AKTOR DALAM PEMBUATAN

DASAR AWAM
PENSYARAH: AIDANAJWA BINTI SABRI
RUJUKAN UTAMA: MODUL PJJ DASAR AWAM, PACE, UUM
 AKTOR DASAR
KLASIFIKASI DASAR
Peranan utama / sebagai pelengkap dalam pembuatan dasar awam
AKTOR RASMI
q PRIMER (UTAMA)
§ Membuat dasar
§ Mandat dari Perlembagaan
§ Contoh: Parlimen – YDPA,
Dewan Negara, Dewan Rakyat
q PELENGKAP (BIROKRAT)
§ Pelaksana dasar /
memperhalusi dasar
§ Mandat dari aktor primer
§ Contoh: Kakitangan awam
AKTOR TIDAK RASMI
q Memberi sokongan / membuat
permintaan / desakan
q Tiada kuasa untuk membuat atau
melaksanakan dasar
q Contoh: Agensi swasta, Media,
Kumpulan Bukan Kerajaan
(NGO), Kumpulan
berkepentingan, Kumpulan
Pendesak, Parti Politik, Individu /
masyarakat
 AKTOR RASMI
KLASIFIKASI DASAR
PRIMER / UTAMA
PERSEKUTUAN NEGERI TEMPATAN
q Parlimen q Dewan Undangan q Ahli Majlis
• YDPA Negeri / Dewan Negeri
• Dewan Rakyat • KDYMM Tuanku
Sultan / Raja
• Dewan Negara
• Menteri Besar
q Perdana Menteri • Ahli-Ahli Majlis
q Menteri-Menteri / Mesyuarat Kerajaan
Eksekutif Negeri
• Setiausaha Kerajaan
Negeri
 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PARLIMEN
q Badan perundangan Persekutuan
q Berkuasa menggubal dan meluluskan undang-undang
q Meminda undang-undang Persekutuan (Perlembagaan Persekutuan) yang
sedia ada
q Menyemak dan membahaskan dasar-dasar kerajaan
q Meluluskan perbelanjaan kerajaan dan hasil-hasil cukai yang baru
q Forum kritikan dan fokus pendapat awam tentang perkara-perkara
nasional
q Apa-apa prosiding dalam Parlimen tidak boleh dipersoalkan dalam
mahkamah
q Terdiri daripada 3 komponen penting – YDPA, DEWAN RAKYAT, DEWAN
NEGARA
 AKTOR RASMI UTAMA
KOMPONEN PARLIMEN
YDPA
q Ketua Negara – Raja
Berperlembagaan
q Tugas:
§ Bertitah dalam pembukaan rasmi
penggal Parlimen
§ Memanggil persidangan
Parlimen atau menangguhkan
penggal Parlimen
§ Membubarkan Parlimen - ikut
budi bicara
§ Memperkenankan:
• Akta baharu
• Pindaan akta lama
• Pindaan Perlembagaan
• Rang undang-undang
DEWAN RAKYAT
q 222 orang ahli – wakil rakyat / ahli
Parlimen – dipilih oleh rakyat dalam
pilihan raya umum
q Parti – kerusi majoriti akan membentuk
kerajaan Persekutuan – mentadbir
negara
q Boleh terdiri daripada ahli-ahli parti
politik / ahli-ahli bebas
q Seorang ahli tidak boleh memegang
jawatan kedua-dua Dewan Rakyat dan
Dewan Negara dalam satu-satu masa
q Bidang kuasa:
§ Membahas hal & masalah rakyat
§ Menyemak & membahas dasar
§ Gubal & lulus undang-undang
§ Kuasa pemutus dalam rang undang-
undang kewangan
DEWAN NEGARA
q 70 orang ahli – Senator – dipilih /
dilantik
q 26 ahli Dewan Undangan Negeri –
setiap negeri 2 orang ahli
q 44 ahli dilantik oleh YDPA – 2 bagi
Wilayah Persekutuan KL, seorang
masing-masing bagi Wilayah
Persekutuan Labuan dan Wilayah
Persekutuan Putrajaya, 40 orang dari
seluruh Malaysia – atas nasihat
Perdana Menteri
q Tempoh perkhidmatan 3 tahun –
maksimum 6 tahun
q Pembubaran Parlimen tidak akan
jejaskan tempoh jawatan Senator
AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
q Dilantik oleh YDPA ikut budi bicara
baginda tertakluk kepada syarat:
• Mestilah seorang anggota Dewan
Rakyat
• Mestilah mendapat kepercayaan
daripada majoriti ahli Dewan Rakyat
q Ketua kerajaan – ketua eksekutif negara
– mempengerusikan Kabinet
q Boleh dipecat melalui usul tidak
percaya di Dewan Rakyat
q Tugas:
• Penasihat YDPA
• Menamakan menteri kabinet untuk
dilantik oleh YDPA
• Menjadi jurucakap dalam hal ehwal
antarabangsa dan dalam negara
• Memohon kepada YDPA untuk
membubarkan Parlimen
 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUNKU ABDUL RAHMAN
q Dasar Pro-Barat – Tanah
Melayu menyertai negara
Komenwealth
q Rancangan Malaya
Pertama (RM1) untuk
tempoh 1956 hingga 1960
– pembangunan
sosioekonomi di Tanah
Melayu
AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUN ABDUL RAZAK
q Rancangan Malaysia yang Pertama
(RM1) – (1966 hingga 1970)
q Rancangan Malaysia yang Kedua
(RM2) – (1971 hingga 1975)
q Dasar Ekonomi Baru (DEB)
q Dasar Berkecuali – perubahan
yang ketara dari sikap pro-barat
dan anti–komunis kepada dasar
luar yang berkualiti
q Dasar Peningkatan Daya
Pengeluaran Negara
q Dasar Pelajaran Kebangsaan (DPK)
 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUN HUSSEIN ONN
q Bapa Perpaduan – berjaya memupuk
semangat berbilang kaum yang lebih
erat dalam masyarakat
q Memberi penekanan kepada konsep
Rukun Tetangga dan perjuangan
terhadap ancaman dadah
q Meneruskan agenda pembangunan dan
menggerakkan Dasar Ekonomi Baru
q Melancarkan Rancangan Malaysia
Keempat - 1981
q Melancarkan Skim Amanah Saham
Nasional (ASN)
AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUN DR. MAHATHIR
q “BANGSA MALAYSIA” – WAWASAN 2020
q Rangka Rancangan Jangka Panjang
Pertama (RRJP1) - 1990
q Dasar Pembangunan Negara 1991 – 2000
q Memperkenalkan Visi Nasional iaitu
Wawasan 2020 (tempoh 30 tahun)
q 6 Rancangan 5 tahun negara daripada
RMK6 hingga RMK11.
q Dasar Persyarikatan Malaysia, Dasar
Kependudukan Negara, Dasar Sosial
Negara, Dasar Penerapan Nilai-Nilai
Islam, Dasar Pandang ke Timur, Dasar
Penswastaan, Dasar Perindustrian
Negara, Dasar Wawasan Negara
 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUN ABDULLAH AHMAD BADAWI
q “ISLAM HADHARI” – pertumbuhan dan
pengagihan yang saksama + membangun
bersama saya
q “Jangan bekerja untuk saya tetapi
bekerjalah bersama saya, melalui
penghayatan Islam Hadhari”
q Pengenalan Misi Nasional serta
perlaksanaan koridor-koridor
pembangunan.
q Merapatkan jurang ekonomi penduduk
bandar dan luar bandar termasuklah juga
jurang ekonomi antara negeri maju dan
negeri yang kurang maju.
AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
DATO’ SERI NAJIB
q “1MALAYSIA” – pertumbuhan dan
pengagihan yang saksama + 1Malaysia”.
q Memperkenalkan Model Ekonomi Baru
(MEB)
q Menstrukturkan semula subsidi
(menghapuskan subsidi untuk barang
tertentu) daripada subsidi berbentuk
menyeluruh (semua orang dapat) kepada
subsidi bersasar (khusus untuk golongan
tertentu, B40).
q 2016 - Memperkenalkan Transformasi
Nasional 2050 (TN50) - perancangan lengkap
TN50 telah terhenti apabila parti Barisan
Nasional gagal membentuk kerajaan dalam
Pilihan raya umum 2018 (PRU14).
 AKTOR RASMI UTAMA
PERDANA MENTERI
TUN MAHATHIR TAN SRI MUHYIDDIN DATUK SERI ISMAIL SABRI

“MALAYSIA BAHARU” ”MALAYSIA PRIHATIN” “KELUARGA MALAYSIA”

“Pertumbuhan dan pengagihan Pengagihan yang saksama dan Menangani kemiskinan dan
yang saksama + Membina diintegrasikan dalam Wawasan membangunkan masyarakat
Negara, Memenuhi Harapan”. Kemakmuran Bersama (WKB). inklusif (RMK12: 2021 – 2025)

WAWASAN 2025 WAWASAN KEMAKMURAN BERSAMA 2030

 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
PERDANA MENTERI
DATO’ SERI ANWAR IBRAHIM
q “MEMBANGUN MALAYSIA MADANI”
q Enam tonggak utama – M (kemampanan), A
(kesejahteraan), D (Daya cipta), A (hormat), N
(keyakinan) dan I (Ihsan) – “Usaha pembangunan
peradaban yang mampan, sejahtera, berdaya cipta,
saling menghormati, berkeyakinan dan bersifat insan”
q Memetakan strategi tata kelola dan pentadbiran negara
secara berkesan, menekankan kepada pemerkasaan
ekonomi dan budaya, yang berteraskan nilai, etika atau
akhlak.
q Mengangkat martabat manusia dan menegakkan
keadilan menjadi asas penting dalam konteks falsafah
negara Madani
q Menitik beratkan kepada masyarakat yang diurus
dengan baik dan mencapai tujuan pembinaan
beradaban bangsa.
 AKTOR RASMIDASAR
KLASIFIKASI UTAMA
MENTERI / EKSEKUTIF
q Terdiri daripada ahli Dewan Rakyat atau ahli Dewan Negara – anggota Kabinet
q Dilantik oleh YDPA atas nasihat Perdana Menteri
q Memegang portfolio sesebuah kementerian dan dibantu oleh timbalannya
q Ahli-ahli politik ataupun eksekutif berperanan sebagai penggubal atau membentuk dasar-
dasar yang biasanya diketuai oleh Perdana Menteri, Menteri-Menteri atau Menteri-Menteri
Besar.
q Untuk mengekalkan pemerintahan sesebuah negara, ahli-ahli politik yang memerintah akan
memastikan setiap dasar yang mereka gubal dan laksanakan perlulah mendapat keabsahan
ataupun legitimasi daripada rakyat – matlamat dan faktor untuk mengekalkan kedudukan
mereka.
q Setiap dasar penting untuk dibahaskan bagi menjamin keabsahan serta menilai keupayaannya
setelah dilaksanakan kelak.
q Melalui dasar yang dilaksanakan, ahli politik dapat memperkukuhkan kedudukan parti
mereka sekiranya dasar tersebut dapat menjaga kepentingan rakyat.
 AKTOR RASMI (UTAMA)
MENTERI-MENTERI/EKSEKUTIF
 AKTOR RASMI UTAMA
PERINGKAT KERAJAAN NEGERI
DUN
q Dewan Undangan Negeri
(DUN) – badan perundangan
pada peringkat negeri
q Ahli DUN dipilih oleh rakyat
negeri yang berkenaan dalam
pilihan raya
q Forum untuk membahaskan
titah ucapan diraja, belanjawan
negeri dan rang undang-
undang
q Meluluskan atau menolak
sebarang rang undang-undang
q Meminda undang-undang
negeri (Perlembagaan Negeri)
RAJA / SULTAN
q Raja / Sultan / Yang Dipertua Negeri
q Tugas:
§ Lantik Ketua Menteri / Menteri
Besar
§ Lantik 4 hinga 8 ahli Majlis
Mesyuarat Kerajaan Negeri (EXCO)
/ Jemaah Menteri atas nasihat Ketua
Menteri / Menteri Besar
§ Memberi titah ketika pembukaan
rasmi penggal DUN (Titah Ucapan
Diraja)
§ Memanggil persidangan Dewan dan
menangguhkan penggal Dewan
§ Memperkenankan rang undang-
undang Negeri
EXCO
q Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
(EXCO) / Jemaah Menteri
q Peranan EXCO lebih kurang sama
dengan peranan Kabinet di
peringkat Persekutuan
q Memberi nasihat kepada Sultan /
Raja / Yang Dipertua Negeri dalam
menjalankan pemerintahan
q Selain ahli DUN yang dilantik ke
dalam EXCO, ada 3 orang anggota
perkhidmatan awam negeri yang
turut menjadi anggota ECXO:
i. Setiausaha Kerajaan Negeri
ii. Penasihat Undang-Undang
iii. Pegawai Kewangan Negeri
CONTOH:
PUNCA KUASA KERAJAAN
NEGERI KEDAH
AKTOR RASMI UTAMA:
1. KDYMM Tuanku Sultan & KDYMM
Tuanku Sultanah
2. YAB Menteri Besar
3. YB Ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan
Negeri
4. YB Setiausaha Kerajaan Negeri
 AKTOR RASMI UTAMA
PERINGKAT KERAJAAN TEMPATAN
q Ahli Majlis - wakil kepada Majlis dan Kerajaan Negeri demi mendapatkan maklumbalas serta keperluan di
peringkat masyarakat tempatan
q Pelantikan Ahli Majlis PBT adalah tertakluk kepada kerajaan negeri
q Kriteria pelantikan Ahli Majlis adalah bermastautin dalam kawasan PBT berkenaan, berpengalaman luas dalam
hal ehwal kerajaan tempatan, memperoleh kejayaan dalam sesuatu profesion, perdagangan dan perindustrian
atau mempunyai kebolehan untuk mewakili kepentingan komuniti mereka dalam kawasan PBT.
q Fungsi:
§ PENGUBAL DASAR MAJLIS – Mengenal dasar bagi menentukan hala tuju PBT berkenaan. Dasar yang digubal
hendaklah seiring dengan dasar di peringkat negeri dan pusat serta di peringkat negeri dan pusat serta
mampu memenuhi kehendak rakyat.
§ MELULUSKAN UNDANG-UNDANG KECIL – Mengadakan undang-undang kecil sebagai panduan kepada pihak
Pengurusan
§ PENYEMAK PELAKSANAAN DASAR
i. Menentukan dasar-dasar yang telah diputuskan itu dilaksanakan mengikut lunas-lunas yang dibenarkan
oleh undang-undang.
ii. Mendapatkan pandangan & maklumbalas dari orang ramai tentang sebarang penyelewengan jika ada yang
dilakukan oleh mana-mana kakitangan Majlis.
 AKTOR RASMI
KLASIFIKASI DASAR
PELENGKAP
q Kakitangan bukan tergolong daripada golongan politik atau kehakiman
q Mandat daripada aktor primer
q Kumpulan pelaksana dasar yang digubal
q Mengumpul maklumat, menyusun input dan mengemukakannya
q Bersifat kekal dan berkecuali
q Agenda pembangunan negara tidak akan menjadi realiti walaupun
mempunyai pemimpin yang berwibawa dan berwawasan tanpa sokongan
birokrat atau pegawai awam.
q Setiap dasar, program, rancangan dan aktiviti yang dirancang dalam
bentuk dasar awam oleh pihak kerajaan dijayakan oleh birokrasi awam
 AKTOR TIDAK
AKTOR RASMI
TIDAK RASMI
q Aktor tidak rasmi tidak mempunyai
kuasa yang sah untuk memutuskan
sesuatu dasar.
q Sumber tambahan dengan memberi
maklumat serta cadangan yang
tertentu untuk aktor rasmi mengenai
dasar yang akan, sedang dan telah
dilaksanakan.
q Dengan tindakan aktor tidak rasmi
ini akan memudahkan lagi aktor
rasmi dalam merancang
pembentukan, pembaikan dan
pelaksanaan sesuatu dasar.
CIRI-CIRI
• Berada di luar kerajaan
• Tidak mempunyai kuasa sah untuk
melaksana dasar - kemukakan cadangan /
maklumat tambahan kepada aktor rasmi
AKTOR TIDAK RASMI
• Agensi swasta
• Media
• Kumpulan berkepentingan
• Parti Politik
• Individu / Masyarakat
 AGENSI SWASTA
q Dalam menjayakan sesuatu dasar
selalunya agensi swasta difokuskan
untuk menjayakan dasar utama
ekonomi yang sepatutnya
diwujudkan untuk meneruskan usaha
ke arah kemakmuran dan ekonomi
yang bersaing
q Dalam mempengaruhi persekitaran
dasar, agensi swasta tidak dapat
dipisahkan sebagai aktor tidak rasmi
yang paling utama mempengaruhi
dasar awam.
 MEDIA
q Media – alat penyampaian maklumat semasa yang
digunakan oleh pihak tertentu untuk memastikan
maklumat tersebut disebarkan secara meluas.
q Awal permulaaan penulisan, media yang
digunakan hanyalah sekadar media cetak - media
elektronik dan media melalui teknologi terkini
yang dikenali sebagai teknologi maklumat.
q Media juga berperanan memberi dan
menambahkan pengetahuan awam – pencetus
minda masyarakat / penentu agenda
q Cohen, 1995 - “dalam kebanyakan keadaan, media
tidak berupaya mempengaruhi orang ramai
menentukan bagaimana untuk berfikir tetapi
berjaya mempengaruhi pembacanya untuk
menentukan apa yang perlu difikirkan".
q Media turut memainkan peranan penting dalam
mengimbangi (check and balance) keberkesanan
dasar kerajaan.
KUMPULAN BUKAN KERAJAAN (NGO)
q Tidak berasaskan keuntungan politik
q Cuba menarik perhatian rakyat supaya lebih peka dan aktif
terhadap sesuatu isu dalam negara
q Mempengaruhi sesuatu pembentukan dasar.
q Memperjuangkan sesuatu perkara bagi memastikan masyarakat
mendapat hak mereka.
 KUMPULAN BERKEPENTINGAN
q Mewakili kepentingan golongan-golongon
tertentu untuk kepentingan ahli-ahlinya
q Mempunyai struktur organisasi yang
tersusun dan ahli yang berkongsi sikap
hasil daripada matlamat yang sama
q Perjuangan tertumpu kepada hasil yang
memberi faedah untuk kumpulan mereka.
 PARTI POLITIK
CIRI-CIRI

q Satu badan yang berusaha untuk

membina kepentingan
q Wujud atas prinsip-prinsip yang
dipersetujui secara bersama
q Platform manipulasi bagi
mendapatkan kuasa
q Jika berada di luar kerajaan,
masih mempengaruhi proses
pembuatan dasar
q Imbangi tindak-tanduk kerajaan
yang memerintah
 INDIVIDU AWAM
Golongan masyarakat
• Keterlibatan pembuatan dasar melalui
undi
Golongan individu
• Golongan bijak pandai / berpengaruh
• Menyumbang idea baru dan arahan
tertentu dalam proses sesuatu dasar.
PROSES PENGGUBALAN &
SUMBER DASAR AWAM
PENSYARAH: AIDANAJWA BINTI SABRI
 PENGGUBALAN DASAR: MALAYSIA
Perkara 66 > kuasa Parlimen dalam
mengubal undang-undang. Rang
undang-undang (RUU) diluluskan oleh
kedua-dua Majlis Parlimen (DR dan DN).

Sesuatu RUU boleh dikemukakan

permulaannya di mana-mana dewan
(biasanya bermula di Dewan Rakyat)
dan kemudian di bawa ke Dewan
Negara. Ada juga rang undang-
undang yang bermula di Dewan
Negara, dalam keadaan ini setelah
melalui peringkat bacaan ketiga, rang
undang-undang itu hendaklah dibawa
ke Dewan Rakyat.
 PENGGUBALAN DASAR: MALAYSIA
Sebelum diluluskan, sesuatu rang undang-undang itu mestilah
melalui tahap-tahap berikut:

BACAAN I
Dilakukan secara formal, ringkas dan tidak ada apa-apa
perdebatan dibenarkan
BACAAN II
Setelah RUU dicetak dan diedarkan kepada ahli dewan, RUU
diteliti – ahli2 dewan dibenarkan membahaskan RUU (boleh
menyokong atau membangkang RUU berkenaan melalui undi)
PERINGKAT JAWATANKUASA
RUU dibaca dan dibahas secara lebih terperinci. Jawatan kuasa
berhak mengubahsuai dan meminda RUU jika perlu
BACAAN III
Perbincangan ringkas. Tertakluk kepada beberapa kandungan.
Dilulus > Dewan Negara
PERKENAAN YDPA
30 HARI untuk diperkenankan
SUMBER CADANGAN DASAR AWAM
Sumber- sumber dasar banyak, berbagai, dan
bergantung kepada kepentingan, autoriti, dan
sumber-sumber manusia di dalam ataupun di
luar kerajaan

SUMBER DALAM KERAJAAN

SUMBER LUAR KERAJAAN

SUMBER CADANGAN DASAR AWAM
SUMBER DALAM KERAJAAN
q Eksekutif politik – Perdana Menteri, Menteri-menteri
Kabinet, Menteri Besar, Ketua Menteri dan Ahli
Mesyurat Kerajaan Negeri (EXCO).
q Birokrat – Kebanyakan anggota birokrat merupakan
pelaksana dasar – mungkin terlibat dalam
pembentukan cadangan dasar sebagai tambahan
tugas-tugas pentadbiran yang sedia ada.
q Perunding (Consultants) – melakukan penyelidikan
yang diperlukan dan mengenal pasti pilihan-pilihan
(options) yang ada untuk mengendalikan sesuatu isu
atau masalah.
SUMBER CADANGAN DASAR AWAM
SUMBER DALAM KERAJAAN
q Agensi Penyelidikan – Kerajaan bergantung kepada
agensi penyelidikan sendiri ataupun menyediakan
peruntukan kewangan penyelidikan (research grant)
kepada pihak universiti dan agensi penyelidikan
swasta. Hasil penyelidikan itu dijadikan asas kepada
cadangan dasar.
q Badan Perundangan (Legislator) – Selain dari
eksekutif politik, ahli badan perundangan juga dapat
menyumbang dalam memberi pandangan-pandangan
tertentu untuk menyelesaikan sesuatu masalah awam.
SUMBER CADANGAN DASAR AWAM
SUMBER LUAR KERAJAAN
q Kumpulan Berkepentingan – Badan-badan perniagaan,
kesatuan sekerja, persatuan peladang – hanya
sebilangan kecil sahaja yang dapat mempengaruhi
tindakan kerajaan. Kebanyakan dari organisasi ini
mempunyai sumber-sumber untuk menjalankan
penyelidikan dan analisis bagi menyediakan cadangan
dasar.
q Kumpulan “Clientele” – program-program kerajaan
mungkin membentuk “clientele” untuk tujuan
meluaskan faedah-faedah yang diperoleh.
SUMBER CADANGAN DASAR AWAM
SUMBER LUAR KERAJAAN
q Kumpulan Orang Awam (Citizen Groups) – Kumpulan orang
awam yang aktif terlibat dalam mengemukakan tuntutan
kepada kerajaan – mereka yang terlibat dalam isu-isu
mengenai alam sekitar
q Parti Politik – peranan parti-parti politik agak penting dalam
memberi sumbangan kepada cadangan dasar.
q Pihak Media – akhbar dan majalah merupakan sumber untuk
mengenal pasti masalah dan mengemukakan cadangan
penyelesaian – program-program bercorak dokumentari
yang disiarkan dalam media massa boleh menarik perhatian
ramai terhadap sesuatu isu, dan kemudian menjadi perkara
keutamaan dasar.
PERKARA YANG PERLU DIBERI PERHATIAN
MENGENAI SUMBER-SUMBER DASAR AWAM
q Walaupun terdapat banyak sumber, mereka
mungkin tidak bergerak secara bersendirian.
Mereka bekerjasama sebagai satu pasukan
dalam semua kegiatan, ataupun membahagi-
bahagikan tugas dalam membentuk
cadangan.
q Pihak kerajaan sendiri mungkin menjadi satu
sumber kepada kerajaan yang lain. Kerajaan
persekutuan mempengaruhi agenda dasar
kerajaan di peringkat negeri dan tempatan.
PERKARA YANG PERLU DIBERI PERHATIAN
MENGENAI SUMBER-SUMBER DASAR AWAM
q Usaha-usaha untuk mengemukakan cadangan
dari satu atau beberapa sumber mungkin
membawa kepada persaingan cadangan.
Keadaan persaingan dalam pembentukan
dasar/program akan membawa kepada
kerjasama di antara berbagai kumpulan yang
terlibat.
q Jika wujud kesedaran yang cepat di kalangan
orang awam mengenai sesuatu isu yang timbul,
maka ini akan mempercepat cadangan dasar
tersebut dikemukakan kepada pihak kerajaan.
 SOKONGAN TERHADAP
CADANGAN DASAR AWAM
q Sesuatu cadangan terhadap sesebuah dasar perlu
mendapat sokongan dari golongan yang mempunyai
autoriti dan mempunyai kepentingan.
q Cara untuk mendapatkan penerimaan terhadap sesuatu
cadangan dasar:
1. Sokongan majoriti ahli-ahli badan perundangan.
2. Kedudukan yang tinggi dalam hierarki/kuasa yang lebih
dalam memberi sokongan (Sokongan daripada autoriti
hierarki)
3. Pengesahan daripada ahli-ahli profesional
4. Meningkatkan kecekapan (Kos/Faedah)
5. Penglibatan orang awam
 KESIMPULAN
Kerajaan tidak mampu
merealisasikan sesuatu dasar
awam sekiranya tidak mendapat
input serta sokongan daripada
pihak lain.

Setiap yang dirancang dan ingin

dilaksanakan memerlukan
kerjasama pelbagai pihak bagi
memastikan objektif negara
tercapai.