POMIARY LINIJNE

METODYKA BADANIA- badania wykonuje się taśmą krawiecką, miękką.

Pozycje wyjściowe do badań powinny być wygodne, stabilne i umożliwiające wzrokową
kontrolę wykonywania czynności. Na ogół są to pozycje leżąc tyłem.

POMIARY DŁUGOŚCI- dotyczą długości względnej (ze stawem, którym badana kończyna
łączy się z odpowiednią kończyną), bezwzględnej (bez ww. stawu), absolutnej (tzn. z ręką
w kończynie górnej i stopą w kończynie dolnej) i odcinkowej, która określa długość części
kończyny- np. uda w kończynie dolnej albo przedramienia w górnej. Badanie powinno
dotyczyć jednocześnie obu kończyn, bo tylko porównanie zdrowej kończyny z chorą pozwala
na prawidłową ocenę. Warunek ten nie może być spełniony w sytuacji, kiedy obie kończyny
mają nieprawidłową długość, co w praktyce klinicznej zdarza się rzadko. Wyniki zapisuje się
w specjalnych tabelach i dołącza do całości dokumentacji kinezyterapeutycznej. Dokładność
do jednego centymetra (np. jeżeli pomiar wynosi 87,7cm, to należy zapisać 88cm, a przy
wartości 87,3-87cm).

POMIARY DŁUGOŚCI KOŃCZYN GÓRNYCH

Pomiary długości Punkty topograficzne kośćca kończyn

górnych
Długość względna Wyrostek barkowy łopatki- wyrostek
rylcowaty kości promieniowej
Długość bezwzględna Guzek większy kości ramiennej- wyrostek
rylcowaty kości promieniowej
Długość absolutna Guzek większy kości ramiennej- opuszka
(koniec) III palca
Długość ramienia Guzek większy kości ramiennej- nadkłykieć
boczny kości ramiennej
Długość przedramienia Wyrostek łokciowy kości łokciowej-
wyrostek rylcowaty kości łokciowej lub
promieniowej
Długość ręki Od środka linii łączącej oba wyrostki
rylcowate kości przedramienia do końca
opuszki III palca po stronie grzbietowej
Szerokość ręki Po stronie grzbietowej- odległość między
głową II i V kości śródręcza
 POMIARY DŁUGOŚCI KOŃCZYN DOLNYCH

Pomiary długości Punkty topograficzne kośćca kończyn

dolnych
Długość względna Kolec biodrowy przedni górny- kostka
przyśrodkowa goleni
Długość bezwzględna Krętarz większy kości udowej- kostka
boczna goleni
Długość absolutna Krętarz większy kości udowej- zewnętrzna
krawędź stopy na wysokości kostki bocznej
przy stopie w pozycji pośredniej
Długość uda Krętarz większy kości udowej- szpara stawu
kolanowego po stronie bocznej
Długość goleni Szpara stawu kolanowego po stronie
przyśrodkowej- kostka przyśrodkowa goleni
Długość stopy Od guza piętowego po stronie podeszwowej
do końca palucha
Szerokość stopy Od głowy I kości śródstopia do głowy V
kości śródstopia po stronie grzbietowej

Badanie długości kończyn wykonuje się raz lub najwyżej dwa razy podczas pobytu pacjenta
w szpitalu ze względu na to, że dynamizm zmian – które dotyczą kośćca, a tym samym
długości – jest niewielki. Wyjątek stanowią zmiany, które wynikają z ograniczeń w stawach
kończyn.
Osobno omówienia wymaga tzw. „skrócenie czynnościowe”, które dotyczy wyłącznie
kończyn dolnych. Pomiar długości bezwzględnej wykonywany w pozycji leżąc tyłem może
nie wykazać różnicy przy badaniu porównawczym obu kończyn, a w pozycji stojąc przy
obciążonych obu kończynach dolnych okaże się, że linia poprowadzona przez oba kolce
biodrowe przednie górne nie będzie równoległa do podłoża.
Kończyna dolna po stronie chorej, albo „zapada” się w stawie biodrowym (kolec biodrowy
przedni górny jest obniżony w stosunku do strony zdrowej), albo jest funkcjonalnie „za
długa” (kolec biodrowy przedni górny znajduje się wyżej w stosunku do strony zdrowej).
Przy równej długości kości obu kończyn skrócenie takie może być wynikiem wrodzonego
zwichnięcia stawu biodrowego, bądź ograniczenia ruchu (najczęściej odwiedzenia i
przywiedzenia w tym stawie). Ponieważ skrócenie to występuje przy staniu i obciążeniu obu
kończyn, nazywa się go czynnościowym. Pomiar polega na podkładaniu pod kończynę
„krótszą”, służących specjalnie do tego celu, deseczek (tzw. deseczki kalibrowane o długości
1cm i 0.5cm). Jeżeli ich nie ma, można podkładać np. książki i po uzyskaniu równoległego
ustawienia kolców biodrowych przednich górnych w stosunku do podłoża i prostopadłego w
odniesieniu do osi długiej mierzy się grubość podkładek, która określa wielkość skrócenia.

Literatura:
1. A Zembaty, „Kinezyterapia” , tom I, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2002.
2. K. Milanowska, „Kinezyterapia”, PZWL Warszawa 2008.