Univerzitet u Beogradu – Građevinski fakultet

www.grf.bg.ac.rs

Studijski program: GRAĐEVINARSTVO

Modul: KONSTRUKCIJE
Godina/Semestar: III godina / V semestar

Naziv predmeta: METALNE KONSTRUKCIJE 2 (B2K3M2)

Nastavnik: Prof. dr Zlatko Marković

Naslov predavanja: Rešetkasti nosači - II deo

Datum : 29. maj 2023. godine

Beograd, 2023.
Sva autorska prava autora prezentacije i/ili video snimaka su zaštićena. Snimak ili prezentacija se mogu koristiti
samo za nastavu na daljinu studenta Građevinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu u školskoj 2021/2022 i ne
mogu se koristiti za druge svrhe bez pismene saglasnosti autora materijala.
 Ekscentrično vezivanje štapova ispune

Mp=R e = R h/2

Kod jako oštrih uglova između pojasnih štapova i štapova ispune,

ekscentričnim povezivanjem štapova ispune znatno se smanjuju
dimenzije čvornih limova!

Metalne konstrukcije 2 P7-2

 Uticaj ekscentriciteta veze
Uticaji ekscentriciteta mogu da
se zanemare kod zategnutog
pojasa i štapova ispune.
Takođe mogu da se zanemare i
u slučaju proračuna veze kada
je zadovoljen sledeći uslov:

Uzrok nastanka momenta savijanja

Tip elementa Poprečno
Sekundarni uticaji Ekscentričnost
opterećenje
Pritisnuti pojas Da
Zategnuti pojas Ne ako je Ne
Elementi ispune prethodni uslov Da Ne
zadovoljen Ne ako je prethodni
Veza
uslov zadovoljen
Oblikovanje čvorova kod dvozidnih
rešetkastih nosača

Metalne konstrukcije 2 P7-4

Čvor mostovskog glavnog rešetkastog nosača

Metalne konstrukcije 2 P7-5

Pančevački most

Metalne konstrukcije 2 P7-6

Mala Rijeka

Metalne konstrukcije 2 P7-7

Akaši Kaikio

Metalne konstrukcije 2 P7-8

Rešetkasti nosači bez čvornog lima

Laki rešetkasti nosači!

Metalne konstrukcije 2 P7-9
Veze bez čvornog lima kod srednje teških
rešetkastih nosača

Metalne konstrukcije 2 P7-10

 Rešetkasti nosači od šupljih profila
Spadaju u rešetkaste nosače bez čvornog lima;
Veze u čvorovima se ostvaruju direktim zavarivanjem;
Prednosti u odnosu na klasične rešetkaste nosače:
– manja težina,
– jeftinija antikoroziona zaštita (manji odnos O/A)
– povoljniji aerodinamički oblik u odnosu na otvorene preseke;
– velike mogućnosti konstrukcijskog i arhitektonskog
oblikovanja.
Izrađuju se od:
– šupljih profila kružnog poprečnog preseka (CHS);
– šupljih profila kvadratnog ili pravougaonog preseka (RHS).
Proračun veza prema poglavlju 7 SRPS EN 1993-1-8.

Metalne konstrukcije 2 P7-11

 Čvorovi rešetkastih nosača od šupljih profila
Kružni - CHS

Pravougaoni - RHS

Metalne konstrukcije 2 P7-12

Definicije razmaka i preklopa i njihova
ograničenja

g  t1  t 2

100 %  25%

q
ov 
p

Metalne konstrukcije 2 P7-13

 Polje primene poglavlja 7 EN 1993-1-8
Pravila za proračun veza rešetkastih nosača od šupljih profila data u
Evrokudu 3 važe za:
– vrućevaljane (SRPS EN 10210) i hladnooblikovane (SRPS EN
10219) šuplje profile izređene od čelika sa granicom razvlačenja
ne većom od 460 MPa; Kada je granica razvlačenja veća od 355
MPa, proračunske nosivosti treba redukovati množenjem sa 0,9
(10%).
– šuplje profile sa debljinom zida t ne manjom od 2,5 mm;
– pojasne štapove sa debljinom zida t0 ne većom od 25 mm;
– rešetkaste nosače sa uglom između pojasa i elemenata ispune ne
manjim od 30º (  30º);
– pritisnute štapove klase 1 ili 2, za slučaj čistog savijanja;
Obuhvaćeni su različiti tipovi ravanskih i prostornih čvorova!
Metalne konstrukcije 2 P7-14
Tipovi ravanskih veza u čvorovima

Metalne konstrukcije 2 P7-15

Tipovi prostornih čvorova

Metalne konstrukcije 2 P7-16

 Geometrijski parametri dimenzija
poprečnih preseka od šupljih profila

Metalne konstrukcije 2 P7-17

 Tipovi loma veza elemenata od šupljih profila
a) Lom plastifikacijom površine pojasa ili njegovog čitavog poprečnog
preseka plastični lom površine pojasa ili plastični lom poprečnog preseka
pojasa;
b) Lom bočnih zidova pojasa ili lom rebra pojasa usled plastifikacije,
gnječenja ili nestabilnosti (ulubljenje ili izbočavanje bočnih zidova
pojasa ili rebra pojasa) ispod pritisnutog elementa ispune;
c) Lom smicanjem pojasa;
d) Lom usled kidanja (proboja) smicanjem zida šupljeg profila pojasa
(pojava prsline koja dovodi do odvajanja elementa ispune od pojasa);
e) Lom elemenata ispune sa redukovanom efektivnom širinom (prsline u
šavovima ili u elementima ispune);
f) Lom izbočavanjem elemenata ispune ili šupljeg profila pojasnog
elementa na mestu veze.
Metalne konstrukcije 2 P7-18
 Tipovi loma
kod CHS
profila

Metalne konstrukcije 2 P7-19

 Tipovi loma
kod RHS
profila

Metalne konstrukcije 2 P7-20

Rešetkasti nosači od šupljih profila
kružnog poprečnog preseka (CHS)

Metalne konstrukcije 2 P7-21

 Proračunske nosivosti
za različite tipove veza
elemenata od CHS

Metalne konstrukcije 2 P7-22

Rešetkasti nosači od šupljuh profila kvadratnog
i pravougaonog poprečnog preseka (RHS)

Znatno jednostavniji i jeftiniji proces izrade u odnosu na CHS;

Ravno sečenje, nema posebne obrade krajeva štapova ispune;
Štapovi ispuni mogu da budu i kružnog poprečnog preseka CHS;
Postoji mogućnost ojačanja veze za razliku od CHS;
Nešto lošiji aerodinamički oblik u odnosu na CHS;
Metalne konstrukcije 2 P7-23
Opseg važenja za veze elemenata od RHS profila

Metalne konstrukcije 2 P7-24

 Proračunske nosivosti
za različite tipove veza
elemenata od RHS

Metalne konstrukcije 2 P7-25

Načini ojačanja veza sa RHS profilima

Metalne konstrukcije 2 P7-26

Radionički nastavci kod rešetkastih nosača
od šupljih profila

Metalne konstrukcije 2 P7-27

Položaj montažnih nastavaka

Metalne konstrukcije 2 P7-28

Oblikovanje i modeliranje montažnih
nastavak sa čeonom pločom

Metalne konstrukcije 2 P7-29

Montažni nastavci pomoću podvezica

Metalne konstrukcije 2 P7-30