Współczesne techniki elektrodiagnostyczne

 METODY JAKOŚCIOWE
 METODY ILOŚCIOWE

ELEKTRODIAGNOSTYKA JAKOŚCIOWA

OCENA RODZAJU ORAZ SILY SKURCZU.

Cel oceny jakościowej

Stwierdzenie:

 czy mięsień kurczy się pod wpływem bodźca elektrycznego działającego pośrednio i/lub
bezpośrednio?
 Jakie cechy ma skurcz (błyskawiczny, powolny, robaczkowy)?
 Czy kolejne skurcze mają taką samą siłę?
 Czy po zakończeniu elektrostymulacji skurcze się utrzymują?
 Zgodności reakcji na pobudzenie z prawami skurczu.

Galwaniczno-faradyczny test Erba

Test ten składa się z dwóch części. W pierwszej badanie pobudliwości układu nerwowo-mięśniowego
przeprowadza się z zastosowaniem prądu galwanicznego (przerywanego), w drugiej prądu
neofaradyczego.

Test wykonuje się metodą jednoelektrodową:

 drażnienie pośrednie i bezpośrednie mięśnia przy zastosowaniu impulsów prostokątnych;

 drażnienie pośrednie i bezpośrednie mięśnia prądem neofaradycznym

Testy stosowane przy metodach JAKOŚCIOWYCH

Ocena pobudliwości obwodowych nerwów ruchowych za pomocą prądu galwanicznego.

 Technika jednobiegunowa.
 Mała elektroda - katoda.
 Przez punkty pośrednie i bezpośrednie.
 Impulsy prostokątne, o czasie trwania długim (np. 300 ms), czas przerwy 2xdłuższy.
 Test wykonywany obustronnie wyniki porównywane
Testy stosowane przy metodach JAKOŚCIOWYCH

Ocena pobudliwości obwodowych nerwów ruchowych za pomocą prądu neofaradycznego

 Technika jednobiegunowa.
 Mała elektroda - katoda.
 Przez punkty pośrednie i bezpośrednie.
 Impulsy trójkątne, o czasie trwania 1 ms czas przerwy 19 ms.
 Test wykonywany obustronnie wyniki porównywane

METODY ILOŚCIOWE W ELEKTRODIAGNOSTYCE

 CHRONAKSJA
 REOBAZA
 KRZYWA IT
 CZAS UŻYTECZNY
 WARTOŚĆ PROGOWA AKOMODACJI
 WSPÓŁCZYNNIK AKOMODACJI
 ILORAZ AKOMODACJI

Krzywa I/t (inna nazwa S/D)

 Krzywa it - jest to wykres przedstawiający zależność pobudzenia od natężenia prądu I i czasu T

 Do badania stosuje się prąd stały o impulsach prostokątnych oraz trójkątnych z możliwością
regulowania czasu trwania impulsów od 1000 do 0,1ms.
 Gdy czas trwania impulsu maleje, zwiększa się wartość natężenia potrzebna do wywołania
skurczu progowego

Reobaza - najmniejsza progowa wartość natężenia impulsu prostokątnego (o czasie trwania 1000 ms),
która wywołuje minimalny skurcz mięśnia

 Wartość reobazy dla zdrowego mięśnia wynosi 2-18mA ok. 5mA

 <2mA - nadmierna pobudliwość
 >20mA - obniżona pobudliwość
 Katoda ułożona jest w punkcie motorycznym mięśnia, anoda na tym samym mięśniu-
proksymalnie lub przykręgosłupowo

Chronaksja - stanowi miarę pobudliwości nerwu i mięśnia. Jest to najkrótszy czas impulsu
prostokątnego, o natężeniu równym podwójnej reobazie, potrzebny do wywołania minimalnego
skurczu mięśnia, wyrażony w ms.

Dla normalnie unerwionego mięśnia wartość chronaksji 0,1-1 ms.

Wzrasta, gdy pobudliwość tkanki maleje. W stanie po przecięciu nerwu wzrasta 50-200 razy.

Czas użyteczny - Minimalna wartość czasu niezbędnego do wywołania skurczu progowego mięśnia
impulsem prostokątnym o wartości reobazy Norma 10-30ms

Wartość progowa akomodacji

 Minimalna wartość natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania Is (1000ms), która

wywołuje skurcz mięśnia

Współczynnik akomodacji

 Wyznaczanie współczynnika akomodacji - jest to badanie właściwości przystosowania się

układu nerwowo-mięśniowego do impulsów trójkątnych.

Wartości: dla mm prawidłowo unerwionych 4-6, dla częściowo odnerwionych 2-4, całkowicie
odnerwione 1-2

wartość progowa akomodacji (mA)

a= -------------------------------------

Reobaza (mA)

 <3 - uszkodzenie mięśnia

 3-6 – norma
 >6- nerwica wegetatywna

Iloraz akomodacji

 Stosunek wartości natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania 500ms do natężenia

impulsu prostokątnego o czasie trwania 500ms - wywołujących minimalny skurcz mięśnia
 1 - całkowita utrata zdolności akomodacji (całkowity odczyn zwyrodnienia)
 1,1-1,5 - zmniejszenie zdolności akomodacji (częściowy odczyn zwyrodnienia)
 1,6-2,5 - prawidłowa zdolność akomodacji
 3-4- podwyższona zdolność akomodacji
Mięśnie porażone wiotko

Cele elektrostymulacji mięśni porażonych wiotko

 Zapobieganie zanikom mięśniowym

 Usprawnianie upośledzonych grup mięśni oraz eliminowanie ruchów zastępczych
 Przyspieszenie procesu reinerwacji
 Zapobieganie wtórnym następstwom porażenia np. zaburzeniom krążenia

Wybiórcza stymulacja włókien odnerwionych

prąd impulsowy trójkątny

 timp. odczytany z krzywej l/t z tzw. trójkąta terapeutycznego

 t p. 5x timp.
 | (mA) - efekt motoryczny
 t zabiegu - zależny od stanu mięśnia, taki aby nie przemęczyć mięśnia
 Zabieg powtarzany kilkukrotnie w ciągu dnia

Równoczesna stymulacja włókien odnerwionych i prawidłowo unerwionych

prąd impulsowy prostokątny

 timp. > od czasu użytecznego odczytanego z krzywej l/t dla włókien odnerwionych
 tp. 5x timp.
 I (mA) - efekt motoryczny, ale > wartości reobazy dla włókien odnerwionych
 t zabiegu - zależny od stanu mięśnia, taki, aby nie przemęczyć mięśnia
 Zabieg powtarzany kilkukrotnie w ciągu dnia

Metodyka stymulacji

 stymulację dwubiegunowa duże mięśnie/ grupa mięśni pracująca w ten sam sposób
(unerwiona przez ten sam nerw)
 Stymulacja jednobiegunowa małe mięśnie, poszczególne aktony/głowy większych mięśni

Elektrostymulacja mięśni spastycznych

Prądy małej częstotliwości w leczeniu porażeń spastycznych

 Metoda Hufschmidta (metoda podwójnego impulsu)

 Metoda tonolizy (modyfikacja metody Hufschmidta)

Technika zabiegowa:
  Stymuluje się zginacze i prostowniki stawu biodrowego, kolanowego, skokowego,
ramiennego, łokciowego i nadgarstkowego, w kolejność od stawów proksymalnych do
dystalnych.

Kolejność postępowania

 Ułożenie elektrod obwodu II na przyczepy mm. spastycznych

 Ułożenie elektrod obwodu I na mm. antagonistyczne do spastycznych
 opóźnienia /OFF Regulacja lub DELAY/ między wystąpieniem impulsu w obwodzie II w
stosunku do l
 Dla kończyn górnych 20 do 30 ms.
 Dla kończyn dolnych 50 do 60 ms.

Regulacja modulacji

 Dla stanów ciężkich - trójkątna unipolarna

 Dla stanów lżejszych - trójkątna bipolarna
 Nastawienie czasu trwania impulsu /dotyczy obwodu 1/ - 100-> do 500ms Czas impulsu
obwodu II jest stały i wynosi 0,2-0,5ms
 Ustawienie czasu trwania stymulacji jednej grupy mięśniowej - 20 minut
 Załączenie i dawkowanie natężenia w II obwodzie dochodząc do silnych skurczów
(maksymalny tolerowany skurcz tężcowy) mięśnia spastycznego: 50 do 70 mA
 Załączenie i regulacja natężenia w obwodzie l do poziomu uzyskania harmonijnych skurczów