1- AURREZKIA

→ AURREZKIA: gure diru-sarreretatik kontsumitzen ez dugun zatia --> aurrezten

dugunarekin etorkizunean egin dezakegu kontsumo gehiago. (aurrezkia ≠ zorra)
2- AURREKONTU PERTSONALA
→ AURREKONTUA: finantza-plan pertsonalizatu bat da, gastuak kontrolatzen eta diru-
sarrerei ahalik probetxu handiena ateratzen laguntzeko.
→ HARTZEKODUNA: zor bat kobratzeko eskubidea duen pertsona.

2.1- AURREKONTUAK EGITEKO URRATSAK (importante para ejercicio practico 1)

→ GASTUAK ETA DIRU-SARRERAK IDENTIFIKATZEA:
DIRU-SARRERAK GASTUAK
Nomina Pentsioa Bankuetako Diru- Akzioen Etxebizitza Erosketak Oporrak Seme- Ura, argia,
interesak laguntzak dibidenduak (mailegua, alaben telefonoa…
alokairua) ikasketak

→ GASTUEN LEHENTASUNAK EZARTZEA (clasificar gastos y el porque)

o Gastu finkoak: ezin dira ordaindu gabe utzi eta zenbatekoa ez da aldatzen
(hipoteka, alokairua).
o Gastu aldakorra: ez dira beharrezkoak, murriztu daitezke (janaria, arropa…).
o Gastu ez ezinbestekoa: egin gabe utzi ditzakegu ez badugu diru nahikorik
(opariak, zinema, bidaiak...).
→ IDAZTEA ETA AURREZTEA: Diru-sarreren eta gastuen zerrenda egin + gastuak
kontsumoaren eta beharraren arabera sailkatu --> aurrekontua idatzi ahal dugu.
o Helburua: diru-sarrerekin gastu guztiak ordaintzea.
→ EBALUATZEA: Berrikusi egin behar da, hurrengo aurrekontua hobea izan dadin.

3- PENTSIO-PLAN PRIBATUAK
→ PENTSIO-PLANAK: ekarpen malguen bidez eratzen diren aurrezki-planak dira -->
zenbait egoerari aurre egiteko: erretiroa, lanerako ezintasuna, menpekotasuna edo
heriotza.
4- INBERTSIOAK
→ INBERTSIOA: etorkizunean diru gehiago lortzeko asmoz diruari ematen zaion
erabilera --> helburua: aurrezkia eta errentagarritasuna konbinatzea da.
→ Irizpide hauen arabera sailkatu daitezke:
o Likidezia: inbertsio batek diru bihurtzeko duen gaitasuna da.
o Segurtasuna: arriskua txikiagoa → seguruagoa da produktua, eta alderantziz.
o Errentagarritasuna: inbertsioaren gainean etekin gehigarriak lortzeko
gaitasuna da.
▪ Irizpideen arteko oreka → inbertitzailearen profilaren araberakoa.
Likidezia / segurtasun handiagoa → errentagarritasun txikiagoa, eta
alderantziz.
Mozkina (guztira lortu duena)
𝐸𝑟𝑟𝑒𝑛𝑡𝑎𝑔𝑎𝑟𝑟𝑖𝑡𝑎𝑠𝑢𝑛𝑎 % = ● 100
Hasierako inbertsioa
4.1- INBERTSIO EGITEKO PRODUKTUAK
MOTA EZAUGARRIAK ADIBIDEAK (adibide bat de cada)

Aurrez ezarritako errentagarritasuna

Errenta
ematen dute. Inbertitutako dirua epe Zor publikoa
finkoa
jakin batean itzultzen dute.

Akzioak: enpresa baten jabetza-

Ez du aurrez finkatutako
ehunekoa adierazten duten tituluak dira.
Errenta errentagarritasunik ematen. Epea
Jabeei eskubide ekonomikoak eta
aldakorra zehaztu gabe egon. Arriskuak ditu
kudeaketarako eskubideak ematen
(inbertsioaren parte bat galdu dezakezu).
dizkiete.

Arriskua txikiagotzen saiatu, errenta

Inbertsio-
finkoko eta aldakorreko produktuak Mixto finkoa (gehienez %70 finkoa).
funtsak
konbinatu.

5- ZORRAK
→ ZORRA: oraingo kontsumoari etorkizuneko sarrerei esker aurre egiteko asmoz
hartzen den ordainketa-obligazioa --> zorra besteren dirua da eta itzuli egin behar da,
kostuak gehituta. (mailegu bidez egiten normalean)
→ KAUDIMENA: zorrei aurre egiteko gaitasuna
o Zorpetzearen abantailak: zorpetzeak dirua berehala izatea ahalbidetzen du.
o Zorpetzearen eragozpenak: zorra itzuli egin behar da
▪ Familia-aurrekontua handitu --> derrigorrezko gastu finkoak handitzen
dira.
▪ Mailegua eskatzen denean --> beti itzuli behar interesekin.

5.1- MAILEGU BATEN OSAGAIAK

Kapitala (K) Mailegatzen diguten kopurua

Komisioak Banku askok hainbat komisio mota kobratzen dituzte: mailegu bat
irekitzeagatik adb.

Beste gastu batzuk Mailegu batzuek gastuak dituzte: notaritza-, kudeaketa- edo
aseguru-gastuak

Interes-tasa nominala (i) Mailegatu ziguten kapitalaren interesa ordaindu behar ditugun
diruaren % da

Amortizazio-epea (n) Zenbat urte beharko ditut mailegua itzultzeko

Kuota Dirua mailegatzen didanari ordaindu behar diodan kopurua

6- UTB-A
→ Maileguaren kostu osoa neurtzeko, urteko tasa baliokidea (UTB) erabiltzen da.
o Interes nominala + komisioak + gastuak = UTB
→ Normalean, UTB txikiagoa --> mailegua merkeagoa.
→ Kontuan hartu:
o Epea: denbora gehiagoan dirua itzuli --> interesak gehiago ordaindu. Epe
bereko maileguak alderatzen saiatu behar gara.
o UTB finkoa edo aldakorra: interes hori aldatu egin daiteke urteekin.

7- ASEGURU-KONTRATUA
→ ASEGURUA: kontratua--> aseguru-etxeak, hirugarren bati kalte-ordainak emateko
konpromisoa hartu --> kontingentzia gertatzen bada. Trukean, prima bat jasotzen du.
→ Pertsonen bizitzan arriskuengatik --> babesteko aseguruak kontratatu.
→ Arriskuak transferitu --> aseguru-etxeari.
o Gertaeraren bat izaten denean: hark ordainduko ditu sor daitezkeen kalteak,
osorik edo zati bat.

7.1- ASEGURU-MULTZOAK

Bizitza-aseguruak Diru-kopurua ordaindu behar da aseguratua hiltzen bada

Pertsona-
aseguruak
Beste pertsona- Gorputz- eta osasun-egoerari eragiten dioten zenbait
aseguru batzuk egoerari lotutako gastuak estaltzen dituzte.

Etxebizitza-asegurua Etxeko kalte materialak estaltzen ditu

Kalteen Motordun ibilgailuen Gidariak hirugarrenei eragindako kalteak estaldu

aurkako nahitaezko asegurua
aseguruak
Erantzukizun zibileko
Pertsonen ondarea babestea, hirugarrenei sor dakizkiokeen
asegurua
kalte-galeren erantzukizunagatik