‫‪10/23/2010‬‬

‫تٌام خذا‬
‫داًطگاُ دسیاًَسدی ٍ ػلَم دسیایی چاتْاس‬
‫داًطکذُ هٌْذسی دسیا‬
‫گشٍُ هٌْذسی الکتشًٍیک ٍ هخاتشات دسیایی‬

‫اصول مهندسی دریایی ‪1‬‬

‫هذسس‪ :‬اتَرس اتشاّیوی‬

‫ًوشُ تٌذی دسس اغَل هٌْذسی دسیایی ‪:‬‬

‫هیاًتشم ‪ً 8 :‬وشُ‬
‫پایاى تشم ‪ً 11 :‬وشُ‬
‫حضَس ٍ غیاب ‪ً 1 :‬وشُ‬

‫ًوشُ حضَس ٍ غیاب فقط تِ داًطجَیاًی تؼلق هی گیشد کِ‬

‫حذاکثش یک جلسِ غیثت داضتِ تاضٌذ‪.‬‬

‫حضَس ٍ غیاب طثق آئیي ًاهِ آهَصش اًجام خَاّذ ضذ ٍ غیثت‬

‫تیص اص حذ هجاص هٌجش تِ حزف دسس خَاّذ ضذ‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫آ شنایی با انواع کشتی اه‬

‫کطتیْا اص ًظش ًَع فؼالیتی کِ اًجام هی دٌّذ تِ دٍ دستِ اغلی‬

‫تقسین هی ضًَذ‪:‬‬

‫اًَاع کشتی ّا‬

‫کطتی ّای ًظاهی‬ ‫کطتی ّای تجاسی‬

‫ّش یک اص ایي گشٍُ ّای اصلی خَد شاهل تقسین بٌذی ّایی هی باشذ‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کطتیْای تجاسی)‪ : (Merchant Ships‬کشتیْایی کِ بِ هٌظَس حول باس یا‬

‫هسافش یا اسائِ خذهات هَسد استفادُ هی شًَذ‪.‬‬
‫ّذف ًْایی ایٌگًَِ کشتی ّا‪ ،‬کسة دسآهذ بشای هالک کشتی هی باشذ‪.‬‬

‫کشتیْای تجاسی بِ سِ دستِ اصلی تقسین هی شًَذ‪:‬‬

‫‪-1‬کشتیْای باسی ) ‪( Cargo ships‬‬
‫‪-2‬کشتیْای هسافشبشی ) ‪( Passenger ships‬‬
‫‪ -3‬کشتی ّای خاص ) ‪( Special Purpose Ships‬‬

‫کطتیْای تاسی‪ :‬تشای حول تاس تیي تٌادس هختلف هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪.‬‬

‫اًَاع باس کشتی‬

‫باس هایغ‬ ‫باس خشک‬

‫‪ -1‬کطتی ّای حول تاس ػوَهی )‪(General cargo ships‬‬ ‫کطتیْای‬

‫‪ -2‬کطتی ّای فلِ تش )‪(Bulk carrier‬‬ ‫حول تاس‬
‫‪ -3‬کطتی ّای کاًتیٌشتش )‪(Container ships‬‬ ‫خطک‬
‫‪-4‬کطتی ّای حول ٍسایل ًقلیِ )‪(Roll-on/Roll-off‬‬ ‫)‪(Dry Cargo‬‬

‫‪3‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کطتیْای حول تاس ػوَهی‪ :‬بشای حول اًَاع کاالّای ػوَهی (با بستِ بٌذی‬
‫ّای هختلف) هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪.‬‬

‫تاسگیشی ٍ تخلیِ تَسط‬

‫جشثقیلْای خَد کطتی یا‬
‫جشثقیلْای اسکلِ اًجام‬
‫هی ضَد‪.‬‬

‫ایي کطتی ّا هؼوَال داسای چٌذ ػشضِ تَدُ کِ ّش ػشضِ تِ چٌذ قسوت هجضا تقسین‬
‫هی ضَد‪ .‬ایي کاس تاػث هی ضَد تتَاى کاالّای هتٌَػی سا تا کطتی حول کشد‪.‬‬
‫دس غَستی کِ ایي کطتیْا دس صهاًْای هطخع تیي تٌادس خاظ تشدد ًوایٌذ تِ آًْا‬
‫‪ Cargo Liner‬گفتِ هی ضَد‪ .‬دس غیش ایٌػَست تِ آًْا کطتی ّای تاسی تا‬
‫هسیشّای ًاهٌظن یا ‪ Tramps‬گفتِ هی ضَد‪.‬‬

‫فلِ تشّا )‪ :(Bulk Carriers‬بشای حول باسّای فلِ هاًٌذ رغال سٌگ‪،‬‬
‫سٌگ آّي‪ ،‬غالت‪ ،‬شکش ٍ ‪ ...‬هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪ .‬ایي کشتیْا‬
‫داسای یک ػشضِ ّستٌذ ٍ حجن کشتی بِ تؼذادی اًباس تقسین هی شَد‬
‫کِ هی تَاى باسّای هختلف سا دس آًْا باسگیشی کشد‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫تاسگیشی ٍ تخلیِ تاس تَسط تسوِ ًقالِ‪ ،‬چٌگک یا پوپْای‬

‫هکطی خاظ اًجام هی ضَد‪.‬‬

‫کطتیْای کاًتیٌشتش‪ :‬تشای حول تاسّای کاًتیٌشی استفادُ هی ضَد‪.‬‬

‫اهشٍصُ حذٍد ‪ 90‬دسغذ کاالّای غیش‬

‫فلِ تَسط کاًتیٌشتشّا جاتجا هی ضَد‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کاًتیٌشّا دسٍى اًثاسّا ٍ تش سٍی ػشضِ تاسگیشی هی ضًَذ‪.‬‬

‫کاًتیٌشتشّا تٌْا کطتیْایی ّستٌذ کِ تاس تش سٍی ػشضِ ًیض تاسگیشی‬
‫هی ضَد‪.‬‬

‫هضایای کطتیْای کاًتیٌشتش‪:‬‬

‫‪ -1‬باسگیشی ٍ تخلیِ سشیغ دس بٌادس‬
‫‪ -2‬استفادُ بْیٌِ اص حجن کشتی‬

‫اًذاصُ استاًذاسد کاًتیٌشّا‪:‬‬

‫)‪Twenty-foot Equivalent Unit (TEU‬‬

‫‪1 TEU :‬‬ ‫‪L =20 ft.‬‬

‫‪W =8 ft.‬‬
‫‪H =8.5 ft.‬‬

‫‪2 TEU or FEU: L =40 ft.‬‬

‫‪W =8 ft.‬‬
‫‪H =8.5 ft‬‬

‫دس ایشاى‪ ،‬تؼذاد کل کاًتیٌشّای جاتجا ضذُ دس سال ‪ 1388‬حذٍد ‪3‬‬

‫هیلیَى ‪ TEU‬تَدُ است‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫اًَاع کطتیْای کاًتیٌشتش اص ًظش اًذاصُ‪:‬‬

‫‪ : Feeder‬ظشفیت ایي کطتی ّا کوتش اص‪ TEU 1000‬هی تاضذ ٍ تشای اًتقال‬
‫کاًتیٌش اص تٌادس کَچک تِ تٌادس هشکضی)‪ ٍ (Hub‬تالؼکس استفادُ هی ضًَذ‪.‬‬

‫‪ :Handy Size‬ظشفیت ایي کطتی ّا تیي ‪ 1000‬تا ‪ TEU 3000‬هی تاضذ‪.‬‬

‫‪ : Panamax‬ظشفیت ایي کطتی ّا تیي‪ 3000‬تا ‪ TEU 4000‬هی تاضذ‪.‬‬

‫‪ : Post Panamax‬ظشفیت ایي کطتی ّا تیطتش اص ‪ TEU 4000‬هی تاضذ‪.‬‬

‫تاسگیشی ٍ تخلیِ کاًتیٌشّا‪:‬‬

‫دس کشتیْای کاًتیٌشبش با ظشفیت باال‪ ،‬اص جشثقیلْای بٌذس بشای تخلیِ ٍ‬ ‫‪‬‬
‫باسگیشی استفادُ هی شَد‪ .‬اها دس کاًٌتیٌشبشّای با ظشفیت کوتش اص‬
‫‪ 3000 TEU‬اغلب اص جشثقیلْای خَد کشتی بشای باسگیشی ٍ تخلیِ‬
‫استفادُ هی شَد‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫تضسگتشیي کطتی کاًتیٌشتش ساختِ ضذُ دس جْاى‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫طَل ‪ 397 :‬هتش‬
‫ػشؼ‪ 56 :‬هتش‬
‫آتخَس ‪ 15.5 :‬هتش‬
‫استفاع ‪ 30 :‬هتش‬
‫ظشفیت ‪15200 TEU :‬‬

‫کطتیْای حول ٍسایل ًقلیِ ‪(RO-RO Ships) :‬‬

‫بشای حول ٍسایل ًقلیِ چشخذاس (اتَهبیل‪،‬کاهیَى‪ ،‬تشیلش ٍ ‪) ...‬هَسد استفادُ‬
‫قشاس هی گیشد‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫ٍسایل ًقلیِ تَسط سطَح ضیثذاسی کِ دس‬

‫پاضٌِ یا کٌاسُ کطتی تؼثیِ ضذُ است‪ٍ ،‬اسد کطتی هی ضًَذ‪.‬‬

‫وسایل نقلیه پس از ورود به کشتی از طریق سطوح شیبذار بین عرشه ها یا‬
‫توسط آسانسورهای مخصوص به عرشه های مختلف منتقل می شونذ‪.‬‬

‫‪9‬‬
 10/23/2010

: ‫سایس بندی کشتیهای حمل بار خشک بر حسب وزن بار‬

1- Handy size: 28,000-40,000 tons

2- Handymax: 40,000-50,000 tons
3- Panamax: Largest size which transverse Panama canal. (B=32 m)
4- Capesize: Larger than 160,000 tons

: ‫کطتیْای حول تاس هایغ‬

(Tankers) ‫ کشتی ّای ًفتکش‬- 1 ‫کطتیْای‬

(Chemical carriers) ‫ کشتی ّای حول هَاد شیویایی‬- 2 ‫حول تاس‬
(LNG & LPG carriers) ‫ کشتی ّای حول گاص هایغ‬- 3 ‫هایغ‬

10
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫ًفتکص ّا ‪:‬‬
‫تشای حول ًفت خام اص تٌادس ًضدیک تِ هیادیي ًفتی تِ پاالیطگاُ ّا استفادُ هی ضَد‪.‬‬
‫ًفتکطْا دس سال ‪ 2005‬حذٍد ‪ 2.5‬هیلیاسد تي ًفت خام سا دس جْاى جاتجا کشدًذ‪.‬‬

‫‪Length‬‬ ‫‪458.45 m‬‬

‫‪The largest Tanker in The World:‬‬
‫‪Beam‬‬ ‫‪68.8 m‬‬
‫‪Knock Nevis‬‬
‫‪Draft‬‬ ‫‪29.8 m‬‬
‫‪Deadweight 564,650 tones.‬‬

‫کطتیْای حول هَاد ضیویایی‪:‬‬

‫ایي کشتیْا بشای حول هَاد شیویایی اص پاالیشگاُ ّا بِ بٌادس هختلف‬ ‫‪‬‬

‫استفادُ هی شًَذ‪.‬‬
‫‪ ‬اسیذ‪ ،‬الکل‪ ،‬سٍغٌْا ٍ سایش هَاد پتشٍشیوی تَسط ایي کشتیْا حول هی شَد‪.‬‬
‫‪ ‬بذلیل سوی ٍ قابل اشتؼال بَدى باسّای شیویایی قَاًیي ٍ آییي ًاهِ ّای‬
‫بسیاسسختگیشاًِ ای بشای ایي ًَع کشتیْا ٍجَد داسد‪.‬‬

‫ٍصى ایي کطتیْا تیي ‪ 3000‬تا‬

‫‪ 25000‬تي هی تاضذ‪.‬‬

‫‪11‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کطتیْای حول گاص هایغ‪:‬‬

‫بشای حول هشتقات گاص طبیؼی دس دهای پاییي ٍ یا تحت فشاس استفادُ هی شَد‪.‬‬

‫‪‬‬ ‫)‪Liquified Petroleom Gas (LPG‬‬

‫پشٍپاى ٍ تَتاى دس دهای ‪ -42‬تا ‪ -5‬دسجِ ساًتیگشاد‬

‫‪‬‬ ‫)‪Liquified Natural Gas (LNG‬‬
‫هتاى ٍ اتاى دس دهای ‪ -165‬دسجِ ساًتیگشاد‬

‫• ػایق تٌذی هخاصى ایي کطتیْا داسای اّویت صیادی هی تاضذ‪.‬‬

‫سایس بندی کشتیهای حمل بار مایع بر حسب وزن بار‪:‬‬

‫‪1- Aframax :70,000 - 120,000 Tons.‬‬

‫‪2- Suezmax : The Largest size which can transverse Suez Canal.‬‬
‫‪3- Very Large Crude Carrier (VLCC) :200,000 - 300,000 Tons‬‬
‫‪4- Ultra Large Crude Carrier (ULCC) : >300,000 Tons‬‬

‫‪12‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کانال سوئز‪:‬‬
‫آبراهی است بیه دریای سرخ ي‬
‫دریای مذیتراوه به طًل ‪160‬‬
‫کیلًمتر که کمتریه عرض آن‬
‫حذيد ‪ 60‬متر می باشذ‪ .‬ساخت‬
‫ايلیه ایه کاوال تًسط داریًش‬
‫هخامىشی اوجام گرفت ي سپس‬
‫یک مهىذس فراوسًی آن را‬
‫تکمیل کرد‪.‬‬

‫کشتیْای هسافشبشی‪ :‬بشای جابجایی هسافش بیي بٌادس هختلف ٍ حتی کشَسّای‬
‫هختلف هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪.‬‬

‫اًذاصُ ایي کشتیْا هی تَاًذ اص قایقْای هسافشبشی (‪ ) Ferries‬تا کشتیْای تفشیحی غَل پیکش‬ ‫‪‬‬
‫)‪ (Cruise Ships‬هتغیش باشذ‪.‬‬

‫‪13‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫اص آًجا کِ هذت سفش ایي کشتیْا هوکي است طَالًی باشذ‪،‬ایي‬
‫کشتیْا داسای اًَاع اهکاًات جْت آسایش ٍ تفشیح هسافشاى هی باشٌذ‪.‬‬

‫تضسگتشیي کطتی هسافشتشی دًیا‪:‬‬

‫‪Oasis Of The Seas‬‬
‫طَل‪ 360 :‬هتش‬
‫ػشؼ‪ 47 :‬هتش‬
‫استفاع‪ 65 :‬هتش‬
‫آتخَس‪ 9.3 :‬هتش‬
‫سشػت‪ 22 :‬گشُ دسیایی‬
‫تؼذاد هسافش‪ً 6296 :‬فش‬
‫تؼذاد خذهِ‪ً 2165 :‬فش‬

‫هتَسط ّضیٌِ هسافشت‬

‫ّفت سٍصُ تا ایي کطتی‬
‫تقشیثاً ‪ 1000‬دالس است‪.‬‬

‫‪14‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫کطتیْای خاظ‪Special Purpose Ships :‬‬

‫کشتیْایی کِ بشای اًجام کاس یا اسائِ خذهات خاص هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪.‬‬
‫‪-1‬یذک کص ّا‬
‫‪pilot Boat - 2‬‬
‫‪ -3‬قایق اهذاد‬
‫‪-4‬کطتیْای تحقیقاتی‬
‫‪-5‬کطتی ّای هاّیگیشی‬

‫یذک کص ّا ‪ٍ :‬ظیفِ جابجایی ٍ هاًَس کشتی ّای بضسگتش دس بٌذسگاُ‬

‫سا بش ػْذُ داسًذ‪ .‬ایي کاس هی تَاًذ با کشیذى یا ّل دادى کشتیْا اًجام‬
‫بگیشد‪.‬‬
‫یذک کش ّا بشخالف اًذاصُ کَچکی کِ‬
‫داسًذ‪ ،‬داسای قذست باالیی هی باشٌذ ٍ‬
‫هی تَاًٌذ کشتی ّای بضسگ سا بشاحتی‬
‫حشکت دٌّذ‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫قایق ساٌّوا )‪(Pilot boat‬‬

‫بشای ّذایت ٍ ساٌّوایی کشتیْا دس بٌادس هَسد استفادُ قشاس هی گیشًذ‪.‬‬

‫قایق اهذاد‪ٍ :‬ظیفِ کوک سساًی بِ شٌاٍسّا ٍافشادی کِ بش سٍی دسیا‬ ‫‪‬‬
‫دچاس هشکل شذُ اًذ سا بش ػْذُ داسد‪.‬‬
‫کطتیْای تحقیقاتی‪ :‬بشای اًجام تحقیقات هختلف اص قبیل‬ ‫‪‬‬
‫تحقیقات بش سٍی آبضیاى‪ ،‬بستش دسیا ٍ ‪ ...‬هَسسد استفادُ قشاس هی گیشد‪.‬‬
‫کطتی ّای غیادی‪ :‬بشای صیذ اًَاع هَجَدات دسیایی اص قبیل‬ ‫‪‬‬
‫هاّی ٍ هیگَ هَسد استفادُ قشاس هی گیشد‪.‬‬

‫‪16‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫اًَاع کطتی ّای ًظاهی‬

‫اًَاع کشتی ّای ًظاهی‪:‬‬

‫‪ً -1‬اٍ َّاپیوابش‬
‫‪ -2‬سصهٌاٍ‬
‫‪ً -3‬اٍشکي‬
‫‪ -4‬فشیگیت‬
‫‪ً -5‬اٍچِ‬

‫کشتی ّای ًظاهی کشتیْایی کِ ّذف آًْا دفاع اص کشَس ٍ یا حولِ بِ ًیشٍّای‬
‫هْاجن هی باشذ‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫ًاٍَّاپیواتش ‪Aircraft Carrier‬‬

‫‪ ‬بضسگتشیي شٌاٍس ًظاهی‬
‫‪ ‬یک فشٍدگاُ ًظاهی شٌاٍس است کِ تؼذاد صیادی َّاپیوای جٌگٌذُ سا بش سٍی خَد جای هی‬
‫دّذ‪ .‬بشای حول کشدى ٍ پَشش دادى َّاپیواّا ٍ ّلیکَپتشّای جٌگی طشاحی شذُاست‪.‬‬
‫‪ٍ ‬صى ایي شٌاٍس بیش اص ‪ّ100‬ضاس تي ٍ طَل آى بیش اص‪ 300‬هتش است‪.‬‬
‫ًاٍ َّاپیواتش‪ ،‬گشاًقیوت تشیي کطتی‬
‫جٌگی هی تاضذ کِ قیوت آى هی‬
‫تَاًذ تِ چٌذ هیلیاسد دالس تشسذ‪.‬‬

‫• ًاٍ َّاپیوابش داسای دٍ ػششِ است‪:‬‬

‫• ‪-1‬یک ػششِ دس ساستای طَلی شٌاٍس‪ :‬بشای پشٍاص َّاپیوا‬
‫• ‪-2‬یک ػششِ هایل ‪ :‬بشای فشٍد َّاپیوا‬

‫‪18‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫تشای کاّص ضتاب َّاپیوا دس ٌّگام فشٍد اص چٌذ کاتل تشهض استفادُ هی ضَد‪.‬‬
‫تشای سسیذى تِ سشػت تاال ٌّگام تلٌذ ضذى َّاپیوا اص فالخي یا ضتاب دٌّذُ‬
‫استفادُ هی ضَد‪.‬‬

‫سصهٌاٍ ‪Cruiser‬‬
‫کشتی ًظاهی کِ ٍصى آى بیي ‪ 6000‬تا ‪ 15000‬تي است ٍ داسای تسلیحات سٌگیي ٍ صسّی‬
‫قذستوٌذ است‪ .‬سصهٌاٍّا بضسگتشیي شٌاٍسّای جٌگٌذُ ّستٌذ ٍ ٍظیفِ آًْا حفاظت‬
‫ًاٍگاىّا اص حوالت َّایی ٍ حولِ ًاٍشکٌْای دشوي هی باشذ‪.‬‬

‫‪19‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫ًاٍضکي‪Destroyer‬‬

‫داسای ابؼاد کَچکتش اص سصهٌاٍ بَدُ ٍ داسای قابلیت تحشک ٍ هاًَسپزیشی باالیی‬ ‫‪‬‬
‫ّستٌذ‪.‬‬
‫ٍظیفِ ًاٍشکي ّا ‪ :‬اسکَست ًاٍگاى ًظاهی بخصَص ًاٍّای َّاپیوابش ٍ سصهٌاٍّا ٍ‬ ‫‪‬‬
‫دفاع دس هقابل قایقْای اطدسافکي ‪ ،‬صیشدسیایی ّا ٍ َّاپیواّا هی باشذ‪.‬‬
‫با تَجِ بِ تسلیحات هتٌَع ٍ هاًَسپزیشی باال‪ ،‬ػاهل اصلی پشتیباًی ٍ اسکَست‬ ‫‪‬‬
‫ًاٍگاى بخصَص دس بشابش صیشدسیایی ّا ّستٌذ‪.‬‬

‫ًاٍضکي جواساى‪ً :‬خستیي ًاٍشکي ساخت ایشاى‬

‫طول‪ 94 :‬متر‬
‫عرض‪ 10 :‬متر‬
‫ارتفاع‪ 3.1 :‬متر‬
‫وزن حداقل‪ 1400 :‬تن‬
‫سرعت‪ 28 :‬گره دریای ی‬

‫‪20‬‬
 ‫‪10/23/2010‬‬

‫فشیگیت ‪Frigate‬‬
‫بشای اسکَست ًاٍشکٌْا ٍ ًاٍگاى دسیایی هخصَصاً دس هقابل صیش دسیایی ّا دس هسافتْای‬ ‫‪‬‬
‫ًضدیک بکاس هی سًٍذ‪.‬‬
‫داسی بذًِ کشیذُ ٍ باسیک بَدُ ٍ سشػت حشکت بسیاس باالیی داسًذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ًاٍچِ ‪Corvette‬‬
‫ًَػی شٌاٍس ًظاهی کَچکتش اص فشیگیت با تٌاط ‪ 500‬تا ‪ 2000‬تي هی باشذ کِ داسای‬ ‫‪‬‬
‫سالح سبک ٍ قابلیت هاًَس تحشک باال هی باشذ‪.‬‬
‫بشای هحافظت اص کاسٍاى کشتی ّای تجاسی دس هقابل صیشدسیایی ّا‪َّ ،‬اپیوا ٍ کشتی‬ ‫‪‬‬
‫ّای دشوي بکاس هی سٍد‪.‬‬

‫‪21‬‬