FAKULTET ZA SAOBRAĆAJ I KOMUNIKACIJE U

SARAJEVU

ITS- INTELIGENTNI TANSPORTNI SUSTAVI

doc. dr. Drago Ezgeta

Sarajevo, 11.11.2022.
 ARHITEKTURA ITS-a

5. ARHITEKTURA ITS-a
5.1. Pojam i uloga ITS arhitekture
5.1.1. Funkcionalna (logička) ITS arhitektura
5.1.2. Fizička ITS arhitektura
5.1.3. Komunikacijska ITS arhitektura
5.2. Proces razvoja i održavanja ITS arhitekture
5.3. Vrste ITS arhitekture obzirom na obveznost i sadržaj
5.4. Metodologija razvoja ITS arhitekture 5.5. Razvoj i modeliranje ITS
5.6. Servisni paketi i multiservisna arhitektura ITS-a
........................................................
 Pojam i vrste arhitekture ITS-a

ITS arhitekturu možemo definirati kao prikaz tehničkih, organizacijskih,

institucionalnih i ekonomskih svojstava sustava ITS-a dat sažetim opisima i grafičkim
prikazima njegovih podsustava, njihovih međusobnih odnosa i načela njihovog
dizajniranja, razvoja, implementacije i održavanja, promatrajući njegov cjelokupni
životni ciklus.
 Osnovna zadaća i vrste arhitekture ITS-a

ITS arhitektura predstavlja okvir za razvoj ITS-a koji

omogućava :
- planiranje sustava
- integraciju ITS-a s drugim sustavima
- prikaz željenih performansi sustava
- željeno ponašanje sustava ITS-a kroz funkcije
upravljanja
- jednostavno održavanje i proširivanje sustava
- otkrivanje i opis zahtjeva korisnika.

Razlikujemo sljedeće vrste ITS arhitekture:

- funkcionalna (logička) ITS arhitektura
- fizička ITS arhitektura
- komunikacijska ITS arhitektura.
 Logička ITS arhitektura

Funkcionalna (logička) ITS arhitektura predstavlja funkcionalni model

hijerarhijske dekompozicije funkcionalnih područja i funkcija niže razine.
Funkcionalna ITS arhitektura se često naziva i logička arhitektura (gledište) koja
prikazuje funkcionalnosti potrebne za zadovoljavanje zahtjeva korisnika i drugih
dionika.
Kontekstni dijagram ITS-a
 Funkcionalna područja ITS-a po ISO standardizaciji

1. Informiranje putnika (Traveller Information)

2. Upravljanje prometom i operacijama (Traffic management and operations)
3. Vozila (Vehicle)
4. Prijevoz tereta (Freight transport)
5. Javni prijevoz (Public transport)
6. Žurne službe (Emergency)
7. Elektronička plaćanja u transportu (Transport-related electronic payment)
8. Sigurnost osoba u cestovnom transportu (Road transport related personal safety)
9. Nadzor vremenskih uvjeta i okoliša (Weather and environmental conditions
monitoring)
10. Upravljanje odzivom na velike nesreće (Disaster response management and
11. Nacionalna sigurnost i zaštita (National security).
 Fizička arhitektura ITS-a

Fizička ITS arhitektura predstavlja fizički model ITS-a koji vrši grupiranje funkcija u
tehničke uređaje. Tehnički modeli su dizajnirani tako da udovoljavaju zahtjevima tržišnog
pakiranja dajući prikaze komunikacijskog povezivanja tehničkih uređaja. Fizička ITS
arhitektura opisuje fizičku strukturu podsustava ITS-a.
 Komunikacijska arhitektura ITS-a

Komunikacijska ITS arhitektura pripada fizičkom modelu ITS-a koji opisuje tokove
podataka između tehničkih uređaja uključujući vrstu medija za prijenos podataka (žični,
bežični), tehničke karakteristike prijenosa podataka (brzina prijenosa, frekvencija prijenosa,
metode kodiranja itd.), konceptualne karakteristike protoka i strukturu sadržaja podataka.
Proces kreiranja ITS arhitekture
Tipovi ITS arhitekture obzirom na sadržaj i obveznost

Tri osnovna tipa arhitekture s obzirom na sadržaj i obveznost :

1. okvirna ITS arhitektura
2. obvezna ITS arhitektura
3. servisna ITS arhitektura
Održavanje ITS arhitekture
Održavanje ITS arhitekture
Metodologija razvoja ITS arhitekture

Razlikujemo dva osnovna pristupa razvoju ITS arhitekture:

- funkcijski ili procesno orijentiran pristup
- objektno orijentiran pristup.
Uloga ITS arhitekture u pakiranju ITS servisa
HVALA NA PAŽNJI !