1.

Khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh :

Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về
những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân
chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa; là kết quả của sự vận dụng
sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác—Lênin vào điều kiện cụ thể nước ta,
đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng
dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.

2. Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh :

- Cơ sở thực tiễn: là hoàn cảnh lịch sử của Việt Nam và thế giới cuối thế kỷ
XIX, đầu thế kỷ XX, khi nước ta bị thực dân Pháp xâm lược, bóc lột và
đàn áp, khi cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi, mở ra con đường giải
phóng cho các dân tộc bị áp bức, khi Quốc tế Cộng sản ra đời và lãnh đạo
phong trào cách mạng thế giới.

- Cơ sở lý luận: là giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, như
tinh thần yêu nước, đoàn kết, nhân ái, cần kiệm, liêm chính, chí công vô
tư; là tinh hoa văn hóa nhân loại, như những ý tưởng dân chủ, tự do, công
bằng, bác ái của Pháp, Mỹ, Anh; là chủ nghĩa Mác - Lênin, là khoa học
cách mạng tiên tiến nhất của nhân loại.

- Cơ sở thực tiễn và lý luận tương tác với nhau, tạo nên sự hình thành, phát
triển và hoàn thiện của tư tưởng Hồ Chí Minh.

3. Quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh :

Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh có thể chia thành
bốn giai đoạn chính:

- Giai đoạn hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước, trước
năm 1911. Đây là thời kỳ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh thấm nhuần
chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, những ý tưởng dân chủ, tự do, công bằng,
bác ái của Pháp, Mỹ, Anh, và quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước.
- Giai đoạn tìm kiếm và xác định con đường cứu nước, giải phóng dân tộc
(1911 - 1920). Đây là thời kỳ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh tiếp xúc
với chủ nghĩa Mác - Lênin, Quốc tế Cộng sản, Cách mạng Tháng Mười
Nga, và nhận ra chủ nghĩa xã hội là con đường duy nhất giải phóng dân
tộc Việt Nam.
 - Giai đoạn hình thành những nội dung cơ bản tư tưởng về cách mạng Việt
Nam (1920 - 1930). Đây là thời kỳ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh vận
dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam,
đề ra những lý luận và phương pháp cách mạng, thành lập Đảng Cộng
sản Việt Nam, và lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam.
- Giai đoạn vượt qua thử thách, giữ vững đường lối cách mạng đúng đắn,
sáng tạo (1930 - 1941). Đây là thời kỳ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh
đối mặt với những khó khăn, nguy hiểm, thử thách từ kẻ thù và từ bên
trong, nhưng vẫn kiên trì giữ vững lập trường cách mạng, phát triển và
hoàn thiện tư tưởng Hồ Chí Minh.
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc là một hệ thống
quan điểm sáng tạo và toàn diện về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam, gắn liền với chủ nghĩa xã hội và quốc tế. Một số nội dung chính của tư
tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc là:

- Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất cả các dân
tộc. Đây là mục tiêu hàng đầu và là lẽ sống của Hồ Chí Minh và của cách
mạng Việt Nam.
- Chủ nghĩa dân tộc là một động lực lớn ở các nước đang đấu tranh giành
độc lập. Đó là chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc chân chính, khác
hẳn với chủ nghĩa dân tộc sô vanh, vị kỷ của giai cấp tư sản.
- Cách mạng giải phóng dân tộc phải đi theo con đường cách mạng vô sản,
tức là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Độc lập dân tộc là
điều kiện tiên quyết, là tiền đề đi tới chủ nghĩa xã hội.
- Cách mạng giải phóng dân tộc phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Đảng
Cộng sản là đại diện của giai cấp vô sản, là giai cấp tiên phong và lãnh
đạo của cách mạng.
- Lực lượng của cách mạng giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc, đặc
biệt là giai cấp công nhân và nông dân. Cần kết hợp nhuần nhuyễn dân
tộc với giai cấp, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa yêu nước
với chủ nghĩa quốc tế.
- Cách mạng giải phóng dân tộc phải tiến hành chủ động, sáng tạo, bằng
cách mạng bạo lực. Không có gì quý hơn độc lập tự do, dân tộc ta phải
bằng mọi giá để giành lại và bảo vệ quyền ấy.

5. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kì quá độ :

 - Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam là một hệ thống quan điểm sáng tạo và toàn diện về những vấn đề
cơ bản của cách mạng Việt Nam, gắn liền với chủ nghĩa xã hội và quốc
tế. Theo Hồ Chí Minh, thời kỳ quá độ là thời kỳ cải biến xã hội cũ thành
xã hội mới, từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên chủ nghĩa xã
hội, không trải qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa. Đây là một cuộc
đấu tranh cách mạng phức tạp, gian khổ và lâu dài, đòi hỏi phải xây dựng
nền tảng vật chất và kỹ thuật, xây dựng chế độ dân chủ, xóa bỏ tàn tích
của chế độ cũ, tạo ra những điều kiện để tiến lên chủ nghĩa xã hội. Để
làm được điều này, cần có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, sự đoàn kết
và tham gia của toàn dân tộc, sự hợp tác và giúp đỡ của quốc tế cộng sản
và thế giới tiến bộ.
6. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam:
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam là một hệ thống
quan điểm sáng tạo và toàn diện về vai trò, nhiệm vụ, nguyên tắc,
phương pháp và phong cách của Đảng Cộng sản Việt Nam trong cách
mạng Việt Nam. Theo Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng
của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, là đảng lãnh đạo cách
mạng, là đảng cầm quyền, là đảng đạo đức, văn minh. Để xây dựng Đảng
trong sạch vững mạnh, Hồ Chí Minh đã đề ra những yêu cầu về chủ
nghĩa, tập trung, dân chủ, đoàn kết, kỷ luật, đạo đức, tài năng, tinh thần
cách mạng, phương pháp làm việc, phong cách cận dân, cách mạng bạo
lực, đoàn kết quốc tế, sáng tạo trong vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào
điều kiện cụ thể của Việt Nam.

7. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc

- Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc là một hệ thống quan
điểm sáng tạo và toàn diện về sự tập hợp, thống nhất, hợp tác của các dân
tộc, tôn giáo, giai cấp, mọi giới, mọi lứa tuổi, mọi vùng của đất nước,
đoàn kết mọi thành viên trong đại gia đình dân tộc Việt Nam dù sống
trong nước hay định cư ở nước ngoài thành một khối vững chắc trên cơ
sở thống nhất về mục tiêu chung và những lợi ích căn bản. Đây là một
trong những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng
Việt Nam, gắn liền với chủ nghĩa xã hội và quốc tế. Tư tưởng Hồ Chí
Minh về đại đoàn kết dân tộc được Người xây dựng trên nền tảng thực
tiễn cách mạng Việt Nam và thế giới, kế thừa và phát triển các giá trị
truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, vận
 dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc có vai trò chiến lược,
quyết định thành công của cách mạng Việt Nam, là nguồn sức mạnh vô
địch để dân tộc ta đấu tranh và chiến thắng thiên tai địch họa, làm cho đất
nước được trường tồn, bản sắc dân tộc được giữ vững.

8. Định nghĩa văn hóa của Hồ Chí Minh

- Theo Hồ Chí Minh, văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh
hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích
ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn1. Văn hóa bao
gồm cả khía cạnh vật chất và tinh thần, như ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức,
pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ cho
sinh hoạt hằng ngày về mặc, ăn, ở và các phương thức sử dụng. Văn hóa
là mục đích và động lực của cuộc sống, là nét riêng biệt và bản sắc của
dân tộc, là sự kết tinh của truyền thống văn hóa dân tộc và tinh hoa văn
hóa nhân loại.

9. Giá trị và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay:
- Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc
về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận
dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể
của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân
tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Tư tưởng Hồ Chí Minh mang giá
trị thực tiễn to lớn mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân
dân ta giành thắng lợi.

- Trong giai đoạn hiện nay, khi toàn Đảng, toàn dân ta đang đẩy mạnh sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhằm thực hiện mục tiêu
dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh thì những giá trị
trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh càng được khẳng định và phát huy
vai trò to lớn, bảo đảm thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Để làm được điều này, cần có sự lãnh đạo
của Đảng Cộng sản, sự đoàn kết và tham gia của toàn dân tộc, sự hợp tác
và giúp đỡ của quốc tế cộng sản và thế giới tiến bộ.