დაგეხმარათ და რამ შეგიშალათ ხელი?
 რა იყო შენთვის ყველაზე მეტად საინტერესო, რომელსაც
აუცილებლად გამოიყენებ პრაქტიკაში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე
მუშაობას?