‫دیسل ژنراتور و اجسای آن‬

‫دیضل ژًشاتْس دعتگاُی اعت کَ اًشژی هکاًیکی تَ دعت آهذٍ اص یک هٌثغ خاسری سا تَ اًشژی الکتشیکی لاتل اعتفادٍ ‪ ،‬تثذیل‬
‫هی ًوایذ ‪ .‬دیضل ژًشاتْس رِت تاهیي رشیاى الکتشیکی اعت ‪ ،‬کَ دس ٌُگام لطغ تشق ّ رلْگیشی اص اًمطاع اص فؼالیت ُای سّصاًَ ّ یا‬
‫اخالل دس فؼالیت ُای کغة ّ کاس هْسد اعتفادٍ لشاس هی گیشد‪.‬‬

‫دیضل ژًشاتْس دس پیکشتٌذی ُای هختلف الکتشیکی ّ فیضیکی تشای اعتفادٍ دس صهیٌَ ُای هختلف لاتل اعتفادٍ هی تاؽذ‪ .‬دس ایي‬
‫هطلة ها ًضٍْ کاسکشد یک دیضل ژًشاتْس ‪ ،‬ارضای اصلی یک دیضل ژًشاتْس ّ ػول یک دیضل ژًشاتْس تَ ػٌْاى یک هٌثغ حاًْیَ اًشژی‬
‫الکتشیکی دس صهیٌَ ُای هغکًْی ّ صٌؼتی تشسعی هی کٌین‪.‬‬

‫اجسای اصلی یک دیسل ژنراتور‪:‬‬

 ‫اجسای اصلی یک دیسل ژنراتور را هی توان بو صورت شکل زیر تقسین بندی کرد‪:‬‬

‫دیضل ژًشاتْس‬
‫)‪(1‬هْتْس ژًشاتْس‬
‫)‪(2‬دیٌام ( ژًشاتْس)‬
‫)‪(3‬عیغتن ُای عْخت (تاًک دیضل ژًشاتْس)‬
‫)‪(4‬سگْالتْس ّلتاژ‬
‫)‪(5‬عیغتن ُای خٌک کٌٌذٍ ّ اگضّص‬
‫)‪(6‬عیغتن ُای سّاًکاسی‬
‫)‪(7‬ؽاسژس تاتشی‬
‫)‪(8‬کٌتشل پٌل‬
‫)‪(9‬هزوغ اصلی ‪ /‬لاب (ؽاعی دیضل ژًشاتْس)‬

‫شرح اجسای اصلی یک دیسل ژنراتور در زیر آورده شده است‪:‬‬

‫)‪(1‬هوتور ژنراتور‬

‫هْتْس ژًشاتْس هٌثغ اًشژی هکاًیکی ّسّدی تَ دیضل ژًشاتْس هی تاؽذ‪.‬‬

‫اًذاصٍ لذست هْتْس دیضلی تَ غْس هغتمین هتٌاعة تا صذاکخش تْاى خشّری ژًشاتْس ( دیضل ژًشاتْس ) هی تْاًذ کْپلَ ؽْد‪.‬‬
‫ػْاهل هتؼذدی ّرْد داسد کَ هی تایغت دس رُي داؽتَ تاؽین تا یک هْتْس دیضلی خْب سا تشای دیضل ژًشاتْس خْد اًتخاب ًوایین‪.‬‬
‫اص رولَ تْلیذ کٌٌذٍ هْتْس د یضل ژًشاتْس ‪ًْ ،‬ع ّ ًضٍْ کاس هْتْس دیضل ژًشاتْس ّ ًِایتا ًضٍْ ًگِذاسی اص هْتْس دیضلی تش سّی دیضل ژًشاتْس‬
‫سا اؽاسٍ ًوْد‪.‬‬

‫ها دسایي هطلة تَ ‪ً 2‬کتَ اعاعی دساًتخاب یک هْتْس دیضلی تشای اعتفادٍ دس دیضل ژًشاتْس اؽاسٍ هی ًوایین‪.‬‬

‫‪ًْA.‬ع عْخت هْسد اعتفادٍ دیضل ژًشاتْس‬

‫‪ًْB.‬ع عْپاپ ُای هْتْس دیضل ژًشاتْس‬

‫هْتْس دیضل ژًشاتْس تا عشعْپاپ ّالغ دس عش عیلٌذس)‪(Overhead Valve - OHV‬‬

‫هْتْس دیضل ژًشاتْس تا عشعْپاپ ّالغ دس تذًَ هْتْس دیضل)‪(Overhead Valve none -non-OHV‬‬

‫دس هْتْس دیضل ژًشاتْس تا عشعْپاپ ّالغ دس عش عیلٌذس اص اهتیاصاتی ًغثت تَ عایش اًْاع هْتْس ُا داسا هی تاؽذ‪:‬‬

‫تا ایي صال ‪ ،‬هْتْس دیضل ژًشاتْس ‪ً OHV‬یض گشاى تش اص هْتْسُای دیگش اعت‪.‬‬

‫دس صالت کلی اص ‪ 2‬صالت عْپاپ دس هْتْس دیضل ژًشاتْس ُا اعتفادٍ هی ؽْد‬

‫غشاصی روغ ّ رْس‬

‫ػولیات هکاًیضم عادٍ‬
‫دّام ّ کیفیت تاالتش‬
‫کاستش پغٌذ دس ػولیات‬
‫عش ّ صذای کن دس غْل ػولیات‬
‫عطش اًتؾاس پاییي‬

‫)‪(2‬دینام ( ژنراتور)‬

‫ژًشاتْس یا ُواى دیٌام ( ُوچٌیي تَ ػٌْاى "‪ "genhead‬ؽٌاختَ هی ؽْد) تخؾی اص دیضل ژًشاتْس اعت کَ خشّری تشق صاصل اص‬
‫ّسّدی هکاًیکی ػشظَ ؽذٍ تْعػ هْتْس دیضل ژًشاتْس سا صاصل هی ًوایذ‪.‬‬
‫ژًشاتْس ؽاهل هزوْػَ ای اص لطؼات حاتت ّ هتضشک اعت کَ دس هضفظَ سّکؾی لشاس گشفتَ اعت ‪ .‬ایي لطؼات تا یکذیگش تَ صْست‬
‫اتْهاتیک دس استثاغ هی تاؽٌذ کَ هٌزش تَ صشکت ًغثی تیي هیذاى ُای هغٌاغیغی ّ الکتشیکی هی ؽًْذ ‪ ،‬کَ تَ ًْتَ خْد تْلیذ‬
‫تشق هی گشدد‪.‬‬
‫ارضای ژًشاتْس ػثاست اعت اص‪:‬‬

‫(الف) اعتاتْس ‪ --‬ایي رضء حاتت ژًشاتْس دس دیضل ژًشاتْس اعت‪ .‬ؽاهل هزوْػَ ای اص ُادی الکتشیکی دس عین پیچ سّی یک ُغتَ ای‬
‫آٌُی‪.‬‬
‫(ب) سّتش ‪ --‬ایي رضء دس صال صشکت اعت کَ تْلیذ یک هیذاى هغٌاغیغی دّاس صاصل هی ًوایذ کَ یکی اص عَ ًْع صیش اعت‪:‬‬
 ‫‪1.‬تا الماء ‪ :‬ایي سّػ تَ ػٌْاى ‪ alternators‬تذّى راسّتک ؽٌاختَ ؽذٍ ُغتٌذ ّ هؼوْال دس ژًشاتْس ُا ی تضسگ اعتفادٍ هی‬
‫ؽْد‪.‬‬
‫‪2.‬تْعػ آٌُشتاُای دائوی ‪ --‬ایي رضء هؾتشک دس ّاصذُای ژًشاتْس کْچک اعت‪.‬‬
‫‪3.‬تا اعتفادٍ اص هضشک ‪ --‬هضشک کْچک اص یک هٌثغ رشیاى هغتمین‪(DC) .‬‬
‫سّتْس تْلیذ یک هیذاى هغٌاغیغی دس صال صشکت تش سّی اعتاتْس اًزام هی دُذ‪ ،‬کَ هْرة اختالف ّلتاژ تیي عین پیچ ُای‬
‫اعتاتْس هی ؽْد ‪ .‬ایي ػول هٌزش تَ تْلیذ رشیاى هتٌاّب )‪ (AC‬دس خشّری دیضل ژًشاتْس هی گشدد‪.‬‬
‫هْاسد صیش ػْاهلی ُغتٌذ کَ هی تایغت دس اًتخاب یک ژًشاتْس تشای دتضل ژًشاتْس تَ یاد داؽتَ تاؽیذ‪:‬‬

‫‪1.‬هضفظَ فلضی دس هماتل هضفظَ پالعتیکی ‪ --‬غشس توام فلضی تعویي دّام ژًشاتْ‪.‬س اعت ‪ .‬تذًَ پالعتیکی ژًشاتْس دس هؼشض‬
‫لطؼات هتضشک دیٌام هی تاؽذ کَ تا گزؽت صهاى ّ تاػج افضایؼ عاییذگی ّ پاسگی هی ؽْد‪ .‬ایي هْظْع تغیاس خطشًاک‬
‫اعت‪.‬‬
‫‪2.‬غشاصی تذّى راسّتک ‪ --‬دیٌام کَ راسّتک اعتفادٍ هی کٌذ‪ً ،‬یاص تَ ًگِذاسی کوتش ّ ُوچٌیي تْلیذ تشق تِتشی ًیض داسد‬

‫)‪(3‬سیستن سوخت دیسل ژنراتور‬

‫هخضى عْخت هؼوْال داسای ظشفیت کافی تشای سّؽي ًگَ داؽتي دیضل ژًشاتْس تشای ‪ 6‬تا ‪ 8‬عاػت تَ غْس هتْعػ اعت‪ .‬دس‬
‫هْسددیضل ژًشاتْس کْچک ‪ ،‬هخضى عْخت ‪ ،‬تخؾی اص پایَ ؽاعی دیضل ژًشاتْس اعت یا دس تاالی لاب دیضل ژًشاتْس ًصة ؽذٍ اعت‪.‬‬
‫تشای اعتفادٍ اص دیضل ژًشاتْس دس صهیٌَ تزاسی‪ ،‬هوکي اعت تَ اصذاث ّ ًصة یک هخضى عْخت خاسری دس کٌاس دیضل ژًشاتْس هٌزش‬
‫گشد‪.‬‬

‫ّیژگی ُای هؾتشک اص عیغتن عْخت دیضل ژًشاتْس ؽاهل هْاسد صیش اعت‪:‬‬

‫اتصال تَ لْلَ اص هخضى عْخت تَ هْتْس دیضل ژًشاتْس ‪ --‬خػ ػشظَ ُذایت عْخت اص هخضى تَ هْتْس ّ خػ تاصگؾت ُذایت عْخت‬
‫اص هْتْس تَ هخضى‪.‬‬
‫لْلَ تِْیَ تشای هخضى عْخت ‪ --‬هخضى عْخت داسای لْلَ تِْیَ اعت کَ دس ٌُگام پش کشدى هزذد ّ صٍ کؾی اص تاًکش تشای‬
‫رلْگیشی اص فؾاس یا خالء هی تاؽذ‪.‬‬
‫اتصال عشسیض اص هخضى عْخت تَ لْلَ تخلیَ‬
‫پوپ عْخت ‪--‬رِت ًمل ّ اًتمال عْخت اص هخضى اصلی تَ هخضى فؼلی تَ کاس تشدٍ هی ؽْد ‪.‬پوپ عْخت تَ غْس هؼوْل‬
‫الکتشیکی اداسٍ هی ؽْد‪.‬‬
‫رذاعاص عْخت ‪ /‬صافی تٌضیي ‪ --‬ایي فیلتش عْخت هایغ تشای صفاظت اص ارضای دیگش دیضل ژًشاتْس اص خْسدگی ّ آلْدگی اعت‪.‬‬
‫تضسیك کٌٌذٍ عْخت ‪ --‬ایي تخؼ تٌظین کٌٌذٍ عْخت هایغ ّ همذاس اعپشی هْسد ًیاص تَ هضفظَ اصتشاق هْتْس هی تاؽذ‪.‬‬
‫ُؾذاس ‪ٌُ :‬گام پش کشدى هخضى عْخت ‪ ،‬اص تواط تیي ًاصل ّ هخضى عْخت اغویٌاى صاصل ًواییذ کَ هاًغ اص رشلَ ؽْد‪.‬‬

‫)‪(4‬رگوالتور ولتاژ‬

‫ُواًطْس کَ اص ًام ایي تخؼ پیذاعت‪ ،‬رِت تٌظین ّلتاژ خشّری دیضل ژًشاتْس اعت‪ .‬هکاًیغن صیش تشای ُش یک اص هْلفَ ُا ًمؼ‬
‫هْحشی دس سًّذ تٌظین ّلتاژ سا داسا هی تاؽذ‪.‬‬
 ‫)‪(1‬سگْالتْس ّلتاژ ‪ :‬تثذیل ّلتاژ ‪ AC‬تَ رشیاى ‪ DC --‬تٌظین کٌٌذٍ ّلتاژ رِت ایٌکَ یک تخؼ کْچک اص خشّری ژًشاتْس ّلتاژ ‪ّ AC‬‬
‫تثذیل آى سا تَ رشیاى ‪ DC‬تثذیل ًوایذ‪.‬‬
‫)‪(2‬عین پیچ تضشیک ‪ (Exciter Windings) :‬تثذیل رشیاى ‪ DC‬تَ ‪ AC‬کًٌْی ‪ --‬عین پیچ تضشیک دس صال صاظش ػولکشد ؽثیَ تَ‬
‫عین پیچ ُای اعتاتْس اّلیَ ّ کْچک‪ ،‬دس تْلیذ رشیاى ‪ً AC‬مؼ داسد ‪.‬عین پیچ تضشیک تَ ّاصذُای ؽٌاختَ ؽذٍ تَ یکغْ کٌٌذٍ‬
‫دّاس هتصل ؽذٍ اعت‪.‬‬
‫)‪(3‬دّاس یکغْ کٌٌذٍ ُا ‪ :‬تثذیل کًٌْی تَ رشیاى ‪ AC‬تَ ‪ DC --‬رشیاى ‪ AC‬تْلیذ ؽذٍ تْعػ عین پیچ ُای تضشیک ّ تثذیل آى تَ‬
‫رشیاى ‪ DC‬سا اصالس هی ًوایذ ‪ .‬ایي رشیاى ‪ DC‬تغزیَ سّتْس ‪ /‬آسهاتْس گؾتَ کَ تَ ایزاد یک هیذاى الکتشّهغٌاغیغی دّاسد تش سّتْس ‪/‬‬
‫آسهاتْس هی گشدد‪.‬‬
‫)‪(4‬سّتْس ‪ /‬آسهاتْس ‪ :‬تثذیل رشیاى ‪ DC‬تَ ّلتاژ ‪ AC --‬سّتْس ‪ /‬آسهاتْس دس صال صاظش تاػج افضایؼ ّلتاژ ‪ AC‬دس عشاعش عین پیچ ُای‬
‫اعتاتْس ژًشاتْس هی ؽْد کَ دس صال صاظش تَ ػٌْاى یک افضایؼ دٌُذٍ ّلتاژ خشّری ‪ AC‬هی تاؽذ‪.‬‬

‫)‪(5‬سیستن ىای خنک کننده و اگسوز‬

‫(الف) عیغتن خٌک کٌٌذٍ‬

‫اعتفادٍ هذاّم اص دیضل ژًشاتْس تاػج هی ؽْد ارضای هختلف آى داؽ ؽْد‪ .‬ظشّسی اعت کَ خٌک کٌٌذٍ ّ عیغتن تِْیَ ‪ ،‬گشهای‬
‫صاصل دیضل ژًشاتْس سا تَ خاسد ُذایت ًوایذ‪.‬‬
‫آب گاُی اّلات تَ ػٌْاى هایغ خٌک کٌٌذٍ تشای دیضل ژًشاتْس اعتفادٍ هی ؽْد ‪ ،‬اها ایي ػوذتا هضذّد تَ ؽشایػ خاؿ اعت هاًٌذ‬
‫دیضل ژًشاتْس ُای کْچک دس کاستشد ُای کن ظشفیت ّ یا ّاصذ تغیاس تضسگ تیؼ اص ‪ 2250‬کیلْ ّات ّ تاالتش‪ .‬گاُی اّلات اص ُیذسّژى‬
‫تَ ػٌْاى خٌک کٌٌذٍ عین پیچ ُای اعتاتْس تشای دیضل ژًشاتْس ُای تضسگتش اعتفادٍ هی ؽْد ‪ُ .‬یذسّژى دس رزب گشها تِتش اص عایش‬
‫هادٍ ُای عشد کٌٌذٍ ػول هی ًوایذ‪.‬‬
‫تشسعی عطش هایغ خٌک کٌٌذٍ تشای دیضل ژًشاتْس تَ صْست سّصاًَ ظشّسی اعت‪.‬عیغتن خٌک کٌٌذٍ ّ پوپ آب تایذ تؼذ اص ُش ‪600‬‬
‫عاػت ّ فیلتش ُْایی تایذ پظ ُش ‪ 2400‬عاػت کاس دیضل ژًشاتْس تویض گشدد‪ .‬دیضل ژًشاتْس تایذ دس یک فعای تاص ّ داسای تِْیَ‬
‫ًگِذاسی ؽْد‪ .‬فعای اعتاًذاسد صذالل ‪ 3‬فْت اص ُوَ غشف دیضل ژًشاتْس تا دس ًظش گشفتي رشیاى آصاد ُْا‪.‬‬

‫(ب) عیغتن اگضّص‬

‫دّد اگضّص عاغغ ؽذٍ اص یک دیضل ژًشاتْس صاّی هْاد تغیاس عوی اعت ّ تایذ تَ دسعتی هذیشیت ؽْد‪ .‬اص ایي سّ‪ ،‬ظشّسی اعت‬
‫کَ ًصة یک عیغتن اگضّص کافی تشای گاصُای خشّری اص اگضّص تشتیة داد‪.‬‬
‫لْلَ ُای اگضّص هؼوْال اص چذى‪ ،‬آُي ًشم تذعت هی آّسدًذ‪ ّ ،‬یا فْالد عاختَ ؽذٍ اعت‪ .‬لْلَ ُای اگضّص هؼوْال تَ هْتْس دیضل تا‬
‫یک اتصال دٌُذٍ اًؼطاف پزیش ّصل گؾتَ ّ اًتِا اگضّص دیضل ژًشاتْس دس خاسد اص هٌضل اهتذاد هی یاتذ ‪ .‬ؽوا تایذ اغویٌاى داؽتَ‬
‫تاؽیذ کَ عیغتن اگضّص دیضل ژًشاتْس خْد سا تَ تزِیضات دیگش هتصل ًیغت‪.‬‬

‫)‪(6‬سیستن ىای روانکاری دیسل ژنراتور‬

‫دیضل ژًشاتْس ؽاهل تغیاس صیادی اص لطؼات هتضشک اعت ‪ ،‬رِت افضایؼ غْل ػوش لطؼات ّ اغویٌاى اص ػول صضیش دیضل صًشاتْس اص‬
‫عیغتن سّاًکاّ هشالثت ًوْد‪ .‬تایذ عطش سّغي دس هخضى سّاًکاّ ُش ‪ 8‬عاػت اص کاس دیضل ژًشاتْس چک ؽْد‪ .‬ؽوا ُوچٌیي تایذ‬
‫هشالة ُش ًؾتی اص سّاى کٌٌذٍ ُا تاؽیذ ّ ُوچٌیي تؼْیط سّغي ُش ‪ 500‬عاػت ػولیات دیضل ژًشاتْس هی تاؽذ‪.‬‬

‫)‪(7‬شارژر باتری‬

‫ؽاسژ تاتشی تْعػ دیضل ژًشاتْس هی تایغت تا دلت تغیاس تاال ّ هتٌاعة تا ّلتاژ آى صْست پزیشد‪ .‬اگش ػمشتَ ّلتاژ تغیاس پاییي اعت‬
‫‪ ،‬تاتشی ُا تضت ؽاسژ هی تاؽٌذ ‪ .‬اگش ػمشتَ ّلتاژ ؽٌاّس تغیاس صیاد تاؽذ ‪ ،‬ػوش تاتشی سا کْتاٍ هیکٌذ‪ .‬ؽاسژسُای تاتشی هؼوْال اص‬
‫فْالد ظذ صًگ رِت رلْگیشی اص خْسدگی عاختَ ؽذٍ اعت‪ّ.‬لتاژ ‪ DC‬خشّری ؽاسژس تاتشی دس ‪ّ 2.33‬لت تشای ُش علْل اعت ‪،‬‬
‫کَ ّلتاژ عٌذ دلیك تشای تاتشی ُای اعیذ عشب اعت ‪ .‬ؽاسژس تاتشی رذا ‪ DC‬تا ّلتاژ خشّری دیضل ژًشاتْس دس استثاغ اعت‪.‬‬

‫)‪(8‬کنترل پنل دیسل ژتراتور‬

‫ایي ساتػ کاستشی دیضل ژًشاتْس اعت ّ ؽاهل اتضاس ُای هذیشیت ّ کٌتشل اص رولَ پشیض تشق ّ کٌتشل ّلتاژ اعت‪ .‬تْلیذ کٌٌذگاى هختلف‬
‫دیضل ژًشاتْس پاًل کٌتشل ُای هتٌْع تشای کٌتشل آعاى دیضل ژًشاتْس تْلیذ هی کٌٌذ کَ تشخی اص ایي هْاسد دس صیش رکش ؽذٍ اعت‪.‬‬

‫(الف) تٌظیوات سّؽي ّ خاهْػ دیضل ژًشاتْس ‪ --‬پاًل ُای کٌتشل خْدکاس ؽشّع تَ غْس خْدکاس دیضل ژًشاتْس سا دس ٌُگام لطغ تشق‬
‫فؼال هی عاصد‪.‬‬
‫(ب) هْتْس عٌذ ‪ --‬اتضاس ُای اًذاصٍ گیشی پاساهتش ُای هْتْس دیضلی سا ًؾاى هی دُذ‪ .‬پاساهتشُای هِن اص لثیل فؾاس سّغي‪ ،‬دسرَ‬
‫صشاست هایغ خٌک کٌٌ ذٍ‪ّ ،‬لتاژ تاتشی‪ ،‬عشػت چشخؼ هْتْس دیضل‪ ّ ،‬هذت صهاى سّؽي تْدى ‪ .‬اًذاصٍ گیشی حاتت ّ ًظاست تش ایي‬
‫پاساهتشُا تَ ؽوا ایي اهکاى سا هی دُذ ٌُگام ػثْس اص عطش اعتاًذاس دیضل ژًشاتْس خاهْػ ؽْد‪.‬‬
‫(د) ژًشاتْس عٌذ ‪ُ --‬وچٌیي داسای کٌتشل پٌل ژًشاتْس تشای اًذاصٍ گیشی رشیاى خشّری ّ ّلتاژ ّ فشکاًظ دیضل ژًشاتْس‪.‬‬
‫(د) کٌتشل ُای دیگش ‪ --‬فاص عْئیچ اًتخاتگش‪ ،‬عْئیچ فشکاًظ ّ کٌتشل هْتْس عْئیچ ( صالت خْدکاس‪) .‬‬

‫)‪(9‬شاسی دیسل ژنراتور‬

‫دیضل ژًشاتْس ‪ ،‬لاتل صول یا حاتت هی تاؽذ ‪ ،‬دس صالت کلی تواهی تزِیضات تاال تش سّی عکْ یا ُواى ؽاعی لشاس هی گیشد‪.‬‬