4 - Ruminantlarda Karbonhidrat Sindirimi

Ruminantlarda
Karbonhidrat Sindirimi
Doç. Dr. Nilay SEYİDOĞLU
•1 1
2
http://www.docstoc.com/docs/DownloadDoc.aspx?doc_id=27689923&ref_url=
Ruminatlarda Karbonhidratların Rumende
Sindirimi
3
Ruminatlarda Karbonhidratların Rumende Sindirimi
Weende analiz sistemine göre

karbonhidratlar azotsuz öz madde ve ham selüloz
olarak iki kısma ayrılır.
Birincisi diyette %50 oranında olup insan

beslenmesinde, ikincisi ise hayvan besleme de
önemlidir.
4
http://80.251.40.59/veterinary.ankara.edu.tr/yildiz/dersnotlari.htm ¹ http://fmd.ksu.edu.tr/sayi/41/41.158-168.pdf
İnsan ve tek mideli hayvanlar enerji kaynağı: GLİKOZ
Ruminantlarda: Karbonhidratların fermentasyonu

sonucu oluşan UÇUCU YAĞ ASİTLERİ (UYA)
5
Genç ruminantlarda enerji kaynağı aşağıdakilerden
hangisidir?
A. UYA
B. Glikoz
C. Selüloz
D. Su
6
Genç ruminantlarda rumen papillaları
gelişmediği için ancak glikozu
değerlendirebilirler. Bu nedenle enerji kaynağı
GLİKOZ’dur.
Ruminantlarda
Ham selüloz bakterilerce parçalandığında
UYA, CO2 ve METAN (CH4) oluşur.
7
Yağ asitleri; asetik asit, butirik asit, propiyonik

asit ile çok az miktarda bulunan formik ve valerik
asitten oluşur.
Uçucu yağ asitleri rumende bulunan mikrobiyal
populasyonun yaşamı için enerji ve karbon kaynağı
olarak kullanılır. Uçucu yağ asitleri mikrobiyal
aktivitenin bir yan ürünü olarak ortaya çıkar. ¹
UYA büyük oranda rumenden emilir;

Asetik asit ve propiyonik asit doğrudan
Bütirik asit rumen duvarından ß-hidroksi
bütirik asite çevrilerek emilir.
8
Yeni doğmuş mikrobik sindirim hemen

başlamaz.
 Rumeni gelişmemiş olduğundan mikrop florası

hemen hemen yoktur.
 Papillar gelişmemiştir.
 Bu başlangıç döneminde enerji glikozla
sağlanır.
Kan glikoz değeri : 80-120 mg/ 100 ml
9
Fizyoloji Ders Kitabı – Fahri Bölükbaşı
Yeşil yada kuru otla besleme ile beraber
 Rumen genişler.
 Papillalar gelişir.
 m.o.lar yerleşmeye başlar.
 Selüloz gibi maddeler sindirildikçe kan glikoz
düzeyi azalır ve UYA çoğalmaya başlar.
 Kan glikoz değeri 40-65 mg/ 100 ml
10
Selülaz
Hemiselülaz
Pektinaz
Amilaz
Rumen Selobiyaz
Maltaz
ATP
UYA UYA Emilim
CO2 ve CH4 11
zootekni.comu.edu.tr/class/.../Ruminantlarda%20Sindirim.ppt
Glukoz = UYA den sentez yolu ile + bağırsaklardan glikoz şeklinde emilim
Selüloz Yıkımı Sırası
Selüloz
Sellobiyoz
Glikoz
Piruvik asit
UYA

UYA başlıca enerji kaynağıdır 12
13
www.landlinks.com.au.- Department of Primary Industries 2005
Uçucu Yağ Asitleri
http://www.extension.umn.edu/distribution/livestocksystems/components/DI0469-02.html 14
Propiyonik asit: metabolik enerji kaynağı
kan glikoz kaynağının
çoğunluğunu oluşturur.
Bütirik asit: betahidroksi bütirik asit ve

aseton’a dönüştürülür.
Genel metabolizmaya katılır – bir
kısmı da rumen epitelinden
emilerek enerji kaynağı olur.
Asetik asit: İskelet ve kalp kasında
oksidasyon
Süt yağı sentezi
15
Bedende UYA yeterli değilse (özellikle süt verimi
yüksek hayvanlarda) süt şekeri (laktoz) oluşturmak
için yağlar ve proteinlerden glikoz üretilir.
Bu durumda bedende keton cisimcikleri (aseton,

asetoasetik asit, beta hidroksi bütirik asit) oluşur ve
ketozis denilen hastalık tablosu ortaya çıkar. Damar
içi yolla glikoz verilerek sağaltım yapılır.
16
Ham selüloz bakterilerce parçalandığında

UYA, CO2 ve metan oluşur.
UYA
Retikulo-rumen epitelinden emilir
v.porta
Piropionat ve bütirat
Dolaşım kanında
Karaciğer alıkonulur
asetat (%90)
-Piropiyonat k.c.- metabolize olu
-İskelet ve kalp glukoz

kasında oksidasyon -Bütirat keton cisimcikleri
-Süt yağı sentezi
http://80.251.40.59/veterinary.ankara.edu.tr/yildiz/dersnotlari.htm
Süt şekeri ve proteini sentezi
17
 Bütirik, propiyonik ve asetik asit şeklinde

gerçekleşir.
 Zincir uzunluğu kısaldıkça emilim oranı düşer.
 pH değeri 5.0-5.5 iken emilim, pH 7.5 – 8.0’den
daha fazla gerçekleşir.
 Rumende UYA metabolik enerjinin başlıca
kaynağıdır. Retikulorumende sekillenen yağ
asitlerinin %88’inin rumen ve retikulum epiteli
tarafından ve çoğunlukla asetat, propiyanat ve
bütirat tuzları şeklinde emilirler.
18

%76 sı rumenden,
%19 u omasusda ve abomasustan
Az bir kısmı %5 - ince bağırsaklardan
emilir.
19
Yeşil ot + Nişasta UYA
Kuru ot UYA
20
Kaba yemlerde = asetat
Şekerden zengin yemlemede = bütirat
Nişasta dan zengin yem maddelerinde = propiyonat
Öğütme ve peletleme ; rumen pH sını düşürür ve UYA

artar.
Toplam UYA miktarını ve propiyonat/bütirat oranını
artırır.
Propiyonat/asetat oranını daraltır
Rasyonda kaba yemin azalması sonucunda asetik asit
konsantrasyonu düşerken, propiyonik asit
konsantrasyonu artar. 21
UYA miktarını etkileyen faktörler

 Rumen sıvısı UYA fizyolojik alanı 100-120 mmol/l
dir.
 Rasyon bileşimi
 Yemlemeden sonra geçen süre
 Parçalanan yem miktarı
 Yemin fiziksel yapısı
 Yem çeşiti
 Bireysel farklılıklar
22
Yemlemeden sonra : rumen pH

UYA
Laktik asit
Besin almama : rumen pH

yağ asit konsantrasyonu
23
Bazı durumlarda, bir kısım karbonhidrat,

rumende fermente olmadan kalın bağırsağa kadar
ulaşır. Burada tekrar fermentasyona tabi tutulur
ve rumende olduğu gibi uçucu yağ asitleri oluşur.
Fakat buradaki mikrobiyal fermentasyon rumene
göre daha sınırlıdır.
24
http://fmd.ksu.edu.tr/sayi/41/41.158-168.pdf
RUMEN GAZLARI
CO2 (KARBONDİOKSİT) %60

CH4 (METAN) %30-40
Az miktarda : Oksijen, Hidrojen, Hidrojen sülfid.
Oluşan gazlar :
GEĞİRME – KAN EMİLİM – METABOLİK OLAYLAR
(rumen m.o.)
Rumende gazlar atılamayıp birikirse : TİMPANİ

(kaba ve lifli yemlerin az alınışı, geğirmeyi
duraksatan maddeler, bakteriyel salgılar, genetik
zayıflık, tükürük azlığı.)
25

4 - Ruminantlarda Karbonhidrat Sindirimi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4 - Ruminantlarda Karbonhidrat Sindirimi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ruminantlarda

Weende analiz sistemine göre

Birincisi diyette %50 oranında olup insan

İnsan ve tek mideli hayvanlar enerji kaynağı: GLİKOZ

Ruminantlarda: Karbonhidratların fermentasyonu

Yağ asitleri; asetik asit, butirik asit, propiyonik

UYA büyük oranda rumenden emilir;

Yeni doğmuş mikrobik sindirim hemen

 Rumeni gelişmemiş olduğundan mikrop florası

Yeşil yada kuru otla besleme ile beraber

Selüloz Yıkımı Sırası

Fizyoloji Ders Kitabı – Fahri Bölükbaşı

Uçucu Yağ Asitleri

Bütirik asit: betahidroksi bütirik asit ve

Bu durumda bedende keton cisimcikleri (aseton,

Ham selüloz bakterilerce parçalandığında

Retikulo-rumen epitelinden emilir

-İskelet ve kalp glukoz

 Bütirik, propiyonik ve asetik asit şeklinde

Uçucu Yağ Asitleri

Uçucu Yağ Asitleri

Yeşil ot + Nişasta UYA

Öğütme ve peletleme ; rumen pH sını düşürür ve UYA

UYA miktarını etkileyen faktörler

Yemlemeden sonra : rumen pH

Besin almama : rumen pH

Bazı durumlarda, bir kısım karbonhidrat,

CO2 (KARBONDİOKSİT) %60

Rumende gazlar atılamayıp birikirse : TİMPANİ

You might also like