You are on page 1of 14

ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.

)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

Πρόγραμμα Επαγγελματικής Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών

Με τη χρήση καινοτόμων μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3

Συμβουλευτική και Προσανατολισμός:

Γενική θεώρηση του θεσμού

1
Περιεχόμενα
Σκοπός της Θεματικής Ενότητας
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Έννοιες Κλειδιά
Εισαγωγικές Παρατηρήσεις
Υποενότητα 1. Η έννοια, ο σκοπός και η σημασία της Συμβουλευτικής και
του Προσανατολισμού
1.1. Η έννοια και η φύση της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού
1.2. Ο σκοπός της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού
1.3. Η αναγκαιότητα της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού
Υποενότητα 2. Αρχές και περιεχόμενο της Συμβουλευτικής και του
Προσανατολισμού
2.1 Οι βασικές αρχές της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού
2.2 Το περιεχόμενο της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού
Σύνοψη
Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο
Βιβλιογραφία

2
Σκοπός της Θεματικής Ενότητας
Σκοπός της παρούσας θεματικής ενότητας είναι η διεξοδική παρουσίαση της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού ως ενός ενιαίου θεσμού, που
περιλαμβάνει διαδικασίες και μέτρα που στοχεύουν στην παροχή βοήθειας στο
άτομο, αφού γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του, να κάνει τέτοιες
επιλογές που θα εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή εξέλιξη και αξιοποίηση του
εαυτού του για το δικό του αλλά και το γενικότερο όφελος
Η παρούσα θεματική ενότητα είναι δομημένη σε δύο υποενότητες. Στην πρώτη
υποενότητα η μελέτη επικεντρώνεται στην έννοια, τον σκοπό και τη σημασία της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Η δεύτερη ενότητα πραγματεύεται
τις βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η εφαρμογή του θεσμού της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Επιπλέον, αποτυπώνονται οι
θεωρητικές και διαδικαστικές ενότητες που αποτελούν τους τομείς
δραστηριότητας του θεσμού.

Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση της ενότητας ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:
▪ κατανοεί την έννοια και τον σκοπό της Συμβουλευτικής και του
Προσανατολισμού,
▪ παρουσιάζει τους λόγους που καθιστούν τον θεσμό αναγκαίο για το
άτομο,
▪ ορίζει τις βασικές αρχές του θεσμού,
▪ αποτυπώνει τους τομείς δραστηριότητας του θεσμού.

Έννοιες Κλειδιά
▪ Σημασία,
▪ Βασικές αρχές,
▪ Λειτουργίες της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού

3
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχει γίνει σαφές ότι η είσοδος του ατόμου στον
κόσμο της εργασίας δεν είναι το αποτέλεσμα μιας στιγμιαίας απόφασης, αλλά
μιας μακροχρόνιας εξελικτικής πορείας που πρέπει να χαρακτηρίζεται από τη
συστηματική προετοιμασία του ατόμου για να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις
προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Η Συμβουλευτική και ο Προσανατολισμός
αποτελούν τον θεσμό επικούρησης του ατόμου σ’ αυτή την προσπάθεια.
Η Συμβουλευτική και ο Προσανατολισμός είναι ένας ενιαίος θεσμός, που
περιλαμβάνει διαδικασίες και μέτρα που στοχεύουν στην παροχή βοήθειας στο
άτομο, αφού γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του, να κάνει τέτοιες
επιλογές που θα εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή εξέλιξη και αξιοποίηση του
εαυτού του για το δικό του αλλά και το γενικότερο όφελος
Η παρούσα θεματική ενότητα είναι δομημένη σε δύο υποενότητες. Στην πρώτη
υποενότητα η μελέτη επικεντρώνεται στην έννοια, τον σκοπό και τη σημασία της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Η δεύτερη ενότητα πραγματεύεται
τις βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η εφαρμογή του θεσμού της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Επιπλέον, αποτυπώνονται οι
θεωρητικές και διαδικαστικές ενότητες που αποτελούν τους τομείς
δραστηριότητας του θεσμού.

4
ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1. Η ΕΝΝΟΙΑ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
Αντικείμενο της πρώτης υποενότητας είναι η εννοιολογική διασάφηση της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στο
σκοπό καθώς επίσης στη σημασία και τη χρησιμότητα του θεσμού τόσο στο ίδιο
το άτομο όσο και στην ευρύτερη κοινωνία.

1.1 Η έννοια και η φύση της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού


Ο Δημητρόπουλος (2000) ορίζει τη Συμβουλευτική ως μια διαδικασία κατά την
οποία, είτε κατά τρόπο ατομικό είτε κατά τρόπο ομαδικό, ένας ειδικός, που υπό
ορισμένες προϋποθέσεις λέγεται Σύμβουλος, συνεξετάζει με ένα άτομο (ή κάποια
άτομα) θέματα ή προβλήματα που απασχολούν το άτομο (ή τα άτομα) και
διευκολύνει τη λύση τους.
Η Συμβουλευτική, μεταξύ άλλων, μπορεί να διακρίνεται σε Εκπαιδευτική
Συμβουλευτική με αναφορά σε θέματα σχετικά με σπουδές και εκπαιδευτική
συμπεριφορά, αλλά και σε Επαγγελματική Συμβουλευτική με αναφορά σε θέματα
σχετικά με επαγγέλματα και επαγγελματική συμπεριφορά.
Στην περίπτωση της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού, αν και ο ακριβής
ορισμός δεν είναι εύκολος, καθώς προσεγγίζεται από διάφορα επιστημονικά
πεδία, ενώ υπάρχουν και διαφορετικές επιστημονικές θεωρήσεις εντός του ίδιου
πεδίου, γεγονός, που κάνει πολύπλοκη τη διατύπωση ενός περιεκτικού και
γενικά αποδεκτού ορισμού, γίνεται λόγος για τη συστηματική βοήθεια και
υποστήριξη που παρέχεται από εξειδικευμένους επιστήμονες και η οποία
επιτρέπει στο άτομο σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του να συνειδητοποιεί τις
γνώσεις, τις ικανότητες, τις δεξιότητες, τα ενδιαφέροντά και τις αξίες του, να
λαμβάνει εκπαιδευτικές και επαγγελματικές αποφάσεις, να σχεδιάζει και να
διαχειρίζεται αποτελεσματικά τη σταδιοδρομία του και να επιτυγχάνει μεγαλύτερη
ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Δημητρόπουλος σε μια απλοποιημένη
διατύπωση, η Συμβουλευτική με τον Προσανατολισμό είναι ένας ενιαίος θεσμός,
που περιλαμβάνει διαδικασίες και μέτρα που στοχεύουν στην παροχή βοήθειας

5
στο άτομο, αφού γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του, να κάνει τέτοιες
επιλογές που θα εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή εξέλιξη και αξιοποίηση του
εαυτού του για το δικό του αλλά και το γενικότερο όφελος (1998: 25).
Στη σχετική με το αντικείμενο βιβλιογραφία γίνεται συχνά λόγος για τη
Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας, η οποία εστιάζει σε γενικά θέματα όπως η
διερεύνηση της σταδιοδρομίας, η αλλαγή σταδιοδρομίας, η προσωπική
ανάπτυξη σταδιοδρομίας και άλλα θέματα που σχετίζονται με την σταδιοδρομία.
Εξαιτίας κυρίως γλωσσικών διαφορών αξιοποιούνται στη σχετική βιβλιογραφία
όροι όπως counselling (συμβουλευτική), ο οποίος συχνά αντικαθίσταται με τη
λέξη guidance (καθοδήγηση ή οδηγητική ή προσανατολισμός) ή career
guidance (επαγγελματικός προσανατολισμός).
Οι παραπάνω όροι τείνουν σήμερα να αντικατασταθούν – στην ελληνική
βιβλιογραφία – από τον όρο Συμβουλευτική και Προσανατολισμός ή
Επαγγελματική Συμβουλευτική και Προσανατολισμός, υποδηλώνοντας την
παρουσία ενός ενιαίου θεσμού που υιοθετεί τη μεθοδολογία της συμβουλευτικής
παρέμβασης και έχει ως αντικείμενο τη στήριξη του ατόμου στην επαγγελματική
του ανάπτυξη και τη σταδιοδρομία καθώς επίσης την αξιοποίηση του δυναμικού
του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο (Κασσωτάκης, 2002).

1.2 Ο σκοπός της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού


Ο γενικός σκοπός της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού συμπίπτει με το
γενικό σκοπό της Συμβουλευτικής. Ο θεσμός στοχεύει να βοηθήσει το άτομο να
εξασφαλίσει τέτοιου βαθμού αυτογνωσία και αυτοέλεγχο, ώστε να εξελιχθεί σε
ένα πρόσωπο αυτοελεγχόμενο, που μέσω της δικής του βούλησης να λαμβάνει
αποφάσεις, να θέτει στόχους, να αποδέχεται τον εαυτό του και να αντισταθμίζει
τις αδυναμίες του, ώστε να οδηγηθεί σε μερική ή ολική αυτοπραγμάτωση. Είναι
αυτονόητο ότι η έμφαση δίνεται στην εκπαιδευτική και επαγγελματική όψη της
προσπάθειας.
Σύμφωνα με τον Κασσωτάκη (2002) βασική επιδίωξη του θεσμού της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού είναι:

6
1. Να βοηθήσει το άτομο να γνωρίσει τον εαυτό του, να συνειδητοποιήσει τις
ικανότητες και τις αδυναμίες του, να διαμορφώσει ένα σύστημα αξιών και να
αποσαφηνίσει τα ενδιαφέροντα και τις φιλοδοξίες του. Όλα τα παραπάνω
αποτελούν προϋποθέσεις απαραίτητες για μια ορθή επαγγελματική επιλογή.
2. Να βοηθήσει το άτομο να γνωρίσει τις ευκαιρίες που του προσφέρονται σε
κάθε περίοδο της ζωής του, προκειμένου να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για
την επιλογή σπουδών ή επαγγέλματος ή για αλλαγή των κατευθύνσεων που
ήδη έχει επιλέξει.
3. Να βοηθήσει το άτομο να λαμβάνει αποφάσεις για το μέλλον έχοντας πλήρη
συναίσθηση των συνεπειών που αυτές μπορούν να έχουν για τον εαυτό του
και το κοινωνικό σύνολο.
4. Να καταστήσει το άτομο ικανό να παρακολουθεί – στο βαθμό του δυνατού –
την εξέλιξη και υλοποίηση των επαγγελματικών του αποφάσεων και να το
βοηθά να προβαίνει στις αναγκαίες αναθεωρήσεις και αναπροσαρμογές.
5. Να συμβάλλει στη μείωση της σχολικής αποτυχίας και στην άμβλυνση της
σχολικής διαρροής, μέσω της διερεύνησης των εκπαιδευτικών οριζόντων των
μαθητών και της παροχής βοήθειας να επιλέξουν εκπαιδευτικές κατευθύνσεις
που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα, στις ικανότητες και στις κλίσεις τους.
Η αύξηση της σχολικής επιτυχίας μειώνει με τη σειρά της τη σχολική διαρροή.
6. Να αυξήσει την ικανοποίηση από την εργασία μέσα από την άσκηση της
επαγγελματικής δραστηριότητας, η οποία ανταποκρίνεται στις προσδοκίες
και επιθυμίες των εργαζομένων.
7. Να συμβάλλει στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και στην
αρμονική κατανομή του στους διάφορους τομείς της παραγωγικής
δραστηριότητας.
8. Να μελετά και να ερευνά ζητήματα που σχετίζονται με την επαγγελματική
ανάπτυξη, τις μεθόδους, τα μέσα και τις διαδικασίες συμβουλευτικής
υποστήριξης και την αποτελεσματικότητά τους, τις εξελίξεις στο χώρο της
εργασίας, τα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις των επαγγελματικών
δραστηριοτήτων.

7
Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση των παραπάνω σκοπών είναι να
δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε ο σύμβουλος να αποκτήσει γνώση
σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο:
α) των χαρακτηριστικών του συμβουλευόμενου,
β) των χαρακτηριστικών μεταβλητών που τον επηρεάζουν και του περιβάλλοντός
του,
γ) των μεθόδων που είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν για την υλοποίηση
των παραπάνω σκοπών.

1.3 Η αναγκαιότητα της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού


Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, καθίσταται αναγκαία η ύπαρξη θεσμών και
επικούρησης του ανθρώπου. Ορισμένοι από τους λόγους της σημασίας και της
χρησιμότητας του θεσμού της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού είναι:
▪ Μέσα σε ένα κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται, είναι αυτονόητο ότι το
άτομο επαναπροσδιορίζει το αξιολογικό του σύστημα και επαναϊεραρχεί
τις ανάγκες του, εφόσον αυτές διαφοροποιούνται. Αποτέλεσμα είναι η
ανάγκη ύπαρξης φορέων και υπηρεσιών που θα διευκολύνουν το άτομο
να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.
▪ Η φιλοσοφική, ηθική, αξιολογική κρίση της σημερινής κοινωνίας, ως
αποτέλεσμα της ρευστότητας και της μεταβατικότητας που χαρακτηρίζει
την εποχή μας, δημιουργεί την ανάγκη καθοδήγησης του ατόμου στην
προσπάθειά του να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.
▪ Η σύγχρονη αγορά εργασίας βρίσκεται υπό συνεχείς και πολλές φορές μη
αναμενόμενες αλλαγές, λόγω της οικονομικής ρευστότητας και της
τεχνολογικής μεταβλητότητας, γεγονός που περιπλέκει τα πράγματα.
Επαγγέλματα εξαφανίζονται, μετασχηματίζονται ή εμφανίζονται. Οι
δεξιότητες που καλείται να διαθέτει το άτομο διαφοροποιούνται. Τα νέα
δεδομένα στην αγορά εργασίας καθιστούν τη Συμβουλευτική και τον
Προσανατολισμό μια απαραίτητη υπηρεσία προκειμένου το άτομο να
μπορέσει να παρακολουθήσει τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.

8
▪ Οι ρόλοι των δύο βασικών φορέων κοινωνικοποίησης του ατόμου, δηλαδή
της οικογένειας και του σχολείου, έχουν αλλάξει ριζικά στην εποχή μας. Η
οικογένεια, λόγω των αλλαγών που συντελούνται στη δομή των
κοινωνικών συστημάτων, έχει συρρικνωθεί ως φορέας εκπαίδευσης και
κοινωνικοποίησης. Το σχολείο έχει κληθεί να καλύψει το κενό που
δημιουργείται, με αποτέλεσμα να κρίνεται απαραίτητη η αναθεώρηση του
δικού του ρόλου, ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ανάγκη
αποκατάστασης των εξωσχολικών φορέων. Ο θεσμός της Συμβουλευτικής
και του Προσανατολισμού, ως θεσμός επικούρησης του ανθρώπου,
καλείται να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες.
▪ Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από την αύξηση του ενδιαφέροντος για
το ίδιο το άτομο. Με την εμφάνιση της Ανθρωπιστικής Ψυχολογίας μετά
τα μέσα του 20ου αιώνα δίνεται έμφαση στις δημιουργικές δυνατότητες που
ενυπάρχουν στο άτομο και στους τρόπους παροχής βοήθειας, ώστε να
θέσει υψηλούς και σημαντικούς στόχους. Η διάθεση αυτή ευνοεί τη
δημιουργία και εξάπλωση υπηρεσιών βοήθειας, όπως είναι η
Συμβουλευτική και ο Προσανατολισμός.

9
ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2. ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
Η δεύτερη ενότητα πραγματεύεται τις βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η
εφαρμογή του θεσμού της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού. Επιπλέον,
αποτυπώνονται οι θεωρητικές και διαδικαστικές ενότητες που αποτελούν τους
τομείς δραστηριότητας του θεσμού.

2.1 Οι βασικές αρχές της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού


Οι βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η εφαρμογή του θεσμού της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού είναι οι εξής:
1. Ο θεσμός αποβλέπει στην ολική ανάπτυξη του ατόμου. Δεν
απομονώνεται ή δεν ενισχύεται μόνο μία πτυχή της προσωπικότητας, ούτε
η παρεχόμενη βοήθεια περιορίζεται στην επιλογή του επαγγέλματος.
2. Ο θεσμός στηρίζεται στη συνεργασία μεταξύ συμβούλου και
συμβουλευόμενου. Ο σύμβουλος καθοδηγεί και βοηθά τον
συμβουλευόμενο στην πραγμάτωση των επιδιώξεών του. Είναι σημαντικό
να επισημανθεί ότι ο σύμβουλος συνεξετάζει με τον συμβουλευόμενο τα
προβλήματα που ο τελευταίος αντιμετωπίζει, ωστόσο ο συμβουλευόμενος
θα πρέπει να οδηγηθεί και να βρει τις δικές του λύσεις, λύσεις που θα
πρέπει να είναι σε θέση να διαχειριστεί άμεσα και στο μέλλον.
3. Ο θεσμός βασίζεται στην ελευθερία επιλογής του ατόμου. Μεταξύ των
εναλλακτικών λύσεων που υπάρχουν το άτομο επιλέγει ελεύθερα και
αβίαστα με βάση την προσωπικότητά του, τις αρχές και τις αξίες του.
4. Ο θεσμός στηρίζεται σε μια δημιουργική σχέση επικοινωνίας μεταξύ
συμβούλου και συμβουλευόμενου η οποία είναι απαραίτητο να
χαρακτηρίζεται από ενσυναίσθηση, γνησιότητα, άνευ όρων αποδοχή
διαφορετικά η βοήθεια είναι ουσιαστικά αδύνατη.
5. Ο θεσμός στηρίζεται στην αρχή της ισότητας μεταξύ των ατόμων. Οι
υπηρεσίες Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού παρέχονται ανεξαιρέτως,
χωρίς διακρίσεις, σε κάθε άτομο που έχει ανάγκη τέτοιων υπηρεσιών.

10
6. Ο θεσμός βασίζεται στην αρχή του αυτοκαθορισμού. Κάθε άνθρωπος έχει
τη δυνατότητα και την ικανότητα να επιλέγει την πορεία που θα
ακολουθήσει και να αποφασίζει για τον εαυτό του.
7. Ο θεσμός είναι περισσότερο προληπτικός, προδρομικός και λιγότερο
επανορθωτικός, θεραπευτικός. Δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη και όχι στη
θεραπεία.
8. Ο θεσμός στοχεύει στην ωφέλεια του ατόμου. Κάθε άλλη φιλοσοφία ή
ενέργεια που δεν ωφελεί το συμβουλευόμενο άτομο δεν είναι αποδεκτή.
9. Ο θεσμός στηρίζεται στην αρχή της ατομικότητας / μοναδικότητας. Κάθε
άτομο αντιμετωπίζεται ως μοναδικό καθώς φέρει τα προσωπικά του
χαρακτηριστικά, τις δυνατότητές του, τα ενδιαφέροντά του, τις
προγενέστερες εμπειρίες του, τις ιδιαιτερότητές του, αλλά και τις γνώσεις
του. Με σεβασμό σε αυτή τη μοναδικότητα ακολουθείται η συμβουλευτική
προσέγγιση.

2.2 Το περιεχόμενο της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού


Το περιεχόμενο της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού αφορά τις ευρείες
θεωρητικές και διαδικαστικές ενότητες που αποτελούν τους τομείς
δραστηριότητας του θεσμού.
Ο Δημητρόπουλος (1998) αναφέρει ως βασικές λειτουργίες του θεσμού τις εξής:
1. Επαγγελματική ανάπτυξη του ατόμου: Η επαγγελματική ανάπτυξη
αποτελεί την εξέλιξη της όψης της προσωπικότητας του ατόμου που
σχετίζεται με την επαγγελματική συμπεριφορά.
2. Αυτογνωσία – Αυτοαντίληψη: Ολόκληρος ο θεσμός επικεντρώνεται στο
άτομο και τη διευκόλυνση προσαρμογής του στο περιβάλλον μέσα από
μια σειρά επιλογών.
3. Πληροφόρηση: Η γνώση του περιβάλλοντος αποτελεί βασική
προϋπόθεση για την ικανότητα του ατόμου να προσαρμοστεί σ’ αυτό. Η
πληροφόρηση αποτελεί τον βασικό πυρήνα πάνω στον οποίο θα στηριχτεί
το άτομο προκειμένου να προγραμματίσει τη δράση του.

11
4. Λήψη απόφασης: Η λήψη απόφασης δεν αποτελεί μια τυχαία διαδικασία.
Ειδικά στη σημερινή εποχή αποτελεί μια σημαντική δεξιότητα.
5. Διδασκαλία δεξιοτήτων ζωής: Οι δεξιότητες ζωής είναι ένας όρος που
περιγράφει μια σειρά δεξιοτήτων που αποκτώνται μέσω της μάθησης ή /
και μέσω της εμπειρίας του καθενός και χρησιμοποιούνται για να
βοηθήσουν το άτομο να διαχειρίζεται αποτελεσματικά προβλήματα και
ζητήματα της καθημερινότητας.
6. Μετάβαση: Η επικούρηση του ατόμου να διευκολυνθεί στις καταστάσεις
μετάβασης (για παράδειγμα η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, η
μετάβαση από την παιδική στην εφηβική ηλικία, η μετάβαση από το
σχολείο στην αγορά εργασίας κλπ.) αποτελεί μια από τις βασικές
λειτουργίες του θεσμού. Η επιτυχημένη μετάβαση του ατόμου έχει θετικά
αποτελέσματα τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.
7. Τοποθέτηση: Η τοποθέτηση αναφέρεται στην οργανωμένη προσπάθεια
του θεσμού να διευκολύνει την είσοδο του ατόμου σε κάποιο νέο
περιβάλλον για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό.
8. Παραπομπή: Η παραπομπή, έχει την έννοια της μεταβίβασης της
ευθύνης μιας περίπτωσης σε κάποιον πιο ειδικό φορέα για την
αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση μιας κατάστασης.
9. Μετα-παρακολούθηση: Αφορά τις ενέργειες του λειτουργού της
συμβουλευτικής προκειμένου να διαπιστώσει τα αποτελέσματα της
παρέμβασής του.
10. Αξιολόγηση και έρευνα: Αφορά τη συστηματική προσπάθεια για τη
διερεύνηση και ανακάλυψη γεγονότων γύρω από κάποιο πρόβλημα,
αρχών που διέπουν το πρόβλημα αυτό ή παραγόντων που το επηρεάζουν.
Οι παραπάνω λειτουργίες αντανακλούν τομείς στους οποίους ο θεσμός
προσφέρει βοήθεια στο άτομο. Δεν είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους, αντίθετα
βρίσκονται σε μια διαρκή αλληλοδιαπλοκή, η οποία αποτελεί το «όλον» της
Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού (Δημητρόπουλος, 1998).

12
Σύνοψη
Σε αυτή τη θεματική ενότητα μάθατε:
▪ την έννοια και τον σκοπό της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού,
▪ τους λόγους που καθιστούν τον θεσμό αναγκαίο για το άτομο,
▪ τις βασικές αρχές του θεσμού,
▪ τις λειτουργίες του θεσμού.

Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο

ΕΚΠΑ, (2008). Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, σσ 11-17. Αθήνα:


Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 26/7/2022 από
http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/4764/1359.pdf

Amundson, N.E., Bowlsbey, J.H., Niles, S.G. (2008). Βασικές αρχές


επαγγελματικής συμβουλευτικής - διαδικασίες και τεχνικές, σσ. 2-12. Αθήνα:
ΕΚΕΠ. Ανακτήθηκε στις 26/7/2022 από
http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/3858/1151.pdf

13
Βιβλιογραφία

Ελληνική
Corey, G. (2005). Θεωρία και πρακτική της συμβουλευτικής και της
ψυχοθεραπείας. Αθήνα: Ίων.
Δημητρόπουλος, Ε. (1998). Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας. Αθήνα: Γρηγόρης.
Δημητρόπουλος, Ε. (2000). Συμβουλευτική - Προσανατολισμός. Αθήνα:
Γρηγόρης.
Κασσωτάκης, Μ. (2002). Η πληροφόρηση για τις σπουδές και τα επαγγέλματα
και η μεθοδολογία τους. Στο (επιμ. Κασσωτάκης, Μ.) Συμβουλευτική και
Επαγγελματικός Προσανατολισμός. σελ. 279-314.Αθήνα: Τυπωθήτω,
Κοσμίδου-Hardy, X., Γαλανουδάκη-Ράπτη, Α. (1996). Συμβουλευτική Θεωρία
και Πρακτική. Αθήνα: Ασημάκης.
Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (1999). Συμβουλευτική Ψυχολογία. (7η Έκδοση). Αθήνα:
Ελληνικά Γράμματα.
Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2012). Συμβουλευτική ψυχολογία. Αθήνα: Πεδίο.
McLeod, J. (2005). Εισαγωγή στη Συμβουλευτική (Μτφρ. Δ. Καραθάνου) Αθήνα:
Μεταίχμιο.

Ξενόγλωσση
Gelso, C. J. & Carter, J. A. (1985). The relationship in counseling and
Psychotherapy: Components, consequences, and theoretical antecedents. The
Counseling Psychologist, 13 (2), 155-243.
Gelso, C. & Fretz, B. (1992). Counseling psychology. FortWorth, TX: Hartcourt
Brace Jovanovich.
Harrigan, J.E., P. A., Hutchins, M. X., Malikiosi, L. V., Mishou. (1997). Report
on competency-based counselor education at the University of Maine.
Unpublished Document, University of Maine.
Patterson, C.H. (1967). The Counsellor in the School. N.Y.: McGraw-Hill.
Rogers, C.R. (1942). Counselling & Psychotherapy. Boston: Houghton.

14

You might also like