Professional Documents
Culture Documents
d
!
te
ec
todynmuRrf;usifrItopfrsm;zGHUNzdK;vmNyD; jyóemtcuf uftcJrsm;ud
cuf s k ajz&Sif;wwfNyD;
ot
pOf;pm;awG;ac: zefwD;wwfvmrnf/
Pr
ht
vlrIa&;odyÜH yx0D0ifbmom&yf
ig
vlrIa&;odyÜH yx0D0ifbmom&yfausmmifif;oHk;pmt pmtkyfudk oif,lNyD;ygu vufawGYb0wGif
pm
yr
toH;k csyrkH sm;udk ydrk ekd m;vnfEikd af prnfh todynm? uGsr;f usirf t I opfrsm; zGUH NzKd ;vmNy;D tzGUJ vdu k f
op
-C
azmfjywwfrnf/ jrefrrmEd mEdiifk if \H ajrrsuEf mS oGijf yif obm0tydik ;f Bu;D rsm;ESihf &moDOwk? obm0
BE
odyo
f nf;rIrsm;? jrefrmEdik if \ H vlO;D a&wd;k wufrEI iS hf vlO;D a&ysUH ESUH rI? vlO;D a&odyo
f nf;rIwt Ykd jyif
touftyk pf ?k usm; r tcsK;d ? tvkyt f udik t
f cGit
hf vrf;rsm;? NrKd Ujyaus;vuf aexdik rf t I csK;d tpm;ESihf
vlOD;a&rl0g'qdkif&m taMumif;t&mrsm;udk avhvmoHk;oyfwwfrnfjzpfonf/
tuefYtowfr&dSaomvlom;wdkY\ vdktifqE´rsm;ESifh tuefYtowf&dSaomt&if;
"#$%"#"(!) +#-
wGif usifhoHk;wwfrnf/ aeYpOftoHk;jyKaeaom t&m0w¦Krsm;pGmudk abm*aA'a0g[m&t&
ukefpnf[k ac:qdk aMumif;? ukefpnftjyif 0efaqmifrIvnf;&SdaMumif;udk &Sif;jywwfvmrnf/
. " + " 1"# 1#%" !.+"
#2 34 #562%" !
aeYpOfaexdik rf b
I 0onf pD;yGm;a&;ESiq hf ufpyfvsu&f adS Mumif; &Si;f jywwfvmrnf/ pD;yGm;
a&;vkyaf qmifcsurf sm;udk od&edS m;vnfvmNy;D ,if;wd\ Yk qufpyfrrI sm;udk aeYpOf vlaerIb0wGif
toHk;cswwfvmrnf/ pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefudk od&Sdem;vnf vnfvmNyD; ,if;tay:
;vnf
d
te
4#5 666(. !
ec
urÇmay:wGif pD;yGm;a&;pepf 3 rsKd ;&So d nfuo kd &d NdS y;D Eif
Edik iHif rH sm;\
;\pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsuf
ot
3"#5 ## !#5
Pr
## 3" " 6
#5
ht
6
qufpyfoHk;oyfwwfvmEdkifrnfjzpfonf/
ig
yr
vlrIa&;odyÜHbmom&yfwGif q&mrsm;taejzif
&mrsm;ta h atmufyg 21 &mpkuRrf;usifrIrsm;udk
&mrsm;taej
op
21&mpkpkuRrf;usif
u rIrsm;(21st Century Skills)ESifh
X
udk,f&nfudk,faoG;uRrf;usifrIrsm;(Soft Skills)
BO
vli,frsm;onf
onf &I&yfyfaxG;aom urÇmavmuBuD;wGif avQmufvSrf;&rnfhb0c&D;ESifh
BE
tvkyfcGiftwuf
wGuf 21&m
21&mpkuRrf;usifrIrsm;ESifh udk,f&nfudk,faoG;uRrf;usifrIrsm;vdktyfygonf/
D
C-5vkH; (5 C) odkUr[k
r wf oif,lrItwGufta&;BuD;aomuRrf;usifrIrsm;rSm-
 yl;aygif;aqmif&Gufjcif;(Collaboration)^ tkyfpkjzifhvkyfief;aqmif&Gufjcif; (Group
work)- ausmif;om;rsm;tm; tkyfpkjzifhvkyfief;aqmif&Gufwwf&ef? tawG;tac:rsm;
rQa0jcif;ESifh jyóemtcufcJrsm;udk yl;aygif;tajz&Smwwfjcif;
 qufoG,fajymqdkjcif;(Communication)- EIwftm;jzifh? udk,f[eftrlt&mtm;jzifh
qufoG,fjcif; (pmzwfjcif;? pma&;jcif;? pum;ajymjcif;? em;axmifjcif;)
 av;eufpmG qef;ppfa0zefjcif;ESihf jyóemajz&Si;f jcif;(Critical Thinking and Problem
Solving)- ausmif;om;tm; jyóem\tajzrsm;udk &SmazGjcif;ESifhtrSm;jyifqifjcif;
 wD xGi fz efw D;jcif; (Creativity and Innovation)- tawG;tac:t,ltqopfrsm;
&SmazGjcif;ESifh jyóemrsm;udkajz&Sif;jcif;wdkUjyKvkyf&ef owfrSwfxm;onfh pnf;abmif
" .3#"
 EdkifiHom;aumif;pdwf"mwf&Sdjcif;(Citizenship)- ausmif;wGif; vlrItzGJUtpnf;rsm;wGif
wuf<u pGmyg0ifvyk af qmifjcif;? w&m;rQwjcif;ESihf y#dyu©ajz&Si;f jcif; ponfh pdw"f mwf
rsm;&Sdjcif;wdkYudk avhusifhaqmif&Gufay;&rnf/
þausmif;oH;k pmtkyw f iG f ausmif;om;rsm;\ avhvmoif,rl rI sm;udk ulnv
D rf;ñTeaf y;rnfh
atmufygoauFwrsm; (Icons) udk awGU&vdrfhrnf/
d
te
zwfyg tdkifpDwD^tifwmeuf
euf
ufcsdwfyg
ec
ot
Pr
a&;yg oli,fccsif
sifif;awGud
ht udkajymjyyg
rig
em;axmifyg aqG;aaEG;yg
py
Co
pOf;pm;yg a&G;cs,fEdkifaomoifcef;pm^avhusifhcef;
X
BO
pOf;pm;jyD;;a&;yg
a&;yg tdrfpm
BE
D
&SmazGyg EdIif;,SOfyg^,SOfwGJyg
atmufazmfjyyg av;axmifu
h u
G rf sm;uvnf; ausmif;om;rsm;\ avhvmoif,rl rI sm;udk
ulnDvrf;ñTefay;vdrfhrnf/
t"dutcsufrsm; oifodcJhaomtcsufrsm; tHhMozG,ftcsufrsm; tMuHjyKcsufrsm;
............. ............. ......... ........
............. ............. ......... ........
ausmif;oHk;pmtkyf
ed
ct
vlrSak &;od
&;o
odyHÜ
te
h
rig
yx0D
x0D0if
py
Co
''orwef
o ;
X
BO
BE
D
D
BE
BO
X
-C
op
yr
ig
ht
Pr
ot
ec
te
d
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(1)
jrefrmEdkifiH\ obm0yx0D0if
ed'gef;
jrefrmEdkifiH\ wnfae&m? tus,ft0ef;? e,fedrdwf? ajrrsufESmoGifjyif? a&qif;?
&moDOwk? ajrqDvTmESifh obm0aygufyifwdkYtaMumif;udk (rlvwef;ESifh tv,fwef;tqifh
rsm;wGif oifMum;cJhNyD;jzpfaomfvnf;) ydkrdktao;pdwf xyfrHavhvmoGm;rnfjzpfonf/
þoifcef;pmESifhywfoufí oifod&SdjyD;aomtaMumif;t&m
d
rlvwef;tqifE h iS hf tv,fwef;tqifw
h w
Ykd iG f jrefrmEdik if \
H obm0y
obm0yx0D0iftajccHrsm;
te
udk tawmftoifhavhvmcJhNyD;jzpffonf/
ec
ot
þtcef;udak vhvmoif,Nl yD;ygu ausmif;om;rsm;onf atmufygwdu Yk kd vkyaf qmifEikd rf nf/
Pr
jrefrmEdkifiH\ obm0yx0D0ifqdkif&m tcsuf csuftv
htvufrsm;udk azmfjywwfrnf/
jrefrmEdkifiHESifh tdrfeD;csif;EdkifiHe,fed
edrdrdwf xdpyfrItajctae? ajrrsufESmoGifjyif?
ig
yr
aqG;aEG;wifjywwfrnf/
-C
1.1 jref
jrerrmEk
jrer mEkdifiH\ wnfae&m? tus,ft0ef;ESifh e,fedrdwf
oifcef;pmrdwfq qufuf
jrefr rmEd
mEdkifiHonf ta&SUawmiftm&SwGif 'kwd, {&d,mtBuD;qHk;EdkifiHjzpfonf/
jrefrmEdkifiHonf tdrfeD;csif; 5 EdkifiHESifh e,fedrdwfcsif; xdpyfaeonf/
jrefrmEdi k if u
H kd wkid ;f a'oBu;D 7 ck? jynfe,f 7 ckEiS hf aejynfawmf jynfaxmifpek ,fajrwkjYd zifh
zGJUpnf;xm;onf/
wnfae&m
jrefrmEkdifiHonf ajrmufvwåDusK 9 'D*&D 32 rdepf ESifh 28 'D*&D 31 rdepf Mum;? ta&SU
avmif*suD sK 92 'D*&D 10 rdepf ESihf 101 'D*&D 11 rdepf Mum;wGif wnf&o dS nf/ ajrmuf,mOfpeG ;f
wef; (ajrmufvwåDusK 23 'D*&D 30 rdepf) rsOf;onf csif;jynfe,f wD;wdefNrdKU? rEÅav;wkdif;
a'oBu;D txufyidk ;f {&m0wDjrpfta&SUbufurf;&Sd waumif;NrKd UESihf &Sr;f jynfe,f uGwcf idk Nf rKUd rsm;
1
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
teD;rSjzwfoef;oGm;onf/ Ekid if \
H ajrmufbufav;ykw H pfycHk efo
Y nf tylavsm(h aEG;or)ykid ;f wGif
usa&mufNyD;? usefav;ykHokH;ykHjzpfonfhawmifykdif;onf tylykdif;ZkeftwGif; usa&mufonf/
ta&SUavmif*sDusK 97 'D*&D 30 rdepfrsOf;ukd jrefrmpHawmfcsdefrsOf;tjzpf owfrSwfxm;onf/
d
te
ec
B
D
2
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
yifv,fwkdYESifhxdpyfaeaom jrefrmha&ykdifeufukdowfrSwf&ef tajccH jccHcrsOf a&;qGJNyD; ,if;rsOf;rS
rsOf;a&
a&;
te
yifv,fbufoYdk a&rkid f 12 rkid (f 22.2 uDvrkd w D m)txdudk jrefrmEkifid iHif \H tcsKyt f jcmtmPmykid af om
ec
ykdifeufa&jyiftjzpf owfrSwfxm;onf/
ot
Pr
jynfaxmifpo k r®wjrefrmEkid if aH wmfudk wkid ;f a'oB oBBu;D 7 cck? jynfe,f 7 ckEiS hf aejynfawmf
jynfaxmifpke,fajrwkdYjzifh zGJUpnf;xm;onf/ jynf
ht
nfe,frsm;sm;rSm ucsifjynfe,f? u,m;jynfe,f?
ig
u&ifjynfe,f? csif;jynfe,f? rGefjynfe,f? &ckdifjynfe,fESifh &Srf;jynfe,fwkdY jzpfMuonf/
yr
yg0ifonfh jynfaxmifpek ,fajr wn wnf&o dS nf/ wkid ;f a'oBu;D ESihf jynfe,frsm;ukd c½kid ?f NrKd Ue,fEiS hf
BO
t"dutcsufrsm;
m;
D
3
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
avhusifh&efar;cGef;rsm;
(1) jrefrmEdkifiH\ vwåDusKwnfae&mt& rnfodkYaom tusKd;aus;Zl;rsm;&&Sdoenf;/
(2) ta&SUawmiftm&Sa'owGif jrefrmEdkifiH\ wnfae&mta&;ygrIudk aqG;aEG;yg/
(3) jrefrmEdkifiH\ a&jyifydkifeufowfrSwfyHkudk aqG;aEG;yg/
(4) jrefrmEdkifiH\ ajryHkudka&;qGJítdrfeD;csif;EdkifiHrsm;udk azmfjyyg/
d
te
jrefrmEdkifiH\ajrrsufESmoGifjyifrSm awmifajrmufoG,fwef wef;aeao
aeaomawmifwef;rsm;?
ec
ukef;jrifhrsm;ESifh jrpf0Srf;vGifjyifrsm;yg0ifonf/
ot
Pr
t"du a&qif;rSm {&m0wDjrpf? csif;wGif;jrpf? ppf ppaaawmif
wmif;jrpfESifh oHvGifjrpfwdkYjzpfNyD;
&cdkifESifhweoFm&Durf;½dk;wef;a'owdkYwGifvnf vnf; jrpf? acsmif;rsm;pGm&Sdonf/
ht
ig
tm&Swu kd t
f a&SUawmifyikd ;f rkwo f &Hk yf0ef
0ef;wG
;wGiw
f nf&NdS y;D obm0aygufyifEiS hf ajrqDvmT
yr
trsKd;tpm;rsm;pGm &Sdonf/
op
1.2.1 ajrrsufESmoGifjyif
-C
tusq;Hk tykid ;f onf wdbufuk uek ;f jrifBh u;D \tpGe;f ykid ;f jzpfonf/ xkt
d ykid ;f rS awmifwef;rsm;onf
BO
awmifbufokdYoG,fqif;vm v
vmonfmonf/ EkdifiHta&SUbufykdif;rS awmifwef;rsm;? ukef;jrifhrsm;onf
w½kwEf idk if &H dS ,leefuk
uek ;f jrifEh iS hf qufpyfaeonf/ Ekid if t H aemufbufyidk ;f rS awmifwef;rsm;onf
BE
4
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
ct
BE
D
1.2.2 a&qif;
jrefrmEdkifiHonf tylydkif;rkwfoHk&yf0ef;wGifwnf&SdNyD; jrefrmEdkifiHawmifydkif;a'oonf
tDauGwm&yf0ef;ESifh qufpyfaeonf/ jrefrmEdkifiHtv,fydkif; rdk;enf;a'orSvGJí wpfEdkifiHvHk;
rdk;aumif;pGm&&SdNyD; jrpf? acsmif;aygrsm;onf/ jrefrmEkdifiH&Sdawmifwef;rsm;onf ajrmufrS
awmifoo Ykd ,
G w
f ef;aeojzifh pD;qif;aeaom jrpfrsm;onfvnf; trsm;tm;jzifh ajrmufraS wmifoYkd
pD;qif;MuNyD; b*Fvm;yifv,fatmfESifh uyÜvDyifv,ftwGif;odkY pD;0ifMuonf/
5
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ajrmufrSawmifodkYpD;qif;NyD; awmifbufydkif;&Sd
Co
1.2.3 &moDOwk
jrefrmEdkifiHonf tdE´d,ork'´&mESifh xdpyfaeonfh tm&Swdkufta&SUawmifydkif;wGif
wnf&Sdonf/ xdkYaMumifh &moDtvdkufwdkufcwfonfh rkwfokHavrsm;\ jyKjyifrIudk cH&onf/
jrefrmEdik if o H nf a,bk,stm;jzifh tylyikd ;f rkwof &Hk moDOwk &&So
d nf/ awmifajrmuf&n
S v
f sm;aom
Edik if jH zpfí &moDOwktrsK;d tpm;pHvk ifNy;D ajrrsuEf mS jyiftaetxm;t&vnf; uGjJ ym;jcm;em;aom
&moDOwkrsm;udk jzpfay:aponf/
6
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
&moDOwkqdkif&m tcsuftvufrsm;rSm
(1) Owktvkduf ajymif;vJjzpfay:aom avzdtm;ESifh wdkufav
(2) tylcsdeftajctae
(3) rdk;&GmoGef;rItajctaewdkY jzpfonf/
&moDOwktrsKd;tpm;rsm;
jrefrmEdkifiH\&moDOwkrsm;udka,bk,s
tm;jzif h tyl y d k i f ; rk w f o k H & moD O wk r sm;[k
owfrw S of nf/ odaYk omf awmifajrmuf&n S vf sm;
aomyH k o P² m ef & S d j cif ; ? ajrrsuf E S m oG i f j yif
tedrthf jrifrh sm;jcif;? awmifwef;rsm;oG,w f ef;yHk
taetxm;? yifv,fESifhteD;ta0;? &moD
tvduk af vaMumif;rsm; ajymif;vJwu kd cf wfjcif;?
avzdtm;&yf0ef;ESifh rkefwkdif;rsm;aMumifh &moD
i
yr
awGU&Sd&onf/
-C
(1) tylydkif;rkwfoHk&moDOwk
(2) tylydkif;qAm;em;&moDOwk Owk
X
BO
7
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
(2) tylydkif;qAm;em;&moDOwk
tylyikd ;f qAm;em;&moDOwkonf wpfEpS yf wfv;kH tylcsed jf rifrh m;í ESppf Ofr;kd a&csed f 1000
rS 2000 rDvDrDwmMum; &GmoGef;NyD; tylydkif;pwufjrufcif;ESifh tylavsmhydkif;rkwfokH &moDOwk
tMum; {&m0wDjrpf0Srf;vGifjyif tedrfhydkif;a'orsm;wGif wnf&Sdonf/ aqmif;wGif ydkat;í
tylcsdefuGmjcm;csufrsm;onf/
(3) tylydkif;pwufjrufcif;&moDOwk
tylydkif;pwufjrufcif;&moDOwkonf wpfESpfywfvHk; tylcsdefjrifhNyD; ESpfpOfrdk;a&csdef
1000 rDvDrDwmatmuf&&Sdonfh {&m0wDjrpfESifh csif;wGif;jrpfqHk&m jrefermEk
rmE
rmEkdifiHtv,fykdif;
d
ajredrfhvGifjyifa'owGif awGU&onf/ ajcmufaoGUcsdef ydkrsm;onf/
te
ec
(4) tylavsmhydkif;rkwfokH&moDOwk
ot
tylavsmyh ikd ;f rkwof &Hk moDOwkukd uke;f jrifah 'oESihf jrrefefrmEdik if aH jrmufyikd ;f a'o trsm;pk
Pr
wGifawGUEkdifNyD; tylcsdefavsmhenf;í ESpfpOfrdk;a&csdef 2000
000 rDvDrDwmcefY&&Sdonf/
ht
ig
(5) tylavsmhydkif;ukef;jrifh&moDOwk
yr
tylavsmhydkif;ukef;jrifh&moDOwkudk tvGefjrifhao
om awmifwef;rsm;&Sd&mtydkif;wGif awGU
op
(6) ukef;jrifh&moDOwk
X
&Sdonfh awmifxdyfrsm;&S&d&Sd&mt
mtyd
tydydkif;wGifawGU&NyD; wpfESpfywfvHk; a&cJqD;ESif;rsm; zkH;vTrf;aeonfh
BE
tydkif; jzpfonf/
D
1.2.4 obm0aygufyif
jrefrmEdkifiH\ obm0aygufyifonf opfawmtrsKd;rsKd;jzpfNyD; us,fjyefYaom jrufcif;
r&Sday/ opfawmrsm;onf ajrrsufESmjyif tedrfhtjrifh? tylcsdef? rdk;a&csdefESifh ajrqDvTm
tajctaeudkvdkufí uGJjym;jcm;em;onf/ a,bk,stm;jzifh rDwm 1000 uGefwkdrsOf;jzifh
tylykdif;opfawmrsm;ESifh orykdif;awmifay:opfawmrsm;ukd ydkif;jcm;Ekdifonf/
rk;d a&csed Ef iS hf ajrqDvmT tajctaetay:rlwnfí opfawmtrsKd ;tpm;uGjJ ym;rI &So
d nf/
jrefrmEkid if w H iG f a'otvku d af ygufa&mufaom obm0aygufyif trsK;d tpm;rsm;ukd atmufyg
twkdif; cGJjcm;Ekdifonf/
8
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
(1) 'Da&awmrsm;
{&m0wDjrpf0uRef;ay:? &ckdif? weoFm&D
urf;½k;d wef;wpfavQmufwiG f awGUEkid o f nf/ 'Da&
awmrsm;ukd 3 rsK;d cGEJ idk o
f nf/ tedryhf ikd ;f 'Da&awm
rsm;udk yifv,fa&ief0ifaom jrpfacsmif;rsm;
'Da&uscsdefwiG af y:vmaom &TUH ap;ajrEkrsm;ay:ü
awGU&Ny;D vrk? vrJ?h AsL;ajcaxmuf? "edEiS chf &myifwYdk
t"du aygufa&mufonf/
yifjrif'h aD &awmrsm;udk 'Da&0if jrpfacsmif;
rsm;\ jrpfurf;ESiyhf ifv,fbufoYkd rsuEf mS rlaeaom
urf;ezl;rsm;wGiaf wGU&Ny;D ? uepdak wmrsm;udk a&ief
uepkdawmESifh a&csKduepdkawmrsm;[lí cGJjcm;
EdkifNyD; t"duaygufyifrsm;rSm uepdk? bkdifa'gif;?
opfeDESifh oifaygif;wkdY jzpfonf/
ig
yr
rsm;jzpfonf/ obm0aygufyiftrsKd;tpm;rsm;
D
(3) pdrfhawmrsm;
sm;
m;
pdrahf wmrsm;ukd jrpf0uRe;f ay:a&csKd prd ahf wmrsm;? tylyidk ;f jrpf0rS ;f vGijf yif pdrahf wmrsm;ESihf
pkdpGwfaom jrpfacsmif;em;eD; pdrfhawmrsm;[lí cGJjcm;Ekdifonf/ xkdawmrsm;wGif ysOf;r? awmif
o&uf? Budrf? 0g;? ½kH;ESifh teef;yifrsm; aygufa&mufonf/
(4) tNrJpdrf;awmrsm;
tNrJpdrf;awmrsm;udk pdkpGwftylykdif; tNrJpdrf;awmESifh tylykdif;tNrJpdrf;qefawmrsm;[k
ESprf sK;d cGEJ ikd o
f nf/ pdpk w
G t
f ylyikd ;f tNrpJ rd ;f awmrsm;udk ESppf Ofysr;f rQr;kd a&csed f 5000 rDvrD w
D mtxuf&
&Sdonfh weoFm&Dwkdif;a'oBuD;awmifykdif;wGif awGU&onf/ rkd;a&csdef 2000 rDvDrDwmausmfNyD;
9
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
(5) &Gufjywfa&maESmawmrsm;
&Gufjywfa&maESmawmrsm;udk tjrifhrDwm 1000 atmuf ESpfpOfrdk;a&csdef 1000 rS
2500 rDvD rDwmMum;&&Sad om a'orsm;wGiaf wGU&Ny;D oH;k rsK;d cGEJ ikd o
f nf/ atmuf&u G jf ywfa&mawmpkd
rsm;udk ajredrfhydkif;jrpfacsmif;rsm;teD;wGif awGU&onf/
d
txuf&u G jf ywfa&mawmpdk rsm;udk a&qif;aumif;Ny;D awmifapmif apmifmif;rsm;&Sdonfh yJc;l ½d;k r?
te
&cdkif½dk;r? csif;awmifwef;? oHvGifjrpf0Srf;wpfavQmuf? uom? Aef;armf ;armf
rmf? jrpfBuD;em;a'orsm;ESifh
ec
ot
&Srf;ukef;jyifjrifhtaemufbuftpGef;ydkif;rsm;wGifawGU&onf/
Pr
txuf&u G jf ywfa&mawmajcmuf rsm;udk rk;d a&csed f 1000
000
000 rS 11200 rDvrD w D m Mum;&&Sad om
yJcl;½kd;rtv,fykdif;ESifh ywf0ef;usifa'orsm;wGifawGUEdkifon
ht nf/ t"duaygufyifrsm;rSm uRef;?
ig
ysOf;uwkd;? axmufBuHU? ,rae? wrvef;? ydaawmuf wmuf? ik? tif? tifMuif;? opf&mESifh 0g;rsdK;pkH
yr
wdkYjzpfonf/
op
-C
(6) ajcmufaoGUawmrsm;
ajcmufaoGUawmrsm;udk rk;d a&csed f 1000 rDvrD w D matmuf&&Sad om jrefrmEdik if tH v,fyikd ;f
X
0g;yifrsm;vnf; aygufygufonf/
D
(7) tifwkdif;awmrsm;
tifwdkif;awmrsm;udk yifv,fa&rsufESmjyiftxuf tjrifhrDwm 800 atmuf &&Sdaom
a'orsm;wGif awGUEdik of nf/ tifwikd ;f awmjrifrh sm;udk {&m0wDjrpf0rS ;f ESihf oHviG jf rpf0rS ;f a'orsm;wGif
awGUEdik o
f nf/ tifwidk ;f qefawmrsm;udk rk;d a&csed f 1200 rDvrD w
D m txuf&&Sad om a'orsm;wGif
awGUEdkifonf/ tifwkdif;csKHawmrsm;udk rkd;a&csdef 600 rS 2000 rDvDrDwmMum;&&Sdaom yJcl;½dk;r
taemufydkif;wGif awGUEkdifonf/ t"duaygufyifrSm tifyifjzpfNyD; tjcm;aygufyifrsm;rSm
10
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
opfuyfEG,frsm;? opfcGrsm;ESifh 0g;rsKd;pHkwdkYudkvnf;awGU&onf/
te
orydkif;opfawmrsm;udk jrefrmEkdifiHajrmufzsm;ykdif; tvGefjrrifhaomawmifwef;rsm;
ec
ot
ay:wGifawGU&NyD; t,fvfykdifcsKHawmrsm;ukd tjrifhrDwm 3700 txuf tx wGif awGU&SdEkdifonf/
Pr
1.2.5 ajrqDvTm
ht
ig
jrefrmEdkifiHwGif ae&ma'otvdkuf uf ajrqDvTmtrsKd;tpm;rsm;udk atmufygtwkdif;
yr
uGJjym;pGmawGU&Sd&onf/
op
(2) v,faajrrsm;
jrrsm; (G
((Gleysols)
D
11
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
a'orsm;wGiaf wGU&Ny;D a&usomG ;csed üf pyg;ESi*hf ek af vQmw f u Ykd kd pduk yf sK;d Edik o
f nf/
EGaH ygufx;kH useaf jrESihf pdrahf jrrsm;udk &Sr;f uke;f jyifjrifEh iS hf jrefrmEdik if t H xufyikd ;f &Sd jrpf0rS ;f
vGifjyifrsm;wGifawGUEdkifNyD; oD;ESHrsKd;pHkpdkufysKd;Edkifonf/ qm;aygufEGHaygufv,fajrrsm;udk
ppfawGvGifjyif? ppfawmif;jrpf0Srf;ESifh rGef-weoFm&D urf;½dk;wef;&Sd a'otcsKdUwGifawGU&onf/
(4) eDndKawmajrESifh0gndKawmajr
(Ferralsols)
p
pdrf;awmESifh pdkpGwftylydkif;rkwfoHkawm
wmrsm;
w rsm
rsm;
atmufwGifawGU&NyD; 0gndKawmajrrsm;ud
wmajrrsm; k
X
BO
pdkpGwftylydkif;rkwfoHkawmrsm;atmuf
rsm;atm wGif
awGUEdkifonf/ xdkajrqD qDvTmrsm;onf
rrs opf
BE
pdkufysKd;&efoifhavsmmffonf/
12
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
&Srf;ukef;jyifjrifh\ awmifajcESifhawmifwef;qifajcavQmrsm;wG
vQmrsm;wG
rsm;wGif awmifjrifhajreDESifh
ec
awmifjrifhajr0grsm;udk awGUEdkifonf/ awmifjrifhajreDrsm;onf onf
nf opfoD;O,smOfNcHrsm;? [if;oD;
ot
[if;&Guf? yef;ESifhoD;ESHrsKd;pHkpdkufysKd;&ef oifhavsmfonf/
Pr
ht
(9) awmifjrifhndKa&mifawmajr? awmifjjrif
rififheDndKaw
awmajr
awm (Cambisols)
rig
opfawmrsm;atmufwGif awGU&onf/
Co
(10) ajrmufydkif;awmifwef;;ajrrs
;ajr
ajrrsm;?
m; csif;awmifajrrsm; (Cambisols)
m;?
X
csi;f awmifwef;wpfpfavQ avQmuf? ppfuikd ;f wdik ;f ajrmufyikd ;f ESihf ucsijf ynfe,fajrmufyikd ;f wdw
Yk iG f
BO
13
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
ed
trsKd;tpm; rsm;pGm&Sdonf/
t
ec
ot
avhusifh&efar;cGef;rsm;
Pr
(1) jrefrmEdik if aH jryHu
k akd &;qGNJ y;D awmifwef;? vGifijf yifEiS hf jrpfpOfprk sm;udk yHak y:wGiaf zmfjyyg/
ht
(2) jrefrmEdkifiHwGifawGU&onfh ajrqDvTmtrsKd mtrsKd;pm;r pm;rsm
pm;rsm;udk azmfjyNyD; pdkufysKd;a&;twGuf
ig
yr
14
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
oifcef;pmrdwfquf
jrefrmEdi
k if \
H ajrrsuEf mS oGijf yifukd ajrjyifvu©Pmrsm;tay:rlwnfívnf;aumif;?
blrod ufwrf;t&vnf;aumif; tydik ;f Bu;D av;ydik ;f ydik ;f jcm;Edik o
f nf/ xdt
k ydik ;f Bu;D rsm;ESihf
tjcm; obm0yx0D0iftcsuftvufrsm;udk qufpyfíavhvmEdkifonf/
jrefrmEdkifiH\ ajrrsufESmoGifjyifobm0tydkif;BuD;rsm;
d
h
ig
15
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
jrefrmEdkifiH\ ajrrsufESmoGifjyiftykdif;BuD;rsm;rSm
(1) ta&SUbufukef;jrifha'o
(2) tv,fykdif;csdKifh0Srf;a'o
(3) taemufbufawmifwef;a'oESifh
(4) &ckdifurf;ajrmifa'owkdY jzpfonf/
1.3.1 ta&SUbufukef;jrifha'o
ta&SUbufukef;jrifha'oudk tydkif; 3 ydkif; ydkif;Edkifonf/
ajrmufbufykdif;
d
te
þtydkif;ü ucsifjynfe,fajrmufzsm;ykdif;ESifh ta&SUykdif;&Sdawmif awmifukef;awmifwef;rsm;
ec
yg0ifonf/ þtykdif;onf EkdifiH\tjrifhqkH;tykdif;jzpfNyD; cgumbk umbk
mbkd&mZD (5881 rDwm) ESifh
ot
*rfvef&mZD (5835 rDwm) wkdYonf tjrifhqkH;awmifxGwfrsm;j m;jzpfon nf/ qD;ESif;rsm; tNrJzkH;vTrf;
Pr
aeaomawmifxw G rf sm;vnf; &So d nf/ {&m0wDjrpfEiS hf oHv
vGiG jf rpfw\
ht Ykd a&a0aMumawmifwef;rsm;
&SdNyD; awmifwef;rsm;onf ysrf;rQtjrifh rDwm 3300 300
00 ausmf&Sdonf/
rig
tv,fykdif;
ta&SUbufuek ;f jrifah 'o\ tv,fyidk ;f wGif &Sr;f jynfe,fEiS u hf ,m;jynfe,fwYdk yg0ifonf/
&Sr;f uke;f jyifjrifo
h nf ysr;f rQrw
D m 900 ausmf jrifo
h nf/ a,bk,stm;jzifh awmifwef;rsm;onf
ajrmufraS wmifoYdk oG,w f ef;aeaomfvnf; a&TvjD rpfEiS hf tNyKd io
f ,
G w f ef;aeaom vGKd iv
f eG af wmif
wef;onf ta&SUajrmufrStaemufawmifodkY oG,fwef;aeonf/ xkdif;-jrefrme,fpyf&Sd weif;
awmifwef;onf ta&SUrStaemufodkY oG,fwef;aeonf/ taemufbufykdif;wGif awmifwef;
V - ^ %_` | %+ $% %A}
xif&Sm;aom awmifxGwfrsm;rSm vGdKifarmf? qifawmifESifh jrif;rxdawmifwkdYjzpfMuonf/
16
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
xif&Sm;aomxHk;ausmuf*lrSm yif;w,*ljzpfonf/
þa'owGif jywfa&GUaMumif;rsm; (Fault Lines)? ajrvTmuRHcsKdifh0Srf; (Rift Valley)
rsm;pGm&Sd onf/ &Srf;jynfe,f&Sd xif&Sm;aomtif;av;tkdifonf ajrvTmuRHcsdKifh0Srf;wpfcktwGif;
wnf&Sdaom a&tdkifjzpfonf/ us,fjyefYaom vGifjyifrsm;ukd oDayg? odEéD? anmifa&T? [J[kd;?
usdKif;wkH? armufr,fESifh rkdif;yef ponfhNrdKUrsm;ywf0ef;usifwGif awGU&onf/
oHvGifjrpfESifh tjcm;jrpfacsmif;rsm;onf þa'otwGif;&Sd ajrvTmuRHcsKdifhaMumif;wpf
avQmuf pD;qif;Muonf/ w½kwfEdkifiHrSpD;qif;vmaom oHvGifjrpftwGif;odkdY ta&SUbufrS
erfw h if;? erfch ? erfqh ifEiS hf taemufbufrS erfeh if;? erfyh ef? eefw Y efEiS hf eefyY eG jf rpfrsm; pD;0ifonf/
w½kwEf ikd if rH pS ;D qif;vmaoma&TvjD rpfEiS hf &Sr;f uke;f jyifjrifah jrmufyikd ;f rS pD;qif ;qif;v vmaomer®wjl rpf
d
te
('k|m0wDjrpf)wdkYonf a'otaemufydkif;rSwpfqifh tv,f ,fydkifif;csKdifh0Srf;a'oudkjzwfí
ec
{&m0wDjrpftwGif;odkY pD;0ifonf/ &Srf;jynfe,fta&SUydkif;wGif rJacgif cg jrpfonf jrefrmEdkifiHESifh
ot
vmtdkEdkifiHtMum; e,fedrdwfjrpftjzpf pD;qif;aeonf/
Pr
þtydik ;f onff w½kwEf ikd if ?H vmtdEk ikd if ?H xdii;Ed
k ;f Edik if w
ht H EYkd iS hf xdpyfaeNy;D e,fpyfuek o f ,
G af &;
NrdKUrsm;jzpfaom rlq,f? wmcsDvdwfESifh r,f ,fpJhNNrdrdKUrsm;rSwpfqifh ukefpnfESifhc&D;oGm;rsm;pGm
ig
yr
awmifbufykdif;
-C
wkid ;f a'oBu;D wkYd yg0ifonf/ þtykid ;f wGif a'geawmifwef;onf tjrifq h ;Hk awmifwef;jzpfonf/
BO
17
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
oHvGifjrpftwGif;pD;0ifum armfvNrdKifvGifjyifudk wnfaqmufxm;onf onf/
ec
a&;jrpfonf awmifnKd awmifwef;wGijf rpfzsm;cHNy;D a&;NNrKd UteD;rS u uyÜvyD ifv,ftwGi;f
ot
pD;0ifonf/ xm;0,fjrpfonf rvTJawmifwGifjrpfzsm;cHNyD; uyÜvDyifv,ftwGif;odkY jrpf0us,f
Pr
tjzpf pD;0ifonf/ weoFm&DjrpfBu;D ESihf weoFm&Djrpfi,fwo ht Ykd nf
nf weoFm&DNrKd UteD;wGiaf ygif;qHk
NyD; NrdwfNrdKUteD;rS yifv,ftwGif;pD;0ifonf/
ig
yr
jrefrm e,fedrdwfjrpfjzpfonf/
X
BO
BE
D
18
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
&Srf;? u,m; ukef;jrifh? tylydkif; awmifay: awmifmifjrifhajreD
jr ? awmif,m?
awmifwef;? qAm;em;? orydkif; awmifjrif
r hajr0g? O,smOfoD;ESH?
ct
csKdifh0Srf;vGifjyif tylavsmhydkif; tNrJpdrf;awm? EGHayguf
yg v,f (pyg;)?
te
rkwfokH tNrJpdrf;awm
wm xH
xk;usefajr
ro
awmifjrifh
h tP ndKa&mifESifh
eDndKawmajr
ig
u&if? rGef? awmifwef;? tylydkif; tyl
tylydkif; eDndKESifh O,smOfoD;ESH?
yr
'Da&awm oJckHawmajr?
BO
uepdkawmajr
BE
D
19
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
1.3.2 tv,fykdif;csdKifh0Srf;a'o
ta&SUbufuek ;f jrifah 'oBu;D ESit hf aemuf
bufawmifwef;a'oMum;wGif wnf&Sdonf/
oufEkuyfausmufrsm;jzifh wnfaqmufxm;
onf/ csKid 0hf rS ;f a'o[k ac:aomfvnf; csKd i0hf rS ;f
twGi;f wGif awmifuek ;f ? awmifwef;rsm; yg0if
aeojzifh ajrjyefv Y iG jf yifrsm;udak wmifbufyikd ;f
üom us,fjyefYpGmawGU&onf/ ucsifjynfe,f
taemufykdif;? ppfukdif;wkdif;a'oBuD;? rEÅav;
wkdif;a'oBuD;? rauG;wkdif;a'oBuD;? yJcl;wkdif;
a'oBuD;? {&m0wDwkdif;a'oBuD;ESifh &efukef
wkdif;a'oBuD;wkdY yg0ifonf/
a'o\ajrmuf z sm;wG i f {&m0wD -
csi;f wGi;f jrpfpOfpk pwif&m ulreG af wmifwef;&Sjd y;D
,if;awmifwef;rS ta&SUbufokdUcGJxGufaom
p
yHk(1.9)tv,fydkif;csKdifh0Srf;a'o
awmifwef;Mum;ü &d&Sdonf/ rif;0Hawmifwef;
onf awmifbufokdY ppfukdif;awmifwef;tjzpf qufvufoG,fwef;oGm;onf/
csi;f wGi;f jrpf0rS ;f atmufyidk ;f ESihf jrpfomjrpfMum;wGif ykaH wmif? ykn
H mawmif? r[lawmifEiS hf
wefYMunfawmifwef;rsm; &Sdonf/ {&m0wDjrpfESifh csif;wGif;jrpfqkH&m a'o\awmifbufwGif
1518 rDwmjrifah om ykymÜ ;awmif(rD;awmifa[mif;) &So d nf/ {&m0wDjrpfEiS hf ppfawmif;jrpfMum;wGif
yJc½l ;kd r&SNd y;D tjrifq
h ;Hk awmifxw G o f nf qifEmS armif;awmif jzpfonf/ yJc;l ½d;k ronf awmifbufoYdk
wjznf;jznf; edrfhqif;oGm;&m &efukefNrdKUwGif *0Hukef;½kd;wef;tjzpfwnf&Sdonf/ xkdukef;½kd;onf
oefvsi-f ausmufwef;um;vrf;twkid ;f qufvufo, G wf ef;Ny;D yifv,ftwGi;f odeYk rd qhf if;oGm;onf/
20
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
tv,fyidk ;f csKid 0hf rS ;f a'owGif nDnmjyefjY yL;aom jrpf0rS ;f vGijf yifEiS hf ajrjyefv Y iG jf yifrsm;pGm
&So
d nf/ {&m0wDjrpfEiS hf csi;f wGijf rpf0rS ;f wGif ylwmtkv d iG jf yif? [l;aumif;csKd i0hf rS ;f ? rk;d aumif;vGijf yif?
jrpfBuD;em;vGifjyifESifh Aef;armfcsKdifh0Srf;wkdY &Sdonf/ þtykdif;wGif jrefrmEkdifiH\ tBuD;qkH;a&tkdif
jzpfaom tif;awmfBuD;tkdif wnf&Sdonf/
,if;wdkY\awmifbufwGif rl;jrpf0Srf;vGifjyif? csif;wGif;taemufbufurf; ykvJvGifjyif?
rEÅav;-ausmufqnfvGifjyif? rif;bl;vGifjyifESifh awmifwGif;BuD;vGifjyifwkdY &Sdonf/
awmifbuftykid ;f wGif e0if;acsmif;vGijf yif? ppfawmif;jrpf0rS ;f vGijf yifEiS hf {&m0wDjrpf0
uRef;ay:vGifjyifwdkY &Sdonf/ {&m0wDjrpf0uRef;ay:a'oonf jrefatmifNrdKUawmifbufrS
pwifonf/ jrpfcGJrsm;jym;jcif;aMumifh a&ywfvnf0kdif;aomuRef;rsm; tjjzpf&Sdaeonf/ {&m0wD
d
te
jrpfEiS hf jrpfcrJG sm;rS o,faqmifvmaomtenfrsm;udk yifv,fwiG ;ok ;f okYd ykcYd sjciif;jzifh jrpf0uRe;f ay:
ec
qufvufwkd;csJUvsuf&Sdonf/
ot
þtydkif;wGif jrefrmEdkifiH\ t"dujrpfBuD;rsm;jzpf j pfaom {&m0wD
{ jrpf? csif;wGif;jrpfESifh
Pr
ppfawmif;jrpfpOfpkrsm; pD;qif;vsuf&SdMuonf/ ht
ig
{&m0wDjrpf
yr
arcESirhf vdcjrpfwaYkd ygif;qH&k mrS pwifjzpfay:v y:vmNy;D yifv,f0txd 2010 uDvkd rDwm&Sno f nf/
-C
jrpfvufwufrsm;
X
21
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
csif;wGif;jrpf
d
csif;wGif;jrpfonf [l;aumif;csKdifh0Srf; ta&SUbuf&Sdawmifwef;rsm;ay:rsm;ay:rS jrpfzsm;cHNyD;
te
jrpfzsm;ydkif;udk wEdkif;cjrpf[kac:onf/ {&m0wDjrpfESifhaygif;qHkonf onftxd 1154 uDvdkrDwm
ec
ot
&Snfvsm;onf/ csif;wGif;jrpf0Srf;onf {&m0wDjrpf0Srf;uJho oddkY rus,fjyefYay/ csif;wGif;jrpf\
Pr
xif&mS ;aom jrpfvufwufrsm;rSm [krv ® if;NrKd UteD; ta&SUbuf
urSrpS ;D 0i
uf 0ifonfh O½kjrpf? taemufbuf
ht
rS pD;0ifonfh ,l;jrpfESifh uav;NrdKUteD;rS pD;0ifonfh jrpfomjrpfwdkYjzpfonf/ csif;wGif;jrpfonf
ig
jrif;NcHNrdKUESifh yckuúLNrdKUtMum;wGif {&m0wD wDjrpftwGif;odkY taemufbufrS pD;0ifonf/
yr
oabFmrsm; oGm;vmEdkifonf/
-C
ppfawmif;jrpf
X
BO
&Srf;ukef;jrifhtMum;rS pD;q
qif;vmonf/
D
22
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
ppfudkif;tv,f? ajredrfhajrjyefY? qAm;em; a&maESmawm? ajr0goJ
goJ0ef;? ,moD;ESH?
rEÅav;ta&SUawmif? jrpf0Srf;vGifjyif tifwdkif;awm? pe,fajr?jr O,smOfNcH
ct
yJcl;taemuf ajcmufaoGU Ekef;ajr?
a
e
ot
awm v,f
v ajr
Pr
rauG;? rEÅav;? awmifwef;? tylydkif; ajcmufaoGUawm
ht aw ajreDoJ0ef;? ,moD;ESH?
ppfudkif;? ajredrfhajrjyefY? pwuf ajr0goJ0ef;? pyg; (a&oGif;)?
rig
{&m0wD-csi;f wGi;f jrpf0Srf;vGifjyif pe,fajr O,smOfNcH
qH&k m jrefrmEdik if H
py
tv,fyikd ;f
Co
oJcHkawm oJcHkawmajr
BE
23
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
1.3.3 taemufbufawmifwef;a'o
taemufbufawmifwef;a'oonf tv,f
ykdif;csdKifh0Srf;a'oESifh &ckdifurf;ajrmifa'owkdYxuf
blro d ufwrf;yk&d ifo h nft h ykid ;f jzpfonf/ þa'owGif
tdE´d,EkdifiHajrmufykdif;&Sd [dr0EÅmawmifwef;BuD;rS
awmifbufokdY auG;qif;vmaomawmifwef;rsm;
yg0ifonf/ ppfukdif;wkdif;a'oBuD;\ taemuf
ajrmufykdif;? csif;jynfe,f? rauG;wkdif;a'oBuD;?
&ckid jf ynfe,fawmifyikd ;f ESihf {&m0wDwidk ;f a'oBu;D \
taemufbufykdif;wkdY yg0ifonf/
ajrmufbufq;kH ykid ;f wGif ywfuKGd iaf wmifwef;
&SdNyD; xdktydkif;wGif pm&marwd(3826 rDwm) onf
tjrifq h ;kH awmifxw G jf zpfonf/ ,if;rS awmifbufoYdk
em*awmifwef;? rPdy&l uke;f jrif?h vl&n S af wmifwef;ESihf
rig
onf/ &ckid ½f ;kd rajjrmufyidk ;f &Sd pGeaf wmif (1989 rDwm) yHk(1.10) taemufbufawmifwef;a'o
D
24
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
wdkif;a'oBuD; aygufyif toHk;csrI
t
ec
ppfudkif; awmifwef;? tylavsmhydkif; awmifay: ajrmuf
ajrm ydkif; awmif,m?
ot
taemuf ajrmuf? ukef;jrifh? ukef;jrifh&moD tNrJpdrf;awm? awmiffwef;ajr? opfoD;?
Pr
csif;jynfe,f csKdifh0Srf;vGifjyif Owk csif;awmif O,smOf
ht ajrqDvTm?
awmifjrifheDndK
ig
awmajr?
yr
awmifjrifh0gndK
op
awmajr
-C
a&maESmawm? awmifjrifh0gndK
awmajr
BE
&cdkifawmifydkif;Eif
ESifh awmif
aw wef;? tylydkif; tNrJpdrf;awm? awmifjrifheDndK O,smOfNcHoD;ESH
D
25
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
1.3.4 &ckdifurf;ajrmifa'o
taemufbufawmifwef;a'oESihf
b*Fvm;yifv,fatmftMum;wGif wnf&Sd
onf/ tv,fykdif;csKdifh0Srf;a'ouJhokdYyif
oufEkuyfausmufrsm;ESifh wnfaqmuf
xm;onf/ þa'oonf ajrmufbufwiG f
us,fjyefYíawmifbufwGif usOf;ajrmif;
oGm;onf/
þa'o\ajrmufyidk ;f wGif taemuf
ajrmufrS ta&SUawmifoo Ydk ,
G w
f ef;aeaom
oufEkwGefYacgufawmifwef;rsm; &Sdonf/
xkdawmifwef;rsm;Mum;wGif usOf;ajrmif;
&Snfvsm;aom jrpf0Srf;vGifjyifrsm;ukd awGU
&onf / þtyk d i f ; &S d r,l a wmif w ef ; ?
pkid w
f ifawmifwef;ESihf rif;Bu;D awmifwef;
rsm;onf ajrmufykdif;wGifjrifhNyD; awmifi
-C
[k ac:onf/
D
&cdkifurf;ajjrmi
mifa'o\ awmifbufykdif;wGif &ckdif½kd;r\ awmifpG,frsm;onf tcsKdU
ae&mrsm;wGif urf;½kd;wef;txd edrfhqif;vmojzifh vGifjyifrsm;ukd wpfqufwnf; rawGU&ay/
&ckid ½f ;dk rrSjrpfzsm;cHí pD;qif;vmaom jrpfacsmif;rsm;wpfavQmufwiG f ao;i,fusO;f ajrmif;aom
jrpf0rS ;f vGijf yifi,frsm; awGU&onf/ urf;½k;d wef;txd edrq hf if;vmaom awmifp, G rf sm;tMum;&Sd
yifv,fauGUrsm;wGif oJaomifurf;ajcrsm;&SdNyD; xif&Sm;aomurf;ajcrSm oHwGJNrdKUteD; iyvD
urf;ajc jzpfonf/
þa'owGif xif&mS ;aom urf;vGeu f Re;f rsm;rSm z½Huk muRe;f ? &rf;NAu
J Re;f ESihf rmefatmif
uRef;wdkY jzpfonf/ uRef;rsm;ay:wGif awmifwef;edrfhrsm; &Sdonf/ rMumcPaygufuGJonfh
26
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
rD;awmifi,frsm;ukd &rf;NAu J Re;f ESihf rmefatmifuRe;f rsm;wGiaf wGU&S&d Ny;D uRe;f rsm;ESihf urf;½k;d wef;
Mum;wGif Ekef;ajrykdYcsqJ yifv,fwdrfykdif;&Sdonf/
&cdkifjynfe,ftaemufbufqHk;&Sd ewfjrpfudk jrefrm-b*Fvm;a'h&Sfe,fedrdwfjrpftjzpf
toH;k jyKxm;onf/ ewfjrpf\ta&SUbufwiG f r,ljrpf? ukvm;wefjrpf(upäye'D)ESihf av;NrKUd jrpfrsm;
A% !A% ^ ^A `
r,ljrpfwGif ppfawGrS bl;oD;awmiftxd ukvm;wefjrpfwGif ppfawGrSausmufawmftxd
oabFmrsm;oGm;Edkifonf/
&cdik u
f rf;ajrmifa'o\awmifbufyikd ;f wGif &cdik ½f ;dk rrS jrpfzsm;cHp;D qif;vmonfh xif&mS ;
aom acsmif;rsm;rSm 'vufacsmif;? trf;acsmif;? rtDacsmif;? wef;vTaJ csmmifif;? aw aawmifuw k af csmif;?
ed
oHwGJacsmif;? usdefwvDacsmif;ESifh *Gacsmif;wdkYjzpfonf/
ct
te
ro
ajrrsufESmoGifjyif? &moDOwk? obm0aygufyifESifhajrqD
qDvTm quf
q ET,frI
P
jynfe,f^ ajrrsufESmoGifjyif &moDOwk ht obm0
obm ajrqDvTm ajr
wdkif;a'oBuD; ayguf
ayguyif toHk;csrI
ig
yr
urf;½dk;wef; Owk
wk Ekef;ajr? O,smOf?
-C
awmifydkif; urfr;½
;½dk;;wef
wef; rkwfokH&moD 'Da&awm? awmajr? opfoD;?
vGifjyif Owk oJcHkawm Ekef;ajr? O,smOf?
BE
oJcHkawmajr
27
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
ed
a'ojzpfonf/
t
ec
ot
Pr
avhusifh&efar;cGef;rsm; ht
(1) jrefrmEdik if \
H ajrrsuEf mS oGijf yif tydik ;f Bu;D 4 ydik ;f udk rnfonft
h csuaf y:rlwnfí
ig
yr
ydkif;jcm;xm;oenf;/ &Sif;jyyg/
op
wGif azmfjyyg/
(3) ta&SUbufukef;jrifhaa'owG 'owGifyg0ifonfh urf;½dk;wef;vGifjyifrsm;ESifh uRef;rsm;\
X
BO
ta&;ygrIudka&;yg/ ;yg/
(4) tv,fydkif;;cs csKdifh0Srrff;;aa'o\
a xl;jcm;aom ajrjyifvu©Pmrsm;udk azmfjyNyD;
BE
ta&;ygaom
ygaom vG vifjyifrsm;taMumif;udk a&;yg/
D
28
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(2)
vlrIa&;yx0D0if
ed'gef;
vlOD;a&taMumif;avhvmjcif;udk vlOD;a&qdkif&m pm&if;aumuf,lpdppfjcif;ynm
(Demography) [kac:NyD; vlOD;a&qdkif&m tjcif;t&mrsm;udk avhvm&mwGif atmufazmfjyyg
-
vlOD;a&yrmP
vlOD;a&wdk;wufrI
d
te
vlrsm;ysHUESHUaexdkifrIESifh odyfonf;rI
ec
touftkyfpkESifh usm;? r vu©Pm&yfrsm; jzpfo onf
nf/
ot
Pr
vlOD;a&udk wdkif;wmjcif; odkYr[kwf oef;acgifpm&if &ifif;aumuf
ht muf,ljcif;
aum
umuf
vlOD;a&qdkif&m ynm&Sifrsm;u EdkifiHtwGiiff;aexdkifaom pkpkaygif;vlOD;a&udk uGif;qif;
ig
aumuf,ljcif;tm; oef;acgifpm&if;aumuf uf,,lljcif;[k [ ac:onf/ xdkodkYaumuf,ljcif;udk EdkifiH
yr
op
trsm;pkwiG f tcsed u
f mv tydik ;f tjcm;wpf
wpfcjk zifh yHrk eS af umuf,Ml uonf/ jrefrmEdik if wH iG f NAwd o d Q
-C
udk;uG,fonfhb bmomES
momESifh tvkyftudkiftajctaewdkYudkyg pm&if;aumuf,lMuonf/ xdkodkY
aumuf,&l &Sonf
o
d nfh ttcsutf vufrsm;udk tpd;k &tzGUJ tpnf;rsm;u tem*wfumvpDru H ed ;f rsm;wGif
D
toH;k jyKMuonf/ (Oyrm- ausmif;rsm;wd;k csUJ aqmufvyk &f ef? oufBu;D a*[mrsm; xyfrw H ;kd csUJ &ef?
a&G;aumufyGJ rJay;Edkifolpm&if; jyKpk&ef)
þoifcef;pmESifhywfoufí oifod&SdjyD;aomtaMumif;t&m
vlrIa&;yx0D0if\ t"dyÜm,fESifh vlrsKd;tkyfpkBuD;rsm;taMumif;? jrefrmEdkifiHtwGif;&Sd
wdik ;f &if;om;vlrsK;d rsm;ESihf aexdik yf ?kH vlO;D a&yrmPESihf ysUH ESUH rI? ,Ofaus;rI"avhx;kH pHrsm;ESihf
a'otvdkuftoufarG;0rf;ausmif;vkyfief;rsm;? aus;vufESifh NrdKUjyvlaexdkifrI
yHkpHrsm;udk tv,fwef;tqifhwGif tawmftoifh od&SdcJhNyD;jzpfonf/
29
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
rnf/
jrefrmEdi k if \
H vlO;D a& wd;k wufrEI iS hf ysUH ESUH rI? vlO;D a&odyo
f nf;rIwt Ykd jyif touftyk pf ?k
usm; r tcsKd;? tvkyftudkif tcGifhtvrf;rsm;ESifh NrdKUjyaus;vuf vlaexdkifrI tcsKd;
tpm;rsm; ponfjzifv h Ol ;D a&qdik &f m tcsut f vufrsm;udk tao;pdwo f &d v
dS mEdik rf nf/
2.1 urÇmhvlOD;a&
oifcef;pmrdwfquf
d
te
vGefcJhaom ESpfoef;aygif;rsm;pGmrSpí urÇmay:wGif vlom;rs ;rssKd;EG,frsm; pwifay:xGef;
ec
vmNyD; urÇmtESYHodkY ysHUESHUa&muf&SdoGm;um vlOD;a&wjznf;jznf
nf; wdk;vm v
vmonf/ urÇmhvlOD;a&
ot
yrmPonf ESpfpOfwdk;vsuf&SdNyD; a'owpfckESifhwpfcktMMum; m; vlOD;aa&wdk;EIef;uGmjcm;rI &Sdaomf
Pr
vnf; urÇmhvlOD;a&wdk;aeaMumif; avhvmod&SdEdkifonf onf/ xdkYjyyif urÇmhvlOD;a&ysHUESHUaexdkifrI?
ht
vlOD;a&odyfonf;rIESifh odyfonf;rIrsm;&jcif;? enf taMumif;t&if;rsm;udk avhvmod&Sd
nf;&jcif;ta
t
ig
yr
Edkifrnf/
op
Z,m;; (2.1)
(2. ) urÇ
u mhvlOD;a& wkd;wufvmrI
X
tcsdefumv pkpkaygif;vlOD;a&
BO
BC 10000
00
000 5.1 oef;
BE
c&pf
&pfawmfayy:xGef;csdef 250 oef;
AD 161650 500 oef;
D
30
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
ec
2.1.2 urÇmay:wGifvlOD;a&ysHUESHYaexdkifrIESifh vlOD;a&odyyffo
onf
nf;rI
ot
vlOD;a&ysHUESHYaexdkifrI
Pr
urÇmah 'otoD;oD;wGif uGjJ ym;jcm;em;aom aexd exdik rf yI pkH rH sm;jzifh vlrsm;ysUH ESaYH exdik Mf uonf/
ht
urÇmah jrmufbufjcrf; 60 'D*&Dvwåu D sKrsO;f \ ajjrmuf
ufbufyikd ;f &Sd &moDOwkq;kd 0g;onfh ae&mrsm;ESihf
rig
ajrrsufESmoGifjyifMurf;wrf;aomae&mrsm;wG rsm;wG
;wGif vl
vaeusJyg;NyD; awmifbufydkif;&Sd jrpf0Srf;
py
vGijf yifEiS hf urf;½d;k wef;vGijf yifrsm;wGif vlaexlxyfonf/ urÇmv h Ol ;D a&pkpak ygif;\ 80 &mcdik Ef eI ;f
Co
31
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
(pwk&ef;uDvkdrDwm) (1 pwk
wk&ef;uDvkdrDwm)
ct
te
w½kwf 9706961 1427 148
ro
tdE´d, 3287590 1352 416
P
b*Fvm;a'h&Sf 147570 ht 1611 1105
xkdif; 513120 69 136
ig
jrefrm 676581 53.7
53
53. 80
yr
op
Source : worldatlas
2.2.1 vlOD;a&wkd;wufvmykH
X
BO
Z,m;
,m; (2.
(2.5)
(2 jrefrmEdkifiH\ vlOD;a&wkd;wufrI
oef;acgifpm&if
&if;aum
aumuf,lonfhESpf vlOD;a& (oef;aygif;) wkd;EIef;
BE
1891
18 7.7 -
D
34
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
B
35
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
( 1 pwk
wk&ef;uD
uvdkrDwm)
ct
jynfe,f^ wdkif;a'oBuD;
te
1973 1983 2014 1973
733 1983 2014
ro
ucsif 2.6 2.6 3.3 8 10 19
P
u,m; 0.4 0.5 ht 0.66 11 14 24
u&if 3.0 3.0 3.11 28 35 52
ig
yr
36
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
vlOD;a&odyfonf;rI
ed
1973 ckESpfwGif jrefrmEdkifiH\ vlOD;a&
odyfonf;rIrSm 1 pwk&ef;uDvdkrDwmwGif 43 OD;
&Scd NhJ y;D 1983 ckEpS wf iG f 52 OD;ESihf 2014 ckEpS w f iG f
1 pwk&ef;uDvdkrDwmü 76 OD; aexdkifonf/
&efukefwdkif;a'oBuD;onf 1 pwk&ef;uDvdkrDwm
ig
wGif 716 OD;&SNd y;D vlaetodyo f nf;qH;k jzpfonf
on/
nf/
yr
csif;jynfe,fonf 1 pwk&ef;uDvdkrDrDwmwGif
op
jrpf0uRef;ay:a'o? jrefefrmEdkifiHtv,fykdif;
BO
oxHkvGifjyifESifh ppfawGvGifjyifa'orsm;onf
vnf ; vl a eod od y f o nf ; rI r sm;aoma'orsm;
D
Source : www.dop.gov.mm
yHk (2.4) jynfe,f^wdkif;a'oBuD;tvdkuf
vlaeodyfonf;rI (2014)
37
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
ed
1 ppfudkif;wdkif;a'oBuD;rS ucsifjynfe,f 29914
299
ct
2 &efukefwdkif;a'oBuD;rS aejynfawmf 30711
te
3 rauG;wdkif;a'oBuD;rS rEÅav;wdkif;a'oBBu; BuD; 44604
ro
4 rEÅav;wdkif;a'oBuD;rS &Srf;jynfe, ,f 52322
P
5 &cdkifjynfe,frS &efukefwdkif;a'oB
ht 'oB
oBuD; 52949
6 rEÅav;wdkif;a'oBuD;rS &efuk ukefwd a'oBuD;
wdkif;a'o 61029
ig
yr
Source : www.dop.gov.mm
vlO;D a& 350463 OD;jzifh trsm;qH;k ajymif;a&TU0ifa&mufco hJ nf/ xdok Ykd tcsed w
f t
kd wGi;f 0ifa&mufrI
rsm;jym;&jcif;rSm 2008 ckcEpS f arvwGif jzpfymG ;cJo h nfh obm0ab;tEÅ&m,f(em*pfqidk u f vke;f
D
rkefwdkif;)aMumifh jzpfonf/
tvm;wl &efuek w f ikd ;f a'oBu;D odYk yJc;l wdik ;f a'oBu;D ? rauG;wkid ;f a'oBu;D ? rEÅav;wkid ;f
a'oBu;D ESihf &cdik jf ynfe,fwrYkd S vlrsm;a&TUajymif; 0ifa&mufco hJ nf/ &Sr;f jynfe,foYkd rEÅav;wdik ;f
a'oBuD;ESifh rauG;wdkif;a'oBuD;rSvnf;aumif;? u&ifjynfe,fodkY yJcl;wdkif;a'oBuD;ESifh rGef
jynfe,frSvnf;aumif;? ucsifjynfe,fodkY ppfudkif;wdkif;a'oBuD;rSvnf;aumif; ajymif;a&TU
0ifa&mufrIrsm;onf owåKESifhausmufrsufwl; azmfa&;? opfxkwfvkyfa&;ESifh jynfwGif;ul;oef;
a&mif;0,fa&;vkyfief;rsm; oGm;a&mufvkyfudkif&eftwGuf jzpfonf/
38
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
ec
BO
Source
S : www.dop.gov.mm
BE
yHk (2.
((2.5) jrefrmEdkifiHtwGif; vlOD;a&ajymif;a&TUvrf;aMumif;jyyHk
D
39
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
jrefrmEdkifiHwGif 1992 ckESpfü trsKd;om;vlOD;a&rl0g' (National tional
onal Po
Population Policy)
ec
udka&;qGJcJhNyD; ,if;rl0g'wGif rdcifuav;usef;rma&;? rsKdK;quf ;qufyGm;;usef;rma&;? usm; r
ot
Pr
wef;wlnDrQrI? vli,frsm;ta&;OD;wnfaqmif&Gufa&;? yPmr Pmmr usef;rma&;aqmif&Gufcsufrsm;?
vlOD;a&a&TUajymif;jcif;? NrdKUjyzGHUNzdK;jcif;ESifh zGm;aopepf
opepf
epfqef;ppfjcif;vkyfief;pOfrsm;yg0ifNyD;
ht
rig
taumiftxnfazmfaqmif&GufcJhonf/
py
jrefrmEdik if t
H wGuf acwfumvESiud u
hf uf
u
kd n
f o
D n
nfh vlO;D a&rl0g'rsm;udk jyefvnf a&;qG&J ef
Co
40
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
e
ct
te
B
41
'orwef; vlrIa&;odyÜH (yx0D0if) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
urÇmhvlOD;a&onf 20 &mpktwGif; wpf[kefxdk; wdk;vmNyD; 2018 ckESpfwGif
7620 oef; &Sdonf/
urÇmay:wGif obm0tavsmufvlOD;a&wdk;EIef;rSm EdkifiHtvdkuf uGmjcm;rI&Sdonf/
vlaeodyfonf;rIonf ae&ma'otvdkufESifh EdkifiHtvdkuf uGmjcm;rI&Sdonf/
jrefrmEdik if oH nf urÇmvh Ol ;D a& trsm;qH;k ESpEf ikd if EH iS hf urÇmv
h Ol ;D a& todyo f nf;qH;k
EdkifiHwdkYMum;wGif wnf&Sdonf/
jrefrmEdkifiHvlOD;a&onf 2019 ckESpfarvwGif 54 .1 oef;&Sdon/ nf/
d
ajrjyefYa'orsm;&Sd wdkif;a'oBuD;rsm;wGif vlaeysHUESHUrIESifh odyfyfo onf
nf;rIrsmsm;onf/
te
jrefrmEdik if \
H vlO;D a&rl0g'azmfaqmif&mwGif aqmif&u G o f ifonf
o
h nft h ccsuf 3 csu&f o
dS nf/
ec
ot
Pr
avhusifh&efar;cGef;rsm;
ht
ig
1/ vlO;D a&aygufujJG cif;onf rnfonfumvwG u
h mvwGif jzpfymG ;cJo
h enf;/ taMumif;jyajzqdyk g/
yr
4/ jrpf0uRef;ay:a'orsm;ESrsm;ES
m;ESifh jjrpf
rp0Srf;vGifjyifa'orsm;onf tb,faMumifh vlae
X
odyfonf;rI rsm;oenfoenf;/
BO
vlrsm;ajjymif;a&TU00ifa&mufvmoenf;/
6/ vlOD;a&rl0g'wG
g' if aoqHk;EIef;usqif;ap&ef aqmif&Gufoifhonfhtcsufrsm;udk
D
azmfjyyg/
42
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
tcef;(1)
yk*H,Ofaus;rItarGtESpf
ed'gef;
à þtcef;wGif yk*aH cwf\aemufco
H rkid ;f ESihf tEkynmAdou
k mvuf&mrsm;taMumif;udk
avhvmoif,lEkdifrnfjzpfonf/
þtcef;acgif;pOfESifhywfoufí oifod&SdNyD;aomtaMumif;t&m
à yk*HacwftaMumif;udk q|rwef;oifcef;pm tcef;(3) a&S& ;a[mif;jrefrmEkdifiH
ay:aygufvmjcif; acgif;pOfatmufwGif yk*H{u&mZfEkdifiHay:ayguf aygufjcif;? yk*H{u&mZf
d
te
Ekid if H tiftm;Bu;D rm;vmyHEk iS hf yk*aH cwfwiG f xGe;f um;cJah omm pmayES
pmayEihf tEkynmAdou k m
ec
vuf&mrsm;taMumif;wdkYudk od&SdcJhNyD;jzpfonf/
ot
Pr
þtcef;NyD;vQif oifonf atmufygwdkYudkvkyfaaqmi
aqmif
qmififEEdkdifrnf/
ht
à yk*Htiftm;BuD;rm;vmyHkudk qef;ppfwwfvmrnf/
ig
à yk*,
H Ofaus;rItarGtESprf sm;jzpfaomm apwDEiS h*f b l &k m;wd\
Yk tEkynmAdou k mvuf&m
yr
à
yk*Hacwfudk aqG;aEG;Ekdifrnfjzpf
jzpfonf/
X
BO
1.1/ aemufcHorkdii;f;
BE
yk*u
H kd pwif
wifwnfaxmiforl mS ork'&¨ mZfrif;jzpfí at'D 107 wGif ,kev
f w
T uf Re;f t&yfü
wnfaxmifonfonf[k rSefeef;&mZ0ifwGif azmfjyxm;onf/ ork'¨&mZfrif;onf oa&acwå&m
D
43
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
op
-C
ykyyHk((2)
2) o&ygwHcg;
X
BO
45
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
à yk*HNrdKUudk pwifwnfaxmifol ork'¨&mZfrif;onf oa&acwå&mrif;qufrS qif;ouf
vmol[k rSefeef;&mZ0ifwGif azmfjyxm;jcif;/
à ausmufpmtaxmuftxm;t& yk*Hjynfudk xD;eef;pkd;pHcJhaom rif; 14 yg; &Sdjcif;/
à jrefrmwdkYonf at'D 9 &mpkwGif ausmufqnfa'oodkY OD;pGm0ifa&muffaexdkifchJNyD;
xdkrSwpfqifh rif;bl;a'oudk odrf;,lchJjcif;/
à ykk*HEkdifiHawmf\trnfudk t&dr'´eyl&jynf[k w&m;0ifowfrSwfcJhjcif;/
à yk*HudktkyfcsKyfa&;A[dkjyKí 11 &mpkwGif jrefrmwdkYonf c½kdef(c½dkif)ESifh wkdufrSausmfí
EkdifiHjzpfatmif wkdufcdkufodrf;oGif;cJhjcif;/
d
te
à taemf & xmonf yk * H u k d tk y f c sKyf a &;A[k d X metjzpf j yKvk vk yfy f N yD ; Ek d i f i H a wmf t jzpf
ec
wnfaqmufEkdifcJhjcif;/
ot
à atmufjrefrmEkdifiHukdodrf;oGif;NyD;aemuf rGefwdkYESifh tquftoG,f ydkrdkrsm;jym;vmNyD;
Pr
rGefwdkYxHrS ,Ofaus;rIrsm;udk &&SdcJhjcif;/ ht
à yxrqHk;yifv,fxGufayguf&í tdEd´,? oD[d [dkVVff paom a'owdkYESifh qufqHcGifh&chJjcif;/
ig
ovifaMu ac: qvJeftiludk odrf;ydku uffEkdifNyD; yk*HEkdifiHawmfonf ta&SUtaemuf
yr
à
op
ukefonfa&aMumif;vrf;udk pdk;rdk;EdkifcJcJhjcif;/
-C
avhusifh&efaar;cG
r;cGef;
X
BO
1.2/ yk*Hacwfo
omoed
moedutaqmuf
t ttHkrsm;
yk*HacwfwG
wGifawGU&aom omoedutaqmufttHkrsm;rSm apwD? *lbk&m;? yd#uwf
D
46
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
d
te
yHk(3) yk*HacwfapwD yHk(4) yk**HHacwf*lbk&m;
ec
ot
yk*aH 'owGi&f adS om *lb&k m;wku
Yd kd tkw?f ausmuw
ufwkwjYdk zihf w
wnfaqmufxm;Ny;D *ltrk;d ay:
Pr
ü uGef;axmifESifh apwDwnfxm;onf/ *lbk&m;rsm;uk m;ukd yEéufyHkpHtrsKd;rsKd;jzifh wnfaqmufMu
rsm;uk
ht
rig
onf/ *lb&k m;rsm;\tv,fwiG f av;axmifr@d rh @dKit
f w
k w f ikd Bf u;D &So
d nf/ r@dKitf w
k w
f ikd Bf u;D \
wpfzufpDwGif Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfwpf wpfqlpDukd 0ifaygufav;ayguftm; rsufESmrlvsuf
py
Co
xnfhoGif;ylaZmfxm;jcif;jzpfonf/
D
t"dutcsufrsm;
47
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
à *lbk&m;rsm;\tv,fwGif av;axmifhr@dKiftkwfwdkifBuD;&Sdjcif;/
à yk*Ha'owGif av;rsufESm*lbk&m;udk trsm;qHk;awGU&jcif;/
à ig;rsufESm*lbk&m;wGif aemifyGifhrnfh t&darwå,sbk&m;udkyg xnfhoGif;ylaZmfjcif;/
avhusifh&efar;cGef;
1/ yk*Hacwf *lbk&m;rsm;taMumif; rSwfpkwdka&;yg/
ed
1.3/ Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfrsm;
yk*aH cwfwiG f Ak'½¨ yk yf mG ;qif;wkrsm;udk *lb&k m;rsm;
twGif;ü xnfhoGif;ylaZmf&ef xkvkyfjcif;jzpfonf/ Ak'¨
qif;wkawmfrsm; jyKvyk &f mwGif &yfawmfr?l wifysOaf cGEiS hf
ht
avsmif;awmfrlrsm; jyKvkyfylaZmfMuonf/ trsm;qH qHk;rSm
ig
wifysOfacGqif;wkawmfrsm;jzpfonf/ yk*Hacwf wf Ak'¨
yr
48
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
ed
t"dutcsufrsm;
t
ec
Ak'q¨ if;wkawmfrsm;udk &yfawmfr?l wifysOaf cGEiS hf avsmif mif;awmfrrl sm; xkvyk yf al ZmfMujcif;/
ot
à
Pr
à trsm;qHk;rSm wifysOfacGqif;wkawmfrsm;jzpfjcif;/
à Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfrsm;\ rsufESmawmfonf
ht
onf ESmac acg
acgif;cRefNyD; ay:vGifrI&Sdjcif;/
ig
à EIwfcrf;awmfrSm tenf;i,fNyHK;oa,mif mif&&SSdNyD;? rsufvHk;awmfrSm opfaphoP²mef&Sdjcif;/
yr
à
jcif; /
D
avhusifh&efar;cGef;rsm;
1/ yk*Hacwf Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfrsm; xkvkyf[efudk tuJjzwfyg/
49
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
B
BE
D
tcef;(1)ygyHkrsm;\&if;jrpfrsm;
l 19 &Gm ajryHk (OD;0if;armif -wrÜ0wD-yk*H 19 &Gm uGi;f qif;avhvmcsupf mwrf;)
yHk(1) yk*rH v
yHk(2) o&ygwHcg; (a'gufwmeef;vdIif? uxdu? orkdif;Xme? &efukefwuúodkvf)
yHk(3) yk*HacwfapwDyHk (https://media-cdn.tripadvisor.com/media/photo-s/Of/1c/
ba/38/sapada-paya ) (22.10.2019)
yHk(4) yk*Hacwf *lbk&m; KWWSVZZZJRRJOHFRPVHDUFK"VDIH VWULFW FOLHQW ¿UHIR[
b-d&biw=) (5.3.2019)
50
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
usrf;udk;pm&if;
1/ ausmfouf? a'gufwm? jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHordkif;? 'kwd, ,t tBudrf? &efukefNrdKU?
0if;wdk;atmif yHkESdyfwdkuf? 2015/
d
te
2/ wdk;vS? a'gufwm? ajray:ajratmufausmufpmrSwfwrf;rsm;uajymaom rsm;uajy a&S;a[mif;
ec
jrefrmEdkifiHorkdif;? wwd,tBudrf? &efukef? pdwful;csdKKcsd
csdKKpmay?
pmay? 2019/
ot
3/ wdkufpdk;? Ak'¨bmomtEkynmed'gef;? 'kwd,tBu tBud
B rf? &&efukef? Quaility Publishing
Bud
Pr
House, 2002/ ht
rig
4/ oef;xGef;? a'gufwm(MA. BL PhD.. D.Lit (London)(Lon ? jrefrmhAk'¨omoedutEkynm
vuf&m? &efukefNrdKU? zdk;0atmhzfquf? 2004/
py
51
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(2)
rEÅav;,Ofaus;rItarGtESpf
ed'gef;
à þtcef;wGif rif;wkef;rif;wnfaxmifcJhaom &wemyHkrEÅav;\ aemufcHordkif;ESifh
&wemyHek ef;NrKd Uawmf? jreef;pHausmaf &Teef;awmfEiS hf Ak'q
¨ if;wk tEkynmvuf&mrsm;udk
avhvmoif,ledkifrnfjzpfonf/
þtcef;acgif;pOfESifhywfoufí oifod&SdNyD;aomtaMumif;t&m
à yk*H,Ofaus;rItarGtESpfacgif;pOfatmufwGif yk*Hacwf apwD
pwD
wDESifh *lbk&m;rsm;\
d
te
Adokumvuf&mESifh Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfrsm;\ vuf&m[ef
&m[ef
[efyefrsm;taMumif;udk
ec
avhvmoif,lcJhNyD;jzpfonf/
ot
Pr
þtcef;NyD;vQif oifonf atmufygwdkYudkvkyfaqmif
mifEkdiiffrnf
miEk n/ ht
à rif;wke;f rif; &wemyHrk EÅav;NrKd Uawmf wnf
nfaaxmif
xmifonft
h aMumif;&if;udk qef;ppfwwf
ig
vmrnf/
yr
à
-C
2.1/ aemufcHorkdif;
X
pOftcsed u
f atmufjrefrmEkrmEdifik if o
H n
nf e,fcsUJ t*Fvyd w
f v Ykd ufatmufoYkd usa&mufaeaomtcsed f
BE
52
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
ht
yHk(1) rif;wkef;rif; yHk(2) oDaygrif;
ig
yr
t"dutcsufrsm;
m;
53
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
avhusifh&efar;cGef;
1/ rif;wkef;rif; tr&yl&rS rEÅav;&wemyHkaejynfawmfodkY ajymif;a&TUcJh&onfh taMumif;
&if;udk qef;ppfyg/
d
te
wpfzufvQif wHcg;oHk;aygufxm;ojzifh pkpkaygif; wHcg; 12 ayguf guf&Sdonf/ wHcg;rsm;udk
ec
trnfay;xm;NyD; NrdKU½dk;wHcg;t0ifaygufrsm;teD;wGif xdkwHcg;trnf trnfwdkYudk pdkufxlxm;onf/
ot
tkwfNrdKU½dk;BuD;udk &weme'Dajrmif;rS a&oG,f,lxm;aom usHK;jzifh0ef;&Hxm;onf/ usHK;awmf
Pr
onf 225 ay us,fí 11 aycefY eufonf/ rif;wkefef;rif; NNrdKUodrf;r*Fvmqif,ifaomtcg
ht
rig
usK;H awmfü a&obifyjJG yKvyk af Mumif; rSww f rf;wififcJco usKH ;onf eef;awmfukd tumtuG,f
hJ nf/ u
uH
oabmoufa&muf½o kH mru NrKd Uol? NrKd Uom;rs aomua&? oH;k a&twGuv
rsmm;; aomuf f nf; vGepf mG tusKd ;
py
yHk(3) &wemyHkeef;jrdKUawmf
54
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
ed
t"dutcsufrsm;
t
ec
rif;wke;f rif;onf &wemyHek ef;NrKd Uawmfukd rEÅav;awmif wmif
mifajc\ taemuf
t awmifbufwiG f
ot
à
Pr
wnfaqmufcJhjcif;/
à av;uRef;atmifajr[kvnf;ac:wGifNyD; tkwf
ht
wfNrdKU½dk;jzifhum&Hxm;jcif;/
ig
à tuGufcsíwnfxm;NyD; pwk&ef;jyuGu uffaaygif
ygif; 144 uGuf&Sdjcif;/
yr
à jreef;pHausmfeef;awmfwGifif pkpkaygif
yg
y ; 114 aqmif&Sdjcif;/
X
BO
avhussiffh&efar;cGef;
BE
1/ &wemyHyHkeef;NrdKUtwG
t if; jreef;pHausmaf &Teef;awmfukd rnfuo
hJ Ykd wnfaqmufxm;oenf;/
D
55
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
56
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
t"dutcsufrsm;
à rwf&yf[ef? xdkifawmfrl[ef? avsmif;awmfrl[ef[lí xkvkyfMujcif;/
à blrdzórkj'mvuf[efESifh psmeoeajc[ef taetxm;udk trsm;qHk;xkvkyfjcif;/
à xdyfawmfudk obm0xuftenf;i,frdkYarmufum xkvkyfjcif;/
à ezl;pD;ay:atmif xkvkyfvmMuNyD; rsufvTmcsxm;aomyHkudk trsm;qHk;xkvkyfMujcif;/
à rif;0wfwefqmrsm; qif,ifay;aom rif;0wfbk&m;rsm; xkvkyfMujcif;/
à pusifausmufjzifh ausmufawmfBuD;bk&m;udk uRrf;usifaom ausmufqpfynm&SifwdkYu
xkvkyfcJhjcif;/
d
à rEÅav;awmifajc ok"r®mZ&yfteD; xm;&Sdrnfhae&modkY o,faqmif
aqmifvmmjcif;/
te
r[mousrm&Zdefbk&m;[k urÜnf;wyfcJhjcif;/
ec
à
ot
à ausmufom;awmfrSm tvGefBuD;rm;onfhtwGuf ausmufawmfBuD;bk&m;[kvnf;
Pr
trnfwGifjcif;/
ht
ig
avhusifh&efar;cGef;rsm;
yr
op
1/ rEÅav;acwf Ak'¨qif;wkawmfmrsm;\
rsm;\
rsm;\ vuf&m[efyefudk qef;ppfyg/
-C
2/ ausmufawmfBuD;bk&m; wnfx
xmm;yHkudk rSwfpkwdka&;yg/
xm;yH
X
57
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
vQif tkwfjymom'fwpfckpDjzifh r[mavmurm&ZdefapwD\ r[m&H [m&H&HwHwdkif;oHk;xyftwGif;
ec
pdu
k x
f x l m;onf/ yxrr[m&Hww xd;k xm;ao
H ikd ;f twGi;f wGif armfueG ;f a&;xd xm;aom ausmufpmwpfcsyf
ot
udk pdkufxlxm;jcif;jzifh ausmufpmwdkifaygif; 730 ½Sdonf/
Pr
þyd#uwfausmufpmrsm;udk ]urÇmt h Bu;D qk;H pmtk
ht mtk
tkyBf u;D } [líwifpm;ac:a0:Muonf/
yd#uwfudk ausmufxuftu©&mwifjcif;jzifh t&S&Sn nfftMumw
Mum
MumwnfwHhí omoemig;axmifMum
ig
yr
t"dutcsufrsm;
X
BO
à rif;wkef;rif;onf 186
1860
60 jynfhESpfwGif yd#uwfausmufpmudk pwifa&;ul;apcJhjcif;/
ausmufxuft tu©
u©&mwif
mwi&mwGif q&mawmfBuD;rsm;u tu©&mtcRwft,Gif;r&Sdap&ef
BE
à
&jcif;/
jyifqifay;&j
D
58
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
avhusifh&efar;cGef;rsm;
1/ yd#uwfausmufpmrsm;udk ]urÇmhtBuD;qkH;pmtkyfBuD;} [k ac:wGif&jcif;taMumif;udk
aqG;aEG;wifjyyg/
2/ tcef; (2) rEÅav;,Ofaus;rItarGtESpf oifcef;pmwGif oif,cl o
hJ nfh taMumif;t&m
rsm;udk jyefvnfoHk;oyfyg/
59
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(2)ygyHkrsm;\&if;jrpfrsm;
yHk(1) rif;wkef;rif; (rEÅav;tESpf 150jynfh r*¾Zif;? rEÅav;toif;(&efukef)? 2009)
yHk(2) oDaygrif; (rEÅav;tESpf 150jynfh r*¾Zif;? rEÅav;toif;(&efukef)? 2009)
yHk(3) &wemyHek ef;jrdKUawmf (a'gufwmrdrk o
kd ef?Y ygarmu©? XmerSL;? orkid ;f Xme? &efuek w
f uúov
kd )f
yHk(4) r[mousrm&Zdef (ausmufawmfMuD;bk&m;) (https://www.evivatour.com/wp-
content-uploads/2015) (22-10-2019)
yHk(5) ausmufxuftu©&myd#uwfawmfrsm;pdkufxl&mtkwfjymom'frsm; (https://upload.
wikimedia.org/wikipedia/common/f/f8/Mandalay_Kuthodaw aw)
daw
(22-10-2019)
d
te
ec
usrf;udk;pm&if;
ot
Pr
1/ pnfolarmifarmifausmf? rEÅav;NrdKUwnfeef;wnfpmw pmw
mwrf
wrf;? rrEÅav;? &wem'DyHyHkESdyfwdkuf?
1959/
ht
ig
2/ ewfarmufxGef;&Sdef? 0if;awGESifhwnfcJhonfhrrifif;aejynf
n? rEÅav;? vif;oefYpmay? 2018/
yr
7/ 0if;armif? ]rEÅrEÅav;
v;acwfAk'¨omoem0if}? r[m0dZÆmbGJU,lusrf;? rEÅav; 0dZÆmESifhodyÜH
D
60
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
tcef;(3)
tdE´d,,Ofaus;rI
ed'gef;
à þtcef;wGif tdE´d,ü xGef;um;cJhaom Ak'¨,Ofaus;rI\ AdokumtEkynmvuf&m
rsm;udk avhvmoif,ledkifrnfjzpfonf/
þtcef;acgif;pOfESifhywfoufí oifod&SdNyD;aomtaMumif;t&m
à jrefrmhordkif; yk*H,Ofaus;rItarGtESpfacgif;pOfatmufwGif yk*Hacwf apwDESifh
*lbk&m;rsm;\ Adokumvuf&mESifh Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmfrsm;\
rsm;\ vuf&m[efyefrsm;
\ v
d
te
taMumif;udk avhvmoif,lcJhNyD;jzpfonf/
ec
ot
þtcef;NyD;vQif oifonf atmufygwdkYudkvkyfaqmififEkdifrnf/
Pr
à tdE, d´ Edik if w
H iG f xGe;f um;cJah om Ak',
¨ Ofauss;rI\ **l*?? aapwD? ykx;kd awmfrsm;wnfaqmuf
ht
yHkESifh Adokumvuf&mrsm;udk avhvmaqG qG;aEG;Ekdifrn nf/
ig
yr
3.1/ Ak'¨,Ofaus;rIaemufcHordkif;
op
3.2/ Ak'¨omoedutaqmufttHkrsm;
tdE´d,Ak'¨omoeduAdokumvuf&mrsm;teuf txif&Sm;qHk;taqmufttHkrsm;rSm
*lb&k m;rsm;ESihf apwD? ykx;kd rsm;jzpfMuonf/ *kyw Ü acwfrwdik rf u
D apwDtjyif tjcm;aombmom
a&; taqmufttHrk sm;rSm vdP k *f w
l rk sm;yifjzpfonf/ acwfO;D vdPk *f w
l rk sm;wGif tvStyrGr;f rH
jcif;r&Sday/ acwfOD;vdkPf*lrsufESmpmwGif jrif;rdk&fozG,f Bwd*HyHkxkvkyfcJh&mrSwpfqifh pBuørsm;
61
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
P
xm;aom xD ; awmf w yf q if x m;onf / ht yHk(1) qefcsDapwD
ig
arm&d,acwfESifh *kyÜwacwfMum;wGif xif&Sm;
yr
3.3/ Ak'¨½kyfyGm;awmfrsm;
X
a&S;tusqHk; Ak'¨½kyfym;awmf
yGyGm;awmfrssmsm;udk tdE´d,EdkifiH taemufajrmufbuf *E¨m&a'owGif
BO
ul;ajymif;cJhMuolrsm;jzpf
rsm;jzpfonf/ taemufOa&myrsm;ESifhvnf; ul;vl;qufqHrI&SdcJhonf/
D
xdkacwfwGif ½kyfyGyGm;aw
;awmfrsm;xkvkyf&eftwGuf ausmufqpfynm&Sif *&dvlrsdK;rsm;udk ac:,l
m;aw
iSm;&rf;í xkvyk o f jzifh *E¨m&vuf&m Ak'½¨ yk yf mG ;awmfrsm;\ toGio f P²mefonf *&dqefonf/
½kyfyGm;awmfrsm;\ rsufESmawmfonf tdE´d,om;rsm;ESifhrwlbJ *&dvlrsdK;wdkY\ ezl;? ESmacgif;?
EIwfcrf;wdkUESifh qifwlonf/ qHawmfrSm txufodkYwGefYvdrfaeonf/ ouFef;awmfudk xlxl
0wfxm;ouJhodkY xkvkyfxm;onf/ xkvkyfonfh ausmuftrsdK;tpm;rSm ausmufndK? ausmuf
tjyma&mifwdkYjzpfonf/ *E¨m&vuf&myHkonf tdE´d,wpfjynfvHk;wGifomru w½kwfjynfodkY
wdkifatmif jyefYyGm;cJhonf/
62
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
o
Pr
yHk(2) *E¨m&vuf&mAk''¨¨½½kkyfyGm;awmf
ht ;a
;
ig
yr
Ak'¨½kyfyGm;awmfrsm; xkvkyf&mwG
wGif rxk&mmvmvuf&myHkrsm;onf bDpD 1 &mpk tukefu
op
rxk&mvuf&m Ak'¨½kyfyGm;awmf
m;awmfrsm;\qHawmfonf c½kywfacGyHkoP²mefjzpfNyD; ouFef;awmfrSm
BO
&iftHkrSm rdkYarmufNyD; u
us,fjyefUaom ycHk;awmf&Sdum vlwumxufjrwfaom r[myk&do
D
63
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
ig
yr
yHk(3) rxk&mvuf&mAkAk'¨½kyfyGm;awmf
;a
;aw (*kyÜwacwf)
op
-C
½kyw
f rk sm;udk xkvyk v
f mMuonf nf/ txif&mS ;qH;k qif;wkawmfrmS yÍö0*¾iD g;OD;udk "r®pMumw&m;awmf
BO
ajyjypfonf/ OD;acgif
cgifif;aawmfaemufwiG f a&mifjcnfawmfajcmufo, G f uGejYf rL;ae[ef? ½kyyf mG ;awmf
\eHab;wGif ewfa'0grsm;NcH&Hae[ef xkvkyfxm;onf/
64
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
t"dutcsufrsm;
à tdE´d,wGif Ak'¨bmomxGef;um;cJhjcif;/
à *lbk&m;rsm;ESifh *lausmif;rsm;udk wnfaqmufcJhjcif;/
à taomurif;vufxuf tdE´d,EkdifiHwpf0ef; apwDrsm; wnfxm;udk;uG,fcJhjcif;/
à qefcsDapwDawmf\ Adokumvuf&mrSm xif&Sm;ausmfMum;jcif;/
à Ak'¨½kyfyGm;awmfrsm;xkvkyf&mwGif rxk&mvuf&monf xl;jcm;ajymifajrmufjcif;/
à *E¨m&Ak'¨½kyfyGm;awmfyHkonf tdE´d,wGifomru w½kwfjynftxda&muf&Sdjcif;/
à *kyÜwacwf "r®pMumw&m;a[maeaomyHkAk'¨qif;wkrSm vuf&majymifajymif
jymifajrmufjcif;/
d
te
ec
ot
avhusifh&efar;cGef;rsm;
Pr
1/ acwfv,ftdE´d,wGif wnfxm;cJhaom Ak'¨, ,OfOfaus;rI
,Oauhtus;r
u tarGtESpf *lbk&m;rsm;? apwD
ykxdk;awmfrsm;\ Adokumvuf&mrsm;udk yk**HHacwfAk'¨,Ofaus;rIvuf&mrsm;ESifh EdIif;,SOf
ig
wifjyyg/
yr
udk jyefvnfoHk;oyfyg/
X
O
BE
D
65
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(3)ygyHkrsm;\&if;jrpfrsm;
yHk(1) qefcsDapwD (Albert M. Craig, Et al., The Heritage of World Civilization, Second
Edition, New York, Macmillan Publishing Company, 1990)
yHk(2) *E¨m&vuf&mAk'¨½kyfyGm;awmf (https://ancientarthistory.tumblr.com/post/buddha_
SUHDFKLQJKLV¿VWBVHUPRQVRXWKHDVWFPS (1-10-2019)
yHk(3) rxk&mvuf&mAk'¨½kyfyGm;awmf (*kyÜwacwf) (https://em.m.wikipedia.org/wiki/
buddharupa) (1-10-2019)
d
usrf;udk;pm&if;
te
ec
1/ wifarmif&if?OD;? a&S;acwfa[mif;urÇmordkif;?'kwd,wGJ? &efukef? wuúodkvfrsm;
ot
yHkESdyfwdkuf? 1970/
Pr
2/ wdkufpdk;? Ak'¨bmomtEkynmed'gef;? &efukef? a&mififpOfatm
ht tmh
t zfquf? 2000/
3/ Mehta, J.L., Advanced Study in the History
story
tory of Medieval
Medie
Med India, Vol-1, 1000-1526
ig
AD, First Edition, New Delhi, Sterling
rling Publishers Private Limited, 1979.
ing Publis
Publish
yr
op
4/ Mehta, J.L., Advanced Study in the History of Medieval India, Vol-II: Mughal
-C
5/ Sharma,S.P, History
tory of Medieval
Me India ,First Edition, New Delhi, Mohit
BO
Publication, 1999.
999.
BE
D
66
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
tcef;(4)
ta&SUawmiftm&S,Ofaus;rI
ed'gef;
à þtcef;wGif acwfOD;ESSihfacwfv,f ta&SUawmiftm&Sa'oü xGef;um;cJhaom rif;
EkdifiHrsm;\ aemufcHordkif;? bmomt,l0g'ESifh ,Ofaus;rItEkynmAdokumqdkif&m
xif&Sm;onhf omoedutaqmufttkHBuD;rsm;taMumif;udk &Sif;vif;oifMum;rnf
jzpfonf/
þtcef;acgif;pOfESifhywfoufí oifod&SdNyD;aomtaMumif;t&m
&m
d
te
à tdE´d,,Ofaus;rIacgif;pOfatmufwGif Ak'¨,Ofaus;rI
;rIrIaemufcHorkdif;ESifh apwD?
ec
*lbk&m;rsm;\ AdokumtEkynm vuf&mrsm;taMumifmif;udk od
Mumif o&SdcJhNyD;jzpfonf/
ot
Pr
þtcef;NyD;vQif oifonf atmufygwdkYudkvkyfaaqmi
aqmif
qmififEEdkdifrnf/
ht
à ta&SUawmiftm&Sa'o&Sd urÇm, Y Ofaus;;rIrItarGtEESppf m&if;0if taqmufttHrk sm;\
ig
xif&Sm;aom tEkynmAdokumvuf vufuf&m t tqifhtwef;udk od&Sdí jrefrmEkdifiH\
yr
tusifhaumif;rsm; &&SdapEkdifrnf
rnf/
-C
X
urÇmay:&Sd Ak'bmomqd
b
¨ momqdki&f mtaqmufttHrk sm;teuf pdik v
f ifj'mrif;tqufqufEiS hf
jynfolwdkYwnfxm;cJhaom *smAm;uRef;&Sd aAma&mAka"mapwDawmfrSm tBuD;rm;qkH;jzpfonf/
BE
67
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
rsm;jzihf rGr;f rHxm;onf/ apwDawmfukd av;axmihyf yHk Eéuaf y:üwnfxm;Ny;D zdeyfawmfrt S xuf
odkY ypö,mig;qihf wufoGm;onf/ ypö,mtqihfrsm;rSm xyfwGefYpwk&ef;ykHrsm;jzpfMuNyD; ypö,m
tqihfwdkif;wGif apwDi,frsm;wnfaqmufxm;onf/ txufqkH;ypö,m\tv,fA[dkwGif
ÓPfawmf ay 150 &Sdaom BuD;rm;onfhapwDwpfql wnfxm;onf/ apwDawmfBuD;\
vkH;awmfywfvnfwGif pkpkaygif; 3 rdkifcefY&Snfonfh pBuøvrf;rsm;&Sdonf/ pBuøvrf;wpfzuf
wpfcsu&f dS ausmufom;wdaYk y:wGif yef;warmhvuf&mrsm;jzihf xkvyk xf m;aom pOfu h iG ;f ausmuf
csyfrsm;jzihf r[m,met,l0g'qdkif&mZmwfuGufwdkYudk o½kyfazmfxm;onf/ apwDawmfBuD;\
tmvdefig;qihfwGif rkcfuyfrsm;&SdjyD; ,if;rkcfuyfrsm;xJwGif vlwpfudk,feD;yg;t&G,f&Sdaom
Ak'¨½kyfyGm;awmfrsm;&Sdonf/
ed
ct
BO
yHk(1) aAma&mAk
Ama&mAk
ma&mAAa"
a"mapwDawmfBuD;tm; ,aeYacwfwGif awGUjrif&ykH
BE
apwDawmfmfBuD;\
\tay:qkH;ypö,meH&HwGif pOfhuGif;ESpfwef;&Sdonf/ tay:wef;wGif
D
68
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
d
te
ec
ot
Pr
yHk(2) aAma&mAka"m&Sd pOfhuGif;ausmuf
au
usmufcsyf
sywpfck
ht
rig
t"dutcsufrsm;
py
vsifjrefpGmem,lEdkifatmif
atmif o o½kyfazmfxm;jcif;/
à apwDawmfwpfqv l ;Hk ud
uk NcKiH aHk vhvmvQif *smAm;ü r[m,meAk'b
¨ momxGe;f um;vmyku H kd
BE
awGUjrifedkififjcif;/
D
avhusifh&efar;cGef;
1/ aAma&mAka"mapwDawmf\ Adou
k mvuf&mrsm;ESihf pOhu
f iG ;f ausmufcsyrf sm;taMumif;udk
aqG;aEG;wifjyyg/
69
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
d
BE
70
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
d
te
ESpfuGufudkvnf; awGU&NyD; AdóEdk;ewfrif;tjzpf o½kyfazmfxm;onf onf/ tcsdKU½kyf<ursm;wGif
xm;onf
ec
'kw, d ol&, d 0g&refrif;vufxufu crmjynfow l \ Ykd aeYpOfoG
omG ;vm
;vma
;vmaexdik yf w Hk u Ykd kd o½kyaf zmf
ot
xm;onf/ ½ky<f uwdw Yk iG f 0wfqifxm;aom tqifwefqm yH(k 4) &&mrm,eZmwfuu G o f ½kyaf zmf
Pr
xm;onh½f yk <f uwdu Yk akd vhvmí xdak cwfcrmjynfowd w
l \ Ykd q
htqif,
f ifx;Hk zGUJ rIukd cefrY eS ;f od&edS ikd of nf/
tefaum0wfausmif;awmfonf a&S;crmvl rmvl
vlrsdK;rsm;\ AdokumESihf tEkynmvuf&mrsm;
ig
yr
71
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
d
te
ec
ot
avhusifh&efar;cGef;
Pr
1/ tefaum0wfausmif;awmfBuD;\ AdokumtEkEkynmv
nmvuf&mrsm;udk aqG;aEG;wifjyyg/
ht
rig
72
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
d
te
r[mowf[laom a0g[m&rSm ]jrihfjrwfaom "mwfawmf? arGaw wmf}[k t"dyÜm,f&NyD;
ec
xdik ;f Edik if &H dS NrKd Utrsm;pkwiG f ,if;bGUJ trnfjzihf apwDb&k m;rsm;pGm;pGpGm&So nf/ t,k',
d n ¨ &Sd 0wfb&k m;
ot
r[mowf (Vat Phra Mahathat)rSm 14 &mpktwGif;u wnfcJhjcif;jzpfNyD; t,k'¨,acwfu
Pr
0wfpvufausmif;awmftjzpf xif&Sm;cJhonf/ ht
t,k'¨,&Sd apwDykxdk;rsm;teuf 0wfavmu,q avmu,
vmu,qkom (Vat Lokaya Sutha)bk&m;rSm
rig
73
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
t"dutcsufrsm;
avhusifh&efar;cGef;rsm;
d
te
1/ t,k'¨,&Sd xif&Sm;aom apwD? ykxdk;rsm;taMumif;udk wifijyaqG
ifjyaqG;aEG
a ;yg/
ec
ot
Pr
ht
ig
yr
op
-C
X
BO
BE
D
74
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) 'orwef;
75
'orwef; vlrIa&;odyHÜ (ordkif;) ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(4)ygyHkrsm;\&if;jrpfrsm;
yHk(1) aAma&mAka"mapwDawmfBuD;tm;,aeYacwfwGifawGUjrif&yHk (https://en.wikipedia.org)
(6-2-2019)
yHk(2) aAma&mAka"m&SdpOfhuGif;ausmufcsyfwpfck (https://what-buddha-said.net/Borobudur)
(9-2-2019)
yHk(3) tefaum0wfausmif;awmfMuD;udk,aeYawGU&ykH (https://ak3.picdn.net/shutterstock/
videos) (13-2-2019)
yHk(4) &mrm,eZmwfuGufo½kyfazmfxm;onhf½kyf<u (https://i.pinimg.com/originals)
(13-2-2019)
d
te
yHk(5) t,k'¨,&SdAk'¨½kyfyGm;awmfwpfql (http://pcdn.co/wp-content/uploads/ayuthya)
content/upl
ntent/upl
ec
(15-2-2019)
ot
yHk(6) 0wfavmu,qkom&Sd avsmif;awmfrlAk'¨½kyfyGm;awmfBBuD uD; (htt
(https://www.wat-lokaya-
Pr
sutha-reclining-buddha) (17-2-2019) ht
ig
yr
usrf;udk;pm&if;
op
3/ Tarling, Nicholas,, Ed., The Cambridge History of Southeast Asia, from Early
time to C. 1800,
0, Cambridge,
Camb
mbr
mbri Cambridge University Press, 1992.
BE
4/ Pearn, B.R.,
.R., An Introduction
Int
In to the History of Southeast Asia, Kuala Lumpur,
D
Longmanss of Malaya
M Ltd., 1963.
76
ausmif;oHk;pmtkyf
ed
ct
vlrSak &;od
;o
odyHÜ
te
ht
rig
abm*aA'
bm*a
m*a
py
Co
''orwef
'o
'or
or ;
X
BO
BE
D
D
BE
BO
X
-C
op
yr
ig
ht
Pr
ot
ec
te
d
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
tcef;(1)
abm*aA'qdkonfrSm
What Economics is
ed'gef;
abm*aA'\t"dyÜm,fonfus,fjyefY\/ odkYjzpfíbmom&yf\ oabmobm0udk
NcHKiHkrdaponfh t"dyÜm,fudk wdwdususzGifhqdk&efrSmcufcJonf/ abm*aA'ynm&SiftoD;oD;u
½IaxmifhtrsdK;rsdK;rS t"dyÜm,fzGifhqdkcJhMuonf/ xdkYaMumifhabm*aA'bmom&yf a0g[m&\
t"dyÜm,fzGifhqdkcsufudk tajccHoabmw&m;tcsdKUjzifh &Sif;jyrnf/
þtcef;NyD;vQif aqmif&GufEdkifrnfhtaMumif;t&m
d
te
(After studying this chapter, you will be able to do the followings:)
followings
ollowings
ec
Ŷ abm*aA'bmom&yf\ t"dyÜm,fudk em;vnfod&S&SdNyD NyD; aeYpOfb0ESifY qufpyftoHk;cs
ot
wwfrnf/
Pr
Ŷ tajccHusaomvdktyfcsufrsm;ESifh tajccHcrus rusaomvd
o
om ktyfcsufrsm;udk &Sif;jywwfrnf/
ht
rig
Ŷ vlv
Y yk t
f m;? obm0o,HZmwypön;f rsmm;?;? ½ky0f w¦Kypön;f rsm;ESihf xkwv f yk rf u
I &d ,
d mrsm;
tm;vHk;udk ukefxkwftiftm;pkrsm; m; odkYr[kwf xkwfvkyfrIt&if;tjrpfrsm; (productive
py
Co
tjrpfrsm;Mum; cJGjcrf
crf;pdwfjzmmwwfrnf/
BO
Ŷ acRwma&;oabmw&m;ud
bmw&m k od&Sdem;vnfí aeYpOfb0wGif usifhoHk;wwfrnf/
BE
D
77
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
rsufarSmufumvwGif ]]tDudkEdkrD}}\t"dyÜm,frSm rdom;pkpDrHcefYcGJjcif;xufrsm;pGmydkí
us,fjyefYaMumif;awGU&onf/ ]]tDudkEdkrD}} [laoma0g[m&wGif ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;
(Goods and Services)xkwv f yk jf cif;? toH;k jyKjcif;tajctaersm;tm;vH;k tusHK;0ifayonf/
Oyrmtm;jzifh jrefrmhpD;yGm;a&;taqmufttHk (The Economy of Myanmar)[kqdkvQif
jrefrmEdkifiHtwGif;&dS ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;xkwfvkyfjcif;? toHk;jyKjcif;rsm;tm;vHk;udk
qdkvdkygonf/ xdkenf;wllpGm tjynfjynfqdkif&mpD;yGm;a&;taqmufttHk (The International
Economy)[kq& kd mwGiv
f nf; urÇmay:&dES ikd if rH sm;\ ukepf nfEiS 0hf efaqmifrrI sm; xkwv f yk jf cif;?
toHk;jyKjcif;rsm;udk qdkvdkjcif;jzpfonf/
wdik ;f jynfwpfjynf\ pD;yGm;a&;taqmufttHu k kd &nfñeT ;f onfjzpap?
pfap? tjynfjynfqikd &f m
d
te
pD;yGm;a&;taqmufttHkudk &nfñTef;onfjzpfap? ukefpnfESifh0efaqmif mifrIwdkY\ trSefwu,f
ec
xkwfvkyfrIESifhtoHk;jyKrIwdkYudk vlwpfOD;csif;uaomfvnf;aumif mif;?;? tdrfaxmifpkrsm;uaomf
ot
vnf;aumif;? tzGJUtpnf;uaomfvnf;aumif; wm0ef,l ,laqmif&Guf&jcif;jzpfonf/ þodkY
Pr
aqmif&Guf&mwGif rnfonfht&mrsm;udk xkwfvkyf&rnf ht nf? xkwfvkyfrI&v'frsm;udk rnfodkYrnfyHk
toH k ; jyKrnf [ l a om qH k ; jzwf c suf r sm;ud k jyKvk vk yyff M u&rnf
u&r / þqH k ; jzwf c suf r sm;onf
u&rn
ig
yr
78
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
t"dutcsufrsm;
ed
Ź tjynfjynfqdkif&mpD;yGm;a&;taqmufttHkqdkonfrSrSm urÇmay:&SdEdkifiHrsm;\
ct
te
ukefpnfESifh 0efaqmifrIrsm;udk xkwfvkyfjcif;? toH o;jyKjcif
k;jyKjcif
Kjcif;rsm
rsm;udk qdkvdkonf/
ro
Ź abm*aA'qdkonfrSm vlom;wdkYtaejzifh ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;udk rnfodkYrnfyHk
P
xkwfvkyfí rnfodkYrnfyHkcGJa0toHk;jyKonf ht nfu uddk avhvmjcif;jzpfonf/
(a,bk,st"dyÜm,fzGifhqdkcsuf)
ig
yr
op
-C
1.2/ vlom;wdkY\tuefYttowf
owfr&dSaomvdktifqE´rsm;ESifh tuefYtowf&dSaom
X
BO
t&if;tjrpfrsm;(Unlimi
(Unlimited Human Wants vs. Limited Resources)
vlom;wdkYonf
onf ae aaeYpOfaeYwdkif;pm;aomufrIrsm;twGuf ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;udk
BE
vdt k yfonf/ xdvk tkd yfcsurf sm;wGif tajccHusaomvdt k yfcsurf sm;(Basic Requirements) ESihf
D
79
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
vufawGUü vlom;wdkY\vdktifqE´rsm;onf tuefYtowfr&dS rsm;jym;vSayonf/
vlom;wdkYonf ypönf;wpfpkHwpf&mudk vHkavmufpGm&&dSNyD;jzpfonfhwdkifatmif tjcm;t&mrsm;
udk xyfrHvdkcsifvmwwfMuayonf/ xdkYaMumifh abm*aA'bmom&yfwGif vlom;wdkY\
vdktifqE´tuefYtowfr&dSjcif;onf rjiif;y,fEdkifonfhtrSefw&m;wpf&yftaejzifh vufcH
xm;jcif;jzpfonf/
vlom;wdkY\ vdktifqE´rsm;udk jznfhqnf;&eftwGuf ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;
xkwfvkyf&mwGif ukefxkwftiftm;pkrsm; (Factors of Production)udk toHk;jyK&ayrnf/
abm*aA'bmom&yfwGif vlYvkyftm;? obm0o,HZmwypönf;rsm;? ½kyf0w¬Kypönf;rsm;ESifh
xkwfvkyfrIud&d,mrsm;tm;vHk;udk ukefxkwftiftm;pkrsm; odkYr[kwf ukeeffxkwfpGrf;tm;pkrsm;
d
te
odkYr[kwf xkwfvkyfrIt&if;tjrpfrsm; (Productive Resources)[k ac:on ac:onf/
ec
vlv Y yk t
f m;? obm0o,HZmwypön;f rsm;? ½ky0f w¦Kypön;f rssm;ESESihf ukex f wk u f &d ,
d mrsm;onf
ot
vdkoavmuf r&&dSEdkifay/ xdkYaMumifh xkwfvkyfrIt&if;tjrpf j pfrsm; &&dSEdkifrIonf tuefYtowf
Pr
jzifh wnf&aSd eonf/ tueft Y owfjzif&h aSd eonfh xkwvk htv
f yk rf t I &&if;f tjrpfrsm;udk toH;k jyK&ojzifh
xkwfvkyfrIonfvnf; tuefYtowfjzifhom &&dSEdEdkifonf onf/ o odkY&mwGif vlwdkY\vdktifqE´rsm;rSm
rig
80
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
t"dutcsufrsm;
Ź abm*aA'bmom&yfwiG f xkwv f yk rf t
I &if;tjrpfrsm; &&dES ikd rf o
I nf tueft
Y owfjzifh
&dSaeonf/
Ź abm*aA'bmom&yfwGif vlom;wdkY\ vdktifqE´rsm;onf tuefYtowfr&dSyg/
Ź vlwdkY\vdktyfcsufrsm;wGif tajccHusaomvdktyfcsufrsm;ESifh tajccHrusaom
vdktyfcsufrsm;[lí ESpfrsdK;yg0ifonf/
Ź ydkíwdusaomabm*aA'bmom&yf\ t"dyÜm,fzGifhqdkcsufrSm ]]abm*aA' bmom
&yfonf vlwdkY\vdktifqE´rsm;udk jznfhqnf;Edkif&eftwGuf uf tuef
tueYtowfjzifhom
d
te
&&dSEdkifaom ukefxkwft&if;tjrpfrsm;udk rnfodkYrnfyHyHkpDrHrHcefYcGJí toHk;jyKonfudk
ec
avhvmaom bmom&yfjzpfonf/}}
ot
Pr
ed*Hk; ht
þtcef;wGifabm*aA'\ t"dyÜm,fzGzGififhqdkcsuf 3 rsdK;udkazmfjycJhayonf/ abm*aA'
rig
pOf;pm;qHk;jzwfvmEdkifrn
nf/
D
-------------------
81
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
avhusifhcef;rsm;
d
te
(C) abm*aA'qdo k nfrmS pD;yGm;a&;taqmufttHu k kd avhvmjjcif;ESihf acRwmoH;k pGaJ &;wdu
Yk kd
ec
avhvmjcif;jzpfonf/
ot
(i) tajccHusaomvdktyfcsufrsm;rSm aysmfyGJ&TifyGJ? aazsmf jzrI? tem;,ltyef;ajzjcif;
zsmfajz
Pr
ponfwdkYyg0ifonf/ ht
ig
(p) ukexf wk v f yk &f eftwGuf vlv Y yk t
f m;? obm0o,H
m0o,HZmwypö
bm0o,H m n;f rsm;? ukex
f w
k u
f &d , d mrsm;
yr
udk vdkoavmuf&&SdEdkifygonf/
op
-C
2/ atmufyguGufvyfrsmm;ud ;ud
udkjznfhygg/
X
BO
(c) pD;yGm;a&;taqmuf
taqmuttH[ k qk vkd Qif Edik if t
H wGi;f &dS --------------------- rsm; xkwv
f yk f
D
jcif;? toHk;;jjyKjcif;rsm;udkqdkvdkonf/
(*) tdrfaxmifpk\0ifaiGESifh toHk;p&dwfrsm;pDrHcefYcGJonfhqHk;jzwfcsufrsm;udk ------------
-------- u jyKvkyf&onf/
(C) tajccHusaomvdktyfcsufrsm;wGif pm;aomufzG,f&mrsm;? t0wftxnfrsm;ESifh
---------------------wdkY yg0ifonf/
(i) vlom;wkdY\ vdktifqE´rsm;onf --------------------- rsm;jym;vSonf/
(p) --------------------- t&if;tjrpfrsm;&&SdEdkifrIonf tuefYtowfjzifh wnf&Sdonf/
82
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
3/ tajzrSefa&G;yg/
(u) abm*aA'\ t"dyÜm,fzGifhqdkcsuf 3 rsdK;teuf yxrt"dyÜm,fzGifhqdkcsufrSm
(u) rd o m;pk p D r H c ef Y c G J j cif ; (c) uk e f p nf E S i f h 0 ef a qmif r I r sm;cG J a 0toH k ; jyKjcif ;
(*) xkwfvkyfrIt&if;tjrpfrsm;udk pDrHcefYcGJtoHk;jyKjcif; jzpfonf/
(c) abm*aA'qdkonfrSm (u) ukefpnfESifh0efaqmifrI (c) pD;yGm;a&;taqmufttHk
(*) ukex f w
k t f iftm;pkrsm;udk avhvmjcif;ESihf acRwmoH;k pGaJ &;wdu Yk kd avhvmjcif;jzpfonf/
(*) tajccHrusaomvdt k yfcsurf sm;wGif (u) pm;aomufz, G &f mrsm;m; (c) tt0wftxnfrsm;
d
(*) aysmfyGJ&TifyGJrsm; yg0ifygonf/
te
ec
(C) abm*aA'bmom&yfonf vlYtzGJUtpnf;ESifhoufq qddkiiffNyD; odyÜHenf;uspl;prf;avhvmrI
ot
rsm;udk toH;k jyKojzifh (u) odyb HÜ mom&yf (c) 0dZmÆ bmom&yf
bmom& (*) vlraI &;odyb HÜ mom&yfcJG
Pr
wpf&yftaejzifh owfrSwfxm;onf/ ht
ig
yr
op
4/ atmufygar;cGef;rsm;udkajzyg/
-C
rsm;ay;íajzqdkyg/
yg/
BO
jyí&Sif;j;jyyg/
D
83
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
tcef;(2)
ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;
Goods and Services
ed'gef;
abm*aA'bmom&yfudk avhvm&mwGif ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;udk odyÜHenf;us
cGJjcm;azmfjy&ef vdktyfvSonf/ þtcef;wGif ukefpnf? 0efaqmifrIrsm;ESifh oufqdkifaom
oabmw&m;rsm;? t"dymÜ ,fowfrw S cf surf sm; ukepf nfEiS 0hf efaqmifrrI sm;\ ta&;ygaomcGjJ cm;
owfrSwfrIrsm;udkyg &Sif;vif;azmfjyoGm;rnf/
d
þtcef;eSifhywfoufí oifod&SdNyD;aomtaMumif;t&m
te
ec
(What you have already known to this chapter)
ot
abm*aA'bmom&yfonf ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;ud
rsm;udk vlom;wdkYu rnfodkYrnfyHk
Pr
toHk;jyKMurnfudk avhvmaombmom&yfjzpfaMumif; od
o&S&dSccJJYNNyDyD;jz
ht jzpfonf/
þtcef;NyD;vQif aqmif&GufEdkifrnfhtaMumif;t&m
&m
rig
84
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
aqmif&Gufay;jcif;? ynmoifMum;ay;jcif;? azsmfajzrIay;jcif;? aq;ukoay;jcif; ponfwdkY jzpf
onf/
þtcef;wGif wdkwdkESifhvdk&if;od&dSap&ef ukefpnf[koHk;xm;aomfvnf; xdkukefpnf
[lonfha0g[m&wGif ukefpnfESifh0efaqmifrIESpfrsdK;pvHk; tusHK;0ifaMumif; od&dSxm;&efvdktyf
onf/
t"dutcsufrsm;
d
te
ec
ot
Pr
2.2/ tcrJhukefpnfESifh &Sm;yg;ukefpnfrsm;
(Free Goods and Scarce Goods)
ht
rig
ukepf nfrsm;udk tcrJu h ek pf nfrsm;(Free
reee Goods) EESihf &Sm;yg;ukepf nfrsm;(Scarce Goods)
py
pdkufxkwf&,l&jcif;aMMummifh tc tcrJhukefpnfrjzpfEdkifyg/
t&m&mwd wdik ;f onftcrJu h ek pf nfrsm;r[kwaf y/ uREykf w f oYkd ;kH pGaJ om t&m0w¦Kwikd ;f vdv
k ydk if
BE
85
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
toHk;0ifwefzdk;&Sdaomfvnf; vlYvkyftm;pdkufxkwfrI rygojzifhpD;yGm;a&;uk a&;ukefpnf[k rqdkEdkifyg/
m;a&;uk
ec
tcrJhukefpnf qdkonfrSm toHk;0ifwefzdk;&Sdaomfvnf; vlwkdY\ vkyftm;pd m kufxkwfjyKvkyfrIESihf
ot
zvS,frIwefzdk;ryg&Sdonfh t&mrsm;jzpfonf/
Pr
t"dutcsufrsm; ht
rig
Ź vlom;wd\ Yk vkyt
f m;pdu
k x
f w k jf yKvyk rrIf rI ygbJ &&daS omt&mrsm;onf tcrJu h ek pf nfrsm;
py
jzpfonf/
Co
jzpfonf/
Ź ukefpnfrsm;xk xkwfvkyf&efftcsdefumv? vdktyfonfhukefxkwftiftm;pk(t&if;tjrpf)
BE
rsm;onf tuefYtowfjzifhom&&dSonf/
D
86
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
d
te
opfxkwfvkyfief;\ ukefacsmjzpfonf/ xdkaemufqHk;&v'f uef csmopfvHk;onf opfxkwf
ukefacsmo
ec
vkyfief;\ ukefxGufjzpfonf/ xkdYenf;wl opfcGJjcif;vkyfiiefef;\ukefxGufonf opfcGJom;rsm;
ot
Pr
jzpfonf/ y&dabm*vkyfief;\ ukefxGufonf y&dabm*rsm;jzpf m**rsm;jz onf/
bm*r
opfvHk;rsm;onfopfxkwfvkyfjcif;\ ukeeffacsmrsm;jzpf
ht csmrsm;jz aomfvnf; opfcGJjcif;vkyfief;\
csmrsm;j
ig
ukefMurf;jzpfonf/ xkdYenf;wlopfcGJom;rsm;onf nf opfcGJjcif;vkyfief;\ ukefacsmjzpfaomfvnf;
onf
yr
oGif;tm;pkrsm;(Inputs) ts)rSm xw
xkwfvkyfrIjzpfpOfwGif xnfhoGif;toHk;jyKvkdufaom t&m
x
X
ukefxGufrsm;(Outputs) ts)jzpfon
uts) nf/ okdYjzpfí a,bk,stm;jzihf oGif;tm;pkrsm;wGif ukefxkwf
tiftm;pkrsm;ESiifhf ukefMurf u ;rsm;yg0ifaMumif;awGU&onf/ ukefxkwftiftm;pkrsm;udk rlv
BE
oGif;tm;pkrsm; m;(Prim
(Primary Inputs)[kac:NyD; ukefMurf;rsm;udk Mum;oHk;oGif;tm;pkrsm;
D
(Intermediate Inputs)[kac:onf/
t"dutcsufrsm;
87
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
0g*Grf;? csnfcifponfwdkYjzpfonf/ pyg;pdkufysdK;xkwfvkyfonfhvkyfiiefef;wGif pyg;rS p mukefacsmjzpf
ec
aomfvnf; qefpufvkyfief;wGif pyg;onfukefMurf;jzpfonf/ xdkYenf;wl 0g*Grf;ESifh csnfcif
ot
Pr
wdkYonf oufqdkif&mxkwfvkyfrIjzpfpOf\ ukefacsmjzpfpao aaoomfvn nf; txnf&ufvkyf&mwGif
ukefMurf;tjzpfyg0ifNyD; xyfqifhjyKjyifjcif;udkcH&onf nf/ txnf
httxnjzpfvmrSom ukefacsmb0odkY
tx
ig
a&muf&dSonf/ ukefpnfrsm;udk toHk;jyKrItay:rl :rlwwnf nfí uk uefacsm odkYr[kwf ukefMurf;tjzpf
yr
qefonf ukefMurf;jzpfonf/
-C
pkaygif;wyfqifjcif;rjyK&ao;onf
&aao;on
o;o h pufud&d,mtydkif;tprsm;? ta&mifrwif&ao;aom
y&dabm*rsm;? aumfmaZmatm
aZmatmufcHrsm; ponfwdkYjzpfonf/
aZmatm
BE
t"dutcsufrsm;;
D
88
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
d
te
pm;oHk;rItwGuf toHk;jyKaomukefpnfonf tjcm;uk ukefpnfwpfck jzpfrvmEdkifyg/
ec
W +. <L+.<=X !#$%% % #$%!X
ot
Pr
toHk;jyKaomfvnf; ,if;ukefpnf\ tpdwftydkif;jzprv pfrvmEd
v kifyg/ EdkifiHjcm;odkY wifydkYvdkufaom
ukefpnfwpfckonfvnf; jynfwGif;xkwfvkyfrIjzpfpfpOfwGif jjy
ht jyefvnfryg0ifvmEdkifawmhay/
ig
ukefxGufrsm;onf ukefacsmrsm;jzpfpfaaomf omfvnf; ukefacsmwdkif;onf aemufqHk;oHk;
yr
rd&ef ta&;BuD;onf/
X
ukeMf urf;rsm;onf Mum;oH m;o tm;pkrsm;jzpfNyD; ,if;wdUk udk Mum;oH;k ukepf nfrsm;(Intermediate
oH;k oGi;f t
Use Goods)[kac:onf ac:onf/
BE
t"dutcsufrrsm;
sm;
D
89
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
tjzpftoH;k jyKygu pm;oH;k ukepf nfjzpfonf/ ukexf w
k vf yk if ef;rsm;rSrS toH;k jyK&ef0,f,x
l m;aom
ec
armfawmf,mOfrsm;onf xkwfvkyfoloHk;ukefpnfrsm;jzpfonf/
ot
Pr
t"dutcsufrsm;
ht
ig
Ź pm;oHk;ukefpnfqdkonfrSm pm;oHk;jcif;twGwGuf &nf&G,faom ukefpnfrsm;jzpfonf/
yr
Mum&SnfooHHk;ukefpnf
n(Durable Use Goods)qdkonfrSm wm&SnfcHNyD; xyfumxyfum
D
90
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
t"dutcsufrsm;
d
te
ysufpD;vG,faomukefpnf(Perishable Goods)qdkonfrSrSm Mum&SnfrcHbJ wdkawmif;
ec
aomtcsed tf wGi;f ysupf ;D oGm;Edik af omukepf nfrsm;jzpfonf/ Oyrm-ig;?
yrm-ig; EdpYk rd ;f ? cl;,lxm;aomyef;
ot
rsm; ponfwdkYjzpfonf/ rysufpD;vG,faomukefpnf(Non-peri Non-perishable Goods) qdkonfrSm
(Non-per
(No
Pr
wdkawmif;aomtcsdeftwGif; ysufpD;vG,faomukefefpnfESifhpmmvQif txdkuftavsmuf Mum&Snf
ht
odr;f qnf;xm;í &aomukepf nfrsm;[k qd&k ayrnf nf/ Oyrm-
n/ Oyrm ykpeG af jcmuf? pnfow G tf pm;tpmrsm;?
ig
yr
t"dutcsufrsm;
-C
Ź
BO
ysufpD;oGm;Edkifaom ukefpnfrsm;jzpfonf/
Ź rysupf ;D vG,
,faf omuk
om epf nfqo kd nfrmS wdak wmif;aomtcsed t
f wGi;f ysupf ;D vG,af om
BE
ukefpnfESifhpmv
mvQif txdkuftavsmuf Mum&Snfodrf;qnf;xm;í&aom ukefpnfrsm;
D
jzpfonf/
91
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
wGif yHkaojzpfaeonfh tpktyHkyrmPudk avhvm&onf/ pD;qif;rIoabmt& avhvmvQif
ukefpnfyrmPonf yHkaojzpfraebJrnfrQ wdk;yGm;vmonf? rnfrQavsmhoGm;onfudk avhvm
&onf/ Oyrmtm;jzifhb@ma&;ESpf ukefqHk;onfhpufwifbmv 30 &ufaeYwGif&dSonfh
ajr{ursm;? vkyfom;ta&twGuf? pufud&d,mta&twGuf? ukefavSmif½HkwGif odkavSmifxm;
aom pyg;yrmPwdrYk mS ukev f ufuserf sm;jzpfonf/ xdaYk Mumifh ukev f ufusef(Stocks)qdo k nfrmS
owfrw S x
f m;onfh tcsdeu f mvwGi&f aSd eaomukepf nfrsm; odrYk [kwf ukex f wk tf iftm;pkrsm;\
tpktyHkyrmP jzpfonf/
ukefpD;qif;rI (Flows) qdkonfrSm tcsdefumv wpfcktwGif; ukefvufusefwGif
xyfaygif;xnfv h u kd af omyrmP odrYk [kwf xkwEf w k vf ukd af omyrmPjzpfpfo onf nf/ rsm;aomtm;
d
te
jzifh ESpfwpfESpftwGif; ukefpnfta&twGuf rnfrQajymif;vJonfu uddk azmfjyonf/ Oyrm-
ec
ESpt
f pü ukeo f akd vSmif½w kH iG f pyg;wif; 2 oef;&So d nf qdyk gpd/Yk ,if;onf uukev f ufusejf zpfonf/
ot
tu,fí xdkESpftwGif; pyg;wif; 1 oef;udk xkwfvkyfygu u ,if;onf ukefpD;qif;rIjzpfNyD;
Pr
rlvukefvufusefwGif ,if;pyg; 1 oef;udk aygif;&ygrnf htrnfnf/ t tu,fí xdkESpfwGifyif oHk;pGJrIrSm
tu
wif; 1.5 oef;jzpfygu ,if;onfvnf; ukefpD;qifif;rIjzpfNyD; rlvukefvufusefrSEkwf&ygrnf/
ig
yr
xdkYaMumifh
op
t"dutcsufrsm;
92
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
ed*Hk;
ukepf nfwpfrsKd ;wnf;udyk if trsKd ;tpm;trsKd ;rsKd ;cGjJ cm;Edik o
f nf/ xkwv
f yk jf cif;ESihf toH;k
jyKjcif;udkvdkufí ukefpnftrsdK;tpm;rsm; uGJjym;jcm;em;rI&dSaMumif; awGU&dS&onf/ xdkYaMumifh
þtcef;wGif ukefpnftrsdK;tpm;cGJjcm;yHkudk wifjyaqG;aEG;jcif;jzpfonf/
xdkYaMumifh ausmif;om;rsm;onf rdrdwdkYywf0ef;usif&Sd ukefpnfESifh0efaqmifrIrsm;udk
cGJjcm;vmEdkifonfhtjyif xkwfvkyfrI? toHk;jyKrIESifh odkavSmifrIwdkYay:rlwnfí ukefpnftrsdK;
tpm;rsm;udk uGJjym;pGmtuJjzwf oHk;oyfEdkifvmrnf/
--------------------------------
avhusifhcef;rsm;
d
te
ec
1/ atmufygar;cGef;rsm;udk rSm; rSef a&G;yg/
ot
(u) aetdrftaqmuftOD? y&dabm*? qef? qD? qm;?;? t0wftxnfwdkYonf ukefpnfrsm;
Pr
jzpfMuonf/ ht
(c) ukex f uG rf sm;onf ukeaf csmrsm;jzpfNy;D ? ukeefaf csmwkid ;f onfvnf; aemufq;kH oH;k ukepf nfrsm;
ig
yr
jzpfonf/
op
jzpfonf/
(C) Mum&SnfoHk;xkwfvkyyffoloHk;uk uefpnfonf &if;ESD;ukefpnfrsm;jzpfonf/
X
BO
2/ atmuf guGufvyfrsm;udkjznfhyg/
ufygu
ygu
(u) pkaygif;wyfqifjcif;rjyK&ao;onfh pufu&d ,
d mtydik ;f tprsm;? ta&mifrwif&ao;aom
y&dabm*rsm;? aumfaZmatmufcrH sm; ponfwu Ykd kd -------------------- [k ac:onf/
(c) ---------------------- qdkonfrSm owfrSwfxm;aom tcsdefumvwGif &Sdaeaom
ukefpnfrsm; odkYr[kwf ukefxkwftiftm;pkrsm;\ tpktyHkyrmPyifjzpfonf/
(*) xkwfvkyfrItqifhwpfqifh\ ukefacsmonf tjcm;xkwfvkyfrI wpfck\ -------------
--------- jzpfaMumif;awGU&onf/
(C) tuefYtowfjzifhom&&SdEdkifaom &Sm;yg;aomukefpnfrsm;udk -------------------
[kvnf; ac:qdkEdkifygonf/
93
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
(i) qefonf pm;oHk;rIjyKvdkufojzifh xkwfvkyfrIjzpfpOfwGif jyefvnfyg0ifEdkifjcif;r&Sdojzifh
#$%%
3/ tajzrSefa&G;yg/
(u) ukefxkwftiftm;pkrsm;udk (u) rlvoGif;tm;pkrsm; (c) Mum;oHk;oGif;tm;pkrsm;
(*) Mum;oHk;ukefpnfrsm;[kac:onf/
(c) Mum&Sno f ;kH pm;oH;k ukepf nfrsm;rSm (u) t0wftxnfrsm; (c) rD;aoG oG; ((*) avmifpmqD
wdkU jzpfonf/
d
te
(*) Mum;oHk;oGif;tm;pkrsm;rSm (u) vkyftm; (c) t&if;tEDS; (*) ukefMurf; wdkYjzpfonf/
ec
(C) c&rf;a&mifiSufarG;awmifonf toHk;0ifwefzdk;ESifh zvS,frIwefzdk;r&Sdygu (u) tcrJh
ot
Pr
ukefpnf (c) pD;yGm;a&;ukefpnf (*) &Sm;yg;ukefpno pnnfomjzpf
omjzpfygonf/
(i) 2017 ckESpfwGif v,form;wpfOD;\ pyg;usD
ht pyg;wif; (150)&SdNyD; xdkESpfwGifyif
usDwGif py
pyg
ig
wif; (50)udk a&mif;csvdkufygu ESppffq qHHk;wGif uk
uefvufusefrSm (u) 150 wif;
yr
(*) aemufq;kH oH;k ukepf nfwikd ;f onf ukeaf csmjzpfaomfvnf; ukeaf csmwdik ;f onf aemufq;kH
oHk;ukefpnf rjzpfaMumif;udk ay:vGifatmif&Sif;jyyg/
(C) ausmif;om;wpfOD;taejzifh aeYpOftoHk;jyKaeaom ukefpnfrsm;onf wpfcgoHk;
ukefpnf odkYr[kwf Mum&SnfoHk;ukefpnfjzpfEdkifonfudk Oyrmay;íajzqdkyg/
(i) atmufygukefpnfrsm;onf rnfonfhukefpnftrsdK;tpm;jzpfonfudk taMumif;jy
ajzqdyk g/ tcsKd Uukepf nfrsm;onf trsKd ;tpm;wpfrsKd ;rujzpfEikd af Mumif;udv
k nf;&Si;f jyyg/
(1) *Pef;aygif;puf (2) t0wftpm; (3) rkefY[if;cg; (4) vufudkifw,fvDzkef;
(5) ½kyfjrifoHMum;puf
94
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
tcef;(3)
pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;? pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mef?
pD;yGm;a&;pepfESifh pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;rsm;
Economic Activities, Economic Structure, Economic System
and Economic Organizations
ed'gef;
vlom;wkdY\vdktifqE´rsm;udk jznfhqnf;&eftwGuf ukefpnfESihf 0efaqmifrIrsm;
xkwfvkyfjcif;ESifh toHk;jyKjcif;wGif wpfOD;ESifhwpfOD; qufET,frIr&Sdygu vkyfaqmifcsufonf
½dk;pif;aeayvdrfhrnf/ okdYaomf yk*¾dKvfwpfOD;csif;onfyifvQif tcsd csdsdefESihftiftm;pkrsm;onf
d
te
tueft Y owfjziho f m&Sad eaomaMumifh aphpyfr&I adS p&ef pDraH qmif
mif&&Gu
G &f rn rnfjzpfonf/ ukepf nf
ec
ESihf 0efaqmifrIrsm;udk xkwfvkyf&mwGifvnf;aumif;? toH oHk;jyK&mwGifvnf;aumif; wpfOD;ESihf
ot
wpfOD; eD;uyfpGmqufET,fvsuf&SdNyD; tvkyfNyD;ajrmuf ap&ef wpf
uap w OD;ESihfwpfOD;yl;aygif;aqmif
Pr
&Guf&aom tajctaersm;pGm&Sdonf/ pD;yGm;a&;ud &;ud
ht udpö&yfrsm;twGuf vlom;wkdYyl;aygif;pDrH
rig
cefcY v
JG yk u
f ikd jf cif;onf pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsuf
urrs
f sm;jzpfonnf/ pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;onf
pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefudk azmfmfjyygonf yygo / pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefudk
py
þtcef;ESifYywfoufí oifod&dSNyD;aomtaMumif;t&m
BO
abm*aA'bmom&yf
A'bmo onf vlwkdY\vdktifqE´rsm;udkjznhfqnf;&eftwGuf tuefY
towfjzihfom &&SdEdkifaomxkwfvkyfrIt&if;tjrpfrsm;udk vlom;rsm;taejzihf rnfokdYrnfyHk
D
pDrHcefYcGJtoHk;jyKonfudk avhvmaombmom&yfjzpfonfudkod&dScJhNyD;jzpfonf/
þtcef;NyD;vQif aqmif&GufEdkifrnfhtaMumif;t&m
(After studying this chapter, you will be able to do the followings:)
Ŷ aeYpOfaexdkifrIb0onf pD;yGm;a&;ESifhqufpyfvsuf&SdaMumif; &Sif;jywwfvmrnf/
Ŷ pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;udk od&Sdem;vnfvmNyD; ,if;wdkY\qufpyfrIrsm;udk aeYpOf
vlaerIb0wGif toHk;cswwfvmrnf/
95
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
Ŷ pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefudk od&Sdem;vnfvmNyD; ,if;tay:rlwnfí pD;yGm;
a&; vkyfaqmifcsufrsm;udk tqifhqifhazmfxkwfwwffrnf/
Ŷ urÇmay:wGif pD;yGm;a&;pepf 3 rsKd ;&So
d nfukd od&NdS y;D Edik if rH sm;\pD;yGm;a&; vkyaf qmifcsuf
rsm;ay:tajccHí rnfonfhpD;yGm;a&;pepfusifhoHk;aeonfudk oHk;oyfwwfvmrnf/
Ŷ pD;yGm;a&;pepfrsm;ay:tajccHí vuf&SdjrefrmEdkifiHwGif vkyfaqmifaeaom pD;yGm;a&;
vkyfaqmifcsufrsm;udk qufpyfoHk;oyfwwfvmrnf/
3.1/ pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;
d
te
(Economic Activities)
ec
pD;yGm;a&;qkdonfrSm pm;0wfaea&;jzpfonf/ pD;yGm;a&;ajyvnf a&;ajyv
&;ajyv ap&ef BudK;yrf;
ot
vkyfaqmif&onfh vkyfaqmifcsufrsm;onf pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsuf sursm;jzpfonf/ pD;yGm;a&;
Pr
udpö&yfrsm;twGuf vlom;wdkYtcsif;csif; yl;aygif;aqmif mifif&Gufjcif
ht c f;udk pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsuf
rsm;(Economic Activities) [kac:onf/ xkdvkyyffaqmifcsuf sursm;udk t"dutm;jzihf atmufyg
ig
yr
(u) xkwfvkyfjjcif
cif;
D
96
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
ukepf nfEiS fh 0efaqmifrrI sm;udk xkwv f yk &f eftwGuf ukex f wk t
f iftm;pkrsm;udk oihaf vsmf
aomae&m? oihfavsmfaomtcsdefü oihfavsmfaomyrmPtwdkif; pkpnf;toHk;jyK&ef vkdtyf
onf/ Oyrm-pyg;pdkufysdK;xkwfvkyf&eftwGuf vl\vkyftm;? t&if;tESD;jzpfaom x,frsm;?
uR?J EGm;wd&pämefrsm;? xGepf ufrsm;ponfwEYdk iS fh ajr,mudk oihaf vsmaf omae&mü oihaf vsmaf om
yrmPtwdkif; aygif;pyftoHk;jyK&ayonf/
ukexf w k t
f iftm;pkrsm;udk ajr,m? vkyt f m;? t&if;tES;D [lí oH;k rsKd ;cGjJ cm;xm;aomfvnf;
vkyftm;onf tajccHtusqHk;aom tiftm;pkjzpfonf/ tb,faMumihfqkdaomf ajr,mESihf
t&if;tESD;wkdYonf vl\vkyftm;rygvQif ukefxkwfvkyfEdkifpGrf;r&SdaomaMumihfjzpfonf/
vlYtzGJUtpnf; ydkrdkzGHUNzdK;wdk;wufvmonfESihftrQ xkwfvkyfrIrIjzpf jzpfpOfwGif vkyftm;udk
d
te
toHk;csjcif;ESihf ywfoufíay:aygufvmaom ta&;ygonf nfhoG
oGifjyifvu©Pmwpf&yfrSm
ec
tvkyfcGJjcm;vkyfudkifjcif;(Division of Labour)yifjzpfo onf nf/ tvk
t y f c G J j cm;vk y f u d k i f j cif ;
tv
ot
qkdonfrSm vkyfom;wpfOD;u vkyfief;tm;vHk;udkrvkyfudkifawmh w bJ vkyfief;wpfckwnf;
Pr
okrYd [kwf vkyif ef;tenf;i,fuo kd m pl;pdu k af Zmufcsvk f ikd jf cif; 6SHFLDOL]DWLRQRI/DERXU
vkyu
ht
jzpfonf/ tvkyfcGJjcm;vkyfudkifjcif;aMumihf vkyyffom;wpf m;w OD;onf tvkd&SdorQt&mtm;vHk;udk
rig
t"dutcsufrrsm;
sm;
D
Ź pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;qdkonfrSmpD;yGm;a&;udpö&yfrsm;twGuf vlom;wdkY
tcsif;csif; yl;aygif;aqmif&Gufjcif;udk qdkvdkonf/
Ź xkwfvkyfjcif;qdkonfrSm ukefpnfESihf 0efaqmifrIrsm; jyKvkyfjcif;yifjzpfonf/
Ź ukefxkwftiftm;pkrsm;udk a,bk,stm;jzifh ajr,m? vkyftm;ESihf t&if;tESD;[lí
cGJjcm;azmfjyEdkifonf/
Ź ajr,mwGif ajray:ajratmuf obm0o,HZmwrsm; tm;vHk;yg0ifonf/
97
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
d
rdrdtpGrf;aqmifEdkifqHk;t&mrsm;udk aZmufcsxkwfvkyfjcif;jzifihf tvkyform;wpfOD;onf
te
ec
rdrvd tdk yfrxI uf tydt k vQrH sm;&&Sv d mEdik o
f nf/ xkt d cg rdrv d tdk yfaom
aom ttjcm;t&m0w¦Krsm;udk
ot
xktd ydt k vQjH zihf vJv, S Ef ikd o
f nf/ tvkycf jJG cm;vkyu f ikd jf cif;\ t"dut tusKd ;aus;Zl;rSm pkpak ygif;
Pr
xkwfvkyfrIyrmP jrihfrm;vmjcif;yifjzpfonf/xkwfv ht vkkyfrIjjrif
rih
riffrm;vm&jcif;rSm vkyfom;rsm;
taejzihf rdrdwkdYuRrf;usifaomvkyfief;wGif oD;oefefYaZmufcsoHk; pufud&d,mrsm;udk toHk;jyKEdkif
ig
jcif;? xkwfvkyfrIenf;ynmESihfuRrf;usifrIwkd;jcifif; ponhftaMumif;&if;rsm;aMumihf jzpfonf/
yr
op
onf/
rsufarSmufacwfwGif vlwk wdYo
k nftoufarG;0rf;ausmif;vkyfief;(Occupation) tvkduf
X
tvkyftkyfpkrsm;tMum;wG
tMum;wGifvnf;aumif; aZmufcsvkyfudkifvmMuonf/ þokdY aZmufcs
vkyfudkifjcif;? tvk vkyfcGJjcm;vk
c yfudkifjcif;wkdYaMumihf vJvS,fjcif;(Exchange)ESihf ukefoG,fjcif;
D
(Trading)wkdYonf tvGefta&;ygvmayonf/
(c) jzefYjzL;jcif;
jzefYjzL;jcif;qkdonfrSm xkwfvkyfrIwGifyg0ifolrsm;tMum; xkwfvkyfrI\&v'frsm;udk
cGJa0jzefYjzL;jcif;yif jzpfonf/ ukefxkwfvkyfrIwGif ukefxkwfpGrf;tm;pkrsm;jzpfMuonfh ajr,m?
vkyt f m;? t&if;tES;D wk\ Yd yg0ifrt
I csKd ;tpm;twdik ;f cGaJ 0jzefjY zL;onf/ ajr,mydik q
f ikd o
f rl sm;u
iSm;&rf;c(Rent)? vkyo f m;rsm;u vkycf ESivfh pmrsm;(Wage and Salary)? t&if;tES;D ydik q f ikd o
f l
rsm;u twd;k (Interest)? tjrwf 3UR¿W ESifh tjrwfa0pk(Dividend)rsm; tjzpf cGaJ 0,lMuonf/
98
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
xkdYaMumihfajr,m? vkyftm;? t&if;tESD;wkdYonf 0ifaiG&&Sdonfh Zmpfjrpfrsm;jzpfMuonf/
xkdukefxkwftiftm;pk Zmpfjrpfrsm;rS&&Sdonfh0ifaiGrsm;udk tiftm;pktc0ifaiG (Factor
Income)[k ac:onf/ tiftm;pktc0ifaiGqo kd nfrmS ukex f wk t
f iftm;pkrsm;jzpfonhf ajr,m?
vkyt f m;? t&if;tES;D wkt Yd wGuf tcaiGtjzpf&&Sod nhf iSm;&rf;c? vkycf ? vpm? twd;k ? tjrwf?
tjrwfa0pkrsm;jzpfMuonf/
tvkyfvkyf&mrS &&Sdaom0ifaiGrsm;onf ynmt&nftcsif;? tawGUtBuHK? A[kokw?
tavhtusihf ponfhtcsufrsm;wGifrlwnfNyD; uGmjcm;onf/ Opöm"eydkifqdkifrI uGmjcm;ívnf;
0ifaiGcGJa0jzefYjzL;rI uGmjcm;onf/
t"dutcsufrsm;
d
te
ec
Ź jzefYjzL;jcif;qdkonfrSm xkwfvkyfrIwGif yg0ifolrsm;tMum;
tMum;
Mum; xk
xwfvkyfrI\&v'frsm;udk
ot
cGJa0jzefYjzL;jcif;jzpfonf/
Pr
Ź tiftm;pktc0ifaiGqdkonfrSm ukefxkwftif tiftm; m;pkrsm;jzpfonfh ajr,m? vkyftm;?
ht
t&if;tESD;wdkYtwGuf tcaiGtjzpf&&dSonf onfh iSm;&
;&rf;c? vkyfc? vpm? twdk;? tjrwf?
ig
yr
tjrwfa0pkrsm;jzpfonf/
op
-C
(*) vJvS,fjcif;
vJv, S jf cif;qko
d nfrrmmS vkyo f m;wk\ Yd aZmufcsvkyu f ikd rf aI Mumih&f &Svd maom ukepf nftydk
X
BO
vJv, S jf cif;ESifh aZmufcsvyk u f ikd jf cif;wko Yd nf tjyeftvSet f usKd ;jyKaeMuonf/ aZmufcsvyk u f ikd f
D
99
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
&Sdayonf/ Oyrm- uRJ EGm; wd&pämefarG;jrLolwpfOD;onf tvdk&Sdaom qefudkvJvS,f&&Sd&ef
vdkufvH&SmazG&m qefESihf uRJ EGm;udk vJvS,fvkdaomolwpfOD;wpfa,mufudkrQ rawGU&ygu
vJv, S rf jI zpfajrmufEikd rf nfr[kwaf y/ qefEiS u fh REJ mG ;udk vJv, S v f adk om v,form;tm; awGU&Sd
yguvnf; v,form;onf tenf;i,frQom qefyrmPudk ay;EdkifrnfqkdvQif uRJ EGm;wkdYudk
cGJjcrf;pdwfjzmívJvS,f&ef rjzpfEdkifay/ þokdYaom tcuftcJrsm;aMumihf vlwkdYonf aiGaMu;
okrYd [kwf tojym(Money)udk toH;k jyKvmMuonf/ xkwv f yk o f rl sm;onf rdrw d \
Ydk xkwuf ek rf sm;
udk tojymjzihf OD;pGma&mif;csNyD; &&Sdaomtojymjzihf rdrdwkdYtvkd&Sd&mypönf;rsm;udk jyefvnf
0,f,lMuonf/ tojymudktoHk;jyKjcif;jzihf vJvS,fjcif;udk vG,fultqifajyaponf/
xkdYaMumihf acwfopfpD;yGm;a&;taqmufttHkwGif aiGaMu;onftvGeta&;yg efta&;y
ta&;ygaom tcef;
d
te
u@rS yg0ifvsuf&Sdonf/
ec
vJv, S jf cif;[laom vkyaf qmifcsuo f nf abm*aA'bmom&yf m&yfwiG f tvGet
om&yf f a&;ygaom
ot
tjcif;t&m(Phenomena)+.$ V$$% <. $> X (Market)ESihf
Pr
aps;EIef;(Price)wdkY jzpfonf/ ht
a&S;tcgu vlwo Ykd nfrrd w
d \Ykd xkwuf ek rf smm;ud
;ud
udk wdu
k ½f ukd v f v J ,S &f eftwGuf wpfae&m&m
rig
0efaqmifrrI sm; ta&mif;t0,fjyKvkyaf omae&m[k mae&m[k owf o rw S Ef ikd of nf/ rsuaf rSmufacwfumv
Co
(Commodities)[kac:on c:onf/
D
aps;EIe;f rsm;onf
m;onon ukepf nftcsif;csif; vJv, S af omEIe;f xm;rsm;yifjzpfonf/ aps;EIe;f udk
EdIif;,SOfaps;EIef;ESifh aiGaMu;aps;EIef;[lí 2 rsdK;cGJjcm;azmfjyEdkifonf/ tu,fí rkefYzkwform;
wpfa,mufonf aygifrkefYig;vHk;ESifh ig;wpfydómwdkYudk vJvS,fygu ig;wpfydóm\aps;EIef;
onf aygifrkefYig;vHk;[kajymqdkEdkifNyD; aygifrkefYwpfvHk;\aps;EIef;onf ig; 20 usyfom;[k ajym
Edkifonf/ xdkaps;EIef;onf EdIif;,SOfaps;EIef;(Relative Price)jzpfonf/
EdIif;,SOfaps;EIef;qdkonfrSm ukefpnfwpfrsdK;\wefzdk;udk tjcm;ukefpnfwpfrsdK;\
wefz;kd ESihf EdiI ;f ,SOaf zmfjyjcif;jzpfonf/ aiGaMu;aps;EIe;f (Money Price)onf ,if;ukepf nfEiS hf
aiGaMu;wdkYvJvS,faomEIef;yifjzpfjyD; trnfcHaps;EIef;(Nominal Price )[kvnf;ac:onf/
100
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
aiGaMu;udk toHk;jyKaomtcg aps;EIef;rsm;udk ydkrdkvG,fulpGmazmfjyEdkifonf/ Oyrmtm;jzifh
aygifrkefY wpfvHk;(1000)usyf? ig;wpfydóm(5000)usyf ponfjzifh jzpfonf/
o,f,lydkYaqmifa&;? vrf;yef;qufoG,fa&;ESifh odkavSmifrIvkyfief;rsm; aumif;rGefygu
tvGeaf 0;uGmaoma'orsm;tMum; ukepf nfvv J ,
S rf rI sm;udk jyKvyk Ef ikd af yrnf/ Oyrm-yJc;l wdik ;f
a'oBuD;rSqefudk ucsifjynfe,fwGifa&mif;csEdkifrnfjzpfNyD; ucsifjynfe,frSopfoD;rsm;udk
yJcl;wdkif;a'oBuD;wGif a&mif;csEdkifrnfjzpfonf/ wdkif;jynfwpfjynfESifhwpfjynf ukefpnfrsm;
vJvS,fMu&mrS tjynfjynfqdkif&mukefoG,frI jzpfay:vmonf/ xdkYaMumifh tjynfjynfqdkif&m
ukeo f ,G af &;onf Edik if t
H vdu
k u
f ek pf nfrsm;udk aZmufcsxw k vf yk jf cif;ESihf tvkycf jJG cm;vkyu
f ikd jf cif;rS
ay:aygufvmaom vJvS,fjcif;yHkpHwpfrsdK;yif jzpfonf/
ed
t"dutcsufrsm;
e ct
ot
Ź vJvS,fjcif;qdkonfrSm vkyfom;wdkY\ pl;pdkufaZmuf mufcsvkyfudkifrIaMumifh &&dSvmaom
Pr
ukepf nftydt k vQrH sm;udk rdrwd t
Ykd vd&k &Sd mtjjcm;ukepf n
ht nfrf sm;jzifh zvS,&f ,ljcif;jzpfonf/
Ź vJv, S jf cif;[laomvkyaf qmifcsuo f nf abm*aA'
abm*aA'bmom&yf
abm*aA wiG f tvGet
f a&;ygonfh
ig
yr
Ź a&mif;cs&ef&nf&, G íf xkwvyf v
f yfyk x
f m;aom ukepf nfEiS 0fh efaqmifrrI sm;udk a&mif;ukerf sm;
-C
[kac:onf/
Ź EdiI ;f ,SOaf ps;EIe;f qdonf
o
k nfrmS ukepf nfwpfrsKd ;\wefz;kd udk tjcm;ukepf nfwpfrsKd ;\ wefz;kd
X
BO
ESifh EdIif;,SOfazmfjyjcif;jzppfonf/
Ź aiGaMu;apss;;EIEIef;onf onf ukefpnfESifh aiGaMu;wdkYvJvS,faomEIef;yif jzpfonf/
BE
xkwfvyf vkyfyfjcif
ciif;rS ay:aygufvmaom vJvS,fjcif;yHkpHwpfrsdK;yifjzpfonf/
101
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
tjcm;ukefpnfwpfckjzpfrvmawmhay/ odkYjzpfí qefudkpm;oHk;vkdufonf[k qdk&rnfjzpfonf/
xdkYaMumifh qefudkpm;oHk;jcif;onf aemufqHk;toHk;jyKjcif;jzpfojzifh aemufqHk;oHk;? pm;oHk;oloHk;
wpfcgoH;k ukepf nfjzpfonf/ aemufq;kH toH;k jyKjcif; (Final Use)X $ _ +. <L + .
ESifh jynfyydkYukeftjzpf wifydkYa&mif;csjcif;wdkYyg0ifonf/
acwfopfpD;yGm;a&;taqmufttHkrsm;wGif pm;oHk;jcif;udk ESpfydkif;cGJjcm;azmfjyEdkifonf/
<.$ > < < $!$ (Individual or Household
Consumption)ESifh pkaygif;pm;oHk;jcif;(Collective Consumption)wdkYjzpfonf/ wpfOD;csif;
wpfOD;wpfa,mufcsif; odkYr[kwf tdrfaxmifpktaejzifh pm;oHk;jcif;jzpfonf onf/ OOyrm-vlwpfOD;
d
te
wpfa,muf\ tpm;tpm0,f,rl ?I tdraf xmifpw k pfc\
k aq;0g;0,f ,f,l ,rl wI Ykd jzpfonf/ pkaygif;
ec
pm;oHk;jcif;qdkonfrSm jynfolvlxktwGuf toHk;jyKaompm;oH oHk;;rIrIp&dwfjzpfonf/ tpdk;&\
ot
ynma&;twGut f oH;k p&dwrf sm;? Edik if aH wmfumuG,af &;ESihf vHNk cHKa&;toH
a&;t ;k p&dwrf sm;? aq;½Hrk sm;
Pr
ESifh a&m*gumuG,fa&;vkyfief;rsm;twGuf toHk;p&dw wffrsm;jzpf
ht sm;jz fonf/
abm*aA'bmom&yfwiG f pm;oH;k jcif;ESipaqmif phf ak qmif;jciif;wdu Yk kd '*Fg;jym;wpfc\ k rsuEf mS jyif
rig
ESpzf uftjzpf ½IjrifwwfMuonf/ pkaqmif;jcif;;qd qdo k nfrmS xkwv f yk rf pI pk ak ygif;rS pm;oH;k NyD;aemuf
py
wpfOD;onf pyg;wif; 3000 xkwfvkyfNyD; wif; 100 udk 0rf;pmtjzpf toHk;jyKí tjcm;
wif; 150 udk t0wf wftxnfxn nf? tpm;tpm? azsmfajza&;? c&D;oGm;vma&; ponfwdkYtwGuf
BE
102
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
þ0ifaiGteuf pyg;wif; 250 ESifhnDrQaom wefzdk;usyf odef; 100 udk pm;oHk;vdkufNyD; usyf
odef; 20 udk pkaqmif;onf/ pm;oHk;rItwGufoHk;vdkufaom aiGwefzdk;usyf odef; 100 ESifh
pkaqmif;aiGusyf odef; 20 wdkYudk aygif;vdkufygu pkpkaygif;0ifaiGusyf odef; 120 &&Sdrnf
jzpfonf/ v,form;BuD;\ pm;oHk;&efqHk;jzwfcsufonf oG,f0dkufaomtm;jzifh pkaqmif;&ef
qHk;jzwfcsuf jzpfonf/ xdkYtwl tjyeftvSeftm;jzifh pkaqmif;&efqHk;jzwfcsufonf pm;oHk;&ef
qHk;jzwfcsufyifjzpfonf/
pkaqmif;jcif;udk a&TUqdik ;f xm;aompm;oH;k rItjzpf rSw,f o l nf/ vlwpYkd ak qmif;MuonfrmS
rdrdwdkYudk,fwdkifjzpfap? rdrdwdkY\om;pOfajr;qufwdkYtwGufjzpfap aemifwpfcsdefwGif pm;oHk;
Edkif&eftwGuf jzpfonf/ pkaqmif;rIonfvnf; tvGefta&;ygonf/ tb, tb
tb,faMumifhqdkaomf
d
te
pkaqmif;rI&SdrSomvQif pD;yGm;a&;taqmufttHkonf wdk;wufvmrnf rnfjzpfNyD; aemifumvwGif
vmrnf
ec
ydkrdkpm;oHk;vmEdkifrnfjzpfonf/ xdkYaMumifh pkpkaygif;xkwfvk vkyyffrIteeufrS rnfrQudkpm;oHk;NyD;
ot
rnfrQudkpkaqmif;rnf[laom pm;oHk;rIESifhpkaqmif;rIqHk;jzwf ;jzwfcsufonf ypöKyÜefumvpm;oHk;rI
Pr
ESifh tem*wfumvpm;oHk;rIwdkYtMum; a&G;cs,frIyifjzpf jzpfon
ht nff/
t"dutcsufrsm;
rig
py
Ź pm;oHk;jcif;qdkonfrSm yk*¾dKvfwpf
wpfOD;tae
taejzifhvnf;aumif;? tdrfaxmifpkrsm;taejzifh
Co
toHk;jyKjcif;jzpfonf
onf/
Ź pkaqmif;jcifif;qdko
onf
nfrSm xkwfvkyfrIpkpkaygif;rS pm;oHk;NyD;aemufusef&dSaomtpdwf
tydkif;jzpfonf/
Ź !W!$ > < < $!$ 6%<. @
udk,fa&;udk,fwmtwGuf wpfOD;wpfa,mufcsif; odkYr[kwf tdrfaxmifpktaejzihf
pm;oHk;jcif;jzpfonf/
Ź pkaygif;pm;oHk;rIqdkonfrSm tpdk;&rSjynfolvlxktwGuf toHk;jyKaompm;oHk;rItoHk;
p&dwfjzpfonf/
103
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
(i) &if;ESD;jr§KyfESHjcif;
&if;ES;D jr§KyfEjHS cif;qdok nfrmS ukexf wk t f &if;tES;D opfrsm; wd;k yGm;vmjcif;? xkwv f yk rf u I kd
tqufrjywfjzpfay:ap&ef toHk;jyKonfhukefxkwft&if;tESD;rsm;\ cRwf,Gif;jyKef;wD;rI
(Depreciation)udk tpm;xdk;jcif;ESifh t&if;tESD;ukefvufusefrsm;odkY t&if;tESD;opfrsm;
xyfaygif;jznfph u G o f nfh vkyaf qmifcsujf zpfonf/ +. <L + <. @ =
wpfckrSm t&if;tESD;wnfaqmufrI(Capital Formation)jzpfonf/ puf½Hktvkyf½Hkrsm;toGif
&if;ESD;jr§KyfESHjcif;? taqmuftODrsm;? vrf;rsm;toGif&if;ESD;jr§KyfESHjcif;wdkYudk yHkaot&if;tESD;
wnfaqmufjcif;(Fixed Capital Formation)[k ac:onf/ ukev f ufusefrsm;uds rk l odak vSmif
! #$%-<# =>@#F !
d
te
ajymif;vJjcif;(Inventory or Stock Changes)[kac:onf/ +. <L+.<=!#X
ec
pkaqmif;rIrsm;&Sd&rnf/
ot
pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;\ t"duOD;wnfcsufrm rSm pm;o
pm;oHk;jcif;jzpfonf/ xdkYaMumifh
Pr
pm;oHk;vdkaomtvdkqE´onf pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsuf uftm;v
ht tm;vHk;\ taMumif;&if;jzpfayonf/
pm;oHk;jcif;udkvkyfaqmifEdkif&ef ukefxkwfvkyfjcifif;[laom vkyfaqmifcsuf&Sd&efvdktyfonf/
rig
rdrdwdkY\xkwfvkyfrIrS&&Sdonfhukefpnrs nfrsm;ud
n m;uuddk rddrdwdkYtvdk&Sdaom tjcm;ukefpnfrsm;jzifh vJvS,f
W% #! 6 6<!6 + # $6 <=+. +. <L+.<=
X
BO
[laom pD;yGm;a&;vkyaf qmififcsurf sm; vdt k yfonf/ xdaYk Mumifh pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;onf
wpfckESifhwpfckqufpyfaeMuo onf/
BE
t"dutcsufrsm;
D
104
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
3.2/ pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mef
(Economic Structure)
Edik if w
H pfEikd if \
H pD;yGm;a&;taqmufttHyk o kH P²mefonf xdEk ikd if \ H pD;yGm;a&; vkyaf qmif
csufrsm;\ tcsdK;tpm;yHkoP²mefyifjzpfonf/ pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;onf xkwfvkyfrI?
V# V <=_ !! . < _= $ <=_ $6 <=+. +. <L + <.
= V$% ! < += .
EdkifiHwpfEdkifiH\ xkwfvkyfrItaqmufttHkyHkoP²mef(Productive Structure)udk a,bk,s
tm;jzifh pD;yGm;a&;u@tvdkufavhvmavh&Sdonf/ pD;yGm;a&;u@wpfpckcckkonf vu©Pm&yf
d
wlnDaom xkwfvkyfrIvkyfaqmifcsufrsm;\ tkyfpkwpfckudkazmfn nTTeeff;onf/ Oyrm- tyif?
te
opfyifrsm;pdkufysdK;xm;aom xkwfvkyfrIvkyfaqmifcsufrsm;ud udk v,f,mpdkufysdK;a&;u@
;ud
ec
(Agriculture Sector)wGif tkyp f zk UJG azmfjyavh&o
dS nf/ puf½H½t kH vky½f w
kH iG jf yKvyk af om vkyaf qmif
ot
Pr
csufrsm;tm; pufrIu@(Manufacturing Sector)wGif t tkyfpkzGJUazmfjyavh&Sdonf/
xkwfvkyfrItcsdK;tpm;rsm;tm; avhvmjcif
ht
jcif;onf EdEkifiHwpfEdkifiH\pD;yGm;a&;taqmuf
ig
ttHkudkavhvm&mwGif t"dutydkif;jzpfonf/ xdkYjyif EdkifiHwpfEdkifiH\ pD;yGm;a&;taqmuf
yr
t"dutcsuf
X
BO
Ź EdkifiHwpfEdkifi\
iH\ pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefonf xkdEdkifiH\pD;yGm;a&;
vkyfaqmif
mififcsufrsm;\ tcsdK;tpm;yHkoP²mefyifjzpfonf/
BE
D
3.3/ pD;yGm;a&;pepf
(Economic System)
pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;ESihf pD;yGm;a&;taqmufttHw
k \
Ykd t"dymÜ ,frsm;udk od&cdS NhJ y;D
jzpfí ,cktcgpD;yGm;a&;pepftaMumif;udk azmfjyrnfjzpfonf/ pD;yGm;a&;pepfqdkonfrSm
vlwdkYtaejzifh pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm; vkyfudkifaqmif&Gufonfhpepfudkqdkvdkonf/
pD;yGm;a&;pepfudk EdkifiHa&;qdkif&m½IaxmifhESifh enf;ynmqdkif&m½Iaxmifh[lí ½IaxmifhESpf&yfrS
½IjrifEdkifonf/ pD;yGm;a&;pepf\EdkifiHa&;qdkif&m½Iaxmifhonf ukefxkwfpGrf;tm;pkrsm;udk rnfol
105
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
d
te
Economy) (3) a&m>yrf;pD;yGm;a&;pepf(Mixed Economy)wdkY jzpfo onf
nf/
ec
t"dutcsufrsm;
ot
Pr
Ź pD;yGm;a&;pepfqkdonfrSm vlwkdYtaejzihf pD;yG ;yGm;a&;
;a&;v
;a&;vkyfaqmifcsufrsm; vkyfudkif
ht
aqmif&Gufonhfpepfudk qkdvkdonf/
ig
yr
pepfESifh a&m>yrf;pD;yGm;a&;pepf[l
[lí 3 rsdK;;&Sdonf/
-C
X
BO
nf;rsm;
3.4/ pD;yGm;a&;tzGJUtpnf
(Economicc Organi
Organiz
Organizations)
niza
BE
,ckacwfwG wiG f ukepf nfEiS 0hf efaqmifrrI sm;xkwv f yk &f mü &nf&, G cf suw f o
l nfv
h yk if ef;rsm;
D
106
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
,ckacwfwGif pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;rsm;onf Oya't&w&m;0if&yfwnfEdkifcGi(fh legal status)
.% 6!%<. % #$><> >6+ <> X !%
<=<> 6 + % $ X VX$% <> $ X ! # <> (Economic
Enterprises) !% %
$ X VX$% $@ X$ <. !X# _ !!
V$ _ !X# < $%V V$+ % < V W!< $
6 % !X# !$ _ !!X$ .%
$ << +. !X# < % ! < $%V$%
$ $$ + $+ $ X VX$% $V$
+ %
d
te
<. + !<=W#$<> $XV VX$% % V$%
ec
$ X VX $% <> @ <> $ _ X $ _ +. ! 6 >
+. < .
ot
#!<=@ #% %6 #<> #<> (Tech (Technical Conditions)ESifh
Pr
# +. 6 <= ( Ownership hip
ip of Means
ht Mea
Me ean of Production) X
<W%%
rig
6 #<> % $ X VX $% <> @X$ _ +.
$
Co
107
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
jynfoo l ;kH vkyif ef;tcsKd Uudk Oyrmtjzpfazmfjy&vQif vQypf pf"mwftm;? pmwdu k v f yk if ef;?
qufo, G af &;vkyif ef;? &xm;ydaYk qmifa&;? uke;f vrf;ydaYk qmifa&;? aomufa&oH;k a&ay;a0aom
vkyfief;ponfwdkYjzpfMuonf/ þvkyfief;rsm;tm;vHk;rSm acwfopfvlaerIpepftwGuf
r&Sdrjzpfvdktyfaomvkyfief;rsm;jzpfMuonf/ tqdkygvkyfief;rsm;udk wnfaxmif&eftwGuf
aiGt&if;tES;D tajrmuftjrm;vdt k yfonft h jyif vkyif ef;\oabmobm0t& vkyif ef;wpfrsKd ;
pDwGif tzGJUtpnf;rsm;pGm wnfaxmif&efrvdkay/ Oyrmtm;jzifh vQyfppfuGef&ufpepf
(Electricity Grid System)wpfckwnfaxmifxm;ygu aemufxyftjcm;pepfwpfck xyfrH
wnfaxmif&efrvdktyfay/ xdkYjyif wyfqifxm;aomud&d,mwefqmyvmrsm;udk ydkrdktoHk;
jyKavav wpf,el pf\xkwv f yk rf pI &dwf avsmeh nf;avavjzpfonf/ odjYk zpfí vQypf pf"mwftm;
d
te
xkwfvkyfjzefYjzL;rIvkyfief;wGif pau;BuD;xkwfvkyfrI\tusdK;aus;Zl us;Zl;&&S
aus;Zl && donf/ jynfoloHk;
ec
vkyfief;rsm;onf jynfolvlxk\aumif;usdK;twGuf r&Sdrjzpfpfukefpn nfESifh 0efaqmifrIrsm;udk
ot
xkwv f yk af qmif&u G af y;aomaMumifh tqdyk gvkyif ef;rsm;onf onf vlraI &;ESihf pD;yGm;a&;&nfreS ;f csuf
Pr
ESpfrsdK;pvHk;udk jznfhpGrf;&ma&mufayonf/ ht
(c) ukefxkwft&if;tESD;ydkifqdkifrI/ / wdik ;f jynfwpfjynf\ pD;yGm;a&;tzGUJ tpnf; trsKd ;tpm;
rig
qd&k ,
S vpf
v
f pfEikd if rH sm;wGif t&if;tES;D ESihf obm0o,HZmwypön;f trsm;pkukd Edik if aH wmfu
D
109
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
<< <> % @% X >< . <L + . X X <
trsm;qH;k jyefvnf&&S&d efr[kwb f J pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;udk wwfEikd o f rQ p&dwof ufom
pGmESifh xda&mufpGmaqmif&GufEdkif&efjzpfonf/
tcsKyt
f m;jzifq
h v
kd Qif ukexf w
k t f &if;tES;D ydik q
f ikd rf ½I aI xmifrh S pD;yGm;a&;tzGUJ tpnf;rsm;udk
yk*¾vduydkiftzGJUtpnf;rsm;? EdkifiHydkiftzGJUtpnf;rsm;ESifh or0g,rydkiftzGJUtpnf;rsm;[lí
cGJjcm;Edkifonf/ enf;ynmqdkif&mtajctaersm; ajymif;vJvQifjzpfap? ydkifqdkifrIajymif;vJvQif
jzpfap pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;rsm;\ trsdK;tpm;? t&G,ftpm;? obm0ESifhvkyfaqmifcsufrsm;
ajymif;vJoGm;rnfjzpfonf/
t"dutcsufrsm;
d
te
ec
Ź pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;rsm;qkdonfrSm ukefxkwfvkyf&ef&nf &nf&G,fí zGJUpnf;xm;aom
ot
tvkyform;tkyfpkrsm;udk qkdvkdonf/
Pr
Ź acwfopfp;D yGm;a&;taqmufttHw k iG f pD;yGm;a&;tzG
ht &;tzGUJ tpn
tp
t
tpnf;rsm; r&Srd jzpfvt dk yfonf/
Ź pD;yGm;a&;tzGUJ tpnf;rsm;onf ukex f wk v f yfyk rIrf \
I enf;yynmqdik &f m tajctaersm;ESihf
ig
ukex f wk t
f &if;tES;D ydik q
f idk rf wI aYkd Mumifih trsKd ;tpm tpm;? t&G,t f pm;? oabmobm0ESihf
yr
tzGJUtpnf;rsm;[kac:onf onf
nf/
X
xkwfvkyfaqmifi&G if&Guf
ufay; y;jcif;? p&dwfpuBuD;rm;NyD; tNrJwapwyfqifxm;&onhf
BE
ud&, d mwefefqmyvm
myvmrsm; vkt d yfonfv h yk if ef;? pau;Bu;D xkwv f yk rf \
I tusKd ;aus;Zl;rsm;
&&Sdapaomvk omvkyfief;? tzGJUtpnf;rsm;pGmxm;&Sd&ef rvkdtyfaomvkyfief;wkdYjzpfygonf/
D
ed*Hk;
þtcef;wGif pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;? pD;yGm;a&;taqmufttHkyHkoP²mefESifh
pD;yGm;a&;pepfrsm;udk aqG;aEG;cJhonf/ ,if;wdkYonf abm*aA'bmom&yfudk avhvm&mü
tajccHtaMumif;w&m;rsm;jzpfí ,if;wdkYudk aphaphpyfpyfavhvm&efta&;BuD;onf/ ukefvkyf
qufqaH &;ESihf pD;yGm;a&;pepfwo
Ykd nf Edik if w
H pfEikd if \
H Edik if aH &;ESihf pD;yGm;a&;pepfw\
Ykd qufE,
T f
rIudk nTefjyvsuf&Sdonf/
110
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
xdkYjyif vlwdkY\aeYpOfvkyfaqmifcsufrsm;onf pD;yGm;a&;ESifh uif;vGwfraeaMumif;ESifh
pm;0wfaea&;twGuf vkyfaqmifaeorQonf pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm; jzpfaMumif;
pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;t& od&edS m;vnf&ygonf/ xdjYk yif urÇmay:&Sd pD;yGm;a&;pepfrsm;rSm
aps;uGupf ;D yGm;a&;pepf? A[dpk rD u H ed ;f csp;D yGm;a&;pepfEiS hf a&m>yrf;pD;yGm;a&; pepf[í l 3 rsKd ;&SNd y;D
Edik if rH sm;\ pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;ay:tajccHí rnfonfh pD;yGm;a&;pepfusio hf ;kH aeonfukd
oHk;oyfwwfvmEdkifygonf/
---------------------
avhusifhcef;rsm;
d
te
ec
1/ atmufygar;cGef;rsm;udk rSm; rSef a&G;yg/
ot
(u) ukex f w
k pf rG ;f tm;pkrsm;udk ajr,m? vkytf m;? t&ifif;tES;D [lí oH;k rsKd ;cGjJ cm;xm;aomfvnf;
&i;tES
Pr
t&if;tESD;onf tajccHtusqHk;aom pGrrff;tm;pkkjzpf ht z fonf/
(c) tdrfaxmifpkwpfpktwGuf aq;0g;0,f ,lljcif;udk ppkaygif;pm;oHk;jcif;[kac:ygonf/
,f,
rig
qHk;jzwfcsufyifjzpfonf/
Co
2/ atmufyguG uGufvyfyrsm;udkjznfhyg/
BE
(u) ukepf nfEiS hf 0efaqmifrrI sm;udk xkwv f yk &f eftwGuf ------------------ rsm;udk aygif;pyf
D
toHk;jyK&o onf/
(c) vuform;u y&dabm*rsm;xkwv f yk jf cif;? v,form;upyg;pdu k yf sK;d xkwv
f yk jf cif; wdu
Yk kd
--------------------- [kac:onf/
(*) aZmufcsvkyfudkifjcif;? tvkyfcGJjcm;vkyfudkifjcif;wdkYaMumifh vJvS,fjcif;ESifh -----------
------------ wkdY tvGefta&;ygvmayonf/
(C) ukexf w
k tf iftm;pkrsm;twGuf &&So d nf0h ifaiGrsm;udk ------------------[k ac:ygonf/
(i) rdrdwGifydkvQHaeaom ukefypönf;udk rdrdvdktyfvsuf&Sdaom ukefypönf;ESifhwdkuf½dkuf
qufoG,fí vJvS,fjcif;udk ----------------------- pepf[kac:onf/
111
'orwef; vlrIa&;odyÜH (abm*aA') ausmif;oHk;pmtkyf
3/ tajzrSefa&G;yg/
(u) pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;udk (u) 3rsdK; (c) 4rsdK; (*) 5rsdK; cGJjcm;azmfjyEdkifygonf/
(c) vlYvkyftm;wGif um,vkyftm;tjyif uRrf;usifrIESifh (u)taqmuf taq tODrsm;
u)taq
d
te
(c) ½kyf0w¦Krsm; (*) twwfynmrsm;vnf; yg0ifygonf/
ec
(*) ajr,mydkifqdkifolrsm;u (u) tjrwfa0pk (c) iSm;&rf &rf;;cc (*) vkyfcESifhvpm rsm;
ot
&&SdMuygonf/
Pr
(C) pD;yGm;a&;pepf\ Edik if aH &;½Iaxmifo
h nf (u) ukefepf nfEiS 0fh efaqmifrrI sm; (c) ukex
ht f u
G f
rsm; (*) ukefxkwftiftm;pkrsm;udk rnf olwdkYuydkifqdkifjyD; pkpkaygif;xkwfukeftm;
nfol
ig
yr
vlwef;pm;rsm;tMum;wGif rnfodkYcGJaa0jzef
0jzef zL;onf
zL;onESifh oufqdkifygonf/
jzefYjzL;o
op
4/ atmufygar;cGcGef;rsm;;uddkajzqdkyg/
(u) vJv, S jf cif;rS tjynf
njynfqikd &f mukeo
f ,
G rf I jzpfay:vmEdik af Mumif;udk jrefrmEdik if aH 'o
toD;oD&Sd uef ukefpnftcsif;csif; vJvS,fjcif;udk tpjyKí&Sif;jyyg/
(c) pD;yGm;a&;vkyaf qmifcsurf sm;wGif pm;oH;k jcif;onfrnfot Ykd a&;ygoenf;? usKd ;aMumif;jy
í &Sif;jyyg/
(*) pD;yGm;a&;pepf[lonfrSm tb,fenf;/ urÇmay:&SdpD;yGm;a&;pepfudk rnfodkYcGJjcm;
EdkifaMumif; vuf&SdusifhoHk;aeaomEdkifiHrsm;jzifh Oyrmay;íajzqdkyg/
(C) pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;rsm;\trsdK;tpm;? oabmobm0ESifh vkyfaqmifcsufrsm;udk
cGJjcm;azmfxkwfí vufawGUOyrmrsm;jzifh oHk;oyfjyyg/
112
ausmif;oHk;pmtkyf vlrIa&;odyÜH (abm*aA') 'orwef;
a0g[m&
tcef;(1) tcef;(3)
tjynfjynfqdkif&m pD;yGm;a&;taqmufttHk pD;yGm;a&;vkyfaqmifcsufrsm;
acRwma&; xkwfvkyfjcif;
tajccHusaomvdktyfcsuf tvkyfcGJjcm;vkyfudkifjcif;
tajccHrusaomvdktyfcsuf jzefYjzL;jcif;
xkwfvkyfrIt&if;tjrpfrsm; tiftm;pktc0ifaiG
abm*aA'bmom&yf vJvS,fjcif;
wdkuf½dkufzvS,fonfhpepf pepf
d
tcef;(2)
te
a&mif;ukefrsm;
ec
ukefpnf aps;EIef;rsm;
ot
0efaqmifrI EdIif;,SOfaps;EIef;
Pr
tcrJhukefpnf aiGaMu;aps;Eef
ht EIef;
&Sm;yg;ukefpnf tjynfjynfqdkif&mukefoG,fa&;
ig
pD;yGm;a&;ukefpnf pm;okH;jcif;
yr
ukefxGuf tdrfaxmifpktvkdufpm;okH;jcif;
-C
ukefxkwfoGif;tm;pk pkaygif;pm;okH;jcif;
rlvoGif;tm;pk pkaqmif;jcif;
X
ukefacsm pD;yGm;a&;taqmufttkHykHoP²mef
BE
ukefMurf; pD;yGm;a&;pepf
wpf0ufwpfysuf ufNyD;ukefacsm pD;yGm;a&;tzGJUtpnf;
D
aemufqkH;okH;ukefpn
pnf EdkifiHpkHpD;yGm;a&;tzGUJtpnf;rsm;
Mum;okH;ukefpnf
pm;okH;ukefpnf
xkwfvkyfolokH;ukefpnf
Mum&SnfokH;ukefpnf
wpfcgokH;ukefpnf
ysufpD;vG,faomukefpnf
rysufpD;vG,faomukefpnf
ukefvufusef
ukefpD;qif;rI
113