‫‪a‬‬

‫پمپ ها و کمپرسورها‬
‫تهیه و تنظیم‪ :‬سجاد فالح کاظمی‬
‫پائیز‪90‬‬

‫‪1‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫هنبثع‬
‫]‪[1‬دٕخ ‪ ٚ‬وٕذشػ‪ٛ‬س‪،‬غالٔشهب سال‪ٚ‬سی‪ ،‬ؿشوز ّٔی ٘فز ٔ‪ٙ‬بًك ٘فز خیض خ‪ٛٙ‬ة‪ٔ،‬شوضآٔ‪ٛ‬صؽ ف‪ ٖٛٙ‬ؿ‪ٟ‬یذ‬
‫ٔدذصاد‪ ،ٜ‬لؼٕز آٔ‪ٛ‬صؽ ٔىب٘یه ‪ ٚ‬س‪ٛ‬سثیٗ‪ٟٔ ،‬شٔب‪85 ٜ‬‬
‫‪[2] Pump Handbook, Igor J. Karrasik, Third edition‬‬
‫]‪[3‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ٟٙٔ،‬ذع ٔ‪ٟ‬ذی ٘لشآصادا٘ی‪،‬اداس‪ ٜ‬آٔ‪ٛ‬صؽ ؿشوز دبالیؾ ٘فز اكف‪ٟ‬بٖ‬
‫]‪ٔ[4‬جب٘ی دٕخ‪ ،‬ؿشوز س‪ ٜ‬آ‪ٚ‬ساٖ ف‪ ٖٛٙ‬دشش‪ٚ‬ؿیٕی‪،‬‬
‫‪[5] Compressor Handbook, McGraw-Hill Publications, 2001‬‬

‫‪2‬‬
 ‫فصل ‪1‬‬
‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬
‫‪ ‬دثی‬
‫‪ ‬ا٘‪ٛ‬اّ ا٘شطی‬
‫ا٘شطی فـبسی(‪ٞ‬ذ ا٘شطی فـبسی ‪ٞ ،‬ذ اػشبسیه)‬
‫ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی(‪ٞ‬ذ ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی‪ٞ ،‬ذ دی‪ٙ‬بٔیه)‬
‫ا٘شطی دشب٘ؼیُ(‪ٞ‬ذ ا٘شطی دشب٘ؼیُ)‬
‫افز ا٘شطی ٘بؿی اص اكٌىبن (‪ٞ‬ذ افز ا٘شطی‬
‫٘بؿی اص اكٌىبن)‬
‫‪ٞ‬ذ وّی ػیبَ‬
‫‪ ‬اك‪ َٛ‬حبوٓ ثش خشیبٖ ػیبالر‬
‫اكُ ثمبی خشْ‬
‫اكُ ثمبی ا٘شطی(ساثٌ‪ ٝ‬ثش٘‪ِٛ‬ی)‬
‫اكُ ثمبی ٔ‪ٙٔٛ‬ش‪(ْٛ‬لب٘‪ ٖٛ‬د‪٘ ْٚ‬ی‪ٛ‬س‪)ٖٛ‬‬
‫لب٘‪ ٖٛ‬ػ‪٘ ْٛ‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬
‫حُ چ‪ٙ‬ذ ٔثبَ‬
‫‪ ‬وب‪ٚ‬یشبػی‪ٖٛ‬‬
‫سٔشیف وب‪ٚ‬یشبػی‪ٖٛ‬‬
‫ٓ‪ٛ‬أُ ٔ‪ٛ‬ثش دس ایدبد وب‪ٚ‬یشبػی‪ٖٛ‬‬
‫س‪ٚ‬ؽ ‪ٞ‬بی خّ‪ٌٛ‬یشی اص وب‪ٚ‬یشبػی‪ٖٛ‬‬
‫س‪ٚ‬ؽ سؼز وب‪ٚ‬یشبػی‪ٖٛ‬‬
‫‪ٞ ‬ذ خبِق ٔىؾ(‪)NPSH‬‬ ‫‪3‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫زثی(‪)flow rate‬‬
‫سٔشیف دثی‬ ‫‪‬‬

‫دس خي ِ‪ٓ  ِٝٛ‬جبسسؼز اص حدٕی اص ٔبیْ و‪ ٝ‬دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ اص ػٌح ٔمٌْ ِ‪ٓ ِٝٛ‬ج‪ٛ‬س ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫دس دٕخ‪ٓ ‬جبسسؼز اص حدٕی اص ٔبیْ و‪ ٝ‬دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ س‪ٛ‬ػي دٕخ خبثدب ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫دس ٔ‪ٛ‬سد دٕخ‪ ،‬دثی ‪ُ ،‬شفیز(‪٘ )capacity‬یض ٘بٔیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫دثی داسای ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫ٔشش ٔىٔت ثش ػبٓز(‪)m3/hr‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔشش ٔىٔت ثش ثب٘ی‪)m3/s(ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪x‬‬ ‫ِیشش ثش ثب٘ی‪)lit/hr(ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫ٌبِٗ ثش دلیم‪)GPM( ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪V Ax‬‬
‫‪Q ‬‬ ‫‪ Av‬‬ ‫ٌبِٗ ثش ثب٘ی‪)GPS) ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫ثشای دثی ٔی س‪ٛ‬اٖ س‪ٚ‬اثي س‪ٚ‬ثش‪ ٚ‬سا ٘‪ٛ‬ؿز و‪ ٝ‬دس آٖ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ V‬حدٓ ػیبَ ٓج‪ٛ‬سی دس صٔبٖ ‪t‬‬ ‫‪t‬صٔبٖ‬ ‫‪Q‬دثی‬

‫‪ v‬ػشٓز‬ ‫‪ٔx‬ؼبفز دیٕ‪ٛ‬د‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬س‪ٛ‬ػي ػیبَ دس صٔبٖ ‪t‬‬
‫سجذیُ ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔ‪1 lit=1000 cm3=10-3 m3 1 gal(US) = 3.785 lit 1hr=3600s :ٟٓ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪4‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪1 inch=2.54 cm‬‬ ‫‪1 ft=12 inches=30.48 cm‬‬ ‫‪1bbl=5.615ft3‬‬ ‫سجذیُ ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔ‪:ٟٓ‬‬
‫ٔثبَ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫اص ِ‪ ِٝٛ‬ای ثب ػٌح ٔمٌْ دایش‪ ٜ‬ای ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬لٌش ‪ ،d=3 inch‬ػیبِی ٓج‪ٛ‬س ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬اٌش ایٗ ػیبَ دس ٔذر یه‬
‫ػبٓز‪ٔ ،‬خض٘ی ث‪ ٝ‬حدٓ ‪ 50‬ثـى‪ )50 bbl(ٝ‬سا دش و‪ٙ‬ذ‪ ،‬دثی آٖ ثش حؼت ‪ GPM‬چمذس اػز؟‬

‫حُ‪:‬‬
‫اثشذا‪ ،‬حدٓ ٔخضٖ سا ثشحؼت ٌبِٗ ٔحبػج‪ٔ ٝ‬ی و‪ٙ‬یٓ‪:‬‬
‫‪5.615 ft 3 30.48cm 3‬‬ ‫‪1lit‬‬ ‫‪1gal‬‬
‫‪V  50bbl ‬‬ ‫(‪‬‬ ‫‪) ‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 2100.4 gal‬‬
‫‪1bbl‬‬ ‫‪1 ft‬‬ ‫‪1000cm 3.785lit‬‬

‫دس ٘‪ٟ‬بیز دثی سا اص ساثٌ‪ ٝ‬صیش حؼبة ٔی و‪ٙ‬یٓ‪:‬‬

‫‪V 2100.4 gal‬‬ ‫‪1hr‬‬
‫‪Q‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 35GPM‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪1hr‬‬ ‫‪60 min‬‬

‫‪5‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫انواع انرشی‬
‫ا٘شطی سجبدَ ؿذ‪ ٜ‬ثیٗ ػیبَ ‪ٔ ٚ‬حیي ؿبُٔ ا٘شطی ‪ٞ‬بی فـبسی‪،‬خ‪ٙ‬جـی ‪ ،‬دشب٘ؼیُ ‪ ٚ‬افز ا٘شطی ٘بؿی اص‬
‫اكٌىبن اػز‪.‬‬

‫‪ -1‬انرشی فطبری(هس انرشی فطبری ‪ ،‬هس استبتیک)‬

‫سٔشیف فـبس ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓجبسسؼز اص ٔمذاس ٘یش‪ٚ‬ی و‪ ٝ‬س‪ٛ‬ػي ػیبَ ثش ‪ٚ‬احذ ػٌح إٓبَ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪ٔ.‬مذاس ایٗ ٘یش‪ ٚ‬دس سٕبْ خ‪ٟ‬بر‬
‫یىؼبٖ اػز ‪ٔ ٚ‬ی س‪ٛ‬اٖ آٖ سا ثشحؼت اسسفبّ ػش‪٘ٛ‬ی اص ٔبیْ سٔشیف وشد‪.‬‬

‫خ‪ٟ‬ز ا٘ذاص‪ٌ ٜ‬یشی فـبس دس خٌ‪ٛ‬ى ِ‪ٞ ِٝٛ‬ب‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬اٖ اص فـبس ػ‪ٙ‬ح ‪ ٚ‬یب‬ ‫‪‬‬

‫‪ Pitot Tube‬اػشفبد‪ ٜ‬وشد‪.‬‬

‫دس ؿىُ س‪ٚ‬ثش‪ ٚ‬خ‪ٟ‬ز ا٘ذاص‪ٌ ٜ‬یشی ا٘شطی فـبسی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ‪ٞ‬ذ(اسسفبّ‪،‬‬ ‫‪‬‬

‫ػشثبس‪، )ٜ‬اص یه ‪ Pitot Tube‬اػشفبد‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬ث‪ ٝ‬ایٗ ‪ٞ‬ذ‪ٞ ،‬ذ اػشبسیه ٌفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪،‬‬
‫صیشا دس ٔحّی ا٘ذاص‪ٌ ٜ‬یشی ٔی ؿ‪ٛ‬د و‪ ٝ‬ػیبَ ٓج‪ٛ‬س ٘ذاسد‪.‬‬
‫‪6‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪ٞ‬ذ اػشبسیه ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش ثیبٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -2‬انرشی جنجطی(هس انرشی جنجطی‪ ،‬هس زینبهیک)‬

‫ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی ػیبَ‪ٓ ،‬جبسسؼز اص ا٘شطی ای و‪ ٝ‬ػیبَ ث‪ ٝ‬دِیُ حشوز داسد ‪ ٚ‬ث‪ٞ ٝ‬ذ ٔشث‪ٛ‬ى ث‪ ٝ‬آٖ ‪ٞ‬ذ‬ ‫‪‬‬

‫دی‪ٙ‬بٔیه‪ٌ ،‬فش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪ٞ‬ذ دی‪ٙ‬بٔیه ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش ثیبٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثب ا٘ذاص‪ٌ ٜ‬یشی ‪ٞ‬ذ دی‪ٙ‬بٔیه ‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬اٖ ػشٓز ٓج‪ٛ‬س ػیبَ ‪ ٚ‬دثی آٖ سا‬ ‫‪‬‬

‫ٔحبػج‪ ٝ‬وشد‪:‬‬

‫‪7‬‬
‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫ٕ٘‪ٞ ٝ٘ٛ‬بیی اص فـبس ػ‪ٙ‬ح ‪ٞ‬ب(‪:)Pressure Gauge‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -3‬انرشی پتبنسیل(هس انرشی پتبنسیل)‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬ا٘شطی دس اثش اخشالف ػٌح ٔبیْ اص یه ػٌح ٔج‪ٙ‬ب(ػٌح صٔیٗ) حبكُ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٞ‬ذ ٔشث‪ٛ‬ى ث‪ ٝ‬ا٘شطی دشب٘ؼیُ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ‪ Z‬ثیبٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫و‪ Z ٝ‬اخشالف ػٌح ٔبیْ اص ػٌح ٔج‪ٙ‬ب ٔی ثبؿذ‪.‬‬

‫‪Z‬‬

‫‪Datum level‬‬
‫‪8‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪ -4‬افت انرشی نبضی از اصطکبک (هس افت انرشی نبضی از اصطکبک)‬
‫‪ٞ‬ذ اكٌىبوی‪ٔ ،‬مذاس ا٘شطی الصْ ثشای غّج‪ ٝ‬ثش اكٌىبن ٔ‪ٛ‬خ‪ٛ‬د دس خي ِ‪ ٚ ِٝٛ‬اسلبالر اص لجیُ ؿیش‬ ‫‪‬‬
‫‪،‬صا٘‪ ،ٛ‬ػ‪ ٝ‬سا‪ٞ‬ی ‪ ... ٚ‬اػز و‪ ٝ‬ثب ‪٘ Hf‬ـبٖ داد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ٔمذاس ‪ Hf‬ث‪ٛٓ ٝ‬أُ ٔشٔذدی ثؼشٍی داسد و‪ٓ ٝ‬جبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫لٌش ِ‪(d(ِٝٛ‬‬ ‫دثی(‪)Q‬‬ ‫‪‬‬
‫صثشی ِ‪(є(ِٝٛ‬‬ ‫ً‪(L(ِِٝٛ َٛ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬صٖ ٔخل‪ٛ‬ف ٔبیْ(‪)ρ‬‬ ‫‪ٚ‬یؼى‪ٛ‬صیش‪ٔ ٝ‬بیْ(‪(μ‬‬ ‫‪‬‬
‫سطیٓ خشیبٖ‬ ‫‪‬‬

‫ساثٌ‪ Hf ٝ‬ثب دثی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H f  KQ‬‬ ‫‪n‬‬

‫و‪ ٝ‬دس آٖ‪:‬‬

‫‪ٔK‬مذاسی ثبثز اػز ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬وّی‪ٛٓ ٝ‬أُ ثبال خض دثی ثؼشٍی داسد‪.‬‬
‫‪n‬ث‪ ٝ‬سطیٓ خشیبٖ ثؼشٍی داسد ‪ٔ ٚ‬مذاس آٖ ٓجبسسؼز اص‪:‬‬
‫سطیٓ آؿفش‪n=1.85 – 2 :ٝ‬‬ ‫سطیٓ آساْ‪n=1 :‬‬

‫‪9‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪ٞ‬ذ وّی ػیبَ‪ٞ،‬ذ ػیؼشٓ (‪)Fluid Total Head‬‬
‫‪ٞ‬ذ وّی ػیبَ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٔدٕ‪ٞ ّٛ‬ذ فـبسی ‪ ،‬خ‪ٙ‬جـی ‪ ،‬دشب٘ؼیُ ‪ٞ ٚ‬ذ اكٌىبن سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٞ‬ذ اكٌىبن ‪ٞ +‬ذ دشب٘ؼیُ ‪ٞ +‬ذ خ‪ٙ‬جـی ‪ٞ +‬ذ فـبسی ;‪ٞ‬ذ وّی ػیبَ‬
‫‪2‬‬
‫‪H  Hs  Hd  H p  H f  H  ‬‬
‫‪P‬‬ ‫‪V‬‬
‫‪ Z  KQ n‬‬
‫‪ 2g‬‬

‫‪H‬‬

‫پمپ‬
‫‪10‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫اصول حبکن ثر جریبى سیبالت‬
‫اك‪ َٛ‬حبوٓ ثش خشیبٖ ػیبالر ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫اكُ ثمبی خشْ‬ ‫‪‬‬
‫اكُ ثمبی ا٘شطی(ساثٌ‪ ٝ‬ثش٘‪ِٛ‬ی)‬ ‫‪‬‬
‫اكُ ثمبی ٔ‪ٙٔٛ‬ش‪(ْٛ‬لب٘‪ ٖٛ‬د‪٘ ْٚ‬ی‪ٛ‬س‪)ٖٛ‬‬ ‫‪‬‬
‫لب٘‪ ٖٛ‬ػ‪٘ ْٛ‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬ ‫‪‬‬

‫اصل ثقبی جرم‬ ‫‪‬‬

‫ٌٔبثك ایٗ اكُ‪ ،‬دس حبِز دبیب(‪ٍٙٞ ،)Steady State‬بٔی و‪ ٝ‬ػیبَ حشوز ٔی و‪ٙ‬ذ‪ٔ ،‬مذاس آٖ و‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫ثب دثی خشٔی ٔـخق ٔی ؿ‪ٛ‬د سغییشی ٕ٘ی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫دثی خشٔی ٌٔبثك ساثٌ‪ ٝ‬س‪ٚ‬ثش‪ ٚ‬سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫‪m‬‬‫‪  vA‬‬ ‫و‪ ٝ‬دس آٖ‪:‬‬
‫‪ V‬ػشٓز ػیبَ‬ ‫‪ m‬دثی خشٔی‬ ‫‪‬‬
‫‪ ρ‬چٍبِی(دا٘ؼیش‪)ٝ‬‬ ‫‪A‬ػٌح ٔمٌْ‬
‫س‪ٛ‬خ‪ٕٞ :ٝ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬لجال ثیبٖ ؿذ حبكّوشة ػشٓز دس ػٌح ٔمٌْ دثی حدٕی اػز یٔ‪ٙ‬ی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪  Q‬‬
‫‪vA  Q  m‬‬ ‫‪11‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫ٌٔبثك اكُ ثمبی خشْ‪ ،‬اص آ٘دبیی و‪ ٝ‬دس حبِز دبیب‪ ،‬دثی خشٔی ثبثز اػز ٔی س‪ٛ‬اٖ ساثٌ‪ ٝ‬صیش سا‬ ‫‪‬‬
‫٘‪ٛ‬ؿز‪:‬‬
‫‪ 2  v1 A11  v 2 A2  2  Q11  Q2 2‬‬
‫‪1  m‬‬
‫‪m‬‬
‫حبالر ٔخشّف ساثٌ‪ ٝ‬اخیش ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ػٌح ٔمٌْ ِ‪ ِٝٛ‬ثبثز ثٕب٘ذ (‪:)A1=A2‬‬ ‫•‬

‫دس ای‪ٙ‬حبِز‪ ،‬ساثٌ‪ ٝ‬ف‪ٛ‬ق ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش سغییش ٔی و‪ٙ‬ذ‪:‬‬
‫‪v1 A11  v 2 A2  2  v11  v 2  2‬‬
‫دا٘ؼیش‪ ٝ‬ػیبَ ثبثز ثٕب٘ذ (‪:)ρ1= ρ2‬‬ ‫•‬
‫ثشای ػیبالر سشاوٓ ٘بدزیش ٔب٘‪ٙ‬ذ آة‪ ،‬دا٘ؼیش‪ ٝ‬ثبثز ٔی ٔب٘ذ‪.‬دس ای‪ٙ‬حبِز خ‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ داؿز‪:‬‬

‫‪v1 A11  v 2 A2  2  v1 A1  v 2 A2  Q1  Q2‬‬

‫‪12‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪ٔ ‬ثبَ‬
‫ٌٔبثك ؿىُ صیش‪ ،‬ػیبِی دس یه خي ِ‪ ِٝٛ‬حشوز ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬ػشٓز ػیبَ دس ٔمٌْ ‪ 1‬ثشاثش ثب‬
‫‪ 27m/s‬ثبؿذ‪ ،‬ػشٓز آٖ سا دس ٔمٌْ ‪ٔ 2‬حبػج‪ ٝ‬و‪ٙ‬یذ‪.‬‬

‫‪d2=9cm‬‬
‫‪d1=3cm‬‬

‫حُ‪:‬‬
‫ػیبَ سا سشاوٓ ٘بدزیش فشم ٔی و‪ٙ‬یٓ‪.‬دس ای‪ٙ‬حبِز داسیٓ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪v1 A1  v 2 A2  v1‬‬ ‫‪(d1 )  v2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪(d 2 ) 2  v1 (d1 ) 2  v2 (d 2 ) 2‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪d1 2‬‬ ‫‪3cm 2‬‬
‫( ‪ v2  v1 ( )  27m / s ‬‬ ‫‪)  3m / s‬‬
‫‪d2‬‬ ‫‪9cm‬‬
‫‪13‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫اصل ثقبی انرشی(راثطه ثرنولی)‬ ‫‪‬‬
‫ٌٔبثك ایٗ اكُ‪ ،‬ا٘شطی ‪ٚ‬احذ ‪ٚ‬صٖ ػیبَ ثبثز ث‪ٛ‬د‪ ٚ ٜ‬س‪ٟٙ‬ب ٔی س‪ٛ‬ا٘ذ اص یه ٘‪ ّٛ‬ث‪ ّٛ٘ ٝ‬دیٍش‬ ‫‪‬‬
‫سجذیُ ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ساثٌ‪ ٝ‬ثش٘‪ِٛ‬ی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش ثیبٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫فشار در وقطٍ ‪1‬‬ ‫سزعت در وقطٍ ‪1‬‬ ‫فشار در وقطٍ ‪2‬‬ ‫سزعت در وقطٍ ‪2‬‬ ‫ارتفاع در وقطٍ ‪2‬‬ ‫افت َذ واشی اس اصطکاک‬
‫تیه وقاط ‪ 1‬ي ‪2‬‬

‫‪P1 V12‬‬ ‫‪P2 V22‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ Z1  H p ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ Z 2  H f  H T‬‬
‫‪g 2 g‬‬ ‫‪g 2 g‬‬
‫َذ استاتیک‬
‫در وقطٍ ‪1‬‬
‫َذ مىتقل شذٌ تٍ تًرتیه‬
‫ارتفاع در وقطٍ ‪1‬‬ ‫َذ استاتیک‬ ‫تًسط سیال‬
‫َذ دیىامیک‬ ‫َذ مىتقل شذٌ‬ ‫َذ دیىامیک‬
‫تٍ سیال تًسط پمپ‬ ‫در وقطٍ ‪2‬‬
‫در وقطٍ ‪1‬‬ ‫در وقطٍ ‪2‬‬

‫‪  g‬‬ ‫دس ساثٌ‪ ٝ‬ثش٘‪ِٛ‬ی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ؿشبة خبرث‪ ٝ‬صٔیٗ(‪)g=9.81 m/s2‬‬
‫‪14‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫‪ٔ ‬ثبَ‬
‫دس ؿىُ صیش‪ ،‬ػشٓز ػیبَ ‪ٍٙٞ‬بْ سخّی‪ٔ ٝ‬خضٖ ٓجبسسؼز اص‪:‬‬

‫‪h‬‬ ‫□ ة) ‪2 gh‬‬ ‫□اِف) ‪gh‬‬

‫□ د) ‪2 gh‬‬ ‫□ ج) ‪gh‬‬

‫حُ‪:‬‬
‫ساثٌ‪ ٝ‬ثش٘‪ِٛ‬ی سا ٘‪ٛ‬ؿش‪ ٚ ٝ‬آٖ سا ػبد‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬یٓ‪:‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪P1 V‬‬ ‫‪P2 V‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ Z1  H p ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ Z 2  H f  H T‬‬
‫‪2‬‬
‫‪g 2 g‬‬ ‫‪g 2 g‬‬
‫‪V22‬‬
‫‪h‬‬ ‫‪ V2  2 gh‬‬
‫‪2g‬‬ ‫ث‪ٙ‬بثشایٗ‪ٌ ،‬ضی‪ ٝٙ‬ة كحیح اػز‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫هثبل‬ ‫‪‬‬
‫هطبثق ضکل زیر هی ذواهین از یک پوپ جهت انتقبل نفتی ثب چگبلی ویصه ‪ S.G=0.85‬و ویسکوزیته‬
‫‪ μ=0.8 cp‬ثه یک پبالیطگبه استفبزه کنین‪.‬‬
‫تجهیسات پبالیطگبه ثه صورتی طراحی ضسه که هی ثبیست فطبر وروزی نفت آى ‪107pa‬ثبضس‪.‬‬
‫زر صورتی که فطبر زر قسوت وروزی ذط لوله از چبه ‪ 5×105pa‬ثوزه و هیساى افت حس زر اثر اصطکبک ‪ 100‬هتر ثبضس‬
‫و سرعت نفت تقریجب ثبثت ثوبنس‪ ،‬هس هورز نیبز پوپ را ثر حست هتر هحبسجه کنیس‪.‬‬

‫يريدی تٍ پاالیشگاٌ‬
‫‪P2= 107pa‬‬

‫‪Z2=300 m‬‬

‫يريدی تٍ خط لًلٍ اس چاٌ تًلیذی‬

‫‪P1= 5×105pa‬‬

‫سطح سمیه‬
‫‪16‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫حل‪:‬‬
‫اطالعبت هسئله‪:‬‬
‫‪P2= 107pa‬‬ ‫‪P1= 5×105pa‬‬
‫‪Z1 =0‬‬ ‫‪Z2 =300 m‬‬
‫‪V1 ≈V2‬‬ ‫?=‪HP‬‬
‫اثتسا هعبزله ثرنولی را نوضته و سبزه هی کنین‪:‬‬
‫‪0‬‬
‫‪P1 V12‬‬ ‫‪P2 V22‬‬ ‫‪P2  P1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ Z1  H p ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ Z2  H f  H p  Z2 ‬‬ ‫‪Hf‬‬
‫‪g 2 g‬‬ ‫‪g 2 g‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪107  5 105‬‬
‫‪ H p  300 ‬‬ ‫‪ 100  1539.3m  H p  1539.3m‬‬
‫‪0.85 10  9.81‬‬
‫‪3‬‬
‫توجه‪ :‬هی زانین که‬
‫‪‬‬
‫‪S .G. ‬‬ ‫‪   S .G.  W‬‬
‫‪W‬‬ ‫و چگبلی آة ثراثر است ثب‪:‬‬
‫‪W  103 kg / m3  62.4lbm / ft 3‬‬
‫‪17‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫اصل ثقبی هوهنتوم(قبنوى زوم نیوتوى)‬ ‫‪‬‬
‫ٔ‪ٙٔٛ‬ش‪ )P(ْٛ‬ثشای یه خؼٓ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر حبكّوشة خشْ دس ػشٓز سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬یٔ‪ٙ‬ی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪P  mv‬‬
‫ٌٔبثك ایٗ اكُ‪٘ ،‬یش‪ٚ‬ی ‪ٚ‬اسد ؿذ‪ ٜ‬ثش یه خؼٓ ثشاثش اػز ثب سغییشار ٔ‪ٙٔٛ‬ش‪ ْٛ‬دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ای‪ٙ‬ل‪ٛ‬سر ثشای ػیبَ خ‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ داؿز‪:‬‬

‫‪P P2  P1‬‬ ‫‪m v  m1v1‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 2 2‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫اص ًشفی‪ ،‬دس حبِز دبیب خشْ ثبثز اػز یٔ‪ٙ‬ی‪:‬‬
‫‪mv2  mv1‬‬
‫‪m2  m1  m  F ‬‬ ‫) ‪ m (v2  v1 )  F  m (v2  v1‬‬
‫‪t‬‬
‫سزعت ثاوًیٍ سیال‬
‫ویزيی يارد شذٌ تٍ سیال‬ ‫سزعت ايلیٍ سیال‬
‫دتی جزمی سیال‬

‫اص ساثٌ‪ ٝ‬ف‪ٛ‬ق ٔی س‪ٛ‬اٖ ٘یش‪ٚ‬یی سا و‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثش ػیبَ ‪ٚ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ ٔحبػج‪ ٝ‬وشد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪18‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫قبنوى سوم نیوتوى(قبنوى عول و عکس العول)‬ ‫‪‬‬
‫ٌٔبثك ایٗ اكُ‪ٍٙٞ ،‬بٔی و‪ ٝ‬یه خؼٓ ثشخؼٓ د‪٘ ْٚ‬یش‪ٚ‬یی ‪ٚ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ(ُٕٓ)‪ ،‬خؼٓ د‪٘ ْٚ‬یض‬ ‫‪‬‬

‫ثش خؼٓ ا‪٘ َٚ‬یش‪ٚ‬یی ‪ٚ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ و‪ ٝ‬ثشاثش ثب ‪ٕٞ‬بٖ ٘یش‪ٚ‬اػز ‪ِٚ‬ی دس خ‪ٟ‬ز ٔخبِف(ٓىغ إُِٔ)‪.‬‬

‫ثش اػبع لب٘‪ ٖٛ‬ػ‪٘ ْٛ‬ی‪ٛ‬س‪ٍٙٞ ،ٖٛ‬بٔی و‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثش ػیبَ ٘یش‪ٚ‬یی ‪ٚ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ‪ ،‬ػیبَ ٘یض ٘یش‪ٚ‬یی‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ٕٞ ٝ‬بٖ ا٘ذاص‪ ٜ‬ثش دش‪ٚ‬ا٘‪ٚ ٝ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ و‪ٔ ٝ‬مذاس آٖ ثشاثش اػز ثب‪:‬‬
‫‪Fm‬‬
‫) ‪ (v2  v1‬‬

‫اص ًشیك ساثٌ‪ ٝ‬ف‪ٛ‬ق ٔی س‪ٛ‬اٖ ٘یش‪ٚ‬ی ‪ٚ‬اسد ؿذ‪ ٜ‬ثش دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سا دس دٕخ‪ ،‬وٕذشػ‪ٛ‬س‪ ،‬س‪ٛ‬سثیٗ ‪... ٚ‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔحبػج‪ ٝ‬وشد‪.‬‬

‫‪19‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫ٔثبَ‬ ‫‪‬‬

‫دس ؿىُ صیش‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬دثی خشٔی ػیبَ ثشاثش ثب‪ 10 kg/s‬ثبؿذ‪ٔ ،‬یضاٖ ٘یش‪ٚ‬ی ‪ٚ‬اسد ؿذ‪ ٜ‬ثش دش‪ٚ‬ا٘‪ٝ‬‬
‫س‪ٛ‬سثیٗ چمذس اػز؟‬

‫سزعت يريدی‬ ‫سزعت خزيجی‬ ‫□ ة) ‪٘ 150‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬ ‫□اِف) ‪٘ 50‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬

‫‪V1 =20 m/s‬‬ ‫‪V1 =5 m/s‬‬ ‫□ د) ‪٘ 250‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬ ‫□ ج) ‪٘ 200‬ی‪ٛ‬س‪ٖٛ‬‬

‫حُ‪:‬‬
‫‪Fm‬‬
‫‪ (v2  v1 )  10  (20  5)  10 15  150 N‬‬

‫‪ ‬سٕشیٗ‬
‫دس ٔثبَ ف‪ٛ‬ق‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬حذاوثش ٘یش‪ٚ‬ی لبثُ سحُٕ س‪ٛ‬ػي دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثشاثش ثب ‪٘ 750‬ی‪ٛ‬س‪ ٖٛ‬ثبؿذ‪،‬‬
‫حذوثشدثی خشٔی و‪ٔ ٝ‬ی س‪ٛ‬اٖ دس س‪ٛ‬سثیٗ إٓبَ وشد چمذس اػز؟‬
‫□ د) ‪30kg/s‬‬ ‫□ ة) ‪□ 37.5kg/s‬ج)‪50kg/s‬‬ ‫□اِف)‪150kg/s‬‬
‫‪20‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫کبویتبسیوى (ذال زایی‪(Cavitation،‬‬
‫وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬اص ‪ٚ‬اط‪ Cavity ٜ‬ث‪ٙٔٔ ٝ‬بی حفش‪ٌ ٜ‬شفش‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز ‪ِٛٙٔٚ‬س اص وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬ایدبد حفش‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫یبحفش‪ ٜ‬صائی اػز ‪.‬‬
‫‪ ‬دسك‪ٛ‬سر ‪ٚ‬ل‪ ّٛ‬ایٗ دذیذ‪ ٜ‬یىی اص خؼبسار آٖ ایدبد خ‪ٛ‬سدٌی ‪ٚ‬حفش‪ ٜ‬ثش س‪ٚ‬ی ثذ٘‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٚ ٝ‬د‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬دٕخ‬
‫اػز ‪.‬‬
‫‪ ‬لجُ اص س‪ٛ‬هیح دذیذ‪ ٜ‬وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬الصْ اػز اؿبس‪ ٜ‬ث‪٘ ٝ‬مٌ‪ ٝ‬خ‪ٛ‬ؽ ‪ ٚ‬فـبس ثخبس ٔبیٔبر ك‪ٛ‬سر ٌیشد ‪.‬‬
‫٘مٌ‪ ٝ‬خ‪ٛ‬ؽ ٔبیٔبر ث‪ ٝ‬فـبسی و‪ٔ ٝ‬بیْ دس آٖ لشاس داسد ثؼشٍی داسد ‪ٔ .‬ثال آة دس فـبس یه آسٕؼفشدس‬
‫دٔبی ‪ 100‬دسخ‪ ٝ‬ػب٘شیٍشاد ٔی خ‪ٛ‬ؿذ و‪ ٝ‬ایٗ دٔب دس فـبس ‪ 5‬آسٕؼفشدسحذ‪ٚ‬د ‪ 80‬دسخ‪ ٝ‬اػز ‪.‬‬
‫‪ٕٔ ‬ىٗ اػز دس داخُ دٕخ ؿشایٌی ث‪ٛ‬خ‪ٛ‬د آیذ ث‪ًٛ ٝ‬سیى‪ ٝ‬دس دٔبی ٔ‪ٛ‬خ‪ٛ‬د ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬وب‪ٞ‬ؾ فـبسی و‪ٝ‬‬
‫ایدبد ؿذ‪ ، ٜ‬ػیبَ ثد‪ٛ‬ؿذ‪.‬ایٗ دذیذ‪ ٜ‬دس ك‪ٛ‬سر ‪ٚ‬ل‪ ّٛ‬دس اثشذای دش‪ ٜ‬دس داخُ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سخ ٔی د‪ٞ‬ذ ‪.‬‬
‫‪ ‬سجذیُ ٔبیْ ث‪ ٝ‬حجبة ‪ٞ‬بی ثخبس ‪ٕٞ‬شا‪ ٜ‬ثب افضایؾ حدٓ ٘بٌ‪ٟ‬ب٘ی ٔی ثبؿذ ( دا٘ؼیش‪ٔ ٝ‬بیْ ثیؾ اص‬
‫‪1000‬ثشاثش دا٘ؼیش‪ ٝ‬ثخبس دس ایٗ ؿشایي اػز ) ‪ .‬حجبة سـىیُ ؿذ‪ ٜ‬ثب ػشٓز صیبدی ث‪ ٝ‬خّ‪ٞ ٛ‬ذایز‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ .‬دس ٘یٕ‪ ٝ‬د‪ ْٚ‬دش‪ ٜ‬ثب افضایؾ فـبسػیبَ ؿشایي اص حبِز اؿجبّ ث‪ ٝ‬حبِز ٔبیْ فـشد‪ ٜ‬ثش ٔی ٌشدد‬
‫‪ً ٚ‬ی دذیذ‪ ٜ‬دیچیذ‪ ٜ‬ای حجبة ثخبس ػم‪ٛ‬ى وشد‪ٚ ٜ‬هٕٗ سمٌیش ؿذٖ ثب ػشٓز صیبد ( سب ‪ٔ 50‬شش ثش ثب٘ی‪)ٝ‬‬
‫ث‪ ٝ‬اًشاف ثشخ‪ٛ‬سد ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫‪21‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫لٌشار ػیبَ و‪ ٝ‬ثب ایٗ ػشٓز ث‪ ٝ‬اًشاف ثشخ‪ٛ‬سد ٔی و‪ٙٙ‬ذ ‪،‬داسای ٕٔ‪ٙ‬ش‪ ْٛ‬ثؼیبس ثبالیی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ ث‪ًٛ ٝ‬سیى‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫٘یش‪ٚ‬ی ‪ٚ‬اسدؿذ‪ ٜ‬اص ًشف ایٗ رسار ثش دی‪ٛ‬اس‪ ٜ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬لبدس اػز لؼٕشی اص ثذ٘‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سا و‪ٙ‬ذ‪ ٚ ٜ‬ثش س‪ٚ‬ی‬
‫آٖ ایدبد حفش‪ ٜ‬و‪ٙ‬ذ ‪.‬‬
‫وٕشش فّضی دس ثشاثش ایٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬مب‪ٔٚ‬ز ٔی و‪ٙ‬ذ ‪ .‬آِیبط‪ٞ‬بی ف‪ٛ‬الد‪-‬وشْ ٔمب‪ٔٚ‬ز ث‪ٟ‬ششی دس ٔمبثُ ایٗ دذیذ‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫داس٘ذ‪.‬‬
‫‪ ‬ایٗ دذیذ‪ٕٛٔٔ ٜ‬ال ثب ایدبد ػش ‪ٚ‬كذا ٘یض ‪ٕٞ‬شا‪ ٜ‬اػز و‪ ٝ‬فشوب٘غ آٖ ث‪ٔ1MHZ ٝ‬ی سػذ ‪ .‬ث‪ ٝ‬ایٗ كذا‬
‫اكٌالحب كذای ػفیذ ٌفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د ‪.‬‬
‫‪ٔ ‬ی س‪ٛ‬اٖ اص ًشیك ا٘ذاص‪ٌ ٜ‬یشی فشوب٘غ كذا ثش‪ٚ‬ص وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬سا سـخیق داد ‪.‬‬
‫‪ ‬ؿىُ س‪ٚ‬ثش‪٘ ٚ‬ح‪ ٜٛ‬دیذایؾ وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬سا‬
‫٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬

‫‪22‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫تعریف کبویتبسیوى‬
‫‪ٍٙٞ‬بٔی و‪ ٝ‬فـبس ٌّٔك دس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ وٕشش یب ٔؼب‪ٚ‬ی فـبس ثخبس ٔبیْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪ٔ ،‬بیْ ٔ‪ٛ‬خ‪ٛ‬د دس‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ ثخبس ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬حجبة ‪ٞ‬بی ثخبس ث‪ٕٞ ٝ‬شا‪ ٜ‬خشیبٖ ػیبَ ث‪ ٝ‬لؼٕشی اص دٕخ و‪ ٝ‬داسای فـبس ثبال اػز‬
‫ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬دس اثش ُٕٓ دی‪ٙ‬بٔیىی دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬دٕخ‪،‬دس اثش ثبالسفشٗ فـبس دٕخ ایٗ حجبة ‪ٞ‬ب ٔ‪ٙ‬فدش‬
‫ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬ث‪ ٝ‬ایٗ فشآی‪ٙ‬ذوب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬یب حفش‪ ٜ‬صایی ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫ا٘فدبس حجبة ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬وب‪ٚ‬یشبػی‪ٛٔ ٖٛ‬خت ٓ‪ٛ‬أُ صیش ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪-1‬ایدبد ِشصؽ ‪ ٚ‬ػش ‪ ٚ‬كذای صیبد‬

‫‪-2‬وب‪ٞ‬ؾ ثبصد‪ٞ‬ی ‪ ٚ‬آػیت سػب٘ذٖ ث‪ ٝ‬دٕخ‬
‫‪-3‬ایدبد خ‪ٛ‬سدٌی ‪ٞ‬بی ٘‪ Pitting ّٛ‬دس ثذ٘‪ ٝ‬دٕخ ‪ ٚ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب‬
‫‪-4‬ایدبد اسسٔبؿبر دس فشوب٘غ ‪ٞ‬بی ‪ ٚ Random‬اص ثیٗ‬
‫ثشدٖ سٔبدَ ‪ٞ‬یذس‪ِٚ‬یىی س‪ٚ‬ی دش‪ٚ‬ا٘‪ٔ ٚ ٝ‬ح‪ٛ‬س‬
‫‪-5‬خشاثی ص‪ٚ‬دسع ٘ـز ث‪ٙ‬ذ ‪ٞ‬بی ٔىب٘یىی)‪)Mechanical Seals‬‬
‫‪ ٚ‬یبسبلبٖ(‪)Bearing‬‬
‫‪23‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫عواهل هوثر زر ایجبز کبویتبسیوى‪:‬‬
‫افز فـبس ثیؾ اص حذ دس لؼٕز ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ ‪ ،‬ثبٓث سجخیش ػشیْ سش ٔبیْ دس ایٗ ٘بحی‪ ٝ‬ؿذ‪ ٚ ٜ‬ؿشایي‬ ‫‪‬‬
‫سا ثشای سجخیش ‪ ٚ‬سـىیُ حجبة صیبد ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫ثبالسفشٗ دٔبی دٕخ ‪ ،‬ثبٓث ثبالسفشٗ فـبس ثخبس ٔبیْ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ٙٔ ٚ‬دش ٔی ؿ‪ٛ‬د ٔبیْ دس فـبس وٕششی‬ ‫‪‬‬
‫سجخیش ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫افضایؾ دثی دٕخ ث‪ ٝ‬دِیُ ثبالسفشٗ د‪ٚ‬س ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س ‪ ٚ‬یب اػشفبد‪ ٜ‬اص دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثب لٌش ثیؾ اص حذ و‪ٛٔ ٝ‬خت‬ ‫‪‬‬
‫وب‪ٞ‬ؾ فـبس دس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫سغییش ٔبیْ دٕخ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬دِیُ سغییشار ؿشایي ّٕٓیبسی‬ ‫‪‬‬

‫(دٕذبط ٔبیٔبر ػجه سش)‬

‫افضایؾ ‪ٞ‬ذ ٔىؾ دٕخ‬ ‫‪‬‬

‫ذورزگی از نوع‬
‫‪) pitting‬آثله گوى ضسى(‬
‫زر پروانه‬
‫‪24‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫روش هبی جلوگیری از کبویتبسیوى‪:‬‬
‫ٓذْ اػشفبد‪ ٜ‬ثیؾ اص حذ اص خي ِ‪ٞ ِٝٛ‬بی ً‪ٛ‬ال٘ی‪،‬ؿیش ‪ٞ‬ب‪ ،‬صا٘‪ٞ ٛ‬ب‪ ،‬ػ‪ ٝ‬سا‪ٞ‬ی ‪ٞ‬ب ‪ ... ٚ‬و‪ٛٔ ٝ‬خت افز فـبس‬ ‫‪‬‬
‫٘بؿی اص اكٌىبن دس ٔبیْ ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‬
‫دبییٗ ٍ٘‪ ٝ‬داؿشٗ دٔبی ٔبیْ دٕخ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬

‫دبییٗ ٍ٘‪ ٝ‬داؿشٗ دثی ٔبیْ اص ًشیك‬ ‫‪‬‬

‫افضایؾ لٌش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ٙٔ ٜ‬بػت اص وب‪ٙٞ‬ذ‪ٞ ٜ‬بی خشیبٖ(‪(Flow Reducer‬‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ٙٔ ٜ‬بػت اص كبفی ‪ٔ ٚ‬ؾ‬ ‫‪‬‬

‫إًی‪ٙ‬بٖ اص ثبص ث‪ٛ‬دٖ ؿیش اكّی(‪)Main Valve‬‬ ‫‪‬‬

‫إًی‪ٙ‬بٖ اص وبس وشدٖ ثبالی حذالُ دثی)‪(Qmin‬‬ ‫‪‬‬

‫إًی‪ٙ‬بٖ اص وبس وشدٖ دٕخ دس ؿشایي ًشاحی‬ ‫‪‬‬

‫‪25‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫روش تست کبویتبسیوى‪:‬‬
‫ثشای سٔییٗ ؿشایي وب‪ٚ‬یشبػی‪ ،ٖٛ‬اص ػیؼشٕی ٔـبث‪ ٝ‬ؿىُ صیش اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ایٗ ػیؼشٓ ثب وٓ وشدٖ سذسیدی فـبس داخُ ٔخضٖ ثب اػشفبد‪ ٜ‬اص دٕخ خال ‪ ٚ‬ثشسػی ِشصؽ ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬

‫ثجز ؿشایي وبسی(دٔب‪ ،‬فـبس‪ ،‬دثی ‪ ،)... ٚ‬ؿشایي ایدبد وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬سٔییٗ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪26‬‬
 ‫مکاویک سیاالت پمپ َا‬ ‫فصل ‪1‬‬
‫هس ذبلص هکص(‪)NPSH‬‬
‫خ‪ٟ‬ز و‪ٙ‬ششَ دذیذ‪ ٜ‬وب‪ٚ‬یشبػی‪ٚ ٖٛ‬ثشلشاسی ؿشایي ٓذْ ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬اص دبسأششی ث‪٘ ٝ‬بْ ‪ٞ‬ذ خبِق‬ ‫‪‬‬
‫ٔىؾ(‪(NPSH‬اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬خبی ایٗ و‪٘ ٝ‬مٌ‪ ٝ‬حذالُ فـبس دس داخُ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثشسػی ؿ‪ٛ‬د ‪ٔ ،‬مذاس ‪ٞ‬ذ خبِق دس لجُ اص دٕخ ثشسػی‬ ‫‪‬‬
‫ٔی ٌشدد‪.‬دس ‪ٚ‬الْ وبسخب٘‪ ٝ‬ػبص٘ذ‪ ٜ‬دیؾ ثی‪ٙ‬ی الصْ ثشای افز اص ‪ٚ‬س‪ٚ‬د دٕخ سب ٘مٌ‪ ٝ‬حذالُ فـبس دس داخُ‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سا ا٘دبْ ٔی د‪ٞ‬ذ ‪.‬‬
‫‪ NPSH‬حذالُ ‪ٞ‬ذ(فـبس) الصْ دس لؼٕز ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ اػز و‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫افز فـبس‪ٞ‬بی ٘بؿی اص اسالف ا٘شطی سا خجشاٖ و‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫اخبص‪ ٜ‬سجخیش ؿذٖ ٔبیْ دس ایٗ لؼٕز سا ٘ذ‪ٞ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ NPSH‬اص ِ٘ش سیبهی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر سفبهُ فـبس ٌّٔك ٔىؾ(‪ٚ‬س‪ٚ‬دی) دٕخ ‪ ٚ‬فـبس ثخبس ٔبیْ دس دٔبی‬ ‫‪‬‬
‫ّٕٓىشد دٕخ ‪ ،‬سمؼیٓ ثش ؿشبة خبرث‪ ٝ‬هشة دس چٍبِی سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬

‫‪27‬‬
 ‫فصل ‪2‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬
‫● مقذمٍ‬
‫●تعزیف پمپ‬
‫● دستٍ تىذی پمپ َا‬
‫● پمپ َای رفت ي تزگشتی‬
‫پمپ پیستًوی‬
‫پمپ اوگشتی‬
‫پمپ دیافزاگمی‬
‫● پمپ َای ديار‬
‫پمپ چزخ دوذٌ ای‬
‫پمپ تیغٍ ای‬
‫پمپ پیچی‬
‫پمپ سائذدار‬
‫● پمپ َای دیىامیک‬
‫پمپ َای گزیش اس مزکش‬
‫طثقٍ تىذی پمپ َای گزیش اس مزکش‬
‫تعذاد مزاحل در پمپ َای گزیش اس مزکش‬
‫● اوتخاب وًع پمپ‬
‫● تزخی اس پمپ َای دیگز‬

‫‪28‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫هقسهه‬
‫دٕخ اص لذیٕی سشیٗ دػشٍب‪ٞ ٜ‬بیی اػز و‪ٛٔ ٝ‬سد اػشفبد‪ ٜ‬ثـش ث‪ٛ‬د‪ ٜ‬اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫اص ٘خؼشیٗ اػشفبد‪ٞ ٜ‬بی ایٗ دػشٍب‪ ٜ‬اػشخشاج آة اص إٓبق صٔیٗ ث‪ٛ‬د‪ ٜ‬اػز‪.‬‬
‫ثب دیـشفز ّٓٓ‪ ،‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬سی ‪ ٚ‬ك‪ٔٙ‬ز أش‪ٚ‬ص‪ ،‬دٕخ ث‪ًٛ ٝ‬س ٌؼششد‪ٛٔ ٜ‬سد اػشفبد‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬

‫لشاس ٌشفش‪ ٝ‬اػز‪.‬‬

‫ثشخی اص ٔ‪ٛ‬اسد اػشفبد‪ ٜ‬آٖ ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬
‫ومًوٍ ای اس پمپ آب قذیمی‬ ‫اػشخشاج آة اص إٓبق صٔیٗ‬ ‫‪‬‬

‫اػشخشاج ٘فز اص ٔخبصٖ و‪ٛ‬چه ٘فشی‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ٌ ٜ‬ؼششد‪ ٜ‬دس ك‪ٙ‬بیْ ٘فز‪،‬‬ ‫‪‬‬

‫ٌبص ‪ ٚ‬دشش‪ٚ‬ؿیٕی‬
‫اػشفبد‪ ٜ‬دس ك‪ٙ‬بیْ غزایی‬ ‫‪‬‬
‫ومًوٍ ای اس پمپ کلٍ اسثی‬
‫مًرد استفادٌ در استخزاج وفت‬ ‫اػشفبد‪ ٜ‬دس ػیؼشٓ ‪ٞ‬بی س‪ٟٛ‬ی‪ٛٞ ٝ‬ا‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬دس ؿؼز ‪ ٚ‬ؿ‪ٛ‬‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬دس دضؿىی ٔب٘‪ٙ‬ذ لّت ٔل‪ٓٛٙ‬ی ‪ ،‬د٘ذا٘ذضؿىی ‪... ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫ومًوٍ ای اس پمپ‬
‫تکار رفتٍ در قلة مصىًعی‬ ‫‪29‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫تعریف پوپ(‪)Pump‬‬
‫دٕخ ث‪ ٝ‬دػشٍب‪ٞ‬ی اًالق ٔی ؿ‪ٛ‬د و‪ ٝ‬ث‪ٔ ٝ‬بیْ ا٘شطی ٔی د‪ٞ‬ذ ‪ ٚ‬ثبٓث ٔی ؿ‪ٛ‬د و‪ٔ ٝ‬بیْ اص یه ٘مٌ‪ ٝ‬ث‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫٘مٌ‪ ٝ‬دیٍش ٔ‪ٙ‬شمُ ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫ث‪ًٛ ٝ‬س وّی دٕخ ‪ٞ‬ب سا ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر دٕخ ‪ٞ‬بی ‪(displacement‬خبثدبیی) ‪(dynamic ٚ‬دی‪ٙ‬بٔیه)‬ ‫‪‬‬
‫دػش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی وشد‪.‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی خبثدبیی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪،‬ا٘شطی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٔش‪ٙ‬ب‪ٚ‬ة ثب اػشفبد‪ ٜ‬اص إٓبَ ٘یش‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬یه یب چ‪ٙ‬ذ ٔشص ٔشحشن و‪ ٝ‬داسای‬
‫حدٕی اص ػیبَ اػز ‪ ،‬ث‪ ٝ‬ػیبَ اهبف‪ ٝ‬ؿذ‪ٛٔ ٚ ٜ‬خت افضایؾ فـبس ػیبَ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی دی‪ٙ‬بٔیه‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫اػبع وبس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ثش اػبع افض‪ٚ‬دٖ ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی ث‪ٔ ٝ‬بیٔبر اػز‪.‬ایٗ ا٘شطی غبِجب ثش اػبع‬
‫ػشٓز دادٖ ‪ ٚ‬حشوز دادٖ ث‪ٔ ٝ‬بیْ اص ًشیك دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب ث‪ٔ ٝ‬بیْ ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪ٔ.‬مذاسی اص ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی س‪ِٛ‬یذ‬
‫ؿذ‪ ٜ‬دس داخُ دٕخ ث‪ٔ ٝ‬بیْ ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ٔ ٚ‬مذاسی دیٍش ٘یض دس ٔدشای خش‪ٚ‬خی دٕخ(ثش اػبع ػبخشٕبٖ آٖ)‬
‫ث‪ ٝ‬ا٘شطی فـبسی سجذیُ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫دس ادأ‪ ٝ‬دػش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی وبُٔ دٕخ ‪ٞ‬ب اسائ‪ٔ ٝ‬ی ٌشدد‪.‬‬
‫‪30‬‬
‫زسته ثنسی پوپ هب‬

‫‪31‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬

‫پوپ هبی رفت و ثرگطتی(‪)Reciprocating Pump‬‬

‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب داسای یه دیؼش‪ ،ٖٛ‬اٍ٘ـشی(‪ ٚ )Plunger‬یب دیبفشآٌ ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ و‪ ٝ‬دس یه ػیّ‪ٙ‬ذس لشاس‬ ‫‪‬‬
‫ٌشفش‪ ٚ ٝ‬حشوز س‪ٙ‬ب‪ٚ‬ثی داس٘ذ ‪ ٚ‬ػ‪ٛ‬دبح ‪ٞ‬بیی دس ٔؼیش ‪ٚ‬س‪ٚ‬د ‪ ٚ‬خش‪ٚ‬ج ٔبیْ لشاس داسد و‪ ٝ‬خشیبٖ سا‬
‫و‪ٙ‬ششَ ٔی و‪ٙٙ‬ذ‪.‬‬
‫دس اثش حشوز سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی دیؼش‪ ،ٖٛ‬اٍ٘ـشی ‪ ٚ‬یب دیبفشآٌ دس ػیّ‪ٙ‬ذس یه خال ٘ؼجی ث‪ٛ‬خ‪ٛ‬د ٔی‬ ‫‪‬‬
‫آیذ‪.‬دس ٘شید‪ ٝ‬فـبس خ‪ٛ‬ی ‪ٛٞ‬ا‪ٔ ،‬بیْ سا اص دسیچ‪ٚ ٝ‬س‪ٚ‬دی دٕخ ‪ٚ‬اسد ػیّ‪ٙ‬ذس ٔی و‪ٙ‬ذ ‪ ٚ‬دسحشوز ثٔذی‬
‫دس اثش فـبس ‪ٚ‬اسد‪ ٜ‬اص ًشف دیؼش‪ ،ٖٛ‬اٍ٘ـشی ‪ ٚ‬یب دیبفشآٌ ‪ٔ ،‬بیْ اص دسیچ‪ ٝ‬خش‪ٚ‬خی دٕخ ثب فـبس‬
‫صیبد خبسج ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫ا٘‪ٛ‬اّ دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪-1‬دٕخ دیؼش‪٘ٛ‬ی(‪)Piston Pump‬‬

‫‪ -2‬دٕخ اٍ٘ـشی(‪)Plunger Pump‬‬
‫‪-3‬دٕخ دیبفشإٌی(‪)Diaphragm Pump‬‬

‫‪32‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ پیستونی(‪)Piston Pump‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر یه هشث‪(ٝ‬یه ّٕٓ‪ ٚ ) Single Acting ٝ‬یب د‪ ٚ‬هشث‪(ٝ‬د‪Double ّٕٝٓ ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٔ )Acting‬ی ثبؿ‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫دس دٕخ دیؼش‪٘ٛ‬ی یه هشث‪،ٝ‬یه حشوز دیؼش‪ ٖٛ‬ثٕ‪ِٛٙ‬س ایدبد خال ‪ٚ ٚ‬س‪ٚ‬د ٔبیْ ا٘دبْ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬

‫حشوز ثٔذی ٔبیْ سا اص ػیّ‪ٙ‬ذس خبسج ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٕٛٔٔ ،‬ال داسای یه ػ‪ٛ‬دبح ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی(‪Suction‬‬
‫‪ ٚ )Valve‬یه ػ‪ٛ‬دبح خش‪ٚ‬خی(‪ )Discharge Valve‬اػز‪.‬اص خل‪ٛ‬كیبر اكّی ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ‪ ،‬ا٘مٌبّ ‪ٚ‬‬
‫س‪ٙ‬ب‪ٚ‬ة خشیبٖ خش‪ٚ‬خی اػز و‪ ٝ‬ثبٓث وٓ ث‪ٛ‬دٖ ُشفیز ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬

‫سیکل عملکزد پمپ پیستًوی یک ضزتٍ ای‬

‫‪33‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫دس دٕخ دیؼش‪٘ٛ‬ی د‪ ٚ‬هشث‪ ، ٝ‬دس ‪ٞ‬ش سفز ‪ ٚ‬ثشٌـز دیؼش‪ ، ٖٛ‬د‪ ٚ‬ثبس ٔبیْ ث‪ ٝ‬ثش‪ ٖٚ‬سا٘ذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٍٙٞ‬بٔیى‪ ٝ‬دیؼش‪ ٖٛ‬ث‪ ٝ‬خّ‪ٔ ٛ‬ی س‪ٚ‬د ‪ٔ ٚ‬بیْ سا خبسج ٔی و‪ٙ‬ذ ‪،‬دس ‪ٕٞ‬بٖ ِحِ‪ ٝ‬دس ػٕز دیٍش ػیّ‪ٙ‬ذس خال ٘ؼجی‬
‫ایدبد ؿذ‪ٔ ٚ ٜ‬بیْ ثب فـبس خ‪ ٛ‬داخُ ػیّ‪ٙ‬ذس ٔی ؿ‪ٛ‬د و‪ ٝ‬خشوز ثٔذی آٖ سا ٘یض خبسج ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬ث‪ٙ‬بثشایٗ الصْ‬
‫اػز حذالُ سٔذاد ػ‪ٛ‬دبح ‪ٞ‬ب چ‪ٟ‬بس ٓذد ثبؿذ‪.‬دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب خشیبٖ یى‪ٛٙ‬اخز سش اػز ‪ُ ٚ‬شفیز ٘یض‬
‫ثیـشش اػز‪.‬‬

‫پوپ انگطتی(‪)Plunger Pump‬‬

‫ّٕٓىشد ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ٔب٘‪ٙ‬ذ دٕخ ‪ٞ‬بی دیؼش‪٘ٛ‬ی اػز‪ ،‬ثب ایٗ سفب‪ٚ‬ر و‪ ٝ‬دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬خبی‬ ‫‪‬‬

‫دیؼش‪ ، ٖٛ‬اٍ٘ـشی ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪.‬ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ ٓٞ‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر سه هشث‪ ٝ‬ای‬
‫‪ ٚ‬د‪ ٚ‬هشث‪ ٝ‬ای ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫سفب‪ٚ‬ر دیؼش‪ ٚ ٖٛ‬اٍ٘ـشی ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ًَٛ -1‬دیؼش‪ ٖٛ‬اص و‪ٛ‬سع(‪ )course‬آٖ دس ػیّ‪ٙ‬ذس وٕشش اػز‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ًَٛ ٝ‬اٍ٘ـشی اص و‪ٛ‬سع آٖ‬
‫دس ػیّ‪ٙ‬ذس ثیـشش اػز‪.‬‬
‫‪ -2‬دیؼش‪ ٖٛ‬دس داخُ ػیّ‪ٙ‬ذس ثش ٔبیْ فـبس ‪ٚ‬اسد ٔی و‪ٙ‬ذ ‪ ٚ‬سٕبْ ػٌح آٖ ثب ٔبیْ دس سٕبع اػز‪ِٚ ،‬ی‬
‫اٍ٘ـشی ‪ٚ‬اسد ػیّ‪ٙ‬ذس ؿذ‪ ٚ ٜ‬ث‪ ٝ‬ا٘ذاص‪ ٜ‬حدٓ آٖ ٔبیْ خبسج ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫نشت بند در داخل‬

‫سیلندر است‬
‫نشت بند در داخل‬
‫پیستون است‬

‫بیشتر از طول کورس‬

‫طول کورس پالنجر‬

‫طول کورس پیستون‬
‫کمتر از طول کورس‬

‫دٕخ دیؼش‪٘ٛ‬ی‬ ‫دٕخ دال٘دشی‬

‫‪35‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ زیبفراگوی(‪)Diaphragm Pump‬‬
‫دس ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ ،‬ثدبی دیؼش‪ ٚ ٖٛ‬یب اٍ٘ـشی اص یه كفح‪ ٝ‬الػشیىی لبثُ اسسدبّ ث‪ٙ‬بْ دیبفشآٌ‬ ‫‪‬‬
‫اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫دیبفشآٌ ث‪ٛ‬ػیّ‪ ٝ‬ی یه ثبص‪ٚ‬ی اسلبَ و‪ ٝ‬ث‪ٔ ٝ‬یُ ِ‪ٔ ًٙ‬شلُ اػز‬ ‫‪‬‬

‫‪،‬ثبال ‪ ٚ‬دبییٗ ٔی س‪ٚ‬د‪.‬‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب داسای ػبخشٕبٖ ػبد‪ ٜ‬ای ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪ٔ ٚ‬ی س‪ٛ‬اٖ اص آٖ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬

‫ثشای ا٘شمبَ ٔبیٔبر غّیَ (ثب ‪ٚ‬یؼى‪ٛ‬صیش‪ ٝ‬ثبال) ‪ ٚ‬ػ‪ٍٙ‬یٗ(ثب چٍبِی ثبال)‬
‫ٔب٘‪ٙ‬ذ فبهالة‪ ٚ ٌُ ،‬الی ‪ٔ ٚ‬بیٔبر حب‪ٚ‬ی ؿٗ ‪ٔ ٚ‬بػ‪ ٝ‬اػشفبد‪ ٜ‬وشد‪.‬‬

‫ویصگی هبی پوپ هبی رفت و ثرگطتی‪:‬‬

‫فـبس(‪ٞ‬ذ) خش‪ٚ‬خی ثبال‬ ‫‪‬‬

‫ػشٓز وٓ‬ ‫‪‬‬

‫خشیبٖ غیش یى‪ٛٙ‬اخز‬ ‫‪‬‬

‫سا٘ذٔبٖ ثبال دس ك‪ٛ‬سر ػش‪ٚ‬یغ ٔ‪ ٚ ِٓٙ‬ث‪ٛٔ ٝ‬لْ‬ ‫‪‬‬

‫‪36‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ هبی زوار(‪)Rotary Pumps‬‬
‫ػبخشٕبٖ ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب اص د‪ ٚ‬لؼٕز ٕٓذ‪ ٜ‬سـىیُ ؿذ‪ ٜ‬اػز و‪ٓ ٝ‬جبسس‪ٙ‬ذ اص ‪ :‬خذاس‪ ٜ‬ثبثز ‪ ٚ‬خذاس‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫د‪ٚ‬اس‪.‬‬
‫خذاس‪ ٜ‬د‪ٚ‬اس ث‪ٛ‬ػیّ‪ ٝ‬ی یه ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ٔ ٝ‬ی ٌشدد ‪ٔ ٚ‬بیْ سا اص لؼٕز ٔىؾ ث‪ ٝ‬لؼٕز خش‪ٚ‬خی ثبفـبس‬ ‫‪‬‬
‫ثبالسش ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫س‪ٛ‬خ‪:ٝ‬‬
‫دس سّٕج‪ٞ ٝ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ‪ ٚ‬یب د‪ٚ‬اس اٌش سا‪ ٜ‬خش‪ٚ‬خی ٔبیْ ثؼش‪ ٝ‬ثبؿذ ‪ ٚ‬ؿیش إًی‪ٙ‬بٖ دس خذاس‪ ٜ‬سٔجی‪ٝ‬‬
‫٘ـذ‪ ٜ‬ثبؿذ‪ ،‬فـبس صیبد ثبٓث سشویذٖ خذاس‪ ٚ ٜ‬یب ِ‪ٞ ِٝٛ‬بی ٔشث‪ٛ‬ى ث‪ ٝ‬آٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫ثشخی اص ا٘‪ٛ‬اّ ٔ‪ ٟٓ‬دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬اس ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪-1‬دٕخ چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ای(‪)Gear Pump‬‬

‫‪-2‬دٕخ سیغ‪ ٝ‬ای(‪)Vane Pump‬‬
‫‪ -3‬دٕخ دیچی(‪)Screw Pump‬‬
‫‪ -4‬دٕخ صائذداس(‪)Lobe Pump‬‬

‫‪37‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ چرخ زنسه ای(‪)Gear Pump‬‬
‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب اص سٔذادی چشخ د٘ذ‪ ٜ‬سـىیُ ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ و‪ ٝ‬ثب یىذیٍش دسٌیش ا٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫هٕٗ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬چشخ د٘ذ‪ٞ ٜ‬ب اص ‪ ٓٞ‬خذا ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ،‬ثیٗ آ٘‪ٟ‬ب خال ٘ؼجی‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ٛ‬خ‪ٛ‬د ٔی آیذ ‪ٔ ٚ‬بیْ اص ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ث‪ ٝ‬داخُ وـیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬ػذغ ٔبیْ ثیٗ‬
‫د٘ذ‪ٞ ٜ‬ب ‪ ٚ‬خذاس‪ ٜ‬ثذ٘‪ ٝ‬لشاس ٌشفش‪ ٚ ٝ‬ثب فـبس ث‪ ٝ‬ػٕز خش‪ٚ‬خی سا٘ذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ای اص ِ٘ش ؿىُ چشخ د٘ذ‪ٞ ٜ‬ب ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -1‬دٕخ د٘ذ‪ ٜ‬ای ػبد‪)Spur Gear Pump( ٜ‬‬

‫‪ -2‬دٕخ د٘ذ‪ ٜ‬ای ٔبسدیچی (‪)Helical Gear Pump‬‬
‫‪ -3‬دٕخ د٘ذ‪ ٜ‬ای خ‪ٙ‬بغی (‪)Herringbone Gear Pump‬‬

‫‪38‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ تیغه ای(‪)Vane Pump‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ ،‬اص یه ثذ٘‪ ٚ ٝ‬یه ٓو‪ ٛ‬د‪ٚ‬اس(‪ ٚ )Rotor‬سٔذادی سیغ‪ ٝ‬و‪ ٝ‬دس ؿیبس‪ٞ‬بیی سٔجی‪ ٝ‬ؿذ‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫دس ٓو‪ ٛ‬د‪ٚ‬اس لشاس داس٘ذ‪ ،‬سـىیُ ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪.‬‬
‫‪ٍٙٞ‬بٔیى‪ٌ ٝ‬شدا٘‪ٙ‬ذ‪ٔ ٜ‬ی چشخذ ثّٔز ٔخشّف إِشوض ث‪ٛ‬دٖ آٖ ثب ثذ٘‪ ٝ‬ثش اثش ٘یش‪ٚ‬ی ٌشیض اص ٔشوض‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫سیغ‪ٞ ٝ‬ب اص داخُ ؿیبس‪ٞ‬ب خبسج ؿذ‪ ٚ ٜ‬ثب ثذ٘‪ ٝ‬سٕبع حبكُ ٔی و‪ٙٙ‬ذ ‪ ٚ‬ثّٔز ف‪ٛ‬اكُ ٔخشّفی و‪ ٝ‬خذاس‪ٜ‬‬
‫لؼٕز ٌشد٘ذ‪ ٜ‬ثب ثذ٘‪ ٝ‬داسد سیغ‪ٞ ٝ‬ب فوبی داخُ سّٕج‪ ٝ‬سا ث‪ ٝ‬حدٓ ‪ٞ‬بی ٘بٔؼب‪ٚ‬ی سمؼیٓ ٔی و‪ٙٙ‬ذ ‪ٚ‬‬
‫چ‪ٚ ٖٛ‬س‪ٚ‬دی سّٕج‪ ٝ‬دس خبیی لشاس ٔی ٌیشد و‪ ٝ‬فوبی ثیٗ سیغ‪ٞ ٝ‬ب ‪ ٚ‬ثذ٘‪ ٝ‬سّٕج‪ ٝ‬دس حبَ صیبد ؿذٖ‬
‫اػز ‪ ،‬ث‪ٙ‬بثشایٗ ثب صیبد ؿذٖ حدٓ خالیی دس ٔحفِ‪ ٝ‬ث‪ٛ‬خ‪ٛ‬د آٔذ‪ٔ ٚ ٜ‬بیْ داخُ دٕخ وـیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د ‪ٚ‬‬
‫‪ٕٞ‬چ‪ٙ‬ب٘ى‪ ٝ‬لؼٕز ٌشدا٘‪ٙ‬ذ‪ٔ ٜ‬ی چشخذ ٔبیْ حجغ ؿذ‪ ٜ‬دس داخُ ٔحفِ‪ ٝ‬اص ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی سّٕج‪ ٝ‬ث‪ً ٝ‬شف‬
‫خش‪ٚ‬خی سّٕج‪ ٝ‬سا٘ذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪39‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ پیچی(‪)Screw Pump‬‬
‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ‪ٔ ،‬بیْ س‪ٛ‬ػي یه یب د‪ ٚ‬دیچ ٔشحشن ‪ٙٔ ،‬شمُ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔبیْ ا٘شمبِی ثیٗ دیچ ٌشداٖ ‪ ٚ‬لؼٕز ٔبسدیچ ثبثز لشاس ٌشفش‪ ٝ‬اص ًشف‬ ‫‪‬‬

‫‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ ث‪ً ٝ‬شف خش‪ٚ‬خی دٕخ ‪ٞ‬ذایز ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫پوپ زائسزار (‪)Lobe Pump‬‬

‫دس لؼٕز داخّی ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ ،‬ثدبی چشخ د٘ذ‪ ٜ‬اص د‪ ٚ‬لؼٕز ٔشحشن اػشفبد‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز و‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫لؼٕز ٔشحشن داسای د‪ ٚ‬یب چ‪ٙ‬ذ دش‪ٔ )Lobe(ٜ‬ی ثبؿذ‪.‬‬

‫‪40‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫اخشالف دیٍش ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ثب ٘‪ ّٛ‬چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ای ایٗ اػز و‪ ٝ‬دس آٖ ‪ٞ‬ش د‪ ٚ‬لؼٕز ٔشحشن ث‪ٛ‬ػیّ‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س ٌشدا٘ذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬دس سّٕج‪ٞ ٝ‬بی چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ای ٕٔٔ‪ٛ‬ال یه چشخ د٘ذ‪ٌ ٜ‬شدا٘‪ٙ‬ذ‪ٔ ٜ‬ی‬
‫ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ی دیٍش سا ث‪ ٝ‬حشوز دس ٔی آ‪ٚ‬سد‪.‬‬
‫اك‪ َٛ‬وبس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ٔ ،‬ب٘‪ٙ‬ذ دٕخ ‪ٞ‬بی چشخ د٘ذ‪ ٜ‬ایؼز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ویصگی هبی پوپ هبی زوار‪:‬‬

‫ُشفیز وٓ(وٕشش اص ‪)200gal/min‬‬ ‫‪‬‬

‫فـبس(‪ٞ‬ذ) خش‪ٚ‬خی ٔش‪ٛ‬ػي( ‪)150- 300 ft‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔبیٔبر غّیَ ثب ‪ٚ‬یؼى‪ٛ‬صیش‪ ٝ‬ثبال(ثبالسش اص ‪) 650 centistoke‬‬ ‫‪‬‬

‫خشیبٖ یى‪ٛٙ‬اخز‬ ‫‪‬‬

‫‪41‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ هبی زینبهیک(‪)Dynamic Pumps‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬سّٕج‪ٞ ٝ‬ب ثیـششیٗ وبسثشد سا دس ك‪ٔٙ‬ز داس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ثب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثٔذ اص دٕخ ‪ٞ‬بی خبثدبیی ٔثجز(‪ )Positive Displacement‬ػبخش‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫أب ث‪ ٝ‬دِیُ س‪ٛ‬ػٔ‪ ٝ‬ی ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س‪ٞ‬بی ٔحشن اِىششیىی ‪ ،‬س‪ٛ‬ػٔ‪ ٝ‬ی ثیـششی یبفش‪ ٝ‬ا٘ذ‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬دِیُ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ٛٔ ٚ‬س‪ٛ‬س‪ٞ‬بی اِىششیىی ‪ٞ‬ش د‪ ٚ‬داسای حشوز د‪ٚ‬سا٘ی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ ‪ ٚ‬دس وّی‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫ٔ‪ٛ‬اسد أىبٖ ایدبد یه حشوز ٔؼب‪ٚ‬ی ثیٗ ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س ‪ ٚ‬لؼٕز ٔحشن ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داسد ‪ ٚ‬اص ًشفی چ‪ ٖٛ‬اص دٕخ ‪ٞ‬بی‬
‫خبثدبیی ٔثجز ٘یض ثبصد‪ ٜ‬وٕششی ٘ذاس٘ذ‪ِ ،‬زا ٌؼششؽ ثیـششی یبفش‪ ٝ‬ا٘ذ ‪ ٚ‬دس ثؼیبسی ٔ‪ٛ‬اسد خبیٍضیٗ دٕخ‬
‫‪ٞ‬بی خبثدبیی ٔثجز ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪.‬‬
‫دٕخ ‪ٞ‬بی دی‪ٙ‬بٔیه سا ٔی س‪ٛ‬اٖ ثشای ؿذر خشیبٖ(دثی) ‪ٞ ٚ‬ذ ‪ٞ‬بی ٔخشّف ث‪ ٝ‬وبس ثشد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ویصگی هبی پوپ هبی زینبهیک‪:‬‬

‫لبثّیز وبس دس ػشٓز (‪ٞ )RMP‬بی ثبال‬ ‫‪‬‬
‫حدٓ ٔبیْ خش‪ٚ‬خی آٖ ‪ٞ‬ب سا ٔی س‪ٛ‬اٖ سغییش داد ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬كفش سػب٘ذ(لبثّیز وبس دس دثی ٔشغیش)‬ ‫‪‬‬
‫فوبی وٕی اؿغبَ ٔی و‪ٙٙ‬ذ‬ ‫‪‬‬
‫خشیبٖ یى‪ٛٙ‬اخز‬ ‫‪‬‬
‫‪ٞ‬ضی‪ٍٟ٘ ٝٙ‬ذاسی ٘ؼجشب وٕی داس٘ذ‬ ‫‪‬‬

‫‪42‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ هبی گریس از هرکس(‪)Centrifugal Pumps‬‬
‫اك‪ َٛ‬وبس ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ثش اػبع ٘یش‪ٚ‬ی ٌشیض اص ٔشوض اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٞ‬ش خؼٕی و‪ ٝ‬دس یه ٔؼیش دایش‪ ٜ‬ای یب ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ؿىُ حشوز و‪ٙ‬ذ‪ ،‬سحز سبثیش ٘یش‪ٚ‬ی ٌشیض اص ٔشوض‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬الْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬خ‪ٟ‬ز ایٗ ٘یش‪ ٚ‬ث‪ ٌٝ٘ٛ ٝ‬ای اػز و‪ٕٛٞ ٝ‬اس‪ ٜ‬سٕبیُ داسد و‪ ٝ‬خؼٓ سا اص ٔشوض د‪ٚ‬ساٖ ‪ ٚ‬یب‬
‫ٔح‪ٛ‬س د‪ٚ‬س ػبصد‪.‬‬
‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب دس ػبد‪ ٜ‬سشیٗ ؿىُ خ‪ٛ‬د داسای یه ٓو‪ٌ ٛ‬شدا٘‪ٙ‬ذ‪ ٜ‬ث‪٘ ٝ‬بْ دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ؼش‪ٙ‬ذ و‪ ٝ‬دس داخُ‬ ‫‪‬‬
‫ٔحفِ‪ ٝ‬دٕخ لشاس ٌشفش‪ ٝ‬اػز ‪ ٚ‬ثب حشوز ػشیْ خ‪ٛ‬د ٔ‪ٛ‬خت ٌشدؽ ٔبیْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬دس ٘شید‪ ٝ‬ایٗ ُٕٓ‬
‫ٔبیْ سحز سبثیش ٘یش‪ٚ‬ی ٌشیض اص ٔشوض ‪ٚ‬الْ ؿذ‪ ،ٜ‬ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی آٖ افضایؾ ٔی یبثذ ‪ ٚ‬فـبس آٖ‬
‫وب‪ٞ‬ؾ ٔی یبثذ‪.‬دس ادأ‪ ٝ‬یه خال ٘ؼجی دس ٔشوض دٕخ ث‪ٚ ٝ‬خ‪ٛ‬د ٔی آیذ ‪ ٚ‬فـبس خ‪ٛ‬ی ثبٓث ‪ٚ‬س‪ٚ‬د ٔبیْ‬
‫ث‪ ٝ‬دس‪ ٖٚ‬دٕخ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬ثب سیغ‪ٞ ٝ‬بی دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثشخ‪ٛ‬سد وشد‪ ،ٜ‬ثب ػشٓز صیبد اص دیشأ‪ ٖٛ‬ثذ٘‪ ٝ‬دٕخ ث‪ٝ‬‬
‫خبسج ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫سب صٔب٘ی و‪ٔ ٝ‬بیْ دس دٕخ ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داؿش‪ ٝ‬ثبؿذ‪،‬خش‪ٚ‬ج ٔبیْ ثبیه خشیبٖ یى‪ٛٙ‬اخز ‪ ٚ‬دی‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬ادأ‪ ٝ‬خ‪ٛ‬ا‪ٞ‬ذ‬ ‫‪‬‬

‫داؿز‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬دِیُ ‪ٚ‬یظٌی ‪ٞ‬بی ٌّٔ‪ٛ‬ة دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ ،‬أش‪ٚ‬ص‪ ٜ‬ثیؾ اص ‪ 60%‬اص دٕخ ‪ٞ‬بی ٔ‪ٛ‬سد‬ ‫‪‬‬
‫اػشفبد‪ ٜ‬اص ایٗ ٘‪ ّٛ‬اػز‪.‬‬

‫‪43‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫طجقه ثنسی پوپ هبی گریس از هرکس‪:‬‬
‫ا٘‪ٛ‬اّ ٔ‪ ٟٓ‬دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬
‫دٕخ خشیبٖ ٔح‪ٛ‬سی (‪)Axial Flow Pump‬‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ خشیبٖ ؿٔبٓی (‪)Radial Flow Pump‬‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ خشیبٖ سشویجی (‪)Mixed Flow Pump‬‬ ‫‪‬‬

‫پوپ جریبى هحوری (‪)Axial Flow Pump‬‬

‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ٔ ،‬بیْ دس أشذاد ٔح‪ٛ‬س دش‪ٚ‬ا٘‪ٚ ٝ‬اسد ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ٛٔ ٚ‬اصی ثب آٖ خبسج ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ثشای ُشفیز ثبال ‪ٞ ٚ‬ذ ٘ؼجشب وٓ ثىبس ٔی س‪٘ٚ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪44‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ جریبى ضعبعی (‪)Radial Flow Pump‬‬
‫دس دٕخ خشیبٖ ؿٔبٓی ‪ٔ ،‬بیْ اص ٔشوض دش‪ٚ‬ا٘‪ٚ ٝ‬اسد ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬دس أشذاد ؿٔبّ ‪ ،‬یٔ‪ٙ‬ی ٕٓ‪ٛ‬د ثش ٔح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬

‫ثٌشف ٔحیي دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬خشیبٖ ٔی یبثذ‪.‬‬

‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ثشای ُشفیز وٓ ‪ٞ ٚ‬ذ(فـبس) ثبال‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٛ‬سد اػشفبد‪ ٜ‬لشاس ٔی ٌیش٘ذ‪.‬‬

‫پوپ جریبى ترکیجی (‪)Mixed Flow Pump‬‬

‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ٔ ،‬بیْ ث‪ٛٔ ٝ‬اصی ٔح‪ٛ‬س ‪ٚ‬اسد دش‪ٚ‬ا٘‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫‪ ٚ‬ثٌ‪ٛ‬س ٔبیُ ٘ؼجز ث‪ٔ ٝ‬ح‪ٛ‬س ثب صا‪ٚ‬ی‪ 45 ٝ‬دسخ‪ ٝ‬خبسج ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب ثشای ُشفیز ‪ ٚ‬فـبس(‪ٞ‬ذ) ٔش‪ٛ‬ػي ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪٘ٚ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪45‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫تعساز هراحل زر پوپ هبی گریس از هرکس‬
‫دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٕٔىٗ اػز یه ٔشحّ‪ ٝ‬ای(‪ ٚ )Single Stage‬یب چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای(‪)Multi Stage‬‬
‫ثبؿ‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫پوپ تک هرحله ای(‪)Single Stage‬‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ داسای یه دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬س‪ٚ‬ی ؿبفز اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب اوثشا ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر حّض‪٘ٚ‬ی ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی سه ٔشحّ‪ ٝ‬ای ثشای ٔ‪ٛ‬اسدی و‪ ٝ‬اسسفبّ خش‪ٚ‬ج‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش وٓ ‪ ٚ‬یب ٔش‪ٛ‬ػي ث‪ٛ‬د‪ ٚ ٜ‬ثیؾ اص ‪ 250‬سب ‪ 300‬ف‪ٛ‬ر ثبؿذ‬

‫ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪٘ٚ‬ذ‪.‬‬

‫‪impeller‬‬
‫‪46‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫پوپ چنس هرحله ای(‪)Multi Stage‬‬
‫ثشای اسسفبّ خش‪ٚ‬خی ثبال‪٘ ،‬یبص ث‪ ٝ‬دٕخ ثب لٌش‬ ‫‪‬‬

‫خیّی ثضسي ‪ ٚ‬ثب ػشٓز صیبد اػز و‪ٞ ٝ‬ش د‪ٚ‬ی ایٗ‬
‫ٓ‪ٛ‬أُ دس دٕخ ‪ٞ‬بی سه ٔشحّ‪ ٝ‬ای ثب ٔـىُ‬
‫ٔ‪ٛ‬اخ‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬
‫ِزا دس ایٗ ٔ‪ٛ‬اسد ٘یبص ث‪ ٝ‬دٕخ ‪ٞ‬بی چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای اػز‪.‬‬
‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ ،‬د‪ ٚ‬یب چ‪ٙ‬ذ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬س‪ٚ‬ی‬ ‫‪‬‬

‫یه ؿبفز لشاس داسد‪.‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای ثشای ٔ‪ٛ‬اسدی و‪ ٝ‬اسسفبّ خش‪ٚ‬ج‬ ‫‪‬‬

‫‪impellers‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش ٘ؼجشب صیبد ثبؿذ ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪٘ٚ‬ذ‪.‬‬

‫‪shaft‬‬

‫‪47‬‬
 ‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫انتربة نوع پوپ(‪)selection of pump class‬‬
‫دبسأشش‪ٞ‬بی ٔ‪ٛ‬ثش دس ا٘شخبة دٕخ ‪ٞ‬ب ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫٘‪ ّٛ‬ػیبَ‬ ‫‪‬‬

‫ٔیضاٖ خ‪ٛ‬س٘ذٌی ػیبَ دس ا٘شخبة خ‪ٙ‬غ دٕخ ٔ‪ٛ‬ثش اػز‬ ‫•‬

‫دس ك‪ٛ‬سر ػٕی ث‪ٛ‬دٖ ػیبَ ٘یبص ث‪٘ ٝ‬ـز ث‪ٙ‬ذ‪ٞ‬بی ٔىب٘یىی اػز‬ ‫•‬

‫دس ك‪ٛ‬سر ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د رسار خبٔذ ّٔٔك دس ػیبَ ثبیذ ث‪٘ ٝ‬ىبر صیش س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬وشد‬ ‫•‬

‫٘یبص ث‪٘ ٝ‬ـز ث‪ٙ‬ذ‪ٞ‬بی ٔ‪ٙ‬بػت اػز‬ ‫•‬

‫ٔی ثبیؼز دٕخ ٔمب‪ ْٚ‬دس ٔمبثُ خ‪ٛ‬سدٌی ا٘شخبة ؿ‪ٛ‬د‬ ‫•‬

‫ثبیذ دش‪ٚ‬ا٘‪ٙٔ ٝ‬بػت ا٘شخبة ؿ‪ٛ‬د‬ ‫•‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ‪ٞ‬ذ ػیؼشٓ دس ‪ٚ‬احذ ّٕٓیبسی‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بیی اػز ثش اػبع ٓ‪ٛ‬أّی ٔب٘‪ٙ‬ذ ً‪ ٚ َٛ‬لٌش ِ‪ٞ ِٝٛ‬ب‪ ،‬اسسفبّ ٘ؼجی ػیؼشٓ‪ ،‬ؿیش‪ٞ‬ب‬ ‫•‬
‫‪ ... ٚ‬سػٓ ؿذ‪ٛٔ ٚ ٜ‬سد اػشفبد‪ ٜ‬لشاس ٔی ٌیش٘ذ‬
‫فـبس ‪ ٚ‬دثی دٕخ(ایٗ ٔ‪ٛ‬ه‪ ّٛ‬دس ادأ‪ ٝ‬ثشسػی ٔی ؿ‪ٛ‬د)‬ ‫‪‬‬

‫‪48‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫٘ح‪ ٜٛ‬و‪ٙ‬ششَ دٕخ‬ ‫‪‬‬

‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٘یبص ث‪ ٝ‬ؿیش و‪ٙ‬ششَ اػز‬ ‫•‬

‫ٔی س‪ٛ‬اٖ اص حؼٍش‪ٞ‬بی فـبس ‪ ٚ‬دٔب خ‪ٟ‬ز و‪ٙ‬ششَ دس ػیؼشٓ اػشفبد‪ ٜ‬وشد‬ ‫•‬

‫٘ح‪ّٕٓ ٜٛ‬یبر دس ‪ٚ‬احذ ّٕٓیبسی‬ ‫‪‬‬

‫ّٕٓیبر ٔذا‪ ٚ ْٚ‬ػ‪ٍٙ‬یٗ‬ ‫•‬

‫ّٕٓیبر خب٘جی ‪ ٚ‬ػجه‬ ‫•‬

‫٘ح‪ ٜٛ‬اسلبَ دٕخ ‪ٞ‬ب‬ ‫•‬

‫ػشی‬ ‫•‬

‫ٔ‪ٛ‬اصی‬ ‫•‬

‫٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب اص ِ٘ش یىؼبٖ ث‪ٛ‬دٖ ‪ ٚ‬یب ٔشفب‪ٚ‬ر ث‪ٛ‬دٖ‬ ‫•‬

‫سغییشار آسی دس ‪ٚ‬احذ ّٕٓیبسی(دبسأشش ٘‪ٟ‬بیی دس ا٘شخبة دٕخ)‬ ‫‪‬‬

‫‪49‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫تبثیر زثی و فطبر زر انتربة پوپ‬
‫‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬لجال ثیبٖ ؿذ‪ ،‬اص خّٕ‪ ٝ‬دبسأشش‪ٞ‬بی ٔ‪ٛٔ ٚ ٟٓ‬ثش دس ا٘شخبة ٘‪ ّٛ‬دٕخ‪ ،‬دثی ‪ ٚ‬فـبس ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ؿىُ صیش‪ ،‬خٌ‪ٛ‬ى‪ ،‬حذ ٘‪ٟ‬بیی لبثّیز اػشفبد‪ ٜ‬اص دٕخ ‪ٞ‬ب سا ث‪ًٛ ٝ‬س سمشیجی ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪50‬‬
‫دستٍ تىذی پمپ َا‬ ‫فصل ‪2‬‬
‫ٔثبَ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؿىُ لجُ‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬دثی ‪ ٚ‬فـبس ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش ث‪ ٝ‬سشسیت ثشاثش ثب ‪ Q=1000 m3/h‬و‬
‫‪ P=100 bar‬ثبضس‪ ،‬استفبزه از کساهیک از پوپهبی زیر را پیطنهبز هی کنیس؟‬
‫‪ ‬ة)پوپ هبی رفت و ثرگطتی‬ ‫‪ ‬الف)پوپ هبی زورانی‬
‫‪ ‬ز)پوپ هبی رفت و ثرگطتی یب گریس از هرکس‬ ‫‪ ‬ج)پوپ هبی گریس از هرکس‬

‫پبسد‪:‬‬
‫ثب توجه ثه ضکل‪ ،‬زر هحسوزه هطرص ضسه‪ ،‬تنهب هی تواى‬
‫از پوپ هبی گریس از هرکس استفبزه کرز‪.‬‬

‫‪51‬‬
 ‫ثرذی از پوپ هبی زیگر‬

Circumferential Piston
Rotary Pump Hydraulic Ram Pump
Peristaltic Rotary Pump

Fluid Operated Mechanically Operated

Diaphragm Pump Self Priming Pump
Diaphragm Pump
52
 ‫فصل ‪3‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬
‫‪‬اخضای ٔ‪ ٟٓ‬دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬
‫ثذ٘‪ٝ‬‬
‫ٔح‪ٛ‬س‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ٝ‬‬
‫و‪ٛ‬دّی‪ًٙ‬‬
‫س‪ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ٔح‪ٛ‬س‬
‫حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی‬
‫٘ـز ث‪ٙ‬ذ‬
‫یبسبلبٖ‬
‫افـب٘‪ٙ‬ذ‪ٜ‬‬
‫‪ٔ‬شٔبدَ وشدٖ حشوز ٔح‪ٛ‬سی‬
‫‪‬اك‪ َٛ‬سا‪ ٜ‬ا٘ذاصی دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬
‫‪‬اؿىبالر ٔشذا‪ َٚ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬
‫‪ ‬سفْ اؿىبَ دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬

‫‪53‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫اجسای ههن پوپ هبی گریس از هرکس‬
‫ٔ‪ٕٟ‬ششیٗ اخضای دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬
‫ثذ٘‪)casing( ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔح‪ٛ‬س )‪(shaft‬‬ ‫‪‬‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪(impeller) ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫و‪ٛ‬دّی‪(coupling) ًٙ‬‬ ‫‪‬‬

‫س‪ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ٔح‪ٛ‬س )‪(shaft sleeve‬‬ ‫‪‬‬

‫حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی )‪)wear ring‬‬ ‫‪‬‬

‫٘ـز ث‪ٙ‬ذ (‪)seal‬‬ ‫‪‬‬

‫یبسبلبٖ (‪)bearing‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ادأ‪ ٝ‬ایٗ اخضا ثشسػی ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬

‫‪54‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫ثسنه(‪)casing‬‬
‫ثذ٘‪ ٝ‬ثضسٌششیٗ ‪ ٚ‬ؿبخق سشیٗ خضء یه دٕخ ٌشیض اص ٔشوض اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫دس ك‪ٙ‬بیْ ٘فز د‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬دٕخ ‪ٞ‬بی فـبس هٔیف ٕٔٔ‪ٛ‬ال‬ ‫‪‬‬
‫اص چذٖ ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬دس حبِیى‪ ٝ‬ثشای دٕخ ‪ٞ‬بی دش فـبس‬
‫ثیـشش اص ف‪ٛ‬الد اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫د‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬ػ‪ُٚ ٝ‬یف‪ ٟٓٔ ٝ‬داسد‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫اخضای داخّی دٕخ سا دس خ‪ٛ‬د خبی ٔی د‪ٞ‬ذ ‪ ٚ‬اص آٖ حفبُز ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ٔبیْ دٕذبط ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ٜ‬سا ٔحل‪ٛ‬س وشد‪ ٚ ٜ‬خشیبٖ آٖ سا ‪ٞ‬ذایز ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ؿیذ‪ٛ‬س‪ٔ ٚ )volute(ٜ‬حُ اسلبَ ِ‪ٞ ِٝٛ‬بی ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ‪ ٚ‬خش‪ٚ‬خی سا ؿىُ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫هحور(‪)shaft‬‬
‫ٔح‪ٛ‬س اص ًشیك و‪ٛ‬دّی‪ ًٙ‬ث‪ٔ ٝ‬حشو‪ٛٔ( ٝ‬س‪ٛ‬س اِىششیىی‪،‬س‪ٛ‬سثیٗ‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س‪ٞ‬بی دیضِی ‪ٚ‬یب ث‪ٙ‬ضی‪ٙ‬ی) ٔشلُ اػز ‪ ٚ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سا ٔی چشخب٘ذ‪.‬‬
‫ػٌح خبسخی ٔح‪ٛ‬س ثبیذ وبٔال كبف ‪ ٚ‬كیمّی ثبؿذ سب اخضایی و‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫لشاس اػز س‪ٚ‬ی آٖ ٘لت ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ،‬ثذلز ‪ ٚ‬ثذ‪ِ ٖٚ‬می ثش س‪ٚ‬ی آٖ لشاس ٌیش٘ذ‪.‬‬
‫ٔلبِح ٔح‪ٛ‬س ٕٔٔ‪ٛ‬ال اص خ‪ٙ‬غ ف‪ٛ‬الد آ‪ٍٙٞ‬شی اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪55‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫پروانه(‪)impeller‬‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬یىی اص ٔ‪ٕٟ‬ششیٗ اخضای دٕخ ‪ٞ‬بیٍشیض اص ٔشوض اػز و‪ ٝ‬ا٘شطی ٔىب٘یىی إٓبَ ؿذ‪ ٜ‬سا ث‪ ٝ‬ا٘شطی‬ ‫‪‬‬

‫خ‪ٙ‬جـی ػیبَ سجذیُ ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫٘ح‪ ٜٛ‬وبس آٖ ثش اػبع ٘یش‪ٞٚ‬بی ٌشیض اص ٔشوض اػز و‪ ٝ‬ثش اثش حشوز د‪ٚ‬ساٖ ٔح‪ٛ‬س س‪ٚ‬ی ػیبَ إٓبَ‬ ‫‪‬‬

‫ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬ثبٓث افضایؾ ا٘شطی خ‪ٙ‬جـی ػیبَ ‪ ٚ‬خذا ؿذٖ آٖ اص ِج‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٚ ٚ ٝ‬اسد ؿذٖ آٖ ث‪ٔ ٝ‬حفِ‪Casing ٝ‬‬
‫خ‪ٟ‬ز وب‪ٞ‬ؾ ػشٓز ‪ ٚ‬ثبصیبثی فـبس ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫دس حیٗ وبس وشدٖ دٕخ‪ ،‬لؼٕشی اص دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬د‪ٚ‬اس سحز فـبس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ(چـٕ‪ٚ ٝ‬س‪ٚ‬دی دٕخ) ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬

‫لؼٕز ‪ٞ‬بی دیٍش دس ٔٔشم فـبس خش‪ٚ‬خی لشاس داسد و‪ ٝ‬فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ آ٘‪ٟ‬ب س‪ٛ‬ػي حّم‪ٞ ٝ‬بی فشػبیـی آة ث‪ٙ‬ذی‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ثیـشش دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب اص خ‪ٙ‬غ چذٖ ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬ثشای ٔبیٔبر خ‪ٛ‬س٘ذ‪ ٜ‬اص دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثب خ‪ٙ‬غ ف‪ٛ‬الد هذ صً٘‪ ،‬دالػشیه‬ ‫‪‬‬

‫‪ٚ‬آِیبط‪ٞ‬بی دیٍش اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫ٔی س‪ٛ‬اٖ دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب سا ث‪ ٝ‬ػ‪ ّٛ٘ ٝ‬صیش دػش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی وشد‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬بی ثبص‬ ‫•‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬بی ٘یٕ‪ ٝ‬ثبص‬ ‫•‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬بی ثؼش‪ٝ‬‬ ‫•‬

‫پزياوٍ تاس‬ ‫پزياوٍ ویمٍ تاس‬ ‫پزياوٍ تستٍ‬
‫‪56‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثبص(‪)open impeller‬‬ ‫‪‬‬
‫ایٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬اص سٔذادی دش‪ ٜ‬ثذ‪ ٖٚ‬د‪ٛ‬ؿؾ سـىیُ ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ،ٝ‬سّٕج‪ ٝ‬وبس د‪ٛ‬ؿؾ‬ ‫‪‬‬

‫دش‪ٞ ٜ‬ب سا ا٘دبْ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثبص ٕٔٔ‪ٛ‬ال دس ّٕٓیبر الی‪ ٝ‬س‪ٚ‬ثی ‪ٚ‬دٕذبط‬ ‫‪‬‬

‫ٔبیٔبسی و‪ ٝ‬داسای ٔبد‪ ٜ‬خبسخی اهبفی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪.‬‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬یٕ‪ ٝ‬ثبص(‪)semi-open impeller‬‬ ‫‪‬‬

‫دش‪ٞ ٜ‬بی ایٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب‪ ،‬فمي س‪ٚ‬ی یه كفح‪ ٝ‬د‪ٛ‬ؿیذ‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬لشاس داس٘ذ‬ ‫‪‬‬

‫‪ ٚ‬د‪ٛ‬ؿؾ ًشف دیٍش سا ثذ٘‪ ٝ‬دٕخ سـىیُ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬یٕ‪ ٝ‬ثبص‪ ،‬ثشای دٕذبط ٔبیٔبر سلفی‪٘ ٝ‬ـذ‪ ٜ‬و‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫احشٕبَ ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د سػ‪ٛ‬ثبر ‪ ٚ‬رسار ّٔٔمی سا دس خ‪ٛ‬د داس٘ذ‬

‫اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪57‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثؼش‪)closed impeller( ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫دش‪ٞ ٜ‬بی ایٗ ٘‪ ّٛ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٔ ٝ‬یبٖ د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬لشاس ٌشفش‪ ٝ‬اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٌؼششد‪ ٜ‬اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشخی اص ٔ‪ٛ‬اسد اػشفبد‪ ٜ‬ایٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب ٓجبسسؼز اص‪:‬‬

‫دٕذبط آة ٕٔٔ‪ِٛ‬ی‬ ‫•‬

‫دٕذبط آة ٌشْ‬ ‫•‬

‫دٕذبط س‪ٚ‬غٗ دإ‬ ‫•‬

‫دٕذبط ٔ‪ٛ‬اد ؿیٕیبیی ِ٘یش اػیذ‪ٞ‬ب ‪... ٚ‬‬ ‫•‬

‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثؼش‪ ٝ‬اص ِ٘ش سٔذاد چـٕ‪ٚ ٝ‬س‪ٚ‬دی ٔبیْ(‪)suction eye‬‬ ‫‪‬‬
‫ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر یه چـٕ‪ ٝ‬ای ‪ ٚ‬د‪ ٚ‬چـٕ‪ ٝ‬ای ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬

‫‪58‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫کوپلینگ )‪(coupling‬‬
‫دس اوثش دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ٔ ،‬ح‪ٛ‬س دٕخ ‪ٔ ٚ‬ح‪ٛ‬س ٔحشو‪ ،ٝ‬ث‪ٛ‬ػیّ‪ ٝ‬ی و‪ٛ‬دّی‪ ًٙ‬ث‪ٔ ٓٞ ٝ‬شلُ‬ ‫‪‬‬

‫ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬
‫ٔ‪ٕٟ‬ششیٗ ‪ٚ‬یظٌی و‪ٛ‬دّی‪ٞ ًٙ‬ب ایٗ اػز و‪ ٝ‬ثبیذ لبثُ اٌ٘ٔبف ثبؿ‪ٙ‬ذ‪ ،‬صیشا‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓال‪ ٜٚ‬ثش ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬د‪ٔ ٚ‬ح‪ٛ‬س ٔحشو‪ ٚ ٝ‬دٕخ سا ث‪ٔ ٓٞ ٝ‬شلُ ٔی و‪ٙٙ‬ذ‪ ،‬ثبیذ ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ذ ٘‪ٛ‬ػب٘بسی و‪ ٝ‬اص‬ ‫‪‬‬
‫ٔحشن ث‪ ٝ‬دٕخ ‪ٚ‬اسد ٔی ؿ‪ٛ‬د سا ح‪ٙ‬ثی و‪ٙٙ‬ذ‪.‬‬
‫دس ك‪ٛ‬سسیى‪ٔ ٝ‬ح‪ٛ‬س ‪ٞ‬ب ث‪ًٛ ٝ‬س وبُٔ ٔیضاٖ ٘ـذ‪ ٜ‬ثبؿ‪ٙ‬ذ‪ ،‬ثبیذ ثش‪ٛ‬ا٘ذ ایٗ ٘بٔیضا٘ی سا خجشاٖ و‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫کًپلیىگ اوعطاف پذیز‬

‫‪59‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫روپوش هحور )‪(shaft sleeve‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ٔ ،‬ح‪ٛ‬س سا ثبیذ دس ٔمبثُ خٌشار ٘بؿی اص خ‪ٛ‬اف خ‪ٛ‬س٘ذٌی ٔبیْ دٕخ‬ ‫‪‬‬

‫ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ٚ ٜ‬یب ػبییذٌی حفَ وشد‪.‬ثشای ‪ٕٞ‬یٗ ٔ‪ِٛٙ‬س دس ٔحُ ‪ٞ‬بی صیش اص س‪ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ٔح‪ٛ‬س اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫دس ٔحفِ‪ ٝ‬آة ث‪ٙ‬ذی‬ ‫‪‬‬

‫دس ٘مبى اسلبَ یبسبلبٖ ‪ٞ‬بی داخّی‬ ‫‪‬‬

‫ثیٗ د‪ ٚ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای‬ ‫‪‬‬

‫دس ٔحُ ‪ٞ‬بی ف‪ٛ‬ق‪ ،‬س‪ٚ‬ی ٔح‪ٛ‬س س‪ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ‪ٞ‬بی لبثُ سٔ‪ٛ‬یوی‬ ‫‪‬‬

‫٘لت ٔی و‪ٙٙ‬ذ ‪ ٚ‬دس ‪ٍٙٞ‬بْ فشػ‪ٛ‬د‪ ٜ‬ؿذٖ آٖ سا سٔ‪ٛ‬ین ٔی و‪ٙٙ‬ذ‪.‬‬

‫ومًوٍ َایی اس ريپًش محًر‬

‫حلقه هبی سبیطی )‪(wear ring‬‬
‫اص ایٗ ٘‪ ّٛ‬حّم‪ٞ ٝ‬ب‪ ،‬خ‪ٟ‬ز آة ث‪ٙ‬ذی لؼٕز ‪ٞ‬بی داخّی دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ثشای خّ‪ٌٛ‬یشی اص‬ ‫‪‬‬
‫٘ـشی ‪ٞ‬بی داخّی اص لؼٕز فـبس ثبال(‪ )discharge‬ث‪ ٝ‬ػٕز فـبس دبییٗ(‪ )suction‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬دٕخ‬
‫اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪60‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫اٌش فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ د‪ ٚ‬لؼٕز ٔزو‪ٛ‬س‪ ،‬آة ث‪ٙ‬ذی ٘ـ‪ٛ‬د ‪ٔ ،‬بیْ خش‪ٚ‬خی اص دٕخ ٔدذدا ‪ٚ‬اسد چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬ثبٓث وب‪ٞ‬ؾ فـبس ‪ ٚ‬دثی خش‪ٚ‬خی دٕخ ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ثشای خّ‪ٌٛ‬یشی اص ٘ـز ٔبیْ ثبیذ دش‪ٚ‬ا٘‪ًٛ ٝ‬سی دس ثذ٘‪٘ ٝ‬لت ؿ‪ٛ‬د و‪ٔ ٝ‬بیْ ٘ش‪ٛ‬ا٘ذ اص فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ ِج‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫ثیش‪٘ٚ‬ی چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٚ ٝ‬اسد چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬دس ٓیٗ حبَ دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬یض ثش‪ٛ‬ا٘ذ ث‪ًٛ ٝ‬س آصاد ثب حذالُ‬
‫فبكّ‪٘ ٝ‬ؼجز ث‪ ٝ‬ثذ٘‪ ٝ‬ثچشخذ‪.‬‬
‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬اخش‪ٙ‬بة ٘بدزیش ث‪ٛ‬دٖ ٔؼبئُ اكٌىبوی ‪ ٚ‬ػبیؾ ث‪ ٝ‬دِیُ ٘ف‪ٛ‬ر رسار خبٔذ ‪ِ ، ... ٚ‬ج‪ ٝ‬ثیش‪٘ٚ‬ی‬ ‫‪‬‬
‫چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٚ ٝ‬ثذ٘‪ ٝ‬ثٔذ اص ٔذسی دس اثش ػبییذٌی دش‪ٚ‬ا٘‪ ٚ ٝ‬ثذ٘‪ ٝ‬ثبیذ سٔ‪ٛ‬ین ؿ‪٘ٛ‬ذ ‪ ٚ‬یب ٔ‪ٛ‬سد خ‪ٛ‬ؿىبسی‬
‫‪ ٚ‬ثبصػبصی لشاس ٌیش٘ذ‪.‬ثشای خّ‪ٌٛ‬یشی اص ایٗ ٔـىالر د‪ ٚ‬حّم‪ ٝ‬ػبیـی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش ٘لت ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪:‬‬
‫یىی حّم‪ ٝ‬ػبیـی و‪ ٝ‬س‪ٚ‬ی دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬لت ٔی ؿ‪ٛ‬د(‪)impeller wearing ring‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ٚ‬دیٍشی حّم‪ ٝ‬ػبیـی و‪ ٝ‬س‪ٚ‬ی ثذ٘‪ ٝ‬دٕخ ٘لت ٔی ؿ‪ٛ‬د(‪)casing wearing ring‬‬ ‫‪‬‬
‫ثیٗ د‪ ٚ‬حّم‪ ٝ‬ػبیـی ف‪ٛ‬ق یه فبكّ‪ ٝ‬ثؼیبس وٓ(‪ٚ )clearance‬خ‪ٛ‬د داسد و‪ ٝ‬ایٗ فبكّ‪ ٝ‬ث‪ٛٓ ٝ‬أُ صیش‬ ‫‪‬‬
‫ثؼشٍی داسد‪:‬‬
‫لٌش چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫دسخ‪ ٝ‬حشاسر ٔبیْ دٕخ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫خ‪ٙ‬غ حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی‬ ‫‪‬‬

‫‪61‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫دس ُٕٓ ‪ٕٞ‬یـ‪ ٝ‬ثبیذ ٔمذاسی ٘ـشی اص ثیٗ حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داؿش‪ ٝ‬ثبؿذ و‪ ٝ‬ایٗ ٔمذاس ٘جبیذ‬ ‫‪‬‬
‫ثیـشش اص ‪ 5‬دسكذ ٔبیْ دٕخ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ٜ‬ثبؿذ‪.‬‬
‫فبكّ‪ ٝ‬حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی اص یه ًشف ثبیذ آ٘مذس وٓ ثبؿذ سب ٔبْ٘ اص خش‪ٚ‬ج ٔبیْ ؿ‪ٛ‬د‪.‬اص ًشف دیٍش‬ ‫‪‬‬

‫ثبیذ ث‪ ٝ‬ا٘ذاص‪ ٜ‬وبفی فبكّ‪ ٝ‬داؿش‪ ٝ‬ثبؿذ سب حّم‪ٞ ٝ‬بی فشػبیـی ثب ‪ ٓٞ‬سٕبع ٘ذاؿش‪ ٝ‬ثبؿ‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ ،‬فوبیی ثیٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٚ ٝ‬ثذ٘‪ٚ ٝ‬خ‪ٛ‬د داسد و‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬سا لبدس ٔی ػبصد سب‬ ‫‪‬‬

‫ثذ‪ ٖٚ‬ػبیؾ ثب ثذ٘‪ ،ٝ‬ث‪ ٝ‬چشخؾ خ‪ٛ‬د ادأ‪ ٝ‬د‪ٞ‬ذ ‪ ٚ‬فـبس ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش سا س‪ِٛ‬یذ و‪ٙ‬ذ‪ِٚ ،‬ی اص ًشف دیٍش دس دٕخ‬
‫‪ٞ‬بی چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای ایٗ فوبی خبِی ٔ‪ٛ‬خت ٘ف‪ٛ‬ر ثیؾ اص حذ ٔبیْ اص یه خش‪ٚ‬خی ث‪ٚ ٝ‬س‪ٚ‬دی دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثٔذ‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د و‪ ٝ‬وب‪ٞ‬ؾ ثبصد‪ٞ‬ی دٕخ سا ث‪ٕٞ ٝ‬شا‪ ٜ‬داسد‪.‬ثشای حُ ایٗ ٔـىُ اص حّم‪ ٝ‬ػبیـی اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ٕٔٔ‪ٛ‬ال حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی اص فّضار صیش ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ف‪ٛ‬الد‬ ‫‪‬‬

‫چذٖ‪-‬ثش٘ح‬ ‫‪‬‬

‫ومًوٍ ای اس حلقٍ سایشی‬

‫‪62‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫ٓ‪ٛ‬أُ صیش ٔ‪ٛ‬خت خشاثی حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫٘بٔ‪ٙ‬بػت ث‪ٛ‬دٖ خ‪ٙ‬غ یب فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ حّم‪ٞ ٝ‬ب ثب ؿشایي دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬خ‪ٛ‬د رسار خبٔذ ‪ٌ ٚ‬یش افشبدٖ آ٘‪ٟ‬ب ثیٗ حّم‪ٞ ٝ‬ب ث‪ ٝ‬دِیُ اػشفبد‪٘ ٜ‬ـذٖ اص ٔؾ ٔ‪ٙ‬بػت دس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬
‫دٕخ‬
‫س‪ٛ‬صیْ ٘ب ٔش‪ٙ‬بػت فبكّ‪ٞ ٝ‬ب دس حّم‪ ٝ‬دس لؼٕز ‪ٞ‬بی ٔخشّف‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬خ‪ٛ‬د س‪ٙ‬ؾ ‪ٞ‬بی ػیؼشٓ ِ‪ ِٝٛ‬وـی س‪ٚ‬ی ثذ٘‪ ٝ‬دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫ٌشْ وشدٖ ٘بٔشٔبدَ ‪٘ ٚ‬بٌ‪ٟ‬ب٘ی دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫خ‪ٛ‬س٘ذٌی ٔبیْ‬ ‫‪‬‬
‫ایدبد سٕبع ثیٗ حّم‪ٞ ٝ‬ب ثذِیُ ثذ‪ٔ ٖٚ‬بیْ وبس وشدٖ دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫ٔؼبئُ اسسٔبؿی اص لجیُ وب‪ٚ‬یشبػی‪٘ ،ٖٛ‬بٔح‪ٛ‬سی ث‪ٛ‬دٖ ‪... ٚ‬‬ ‫‪‬‬

‫ومًوٍ َایی اس حلقٍ سایشی‬

‫‪.‬‬
‫‪63‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫نطت ثنس(‪)seal‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬دالیُ صیش اص ٘ـز ث‪ٙ‬ذ اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫خّ‪ٌٛ‬یشی اص ٘ـز ٔبیْ ث‪ ٝ‬خبسج اص دٕخ دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬فـبس داخُ دٕخ ثیـشش اص فـبس ٔحیي ثبؿذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫خّ‪ٌٛ‬یشی اص ٘ف‪ٛ‬ر ‪ٛٞ‬ا ث‪ ٝ‬داخُ دٕخ دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬فـبس دٕخ وٕشش اص فـبس ٔحیي ثبؿذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫٘ـز ث‪ٙ‬ذ دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٕٔٔ‪ٛ‬ال ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ‪ٞ‬بی صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫دىی‪ٞ ًٙ‬ب(‪)packing‬‬ ‫‪‬‬

‫دىی‪ ًٙ‬فـبسی‬ ‫‪‬‬

‫دىی‪ ًٙ‬سضسیمی‬ ‫‪‬‬

‫٘ـز ث‪ٙ‬ذ ٔىب٘یىی(‪)mechanical seal‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ٔ ٝ‬حفِ‪ ٝ‬ای و‪ ٝ‬لٌٔبر ٘ـز ث‪ٙ‬ذی دس آٖ لشاس ٔی ٌیش٘ذ‪ stuffing box ،‬یب ٔحفِ‪٘ ٝ‬ـز ث‪ٙ‬ذی‬ ‫‪‬‬
‫ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫‪64‬‬
 ‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫پکینگ هبی فطبری(‪)compression packing‬‬
‫دىی‪ٞ ًٙ‬ب اص اِیبف ٘شْ ‪ ٚ‬اٌ٘ٔبف دزیش ٔب٘‪ٙ‬ذ د‪ٙ‬ج‪٘ ٝ‬ؼ‪ٛ‬ص‪ ،‬اِیبف وشب٘ی‪ ،‬ػبخش‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪ٕٛٔٔ ٚ ،‬ال دس‬ ‫‪‬‬
‫محل تشریق سیال خارجی‬
‫پیچ گلىذ‬ ‫دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ‪ ٚ‬ؿیش ‪ٞ‬ب(‪ )valve‬اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬
‫ػٌح ٔمٌْ ایٗ ٘‪ ّٛ‬دىی‪ٞ ًٙ‬ب ٕٔٔ‪ٛ‬ال ثل‪ٛ‬سر ٔشثْ‬ ‫‪‬‬
‫پکیىگ فشاری‬
‫ٔؼشٌیُ اػز‪.‬ایٗ ٘‪ ّٛ‬دىی‪ٞ ًٙ‬ب دس ك‪ٛ‬سر فـشد‪ ٜ‬ؿذٖ ثب اػشفبد‪ٜ‬‬
‫اص ػفز وشدٖ دیچ ٌّ‪ٙ‬ذ(‪،)gland‬اص ٓج‪ٛ‬س ػیبَ خّ‪ٌٛ‬یشی ٔی و‪ٙٙ‬ذ‪.‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دىی‪ٞ ًٙ‬ب دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر اك‪ِٛ‬ی ٘لت ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫س‪ِٙ‬یٓ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪،‬اص ِحبٍ الشلبدی ثشای ٔبیٔبسی ِ٘یش آة ثؼیبس ٔمش‪ٖٚ‬‬
‫ث‪ ٝ‬كشف‪ ٝ‬ا٘ذ‪.‬‬
‫خ‪ٟ‬ز وب‪ٞ‬ؾ اكٌىبن ‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬اٖ ایٗ دىی‪ٞ ًٙ‬ب سا ثب ٌشافیز‬ ‫‪‬‬

‫وشتی‬
‫آغـش‪ ٝ‬وشد‪.‬‬
‫خ‪ٙ‬غ ایٗ ٘‪ ّٛ‬دىی‪ٞ ًٙ‬ب ث‪ٛٓ ٝ‬أُ صیش ثؼشٍی داسد‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫وشتی‬
‫دسخ‪ ٝ‬حشاسر‬ ‫‪‬‬
‫فـبس‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫د‪ٚ‬س دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫خ‪ٛ‬س٘ذٌی ٔبیْ‬ ‫‪‬‬

‫‪65‬‬
 ‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫هسایبی پکینگ فطبری‬ ‫‪‬‬
‫اسصاٖ لیٕز ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬ساحشی ٘لت ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشای فـبس ‪ ٚ‬ػشٓز دبییٗ وبسایی ث‪ٟ‬ششی داس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫لبدس ث‪ ٝ‬سحُٕ حشوز ٔح‪ٛ‬سی صیبد ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشخالف ٘ـز ث‪ٙ‬ذ‪ٞ‬بی ٔىب٘یىی‪ ،‬خشاثی آ٘‪ٟ‬ب سا دیؾ ثی‪ٙ‬ی وشد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬دِیُ وٓ ث‪ٛ‬دٖ فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ دىی‪ٔ ٚ ًٙ‬ح‪ٛ‬س‪ ،‬خ‪ٛ‬د دىی‪ ًٙ‬ث‪ٛٙٓ ٝ‬اٖ یه یبسبلبٖ ُٕٓ ٔی و‪ٙ‬ذ ‪ ٚ‬خشاثی یبسبلبٖ‬ ‫‪‬‬
‫‪ٞ‬ب وٕشش اػز‪.‬‬
‫هعبیت پکینگ فطبری‬ ‫‪‬‬
‫ثذِیُ خ‪ٙ‬ه وشدٖ اص ًشیك ا٘شمبَ حشاسر س‪ِٛ‬یذ ؿذ‪ ٜ‬ثیٗ ٔح‪ٛ‬س ‪ ٚ‬دىی‪ ،ًٙ‬س‪ٚ‬ا٘ىبسی ‪ ،... ٚ‬ثبیذ ٔمذاسی ٘ـشی‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داؿش‪ ٝ‬ثبؿذ‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬دِیُ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬دس ٔٔشم ػبییذٌی لشاس ٔی ٌیشد‪٘ ،‬یبص ث‪ ٝ‬سٕٔیش ‪ ٚ‬سٔ‪ٛ‬ین ٔذا‪ ْٚ‬داسد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس اثش سٕبع ٔذا‪ ْٚ‬ثیٗ ٔح‪ٛ‬س ‪ ٚ‬دىی‪ ،ًٙ‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬د‪ٛ‬ؿؾ ٔح‪ٛ‬س ٘لت ٘جبؿذ‪ٛٔ ،‬خت خشاثی‬ ‫‪‬‬

‫ٔح‪ٛ‬س ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬دِیُ اكٌىبن ثیٗ ٔح‪ٛ‬س ‪ ٚ‬دىی‪،ًٙ‬اػشفبد‪ ٜ‬اص آٖ افز ا٘شطی ٔىب٘یىی ثبالیی ث‪ ٝ‬د٘جبَ داسد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬دِیُ ای‪ٙ‬ى‪٘ ٝ‬ـشی داس٘ذ‪ ،‬ثشای ٔبیٔبر ػٕی ‪ ٚ‬آسؾ صا ٔ‪ٙ‬بػت ٘یؼز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشای فـبس‪ٞ‬بی ثبال ٔ‪ٙ‬بػت ٘یؼز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشای د‪ٚ‬س‪ٞ‬بی ثبال ث‪ ٝ‬دِیُ افضایؾ اكٌىبن ثیٗ ٔح‪ٛ‬س ‪ ٚ‬دىی‪،ًٙ‬اػشفبد‪ ٜ‬اص آٖ ٔ‪ٙ‬بػت ٘یؼز‪.‬‬ ‫‪ 66‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫پکینگ هبی تسریقی (‪)injection packing‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دىی‪ٞ ًٙ‬ب اخیشا س‪ِٛ‬یذ ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ایٗ دىی‪ٞ ًٙ‬ب ٘ؼجز ث‪ ٝ‬دىی‪ٞ ًٙ‬بی فـبسی ؿشایي وبسی ‪ٕٓ ًَٛ ٚ‬ش ثبالسشی داس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثش خالف دىی‪ٞ ًٙ‬بی فـبسی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر اِیبف ثبفش‪ٞ ٝ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪ ،‬ایٗ دىی‪ٞ ًٙ‬ب ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر اِیبف‬ ‫‪‬‬

‫سؿش‪ ٝ‬ای ؿىُ‪،‬آغـش‪ ٝ‬ث‪ٛٔ ٝ‬اد س‪ٚ‬اٖ و‪ٙٙ‬ذ‪ٞ ٜ‬ؼش‪ٙ‬ذ و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر غیش ٔ‪ ِٓٙ‬ثیٗ ؿبفز ‪ ٚ‬داخُ ٔحفِ‪ٝ‬‬
‫٘ـز ث‪ٙ‬ذی لشاس ٔی ٌیش٘ذ ‪ ٚ‬ثب دش وشدٖ ایٗ ٘بحی‪ ٝ‬وبس ٘ـز ث‪ٙ‬ذی سا ا٘دبْ ٔی د‪ٙٞ‬ذ‪.‬‬
‫یه ٕ٘‪ ٝ٘ٛ‬اص ایٗ دىی‪ٞ ًٙ‬ب‪ Kem-A-Trix ،‬اػز و‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫سشویجی اص فیجش ‪ٞ‬بی ٔل‪ٓٛٙ‬ی سم‪ٛ‬یز ؿذ‪ ٜ‬ثبویفیز ثبال ‪ٕٞ‬شا‪ ٜ‬ثب س‪ٚ‬غٗ ٔخل‪ٛ‬ف اػز ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ً‪ٛ‬سی ػبخش‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬و‪ ٝ‬دس ٔ‪ٛ‬الْ ٘یبص س‪ٚ‬غٗ اص سشویت آصاد ؿذ‪ ٚ ٜ‬د‪ٚ‬س ٔح‪ٛ‬س سا الی‪٘ ٝ‬بصوی اص س‪ٚ‬غٗ‬ ‫‪‬‬
‫ثذ‪ٛ‬ؿب٘ذ‪.‬‬
‫ایٗ ٔحل‪ َٛ‬خ‪ٛ‬د‪ ،‬خ‪ٙ‬ه و‪ٙٙ‬ذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫س‪ٚ‬اٖ و‪ٙٙ‬ذ‪ ٜ‬اػز ‪ ٚ‬دس دٕخ ‪ٞ‬ب‪ٞ ِِٝٛ ،‬ب ‪ٕٞ ٚ‬ضٖ ‪ٞ‬ب ثدبی دىی‪ًٙ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪٘ ٚ‬ـز ث‪ٙ‬ذی ٔىب٘یىی لبثُ اػشفبد‪ ٜ‬اػز‪.‬‬

‫‪67‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫ٔضایبی ٘ـز ث‪ٙ‬ذ ‪ٓ Kem-A-Trix‬جبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫ثشاحشی لبثُ خبیٍضیٗ ثدبی دىی‪ٞ ًٙ‬بی فـبسی ‪٘ ٚ‬ـز ث‪ٙ‬ذ ‪ٞ‬بی ٔىب٘یىی اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫خ‪ٛ‬دس‪ٚ‬ا٘ىبس ‪ ٚ‬خ‪ٛ‬دخ‪ٙ‬ه و‪ٙٙ‬ذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫سضسیك وشدٖ(دىی‪ ًٙ‬دادٖ) دس حبَ وبس دػشٍب‪ ٜ‬ا٘دبْ ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬اص ای‪ٙ‬ش‪ ٚ‬اص اسالف ‪ٚ‬لز ‪ٞ ٚ‬ضی‪ٝٙ‬‬ ‫‪‬‬

‫كشف‪ ٝ‬خ‪ٛ‬یی ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫لبثُ اػشفبد‪ ٜ‬س‪ٚ‬ی ٔح‪ٛ‬س‪ٞ‬بی خشاة ‪ ٚ‬فشػ‪ٛ‬د‪ ٜ‬اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫٘یبص ث‪ ٝ‬إٓبَ فـبس ٘ذاس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫لبثُ وبسثشد دس ٔح‪ٛ‬س ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬اس ‪ ٚ‬سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ا٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫٘یبص ث‪ ٝ‬سٔ‪ٛ‬ین ٘ذاس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشای ‪ٞ‬ش ا٘ذاص‪ ٜ‬ای اص ٔح‪ٛ‬س لبثُ اػشفبد‪ ٜ‬ا٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫حذالُ ٘ـشی(سمشیجب كفش) سا داس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫لیٕز آ٘‪ٟ‬ب ٘ؼجز ث‪٘ ٝ‬ـز ث‪ٙ‬ذ ‪ٞ‬بی ٔىب٘یىی وٕشش اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪68‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫نطت ثنسهبی هکبنیکی (‪)mechanical seal‬‬
‫٘ـز ث‪ٙ‬ذ ٔىب٘یىی‪ ،‬ؿبُٔ د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬وبٔال كیمّی اػز‪ ،‬و‪ٔ ٝ‬مبثُ ‪ٕٛٓ ٚ ٓٞ‬د ثش ٔح‪ٛ‬س ٘لت ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫یىی اص د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬ثبثز ‪ ٚ‬دیٍشی ٔشحشن اػز‪.‬ایٗ د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ػیّ‪ ٝ‬ی یه یب چ‪ٙ‬ذ ف‪ٙ‬ش دس سٕبع ثب‬ ‫‪‬‬
‫یىذیٍش ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫ثشای اص ثیٗ ثشدٖ اكٌىبن ثیٗ د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬اص ٔبیْ دس‪ ٖٚ‬دػشٍب‪ ٜ‬اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د سب الی‪ ٝ‬ثؼیبس ٘بصوی‬ ‫‪‬‬
‫ثیٗ د‪ ٚ‬كفح‪ ٝ‬لشاس ٌیشد‪.‬‬

‫هسایبی نطت ثنسهبی هکبنیکی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫٘ـشی ثؼیبس وٕی داس٘ذ(دس حذ چ‪ٙ‬ذ ‪ cc‬دس ػبٓز)‬ ‫‪‬‬
‫‪ٞ‬ضی‪ٍٟ٘ ٝٙ‬ذاسی دبییٗ‬ ‫‪‬‬
‫ٓذْ ٘یبص ث‪ ٝ‬س‪ِٙ‬یٓ ‪ ٚ‬سٕٔیش ٔذا‪ْٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫وٓ ث‪ٛ‬دٖ ػبیؾ ٔح‪ٛ‬س یب س‪ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ٔح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬
‫سحُٕ فـبس ‪ ٚ‬ػشٓز ‪ٞ‬بی ثبال‬ ‫‪‬‬
‫لبثُ اػشفبد‪ ٜ‬ثشای ا٘‪ٛ‬اّ ٔبیٔبر‬ ‫‪‬‬
‫داسا ث‪ٛ‬دٖ خبكیز خ‪ٛ‬د سٕیض و‪ٙٙ‬ذٌی(‪)self cleaning‬‬ ‫‪‬‬

‫‪69‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫وب‪ٞ‬ؾ آِ‪ٛ‬دٌی صیؼز ٔحیٌی‬ ‫‪‬‬

‫وب‪ٞ‬ؾ خشاثی یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب ٘بؿی اص آِ‪ٛ‬دٌی س‪ٚ‬غٗ‬ ‫‪‬‬

‫وب‪ٞ‬ؾ خ‪ٛ‬سدٌی ٘بؿی اص ٘ـز ف‪ٛ‬اس‪ ٜ‬ای‬ ‫‪‬‬

‫وب‪ٞ‬ؾ سّفبر ٔىب٘یىی(ث‪ ٝ‬دِیُ وٓ ث‪ٛ‬دٖ ػٌ‪ٛ‬ح سٕبع ثب یىذیٍش)‬ ‫‪‬‬

‫هعبیت نطت ثنسهبی هکبنیکی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثبال ث‪ٛ‬دٖ ‪ٞ‬ضی‪٘ ٝٙ‬لت ا‪ِٚ‬ی‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓذْ سحُٕ حشوز ‪ٞ‬بی ٔح‪ٛ‬سی صیبد‬ ‫‪‬‬

‫٘لت ‪ ٚ‬ثبص وشدٖ آٖ ٔـىُ اػز‬ ‫‪‬‬

‫خشاثی ٘بٌ‪ٟ‬ب٘ی و‪ ٝ‬ثبٓث ٘ـز ٘بٌ‪ٟ‬ب٘ی ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫یبتبقبى (‪)bearing‬‬
‫یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب اخضایی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ و‪ ٝ‬ث‪ًٛ ٝ‬س وّی ٍ٘ب‪ٞ‬ذاس٘ذ‪ٔ ٜ‬ح‪ٛ‬س ‪ ٚ‬وب‪ٞ‬ؾ د‪ٙٞ‬ذ‪ ٜ‬اكٌىبن آٖ ث‪ٍٙٞ ٝ‬بْ‬ ‫‪‬‬

‫چشخؾ ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪ٕٞ.‬چ‪ٙ‬یٗ خ‪ٟ‬ز ٔحذ‪ٚ‬د وشدٖ حشوز ٔح‪ٛ‬سی ‪ ٚ‬ؿٔبٓی ثىبس ٌشفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬
‫‪70‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫‪ُٚ‬بیف اكّی یبسبلبٖ ٓجبسسؼز اص‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫و‪ٙ‬ششَ ‪ ،‬خزة ‪ ٚ‬ا٘شمبَ ٘یش‪ٞٚ‬بی ؿٔبٓی‬ ‫‪‬‬
‫و‪ٙ‬ششَ ‪ ،‬خزة ‪ ٚ‬ا٘شمبَ ٘یش‪ٞٚ‬بی ٔح‪ٛ‬سی‬ ‫‪‬‬
‫وب‪ٞ‬ؾ اكٌىبن‬ ‫‪‬‬
‫لشاس دادٖ ٔح‪ٛ‬س دس یه ٔ‪ٛ‬لٔیز ٔ‪ٙ‬بػت‬ ‫‪‬‬

‫یاتاقان لغششی‬
‫یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب دس د‪ ٚ‬دػش‪ ٝ‬ی صیش ًجم‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫یبسبلبٖ ِغضؿی و‪ ٝ‬دس آٖ ٔح‪ٛ‬س س‪ٚ‬ی الی‪٘ ٝ‬بصوی اص س‪ٚ‬غٗ‬ ‫‪‬‬
‫و‪ ٝ‬ثش س‪ٚ‬ی یبسبلبٖ ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داسد ٔی چشخذ‪.‬‬
‫یبسبلبٖ چشخـی(ػبچٕ‪ ٝ‬ای) و‪ ٝ‬اخیشا ػبخش‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٚ‬یظٌی یبسبلبٖ چشخـی‬ ‫‪‬‬

‫ثشای اوثش وبس‪ٞ‬بی ك‪ٔٙ‬شی(ثبس‪ٞ‬بی ػجه ‪ ٚ‬ػ‪ٍٙ‬یٗ) ٔ‪ٙ‬بػت ا٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ث‪ ٝ‬دِیُ ٔحذ‪ٚ‬د ث‪ٛ‬دٖ صٔبٖ وبسوشد ‪ٓ ٚ‬ذْ س‪ٛ‬ا٘بیی وبس دس‬ ‫‪‬‬

‫یاتاقان چزخشی‬ ‫د‪ٚ‬س‪ٞ‬بی ثبال‪ٛٙٞ ،‬ص ث‪ًٛ ٝ‬س وبُٔ خبیٍضیٗ یبسبلبٖ ‪ٞ‬بی ِغضؿی ٘ـذ‪ ٜ‬ا٘ذ‪.‬‬
‫‪71‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫پزياوٍ در حال حزکت‬
‫افطبننسه (‪)diffuser‬‬
‫افـب٘‪ٙ‬ذ‪ٔ ،ٜ‬دٕ‪ ٝٓٛ‬ای اص سیغ‪ٞ ٝ‬بی ثبثز اػز‬ ‫‪‬‬

‫و‪ ٝ‬دس‪ ٖٚ‬دٕخ دس اًشاف دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬لت ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫افـب٘‪ٙ‬ذ‪ ٜ‬داسای سیغ‪ٞ ٝ‬بیی اػز و‪ًٛ ٝ‬سی ًشاحی‬ ‫‪‬‬

‫ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ و‪ٞ ٝ‬شچ‪ ٝ‬اص ٔشوض د‪ٚ‬ساٖ د‪ٚ‬سسش ٔی ؿ‪ٛ‬یٓ‬

‫اص ‪ ٓٞ‬ثبصسش ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ ‪ ٚ‬چ‪ٔ ٖٛ‬مٌْ خشیبٖ ثشذیح‬
‫ثبصسش ٔی ؿ‪ٛ‬د ػشٓز افز وشد‪ ٚ ٜ‬فـبس افضایؾ ٔی یبثذ‪.‬‬
‫تیغٍ َای ثاتت افشاوىذٌ‬
‫ایٗ وبس ثبصد‪ٞ‬ی دٕخ سا افضایؾ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫افـب٘‪ٙ‬ذ‪ ٜ‬ث‪٘ ٝ‬ذسر دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬ ‫‪‬‬

‫یه ٔشحّ‪ ٝ‬ای ٘لت ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬ثیـششیٗ وبسثشد آٖ‬

‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی چ‪ٙ‬ذ ٔشحّ‪ ٝ‬ای اػز‪.‬‬

‫‪72‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫هتعبزل کرزى حرکت هحوری‬
‫ث‪ًٛ ٝ‬س وّی‪ ،‬دٕخ ٌشیض اص ٔشوض‪ ،‬یه ٔبؿیٗ ٘بٔشٔبدَ اػز‪ ٕٝٞ.‬ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب دس ٔٔشم یه حشوز‬ ‫‪‬‬

‫ٔح‪ٛ‬سی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫ثشای خ‪ٙ‬ثی وشدٖ ایٗ حشوز سا‪ٞ ٜ‬بیی ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داسد و‪ٕٟٔ ٝ‬ششیٗ آ٘‪ٟ‬ب ٓجبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬وبس ثشدٖ یبسبلبٖ هشث‪ٌ ٝ‬یش(‪)thrust bearing‬‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬اص دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬د‪ ٚ‬چـٕ‪ ٝ‬ای‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ٔ ٜ‬ش‪ٛ‬اِی اص دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب(دـز ػش ‪ ٓٞ‬ثؼشٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ٞ ٝ‬ب)‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬اص دیؼش‪ ٖٛ‬سٔبدَ ‪piston balance‬‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬اص دیؼه سٔبدَ ‪disk balance‬‬ ‫‪‬‬

‫یبسبلبٖ هشث‪ٌ ٝ‬یش‬
‫دس ك‪ٛ‬سر اػشفبد‪ ٜ‬اص كفح‪ ٝ‬سٔبدَ‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪٘ ٝ‬یش‪ٚ‬ی ٔح‪ٛ‬سی ث‪ ٝ‬دٕخ ‪ٚ‬اسد ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬كفح‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫سٔبدَ(دیؼش‪ ٖٛ‬سٔبدَ ‪-‬دیؼه سٔبدَ)ٔح‪ٛ‬س سا ثؼٕز خ‪ٟ‬ز ٓىغ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ‪ٞ‬ذایز ٔی و‪ٙ‬ذ ‪ٚ‬‬
‫ثذی‪ٛٙ‬ػیّ‪ ٝ‬دس دٕخ سٔبدَ ث‪ٛ‬خ‪ٛ‬د ٔی آ‪ٚ‬سد‪.‬‬
‫دس حبِز وّی‪ ،‬كفح‪ ٝ‬سٔبدَ ثٔذ اص آخشیٗ دش‪ٚ‬ا٘‪ ، ٝ‬دس ٔحّی ث‪٘ ٝ‬بْ ٔحفِ‪ ٝ‬سٔبدَ ٘لت ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪73‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫اصول راه انسازی پوپ هبی گریس از هرکس‬
‫ثشسػی دٕخ لجُ اص ؿش‪ ّٚ‬وبس‬ ‫‪‬‬
‫إًی‪ٙ‬بٖ اص دسػشی ‪ٚ‬هٔیز ؿیش‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬خي ِ‪ٞ ِٝٛ‬بی ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ‪ ٚ‬خش‪ٚ‬خی‬ ‫‪‬‬
‫ثشسػی ‪ٚ‬هٔیز س‪ٚ‬غٗ‪ ِِٝٛ ،‬خ‪ٙ‬ه و‪ٙٙ‬ذ‪ ،ٜ‬فـبس ػ‪ٙ‬ح ‪ٞ‬ب‪ ،‬ؿیش‪ٞ‬بی سخّی‪ ،ٝ‬یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب‪٘ ،‬ـز ث‪ٙ‬ذ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬
‫دشوشدٖ دٕخ اص ٔبیْ دٕخ ؿ‪٘ٛ‬ذ‪ ٜ‬اص ًشیك ثبص وشدٖ ؿیش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دٕخ ‪ ٚ‬ثؼشٗ ؿیش خش‪ٚ‬خی ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٛٞ‬اٌیشی دٕخ‬
‫صٔب٘ی و‪ ٝ‬فـبس ِ‪ ِٝٛ‬خش‪ٚ‬خی ثحذ الصْ سػیذ‪ٔ ،‬ی ثبیؼز ؿیش خش‪ٚ‬خی سا ثبص وشد‬ ‫‪‬‬
‫دس ك‪ٛ‬سسی و‪ٔ ٝ‬حشن دٕخ خشیبٖ ثشق اػز‪ ،‬ثبیذ ؿذر خشیبٖ سا اص ًشیك ٔـب‪ٞ‬ذ‪ ٜ‬آٔذشػ‪ٙ‬ح‬ ‫‪‬‬
‫ثشسػی وشد‬

‫ثبصسػی دٕخ حیٗ وبس‬ ‫‪‬‬

‫فـبس خش‪ٚ‬خی دٕخ ٔی ثبیؼز ثشسػی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫دٕخ اص ِ٘ش ٘ذاؿشٗ ٘ـشی ٘یض ثبیذ ثشسػی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫ثبیذ ػٌح س‪ٚ‬غٗ ‪ٌ ٚ‬شدؽ حّم‪ٞ ٝ‬بی س‪ٚ‬غٗ سا ثشسػی وشد‬ ‫‪‬‬
‫ثبصسػی دسخ‪ ٝ‬حشاسر یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬
‫ثشسػی ؿذر خشیبٖ سا اص ٔـب‪ٞ‬ذ‪ً ٜ‬شیك آٔذشػ‪ٙ‬ح‬ ‫‪‬‬
‫‪74‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫ٔش‪ٛ‬لف وشدٖ دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫اثشذا ٔی ثبیؼز ؿیش خش‪ٚ‬خی دٕخ ثؼش‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫ثالفبكّ‪٘ ٝ‬یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬دٕخ سا ثبیذ خبٔ‪ٛ‬ؽ وشد‬ ‫‪‬‬
‫دس ا٘ش‪ٟ‬ب ؿیش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ٔبیْ ثبیذ ثؼش‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫اضکبالت هتساول زر پوپ هبی گریس از هرکس‬

‫دس حبِز وّی ٔی س‪ٛ‬اٖ اؿىبالر ٕٓذ‪ ٜ‬دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض سا ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش دػش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی وشد‬ ‫‪‬‬
‫ٔبیْ اص دٕخ خبسج ٕ٘ی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫فـبس ٔبیْ خش‪ٚ‬خی وبفی ٘یؼز‬ ‫‪‬‬
‫فـبس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ٔبیْ وٓ اػز‬ ‫‪‬‬
‫ِشصؽ ثیؾ اص حذ دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫دٕخ ثیؾ اص حذ ٌشْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫یبسبلبٖ دٕخ ثیؾ اص حذ ٌشْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫دس ادأ‪ٕٓ ُّٓ ٝ‬ذ‪ ٜ‬اؿىبالر ف‪ٛ‬ق ثیبٖ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬

‫‪75‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫رفع اضکبل زر پوپ هبی گریس از هرکس (‪)troubleshooting‬‬
‫ٔبیْ اص دٕخ خبسج ٕ٘ی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫دٕخ ‪ٛٞ‬اٌیشی ٘ـذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬
‫اسسفبّ ٔىؾ دٕخ خیّی صیبد اػز‬ ‫‪‬‬
‫فیّشش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دچبس ٌشفشٍی اػز‬ ‫‪‬‬
‫چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬دچبس ٌشفشٍی ؿذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬
‫ػشٓز د‪ٚ‬سا٘ی دٕخ خیّی وٓ اػز‬ ‫‪‬‬
‫دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬اص ٔح‪ٛ‬س خذا ؿذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬

‫فـبس ٔبیْ خش‪ٚ‬خی وبفی ٘یؼز‬ ‫‪‬‬

‫ػشٓز د‪ٚ‬سا٘ی دٕخ خیّی وٓ اػز‬ ‫‪‬‬
‫ٔمذاسی ‪ٛٞ‬ا ‪ٌ ٚ‬بص دس ٔبیْ ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داسد‬ ‫‪‬‬
‫حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی فشػ‪ٛ‬د‪ ٜ‬ؿذ‪ ٚ ٜ‬فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ آ٘‪ٟ‬ب صیبد ؿذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬
‫چـٕ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬دچبس ٌشفشٍی ؿذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬
‫فیّشش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دچبس ٌشفشٍی اػز‬ ‫‪‬‬

‫‪76‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫فـبس ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ٔبیْ وٓ اػز‬ ‫‪‬‬
‫اسسفبّ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ثشای خیّی صیبد اػز‬ ‫‪‬‬
‫وب‪ٞ‬ؾ اسسفبّ ٔبیْ دس ٔخضٖ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬
‫فیّشش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی دچبس ٌشفشٍی اػز‬ ‫‪‬‬
‫خشاثی ؿیش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬
‫‪ٚ‬خ‪ٛ‬د ٌبص ‪ٕٞ‬شا‪ ٜ‬ثب ٔبیْ‬ ‫‪‬‬
‫٘ـشی دس ٔؼیش ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬

‫ِشصؽ ثیؾ اص حذ دٕخ‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ دچبس وب‪ٚ‬یشبػی‪ ٖٛ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز‬ ‫‪‬‬
‫٘بٔیضا٘ی و‪ٛ‬دّی‪ٞ ًٙ‬ب‬ ‫‪‬‬
‫٘بٔ‪ٙ‬بػت ث‪ٛ‬دٖ ٔحُ ٘لت دٕخ ‪ٔ ٚ‬حىٓ ٘ج‪ٛ‬دٖ آٖ‬ ‫‪‬‬
‫ٔحىٓ ٘ج‪ٛ‬دٖ دش‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬س‪ٚ‬ی ٔح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬
‫ٓذْ ثبال٘غ س‪ٚ‬س‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬
‫خٕیذٌی ٔح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬
‫ٔؼذ‪ٚ‬د ؿذٖ خش‪ٚ‬خی دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫ثیؾ اص حذ ث‪ٛ‬دٖ فبكّ‪ ٝ‬یبسبلبٖ ‪ٔ ٚ‬ح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬
‫سػیذٖ ث‪ ٝ‬ػشٓز ثحشا٘ی (‪)critical speed‬‬ ‫‪‬‬
‫‪77‬‬
‫اصًل کار تا پمپ َای گزیش اس مزکش‬ ‫فصل ‪3‬‬
‫دٕخ ثیؾ اص حذ ٌشْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫ٔبیْ دس‪ ٖٚ‬دٕخ وبفی ٘یؼز ‪ ٚ‬یب ‪ٛٞ‬ا دس ٔبیْ اػز‬ ‫‪‬‬

‫خش‪ٚ‬خی دٕخ ثؼش‪ ٝ‬اػز‬ ‫‪‬‬

‫٘شػیذٖ س‪ٚ‬غٗ ث‪ ٝ‬یبسبلبٖ‬ ‫‪‬‬

‫ػفز ث‪ٛ‬دٖ ثیؾ اص حذ دیچ ‪ٞ‬بی دٕخ‬ ‫‪‬‬

‫وٓ ث‪ٛ‬دٖ فبكّ‪ ٝ‬ثیٗ حّم‪ٞ ٝ‬بی ػبیـی‬ ‫‪‬‬

‫یبسبلبٖ دٕخ ثیؾ اص حذ ٌشْ ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬

‫٘شػیذٖ س‪ٚ‬غٗ وبفی ث‪ ٝ‬یبسبلبٖ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬

‫اؿىبَ دس ػیؼشٓ خ‪ٙ‬ه و‪ٙٙ‬ذٌی یبسبلبٖ‬ ‫‪‬‬

‫وٓ ث‪ٛ‬دٖ ثیؾ اص حذ فبكّ‪ ٝ‬یبسبلبٖ ‪ٔ ٚ‬ح‪ٛ‬س‬ ‫‪‬‬

‫اؿىبَ دس حّم‪ٞ ٝ‬بی س‪ٚ‬غٗ سػبٖ‬ ‫‪‬‬

‫وٕج‪ٛ‬د س‪ٚ‬غٗ یبسبلبٖ ‪ ٚ‬یب آِ‪ٛ‬دٌی س‪ٚ‬غٗ‬ ‫‪‬‬

‫‪78‬‬
 ‫فصل ‪4‬‬
‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬
‫‪‬سٔبسیف ا‪ِٚ‬ی‪ٝ‬‬
‫س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی‬
‫س‪ٛ‬اٖ س‪ِٛ‬یذی‬
‫ثبصد‪ ٜ‬دٕخ‬

‫‪‬اسلبَ(ث‪ ٓٞ ٝ‬ثؼشٗ) دٕخ ‪ٞ‬ب‬

‫‪ٙٔ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ٝ‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دٕخ‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬ػیؼشٓ‬
‫ا٘‪ٛ‬اّ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دٕخ‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٔـخل‪ ٝ‬دیٍش دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص‬
‫ٔشوض‬

‫‪ٔ ‬حبػجبر دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی‬

‫ثبصد‪ ٜ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی‬
‫فبوش‪ٛ‬س دٕخ‬
‫دثی دٕخ‬
‫‪79‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫تعبریف اولیه‪:‬‬
‫س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٕٔٔ‪ٛ‬ال اص د‪ٙٔ ٚ‬جْ اِىششیىی ‪ٔ ٚ‬ىب٘یىی خ‪ٟ‬ز سبٔیٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬دٕخ اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س اِىششیىی ‪ ٚ‬س‪ٛ‬سثیٗ ث‪ ٝ‬سشسیت‪ٙٔ ،‬بثْ اِىششیىی ‪ٔ ٚ‬ىب٘یىی خ‪ٟ‬ز سبٔیٗ ا٘شطی د‪ٚ‬سا٘ی ‪ٚ‬‬
‫ٔىب٘یىی دس دٕخ ‪ٞ‬ب ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫‪-1‬س‪ٛ‬اٖ اِىششیىی ٔلشفی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓجبسسؼز اص ٔیضاٖ ا٘شطی اِىششیىی ٔلشف ؿذ‪ ٜ‬س‪ٛ‬ػي ٔحشن اِىششیىی دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ خ‪ٟ‬ز‬ ‫‪‬‬
‫سبٔیٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬دٕخ‪.‬‬
‫س‪ٛ‬اٖ اِىششیىی ٔلشفی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آٖ س‪ٛ‬اٖ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬

‫‪P  IV‬‬
‫‪i‬‬
‫٘یض ٌفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر س‪ٚ‬ثش‪ ٚ‬سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫‪  Pi‬س‪ٛ‬اٖ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ثش حؼت ‪ٚ‬ار(‪)W  J/s‬‬
‫‪  I‬ؿذر خشیبٖ ثش حؼت آٔذش(‪)A‬‬
‫‪  V‬اخشالف دشب٘ؼیُ ثش حؼت ‪ِٚ‬ز(‪)V‬‬
‫اص ‪ٚ‬احذ‪ٞ‬بی ٔ‪ ٟٓ‬دیٍش س‪ٛ‬اٖ‪ ،‬اػت ثخبس(‪ )hp‬اػز و‪ ٝ‬داسیٓ‪1 hp=746 W :‬‬ ‫‪‬‬

‫‪80‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫‪-2‬س‪ٛ‬اٖ ٔىب٘یىی ٔلشفی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓجبسسؼز اص ٔیضاٖ ا٘شطی ٔىب٘یىی ٔلشف ؿذ‪ ٜ‬س‪ٛ‬ػي ٔحشن ٔىب٘یىی دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ خ‪ٟ‬ز‬ ‫‪‬‬
‫سبٔیٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬دٕخ‪.‬‬
‫‪d‬‬ ‫س‪ٛ‬اٖ ٔىب٘یىی ٔلشفی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آٖ س‪ٛ‬اٖ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی‬ ‫‪‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪F‬‬ ‫٘یض ٌفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫‪  Pi‬س‪ٛ‬اٖ ‪ٚ‬س‪ٚ‬دی ثش حؼت ‪ٚ‬ار(‪)W  J/s‬‬
‫‪Pi ‬‬ ‫‪Fd‬‬ ‫‪٘  F‬یش‪ٚ‬ی الصْ خ‪ٟ‬ز د‪ٚ‬ساٖ ٔح‪ٛ‬س(‪)N‬‬
‫‪  d‬لٌش ٔح‪ٛ‬س(‪)m‬‬
‫‪  ‬ثؼبٔذ صا‪ٚ‬ی‪ ٝ‬ای (‪)1/s‬‬
‫ثؼبٔذ صا‪ٚ‬ی‪ ٝ‬ای ٘یض ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر س‪ٚ‬ثش‪ ٚ‬سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‬ ‫‪‬‬
‫‪  2N‬‬ ‫و‪ ٝ‬دس آٖ ‪ٓ ،‬ذد دی(‪ N ٚ ) ≈3/14‬سٔذاد د‪ٚ‬س ٔح‪ٛ‬س دس ثب٘ی‪ ٝ‬اػز‪.‬‬

‫‪81‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔثبَ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫خ‪ٟ‬ز سبٔیٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬دس یه دٕخ ٌشیض اص ٔشوض ثب لٌش ٔح‪ٛ‬س ‪ 4cm‬اص یه س‪ٛ‬سثیٗ اػشفبد‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬
‫ٔح‪ٛ‬س ثب سٔذاد د‪ٚ‬س ثش دلیم‪ 5000 RPM ٝ‬ث‪ ٝ‬د‪ٚ‬ساٖ دسآٔذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬
‫دس ك‪ٛ‬سسی و‪٘ ٝ‬یش‪ٚ‬ی ‪ٚ‬اسد ؿذ‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬ح‪ٛ‬س ثشاثش ثب ‪ 100N‬ثبؿذ‪ٔ ،‬یضاٖ س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دس دٕخ سا ٔحبػج‪ ٝ‬و‪ٙ‬یذ‪.‬‬

‫حُ‬
‫اثشذا ثؼبٔذ صا‪ٚ‬ی‪ ٝ‬ای سا ٔحبػج‪ٔ ٝ‬ی و‪ٙ‬یٓ‪:‬‬
‫‪5000 1 min‬‬
‫‪  2N  2  3.14 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 523.33s 1‬‬
‫‪1 min‬‬ ‫دس ٘‪ٟ‬بیز س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی سا ٔحبػج‪ٔ ٝ‬ی و‪ٙ‬یٓ ‪60s‬‬

‫‪Pi  Fd  100  .04  523.33  2093.33W  Pi  2.09KW‬‬

‫س‪ٛ‬اٖ س‪ِٛ‬یذی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٓجبسسؼز اص ٔیضاٖ ا٘شطی ای و‪ ٝ‬دٕخ دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ ث‪ٔ ٝ‬بیْ ٔ‪ٙ‬شمُ ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫س‪ٛ‬اٖ س‪ِٛ‬یذی و‪ ،ٝ‬س‪ٛ‬اٖ خش‪ٚ‬خی ‪ ٚ‬س‪ٛ‬اٖ ‪ٞ‬یذس‪ِٚ‬یه ٘یض ٘بٔیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیشسٔشیف‬ ‫‪‬‬

‫‪P  P  P  Q‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪h‬‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫‪82‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫دس ساثٌ‪ ٝ‬س‪ٚ‬ثش‪:ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Po  Ph  P  Q‬‬ ‫‪  Po‬س‪ٛ‬اٖ خش‪ٚ‬خی ثش حؼت ‪ٚ‬ار(‪ )W‬و‪ ٝ‬س‪ٛ‬اٖ ‪ٞ‬یذس‪ِٚ‬یه)‪٘ (Ph‬یض ٘بٔیذ‪ٜ‬‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫‪  ΔP‬اخشالف فـبس ٔبیْ دس د‪ ٚ‬ػش دٕخ ثش حؼت دبػىبَ(‪)Pa‬‬
‫‪  Q‬دثی ٔبیْ ثش حؼت ٔشش ٔىٔت ثش ثب٘ی‪)m3/s(ٝ‬‬

‫‪ٔ ‬ثبَ‪:‬‬
‫ساثٌ‪ ٝ‬اخیش سا ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ساثٌ‪ ٝ‬ای خذیذ ثیبٖ و‪ٙ‬یذ و‪ ٝ‬دس آٖ‪ ،‬اخشالف فـبس ثش حؼت ‪ ، psi‬دثی ثش حؼت‬
‫ٌبِٗ ثش دلیم‪ ٚ ٝ‬س‪ٛ‬اٖ ٘یض ثش حؼت اػت ثخبس(‪ )hp‬ثبؿذ؟‬
‫سجذیُ ‪ٚ‬احذ‪ٞ‬ب ی ٔ‪1hp=746 W ،1atm=14.7psi=1.01325bar , 1bar=105 Pa : ٟٓ‬‬
‫حُ‪:‬‬
‫خ‪ٟ‬ز سجذیُ ‪ٚ‬احذ ثشای یه ساثٌ‪ ٝ‬ثبیذ ٔشاحُ صیش سا ا٘دبْ داد‪:‬‬
‫‪)1‬ثذػز آ‪ٚ‬سدٖ ساثٌ‪ ٝ‬اص ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔملذ ث‪ٚ ٝ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔشخْ‬
‫‪)2‬لشاس دادٖ ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔملذ دس ساثٌ‪ٝ‬‬
‫‪)3‬سجذیُ ‪ٚ‬احذ اص ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔملذ ث‪ٚ ٝ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔشخْ ‪ ٚ‬ثذػز آ‪ٚ‬سدٖ هشیت ساثٌ‪ٝ‬‬
‫‪83‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ساثٌ‪ ٝ‬اص ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔملذ ث‪ٚ ٝ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔشخْ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬
‫)‪Ph (hp)  746 Ph (W‬‬
‫‪1atm 1.01325bar 105 pa‬‬
‫‪P(psi)  P(psi)‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)‪ 6892.86P(pa‬‬
‫‪14.7psi‬‬ ‫‪1atm‬‬ ‫‪1bar‬‬
‫‪gal 3.785lit 103 m3 1 min‬‬
‫‪Q(gal/min)  Q‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)‪ 6.308 105 Q(m3 /s‬‬
‫‪min‬‬ ‫‪1gal‬‬ ‫‪1lit‬‬ ‫حبَ‪ ،‬ساثٌ‪ ٝ‬ثب ‪ٚ‬احذ ‪ٞ‬بی ٔملذ سا ٔی ٘‪ٛ‬یؼیٓ‪60s :‬‬

‫)‪Ph (hp)  P( psi)  Q( gal / min‬‬

‫دس ٘‪ٟ‬بیز‪ ،‬سجذیُ ‪ٚ‬احذ‪ٞ‬ب سا إٓبَ وشد‪ ٚ ٜ‬هشیت سا ثذػز ٔی آ‪ٚ‬سیٓ‪:‬‬
‫‪Ph (hp)  P( psi)  Q( gal / min)  746Ph  6892.8P  6.308 105 Q‬‬
‫و‪ ٝ‬دس آٖ‪:‬‬
‫‪  Po‬س‪ٛ‬اٖ ‪ٞ‬یذس‪ِٚ‬یه ثش حؼت اػت ثخبس(‪)hp‬‬
‫‪P  Q‬‬ ‫‪  ΔP‬اخشالف فـبس ٔبیْ دس د‪ ٚ‬ػش دٕخ ثش حؼت د‪٘ٛ‬ذ ثش ای‪ٙ‬چ ٔشثْ(‪)psi‬‬
‫‪Ph ‬‬ ‫‪  Q‬دثی ٔبیْ ثش ٌبِٗ ثش دلیم‪)gal/min=GPM(ٝ‬‬
‫‪1714‬‬
‫‪84‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫‪ٔ ‬ثبَ‪:‬‬
‫یه دٕخ ٌشیض اص ٔشوض‪ ،‬خ‪ٟ‬ز دٕذبط ٘فشی ثب دثی ‪ٌ 60‬بِٗ ثش دلیم‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬وبس سفش‪ ٝ‬اػز‪.‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ ٝ‬اخشالف‬
‫فـبس د‪ ٚ‬ػش دٕخ‪ 230 psi ،‬ثبؿذ‪،‬س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دٕخ سا ثش حؼت اػت ثخبس ٔحبػج‪ ٝ‬و‪ٙ‬یذ؟‬
‫حُ‪:‬‬
‫‪P  Q 230  60‬‬ ‫ٌٔبثك ساثٌ‪ ٝ‬لجُ داسیٓ‪:‬‬
‫‪Ph ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 8.05hp‬‬
‫‪1714‬‬ ‫‪1714‬‬
‫ثبصد‪ ٜ‬دٕخ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٘ؼجز س‪ٛ‬اٖ ٔفیذ(س‪ٛ‬اٖ ‪ٞ‬یذس‪ِٚ‬یه)‪ ،‬ث‪ ٝ‬س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪Ph‬‬ ‫‪PQ‬‬ ‫ثبصد‪ ،ٜ‬اص ِ٘ش سیبهی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬‬ ‫در صًرتی کٍ محزک اس وًع الکتزیکی تاشذ‬
‫‪Pi‬‬ ‫‪IV‬‬
‫‪Ph PQ‬‬
‫در صًرتی کٍ محزک اس وًع مکاویکی تاشذ‬
‫‪ ‬‬ ‫ثبصد‪ ٜ‬دٕخ‪ٕٛٞ ،‬اس‪ٓ ٜ‬ذدی ثیٗ كفش ‪ ٚ‬یه اػز(‪.)0<<1‬‬ ‫‪‬‬
‫ثبصد‪ ٜ‬دسكذی دٕخ(‪ ،) %‬اص هشة ثبصد‪ ٜ‬دس ٓذد ‪ 100‬ثذػز ٔی آیذ‪Pi 2N :‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ %   100‬‬ ‫‪85‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫سٕشیٗ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثشای سبٔیٗ ٘یش‪ٔ ٚ‬حشو‪ ٝ‬یه دٕخ ثب ُشفیز ‪ٔ 2.2×10-3‬شش ٔىٔت ثش ثب٘ی‪، ٝ‬خشیبٖ اِىششیىی ثب‬
‫ؿذر خشیبٖ ‪ 30‬آٔذش‪ ٚ،‬اخشالف دشب٘ؼیُ ‪ِٚ 220‬ز ث‪ ٝ‬یه ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬س اِىششیىی إٓبَ ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬
‫اٌش اخشالف فـبس د‪ ٚ‬ػش دٕخ‪106 ،‬دبػىبَ ثبؿذ‪ ،‬ثبصد‪ ٜ‬دٕخ چمذس اػز؟‬
‫‪ ‬د)‪0/66‬‬ ‫‪ ‬ج)‪0/5‬‬ ‫‪ ‬ة)‪0/33‬‬ ‫‪‬اِف)‪0/25‬‬

‫سٕشیٗ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫دٕذی ثب لٌش ٔح‪ٛ‬س ‪ ٚ 5cm‬س‪ٛ‬اٖ س‪ِٛ‬یذی ‪، 6.28KW‬داسای ثبصد‪ 40 ٜ‬دسكذ اػز‪.‬‬

‫دس ك‪ٛ‬سسی و‪٘ ٝ‬یش‪ٚ‬ی إٓبَ ؿذ‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬ح‪ٛ‬س دس ایٗ دٕخ ثشاثش ثب ‪ 500N‬ثبؿذ‪ ،‬سٔذاد د‪ٚ‬س دس ثب٘ی‪ ٝ‬دٕخ‬
‫چمذس اػز؟ (‪) ;3/14‬‬
‫‪ ‬د)‪500‬‬ ‫‪ ‬ج)‪250‬‬ ‫‪ ‬ة)‪200‬‬ ‫‪‬اِف)‪100‬‬

‫‪86‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫اسلبَ(ث‪ ٓٞ ٝ‬ثؼشٗ) دٕخ ‪ٞ‬ب‬
‫دٕخ ‪ٞ‬ب سا ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬د‪ ٚ‬ك‪ٛ‬سر ٔش‪ٛ‬اِی(ػشی‪،‬خٌی) ‪ٛٔ ٚ‬اصی ث‪ ٓٞ ٝ‬ثؼز‪.‬‬
‫اسلبَ ػشی دٕخ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬

‫دس ایٗ حبِز س‪ٚ‬اثي صیش ثشلشاس اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ΔP1 + Δ P2 + … + ΔPn = Δ Pt‬‬

‫‪Q1= Q2=… Qn= Qt‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫و‪ ٝ‬دس آٖ‪:‬‬
‫‪ : Δ Pt‬اخشالف فـبس وُ ػیؼشٓ‬ ‫‪ : Qt‬دثی وُ ػیؼشٓ‬

‫اسلبَ ٔ‪ٛ‬اصی دٕخ ‪ٞ‬ب‬ ‫‪‬‬

‫‪1‬‬ ‫ثشای اسلبَ ٔ‪ٛ‬اصی ٘یض‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ΔP1 = Δ P2 = … = ΔPn = Δ Pt‬‬

‫‪Q1+ Q2+… +Qn= Qt‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪87‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫هنحنی هطرصه پوپ(‪)pump characteristic curve‬‬
‫ثشای ‪ٞ‬ش ٘‪ ّٛ‬دٕذی‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬اٖ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ای سػٓ وشدو‪ ٝ‬دس آٖ سغییشار ا٘شطی‪ ،‬فـبس ‪ ٚ‬یب ‪ٞ‬ذ فـبسی ثش‬ ‫‪‬‬
‫حؼت دثی سا ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬ایٗ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٙٔ ،‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دٕخ ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؿىُ س‪ٚ‬ثش‪:ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫(‪ )1‬پمپ َای جاتجایی‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی خبثدبیی (دٕخ ‪ٞ‬بی‬ ‫‪‬‬
‫‪H‬‬
‫سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی یب د‪ٚ‬اس) ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٕ٘‪ٛ‬داس (‪ )1‬اػز‪.‬‬
‫ثش ایٗ اػبع ثشای دٕخ ‪ٞ‬بی ٘‪ ّٛ‬خبثدبیی‪ُ ،‬شفیز(دثی)‬
‫(‪ )2‬پمپ َای جىثشی‬ ‫دٕخ ٔمذاسی ٘ؼجشب ثبثز اػز‪.‬‬
‫ث‪ٙ‬بثشایٗ دس ٔ‪ٛ‬اسدی و‪ ٝ‬الصْ اػز‪ ،‬دثی ٔمذاسی‬ ‫‪‬‬

‫ثبثز ثبؿذ‪ ،‬دٕخ ‪ٞ‬بی ٘‪ ّٛ‬خبثدبیی‪ ،‬ث‪ ٝ‬خل‪ٛ‬ف دٕخ ‪ٞ‬بی‬

‫دیبفشإٌی ا٘شخبة ٔ‪ٙ‬بػجی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫‪Q‬‬ ‫‪88‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی دی‪ٙ‬بٔیه‪ٔ ،‬ب٘‪ٙ‬ذ دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ٕ٘‪ٛ‬داس (‪ )2‬اػز‪.‬ث‪ٙ‬بثشایٗ‪ ،‬دس دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٔی س‪ٛ‬اٖ ثش اػبع سغییش ٔمذاس ا٘شطی اهبف‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬بیْ‪ ،‬دثی آٖ سا ث‪ ٝ‬خ‪ٛ‬ثی و‪ٙ‬ششَ وشد‪.‬‬
‫خ‪ٟ‬ز و‪ٙ‬ششَ ٔیضاٖ ا٘شطی اهبف‪ ٝ‬ؿذ‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬بیْ دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬اٖ اص اخضای صیش اػشفبد‪ ٜ‬وشد‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ؿیذ‪ٛ‬س‪ )volute(ٜ‬و‪ ٝ‬لؼٕشی حّض‪٘ٚ‬ی ؿىُ دس د‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬دٕخ اػز‪.‬دس آٖ ث‪ ٝ‬دِیُ افضایؾ سذسیدی ػٌح ٔمٌْ‪ ،‬ا٘شطی‬ ‫‪‬‬
‫خ‪ٙ‬جـی ث‪ ٝ‬ا٘شطی فـبسی ٔبیْ سجذیُ ؿذ‪ ٚ ٜ‬فـبس آٖ سا افضایؾ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫افـب٘‪ٙ‬ذ‪٘ )diffuser(ٜ‬یض ‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬دس فلُ لجُ ثشسػی ؿذ‪ٔ ،‬دٕ‪ ٝٓٛ‬ای اص سیغ‪ٞ ٝ‬بی ثبثز اػز و‪ ٝ‬دس‪ ٖٚ‬دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫دس اًشاف دش‪ٚ‬ا٘‪٘ ٝ‬لت ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬ایٗ سیغ‪ٞ ٝ‬ب ً‪ٛ‬سی ًشاحی ؿذ‪ ٜ‬ا٘ذ و‪ٞ ٝ‬شچ‪ ٝ‬اص ٔشوض د‪ٚ‬ساٖ د‪ٚ‬سسش ٔی ؿ‪ٛ‬یٓ اص ‪ٓٞ‬‬
‫ثبصسش ٔی ؿ‪٘ٛ‬ذ ‪ ٚ‬چ‪ٔ ٖٛ‬مٌْ خشیبٖ ثشذیح ثبصسش ٔی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬ػشٓز افز وشد‪ ٚ ٜ‬فـبس افضایؾ ٔی یبثذ‪.‬‬
‫ؿىُ صیش‪ ،‬سغییشار ػشٓز ٔبیْ اص د‪ٞ‬ب٘‪ٔ ٝ‬ىؾ سب ا٘ش‪ٟ‬بی خش‪ٚ‬خی دس دٕخ ٌشیض اص ٔشوض سا ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪.‬‬

‫‪89‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫دس ؿىُ لجُ‪ ،‬لؼٕز ا‪ٕٛ٘ َٚ‬داس(اص ‪ suction vane tip‬سب ‪ )discharge vane tip‬سغییشار‬ ‫‪‬‬
‫ػشٓز دس سیغ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪ ٚ ،ٝ‬ادأ‪ٕٛ٘ ٝ‬داس‪ ،‬سغییشار ػشٓز دس د‪ٛ‬ػش‪ ٝ‬دٕخ‪ ،‬سب ٌشد٘‪ٝ‬‬
‫ؿیذ‪ٛ‬س‪ ٚ )volute throat(ٜ‬سب خش‪ٚ‬ج اص دٕخ سا ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬دس ؿىُ لجُ دیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ ،‬حذاوثش ػشٓز دس خش‪ٚ‬خی سیغ‪ ٝ‬دش‪ٚ‬ا٘‪discharge (ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ )vane tip‬اػز‪.‬‬
‫دس حبِز وّی‪ ،‬ثبصد‪ ٜ‬دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض اص دٕخ ‪ٞ‬بی ٘‪ ّٛ‬خبثدبیی وٕشش اػز‪ِٚ ،‬ی ث‪ ٝ‬دالیُ‬ ‫‪‬‬
‫صیش دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ثیـشش ٔ‪ٛ‬سد اػشفبد‪ ٜ‬لشاس ٔی ٌیش٘ذ‪:‬‬
‫لیٕز دبییٗ سشی داس٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔبیْ خش‪ٚ‬خی اص دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی داسای هشثبٖ(‪ )pulse‬اػز‪ ،‬دس ك‪ٛ‬سسی و‪ٔ ٝ‬بیْ‬ ‫‪‬‬
‫خش‪ٚ‬خی اص دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‪ ،‬خشیبٖ یى‪ٛٙ‬اخشی داسد‪.‬‬

‫‪90‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫هنحنی هطرصه سیستن(‪)system characteristic curve‬‬
‫‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬دس فلُ ‪ 1‬ثیبٖ ؿذ‪ٞ ،‬ذ وّی ػیؼشٓ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H  Hs  Hd  H p  H f‬‬
‫و‪ ٝ‬دس ایٗ ٔیبٖ‪ٞ ،‬ذ دشب٘ؼیُ دس دٕخ سغییشی ٕ٘ی و‪ٙ‬ذ ‪ ٚ‬س‪ٟٙ‬ب ‪ٞ‬ذ ‪ٞ‬بی اػشبسیه ‪ ٚ‬دی‪ٙ‬بٔیه ث‪ ٝ‬سشسیت‬
‫ثب سغییش فـبس ‪ ٚ‬ػشٓز ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ذ سغییش و‪ٙٙ‬ذ‪ .‬سغییشار ‪ٞ‬ذ اكٌىبن ٘یض ٕٔٔ‪ٛ‬ال ٘بدیذ‪ٌ ٜ‬شفش‪ٝ‬‬
‫ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬ػیؼشٓ سغییشار ‪ٞ‬ذ وّی ػیؼشٓ سا ثش حؼت دثی ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ؿىُ صیش‪،‬سغییشار ‪ٞ‬ذ وّی ثب دثی ٘ـبٖ داد‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H‬‬

‫َذ اصطکاک‬

‫َذ استاتیک‬

‫‪Q‬‬ ‫‪91‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫٘مٌ‪ ٝ‬وبس(‪ٓ :)operation point, duty point‬جبسسؼز اص ٔحُ ساللی ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دٕخ ‪ٙٔ ٚ‬ح‪ٙ‬ی‬ ‫‪‬‬
‫ٔـخل‪ ٝ‬ػیؼشٓ‪.‬‬
‫ؿىُ صیش ٘مٌ‪ ٝ‬وبس سا دس د‪ٔ ّٛ٘ٚ‬خشّف دٕخ ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫مىحىی مشخصٍ پمپ‬

‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬
‫مىحىی مشخصٍ پمپ‬

‫مىحىی مشخصٍ سیستم‬ ‫مىحىی مشخصٍ سیستم‬

‫‪Q‬‬ ‫‪Q‬‬
‫وقطٍ کار در پمپ َای جاتجایی‬ ‫وقطٍ کار در پمپ َای جىثشی‬

‫‪92‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ا٘‪ٛ‬اّ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ٝ‬‬
‫دػش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ذی ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬ ‫‪‬‬

‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬سا ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬د‪ٙ‬ح دػش‪ ٝ‬صیش سمؼیٓ ث‪ٙ‬ذی وشد‪:‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی كٔ‪ٛ‬دی(‪)Rising‬‬ ‫‪‬‬
‫‪H‬‬ ‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ثب ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی كٔ‪ٛ‬دی ثب افضایؾ ‪ٞ‬ذ ػیؼشٓ‪،‬‬
‫دثی دٕخ ث‪ًٛ ٝ‬س دی‪ٛ‬ػٌ‪ ٝ‬وب‪ٞ‬ؾ ٔی یبثذ‪.‬‬

‫‪Q‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٘ض‪ِٚ‬ی(‪)Drooping‬‬ ‫‪‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی كٔ‪ٛ‬دی‬ ‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ثب ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪٘ ٝ‬ض‪ِٚ‬ی‪ٞ ،‬ذ لبثُ دػششع‬
‫دس ٘مٌ‪ Q=0 ٝ‬حذوبثش ‪ٞ‬ذ ٘یؼز‪.‬‬
‫‪H‬‬
‫ایٗ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ب سا ‪٘ Looping‬یض ٔی ٘بٔ‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫‪Q‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٘ض‪ِٚ‬ی‬ ‫‪93‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی سیض(‪)Steep‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H‬‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی سیض ٘یض كٔ‪ٛ‬دی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪ ،‬ثب ایٗ سفب‪ٚ‬ر و‪ ٝ‬سغییشار‬
‫‪ٞ‬ذ ثیٗ ٘مٌ‪ ٝ‬وبس ‪ ٚ‬ؿشایٌی و‪ ٝ‬ؿیش خش‪ٚ‬خی وبٔال ثؼش‪ ٝ‬ثبؿذ(‪)Q=0‬‬
‫ثؼیبس صیبد اػز‪.‬‬

‫‪Q‬‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی سخز(‪)Flat‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی سیض‬
‫دس ایٗ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ب‪ ،‬سغییشار اسسفبّ دس یه دأ‪ٚ ٝٙ‬ػیٔی‬
‫‪H‬‬ ‫اص دثی ٘بچیض اػز‪.‬‬

‫‪Q‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی سخز‬

‫‪94‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی دبیذاس )‪)Stable‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H‬‬ ‫دس ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی دبیذاس دس ‪ٞ‬ش ‪ٞ‬ذ‪ٕٛٞ ،‬اس‪ٔ ٜ‬ی س‪ٛ‬اٖ یه دثی ٔـخق وشد‪.‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثش ٌـشی‬ ‫‪‬‬

‫دس ؿىُ صیش ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس یه دٕخ سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی‬ ‫‪‬‬
‫‪Q‬‬ ‫ا٘حشاف اص حبِز ایذ‪ ٜ‬آَ‬ ‫٘ـبٖ داد‪ ٜ‬ؿذ‪ ٜ‬اػز‪.‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی دبیذاس‬
‫حبِز ایذ‪ ٜ‬آَ‬
‫حبِز ‪ٚ‬الٔی‬
‫‪H‬‬
‫‪H‬‬

‫‪Q‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٘بدبیذاس‬

‫‪Q‬‬
‫مىحىی مشخصٍ در پمپ َای رفت ي تز گشتی‬ ‫‪95‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬اس‬ ‫‪‬‬

‫دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬اس ٘یض داسای ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬ای ٔـبث‪ ٝ‬دٕخ ‪ٞ‬بی‬ ‫‪‬‬

‫سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ‪ٞ‬ؼش‪ٙ‬ذ‪.‬‬

‫اص ِ٘ش سئ‪ٛ‬سی‪ٙٔ ،‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬اس ثبیذ‬ ‫‪‬‬

‫ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر خٌی ٕٓ‪ٛ‬دی ثبؿذ‪ ،‬أب ث‪ ٝ‬دِیُ افضایؾ ٘ـشی داخّی ثب فـبس‬
‫ا٘حشاف اص حبِز ایذ‪ ٜ‬آَ‬ ‫ایٗ ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر خٌی ثب ؿیت ٔ‪ٙ‬فی اػز‪.‬‬
‫حبِز ایذ‪ ٜ‬آَ‬
‫حبِز ‪ٚ‬الٔی‬

‫‪H‬‬

‫‪Q‬‬
‫مىحىی مشخصٍ در پمپ َای ديار‬ ‫‪96‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٔـخل‪ ٝ‬دیٍش دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض‬
‫دس حبِز وّی‪ ،‬ث‪ ٝ‬خض ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی(‪ٙٔ )H-Q diagram‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٔ‪ ٟٓ‬صیش‬
‫٘یض دس دٕخ ‪ٞ‬بی ٌشیض اص ٔشوض ‪ٚ‬خ‪ٛ‬د داس٘ذ‪:‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دس ٔمبثُ دثی(‪)P-Q Diagram‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ثبصد‪ ٜ‬دس ٔمبثُ دثی(‪)-Q Diagram‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ؿىُ ‪ٞ‬بی صیش‪:‬‬
‫دسكذ ٔ‪ٛ‬سد ِ٘ش ‪ٔ ‬یضاٖ ػشٓز د‪ٚ‬ساٖ سا ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫‪ٙٔ ‬ح‪ٙ‬ی ٔـخل‪ ٝ‬ػیؼشٓ سا ٘ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪.‬‬
‫‪٘ ‬مٌ‪ ٝ‬وبس سا ٔـخق ٔی و‪ٙ‬ذ‪.‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪‬‬
‫‪100%‬‬

‫‪75%‬‬ ‫‪50%‬‬ ‫‪75% 100%‬‬

‫‪100%‬‬ ‫‪50%‬‬

‫‪75%‬‬

‫‪50%‬‬

‫‪Q‬‬ ‫‪Q‬‬ ‫‪Q‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دس ٔمبثُ دثی‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ثبصد‪ ٜ‬دس ٔمبثُ دثی‬
‫‪97‬‬
‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫نوونه ای از هنحنی هطحصه یک پوپ گریس از هرکس‬

‫‪98‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ٕٛ٘ ٝ‬داس‪ٞ‬بی لجُ ٔی س‪ٛ‬اٖ ٌفز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬دس ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ”‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی“ ‪ٙٔ ” ٚ‬ح‪ٙ‬ی س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دس ٔمبثُ دثی“ ‪ ،‬ثب‬
‫افضایؾ ػشٓز د‪ٚ‬ساٖ‪:‬‬
‫‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی ‪ ٚ‬س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی افضایؾ ٔی یبثذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دثی دس ٘مٌ‪ ٝ‬وبس افضایؾ ٔی یبثذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬دس ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ”ثبصد‪ ٜ‬دس ٔمبثُ دثی“‪:‬‬

‫سب خبیی ثبصد‪ ٜ‬افضایؾ ٔی یبثذ ‪ ٚ‬ثٔذ اص آٖ س‪٘ٚ‬ذ وب‪ٞ‬ـی داسد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثب افضایؾ ػشٓز د‪ٚ‬ساٖ ‪ ،‬دثی دس ٘مٌ‪ ٝ‬وبس افضایؾ ٔی یبثذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H‬‬
‫ؿىُ صیش‪ ،‬سبثیش اسلبَ ٔ‪ٛ‬اصی دٕخ ‪ٞ‬ب سا ثش‬ ‫‪‬‬

‫ٕ٘‪ٛ‬داس ‪٘ H-Q‬ـبٖ ٔی د‪ٞ‬ذ‪:‬‬

‫د‪ ٚ‬دٕخ ثب اسلبَ ٔ‪ٛ‬اصی‬

‫یه دٕخ ث‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬بیی‬

‫‪Q‬‬
‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی‬
‫‪99‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫سبثیش ً‪ٕٓ َٛ‬ش دٕخ ثش ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬بی ٔـخل‪ ٝ‬دٕخ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪H‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪‬‬ ‫دٕخ ٘‪ٛ‬‬

‫دٕخ ٘‪ٛ‬‬ ‫دٕخ وبسوشد‪ٜ‬‬

‫دٕخ وبسوشد‪ٜ‬‬ ‫دٕخ وبسوشد‪ٜ‬‬

‫دٕخ ٘‪ٛ‬‬

‫‪Q‬‬ ‫‪Q‬‬ ‫‪Q‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی س‪ٛ‬اٖ ٔلشفی دس ٔمبثُ دثی‬ ‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ثبصد‪ ٜ‬دس ٔمبثُ دثی‬

‫سٕشیٗ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔ‪ٙ‬ح‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ذ خش‪ٚ‬خی دٕخ دس ٔمبثُ دثی (‪ )H-Q diagram‬دس دٕخ ٌشیض اص ٔشوض ث‪ ٝ‬وذاْ ك‪ٛ‬سر اػز؟‬

‫‪‬د)‬ ‫‪ ‬ج)‬ ‫‪ ‬ة)‬ ‫‪ ‬اِف)‬

‫‪100‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫هحبسجبت زر پوپ هبی رفت و ثرگطتی‬
‫‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬دس فلُ ‪ٞ‬بی لجُ ثیبٖ ؿذ‪ ،‬دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی دیؼش‪٘ٛ‬ی سا ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬د‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫دػش‪ ٝ‬صیش سمؼیٓ ث‪ٙ‬ذی وشد‪:‬‬
‫دٕخ سه ٍّٕٓش‪)single acting(ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ‪ ،‬دس ‪ٞ‬ش سفز ‪ ٚ‬ثشٌـز‪ٔ ،‬بیْ س‪ٟٙ‬ب یىجبس خبثدب ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ٕٛٔٔ ،‬ال ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ )triplex(ٝ‬ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ ،ٝ‬ػ‪ ٝ‬ػیّ‪ٙ‬ذس ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫سیکل عملکزد در پمپ پیستًوی تک عملگزٌ‬ ‫ومًوٍ ای اس پمپ رفت ي تزگشتی سٍ سماوٍ‬ ‫‪101‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫دٕخ د‪ٍّٕٓ ٚ‬ش‪)double acting(ٜ‬‬ ‫‪‬‬
‫دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ‪ ،‬دس ‪ٞ‬ش سفز ‪ ٚ‬ثشٌـز‪ٔ ،‬بیْ د‪ ٚ‬ثبس(یىجبس دس سفز ‪ ٚ‬یىجبس دس ثشٌـز)‬ ‫‪‬‬
‫خبثدب ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب‪ٕٛٔٔ ،‬ال ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر د‪ ٚ‬صٔب٘‪ )duplex(ٝ‬ػبخش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪٘ٛ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ ٚ‬صٔب٘‪ ،ٝ‬د‪ ٚ‬ػیّ‪ٙ‬ذس ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دس ك‪ٔٙ‬ز ثیـشش اص دٕخ ‪ٞ‬بی ػ‪ٍّٕٓ ٝ‬ش‪ ٜ‬اػشفبد‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د ‪ ٚ‬ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب وٕشش ٔ‪ٛ‬سد‬ ‫‪‬‬

‫اػشفبد‪ ٜ‬لشاس ٔی ٌیش٘ذ‪.‬‬

‫سیکل عملکزد در پمپ پیستًوی دي عملگزٌ‬ ‫ومًوٍ ای اس پمپ رفت ي تزگشتی دي سماوٍ‬

‫‪102‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫‪ٕٞ‬بٌ٘‪ٛ‬س و‪ ٝ‬لجال ثیبٖ ؿذ‪ ،‬دٕخ ‪ٞ‬بی ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ ٝ‬دس ك‪ٔٙ‬ز ثیـشش ٔ‪ٛ‬سد اػشفبد‪ ٜ‬لشاس ٔی ٌیش٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دالیُ ٕٓذ‪ ٜ‬اػشفبد‪ ٜ‬اص دٕخ ‪ٞ‬بی ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ٓ ٝ‬جبسس‪ٙ‬ذ اص‪:‬‬

‫ایٗ دٕخ ‪ٞ‬ب اص دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ٚ‬صٔب٘‪ ٝ‬ػجه سش٘ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ًشاحی آ٘‪ٟ‬ب فـشد‪ ٜ‬سش ث‪ٛ‬د‪ ٚ ٜ‬خبی وٕششی سا اؿغبَ ٔی و‪ٙٙ‬ذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫فـبس هشثبٖ(‪ )pulsation pressure‬دس ایٗ ٘‪ ّٛ‬دٕخ ‪ٞ‬ب وٕشش اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٞ‬ضی‪ ٝٙ‬سا‪ ٜ‬ا٘ذاصی آٖ ‪ٞ‬ب وٕشش اػز‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ثبصد‪ ٜ‬دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثبصد‪ٔ ٜ‬ىب٘یىی( ‪ٓ : (Em‬جبسسؼز اص ثبصد‪ٔ ٜ‬حشن ‪٘ ٚ‬ـشی دس لؼٕز ٔح‪ٛ‬س‪ٔ.‬مذاس ثبصد‪ٔ ٜ‬ىب٘یىی‬ ‫‪‬‬
‫دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی حذ‪ٚ‬د ‪ 90%‬اػز‪.‬‬
‫ثبصد‪ ٜ‬حدٕی( ‪ٓ : (EV‬جبسسؼز اص ثبصد‪ ٜ‬ای و‪ٔ ٝ‬یضاٖ لبثّیز خبثدبیی حدٕی ٔبیْ س‪ٛ‬ػي دٕخ‬ ‫‪‬‬
‫سا ٔـخق ٔی و‪ٙ‬ذ‪ٕٛٔٔ.‬ال دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ٔمذاس ایٗ ثبصد‪ ٜ‬حذ‪ٚ‬د ‪ 100%‬اػز‪.‬‬
‫ثبصد‪ ٜ‬دٕخ(‪ٓ : )E‬جبسسؼز اص حبكّوشة ثبصد‪ٔ ٜ‬ىب٘یىی دس ثبصد‪ ٜ‬حدٕی‬ ‫‪‬‬

‫‪E  Em  EV‬‬
‫‪103‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫فبوش‪ٛ‬س دٕخ( ‪ٓ : (FP‬جبسسؼز اص ٔیضاٖ حدٓ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس یه سفز ‪ ٚ‬ثشٌـز دس دٕخ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫خ‪ٟ‬ز ٔحبػج‪ ٝ‬فبوش‪ٛ‬س دٕخ دس دٕخ ‪ٞ‬بی د‪ ٚ‬صٔب٘‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش ُٕٓ ٔی و‪ٙ‬یٓ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؿىُ س‪ٚ‬ثش‪ٔ ،ٚ‬یضاٖ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس‬ ‫‪‬‬

‫حشوز سفز ٓجبسسؼز اص‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪d l2 Ls‬‬
‫‪dr‬‬ ‫‪dl‬‬
‫‪4‬‬
‫ٔیضاٖ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس حشوز ثشٌـز ٘یض‬ ‫‪‬‬
‫‪Ls‬‬
‫‪‬‬ ‫ٔؼب‪ٚ‬ی اػز ثب‪:‬‬
‫‪(d l2  d r2 ) Ls‬‬
‫‪4‬‬
‫اص آ٘دبیی و‪ ٝ‬دس دٕخ د‪ ٚ‬صٔب٘‪ ٝ‬د‪ ٚ‬ػیّ‪ٙ‬ذس ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪ٔ ،‬یضاٖ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬ثشاثش ثب‬ ‫‪‬‬
‫ٔدٕ‪ ّٛ‬د‪ٔ ٚ‬مذاس ف‪ٛ‬ق هشة دس د‪ ،ٚ‬هشة دس ثبصد‪ ٜ‬حدٕی اػز‪ ،‬یٔ‪ٙ‬ی‪:‬‬
‫‪:dr‬لٌش ٔیّ‪)rod(ٝ‬‬ ‫‪:dl‬لٌش خٌی دیؼش‪)liner(ٖٛ‬‬
‫‪‬‬
‫‪FP ‬‬ ‫‪(2d l2  d r2 ) Ls EV‬‬ ‫‪ ًَٛ:Ls‬اػشش‪ٚ‬ن(‪)stroke‬‬
‫‪2‬‬
‫‪104‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫اػشش‪ٚ‬ن‪ ،‬و‪ ٝ‬هشث‪٘ ٝ‬یض ٘بٔیذ‪ٔ ٜ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪ًِٛ ،‬ی اػز و‪ ٝ‬دس ‪ٞ‬ش حشوز دیؼش‪ً ٖٛ‬ی ٔی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ٕٞ‬چ‪ٙ‬یٗ ث‪ ٝ‬سٔذاد حشوبر سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی دٕخ ٘یض اػشش‪ٚ‬ن ٌفش‪ٔ ٝ‬ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫خ‪ٟ‬ز ٔحبػج‪ ٝ‬فبوش‪ٛ‬س دٕخ دس دٕخ ‪ٞ‬بی ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪٘ ٝ‬یض داسیٓ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ثب س‪ٛ‬خ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؿىُ س‪ٚ‬ثش‪ٔ ،ٚ‬یضاٖ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬ ‫حشوز سفز ٓجبسسؼز اص‪:‬‬

‫‪d l2 Ls‬‬
‫‪4‬‬
‫‪dr‬‬ ‫‪dl‬‬
‫دس حشوز ثشٌـز ٘یض ػیبِی خبثدب ٕ٘ی ؿ‪ٛ‬د‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Ls‬‬

‫اص آ٘دبیی و‪ ٝ‬دس دٕخ ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ ٝ‬ػ‪ ٝ‬ػیّ‪ٙ‬ذس ث‪ ٝ‬وبس ٔی س‪ٚ‬د‪ٔ ،‬یضاٖ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬ثشاثش ثب ػیبَ‬ ‫‪‬‬
‫خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس حشوز سفز هشة دس ػ‪ ،ٝ‬هشة دس ثبصد‪ ٜ‬حدٕی اػز‪ ،‬یٔ‪ٙ‬ی‪:‬‬
‫‪:dr‬لٌش ٔیّ‪)rod(ٝ‬‬ ‫‪:dl‬لٌش خٌی دیؼش‪)liner(ٖٛ‬‬
‫‪‬‬
‫‪FP  3‬‬ ‫‪d l2 Ls EV‬‬ ‫‪ ًَٛ:Ls‬اػشش‪ٚ‬ن(‪)stroke‬‬
‫‪4‬‬
‫‪105‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ ‫فصل ‪4‬‬
‫سٔذاد د‪ٚ‬س دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ( ‪ : (N‬ایٗ دبساسٔشش دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر سٔذاد‬ ‫‪‬‬
‫حشوبر سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د ‪ٚ ٚ‬احذ آٖ (‪ )1/s‬اػز‪.‬‬

‫دثی دٕخ( ‪ٓ : (Q‬جبسسؼز اص ٔیضاٖ حدٓ ػیبَ خبثدب ؿذ‪ ٜ‬دس ‪ٚ‬احذ صٔبٖ دس یه سفز ‪ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫ثشٌـز دس دٕخ‪.‬اص ِ٘ش سیبهی‪ ،‬دثی دٕخ ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش سٔشیف ٔی ؿ‪ٛ‬د‪:‬‬

‫‪Q  FP N‬‬

‫ث‪ٙ‬بثشایٗ س‪ٚ‬اثي دثی دس دٕخ ‪ٞ‬بی سفز ‪ ٚ‬ثشٌـشی ث‪ ٝ‬ك‪ٛ‬سر صیش اػز‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫دثی دس دٕخ ػ‪ ٝ‬صٔب٘‪ٝ‬‬
‫‪Q3‬‬ ‫‪d l2 Ls EV N‬‬
‫‪4‬‬
‫دثی دس دٕخ د‪ ٚ‬صٔب٘‪ٝ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬
‫‪Q‬‬ ‫‪(2d l2  d r2 ) Ls EV N‬‬
‫‪2‬‬
‫‪106‬‬
 ‫اصًل محاسثات در پمپ َا‬ 4 ‫فصل‬
َ‫ٔثب‬ 

)bbl/stroke(‫ن‬ٚ‫ ثش اػشش‬ٝ‫س دٕخ سا ثش حؼت ثـى‬ٛ‫ فبوش‬،‫ ثب ٔـخلبر صیش‬ٝ٘‫ صٔب‬ٚ‫ثشای یه دٕخ د‬
.‫یذ‬ٙ‫ و‬ٝ‫ٔحبػج‬
dl=6.5 in dr=2.5 in Ls=18 in EV=90%

:ُ‫ح‬
 
FP  (2dl2  d r2 ) Ls EV  (2  6.52  2.52 ) 18  0.9in 3 / stroke
2 2
in 3 1 ft 3 1bbl
 FP  1991.2in / stroke  1991.2
3
( )  3
 0.2052bbl / stroke
stroke 12in 5.615 ft

107