Đề: Bàn về lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ.

Bài làm:
“Cô ng cha đứ c mẹ cao dà y
Cưu mang trứ ng nướ c nhữ ng ngà y ngâ y thơ
Nuô i con khó nhọ c đến giờ
Trưở ng thà nh con phả i biết thờ song thâ n”
Câ u ca dao ấ y treo trong nhà đã mườ i mấ y nă m, cũ mèm cả rồ i nhưng chưa bao giờ bị thay bằ ng
thứ nà o khá c, bở i nó có ý nghĩa vô cù ng lớ n. Ô ng bà ta că n dặ n nhiều đờ i qua: đạ o là m ngườ i, chữ
“hiếu” trên cả . Ơn ô ng bà , cha mẹ sinh con ra, nuô i nấ ng con thà nh ngườ i khô ng gì có thể sá nh bằ ng.
Phậ n là m con, là m chá u phả i biết là m trò n bổ n phậ n củ a mình, phả i có lò ng hiếu thả o châ n thà nh đố i
vớ i ô ng bà , cha mẹ. Lò ng hiếu thả o từ lâ u đã trở thà nh truyền thố ng củ a dâ n tộ c Việt, là phẩ m chấ t đạ o
đứ c cầ n có ở mỗ i ngườ i. Lò ng hiếu thả o cò n là sợ i dâ y gắ n kết gia đình cà ng thêm thắ m thiết, mặ n mà .

Vậ y lò ng hiếu thả o là gì? Lò ng hiếu thả o chính là thá i độ , sự thà nh tâ m tô n kính, sự yêu thương,
chă m só c dà nh cho ô ng bà , cha mẹ xuấ t phá t từ tậ n đá y lò ng củ a ngườ i con, ngườ i chá u. Trong sá ch
Trung Dung, Khổ ng Tử có nó i: “Kính kỳ sở tô n, á i kỳ sở thâ n, sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồ n,
hiếu chi chí giã ” (dịch là : kính nhữ ng ngườ i cha mẹ đã tô n trọ ng mình, yêu nhữ ng ngườ i cha mẹ đã yêu
mến mình, tô n thờ cha mẹ lú c mấ t như lú c số ng, lú c mấ t rồ i cũ ng như lú c vẫ n cò n, ấ y mớ i là đạ o hiếu).
Mộ t ngườ i con hiếu thả o phả i có đủ cá c điều mà Khổ ng Tử nó i, như vậ y mớ i trò n đạ o là m con. Ngườ i
có lò ng hiếu thả o là ngườ i biết cư xử hết lò ng kính trọ ng đố i vớ i cha mẹ; khi cha mẹ già yếu phả i
dưỡ ng nuô i, cố là m đẹp lò ng; khi cha mẹ bệnh tậ t phả i rấ t mự c lắ ng lo, cung dưỡ ng; khi cha mẹ mấ t,
phả i ma chay hết sứ c xó t thương, đà ng hoà ng.

Ô ng bà , cha mẹ, họ cũ ng là nhữ ng con ngườ i bình thườ ng như ai nhưng cà ng trưở ng thà nh,
chú ng ta cà ng nhậ n ra, họ là nhữ ng ngườ i hù ng vĩ đạ i nhấ t trong lò ng con chá u. Ngườ i xưa có câ u:

“Cô ng cha như nú i Thá i sơn

Nghĩa mẹ như nướ c trong nguồ n chả y ra

Mộ t lò ng thờ mẹ kính cha

Cho trò n chữ hiếu mớ i là đạ o con”

Khô ng phả i ngẫ u nhiên mà hình ả nh nú i Thá i Sơn cao vờ i vợ i và nướ c trong nguồ n vô tậ n kia
đượ c đem ra so sá nh vớ i cô ng cha, nghĩa mẹ. Chú ng ta đượ c sinh ra trong vò ng tay củ a mẹ, lớ n lên
trong vò ng kiến thứ c uyên bá c củ a cha. Chín thá ng cưu mang, mẹ chịu nhiều gian khó rồ i lạ i phả i đẻ
đau, rồ i lạ i chắ t chiu từ ng giọ t sữ a ngọ t ngà o nuô i con khô n lớ n. Ngà y qua ngà y, cha phả i là m lụ ng vấ t
vả để cung cấ p đầ y đủ vậ t chấ t, bồ i dưỡ ng cho ta về tinh thầ n. Tấ m lò ng củ a cha mẹ dà nh cho con là vô
tậ n nên chỉ có thể so sá nh vớ i nú i sô ng hù ng vĩ và trườ ng cử u mà thô i. Bên cạ nh cha mẹ, ô ng bà cũ ng
cò ng lưng vai gầ y nuô i nấ ng mấ y đờ i chá u con. Ô ng bà luô n là ngườ i thắ p lên trong lò ng nhữ ng đứ a
chá u ngâ y thơ nhữ ng điều tố t đẹp và trong sá ng nhấ t. Cha mẹ, ô ng bà nuô i nấ ng bao nă m khô ng bao
giờ mong ta đá p lạ i cô ng lao ấ y vậ y nên mớ i có câ u: “Chim trờ i ai dễ đếm lô ng, nuô i con ai dễ kể cô ng
thá ng ngà y”, song nghĩa vụ thiêng liêng củ a con chá u là phả i luô n trung thà nh vớ i chữ “hiếu” bở i dù ta
có bá o đá p đến đâ u cũ ng khô ng xứ ng đá ng vớ i cô ng lao trờ i biển ấ y.

Mỗ i ngườ i đều có cộ i nguồ n “Con ngườ i có tổ có tô ng”. Vì vậ y, hiếu vớ i cha mẹ là mộ t châ n lí, là
điều cơ bả n nhấ t trong đạ o là m ngườ i. Lò ng hiếu thả o từ lâ u đã là mộ t nét truyền thố ng trong đờ i số ng
vă n hó a ngườ i Việt, là chuẩ n mự c đạ o đứ c để đá nh giá con ngườ i. Ngườ i có lò ng hiếu thả o luô n đượ c
mọ i ngườ i yêu mến, ngưỡ ng mộ , giú p nâ ng cao giá trị bả n thâ n. Khô ng nhữ ng thế, chữ “hiếu” cũ ng là
cố t lõ i củ a mộ t gia đình vă n hó a, hạ nh phú c, gắ n kết mọ i ngườ i gầ n nhau hơn; quan hệ giữ a con chá u
và ô ng bà , cha mẹ cũ ng tố t đẹp hơn sẽ gó p phầ n xâ y dự ng nề nếp, kỉ cương, xã hộ i vă n minh, phá t triển.

Trong thự c tế, nhữ ng ngườ i có lò ng hiếu thả o luô n là nhữ ng ngườ i nhã nhặ n, lịch sự , quan tâ m
và giú p đỡ mọ i ngườ i. Tuy nó i nỗ i nhọ c củ a bậ c sinh thà nh cao cả , vô tậ n nhưng xã hộ i ngà y nay, vẫ n có
kẻ khinh thườ ng chữ “hiếu”, xem đó là tư tưở ng phong kiến lạ c hậ u. Đâ y là nhữ ng suy nghĩ lệch lạ c,
khô ng khá c gì nhữ ng lí do biện minh cho sự bấ t hiếu củ a họ . Tệ hạ i hơn nữ a là nhữ ng đứ a con vô ơn
bạ c nghĩa gâ y ra bao chuyện đau lò ng, bấ t hạ nh đến cho cha mẹ, ô ng bà . Thậ m chí có nhữ ng kẻ đố i xử
tệ bạ c vớ i cha mẹ, ô ng bà già yếu. Đó là nhữ ng biểu hiện suy thoá i về đạ o đứ c. Nếu khô ng kịp thờ i ngă n
chặ n thì nhữ ng tệ trạ ng nà y có thể sẽ là m hủ y đi nền vă n hó a cổ truyền lâ u đờ i củ a dâ n tộ c. Bở i lẽ, lò ng
hiếu thả o chính là điểm xuấ t phá t củ a lò ng biết ơn, lò ng trung thà nh, nhữ ng nhâ n phẩ m tố t nhấ t củ a
con ngườ i. Vì vậ y, lò ng hiếu thả o chính là bà i họ c quý bá u củ a mỗ i ngườ i, là ngườ i thầ y ẩ n giấ u trong
lò ng chú ng ta về cá ch số ng.

Ngà y nay, chữ “hiếu” khô ng chỉ giớ i hạ n trong phạ m vi gia đình mà ta cò n phả i có hiếu vớ i đấ t
nướ c như Bá c Hồ đã dạ y: “Trung vớ i nướ c, hiếu vớ i dâ n”. Có nghĩa là phả i biết ơn nhâ n dâ n, nhữ ng
tâ ng lớ p đi trướ c, nhữ ng ngườ i lao độ ng mang đến cho ta cuộ c số ng như ngà y hô m nay. Đâ y chính là
đỉnh cao củ a chữ “hiếu” ngà y nay!

Bả n thâ n cò n là mộ t họ c sinh, bà i họ c quý giá mà tô i rú t ra đượ c chính là phả i biết đố i xử tử tế

vớ i ô ng bà , cha mẹ mình; phả i biết trâ n trọ ng từ ng ngà y mà mình cò n đượ c ở bên gia đình để mỗ i phú t
giâ y trô i qua, khô ng cả m thấ y tiếc nuố i vì đã để vụ t mấ t khỏ i tầ m tay. Tó m lạ i, mỗ i ngườ i cầ n phả i có
mộ t lò ng hiếu thả o châ n thà nh nhấ t và đặ c biệt nhấ t dà nh cho ô ng bà , cha mẹ. Khô ng có lò ng hiếu thả o,
giá trị con ngườ i cũ ng chỉ là con số khô ng. Chú ng ta cầ n nhìn nhậ n và thay đổ i bả n thâ n từ ng ngà y để
có đượ c sự yên vui và hạ nh phú c củ a bậ c sinh thà nh và dưỡ ng dụ c. Hã y luô n ghi nhớ rằ ng: bà i họ c về
lò ng hiếu thả o là bấ t hủ , trườ ng tồ n vớ i mọ i thờ i đạ i và đá ng quý hơn tấ t cả bà i họ c nà o trên đờ i.