1

‫‪2‬‬

‫‪k‬‬
‫پیامی برایم فرستادهای؛ نامهای‪...‬‬

‫هرساااا یکباااا ایااان ناماااه ا بااارایم میفرساااتی‪ ،‬د سااام نماااانی کاااه‬
‫سااا ا ری کردها ‪...‬هااااار‬ ‫تماااااا یااا اانده مااااااه رااااااته ا د انت اااااا‬
‫پسااات ی ان ایااان کوچاااه ااار میکنااا ‪ ،‬مااارا باااه ااااو مااایآو د کاااه‬
‫اای د میان آن همه نامه‪ ،‬یکی هم پیغا تو باا ‪.‬‬
‫نامااااااهات اماااااارون بااااااه دسااااااتم سی ‪...‬دوساااااام دااااااااتم بااااا ان‬
‫ا‬ ‫ااااار‬ ‫شاااااودنم باتماااااا وجاااااود آن ا وی لااااابم ب ااااارا و‬
‫استشما کنم‪ ،‬یک سا تما انت ا ‪ ،‬نمان کمی نیسم‪...‬‬
‫نامه ا شود ‪...‬‬
‫ايِاایا َ َکماااا َکتاا َ َ َلاای آاياارینَ‬ ‫َ َ ََ َ‬
‫یک َم ع‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُّ َ آ‬
‫ُ‬ ‫‪G‬یاااا أیهااا اياارین آمناااوا ک ُتاا لاا‬
‫آ‬ ‫َ َ ََآ َ َ‬
‫ُمن ُبلکم يعلکم تتقون﴿بقره‪﴾183‬‬

‫بااااود ‪ ...‬ماااان ا د ااااوت‬ ‫خااا ای من‪...‬همااااان چیااازی کااااه منت اااار‬

‫کاااردهای باااه مهماااانیات‪...‬برای یاااک مااااه ‪،‬یاااک مااااه ب‪،‬شااام‪ ،‬یاااک‬
‫و یا اک مااااه‬ ‫مااااه ف ا ا ‪ ،‬یا اک مااااه فربااام بااارای سا ای ن باااه فاااردو‬
‫برای هایی ان آتم و یک ا به وسعم هزا ا ‪...‬‬
‫خواحايم ‪...‬بیم ان هر نمان دی ری‪...‬‬
 ‫‪3‬‬

‫میخاااواهم ایا ان ه یا اه ا باااا تماااا جاااان‪ ،‬ا ا با ا انم تاااا انااااالايله‪،‬‬

‫یاا اک ون بااااا وماااام و ف اا ا بیکراناااام کااااه همااااهچیز ا د بر رفتااااه‬
‫اسااام‪ ،‬باااه مااان ي ااا کنااای و مااان ا ان د وانهی «ايریاااان» باااه بهشااام‬
‫د ااااوت کناا ای‪ ،‬بااااه آن مهمااااانی جاویاا ا د کنااااا زیاا ازانم ‪...‬همااااان‬
‫اااای تاااو دوسااام‬ ‫ها اایی کاااه هما ا ی ر ا د دنیا اا و غربااام‪ ،‬باااه خاااا ر‬
‫میدااتیم‪.‬‬
‫تقاااویم باااه ون ااااما افتااااده و هااار لاااو ی‪ ،‬یا اک ون ماااا ا باااه سا ای ن‬
‫ااه مااااه‪ ،‬نزدیا اکتر میکنا ا ‪ .‬ا ااار‬
‫ایا ان ناماااهی زیا از‪ ،‬باااه آما ا ن یا اک ماا ُ‬
‫ا ا هی نیا اادی ان مااارد ‪ ،‬بااارای هااار چیا از پا ایم پاااا‬ ‫چاااه ااااک نا ا ا‬
‫افتاااااادهای خوااااااحا میااااااون ‪ ،‬باااااه جاااااز م اااااان‪...‬اما ایااااان‬
‫د تن مااااان نمیکناا ا ‪ ،‬نیاا ارا دانسااااتن خیرهااااای بااااز ر کااااا ُ هاااار‬
‫دياا ای نیساااام؛ د هااااای نناا ا ه میخواهاا ا ‪ ،‬د هااااایی کااااه ايلاا اه<‬
‫اسال شوده‪.‬‬ ‫آنان ا برای پریر‬
‫الیی بااارای‬ ‫ناماااهی م اااان د مسااایر آمااا ن اسااام‪ ،‬فرباااتی فاااو‬
‫تج یا ا ایماااان‪ ،‬ها ا و را ماااان‪ ،‬ناماااهای کاااه ااااای امساااا ‪ ،‬آخااارین‬
‫با ی باا که به دستمان می س ؛ بله‪..‬آخرین با ‪.‬‬
‫بااا ا ان فرا سااا ای ن‬ ‫اکناااااون د مااااااه ااااااعبان هساااااتیم و امیااا ا وا‬
‫م ان‪ ،‬این نواته به دستتان سی ه باا ‪.‬‬
 ‫‪4‬‬

‫و‬ ‫دغ غاااهی فاااراوان لبااای بااارای یاااادآو ی ف ااایلم ایااان مااااه مباااا‬
‫بهره یاااری بیشاااتر ان آن توسااام تماااا مومناااان‪ ،‬ماااا ا بااار آن دااااام‬
‫کااااه دساااام بااااه ااااردآو ی و تحریاا ار ایاا ان مقايااااه کوچااااک باااازنیم تااااا‬
‫اناااااالايله او خااااود و بعاااا مومنااااان دی ااااری کااااه ایاااان نواااااته ا‬
‫د کا وان م ان ب را ن ‪.‬‬ ‫میخوانن ‪ ،‬با آماد ی کام‬
‫سااعی مااا باار ایاان بااوده تااا ا اا امات و فعايیمهااای النماای ا کااه باارای‬
‫مساالمان مااکمن کااه‬
‫ُ‬ ‫آماااد ی و ود بااه م ااان باارای وح و جااوا ح یااک‬
‫هاا فم کساا بیشااترین بهااره ان ایاان فرباام رانبهاساام‪ ،‬بااه بااو ت‬
‫م‪،‬تِر د این مقايه جمعآو ی کنیم‪.‬‬
‫منبااع ماااا بااارای ااردآو ی ایاان مقاياااهر اارآن‪ ،‬اوادیثباااحیح‪ ،‬سااا‪،‬نان‬
‫لمااال و تما آن ااه اساام کااه م یا دانسااتهایم‪ .‬امیا وا یم ایان ااا کوچااک‬
‫مقبااو د اااه ايلااه‪ ,‬اارا ب یاارد و تاارکری باارای مااا و تمااا خوانناا ان‬
‫زیز باا ‪.‬‬
‫آمین‪...‬‬
 ‫‪5‬‬

‫اهمّیت رمضان‬

‫یکسااااا دی اااار رااااام و اکنااااون د نزدیکتاااارین فابااااله ان ساااای ن‬

‫ماااااه پرخیااار و برکاااام م ااااان ایسااااتادهایم‪ .‬بسااایا ی ان کسااااانی کااااه‬
‫م ااااان باا ا د میاا اان باا ا های تااااراویح و باااار ساا ا رههای اف ااااا‬
‫بودناا ا ‪ ،‬دی اااار د جمااااع مااااا بناا ا ان نمیناا ای نیسااااتن و د یاا اغ کااااه‬
‫نکردنااا ا ؛ امیااا ا اسااااام کاااااه هااااام سااا ا ره‬ ‫م اااااانی دی ااااار ا د‬
‫ملکوتیاا اان باااااان ‪...‬ويی یکبااااا دی اااار ايلاا اه باااار مااااا مناااام نهاااااد و‬
‫فرباااام بااااودن د ایاا ان ماااااه نااااو انی و پاااار ان برکااااات ا نِاا ای مااااا‬
‫ردانیااا ‪ .‬مان نمااایکنم نااااو و برکاااام م ااااان باااار هااایچ مساااالمانی‬
‫پوااا ای ه باااا ا چااااه آنکااااه با هااااا و د خااااال آیاا اات اااارآن کااااریم‪،‬‬
‫اوادیااااث پیااااامبر اکاااار ه‪ ،‬هنمودهااااای ايمااااان و ‪ ...‬ان برکااااات و‬
‫اهمیم آن انی هایم‪.‬‬
‫اما پیرو آیهی‪ ۵۵‬سو هی مبا که ذا یات‪،‬‬
‫‪َ G‬و َذ عکرۡ َفإ آن ٱ عيرک َۡری َتن َ َع ٱي َۡمکۡمن َ‬
‫ین﴿ذاریات‪﴾55‬‬ ‫ُُ‬ ‫ُ‬
‫و یااادآو ی کاان کااه یااادآو ی مکمنااان ا سااود ب‪،‬شاا ‪ ،‬الن اساام باا ان وا دااا ن‬
‫بااه م ااان مبااا ‪ ،‬بااا ی دی اار جای اااه و ف ااای آن ا بااه ن ااا فرامواااکا و لبای‬
‫ااع میاااود و م ا ا نی اان بااه تج ی ا و‬ ‫کااه بااه تااهی یامبرمان*‪ ،‬ایمااانم دچااا‬
‫بانسانی دا د‪،‬‬
 ‫‪6‬‬

‫یادآو ی کنیم‪.‬‬

‫رمضان در قرآن‬

‫واال و وجااوم‬ ‫ايلااه ومااان د کتااام آساامانی ااران‪ ،‬آیااات بااریحی د مااو د ا ن‬
‫ُ‬
‫ونه د این ماه ا برایمان بیان فرمودهان ‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫آ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ آ‬ ‫َ‬
‫‪ G‬ااه َر َ َم ااان اياری أنا ُز فیا ُه ايقارآن ها ی ُيلناا ُ و بینااات ُمان ايها ی‬
‫َ‬ ‫ع‬ ‫َ‬ ‫ل‬ ‫َ‬
‫لَ‬ ‫ايشااه َر َفل َی َِاام َه َو َماان َ‬ ‫َ َ آ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫َ‬
‫کااان َمری ااا أو لاای‬ ‫ااان ف َماان ااا ُه َ ُماانکم‬ ‫ُ‬ ‫ر‬ ‫و اي‬
‫َآ َ َ َ َ َ آ‬
‫ايلاا َه ب َکاا َم اي َیساا َر َو ال َیریاا َ ب َکاا َم اي َعساا َر وَ‬ ‫َساا َ ر َفعاا آ ن‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫یاا‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫خاا‬‫أ‬ ‫ا‬‫یاا‬ ‫أ‬ ‫ن‬ ‫ماا‬
‫ُ‬ ‫ه‬ ‫ُ‬
‫َ‬
‫اکم َو ي َع آل َکااام َتشااا َک َر َ‬‫َ‬ ‫آ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ون‪.‬‬ ‫ُي َتک ُملاااوا اي ُعااا آ َه َو ُي َتک عبااا َروا ايلااا َه َ لااای ماااا َهااا‬
‫﴿بقره‪﴾185‬‬

‫ماااه م ااان اساام؛ ماااهی کااه اارآن‪ ،‬باارای اهنمااایی‬

‫وده ُ‬‫( ونه‪ ،‬د چناا ون معاا ُ‬
‫ماارد ‪ ،‬و نشااانه هااای ه ا ایم‪ ،‬و فاار می اان وااو و با ا ‪ ،‬د آن نااان ا ا ه اساام‪.‬‬
‫پااا آن کااا ان اااما کااه د ماااه م ااان د و اار بااا ‪ ،‬ونه با ا د و آن کااا کااه‬
‫بیمااا یااا د ساا ر اساام‪ ،‬ونهااای دی ااری ا بااه جااای آن‪ ،‬ونه ب یاارد خ اوناا ‪،‬‬
‫ای ان اساام کااه ای ان ونهااا ا‬ ‫اوتاای اااما ا ماایخواه ا ‪ ،‬نااه نوماام اااما ا ه ا‬
‫تکمی ا کنی ا ؛ و خ ا ا ا باار اینکااه اااما ا ه ا ایم کاارده‪ ،‬بااز ر بشاامری ؛ باا ا کااه‬
‫اکر زا ی کنی‬
‫َ‬ ‫آ‬ ‫َ َ ََ َ َ ع َ َ ََ َ َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُّ َ آ‬
‫‪ G‬یاأیهااا اياا ُرین آمنااوا ک ُتاا لاایکم ايِاایا کمااا ک ُتاا لاای اياا ُرین ُماان‬
‫َ آ ل َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َآ َ َآ َ َ َآ ل آ َ َ َ‬
‫ااب ُلکم يعلکاام تتقااون ‪ ،‬أیامااا معاا ودات فماان کااان ُماانکم م ُری ااا أو لاای‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ آ ن ع َآ َ َ َ َ ََ آ َ َ َ َ َ َ ن َ‬
‫سا ر ف ُعا ه مان أیاا أخار و لای ايا ُرین ی ُ یقوناه ُف یاه عاا ُمسا ُکین فمان‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ‬ ‫َ َ آ َ َ ل َ َ َ َ ن آ َ ََ َ َ َ َ ن آ َ‬
‫ت ا او خ خیا ارا فها او خیا ار يا اه وأن تِا اوموا خیا ار يکا ام ُ ن کناااتم تعلما اون‪.‬‬
‫﴿بقره‪﴾183.184‬‬
 ‫‪7‬‬

‫ای کسااانی کااه ایمااان آو دهای ا ونه باار اااما مقاار ا ا ه اساام همااان ونااه کااه باار‬
‫کساانی کااه پایم ان اااما وبودنا ر مقاار اا ه بااود بااا کااه پرهیز ااا ی کنیا و ونه‬
‫د ر ونهای معا ودی وبار ااما مقار اا ه اسامر وويایر هار کاا ان ااما بیماا یاا‬
‫د س ر باا‬

‫وبااه همااان اااما هر تعاا ادی ان ونهااای دی اار و ا ونه باا ا در و باار کسااانی کااه‬
‫و ونهر ا اامفرساساام ک ااا های اساام کااه خااو ا دادن بااه بینااوایی اساام و هاار‬
‫کا باه میا خاود بیشاتر نیکای کنا پاا آن بارای او بهتار اسام و ا ار ب انیا ونه‬
‫رفتن برای اما بهتر اسم‪.‬‬
‫اير َفا َث َيای ن َساْ َکم َها آن ي َباا ن آي َکام َو َأنا َاتم ي َباا ن‬ ‫آ‬ ‫‪َ G‬أو آ َي َکام َيی َلا َه ع‬
‫ايِایاَ‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ُ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ ََ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ آ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫آ‬
‫ام َ لاایکم َو َ ااا َ اانکم‬ ‫نااتم ت‪،‬تااانون أن سااکم فتاا‬ ‫ي َهاا آن َ ُلاا َم ايلااه أنکاام ک‬
‫َ َ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َف َ‬
‫اآلن َبااا َر َ‬
‫وه آن َواب َتغاوا َماا ک َتا َ ايلا َه يکام َوکلاوا َوااا َر َبوا َو آتای َی َت َبا آی َن يکا َم‬ ‫ُ‬
‫ع َ َ َ آ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اي َ‪،‬ی َم األبا َی َض ما َن اي َ‪،‬ایم األسا َود ما َن اي َ جار ََا آم أت ُّ‬ ‫َ‬
‫ُ‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ل‬ ‫اي‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ُ‬ ‫ا‬ ‫ی‬‫ا‬ ‫ايِ‬ ‫وا‬‫ا‬ ‫م‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ََ َ َ آ ََ َ َ َ‬
‫اج ُ ُتل اک و ا ود ايل ا ُه ف اال تقربوه اا‬ ‫اا اروهن وأنااتم ا ُاک ون ُف ای ايمس ا ُ‬ ‫وال تب ُ‬
‫ون‪﴿ .‬بقره‪﴾187‬‬ ‫ک َی َب عی َن ايل َه آ َیاته ي آلنا َي َع آل َهم َی آت َق َ‬ ‫َک َري َ‬
‫ُُ ُ ُ‬ ‫ُ‬
‫ردی ا ه اساام آنااان باارای‬ ‫د ااابهای ونه هاام خااواب ی بااا ننانتااان باار اااما وااال‬
‫اااما يباساای هسااتن و اااما باارای آنااان يباساای هسااتی خا ا ماای دانساام کااه اااما‬
‫بااا خودتااان نا اسااتی ماای کردیا پااا توبااه اااما ا پااریرفم و ان اااما د رااام پااا‬
‫اکنااون ود ااابهای ماااه م ااان ماایتوانی ا ر بااا آنااان هاام خااواب ی کنی ا و آن ااه ا‬
‫خاا ا باارای اااما مقاار دااااته لاا کنیاا و ب‪،‬و یاا و بیااااامی تااا اااته ساا ی‬
‫بام اد ان اته سیاه وا ر‬
 ‫‪8‬‬

‫باار اااما نمااودا اااود ساا ا ونه ا تااا وفاارا ساای نر ااا بااه اتمااا سااانی و د‬
‫وااايی کااه د مساااج معتکاا هسااتی وبااا ننااانر د نیامیزیاا ایاان اساام واا ود‬
‫ناااهر ب ا ان نزدی اک نشااوی ای ان ونااه خ اون ا‬ ‫اوکااا ايهاای پااا وننهااا بااه ِ ا‬
‫آیات خود ا برای مرد بیان می کن باا که پروا پیشه کنن ‪.‬‬

‫ایااان آیاااات مبااااا کی ماااااه م ااااان ا‪ ،‬بااااه خااااا ر نااااان اااا ن اااارآن باااارای‬
‫هااا ایم و هنماااود بشااار یاااادآو میااااون و واجااا باااودن ونه د ایااان مااااه و‬
‫اوکااااا آن ا بیااااان میفرمانیاااا و د ینوااااا ‪ ،‬نشاااااندهن ه اهمیاااام ایاااان‬
‫ماه میباان ‪.‬‬

‫رمضان در احادیث‬

‫سااااو ايله* یاا اا ان خااااود ا تشااااویو بااااه توجااااه بااااه ونه دا ان میکردناا ا و‬

‫فرمودناااا ر «هاااار کااااا ونه دا ی ا غاااارا ب هاااا ‪َ ،‬ااااوام او همانناااا َااااوام‬

‫ونه دا خواه بود وب ه ان ما نمی کاه ‪».‬‬

‫(احمد ‪ ،192/5‬ترمذی ‪)807‬‬

‫اماااا اباااو یسا ای زیا ازی‪ ،‬واااافل ايمن اااری و اا ایخ آيباااانی باااحم وا ا یث‬
‫ا تأیی کردن ‪.‬‬

‫ان ابااااوهریره ‪ Z‬وایاا ام ااا ا ه اساااام کااااه سااااو ايله* فرمودناا ا ر «هاااار‬
‫وساااانه فرنناااا آد چناااا براباااار میاااااود و کااااوچکترین َااااوام آن ده براباااار‬
‫میاود‪ ،‬ويی می توان نیادتر ان این هم اود‪ ،‬تا ه تِ برابر‪...‬‬
 ‫‪9‬‬

‫و خ اوناااا ‪,‬متعاااااا ماااای فرمایاااا ر باااااه اسااااات نای ونه‪ ،‬هماناااااا ونه باااااه‬
‫خا ر من اسم و من اجر آن ا ادا میکنم‪ ،‬نیرا انسان به خا ر من ان‬

‫و غااااارای خاااااود امتنااااااخ مااا ای و ند‪ .‬دو ااااااادی د‬ ‫بااااارآو ده اااا ا ن هاااااو‬
‫انت اااا ونه دا اسااام؛ یکااای باااه هن اااا اف اااا ‪ ،‬و دی اااری هن اااا مال اااات‬
‫‪ ،‬و بااااه اسااااتی کااااه بااااوی دهااااان ونه دا ناااازد خ اوناا ا ان بااااوی‬ ‫پرو د ااااا‬
‫مشک خوااین تر اسم‪ (.‬مسلم‪ ،‬حدیث شماره ‪.)1151‬‬

‫فرمودناااا ر «د‬ ‫ايله *‬ ‫ان کااااال سااااه نقاااا ااااا ه اساااام کااااه سااااو‬
‫بهشاااام د ی اساااام بااااه نااااا «ايریااااان» کااااه د ون یاماااام‪ ،‬ونهدا ان ان آن‬
‫وا د میااااااون و جاااااز آنهاااااا کسااااای ان ایااااان د وانه وا د نمیااااااود‪ .‬تاااااه‬
‫میاااااودر کجااااا هسااااتن ونه دا ان و آنهااااا جلااااو خواهنااا آمااا و جااااز آنهااااا‬
‫کسااای ان ایااان د وانه هااااا بااااو ن‪،‬واهاا ا کاااارد‪ .‬چااااون داخاا ا اااااون ‪ ،‬ایاا ان‬
‫د وانه بساااااته مااا ای ااااااود و هااا ایچ کاااااا دی اااااری ان آن وا د نمااا ای ااااااود»‬
‫(البخاری‪ ،‬حدیث شماره ‪.)1896‬‬

‫مااای ویااا ر ساااو *د مااااه م اااان ب‪،‬شااان ه تااارین مااارد‬ ‫ابااان باااا‬

‫بود» (البخاری ‪ ،6‬مسلم ‪)2308‬‬

 ‫‪10‬‬

‫روزه برای ما تنها یک واجب است یا فراتر؟!‬

‫جااااای تأساااا و نااااا اوتی اساااام کااااه اااا هی نیااااادی ان مساااالمانان هنااااون‬
‫نکردهاناا ا و تمااااا ایاا ان ماااااه‪ ،‬باااارای آنهااااا د‬ ‫فلساا ا هی وقیقاا ای ونه ا د‬
‫رساااااان ی و تشاااااان ی خالبااااااه میاااااااود‪ .‬چیاااا از نیاااا اادی ان برکااااااات آن‬
‫نمیدانناااا و چاااااون واجباااای‪ ،‬فقااااام د پاااا ُی فاااااع تکلیاااا و ر اناااا ن ُ آن‬
‫هستن ‪.‬‬

‫اهااااا افاااارادی ا ماااایبینیم کااااه بااااا خواااااحايی ان تشاااا‪،‬یص پزاکشااااان‪ ،‬ان‬

‫م ااار باااودن ونه بااارای آنهاااا می وینااا و معااا ه د ُد تعااا اد نیاااادی ان مااارد‬
‫د م ان مش‪،‬ص میاود‪ ،‬هم ون بهانهای آماده‪...‬‬
‫ل‬
‫افاااراد نیاااادی ا د ا رافماااان مااایبینیم کاااه باااه بهاناااه هاااای وا عاااا بیهاااوده‪،‬‬
‫فربااااام ایااا ان خیااا ار ا انخاااااود می یرنااا ا و وتااا ای انااا ا وهی بااااارای ایااا ان‬
‫بیتااااوفیقی د د ن ا نااا ‪ ،‬بلکااااه خواااااحا هاااام هسااااتن کااااه اهااای باااارای‬
‫ونهن رفتن یافتهان ‪.‬‬

‫م اااان‪،‬‬ ‫و اهاااا ان ااا های میاااانویم کاااه وتااای ان فرا سااای ن مااااه مباااا‬
‫واهمااااه دا ناااا و ان ااااا اااارا اساااام کااااه بااااه اجبااااا ‪ ،‬ساااا‪،‬تی و رساااان ی‬
‫متحماا ااااون ‪ .‬براساااتی کاااه ایاان دساااته ا ااار باااه خاااود جاااوخ نکنناا و هاا‬
‫نکننااا ا ‪ ،‬جااااازو کساااااانی‬ ‫ونه‪ ،‬کاااااه تقواسااااام ا باااااا لااا ا و ووشاااااان د‬
‫خواهناااا بااااود کااااه تنهااااا رساااان ی و تشاااان ی برایشااااان میماناااا و چااااه‬
‫خسا تمن ن ‪...‬‬
 ‫‪11‬‬

‫د وقیقااااام ا ااااار مسااااالمان‪ ،‬فلسااا ا ه ونه و م اااااان ا آن وناااااه کاااااه بایااا ا‬

‫عااااااا د تمااااااا سااااااا آ نوی فرا ساااااای نم ا دا د و د نمااااااان‬ ‫ب هماااااا ‪،‬‬
‫سااا ای نم‪ ،‬باااااا تماااااا وجاااااود آساااااوده و آ ا اسااااام و ان تکتاااااک يح اااااات‬
‫رانبهااااااایم اساااااات اده میکنااااا و د نهایااااام‪ ،‬ان وداخ باااااا او انااااا وه ین و‬
‫ریان اسم‪.‬‬

‫و ايلاا اه‪ ،,‬هرکااااه ا بااااه م ااااان برسااااان ‪ ،‬یعناا ای د هااااای خیاا ار ا بااااروی او‬
‫شوده و ومم فراوانی ا نسیبم کرده اسم‪.‬‬

‫ماااااه م ااااان ماااااه ساااا‪،‬اوت و وماااام اساااام کااااه د آن مکمنااااان‪ ،‬د تجلااای‬

‫کراممهااااا بااااا یکاااا ی ر اباااام ماااای کنناااا و پیااااامبر* ‪ ،‬وتاااای باااا ان‬
‫فرا سی نم مومنان ا بشا ت دادهان ‪.‬‬

‫ابااااوهریره ‪Z‬میفرمایاا ا ر سااااو ايله ‪ ،‬ابااااحام ا بااااه فاااارا ساا ای ن ماااااه‬

‫م اااان بشاااا ت میدادنااا و میفرمودنااا ر «مااااه م اااان باااه ساااوی‬ ‫مباااا‬
‫ااااما آمااا کاااه مااااه بسااایا مباااا کی اسااام و ايلاااه‪ ،,‬بااار ااااما مقااار داااااته‬
‫اسااااام کاااااه آن ا ونه ب یریاااا ‪ ،‬د آن د هاااااای بهشااااام شاااااوده میااااااود و‬
‫د هااااای جهاااانم بسااااته میاااااود و ااااایا ین‪ ،‬د ایاااان ماااااه غاااا و ننجیاااار‬
‫خواهنااا اااا و د آن اااابی بهتااار ان هااازا مااااه اسااام‪ ،‬و هااار کاااه ان نیکااای‬
‫این ماه محرو اود‪ ،‬وقیقتا محرو اسم»‪.‬‬
 ‫‪12‬‬

‫پاااااا جاااااا دا د ان همااااین وااااااال کاااااه ونهاااااای پاااایم ان م اااااان ا اااای‬

‫ما ایکنیم‪ ،‬تماااا ها ا فمان بهاااره باااردن ان تماااا يح اااات ایا ان مااااه مباااا ‪ ،‬باااه‬
‫بهترین ایوه باا ‪.‬‬

‫رمضان آغاز یک تغییر‬

‫ايلاااه وماااان‪ ،‬ان وااااا بناا ا ان خااااود بااااه خااااوبی ا اااااه اساااام و ان وکماااام‬
‫اوسااام کاااه ایسااات اههای جبرانااای ا بااارای ماااا ااارا داده تاااا بتاااوانیم د آنهاااا‬
‫تج یااااا اااااوا کنااااایم‪ ،‬ناهانماااااان ا بااااارنمین ب ااااارا یم و خیااااار و نیکااااای‬
‫ان وخته کنیم‪.‬‬

‫ا رچااااه باااارای انسااااان‪ ،‬د هاااار نمااااانی کااااه لاااابم ا اده کناااا و اجلاااام‬
‫فرانرساا ای ه باااا ا ‪ ،‬نمااااان توبااااه و تغییاا ار هساااام امااااا نمانهااااا و فرباااامهایی‬
‫وجااااود دا نااا کااااه ان ویژ یهااااای نمااااانی و ا ناااای خابااای برخو دا نااا کااااه‬
‫ماننااا وننااااه و منافااااری نااااو انی و کلیااا ی الیاااای هسااااتن باااارای هااااایی و‬
‫سبکا ن‪.‬‬
 ‫‪13‬‬

‫چرا شعبان مهم است؟‬

‫کساای کااه اه فااتن د اااعبان ا اااروخ نکناا ‪ ،‬د م ااان نمیتواناا دویاا ن ا‬
‫تجربه کن ‪.‬‬

‫باار هاایچکا پوااای ه نیساام کااه باا ان انجااا هاار کااا مهاام و ا اا ا باارای هاار‬
‫ه ا فی‪ ،‬ب ا ان آن بای ا خااود ا باارایم آماااده کاارد‪ .‬ه ایچ مسااافری چم ا انهایم ا‬
‫د وااین ساا ر نمیبناا د و هاایچ ااانا ری ان همااان ابتاا ا و باا ون تماارین‪ ،‬بااه د‬
‫د یا نمینن ‪.‬‬

‫محِا االن با ا ون آمااااد ی باااه امتحاااان نمی ونا ا و جن جویا اان با ا ون تمااارین و‬
‫ت بیر‪ ،‬نمیجن ن ‪.‬‬

‫وااا و اام آن اساام ان خااود ب رساایم‪ ،‬آیااا فرباام رانبهااایی مانناا م ااان‪ ،‬کااه‬
‫سااايی یاک بااا تکاارا میاااود و هرسااايه ممکاان اساام آخاارین دیا ا مااا بااا آن بااا‬
‫ا اایستهاسم ب ون اماد ی پریرا اویم‬

‫و تا ای خیا ار و ف ا ایلم ایا ان مااااه ا میاناسا ایم و آیا اات و اوادیا اث بسا ایا ی د‬
‫وب م انی هایم‪ ،‬آیا ا النه اسم که خود ا برایم آماده نکنیم‬
 ‫‪14‬‬

‫اارک کاارد ‪ ،‬ای سااو‬ ‫ايلااه *‬ ‫اسااامه باان نیاا ‪Z‬می ویاا ر ناازد سااو‬
‫خاا ا ااااما ا مشااااه ه ماایکنم د مااااه ااااعبان بساایا ونه می یریاا و لاااتم‬

‫نااه بااین جاا‬ ‫چیساامر آنو اارت *فرمودناا ر «ذياار اااهر یغ اا اينااا‬
‫و م ااان‪ ،‬وهااو اااهر ترفااع فیااه األ مااا ياای م ايعااايمین‪ ،‬فأو ا أن یرفااع مل ا‬
‫وأنااا بااا م» (‪« )6‬ای ان ماااه چنااان ماااهی اساام کااه د می اان ج ا و م ااان اارا‬
‫دا د‪ ،‬ماارد ان وف اایلم و اهمیاامر آن غاف اناا ‪ ،‬د ایاان ماااه ا مااا بناا ان بااه‬
‫با اااه پرو د ااا ر ااه میاااود‪ ،‬ماان دوساام م ایدا کااه بااه هن ااا ر ااه ا ا ن‬
‫ا مايم‪ ،‬ان ونهدا ان باام‪».‬‬

‫ان بع ا ای ان لماااال نقا ا اا ا ه کاااه‪ ،‬مااااه جا ا کلیا ا ماههاااای خیا ار و برکااام‬

‫اساام‪.‬ابوبکر و ا بل‪ ،‬ای می وی ا ر ««ماااه ج ا ماااه کاااام‪ ،‬اااعبان ماااه آبی اا ی‬
‫و ماااه م ااان‪ ،‬ماااه برداااام محِااو اساام‪ .‬هاار کااا د ماااه ج ا خی ار نکااا د و‬
‫د ماااه اااعبان آبی اا یم نکن ا ‪ ،‬د ماااه م ااان چی ازی د و نمیکن ا و پناااه میباار‬
‫بااه ايلااه‪ ،‬کااه م ااان آغااان اااود و ماان آماااد ی الن باارای و ااو د آن ا ن ااااته‬
‫باااام و بااان باار مساایر انجااا غ لمهااای ونمااره باااام‪ .‬ان اینکااه م ااان بیایاا و‬
‫خااود ا د مان ا ه و د غ ا و ننجی ار ن ااا ببی انم و ناااتوان ان فعايی ام‪ ،‬باارای بااادت و‬
‫ا م باام و لبم د برابر دو ی ان محرمات اجز باا ‪»» .‬‬
 ‫‪15‬‬

‫پاااا و ااام آن اسااام کاااه باااه لا ا و ا مايماااان جاااوخ کنا ایم‪ ،‬پا ایم ان آن کاااه‬
‫م ان فرا برس و ما هیچ آماد ی ن ااته باایم‪.‬‬

‫و باااه فرماااودهی یکا ای ان لماااال‪ ،‬وتا ای ا ااار ايلا اه مقا ا کااارده بااا ا کاااه با ا‬
‫ان ااااروخ مااااه م اااان بمیاااریم‪ ،‬چاااه خاااوم کاااه باااا نیااام آمااااد ی بااارای آن‬
‫بااااخبر اسااام و بااارا اساااا‬ ‫بمیاااریم‪ ،‬چراکاااه ايلاااه ان لااا و نیااام بنااا ها‬
‫آن‪ ،‬او ا اجر میده ‪.‬‬

‫چگونه خود را برای ورود به کاروان رمضان آماده کنیم؟‬

‫واال که واهای کوچک ان ف ای بین یر م ان ا مرو کردیم و ان اهمیم آماد ی‬

‫برای و د به آن د ماه اعبان‪ ،‬ا الخ یافتیم‪ ،‬بهتر اسم مسیر پیشرو ا بشناسیم و‬
‫ب انیم که د یقا میخواهیم چکا کنیم و چه اه افی ا د ن ر دا یم‪.‬‬
‫از این قسمت به بعد‪ ،‬به یاری الله اقدامات الزم در این مسیر را ارائه خواهیم داد تا راه‬
‫مسافران این کاروان با برنامهریزی برای این سفر مبارک آماده باشند‪.‬‬
‫ِ‬ ‫مشخص باشد و‬
 ‫‪16‬‬

‫هماااان و کاااه مااایدانیم بااارای انجاااا باااحیح هااار باااادتی‪ ،‬همراهااا ُی جسااام‬
‫و وح رو یساااام‪ ،‬چراکااااه ا مااااا باااا ون وح و اخاااااله‪ ،‬همانناااا جساااام‬
‫بیجانانااا ‪ .‬ياااارا د سااااممهای پااایم و‪ ،‬اناااااالايله بااااه بااااو ت ج ا انااااه‬
‫د مو د هرک ا تو یحاتی ا م رح خواهیم کرد‪.‬‬

‫اويین ا د استای آماد ی ووی‪ ،‬جوخ به نیم اسم‪.‬‬

‫اهمیت نیت‬

‫پیم ان هرچیز‪ ،‬فرد مومنی که ه فم کس بیشترین اجر و بردن بهترین است اده ان‬
‫جوخ کن ‪ .‬بله او بای‬ ‫اسم‪ ،‬بای ب ان هر ا امی به ل و نیما‬ ‫این ماه مبا‬
‫ابت ا نیم کن ؛ اوتماال با انی ن این جمله کمی متعج اوی و ب رسی ‪ ،‬برای اجر‬
‫بردن ان م ان و آماد ی برای برکاتم چه نیانی به نیم هسم‬

‫بادت دانسم‪ ،‬چرا که هر بادتی بای‬ ‫د همه بادتها‪ ،‬نیم ا می توان وح و ل‬

‫ی مهم اسم و نقم‬ ‫با نیم و ِ ربه ايیايله انجا اود‪ .‬ان این باالتر‪ ،‬نیم به‬
‫اساسی د تغییر و تحو دا د که وتی ا ر امو غیر بادی و کا های ونمره ا با نیم‬
‫ایم ايله انجا دهیم‪ ،‬همان امو بادت خواهن ا ‪ .‬ان این و‬ ‫بحیح و د جهم‬

‫پیامبر *فرمودهان که‪ ،‬بیاک ا ما بروس نیمها هستن ‪.‬‬

 ‫‪17‬‬

‫ماای ده ا و هاار ا کااه نی ام خااايصتر و‬ ‫نی ام خااايص باارای ايل اه‪ ،‬بااه م ا ا ن‬
‫ماا بیشااتر خواهاا ااا ‪ .‬و بااه کااا نیاام نابااحیح و‬ ‫جااامعتر باااا ‪ ،‬ا ن‬
‫آيااوده و ی اا ی اا آيااود‪ ،‬م ا ا رچااه هاااهری نیاک داا اته باا ا ‪،‬تباااه و فا ا ا ن‬

‫سااو ايله * فرمودناا ر «انمااا اال مااا باينیااات»‬ ‫ماای کناا ‪ .‬باار همااین اسااا‬
‫همانا کردا ها بست ی به نیم ها دا ن ‪.‬‬

‫انا ‪ .‬و هر ااه نیام باادت آمی‪،‬تاه باا‬ ‫به او کلای هماه بادتهاا با ون نیام با‬
‫خواه بود‪.‬‬ ‫یا باا آن بادت با‬

‫بااادت اساام و بااا فااتن ایاان نیاام‪ ،‬آن بااادت‬ ‫نیاامهه وح و لاا‬ ‫پااا ((باا‬
‫پیکری بی وح و بی خابیم خواه ا ‪ .‬چنان که سع ی وی ر‬

‫«سج ه آن نیسم که بر خا نهی پیشانی‬

‫پیم آ که اخاله به پیشانی نیسم»‬ ‫ب‬

‫بااار هی کاا اممان پوااای ه نیسااام کاااه خاناااه و جای ااااه نیاام‪ ،‬د لاا اسااام‪ ،‬و‬
‫کسی جاز ايلاه ان آن بااخبر نیسام‪ .‬پاا بار ماسام کاه با ان وا د اا ن باه کاا وان‬
‫م ااان‪ ،‬د لبمااان و بااا اخاااله‪ ،‬نی ام کن ایم کااه میخااواهیم و ا اک ر اساات اده ا‬
‫ببااریم و باارای توفیااو یااافتن بر بااادت و ا اام‪ ،‬ان ايلااه یااا ی‬ ‫ان ایاان ماااه مبااا‬
‫ب‪،‬ااواهیم‪ .‬چاارا کااه ب ا ون ف ا و نای ام پرو د ااا ‪ ،‬ه ایچ نی ام و مل ای بااه تنهااایی‬
‫کافی نیسم‪.‬‬

‫میکن ا ‪ ،‬وواام پاار‬ ‫بن ا هی مااومن‪ ،‬نمااانی کااه لاابم ا د ی ار ای ان نی ام مبااا‬

‫فااروم میاااود و جااوا ح هاام تحاام رمااا و نااو ایان نیام‪ ،‬آماااد ی پیوسااتن بااه ایان‬
‫کااا وان ا مییابناا و پرو د ااا یااا ی خااود ا ان بناا های کااه چنااین نیتاای ا د د‬
‫دا د‪ ،‬هر ز د یغ ن‪،‬واه کرد‪.‬‬
 ‫‪18‬‬

‫چشمهی قلبمان را زالل کنیم‬

‫ا بع ی د آماد ی ووی‪ ،‬ا ا برای توبه اسم‪.‬‬

‫هاار وجااودی انسااانها د باا و توياا ‪ ،‬پااا و نال اساام هم ااون آم چشاامهای‬
‫بکاار‪ ،‬د اار نمااان و ابااابم وسوسااههای ا ای ان و ردباااد ناهااان‪ ،‬کمکاام غبااا‬
‫غ لاام و ناااه و وساا و کااین و‪....‬باار ایاان پاااکی مینشااین و آن ا کاا میکناا ‪،‬‬
‫ا رچااه مومنااان هاار ون بااسااتغ ا و نمانهااای پنج انااه و امااو خی ار‪ ،‬ای ان ب ا یها ا‬
‫میندایناا ‪ ،‬امااا نقاام آنهااا کمااابیم باار چشاامهی وح سااایه میاناا اند و مااانع آن‬
‫جوام ایمانی وا عی و میو میاود‪.‬‬

‫اما غزايی ومهايله میفرماین ر‬

‫« لاا م هاار یاام پرو د ااا ااايم اساام‪ ،‬چااه جیاا اساام کااه ا‪ِ،‬اای بااه‬
‫کااه مای اه ن اااه خلااو اساام اهمی ام میده ا ‪ ،‬آن ا میاااوی و ان پلی ا ی‬ ‫چهاارها‬
‫و ناااتی پااا میکن ا و بااه همااان ان ا انه نیبااا میساااند‪ .‬تااا مبااادا موجااودی د آن‬
‫یب ای پی ا ا کن ا ‪ ،‬امااا بااه ل ا خااود کااه مااو د ن اار پرو د ااا ااايم اساام اهمیت ای‬
‫ن هاا ‪ .‬پاااا آن ا پااااکیزه و آ اساااته و مع ااار نکناا ‪ .‬پرو د اااا ‪ ,‬د آن هااار وناااه‬
‫ا میبینااا ويااای باااا ي ااا خاااود‪ ،‬آناااان ا‬ ‫ناپااااکی و خاااوا ی و آفااام و یااا‬
‫میپوااااان ‪ ،‬د باااو تی کاااه ا ااار خلاااو یکااای ان آنهاااا ا مااای دی نااا ‪ ،‬او ا هاااا‬
‫میکردن ‪.‬‬
 ‫‪19‬‬

‫پااا د اوي این ااا ‪ ،‬الن اساام لباام ا پااا کن ای‪ ،‬و ناهااان و ناپاکیهااا ا بی ارون‬
‫کنی‪.‬‬

‫بیان انه خواحا میاود‪.‬‬ ‫و این ا ب انیم که ايله ان بان شم و توبه بن ها‬

‫وایم اسم که مر‬ ‫ان ابوومزه انا بن مايک ‪Z‬‬

‫سااو ايله *فرمودن ا ر« بااه تحقی او کااه خ اون ا اااادتر میاااود بااه توبااهل بن ا هل‬
‫ا د بیابان بیاب ‪».‬‬ ‫خود‪ ،‬ان یکی ان اما که اتر م ا ها‬

‫هن ااامی‬ ‫د وایام دی اار آما هر «همانااا خ اونا اااادتر میاااود بااه توبااهل بنا ها‬
‫سااوا بااوده‪،‬‬ ‫کااه بااه د اااه او توبااه میکنا ‪ ،‬ان یکای ان اااما کااه د بیابااان باار اااتر‬
‫فاارا کاارده‪ ،‬د وايیکااه عااا و آباام باار باااالی اااتر بااا‬ ‫ان ناازد‬ ‫نا هااان اااتر‬
‫و نااا امیاا ااا ه‪ ،‬آماا ه و د سااایهل د ختاای‬ ‫مااأیو‬ ‫و چااون ان ساای ن بااه اااتر‬
‫د کنااا‬ ‫خوابیاا ه اساام‪ .‬د ایاان هن ااا نا هااان متوجااه میاااود کااه اااتر‬
‫ایساااتاده اسااام‪ ،‬و او نماااامم ا ب سااام می یاارد و ان نهایاام ااااادمانی می ویاا ر‬
‫خ ا ایا تااو بن ا هل من ای و ماان خ ا ای تااو ا و ان نهای ام اااادمانی "اي ااار ا ااااتباه‬
‫تل ل میکن "»‪.‬‬

‫خواااحا‬ ‫اباان اایم ( ومااه ايلااهه فرمودهاناا ر «خ اوناا متعااا ان توبااه بناا ها‬
‫میاااود ا اار بااه سااوی او توبااه کناا ‪ ،‬بااز ر تاارین خواااحايیای کااه ماای تااوان‬
‫ت‪،‬مین ند یا به ذهن میآی ‪».‬‬
 ‫‪20‬‬

‫چرا توبه قبل رمضان مهم است؟‬

‫ناهاااان دا ی بعا ا های پنهاااان هساااتن و اهاااا تااااَیراتی ا بااار باااادات و لا ا‬

‫مااومن می را ناا کااه فاجعااه بااا اساام و متأساا انه بااه ديیاا پنهااان بااودن و ساای ُر‬
‫آهستهااااان اباا اناساااایی نیساااتن ؛ مهمترینشاااان هااام‪ ،‬رفتاااه ااا ن توفیااو‬
‫بادات و انجا نواف و بی مو ا ن جسم و جان مومن برای انجا خیر‪...‬‬

‫پااا باار هاار فاارد مااومنی کااه ِا اساات ادهی پربااا ان م ااان ا دا د‪ ،‬واجا اساام‬
‫بعا اننیام‪ ،‬تِاامیم بااه توبااهای خايِااانه ب یارد و چشاامه وواام ا پاکسااانی کنا‬
‫و لبم ا آمادهی د یافم برکات م ان ردان ‪.‬‬

‫یااادآو ی ایاان نکتااه رو یساام کااه فاارد مااومن بایاا ب اناا کااه ااای ان ان توبااه و‬
‫بان شاام او بااه سااوی ايل اه بی ازا اساام‪ ،‬و تااه ا ا ه کااه ا ای ان دا اام ب این ايل اه و‬
‫میکن ا ‪ .‬او م ا ا بن ا ه‬ ‫بن ا ه اارا می ی ارد و او ا ان توبااه و پریرفتها ا نم مااایو‬
‫ا وسوساه میکنا کااه ناااه تااو بااز ر اساام و توبااه تااو بااو ن‪،‬واها اا ‪ ،‬یاا نمااان‬
‫توبااه ا بااه تااأخیر میاناا اند و این ونااه آن ا ان یاااد توبااه کنناا ه میباارد و او ا بااان‬
‫ناهان میکن ‪.‬‬ ‫مشغو‬
‫ل‬
‫عاا ااما ا ديسارد خواها کارد و ایان کاا‬ ‫پا د ن ار داااته بااای کاه اای ان‬
‫ا بر اما سن ین و س‪،‬م خواه کرد‪.‬‬
 ‫‪21‬‬

‫و نکتااه دی اار اینکااه فرباام توبااه مح ا ود اساام وممکاان اساام چنااان آسااان میساار‬
‫نشود‪.‬‬
‫َ‬ ‫ل‬ ‫َ‬ ‫ََع َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ع‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬ ‫‪َ G‬و آ‬
‫ون (‪٩٩‬ه يعل ا أ م ا ب اا ُيحا ُفیم اا‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ج‬
‫ُ‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫و‬‫ا‬ ‫م‬ ‫اي‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫أ‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ج‬ ‫ا‬‫ذ‬ ‫ُ‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ت‬
‫َ ََ‬ ‫َُ َ ن َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ ن‬ ‫َ َ َ آ آ‬
‫ت َرکاام کااال ُ ن َهااا ک ُل َمااق َهاا َو ا ُ ل َهااا َو ُماان َو َ ا ُ ُهاام باارن ُ ياای یااو ُ یبع ااون (‪١٠٠‬ه‬
‫َ‬ ‫َ‬

‫﴿مومنون﴾‬

‫هر اااه ماارر بیای ا د اوي این يح ااه بااه فکاار توبااه خااواهی افتاااد‪ ،‬وي ای دی اار و ااتم‬
‫راته‪...‬‬

‫براد و خواهر مومن‪ ،‬چه کسی بین اما و توبه ایستاده اسم‬

‫جملااهای کااه ا اار خااوم د آن تأم ا کنی ا خواهی ا دانساام کااه خ اون ا مهربااان‬
‫اسم و وماتم هماه چیاز ا فارا رفتاه اسام هار ااه ن ااات باا تاو باحبم کارد‬
‫یاا اای ان بااا تااو نمزمااه کاارد کااه خا ا تااو ا نمای ب‪،‬شا ‪ ،‬اتا با جااان ا بااه یااد‬
‫بیاااو ‪ ،‬کااه ايلااه ان پااریرفتن توبااها ‪ ،‬ابااایی ن اااام بااه یاااد دااااته باااای کااه‬
‫خ اوناا یااک َانیااه دی اار ان ماار اااما ا ااوالنی کاارده اساام تااا بااه سااوی او بااان‬
‫ردی ا ‪ ،‬پااا توبااه کنی ا ‪ ،‬بان شاام بااه سااوی او چق ا ا ایرین اساام ا اار فقاام بااا‬
‫ل‬
‫بان شااام و توباااه خاااود ااااادی خ اونا ا متعاااا ا اوساااا ما ای کنیا ا ‪ .‬یقیناااا ان‬
‫خواااحايی ریااه خواهیاا کاارد کااه پرو د ااا ی دا یاا کااه باار اااما و بان شااتتان‬
‫مسرو اسم د وايی که او بینیان اسم و ما به او محتاج ایم‪.‬‬

‫سو ايله *فرمودهان ر «پشیمانی توبه است‪ - ».‬سنن بن ماجه‬

 ‫‪22‬‬

‫ابن یم ومهايله میفرماین ر‬

‫«و خ اوناا توبااه کنناا ه بااه ساااوی او ا میب‪،‬شاا ‪ ،‬ا رچااه ناهاااانم بااه تعاا اد‬
‫بااه اسااتی کااه پرو د ا مااان بس ایا‬ ‫امااواج د ی اا و س ان ریزه و خااا و ااانها برس ا‬
‫آمرنن ه و وو زا اسم‪».‬‬

‫(عُدَّةُ الصَّابِرِین ‪)٤30‬‬

‫اما اافعی ( ومه ايلهه فرمودهان ر‬

‫«ان توبااه کااردن خسااته نشااوی وتاای ا اار چناا ین بااا ناااه ا تکاارا کنیاا ‪ .‬آیااا‬
‫این ونه نیسم که هر اه يباسم چرکین میاود آن ا میاویی‬

‫و مغ ااارت‬ ‫لاا آمااارن‬ ‫نااااه ااا ی ان پرو د اااا‬ ‫باا ین ساااان‪ ،‬هر ااااه مرتکاا‬
‫کنی »‬

‫روش توبه‬

‫خااواهر و بااراد مااکمنم‪ ،‬بایاا باا انی کااه اه خاا ا‪ ،‬اه پاااکی وح و جساام اساام‪.‬‬
‫اهاای کااه بااا اخاااله و پاااکی اااروخ میاااود و بااه ي اا بااز ر خ اوناا خااتم‬
‫میاااود‪ .‬اويااین چیاازی کااه باارای ایاان موهباام بااز ر اااروخ ماای کناایم‪ ،‬و ااو‬
‫رفتن باه نیام توباه اسام‪ ،‬سا ا باه نماان میایساتیم و باا دو کعام نماان خايِاانه‬
‫بااه نی ام توبااه‪ ،‬بااه د اااه خ اون ا متعااا نمااان ا میخااوانیم ابت ا ا بااا خ ااوخ نانااو‬
‫بزنیاا و بااا توویاا سااج ه کنیاا ‪ ،‬سااج های کااه د آن ااع و اناا وه و اکساام‬
‫خااود ا بااا خلوب ای کااه ان اااک و ااابهه آيااوده نش ا ه اساام ابااران کنی ا و بااه ف ا‬
‫خ ای متعا و ب‪،‬شم امی وا باای ‪.‬‬
 ‫‪23‬‬

‫و بع ا بااه د ااا و توبااه و اسااتغ ا مینش اینیم‪ .‬پااا ان آن‪ ،‬همااه آن ااه ا کااه رااام‪،‬‬
‫دو می ان انی ‪ ،‬و اروخ به نن ی ج ی میکنی ‪.‬‬
‫آ آ‬
‫ايل َه َیح ُّ آ‬
‫ايت آواب َ‬
‫ین‪﴿﴾ ....‬بقره‪﴾ 222‬‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫‪ ُ ...﴿ G‬ن‬

‫﴿‪ ...‬همانا خ اون توبه کنن ان ا دوسم دا د ‪﴾..‬‬

‫نزدیکتاارین ماارد بااه محباام خ ا ا‪ ،‬توبااه کنن ا ان و مسااتغ رینان ‪ ،‬نی ارا ه ای کا‬
‫نی ااد اسااتغ ا نمیکناا م اار کسااانی کااه خاا ا ا تساابیح می ویناا و یقااین دا ناا‬
‫که د برابر او ایستاده ان ‪.‬‬

‫ابن یم ومهايله میفرماین ر‬

‫«ا اار بن ا ه توبااه خايِااانه کن ا ‪ ،‬ايل اه‪ ،‬ب ا یهای پ ایم ان آن ا باارایم میسااونان و‬
‫َوام نیکیهایم ا به او بانمی ردان »‪.‬‬

‫آیا همهی گناهان با توبه پاک میشوند؟!‬

‫ابت ا بای ب انیم که ناهان دو ونهان ؛‬

‫ووايله ووو اينا‬

‫حقالله‬

‫مااا بااه نااوان بنا ه‪ ،‬نساابم بااه پرو د ا مااان وهااای و وقااو ی بر ها ه دا یام کااه بااا‬
‫نقااض آنهااا بااه ن ااا خااود هلاام ماایکنیم و وهااای بناا یمان ا ادا نماایکنیم و‬
‫وح و لبمااان ا بااا غبااا ناهااان کاا و تااا ماایکنیم‪ ،‬امااا ایاان ان ف اا های ايلااه‬
‫برماسم که همیشه د توبه و بان شم ا به سوی ما بان رااته‬
 ‫‪24‬‬

‫و هريح ااه بااا بان شااتی باااد انه میتااوانیم انااار ای ان ناهااان خاااله اااویم‪ .‬پااا‬
‫او توباااهای خايِاااانه کنیاا و ساااعی کنیاا ان ناهاااانی کاااه خواساااته یااا‬ ‫د اا‬
‫ناخواسته باآنها د یری ‪ ،‬توبه کنی ‪.‬‬

‫ایام ساه‬ ‫فرد توبه کننا ه بایا ایان ماو د ا ما ن ر داااته بااا کاه توباه مساتلز‬
‫ارط اسمر‬

‫ناه‬ ‫‪ .1‬تر‬

‫‪ .2‬تِمیم برای انجا ن ادن چنین ا مايی‪.‬‬

‫‪.3‬جبران ناه با استغ ا و ادای وو اينا‬

‫باار مومنااان الن اساام کااه هاار ون او اااتی ا بااه اسااتغ ا اختِاااه دهن ا و ن را ن ا‬
‫خو اای ونی باار آنهااا غااروم کنا و اسااتغ ا ی د ا مايشااان َباام نشااود‪ ،‬بااه وی اژه‬
‫د ایاان ایااا ُ پاایم ان م ااان کااه نیااان اساام هرچااه بیشااتر ان پاایم‪ ،‬وی ایاان‬
‫پاالیشا ر اباالی _ اسااتغ ا _ تمرکااز کنایم ‪ .‬هاار مااومنی کااه‪ ،‬بااا پشایمانی و اناباام و‬
‫لب ای کااه خواهااان ابااالح اساام‪ ،‬ان ناهااانم بااه سااوی ايلااه بااان ردد‪ ،‬الن اساام‬
‫ابت ا ا توبااهای خايِااانه کن ا و ان موجبااات ناااه و مح ایم هااا و ااارای ی کااه او ا بااه‬
‫فتناااه نزدیا اک میکننا ا دو ی کنا ا و هم نا این باااه اباااالح و ورکااام د جهااام‬
‫نیکیها ب رداند‪.‬‬

‫حق الناس‬

‫نااوخ دی ااری ان ناهااان ان جاانا وااو اينا ان ا ‪ ،‬ناهااانی کااه فقاام بااا توبااه پااا‬
‫نمیاون و وقی که پایما ا ه بای جبران اود‪.‬‬
 ‫‪25‬‬

‫فقاام د مااو د امااوا و امااال‬ ‫اا هی نیااادی ان ماارد مااان میکنناا وواينااا‬
‫ماارد اساام و آن ا تنهااا بااه مادیااات محاا ود میدانناا ‪ ،‬د بااو تی کااه وواينااا‬
‫بساایا فراتااار ان ایاان اسااام و د بساایا ی ان ماااوا د فااارد ماااومن ناخودآ ااااه د دا‬
‫میافت ‪.‬‬ ‫پایما کردن وو اينا‬

‫اساام‪ .‬اکسااتن د‬ ‫بااه نبااان ساااده‪ ،‬هر ونااه تع ا ی بااه وقااو ماارد وااو اينااا‬
‫مومناااان‪ ،‬غیبااام کاااردن کاااه متاسا ا انه بسا ایا ی ان مسااالمانان باااه آن رفتا نا ا ‪،‬‬
‫بهتاااان‪ ،‬سااا‪،‬نان ناااا وا و نااایسااام‪ ،‬بااا ویی‪ ،‬هتاااک ورمااام‪ ،‬ی‪،‬اااتن آباااروی‬
‫مسلمان‪ ،‬س‪،‬نچینی و‪...‬‬

‫ای ان ناهااان بااه و ا ی بااز ر هسااتن کااه اهااا فااردی مااومن و مت ا ین‪ ،‬و ملتااز بااه‬
‫بادات واج و مستح ‪ ،‬به سب آن وا د آتم جهنم اون ‪.‬‬

‫پااا برمااا الن اساام ن ااا خااود ا محاساابه کن ایم و ا اار کااوچکترین وق ای‪ ،‬وت ای‬
‫بااه ان ا انهی نجش ای و کالم ای د وااو فااردی بااوده ا بااا ل ا واليی ام و ب‪،‬شاام‬
‫ان او پا کنیم و بع توبه کنیم و ان ايله ومان نیز ب‪،‬واهیم ما ا و فرمای ‪.‬‬
‫َ‬
‫ایااان ناهاااان اهاااا م‪ ،‬ااای و پنهانانااا و ن اااا بیاختیاااا ماااا ا د دا آنهاااا‬
‫میان ا اند پااا الن اساام بساایا وواساامان جمااع باااا کااه د دا ُ دوبااا هی آنهااا‬
‫نیافتیم تا ان االيله وجودمان ان غبا آنها پا و نال ردد‪.‬‬

‫و د آخاار ایاان ا ب انیاا کااه م ااان بهتاارین فرباام توبااه اساام و نبایاا خااود ا ان‬
‫آن محرو کرد‪ ،‬نیرا این نهایم محرومیم اسم‪.‬‬

‫ومهايله میفرماین ر‬ ‫ابن ج‬

 ‫‪26‬‬

‫ل‬
‫محروم اا‬ ‫م ااان ؛ کااان اياارة ت وتااه ايمغ اارم فیااه‬ ‫«يمااا ک اارت أساابام ايمغ اارم ف ا‬
‫غایق ايحرمان »‬

‫د م ان جمع ا ه؛ کسی که‬ ‫بیشترین اسبام و فربم آمرن‬

‫ا ان خود ب یرد او نهایم محرومیم ا دااته‪.‬‬ ‫فربم آمرن‬

‫دعا از مهمترین گامهای آمادگی روحی‬

‫نقش دعا قبل از فرارسیدن رمضان‬

‫و مقااا د ااا و اا ت آن د نناا ی آ اااه اساام‪،‬‬ ‫بیاااک هاار فاارد مااومنی ان ا ن‬

‫ت اسم و هیچ کا ی ا ب ون آن انجا نمیده ‪.‬‬ ‫د ا برای مومن سالح و‬

‫ايلااه متعااا د اارآن کااریم مسااتقیما ااااا ه کردهاناا کااه ماارا ب‪،‬وانیاا تااا اااما ا‬
‫اجاباام کاانم‪ .‬و د م ايهااای مت اااوتی ان نناا ی انبیااأ‪ ،‬معجاازه د ااا ا بااه ربااهی‬
‫تِویر کشی ه‪.‬‬

‫وهم نااین د م ايهااای رآناای‪ ،‬داسااتانهایی ا نقاا میفرمایاا کااه نقاام د ااا د‬
‫آنهااا‪ ،‬معجاازهوا اساام و بز تاارین غیرممکنهااا‪ ،‬بااا مناجاااتی آهسااته د محراباای‬
‫کوچااک‪ ،‬د اااکم تا ی اک نهن ا ‪ ،‬باار نبااان پی اامبری بیمااا وي ای باابو و‪...‬ممکاان‬
‫اااا هان و د پایاااان تماااا آن آیاااات‪ ،‬اجابااام ااااون ان اجابااام ا غیااارممکن‬
‫میدانن و ايله‪ ،‬آن ا آسان می ردان ‪.‬‬
 ‫‪27‬‬

‫ااعی بااه ااوی‪ ،‬اتِااا ناامیاا و‬ ‫اباا فلساا هی د ااا اتِااا اساام؛ اتِااا‬
‫د مان ه به اد متعا و د نهایم اتِا بن ه‪ ،‬به معبود‪.‬‬

‫نمااانی کااه د ااا م ایکنیم د وا ااع تمااا ناتوانیهااا و جزهایمااان ا بااه ا ت و لاام‬
‫و مااام پرو د اااا اااره ما ایننیم و ناممکنهاااا ا باااا یا اا ی او ممکااان ما ایکنیم‪.‬‬
‫ل‬
‫اا ت د ااا ا دساام کاام ن یریاا ‪ ،‬م لقااا هاایچ چیااز تمناا تر ان د ااای اااما‬
‫نیساام‪ ،‬وتای ا اار دی یا اجاباام بااه تااأخیر میافتا ‪ ،‬بااان پافشااا ی کنیا و م ما ن‬
‫بااای کااه ترانوهااای ننا ی ممکاان اساام باا د ااایی ان باامیم لا ‪ ،‬بااه کلای تغییار‬
‫کن ‪.‬‬

‫همیشه به یاد دااته باای که‪،‬‬

‫نااوح بااا د ااای " ناا مغلااوم فانتِاار " سراساار نمااین ا غاار کاارد و ساالیمان بااا‬
‫ل‬
‫د ای "وه ي ملکا"‪ ،‬آن ا تِاو کرد‪...".‬‬

‫یااک نشااانهی دی اار ان اهمیاام و اا ت د ااا اینکااه‪ ،‬ايلااه متعااا د اهااای نمونااه‬
‫پیااامبران ا کااه بااا آن د يح ااات ساا‪،‬م‪ ،‬پرو د ا اااان ا میخوان ناا ا د اياا‬
‫و جاااودان د اارآن آو دهانا تااا مومنااان بااا دیا ن آنهااا بااه اهمیام د ااا‬ ‫آیااتی مبااا‬
‫باان ‪ ،‬هم ون؛‬ ‫یقین پی ا کنن و به اجابم آن دي‪،‬و‬

‫د ای یونا‪ ،‬ذکریا‪ ،‬موسی‪ ،‬یوس و‪...‬‬

 ‫‪28‬‬

‫آم‬
‫اکنااون د آسااتانهی و ود بااه ماااه پاار ان خی ار و برکاام هسااتیم‪ .‬و بااا لب ای کااه بااا ُ‬
‫توبااه و نااو نیتاای خااايص آماااده شااته‪ ،‬خواهااان رااااتن اا های اسااتوا د‬
‫کا وان م انیم‪.‬‬

‫اما آیا ب ون یا ی ايله‪ ،‬و توفیو او‪ ،‬میتوانیم موفو باایم خیر‪...‬‬

‫ايلااه متعااا د سااو ه مبا کااه ايکهاا ‪ ،‬بااه مااا یااادآو ی میکناا کااه هی اااه ِ ا‬
‫اااما یم‪ .‬ای ان‬ ‫بی اان کااا ی ا باارای فااردا نکن ایم م اار اینکااه خواساام ايلااه ا مق ا‬
‫خود بیان ر ایان وقیقام اسام کاه تاا یاا ی و توفیاو ايلاه هماراه بنا ه نبااا ‪ ،‬هایچ‬
‫ِ و ويی‪ ،‬به ربهی م ن‪،‬واه سی ‪.‬‬

‫د سااج ه اهتان‪ ،‬دساام بااه د ااا ببریاا و ان ا مااا د و جااان ان پرو د ااا اااد و‬
‫باار لاا و جوا وتااان نااو اخاااله و‬ ‫مهربااان‪ ،‬ب‪،‬واهیاا کااه د ایاان ماااه مبااا‬
‫ایمااان بتابان ا و اسااتوا و توانمن ا تان ردان ا تااا بتوانی ا ان برکااات م ااان بهرمن ا‬
‫باای ‪.‬‬

‫ان بهتاارین واااالت بن ا ه باارای د ااا‪ ،‬سااج ه و ان ااویترین د اهااا خوان ا ن ايلااه‪ ،‬بااا‬
‫اسم ا م اوسم که به اجابم بسیا نزدیک اسم‪.‬‬

‫عاای اساام‪ ،‬د ااای هاا ایم و توفیااو‪ ،‬باارای‬ ‫یکاای ان د اهااایی کااه اجاباام آن‬
‫انجااا ا مااا نیااک اساام‪ .‬پااا جااا دا د هم اای باا ان و ود بااه کااا وان م ااان‬
‫توفیو بادت و اخاله ا ان ايله ب‪،‬واهیم‪.‬‬
 ‫‪29‬‬

‫گام مهم دیگر در آمادگی روحی‪ ،‬انس روح با اذکار است‪.‬‬

‫د اعبان خود ا بر م اومم بر اذکا ادت دهیم‪.‬‬

‫ذکاار و ی ااد ايل اه‪ ،‬ان آسااانترین بااادات و پاار اجرتاارین آنهااا میباا ا ‪ ،‬ااو ی کااه د‬
‫ون یاماام ان ساان ینترین ا مااا د تاارانوی کااردا مااومن میباااا و بیشااترین‬
‫وساارت ا باارای آنااان کااه د ایاان بااادت کمکااا ی دااااتهان برجااای می اارا د‪.‬‬
‫اذکاااا ان ایا ان جهااام جااازو پراجرتااارین و سااان ینترین ا ماااا د تااارانوی ا ماااا‬
‫میباا ا ‪ ،‬نبااانی‬ ‫اساام‪ ،‬نیاارا نشاااندهن هی انااا ل ا و وح بن ا ه بااا پرو د ااا‬
‫کااه بااه ذکاار ايل اه مشااغو اساام بااا غ لاام مبااا نه کاارده و لب ای کااه ی ااد ايل اه د آن‬
‫اسم‪ ،‬مانع ان ناه جوا ح میاود‪.‬‬

‫ان ای ان جهاام هاام جاازو آسااان تاارین بااادات اساام‪ ،‬چونکااه د هاار واياام و مکااانی‬
‫میتوان به آن مشغو بود و ان اجر آن بهرهبرد‪.‬‬

‫جا رفتااه کااه ايلااه‬ ‫و نیباااترین وجااه ذکاار و یاااد ايلااه‪ ،‬د م هااو ایاان آیااهی مبااا‬
‫متعا میفرماین ؛‬
‫َف ْاذ ُک ُروني َأ ْذ ُک ْر ُکمْ‬
‫ِ‬
‫مرا یاد کنی تا اما ا یاد کنم‪...‬‬

‫پاااا هريح اااه کاااه ايلاااه ا یا اادکنیم‪ ،‬د هماااان يح اااه م ايعاااايمین‪ ،‬ماااا ا یا ااد‬
‫میکن ‪ .‬و کسی که ايله او ا یادکن ‪ ،‬د و ل و امان اسم‪.‬‬

‫وااافل باان ک ی ار ( ومااه ايل اهه میفرمای ا ر ««باارای و اال تااو ان ااار انااا و جاان‪،‬‬
‫ب واااان تااا ناهااان ا ا و‬ ‫ان ن ساام ا بااا آماارن‬
‫ان ری ا ُ‬
‫جامااه ذکاار ا ب ااو و تا ُ‬
‫ون ا د بر یرد و آنها ا برایم محو کن و وافل تو باان ‪ .‬و ا ر بع ان‬
 ‫‪30‬‬

‫خوانا ن آنهااا‪ ،‬چیازی کااه آن ا دوساام ن ااااتی بااه تااو س ای ‪ ،‬ا ای خااواهی بااود‪،‬‬
‫چااون باااو دا ی کااه پرو د ااا ت آن ااه ا خی ار و نی اک اساام‪ ،‬برای ام مق ا کاارده و ان‬
‫تو محاف م کرده اسم‪».‬‬

‫متاساا انه بااااوجود ایاان اجااار و ایاان آساااانی و ایاان اهمیاام‪ ،‬افاااراد کماای توفیااو‬
‫مییابناا کااه بااه نحااو اوساان و ماا او بااه آن مشااغو باااان چااون ااای ان بااا‬
‫وسوسااه و بااردن فکاار و ذهاان بااه ساامم واما فر ای و غیاره‪ ،‬ف ااای تا یاک غ لاام‬
‫ا بر لا وااکم میکنا ‪ ،‬باه وناهای کاه ساا ات بسایا ی بار ماومن می ار د ويای‬
‫او ذکری ن ته‪.‬‬

‫ايبته یاادآو ی ایان نکتاه هام رو یسام کاه تکارا اذکاا ‪ ،‬فقام باا ما ن ر ارا دادن‬
‫آن‬ ‫ان آن‪ ،‬ی ااد ايل اه د ل ا و انعکااا‬ ‫نیساام‪ ،‬چراکااه ه ا‬ ‫تع ا اد‪ ،‬مااال و ه ا‬
‫د جااوا ح اساام‪ ،‬پااا اایسااته اساام کااه فاارد ذکاار کنن ا ه‪ ،‬د هاار ي ای کااه بااه‬
‫ماام ايلااه ا ی ااد کن ا و مواه ا باا ا کااه‬ ‫نبااان م ایآو د می او اااود و بز ای و‬
‫فقم ي ل نبان نباان ‪.‬‬ ‫اذکا‬

‫و این ا ب انیم که بو تهی ايله‪ ،‬پایبن ی به اذکا مایهی ست ا ی سم‪.‬‬

‫الل َه َکثیرا َل َع ََّل ُک ْم ُت ْفل ُح َ‬

‫ون‬
‫ََّ‬
‫وا‬‫ر‬‫َو ْاذ ُک ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
 ‫‪31‬‬

‫چه اذکاری را بیشتر بگوییم؟‬

‫تمااا اذکااا ‪ ،‬کلمااات یبااه هسااتن و هرک ا ا ی اادآو ب ا ات و اساامال ايلااه هسااتن ‪.‬‬
‫ايبتااه بع اای اذکااا ان اجاار بیشااتری برخو دا ناا و ا اار بااا لباای خااااع تکاارا‬
‫هستن ‪.‬‬ ‫اون بسیا مبا‬
‫ل‬
‫ان مهمتااارین اذکاااا کاااه برهرفااارد ماااومنی الن اسااام م‪ِ،‬وباااا د ایا ان ایا اا بااار‬
‫تکرا اان م اومم دااته باا ‪ ،‬با تن ان ؛‬

‫اذکار صبح و شب‬

‫اذکار قبل از خواب‬

‫آیتالکرسی بعد از هرنماز فرض‬

‫ذکر اسماء الله‬

‫صلوات بر پیامبر‬

‫ا‬ ‫اسااتغ رايله ( کااه اجاار بس ایا دا د و شااایم باارای تمااا مشااکالت اساام و ل ا‬
‫پااااالیم داده و ناهاااان ا پاااا میکن هسااابحان ايلااه و بحماا ه ( کاااه هااارکا د‬
‫ون‪۱۰۰‬بااا ب وی ا ‪ ،‬کس ای د آن ون مل ای بهتاار ان او انجااا ن ا اده‪ ،‬م اار کس ای کااه‬
‫فرمودر‬ ‫بیشتر ته باا ‪.‬ه و رت نوح لیه ايسال به فرنن‬
‫َ‬ ‫َ ع‬
‫«وأوباایرر "بساابحان ايلاه وبحما ه"ر فإنهااا بااالم کا اا ل‪ ،‬وبهااا َیا َرن اي‪،‬لااو»‪.‬‬
‫«و ماان تااو ا توبایه مای کاانم بااه ااتن‪ ،‬ساابحان ايلاه و وما يلاه؛ نیارا ایان د ااای‬
‫همه چیز اسم و خلو به وسیله آن ونی مییاب »‪.‬ه‬

‫ال ايااه اال ايلااه وواا ه ال اااریک يااه يااه ايملااک و يااه ايحماا و هااو لاای کاا ااایل‬
‫یر( که ان بز ترین و محبومترین اذکا نزد ايله میباا ه‬
 ‫‪32‬‬

‫الحمدلله‬

‫ااویم تااا‬ ‫م‬ ‫مااران باان وِ این ( ا ايلااهه نااه اامر اماارون بااه اااما و ا ی‬
‫خ اوناا بعاا ان اماارون اااما ا ان آن بهااره مناا ساااند‪ ،‬ب انیاا کااه بهتاارین بناا ان‬
‫خ ا د ون یامم‪ ،‬وم کنن ان هستن ‪.‬‬

‫ساان ی ( ومااه ايلااهه م ای فرمای ا ر «ايحمااادونر یعناای کسااانی کااه وم ا پرو د ااا‬
‫اااایم ان او د هااار واااايی‬ ‫ا می وینا ا د هااار واااا ‪ ،‬نیا ارا ان ف ا ایلم وما ا ‪،‬‬
‫اسم»‪.‬‬

‫و‪...‬‬

‫پااا اناااالايله ان اماارون بااه ااو مرتاا ن امااان ا ملااز بااه پایبناا ی و ت کاار د‬
‫ایان اذکااا ااردانیم تااا تبا ی بااه ااادتی نیاک و و د نبانمااان ااردد و د ماااه مبااا‬
‫م ااان تمااا يح اتمااان ا بانمزمااه آنهااا نااو انی کنایم چاارا کااه اجاار ا مااا بااه ویاژه‬
‫ذکر د م ان بسیا بیشتر اسم‪.‬‬

‫امااا نهااری ( ومااه ايلاهه فرمودنا ر «یاک تساابیح د ماااه م ااان ان هاازا مرتبااه د‬
‫ونهای دی ر بهتر اسم‪ ».‬پا خود ا محرو نکنیم‪.‬‬
 ‫‪33‬‬

‫روحمان را برای ادای نماز به بهترین نحو‪ ،‬آماده کنیم‬

‫عبادت نماز‬
‫ِ‬ ‫جایگاه و اهمیت‬

‫م اار میاااود ان بااادات محبااوم و پاار اجاار ساا‪،‬ن بااه میاان آو د و جااای نمااان خااايی‬
‫نمااان سااتون دی ان ماساام و مای اهی آ اماام وح و پااا ا ا ن ناهااان و مااانع‬ ‫بااا‬
‫افتادن د فحشا و منکر ‪.‬‬

‫ان مهمتاارین بااادات دیناای اساام و هم نااین اويااین چیاازی کااه د یاماام ان آن‬
‫پرسای ه میاااود‪ ،‬کااه ا اار بااو د اااه خ اونا وماان اااود‪ ،‬بادتهااای دی اار هاام‬
‫بااو م ای اااود و ا اار پریرفتااه نشااود ا مااا دی اار هاام بااو نمیاااود‪ .‬و همااان‬
‫ااو کااه ا اار انسااان ااابانه ونی پاانن نوباام د نهاار آب ای استشااو کن ا ‪ ،‬چاار د‬
‫ب نم نمیمان ‪ ،‬نمانهای پنج انه هم انسان ا ان ناهان پا می کنن ‪.‬‬

‫چااون نمااان جاازو باداتیساام کااه الن اساام د م ااان بسایا انجااا اااود اایسااته‬
‫اساام بااا ی دی اار بااه اهمیاام آن د دینمااان و هم نااین د اام د ادای بااحیح و‬
‫مقبااو آن‪ ،‬د اام کناایم و باا ان ساای ن م ااان‪ ،‬آن ا ابااالح و بااانبینی کناایم و‬
‫ن ا خود ا بر ادای بحیح و بجای آن ادت دهیم‪.‬‬

‫د بااام ف ایلم نمااان هم این کافیساام کااه اااأن و منزياام بز ای د اسااال دا د ‪،‬و‬
‫کااان دو ان ا کاااان اساااال اسااام کاااه ریقاااهی مسااالمانیم ا باااه اوج کماااا‬
‫می سااااان ‪ .‬واینکااااه کسااااايم د آن ان بااا ات منااااافقین اساااام وتاااار آن ک اااار‬
‫و مراهی و د نهایم خروج ان اسال ‪.‬‬
 ‫‪34‬‬

‫همان و که سو ايله* می فرماین ر‬

‫«ايعه ايری بیننا وبینهم ايِالم فمن ترکها فق ک ر»(ترمریه‬

‫«فر بین ما مسلمانان با کافران و مشرکین نمان اسم»‬

‫فاارک‬ ‫ای ان اساام کااه باار پی اامبر *‬ ‫وان بز ای و اااأن و منزياام نمااان ناازد خ اون ا‬
‫ا ه‪ ،‬و فرک ا ن آن بر این امم د آسمان د ا اسرال و معراج بوده اسم‬

‫وهم نا این ايلا اه متعاااا آن ا وسا ایلهای بااارای پااااکیز ی ان ناهاااان وکاااا هاااای‬
‫نااایسم را داده اسم ‪.‬‬

‫ان آن جمله ا اادهای با تعايی که د رآن آم هر‬

‫‪﴿-۱‬ونمان ا به پادا که نمان ان کا های نااایسم وناپسن بان می دا د﴾‬

‫﴿ العنکبوت‪﴾45‬‬

‫‪ ﴿-۲‬ای مومنان ان ببر ونمان یا ی جویی که خ ا با بابران اسم ﴾‬

‫﴿ البقرة ‪﴾153‬‬

‫‪ ﴿-۳‬که نمان برمومنان واجبی نمان ا اسم ﴾﴿ نساء‪﴾1۰3‬‬

‫ابن یم ( ومه ايلهه فرمودهان ر‬

‫نماان ان بز تاارین واما یاا ی ر بارای دسااتیابی بااه مِاايح دنیاا و آخارت و نیاز دفااع‬
‫م اس ا دنی اا و آخاارت اساام‪ ،‬و نمااان انسااان ا ان ناااه بااان م ایدا د و او ا بااه ساامم‬
‫دا وهای لبی میکشان ‪(.‬زاد المعاد ص ‪)٤/192‬‬
 ‫‪35‬‬

‫م ااان‬ ‫پااا خااواهران و بااراد ان مااکمن ‪ ،‬وااا کااه د ونهااای نزدی اک ماااه مبااا‬
‫باه ساار میباریم‪ ،‬بهتاارین نماان اساام کاه نمانهایمااان ا باان بینای کنایم و خااود ا باار‬
‫بهترین ایوهی خوان ن آن ادت دهیم‪.‬‬

‫سااعی کناایم ان اماارون بااه بعاا هاار نمااان ا د یقااا د و اام خااود ادا کناایم‪ ،‬د و ااو‬
‫اارفتن د ی او باا ایم و بااا نیت ای د ساام و لب ای مشااتا بااه سااوی آن ااا بااردا یم‪،‬‬
‫د نمااان تمااا ذهنمااان ا بااه تااههایمان بساا ا یم و ماا ا خااود ا د مقاباا ُّم‬
‫ايعااايمین ببین ایم‪ ،‬بع ا ان نمااان اذکااا ا ب ا ون جلااه و بااا د اام د معااانی ب‪،‬ااوانیم و‬
‫َ‬
‫آی ام ايکرس ای و د ااا ا د پای اان هاار نمااان ان ی ااد نبااریم‪ .‬هاار نمااان کااه ای ان وام ا ا‬
‫د نمااان خااود بااان بین ای کنایم و باار و اهاام باار نمااان و آدام آن وااریص باا ایم‪ ،‬نااو‬
‫نمان د جوا ح و نن یمان هوی ا خواه ا و‬
‫ل‬ ‫ْ ْ َ‬ ‫َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َْ َ‬
‫﴿ ِإ َّن ال َّصََََّّّت تنَََّّّٰی عَََّّّن الف ْحشَََّّّ ِاء َوال ُمنکَََّّّ ِر﴾«مسااالما نماااان (انساااان اه ان‬
‫ِ‬
‫ناهااان باااز ر و ان کا هاااای ناپساان باااانمیدا د» ﴿ نکباااوتر ‪﴾۴۵‬د نناا یمان‬
‫نمااود پی ا ا خواه ا کاارد و ان اااايله بااا بهتاارین واياام د ادای نمااان د ماااه م ااان‬
‫و کا وان پر ان خیر آن ا خواهیم راام‪.‬‬

‫عادت به خواندن نوافل‬

‫ااالوه باار نمانهااای فاارک پنج انااه‪ ،‬نمانهااای مسااتحبی وجااود دا ن ا کااه فرباام‬
‫ان ‪ .‬و ب ا و بع ا ان نمانهااای فاارک اارا دا ن ا ‪،‬‬ ‫کس ا ف ااای و وساانات م ااا‬
‫که اجر بسیا ی دا ن و مایهی محبوبیم بن ه نزد ايله هستن ؛‬
 ‫‪36‬‬

‫دو کعاام با ان نمااان باابح‪ ،‬کااه بااه تااه پیامبر(باالی ايلااه لیاه و ساالمه ان دنیاا و‬
‫هرآن ه د اوسم بهتر اسم‪.‬‬

‫دو کعاام پاایم ان ههاار و چهااا کعاام بع ا آن‪.‬دو کعاام بع ا ان مغاارم ‪.‬و دو کعاام‬
‫بع ان غشال‪.‬‬

‫نماز شب‬

‫نماااان اا ا یا اا تهجا ا باااه نماااانی تناااه میااااود کاااه فااارد‪ ،‬بعا ا ان خوابیا ا ن‪،‬‬
‫برمیخیاازد و بااه نمااان میایساات ‪ .‬بهتاارین نمااان باارای خواناا ن نمانااا ‪ ،‬دوسااو‬
‫پایاانی اا اساام کااه ايلاه ج جاليااه بااه آساامان دنیاا میآیا و بهتاارین نمااان باارای‬
‫باااادت ویا اژهی مقرباااان اسا ام و سااامم‬ ‫باااادت و د اااا میبااا ا ‪ ،‬و یا ايیا ا‬
‫بن های ن‪،‬واه ا ‪ ،‬م ر اینکه ايله او ا بسیا دوسم دااته باا ‪.‬‬

‫اایسااته اساام انسااان مااومن باار خوانا ن آن خااود ا ااادت دها و چااه نمااانی بهتاار‬
‫داد‪.‬‬ ‫ان اعبان‪ ،‬که این ادت ا به ن ا آمون‬

‫پاا انااالايله سااعیمان ان ایان پااا بار ایان بااا کاه تااا جاایی کااه ممکان اساام‪،‬‬
‫هرا سا م تن یم کنیم و د آن نمان برخیزیم و نمان و د ا ب‪،‬وانیم‪.‬‬

‫نماز جماعت‬
‫هاار مساالمان مااومنی ان اجاار خواناا ن نمانهااا د مسااج و بااه بااو ت جما اام‬
‫باااخبر اساام‪ ،‬اایسااته اساام بااراد ان تااا جااایی کااه ممکاان اساام باارای هاار نمااان‪ ،‬د‬
‫مسج د جما م وا ر اون ‪.‬‬
 ‫‪37‬‬

‫و ايبتااه الن بااه ذکاار اساام کااه پیااامبر *توباایه نمودهاناا کااه بع اای ان نمانهااا‬
‫د خانااه و بااه بااو ت جما اام خوانا ه اااون تااا خانااه بااه تااه ایشااان بااه برسااتان‬
‫نشود‪.‬‬ ‫ب‬

‫فااتن خااواهران بااه مسااج باارای جما اام منع ای ن ا ا د‪ ،‬امااا خوان ا ن آن د خانااه‬
‫اای خانااه باه جما اام بایساتن اجاار‬ ‫بارای آنهااا آساانتر اساام و انااالايله ا اار باا‬
‫بیشتری خواهن برد‪.‬‬

‫نماز الضحی(اشراق)‬

‫ای ان نمااان جاازو برجسااتهترین نمانهااای ن ا میباا ا و فااردی کااه آن ا ب‪،‬وان ا و باار‬
‫آن م اومم دااته باا بسیا َوام خواه برد‪.‬‬

‫پیامبر*د وب ف یلم این نمان فرمودهان ر‬

‫د هاار ون ب‪،‬ااا ر هاار بن ا و م ِاالی باار اااما ب ا ه الن اساام‪ ،‬پااا هاار َس ا َ‬
‫بحان‬
‫ايحم َ يلااه و ال اياا َاه اال ايلااه و ايلااه أ َ‬
‫کباار باا ه اسااام و هم نااین امااار باااه‬ ‫ايلااه و َ‬
‫ُ‬
‫معاارو و نه ای ان منکاار ب ا ه بااه اااما میآی ا و خوان ا ن دو کعاام نمااان اي ااحی‪،‬‬
‫جای همهی آنها ا می یرد‪.‬‬

‫یعنی اجر نمان حی برابر‪۳۶۰‬ب ه اسم‪.‬‬

‫کمتاارین تعاا اد ایاان نمااان‪ ۲ ،‬کعاام اساام و واا اک ری باارای آن تعیااین نشاا ه‪ ،‬و‬
‫هاارکا ب‪،‬واهاا میتواناا بیشااتر هاام ب‪،‬واناا ‪۴,۶,۸،‬و‪...‬ايبتااه بایاا دو کعاام‪ ،‬دو‬
‫کعم ب‪،‬وان ‪.‬‬
 ‫‪38‬‬

‫نمااان خواناا نم ان ‪۲۰‬د یقااه بعاا ان لااوخ آفتااام اااروخ و تااا ‪۱۵‬د یقااه باا ان‬
‫نمااان ههاار ادامااه دا د و بهتاارین نمااان ادای آن‪ ،‬ناایم تااا ی اک سااا م‪ ،‬ب ا ان نمااان‬
‫ههر میباا ‪.‬‬

‫یم ای و ب ا ه بز ای خواه ا بااود‬ ‫پااا بااراد ان و خااواهران مااومن‪ ،‬چق ا خی ار‬

‫کااه ان اااايله تِاامیم ب ی اریم هاار ون ی اک سااا م مان ا ه بااه ههاار و ااو ب ی اریم و‬
‫ای ان نمااان پاار اجاار ا ب‪،‬ااوانیم و ای ان ااادت اایسااته ا ان آغااان ماااه اااعبان د پ ایم‬
‫ب یریم و د م ان و بع ان آن به امی ايله‪ ،‬برآن م اومم دااته باایم‪.‬‬

‫انس روح با قرآن پیش از رمضان‬

‫مااااه م اااان ا بهاااا ااارآن میاناسااایم و بیشاااترین و مباااا کترین همنشاااینی‬

‫اسم‪.‬‬ ‫مومنان با رآن‪ ،‬د این ماه مبا‬

‫ايلااه متعااا د ماااه م ااان اارآن ا برایمااان بااه آساامان دنیااا فروفرسااتاده اساام و‬
‫اجر تالوت و ت بر د رآن د این ماه‪ ،‬بیم ان ماههای دی ر سا میباا ‪.‬‬

‫ماااونا نباااا ‪ ،‬نمیتواناا د‬ ‫ا ااار لاا ماااا باا ان م اااان باااا اااران و اناااوا‬
‫م ان انا میو ا تجربه کن و ان نو پا آن بهره ب یرد‪،‬‬

‫••‬
 ‫‪39‬‬

‫پااا اایسااته اساام کااه فاارد مااکمن‪ ،‬د ماااه اااعبان کااه وناااما سای ن بااه کااا وان‬
‫بااا‬ ‫م ااان اساام بااه ااو برنامااه یزی اا ه و ونانااه بااا اارآن همنشاین و مااأنو‬
‫ای‬ ‫و ن ساام ا ملااز بااه تااالوت و ت ا بر می ازان مشاا‪،‬ص ا ا های ان آی اات کن ا ‪ .‬د‬
‫و بهره یا اری ان ایا ان کاااال‬ ‫ایا ان همنشا اینی‪ ،‬خ اونا ا سا اینهی ماااا ا بااارای د‬
‫می ردد ‪.‬‬ ‫شاده میکن و ل با آن مأنو‬ ‫مبا‬

‫ان برکااات ایاان همنشااینی اینساام کااه فاارد مااومن‪ ،‬بااه وسااعم وماام پرو د ااا‬
‫جهانی اان نساابم بااه بن ا انم پ ای میباارد‪ ،‬بااا ی ااد نشااانه هااای وماام ن ساام آ ا‬
‫مای یارد‪ ،‬دياام باا یااد خا ا آ اماام مای یارد و ا میناان بااه تماا معنااا بار لاابم‬
‫واکم میاود‪.‬‬

‫همان ونه که ايل ُه ومان د سو ه مبا که ايزمر می فرمای ر‬

‫ین‬‫ود َاياار َ‬‫ايلاا َه َناا َز َ َأو َساا َن اي َحاا یث ک َت لابااا َم َت َشاااب لها َم َ ااان َ َتق َشااع َر مناا َه َج َلاا َ‬‫َ‬
‫﴿‬
‫ُ‬ ‫ُ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ُ ُ‬
‫َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬ ‫ین َج َلا َ‬
‫َی‪َ ،‬شو َن َ َب َهام ََا َم َتلا َ‬
‫ود َهم َو لا َوب َهم ُ يای ُذکا ُر ايلا ُه َ ذ ُيار َها َ ی ايلا ُه َیها ُ ة ُبا ُه‬ ‫ُ‬
‫َ َ َ‬ ‫َ‬
‫َمن َیش َال َ َو َمن َی ُل ُ ايل َه ف َما ي َه ُمن َهاد﴾‬
‫خاا ا ااارآن ا فرساااتاد کاااه بهتااارین وا ا یث (و نیکاااوترین سااا‪،‬ن آسااامانی خاا اه‬
‫اساام‪ ،‬کتااابی کااه آی ااتم همااه (د کمااا فِاااوم و ا جااانه بااا هاام مشااابه اساام و‬
‫د آن َنااای خاا ا (و خابااان خاا اه مکاار میاااود‪ ،‬کااه ان تااالوت (آیااات هااره آن‬
‫خ ا ا ترسااان ا ياارنه باار ان ا ا افت ا و (بااا آی اات وماامه بااان آ ا و سااکونم یابن ا و‬
‫ااردد‪ .‬ایاان (کتااامه همااان ( وماام وه هاا ایم‬ ‫ديهایشااان بااه ذکاار خاا ا مشااغو‬
‫خ اساام کاااه هاار کاااه ا خواهاا باااه آن هباااری فرمایاا ‪ ،‬و هااار کااا ا خاا ا باااه‬
‫مراهیم وا را د دی ر هیچ ه ایم کنن های ن‪،‬واه داام‪.‬‬
 ‫‪40‬‬

‫وااا کااه بااو فرمااودهی پرو د ااا ‪ ،‬اارآن بهتاارین و نیکااوترین ساا‪،‬ن اساام و آی اات‬
‫آن مایاهی آ اماام و مسااب ها ایم اساام‪ ،‬چااه نیکوساام کااه فاارد مااومن همیشااه بااا‬
‫بااا ا و ان برکاااات و اناااوا آن بهاااره ب یا ارد‪ ،‬ماااا د م اااان برناماااههای‬ ‫آن ماااأنو‬
‫خااتم اارآن و ت ا بر و ت کاار د آن ا پ ایم و دا ی ام‪ ،‬پااا بهت ار اینساام کااه ا اار تااا بااه‬
‫امااارون‪ ،‬د همنشا اینی باااا ااارآن کمکاااا ی داااااتهایم‪ ،‬انااااالايله د ایا ان فربااام‬
‫بااا ی ماناا ه تااا م ااان ایاان فابااله ا بااردا یم و او ااات بیشااتری ا بااااخاله‪ ،‬د‬
‫مح ر رآن باایم‪.‬‬

‫نفس را بر غنیمت شمردن کارهای خیر عادت دهیم‬

‫مااا مساالمانان اارا دا ن ا کااه‬ ‫بااه ف ا ايل ا ُه وماان‪ ،‬خیرهااای نی اادی د دسااتر‬
‫ا اار لبمااان خواهااان خیار باا ا ‪ ،‬چشااممان باار دی ا ن انهااا و جوا ومااان باار انجااا‬
‫برمیدا ن ‪.‬‬ ‫آنها‬

‫خیرهااا هاازا ان بناا ا میخواهاا و مااا ِاا برااامردن همااهی آنهااا و‬ ‫اااما‬
‫ايبتااه تااوانم ا ن ا ا یم‪ .‬و تااا اینجااا باار برجسااتهترینها ااااا ه کااردیم‪ ،‬فقاام ای ان ا‬
‫ماا ن ر دااااته باااایم کااه فاارد مااومن ان ذ های نیکاای دو ی نمیکناا و ان انجااا‬
‫کوچکترین خیرها وتی د فکر و نیم‪ ،‬کوتاهی نمیکن ‪.‬‬

‫ا اار ایاان دیاا اه ا د وجودمااان نهادینااه کناایم و د ایاان ونهااای باا ان م ااان‬
‫بر ایم آن ابرا کنیم‪ ،‬ان االايله د م ان بهرهمن تر خواهیم بود‪.‬‬
 ‫‪41‬‬

‫د نی ار بااه بااو ت مااو دی و بااه ِ ا ی اادآو ی بااه چن ا مااو د دی اار ان ااااخصترین‬

‫ها ااا ه میکنیم‪.‬‬

‫نیکی به والدین‬

‫واياا ین باارای فاارد مااومن‪ ،‬کلیاا د وانی بهشاامان و ايلااه متعااا بعاا ان پرسااتم‬
‫خااود‪ ،‬بااه اکاارا و اوتاارا آنااان اماار فرمااوده‪ ،‬سااعی کناایم ان همااین واااال‪ ،‬بااا‬
‫مهربااانی باار آنااان فاارودآو یم و بااا بهتاارین ااایوه بااا آنااان تعاماا کناایم و د مقاباا‬
‫آنان ببو و بردبا باایم‬

‫انفاق‬

‫ب ا ات و ب‪،‬شاام ان مااا کاام نمیکنن ا و س ا ری د براباار آتاام جهاانم هسااتن ‪ .‬و‬

‫بی مااان بااه تااه ايلااه‪ ،‬هرچااه ان نیکای کااه بب‪،‬شایم‪ ،‬آن ا ناازد ايلااه خااواهیم یافاام‬
‫و چن ب برابر اسم‪.‬‬ ‫و اجر ب‪،‬شم د اه ايله م ا‬

‫و ب‪،‬شم د م اان بسایا پار اجار تار‪ ،‬پاا انااالايله ساعیمان بار ایان بااا کاه‬
‫ان اااا ا پااایم ان م اااان آغاااان کنااایم و خودماااان ا ان ایااان ف ااا بینِااای‬
‫ن ردانیم‪.‬‬

‫امر به معروف و نٰی از منکر‬

‫ایخ االسال ابن تیمیه ( ومه ايلهه فرمودهان ر‬

‫«براستی که اب دین‪ ،‬امر به معرو و نهی ان منکر اسم‪...‬‬

‫معرو (نیکیهاه تووی اسم‬ ‫و أ‬

‫منکر (ب یهاه ار اسم"‪».‬‬ ‫و أ‬

‫منبع‪ :‬مجموع الفتاوی (‪.)٤٤2 / 27‬‬

 ‫‪42‬‬

‫انتقال سخنان نیکو‬

‫خوشرفتاری و اخَق نیک‬

‫کمک به نشر خیر‬

‫آسان گرفتن بر مردم‬

‫کمک به حل مشکَت برادران و خواهران مومن‬

‫و‪...‬‬

‫اینهااا هم اای ان نیکیهااایی اساام کااه بسااته بااه وسااعم ن ااا‪ ،‬اایسااته اساام د‬
‫انجامشان کواا باایم‪.‬‬
 ‫‪43‬‬

‫آمادگی جسمی‬

‫وااا کااه بااه ف ا ايلاه‪ ،‬آماد یهااای ووای الن ُ پایم ان م ااان ا کااه مربااوط بااه‬
‫اخاااله و ادای بااحیح بااادات برجسااته بااود ا ماارو کااردیم‪ ،‬نوباام می ساا بااه‬
‫بی اان و ی اادآوی آماد یهااای جساامی و ا ا اماتی کااه بهتاار اساام د اااعبان انجااا‬
‫دهیم‪.‬‬

‫چااون د م ااان‪ ،‬بااادت اباالی ونه میباااا و ایاان فری ااه مسااتقیما جساام ا‬
‫د ابعاااد م‪،‬تل ا تحاام تااأَیر اارا میده ا ‪ ،‬الن اساام پ ایم ان وا د ا ا ن د ای ان‬
‫ماه چن مو د ا مو د بر سی را دهیم و اناالايله برای آن آماده باایم‪.‬‬

‫‪_۱‬تغذیه سالم‬

‫م ااان جهاام آماااد ی باا ن باارای ونه اارفتن‬ ‫ژیاام غاارایی پاایم ان ماااه مبااا‬
‫اهمیاام نیااادی دا د‪ .‬ماااه م ااان باارای ونهدا ان بااا تغییراتاای د ژیاام غاارایی‬
‫همااراه خواه ا بااود‪ .‬امااا همااان ااو کااه هاار تغیی اری نیانمن ا آماااده سااانی بسااتر و‬
‫نکنیا ا کاااه بااارای ایا اا مااااه م اااان هااام بایا ا ان با ا‬ ‫نمیناااه اسااام‪ ،‬فراماااو‬
‫برنامااه یزی غاارایی دااااته باااای تااا بااه باا نتان اااو وا د نشااود‪ .‬ان چناا ون‬
‫رسااان ی و تشااان ی‬ ‫ماناا ه باااه مااااه م اااان باا نتان ا بااارای ونهدا ی و تحماا‬
‫د ایان ب‪،‬ام‬ ‫آماده کنیا ‪ .‬اماا چ او بایا با نتان ا بارای ایان تغییار آمااده کنیا‬
‫ان مقايااه‪ ،‬بااه بااو ت م‪،‬تِاار و م یا ‪ ،‬بااه ژیام غاارایی و تغریاه پایم ان ماااه م ااان‬
‫میپااردانیم و بایاا ها و نبایاا های غاارا خااو دن یااا مِاار نوااای نیهای مناساا‬
‫پایم ان ماااه م ااان ا بیاان خااواهیم کاارد تااا اناااالايله بااا سا ح سااالمتی خااوم و‬
‫ا ی کنیم‪.‬‬ ‫جسمی سايم این ایا مبا‬
 ‫‪44‬‬

‫بااه خااا ر بسا ا ی کااه هایچ چیاز بااه انا انه وا د اا ن اااو بااه با ن نمیتوانا بااه‬
‫ااعی ااا ن یااا ایجاااد اخااتال د ملکاارد آن منجاار اااود‪ .‬بااا اااروخ ونهدا ی‪،‬‬
‫تعا اد و ا ههای غاارایی ان سااه و ا ه (ب ا ون اوتسااام میاان و ا ههاه بااه ‪ ۲‬و ا ه‬
‫کاهم پی ا میکن ‪.‬‬

‫ااالوه باار ای ان‪ ،‬نمااان بن ا ی باار غاارا و نوا ای نیها د ماااه م ااان تغیی ار پی ا ا‬
‫میکناا ‪ .‬د نتیجااه باا ن دچااا کاااهم یااا افاازایم ونن نا هااانی خواهاا ااا و د‬
‫کنا آن برخی اختالالت دی ر ا تجربه خواهی کرد‪.‬‬

‫مشااکالتی چااون کاااهم و افاام ن ا خااون‪ ،‬افاازایم تراااح اس ای مع ا ه‪ ،‬ساار یجه‪،‬‬

‫مااومی با ن‪ ،‬کاام اا ن ا ت بینااایی و ااعی اا ن چشاام‪ ،‬همااه و همااه‬ ‫ااع‬
‫ان تبعااات ایاام نکاااردن ابااو تغریااه باا ان ماااه م اااان‪ ،‬وااین و بعاا ان آن‬
‫خواه ا بااود‪ .‬چن ا ون مان ا ه بااه اااروخ ماااه م ااان ابااالواتی ا د ژی ام غاارایی‬
‫خود ا ما کنی تا برای ونهدا ی د این ماه آماده اوی ‪.‬‬

‫د تغریه پیم ان ماه م ان چه چیزهایی ب‪،‬و یم‬

‫خاااو دن برخا ای ان غاااراها یا اا ماااواد غااارایی با ا ان مااااه م اااان میتوانا ا باااه‬

‫جلااو یری ان ایجاااد اااو بااه باا ن منتهاای اااود‪ .‬امااا ایاان مااواد غاارایی مناساا‬
‫برای ب ان اروخ ماه م ان اام چه موا دی میاون‬
 ‫‪45‬‬

‫میوه های آبدار‬

‫وتمااا میدانیاا کااه میوههااای پاار آم بااه هی اتااه ااا ن باا ن کمااک میکنناا و‬
‫تااامین آم باا ن نیااز بااه بهبااود ملکاارد آن کمااک نیااادی خواهاا کاارد‪ .‬د واياام‬
‫اااادی هااار فااارد ساااايم و باااايغی‪ ،‬بایا ا باااه باااو ت وناناااه ‪ ۳‬تاااا ‪ ۴‬يیتااار آم یا اا‬
‫نواا ای نیهای ساااايم بنواا ا ‪ .‬د میا اان میوههاااای تابساااتانی و میوههاااای فِا ا‬
‫بهاااا میتوانیا ا اناااواخ آبا ا ا آنهاااا ا بیشاااتر پیا ا ا کنیا ا ‪ ،‬هااار چنا ا میوههاااای‬
‫نمساااتانی آبا ا ا م ا ا اناااواخ مرکباااات هااام ان دهی اتاااه اا ا ن با ا ن جلاااو یری‬
‫خواهن کرد‪.‬‬

‫خااو دن میوههااای آب ا ا میتوان ا ان چاارو ی اا کاام آم ا ا ن پوساام ب ا ن و بااو ت‬

‫هاام جلااو یری کناا ‪ .‬م‪ِ،‬وبااا خااو دن میوههااای دا ای آم فااراوان باارای افاارادی‬
‫ب نشااان بااا مشااک همااراه اساام‪ ،‬بس ایا م ی ا خواه ا بااود‪.‬‬ ‫کااه سیسااتم ااوا‬
‫برخاای ان میوههااای آباا ا مناساا تغریااه پاایم ان ماااه م ااان اااام مااوا د نیاار‬
‫میاود‪.‬‬

‫• هندوانه‬

‫• خربزه‬

‫• انواع مرکبات‬

‫• انبه‬

‫• انگور‬

‫• انار‬

‫• انواع آلو‬

‫• آلبالو‪ ،‬گیَس و …‬
 ‫‪46‬‬

‫ااالوه باار میوههااای آب ا ا ‪ ،‬غااراهای آبک ای هاام میتوانن ا بااه آبرسااانی ب ا ن کمااک‬
‫کنن ‪ .‬این غراها اام موا د نیر میاون ر‬

‫• انواع سوپ‬

‫• انواع آش‬

‫• خورشهای آبکی‬

‫• دسر فرنی‬

‫• خوراک عدسی‬

‫• خوراک دال عدس‬

‫• خوراکهای آبکی‬

‫• املت‬

‫• حلیم با انواع گوشت‬

‫• شله زرد و …‬

‫غاااراهای آبکاای بهتااارین انت‪،‬اااام بااارای اسااات اده د ژیاام غااارایی مااااه م اااان‬
‫هسااتن ‪ .‬خااو دن ایاان غااراها هاام د نمااان اف ااا بااه نااوان پاایم غاارا و هاام بااه‬
‫نوان یک پا غرا برای و ه سحری توبیه میاود‪.‬‬
 ‫‪47‬‬

‫انواع سبزیجات‬

‫همااه ساابزیجات چااه ساابزیهای محل ای و بااومی‪ ،‬چااه ساابزیهای م‪ِ،‬ااوه باارای‬
‫اساات اده د انااواخ غاارا م اا ساابزی آ ‪ ،‬ساابزی و مااه‪ ،‬ساابزی کوکااو و و و چااه‬
‫ساابزی خااو دن‪ ،‬واااوی فیباار و آم فراوان ای هسااتن ‪ .‬ای ان ساابزیها بنااا بااه خواب ای‬
‫کااه دا ناا ‪ ،‬میتوانناا نیااان باا ن بااه برخاای مااواد معاا نی و ویتامینهااا ا باارآو ده‬
‫کنن ‪.‬‬

‫ااو ون بااه ااو متوساام ‪۲۰۰‬‬ ‫میاازان توباایه ااا ه باارای مِاار ساابزیجات د‬
‫اار اساام کااه ایاان میاازان باارای افااراد باااالی ‪ ۷۰‬سااا و کودکااان کمتاار اساام‪.‬‬
‫سااابزیجات بااارای کساااانی کاااه دچاااا مشاااکالت وا ااای‪ ،‬ا اااه ن اااخ‪ ،‬مشاااک‬
‫یبوسم و و هستن ‪ ،‬م ی تر هم خواه بود‪.‬‬

‫یکی ان موا دی که بای د مواد غرایی موجود د تغریه پیم ان ماه م ان به کا‬
‫ببری ‪ ،‬انواخ سبزی اسم‪ .‬سبزیها میتوانن به ب ن برای و ل تعاد کمک کرده و‬
‫الوه بر آبرسانی و افزودن فیبر به ب ن‪ ،‬ان برون مشکالت وا ای د ب ن ب ‪ ،‬وین و‬
‫م ان جلو یری کنن ‪.‬‬ ‫بع ان ماه مبا‬

‫مواد غذایی پروتئین دار‬

‫نقاام پااروت ین د باا ن بساایا بااا اهمیاام اساام‪ .‬غااراهای واااوی پااروت ین با ااث‬
‫اااالت با ا ن تحلیا ا نرونا ا ‪ .‬ماااواد‬ ‫میااااون ونن د وايااام متعااااديی بمانا ا و‬
‫غاارایی پااروت یندا بساایا متنااوخ هسااتن و بااا هاار بودجااهای میتوانیاا آنهااا ا‬
‫تهیه کنی ‪.‬‬
 ‫‪48‬‬

‫ان معمااو ترین مااواد غاارایی دا ای پااروت ین د ژیاام غاارایی و تغریااه پاایم ان ماااه‬
‫م ان میتوان به موا د نیر ااا ه کردر‬

‫• گوشت قرمز‬

‫• بوقلمون‬

‫• کنسرو ماهی سالمون‬

‫• لوبیا و عدس‬

‫• شیر‬

‫• ماست چکیده یا یونانی‬

‫• جو دو سر‬

‫• پودر پروتئین وی‬

‫• تخم مرغ‬

‫• کره بادام زمینی و …‬

‫پیش از ماه رمضان‪ ،‬چه مواد غذایی نخوریم؟‬

‫د کنااا بایاا های تغریااهای پاایم ان ماااه م ااان‪ ،‬مِاار برخاای غااراها و مااواد‬
‫غاارایی ا پایم ان آغااان ماااه م ااان بایا تااا میازان ابا مالو ااهای کاااهم دهیا‬
‫تا سالمم ب نتان به خ ر نی ت ‪ .‬این مواد غرایی با تن انر‬
 ‫‪49‬‬

‫غذاهای پر چرب‬

‫خااو دن غااراهای پاار چاارم فقاام باارای افااراد مساان یااا دا ای مشااکالت وا ااای‬
‫م ار نیساام‪ .‬افاراد ااادی و ساايم هاام نبایا د مِار ایان وناه غااراها نیااده وی‬
‫کنن ‪ .‬واال ا ار ارا بااا کاه باه اباو تغریاه پایم ان مااه م اان پایبنا بااای ‪،‬‬
‫بای َدو غراهای پرچرم ا تا و ممکن خم بکشی ‪.‬‬

‫ایاان ناااوخ غاااراها «او ه» خاااون ا بااااال میبرنا ا و بااارای ساااالمتی م ااار هساااتن ‪.‬‬
‫توبایه میاااود کااه باارای و ا ه سااحری ی اا اف ااا هاام ان خااو دن غااراهای پرچاارم‬
‫خوددا ی کنی ‪ .‬این غراها و مواد غرایی اام موا د نیر میاون ‪.‬‬

‫• انواع کوکو‬

‫• انواع کتلت‬

‫• سیب زمینی سرخ کرده‬

‫• مرغ یا ماهی سوخاری‬

‫• بادمجان سرخ کرده‬

‫و و‪.‬‬

‫غذاهای پر نمک‬

‫می ازان مِاار غااراهای اااو و پاار نمااک ب ایم ان آن ااه فکاار میکنی ا باار ملکاارد‬
‫ونانااه ایاا هآ‬ ‫بااحیح باا ن تاااَیر می اارا د‪ .‬مت‪ِِ،‬ااان لاا میاازان مِاار‬
‫نمک برای بز ساالن ا ‪ ۱۵۰۰‬میلی ر نوان کرده اسم‪.‬‬
 ‫‪50‬‬

‫ایاان د وااايی اساام کااه بساایا ی افااراد ونانااه ‪ ۲۳۰۰‬میلاای اار ساا یم مِاار‬
‫میکننااا ‪ .‬بیما یهاااا و اخاااتالالت نیاااادی ان جملاااه نا ساااایی لبااای‪ ،‬بیماااا ی‬
‫کلیااوی‪ ،‬ساار ان معاا ه‪ ،‬بیمااا ی کباا ان مهمتاارین ااوا ک مِاار غااراهای پاار‬
‫نمک و او هستن ‪.‬‬

‫د بااو تی کااه ای ان غااراها ا د تغری اه پ ایم ان ماااه م ااان ب نجانی ا ‪ ،‬بیعتااا آم‬
‫کمتاااری مینواا ای ‪ ،‬ن اااخ ودهتاااان بیشاااتر خواهاا اا ا ‪ ،‬با اااث ایجااااد ب اااو ات‬
‫پوسااتی و آکنااه وی بااو ت میاااود و بااه باااال فااتن فشااا خونتااان منجاار میاااود‪.‬‬
‫همااه اینهااا ب‪،‬ش ای ان ااوا ک مِاار غااراهای پاار نمااک د ونهااای نزدی اک بااه‬
‫ماه م ان اسم‪.‬‬

‫غذاهای پر ادویه‬

‫غااراها بااا ادویااهها‪ ،‬عاام ااویتر و خوااامزهتری می یرناا ‪ .‬امااا مِاار باایم ان‬
‫ان ا انه آنهااا میتوان ا با ااث باااالتر فااتن واارا ت و رمااای ب ا ن اااود‪ .‬هم ن این‬
‫باارای افاارادی کااه معاا ه وساساای دا ناا یااا دچااا مشااکالت وا ااای هسااتن ‪،‬‬
‫خو دن غراهای پر ادویه بای همراه با اوتیاط باا ‪.‬‬

‫هاار چناا برخاای ادویااهها بااه بهبااود سااالمتی هاام کمااک میکنناا امااا د تغریااه‬
‫پا ایم ان مااااه م اااان‪ ،‬د ژیا ام غااارایی مااااه م اااان و بعا ا ان آن‪ ،‬بایا ا مرا ا ا‬
‫مِر غراهای پرادویه باای و این غراها ا به و ا ت ا مِر کنی ‪.‬‬
 ‫‪51‬‬

‫در تغذیه پیش از ماه رمضان چه مواد غذایی را بخوریم؟‬

‫خاااو دن اناااواخ غاااراها و میوههاااای آبااا ا ‪ ،‬سااابزیجات‪ ،‬غاااراهای پاااروت یندا و‬

‫نوا ای نیهای سااايم بااه نااوان غااراهای مناس ا باارای با ان ماااه م ااان توب ایه‬
‫میاون ‪.‬‬

‫ب ان ماه م ان د خو دن چه غراهایی بای اوتیاط کرد‬

‫د مِاار غااراهای پاار نمااک و اااو ‪ ،‬غااراهای پاار چاارم‪ ،‬غااراهای تنا و پاار ادویاه‬
‫ب و وین ماه م ان بای تعاد ا ایم کرد‬

‫بدن را به ورزشها سبک مثل پیادهروی بعد از شام عادت دهید‪.‬‬

‫سااابک و پیا ااده وی بعا ا ان اف اااا باااه ه ااام غااارا و جلاااو یری ان یبوسااام‬ ‫ون‬
‫کمک نیادی می کن‬

‫مت‪ِِ،‬اااان اا و نااای قیاا ه دا ناا کاااه‪ ،‬و ن ‪ ،‬م‪ِ،‬وباااا د مااااه مباااا‬

‫م اااان‪ ،‬ماا ساااوخم و ساااان ا تساااهی و ان تجماااع چرباای د باا ن جلاااو یری‬
‫میکن ‪.‬‬

‫توبایه هاای مجاامع لمای جهاانی‪ ،‬د وايام اادی هار فارد باايغ ساايم‬ ‫بر اساا‬
‫‪ 150‬د یقاااه (یا اا‬ ‫اااو ه تاااه بایساااتی بااارای و ااال ساااالمتی خاااود وا ا ا‬ ‫د‬
‫‪ 30-45‬د یقاااه د هااار ونه فعايیااام فیزیکااای متوسااام‬ ‫‪ 3‬ون و وااا ا‬ ‫وااا ا‬
‫ااو ه تااه فعايی ام فیزیک ای ا ا ی‬ ‫‪ 70‬د یقااه د‬ ‫مانن ا اه فااتن تن ا و ی اا و ا ا‬
‫م اااان مقا ا ا ی مت ااااوت اسااام و‬ ‫انجاااا دها ا ‪ .‬ایا ان و اااعیم د مااااه مباااا‬
‫ردد‪.‬‬ ‫ا ما‬ ‫بایستی تغییراتی د ا ت‪ ،‬م ت و فواب و ن‬
 ‫‪52‬‬

‫وتااین‪ ،‬اهاای مناساا باارای و اال و ا تقااال سااالمم و ياارت بااردن‬ ‫ادامااه و ن‬
‫اساام‪ .‬ا اار ونه دا ابااو بااحیح تغریااه ا ایاام کناا ‪،‬‬ ‫بیشااتر ان ماااه مبااا‬
‫اامن ونهدا ی بااه و نااای ماان م و مالیاام نیااز ب اارداند‪ .‬متو اا کااردن‬ ‫میتواناا‬
‫اااو ایا ان مااااه اباا توبا ایه نیسااام چونکاااه‬ ‫فعايیتهاااای فیزیکا ای و و ناا ای د‬
‫ت و استقامم لبی ا رو ی فرد ا با مشک مواجه ساند‪.‬‬ ‫ممکن اسم‬

‫بایسااتی اسااتمرا دااااته باا ا امااا‬ ‫چی ازی کااه مساالم اساام ای ان اساام کااه و ن‬
‫داده ااااود‪ .‬بناااابراین نماااان‬ ‫تغییراتااای بایساااتی د نماااان‪ ،‬اااا ت و ناااوخ و ن‬
‫مناساابی ا باارای انجااا فعايی ام و نا ای انت‪،‬ااام کنی ا نمااانی کااه بیشااترین می ازان‬
‫با ااث ااع نشااود و ي مااهای بااه ونه اااما نزناا ‪ .‬ماای‬ ‫اناارژی ا دا یاا و و ن‬
‫کنی ا ‪.‬‬ ‫کنی ا و ی اا م ا تی پااا ان اف ااا و ن‬ ‫توانی ا م ا تی ب ا ان سااحری و ن‬
‫نکنیاا ‪ .‬ايبتااه ایاان مو ااوخ ان‬ ‫امااا هی و اام بالفابااله بعاا ان مِاار غاارا و ن‬
‫فااردی بااه فااردی مت اااوت اساام‪ .‬بااه بیااان دی اار هاار نمااان ان ااابانه ون کااه اااما‬
‫کنیاا ‪ ،‬هماااان نمااان مناساا‬ ‫ااام و ن‬ ‫خساات ی و‬ ‫بتوانیاا باا ون اوساااا‬
‫خواه بود‪.‬‬ ‫برای و ن‬

‫برنامااه و نااای من ماای کااه اااام و ناااهای ساابک اساام ا ان باا ان م ااان‬
‫کنی ا ‪ .‬ان انجااا ورکااات‬ ‫ااو ای ان ماااه و ن‬ ‫اااروخ کنی ا و بااا ا ا ت کمتااری د‬
‫و نا ای ساان ین خااوددا ی کنی ا ‪ .‬انجااا فعايیاام و نا ای ااوالنی و ساان ین فاارد‬
‫اااو ون اا ا ه و ساااب بااارون‬ ‫ونه دا ساااب بااار انااارژی بیشاااتر و تعریا او د‬
‫اام و د نتیجااه افاام فشااا خااون د فاارد ونه دا خواهاا ااا ‪.‬بنابراین توباایه‬
‫ماای ااااود باااا کاااهم ااا ت فعايیتهاااای و نااای فعااا بمانیاا و د ااین واااا‬
‫مِر انرژی خود ا متناس تن یم نمایی ‪.‬‬
 ‫‪53‬‬

‫با ا ت نیاد انجا میدهی ‪ ،‬د این ماه پیاده وی‬ ‫م ال ا ر همیشه و ن‬

‫ايبتااه بااا ساار م بیشااتر انجااا دهی ا و ی اا نمااان انجااا فعايی ام و نا ای ا بسااته بااه‬
‫ت جسمانی خود تقلی دهی ‪.‬‬

‫ا د ایااان مااااه مهااام دانسااام و تاکیااا کااارد ر‬ ‫انت‪،‬اااام ناااوخ مناسااابی ان و ن‬

‫و ناااهای هااوانی مانناا پیاااده وی ‪ ،‬ااانا ‪ ،‬دویاا ن آ ا ‪ ،‬دوچرخااه سااوا ی‪ ،‬و یااا‬
‫وتااای اسااات اده ان دوچرخاااه َابااام و تردمیااا بااارای آ ایاااان و خانمهاااا د تماااا‬
‫ایجاااد نشاااط د فاارد‬ ‫روههااای ساانی اب ا توبایه اساام کااه اامن اینکااه موج ا‬
‫خااون و تسااهی اکساایژن سااانی بااه مغاازو اَاارات م باام فااراوان‬ ‫و تسااریع اارد‬
‫النی نیز جلو یری میکن ‪.‬‬ ‫دی ری می اود ان رفت ی‬

‫‪_۲‬تنظیم خواب پیش از رمضان‬

‫نقاام خااوام ماان م د سااالمم جساامی و وو ای‪ ،‬باار ه ایچ کااا پوا ای ه نیساام‪.‬‬
‫اایه بن ااریم‪ ،‬پیااامبر و بااحابی کاارا و ساال‬ ‫امااا ا اار ان من اار اسااال بااه ایاان‬
‫باااايح‪ ،‬اااا ها ا نود میخوابی نااا و د نِااا اااا بااارای ادای نماااان اااا‬
‫برمیخواسااتن و همااان و کااه د اارآن هاام بیااان ااا ه یکاای ان باا ات بهشااتیان‬
‫نن ه ن هدااتن سمتی ان ا به نمان و بادت اسم‪.‬‬

‫همااان و کااه بیاان کااردیم اارا اساام اناااالايله ان تکتااک يح ااات م ااان مبااا‬
‫معنوی بسیا ی برخو دا ن ‪،‬‬ ‫بهرهمن اویم و سا ات ا د م ان ان ا ن‬

‫آن د یااک سااو پایااانی‪ ،‬هاام را اارفتن ااا های‬ ‫هاام بااه ديیاا او ااات مبااا‬
‫‪..‬‬ ‫مبا‬
 ‫‪54‬‬

‫پااا الن اساام ان همااین واااال ااادات خااوام خااود ا باار بیاا ا ماناا ن پاساای ان‬
‫باار جسااممان ساا‪،‬م نباا ا‬ ‫ا ا تن ایم کن ایم تااا بی ا مان ا ن ااابهای ماااه مبااا‬
‫الیی ا با خوام ه ن هیم‪.‬‬ ‫و این يح ات فو‬

‫سااعی کنیا پایم ان فرا سای ن ماااه م ااان‪ ،‬وتمااا هاار اا ‪ ،‬نمااان اا ب‪،‬وانیا و‬
‫تااالوت اارآن و د ااا و مناجااات دااااته باااای ‪ ،‬یقینااا ا اار ایاان ا برنامااه یزی ااا ه‬
‫خواه ا ا ا و بس ایا آسااانتر و اوتتاار ااابهای ماااه‬ ‫پ ایم ب یری ا بااه ااادت ب ا‬
‫م ان ا بی ا میمانی و به بادت می ر انی ‪.‬‬ ‫مبا‬

‫سااعی کنیا د ایان ایاا پایم ان م ااان‪ ،‬بعا ان نمااان باابح فااو ا بااه خت‪،‬ااوام بااان‬
‫ن ردی و د ایقی ا به د ا و استغ ا و تالوت رآن بنشینی ‪.‬‬
 ‫‪55‬‬

‫جمعبندی کارها‬

‫مااا واا اک ر اساات اده ان برکااات م ااان اساام‪ ،‬پااا بیاااک نبایاا او ااات‬ ‫هاا‬
‫الیاای خااود ا باار انجااا کا هااای غیر اارو ی کناایم‪ ،‬همانناا خریاا فااتن و‬
‫و‪...‬‬ ‫تهیهی مایحتاج غرایی و يبا‬

‫سااعی کنیاا د واا امکااان‪ ،‬تمااا موادغاارایی مااو د نیااان و مااواد به ااااتی و‪ ...‬ا‬
‫پاایم ان م ااان ب‪،‬ریاا و ن هدا یاا ‪ ،‬م‪ِ،‬وبااا خااواهران راماای بایاا برنامااهی‬
‫ماان م و خااوبی باارای موادغاارایی مااو د اساات اده د اف ااا و سااحر دااااته باااان و‬
‫مواداويیااه ا باا ان وا دااا ن بااه م ااان تهیااه کنناا و د أن ایااا ‪ ،‬واا االمکان‬
‫و تی برای خری و شتن د بانا ه ن ه ‪.‬‬

‫هرچناا الن بااه ذکاار اساام کااه تمااا ا مااا نن و ماارد مساالمان و مااومن د ماااه‬
‫میباااا ‪ ،‬مااادامی کااه بانیاام‬ ‫م ااان کااه باارای فاااه وااا خانااه و خااانوادها‬
‫کس َوام باا ‪ ،‬خود خیر و نیکی و جزو وسنات به اما میآی ‪.‬‬
 ‫‪56‬‬

‫سخن پایانی‪...‬‬

‫نمانی که اسم ُ کا وان م ان ا بر این مقايه کوچک رااتیم‪ ،‬ناخودآ اه یاد س‪،‬نی‬
‫ان اما ابن یم ( ومهايلهه افتاد که نن ی انسان ا س ری تعری کرده بودن و‬
‫م ت آن ا مر ‪...‬‬

‫به استی و به وقیقم که همه د کا وانی به نا مر‪ ،‬به سوی پرو د ا مان د س ریم؛‬
‫بع ی نود می سن و بع ی دیر‪ ،‬همه اما می سن ‪...‬‬

‫مهم اسم که د کا وان خیر باای یا ار و مهم اسم که همس رانم چه کسانی‬
‫هستن ‪ .‬بای فکر همه چیز ا کرد‪ ،‬چراکه کا وان نن ی هر يح ه د معرک سی ن و‬
‫ابلیا اسم‪.‬‬ ‫ربهی اهزاننی م‬

‫کا وان م ان نزدیک اسم‪ ،‬اما اای آخرین با باا که د آن وا د میاویم‪ ،‬پا‬
‫اایسته اسم مان کنیم آخرین س ر و آخرین م انمان اسم‪ .‬کسی که میدان‬
‫عا بی ا و هوایا تر ا برمیدا د‪.‬‬ ‫آخرین فربم اسم‬

‫ايله ااملمان ا و به م ان امسا‬ ‫براد ان و خواهران مومن‪ ،‬ا ر با دی ر ف‬

‫سی یم‪ ،‬اناالايله با لبی خااع و جوا وی م‪،‬لص‪ ،‬تما يح ات آن ا غنیمم‬
‫کوتاهی نکنیم‪ .‬ا ر هم تق یر بر پایان‬ ‫بشما یم و د کس اجر و نیکی و آمرن‬
‫مرمان پیم ان م ان بود‪ ،‬بانهم خیر اسم که بر مسیری خیر نن ی کردهایم و‬
‫مردهایم‪...‬‬

‫و د پایان اینکه‪ ،‬ا ر کوچکترین خیری به واس هی این مقايه به لبتان اَر کرد‪،‬‬
‫اماهم د نشر آن سهیم باای و نکات آن ا با نبانی ساده برای واي ین و ا رافیانتان‬
‫ان د ای خیرتان محرو‬ ‫بان و کنی تا اناالايله اجر ببری و ما ا د این ماه مبا‬
‫نکنی ‪.‬‬
‫َ َ َ ع َ َ‬ ‫َوآخ َر َد َ‬
‫ايعايمین‪...‬‬ ‫أن ايحم ُيل ُه م‬
‫ُ‬ ‫انا‬‫و‬ ‫ُ‬