Proje yönetimi nedir?

Genel anlamda proje yönetimi belirli bir hedefi olan geçici bir görevin tamamlanması için bir
sürecin veya yöntemin uygulanması anlamına gelir. Bu, web sitesi kurmaktan düğün
planlamaya kadar her türlü iş olabilir. Bir projenin geçici olması, proje yönetimi ile günlük
yönetim arasındaki farktır.

Bu nedenle de proje yöneticisi, bu sürecin planlanmasından ve sonuçlarının izlenmesinden

sorumlu olan kişidir. Proje yöneticisi ne yapar? Proje yöneticisi bir projeyi tanımlar, başlatır,
çeşitli yönlerini takip eder ve projenin bütçeyi ve verilen süreyi aşmadan tamamlanmasını
sağlar. Takvimleri, hedefleri ve projenin kapsamına ilişkin beklentileri yöneten de proje
yöneticisidir, bu nedenle organizasyon becerilerinin yanında liderlik ve iletişim becerileri de
çok önemlidir.

Proje yöneticisine ihtiyacınız var mı? Projenizin birden çok bileşeni varsa ve projede birden
çok (ya da pek çok) kişi çalışıyorsa muhtemelen ihtiyaç vardır. Belirli bir metodolojiyi izleyen
bir proje yöneticisi maliyetin aşılmasını, kapsamdan sapılmasını ve her türden karmaşayı
önleyeceğinden proje yöneticisinin varlığı projenin hem başarılı hem de karlı olmasını sağlar.
“Kapsam sapması” genellikle projenin büyüme veya zaman içinde farklı gereksinimler
geliştirme eğilimini tarif etmek için kullanılan bir terimdir. Bunun nedeni bazen yalnızca
iletişim kazalarıdır. Çeşitli sektörlerden binlerce proje yöneticisi ve üst düzey yöneticinin
katılımıyla 2018’de yapılan bir ankete göre (İngilizce), kapsam sapmasını önlemek bir
projenin başarılı olmasını sağlayan en önemli adımlardan biri.

Beş popüler proje yönetimi türü

1. Kritik Yol

 “Kritik yol” yöntemi, proje takviminde adım adım ilerlemeyi gerektirir. Bir projeyi
tamamlamak için gereken görevlerin en azından bir kısmının diğer görevlere bağlı
olduğu durumlarda idealdir.
 Kritik yolu kullanan bir proje yöneticisi önce görevleri listeler, ardından hangi
görevlerin başkalarına bağlı olduğunu ve hangi görevlerin tüm projeyi askıya almadan
ertelenebileceğini belirler. Bu proje yöneticisi aslında projeyi görevler arasında en az
kesintiyle, en hızlı şekilde tamamlamanın yolunu arar.
  Buradaki asıl odak, görevlerin kronolojik sırasında ve her görevin tahmini
süresindedir. Proje yönetimi yazılımları bu hesaplamaların yapılmasına da yardımcı
olabilir.

2. Şelale

 “Şelale” proje yönetimi yöntemi de sıralıdır. Geleneksel proje yönetimi araçlarından

biri olan bu yöntem, projenin tamamlanmasına kadar görevlerin doğrusal bir şekilde
ilerlemesini gerektirir. Proje tıpkı bir şelale gibi yalnızca tek yönde ilerler.
 Şelale yöntemi, ekip üyelerinin kendi görevlerine başlayabilmeleri için diğer görevlerin
tamamlanmasını beklediği durumlar için çok uygundur. Ayrıca proje boyunca büyük
sürprizler veya değişiklikler beklenmiyorsa da kullanılabilir.
 Şelale yöntemi büyük projelerin bile yönetilebileceği, tasarıma önem veren ve
disiplinli bir yaklaşım olduğundan projenin ölçeklenmesine olanak tanır.

3. Çevik

 Adından da anlaşılacağı gibi, “çevik” proje, en esnek proje yönetimi yöntemlerinden

biridir. Piyasa dinamiklerine veya müşteri ihtiyaçlarına hızla yanıt verebilmesi gereken
ekipler için tasarlanmıştır.
 Çevik yöntemde bir proje yinelemeli döngülere ya da “deparlara” bölünür. Örneğin,
yazılım sektöründe bu deparlar genellikle hem ürünün geliştirilmesini hem de kalite
denetimi testlerini kapsar.
 Çevik projeler, ekibinizin teslim edilebilir ürünler üzerinde tam denetime sahip
olmasını gerektirmeyen durumlarda esneklik sağlar. Örneğin, ilk hedefiniz projenin
çalışır durumda bir prototipini üretmekse esneklik ve müşteri geri bildirimi, katı bir
protokole bağlı kalmaktan daha önemlidir.

4. Scrum

 “Scrum”, çevik proje yönetiminin daha geniş bir kategorisidir. Yinelemeli hedeflere
ulaşmak için kısa, odaklı deparları kullanan küçük ekiplerle gerçekleştirilir.
 Bu deparlar genellikle belirlenmiş bir süre devam eder. Bu süre çoğunlukla birkaç
haftadır.
 Scrum temelde, daha kapsamlı bir projeyi yönetilebilir parçalara bölmek için
tasarlanmıştır. Ekip üyelerinin tanımlanmış rolleri, her deparın belirlenmiş hedefi ve
her deparı değerlendirmenin bir yöntemi vardır.
 Her deparın tanımlanmış bir teslim edilebilir ürünü de vardır. Depar ekibinin üyeleri
depar sırasında genellikle kısa, günlük teslimlerle ilerler ve depar sonunda bir
inceleme toplantısı yapılır.
5. Program Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği (PERT)

 “PERT” tekniği genellikle kritik yol proje yönetimiyle birlikte kullanılır. Ana hedefi,
maliyetleri ve projeyi tamamlamak için gereken süreyi azaltmak olan bir araçtır.
 Genellikle üretim veya inşaat projelerinde kullanılan PERT büyük ölçekli, görev sırası
belirlenmiş karmaşık projeler için idealdir.
 PERT’in en önemli özelliklerinden biri projenin görevlerinin ve takvimlerinin görsel
şemasıdır. Bu şema içine kullanıcılar “kritik yolu” belirleyen okları çizebilirler (bkz.
yukarıda). Bu yoldaki görevler tüm projeyi tamamlamak için gerekli olan görevlerdir.

Sizin için doğru proje yönetimi türünü seçme

Projenizin ana odağını ve ana hedeflerini belirledikten sonra sizin ve ekibinizin sorabileceği
birkaç soruya bakalım.

Projenizin dahil olduğu sektör hangisi?

 İçinde çalıştığınız dünyayı değerlendirdiğinizde belirli proje yönetimi yöntemleri

otomatik olarak elenebilir. Bazı yöntemler yazılım geliştirme için idealken bazıları yapı
inşaatı gibi büyük, sıralı projelerde kullanılmalıdır.

Takviminiz ne kadar esnek?

 Katı takvimler, kritik yol veya şelale gibi daha doğrusal proje yönetimi yöntemleri
gerektirir.
 Başlangıç ve bitiş tarihleriniz neler? Bu tarihler kesinse doğrusal proje yönetimi
yöntemleri ideal olabilir. Tarihler değiştirilebilirse ve projenin başka yönleri daha
önemliyse çevik bir yaklaşım uygun olabilir.

Bütçeniz ne kadar?

 Sabit bir bütçe sabit bir takvim gerektirir. Bu durumda kritik yol ya da şelale gibi daha
sabit bir yaklaşım seçmeniz gerekir.
 Şelale ve PERT gibi bazı proje yöntemleri daha büyük ekipler için daha uygundur.
Büyük bir ekip için bütçeniz yoksa bu yöntemleri seçmek mantıklı olmayabilir.

Nasıl ekiplerle çalışacaksınız?

  Scrum ve diğer çevik metodoloji biçimleri çok sayıda küçük ve kendi içinde iletişim
kurabilen, kendi kendini yöneten ekipler için uygundur.
 Gerekli özel roller var mı? Çevik gibi esnek yöntemler çok sayıda hareketli parçası olan
ve küçük, atik ekipler gerektiren projelerde yararlı olabilir.

Paydaşlar projeye ne kadar dahil olacak?

 Müşterileriniz veya diğer paydaşlarınız projeye dahil olacaksa ekip boyutunu,

karmaşıklığı, takvimi ve bütçeyi planlarken bu durumu dikkate almanız gerekir.
 Çevik gibi yinelemeli, dinamik bir model, geri bildirimleri sık sık denetlemeniz
gerektiğinde yararlıdır.
 Öte yandan, ekibiniz veya müşterileriniz değişime karşı dirençliyse her şeyi önceden
masa üstüne seren bir yöntem seçmeniz daha uygun olabilir.

Proje ne kadar karmaşık?

 Karmaşıklık düzeyi bütçeyi, takvimi ve ekip boyutunun yanı sıra metodolojiyi de

etkiler. Açık ve sabit gereksinimleri olan daha basit, daha kısa projeler için genellikle
şelale veya benzer, doğrusal yöntemler uygundur.
 Projenin büyümesi gerekecek mi? Büyük, karmaşık bir proje de kritik yol veya şelale
gibi çok planlı ve düzgün belgelenmiş bir yöntemden yararlanabilir.

Seçtiğiniz proje yönetimi türü ne olursa olsun, belirli bir yöntem kullanmak yararlı olabilir.
Proje yönetimi araçları hazır olduğunda karmaşık ve kaotik bir görev verimli, işbirlikçi ve
ekonomik hale gelebilir.

https://www.microsoft.com/tr-tr/microsoft-365/business-insights-ideas/resources/guide-for-project-
management#:~:text=Proje%20y%C3%B6netimi%20ba%C5%9Flang%C4%B1%C3%A7,ekonomik%20hale
%20gelebilir.

(Erişim Tarihi: 21.11.2021)