第四章：旅游资源

教师：武氏绒
旅游资源的定义

旅游资源的类型

旅游资源的功能价值
一、旅游资源的定义
1.1. 资源是什么？

（1）资源是指可被人类开发和利用的物质、能量、
知识、信息等的总称
• 存在于自然界和人类社会中

（2）资源是指自然界和人类社会中一种可以创造物
质财富和精神财富的具有一定量的财富。
• 如：土地资源、矿产资源、森林资源、海洋资源、石油资源、
人力资源、信息资源等
1.2. 旅游资源是什么？

是资源的一种，客观地存在于自然界和社会中

在国外被称做旅游吸引物（Tourist Atrractions）

指旅游地吸引旅游者的所有因素的综合
 Luật Du lịch 2017: “Tài nguyên du lịch là
cảnh quan thiên nhiên, thành phần tự nhiên
có khả năng thu hút khách du lịch; di tích
lịch sử- văn hóa, công trình lao động sáng
tạo của con người và các giá trị nhân văn
khác có thể được sử dụng nhằm thỏa mãn
nhu cầu du lịch.”
PGS.TS Trần Đức Thanh:
TNDL là giá trị vật chất, tinh thần (thẩm mỹ,
văn hóa, khoa học) của cảnh quan thiên nhiên,
các thành tạo tự nhiên, các sản phẩm do con
người hay xã hội loài người tại nên có sức hấp
dẫn đối với khách du lịch, có thể được khai
thác phục vụ cho mục đích phát tiển du lịch.
自然界和人类社会中凡是能够对旅游者产生吸引力，可以被旅游业开发利用，
并可产生经济效益、社会效益和环境效益的各种实物和因素，统称为旅游资源

旅游资源的
基本要素
旅游资源具有
非凡性和独特性，
即： 旅游资源的
人无我有 对旅游者有 开发能产生
吸引力，能 具有 不同的经济
激发人们的 可利用性 效益、社会
旅游动机 效益和环境
效益
 地质构造类 山峰、峡谷、熔岩、洞穴、沙滩、沙漠、„

江河、海洋、溪流、湖泊、瀑布、泉、
风景水体类
冰川、„

自然旅游资源 生物类 森林、草原、古树名木、珍稀动植物、„

旅游资源的类型

大气气象类 云海、雾海、海市蜃楼、日食、月食、„

宇宙景观类 太空、星体、陨石、„

考古遗迹、宗教圣地、寺庙、民族建筑、公园、
物质类
动物园、娱乐场、文化、体育建设、工艺村„
文化旅游资源
（人造）
传统文化、民俗风情、节庆、艺术表演、民
非物质类
族民舞、工艺特产、„
Bà Đen (Tây Ninh)
Thác Bạc (Sapa)
Bản Giốc (Cao Bằng)

Thác Dalanta – Đà Lạt Thác Tranh (Phú Quốc )

 美学观
赏价值

经济和
科学考
社会价
旅游资 古价值
值
源的功
能价值

艺术观 历史文
赏价值 化价值
种类 自然旅游资源 文化旅游资源

形成 天然形成的自然事物和现象 人类创造的文化事物和现象

规模

变化

分布

存在形式

功能

示例

特性

价值
种类 自然旅游资源 文化旅游资源

形成 天然形成的自然事物和现象 人类创造的文化事物和现象

规模 一般较大 一般较小

变化 一般比较缓慢 一般比较迅速

分布 野外较多 居民地较多

功能 观光旅游、生态旅游、探险旅游、度假 文化旅游、宗教旅游、休闲旅游、购物
旅游、健身、体育旅游等 旅游、会议旅游、商务旅游等
示例 山体、水域、野生动物群、天文奇观、 历史古迹、园林、工艺品、表演艺术、
自然遗迹等 民俗、宗教礼仪等
特性 多样性、审美性

季节性、地域性 文化性、可创造性、可移动性

价值 美学观赏价值、科学考古价值 历史文化价值、艺术观赏价值
世界遗产
世界遗产是什么？
人类罕见的、
无法替代的
指被联合国教科文 全人类公认的具
组织和世界 有突出意义和普
遗产委员会确认 遍价值

文物古迹及
自然景观
世界遗产标志

中央的正方
形是人类创
造的形状
象征全世界，
亲密相连 象征着要进
行保护

圆圈代表
大自然
世界遗产分类
世界遗产类型
(1121项)

文化与自然混合遗产,
世界文化遗产 世界自然遗产 简称“混合遗产”、“复
合遗产”、“双重遗产”。

869项 213项 39 项

截至2019年7月10日的数据
中国拥有世界遗产55项，总数和意大利并列位居世界第一
越南拥有世界遗产8项
 其他遗产类型
世界记忆 Chương trình ký ức Thế
人类非物质文化遗产 Di sản văn hóa
giới (Di sản tư liệu thế giới)
phi vật thể đại diện của nhân loại
“非物质文化遗产”包括以下方面：
• 世界记忆文献遗产是世界文化遗
• 1. 口头传统和表现形式，包括作为非物
质文化遗产媒介的语言； 产保护项目的延伸，但严格来说
• 2. 表演艺术； 并不属于“世界遗产”范畴。侧
• 3. 社会实践、仪式、节庆活动； 重于文献记录，包括博物馆、档
• 4. 有关自然界和宇宙的知识和实践； 案馆、图书馆等文化事业机构保
• 5. 传统手工艺。 存的任何介质的珍贵文件、手稿、
• Tín ngưỡng thờ Mẫu, dân ca ví giặm Nghệ 口述历史的记录以及古籍善本等。
Tĩnh, dân ca Quan họ, nhã nhạc cung đình
Huế, ca trù, hát xoan, tín ngưỡng thờ cúng • Mộc bản triều Nguyễn, bia tiến sỹ
Hùng Vương, Hội Gióng, đờn ca tài tử Văn Miếu, Châu bản triều Nguyễn
Nam Bộ, không gian văn hóa cồng chiêng
Tây Nguyên, …
世界记忆文献
阮朝木板 阮朝朱版
世界遗产的评定标准
• 世界遗产的评定标准主要依据《保护世界文化和自然遗产公约》

世界遗产委员会 Ủy ban di sản thế giới

对各国
提名的 国际古迹遗址理事会 （ICOMOS）Hội đồng quốc tế về
遗产遗 Di tích và Di chỉ
址进行
考察的 世界自然保护联盟（IUCN）Hiệp hội Bảo tồn thiên
组织 nhiên thế giới
世界遗产的申请条件 （文化遗产）
提名的遗产必须具有‘突出的普世价值’以及至少满足以下十项基准之一：

• 1、表现人类创造力的经典之作。
• 2、在某期间或某种文化圈里对建筑、技术、纪念性艺术、城镇规划、景
观设计之发展有巨大影响，促进人类价值的交流。
• 3、呈现有关现存或者已经消失的文化传统、文明的独特或稀有之证据。
• 4、关于呈现人类历史重要阶段的建筑类型，或者建筑及技术的组合，或
者景观上的卓越典范。
• 5、代表某一个或数个文化的人类传统聚落或土地使用，提供出色的典范
－特别是因为难以抗拒的历史潮流而处于消灭危机的场合。
• 6、具有显著普遍价值的事件、活的传统、理念、信仰、艺术及文学作品，
有直接或实质的连结（世界遗产委员会认为该基准应最好与其他基准共同
使用）。
(i)Là một kiệt tác của tài năng sáng tạo của con người, hoặc
(ii) Thể hiện sự thay đổi quan trọng các giá trị của nhân loại trong một khoảng thời gian
hoặc trong một vùng văn hóa của thế giới, sự phát triển của kiến trúc hay kỹ thuật, nghệ
thuật xây dựng, quy hoạch đô thị và thiết kế phong cảnh, hoặc
(iii) Là bằng chứng duy nhất hoặc hiếm có nhất về một truyền thống văn hóa hoặc một
nền văn minh đang tồn tại hoặc đã biến mất, hoặc
(iv) Là ví dụ điển hình về một kiểu xây dựng, kiến trúc, kỹ thuật, hoặc cảnh quan minh
họa cho một giai đoạn quan trọng của lịch sử nhân loại, hoặc
(v) Là ví dụ điển hình của một khu định cư truyền thống, đại diện cho một hoặc một số nền
văn hóa, đặc biệt khi nền văn hóa đó đang có nguy cơ bị tàn phá trước tác động của
những thay đổi không thể tránh được, hoặc
(vi) Gắn bó trực tiếp hoặc rõ ràng với những sự kiện hoặc truyền thống, tư tưởng hoặc tín
ngưỡng, hoặc với những tác phẩm văn học và nghệ thuật có ý nghĩa phổ biến (tiêu chí
này chỉ dùng cho những hoàn cảnh đặc biệt và kết hợp với những tiêu chí khác).
世界遗产的申请条件 （自然遗产）
提名的遗产必须具有‘突出的普世价值’以及至少满足以下十项基准之一：

• 7、包含出色的自然美景与美学重要性的自然现象或地区。
• 8、代表生命进化的纪录、重要且持续的地质发展过程、具有意
义的地形学或地文学特色等的地球历史主要发展阶段的显著例子。
• 9、在陆上、淡水、沿海及海洋生态系统及动植物群的演化与发
展上，代表持续进行中的生态学及生物学过程的显著例子。
• 10、拥有最重要及显著的多元性生物自然生态栖息地，包含从保
育或科学的角度来看，符合普世价值的濒临/bin1/绝种动物种。
• (i) Là vídụ điển hình cho một giai đoạn quan trọng trong lịch sử phát triển của Trái
Đất, bao gồm nguồn gốc cuộc sống, những quá trình biến đổi quan trọng diễn ra
trong sự biến đổi của địa hình, những nét đặc trưng của sự hình thành hoặc biến
đổi tự nhiên của các thành tạo, hoặc
• (ii) Là ví dụ điển hình, đại diện cho những quá trình mang tính sinh thái và sinh
học quan trọng đang diễn ra trong sự phát triển liên tục của hệ sinh thái trên cạn,
hệ sinh thái nước ngọt, hệ sinh thái miền duyên hải và hệ sinh thái biển và của
những quần thể động thực vật, hoặc
• (iii) Bao gồm những hiện tượng hoặc những vùng tự nhiên đặc biệt nhất có những
thắng cảnh tự nhiên hiếm có và có giá trị thẩm mỹ, hoặc
• (iv) Bao gồm những môi trờng sống tự nhiên quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất
cho việc bảo tồn tính đa dạng sinh học, trong đó, có các loài động thực vật đang có
nguy cơ bị tuyệt chủng dưới góc độ khoa học và bảo tồn.
世界遗产的申请条件（文化与自然混合遗产）

• 按照《实施保护世界文化与自然遗产公约的
操作指南》，只有同时部分满足《保护世界
文化和自然遗产公约》中关于文化遗产和自
然遗产定义的遗产项目才能成为文化与自然
混合遗产。
 世界遗产的申报程序
把本土上具有 从预备名单 把填写好的提
签署《世界遗产公约》， 突出普遍价值 中筛选要列 名表格寄给联
保证保护该国的文化和自然遗产, 的文化和自然 入《世界遗 合国教科文组
成为缔约国 遗产列出一个 产名录》的 织世界遗产中
预备名单 遗产 心

UNESCO世界遗
由21名成员组成 世界遗产委员会 世界自然保
专家到现场 产中心检查后
的世界遗产委员 主席团的7名成 护联盟和国
评估遗产的 送交世界自然
会最终决定入选、 员审查提名评估 际古迹遗址
保护和管理 保护联盟和国
推迟入选或淘汰 报告，并向委员 理事会提交
情况。 际古迹遗址理
的名单 会提交推荐名单 评估报告
事会评审
越南世界遗产

• 下龙湾
自然遗产 • 风芽-格榜国家公园

• 顺化古都遗迹群
• 升龙皇城遗迹
文化遗产 • 胡朝城
• 会安古镇
• 美山圣地 （美山占塔遗迹群）

文化与自然混合遗产 • 长安名胜群
中国世界遗产
• 截至2019年7月10日，
• 中国已有55项世界遗产列入《世界遗产名录》，
• 世界文化与自然混合遗产4项、
• 世界自然遗产14项、
• 世界文化遗产37项（其中包含世界文化景观5项）。
• 中国已有世界遗产项目总数为55项，与意大利并列位居世界第一。
中国世界文化遗产

长城 1987.12
 明清皇宫
（北京故宫，
北京，
1987.12；
沈阳故宫，
辽宁沈阳，
2004.7.1）
布达拉宫（西藏
拉萨, Lhasa
1994.12）
Cung điện Potala
庐山（江西九江，
1996.12.6）
 丽江古城
（云南丽江，
1997.12）
龙门石窟（河南
洛阳，2000.11）
 开平碉楼与村落
（广东江门，
2007.6.28）
Khai Bình Điêu Lâu (kiến trúc
Tháp Canh)
中国世界自然遗产
九寨沟（四川阿坝，
1992.12.7）
（四川成都、雅安、阿坝/ba4/、甘孜/zi1/，2006.7.12）
新疆天山（新疆，
2013.6.21）
中国世界文化与自然混合遗产

泰山（山东泰安，1987.12） 黄山（安徽黄山，1990.12）

峨眉山-乐山大佛（四川乐山，1996.12） 武夷山（福建南平，1999.12；江西上饶，2017.7.10）
Thankyou