CHUYÊN ĐỀ

ỨNG DỤNG CỦA BẢN ĐỒ TƯ DUY

TRONG GIẢNG DẠY
MÔN TIẾNG ANH THCS

NHÓM TÁC GIẢ

1. Nguyễn Thị Dương – THCS Hưng Thái
2. Lê Thị Hương Thơm – THCS Hồng Phúc
3. Nguyễn Thanh Tùng – THCS Hưng Long
4. Hoàng Văn Tuyến – THCS Hưng Long

NĂM HỌC 2014 - 2015

-2-
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lí luận.
Như chúng ta biết, não chúng ta chia thành 2 phần: bán cầu trái và bán cầu
phải. Bán cầu trái được dùng để xử lý các tính toán và logic, trong khi bán cầu
phải lại là nơi ghi nhớ các hình ảnh. Từ trước đến nay, chúng ta ghi chép thông tin
bằng các ký tự (words), đường thẳng (lines), con số (numbers). Với cách ghi
chép truyền thống này, chúng ta mới chỉ sử dụng một nửa của bộ não - não trái,
mà chưa hề sử dụng kỹ năng nào bên não phải, nơi giúp chúng ta xử lý các thông
tin về nhịp điệu (rhythm), màu sắc (color), không gian tưởng tượng
(imagination) và sự mơ mộng (dreaming). Hay nói cách khác, chúng ta vẫn
thường đang chỉ sử dụng 50% khả năng bộ não của chúng ta khi ghi nhận thông
tin. Với mục tiêu giúp con người sử dụng tối đa khả năng của bộ não, Tony Buzan
là người đã nghiên cứu ra Bản đồ tư duy (BĐTD-Mindmap) giúp phát huy tối đa
khả năng tiềm ẩn trong mỗi người, kích thích cả hai bán cầu não cùng hoạt động
bằng cách vẽ ra những BĐTD.

Hình minh họa chức năng 2 bán cầu não (sưu tầm)
Qua nghiên cứu cho thấy, nhiều học sinh chưa biết cách học, cách ghi kiến
thức vào bộ não mà chỉ học thuộc lòng, học vẹt, thuộc một cách máy móc, thuộc

-3-
nhưng không nhớ được kiến thức trọng tâm, không nắm được “sự kiện nổi bật”
trong tài liệu đó, hoặc không biết liên tưởng, liên kết các kiến thức có liên quan
với nhau. Do vậy các em thường nhanh chóng quên những kiến thức đã được học
do việc tiếp thu những kiến thức đó một cách thụ động. Bằng việc tự mình vẽ ra
các BĐTD, các em một lần nữa tái tạo lại và ghi nhớ kiến thức một cách chủ động
và sáng tạo. Qua đó, kiến thức được ghi nhớ lâu hơn và dễ dàng hơn.
2. Cơ sở thực tiễn.
Thế giới ngày nay là thế giới mở với xu thế toàn cầu, vì vậy nền giáo dục
cũng cần tạo ra những công dân toàn cầu, có những kĩ năng và kiến thức mở mang
tính toàn cầu, có thể sống và làm việc ở nhiều nơi trên thế giới.
Để đáp ứng được nhu cầu trên, Bộ GD&ĐT đã và đang triển khai một số
phương pháp dạy học tích cực như:
 Dạy học gợi mở -vấn đáp.
 Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề.
 Dạy học hợp tác nhóm.
 Dạy học trực quan.
 Dạy học luyện tập và thực hành.
 Dạy học trò chơi.
 Dạy học theo dự án.
 và Dạy học bằng Bản đồ tư duy (Mindmap)
Việc sử dụng BĐTD trong giảng dạy đã được phổ biến tới giáo viên cách đây
vài năm. Tuy nhiên việc phổ biến này mới chỉ dừng lại ở việc phát tài liệu để giáo
viên tự nghiên cứu, sau đó không có sự tổng hợp, đánh giá, rút kinh nghiệm hoặc
xem giáo viên đã ứng dụng được BĐTD đến đâu. Hơn nữa, khi thấy việc sử dụng
BĐTD có liên quan tới sử dụng phần mềm trên máy tính đã nảy sinh tâm lí ngại
làm quen với cái mới ở một số giáo viên. Chính vì vậy việc sử dụng BĐTD trong
giảng dạy chưa được áp dụng một cách rộng rãi với giáo viên và học sinh.
Vì những lí do trên, trong phạm vi chuyên đề này chúng tôi xin trình bày
những hiểu biết của mình về BĐTD qua việc sưu tầm và nghiên cứu các tài liệu có
liên quan cùng với việc đưa ra các kinh nghiệm của bản thân trong việc ứng dụng
BĐTD vào giảng dạy môn Tiếng Anh ở trường THCS.

-4-
 II. NỘI DUNG
A - Giới thiệu bản đồ tư duy.
1. Bản đồ tư duy là gì?
BĐTD (Mindmap) còn gọi là sơ đồ tư duy, lược đồ tư duy, giản đồ ý … Ta
có thể định nghĩa BĐTD như sau:
- “Là hình thức ghi chép nhằm tìm tòi đào sâu, mở rộng một ý tưởng, tóm tắt
những ý chính của một nội dung, hệ thống hóa một chủ đề…bằng cách kết
hợp sử dụng hình ảnh, đường nét, màu sắc, chữ viết” (Một số chuyên đề bồi
dưỡng CBQL và GV THCS- TS Trần Đình Châu)
- Là một công cụ tổ chức tư duy nền tảng, có thể nói đó là một kĩ thuật hình
họa với sự kết hợp giữa từ ngữ, hình ảnh, đường nét, màu sắc phù hợp với
cấu trúc, hoạt động và chức năng của bộ não giúp con người khai thác tiềm
năng vô tận của não bộ.
- Là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não của bạn rồi đưa
thông tin ra ngoài bộ não.
- Là một phương tiện ghi chép đầy sáng tạo và rất hiệu quả theo đúng nghĩa
của nó, “sắp xếp” ý nghĩ của bạn.
- Theo Tony Buzan- cha đẻ của BĐTD thì “một hình ảnh có giá trị hơn cả
ngàn từ” và “màu sắc cũng có tác dụng kích thích não như hình ảnh. Màu
sắc mang đến cho BĐTD những rung động cộng hưởng, mang lại sức sống
và năng lượng vô tận cho tư duy sáng tạo”.
2. BĐTD giúp gì cho bạn.
Với cách thể hiện gần như cơ chế hoạt động của bộ não, BĐTD sẽ giúp bạn:
- Sáng tạo hơn
- Tiết kiệm thời gian
- Ghi nhớ tốt hơn
- Nhìn thấy bức tranh tổng thể
- Tổ chức và phân loại suy nghĩ của bạn.
Cụ thể, BĐTD có thể dùng để:
* Ghi chú: Khi thông tin được gợi ra, BĐTD giúp tổ chức thông tin theo một
hình thức mà dễ dàng được xuất hiện và ghi nhớ. Được sử dụng để ghi chú tất cả
các loại như sách vở, bài giảng, hội họp, phỏng vấn, và đàm thoại.

-5-
 * Gợi nhớ (Hồi tưởng): Bất cứ khi nào thông tin được xuất hiện từ trong bộ
não, thì BDTD cho phép các ý tưởng được ghi lại rất nhanh ngay khi nó được sinh
ra vào một hệ được tổ chức. Vì thế chẳng cần phải viết cả một câu. Nó như một
phương tiện nhanh và hiệu quả trong việc tổng quát và vì thế có thể giữ lại các hồi
tưởng rất nhanh gọn.
* Sáng tạo: Bất cứ khi nào bạn muốn khuyến khích sự sáng tạo, BĐTD sẽ
giúp bạn giải phóng cách suy diễn cổ điển theo phương thức ghi chép sự kiện theo
dòng, cho phép các ý tưởng mới được hình thành nhanh chóng theo luồng tư duy
xuất hiện.
* Giải quyết vấn đề: Khi bạn gặp trở ngại với một vấn đề, BĐTD có thể giúp
bạn nhìn nhận tất cả các vấn đề và làm thế nào để liên kết chúng lại với nhau. Nó
cũng giúp bạn có được cái nhìn tổng quát là bạn có thể nhìn nhận vấn đề dưới
những góc độ nào và sự quan trọng của nó.
* Lập kế hoạch: Khi bạn cần lập kế hoạch, BĐTD giúp bạn có được tất cả
các thông tin liên quan vào một nơi và tổ chức nó một cách thật đơn giản.Tất cả
các loại kế hoạch từ việc viết một bức thư cho đến một kịch bản, một cuốn sách,
hoặc lập kế hoạch cho một cuộc họp, một ngày nghỉ.
* Trình bày (Trình diễn): Khi nói ta luôn chuẩn bị tốt một BĐTD về một
chủ đề và cách diễn đạt. Nó không chỉ giúp ta tổ chức các ý kiến hợp lý, dễ hiểu
mà còn giúp ta trình bày mà không cần phải nhìn vào biên bản có sẵn.
3. Phương tiện và ứng dụng:
Phương tiện để thiết kế BĐTD có thể là giấy, bìa, bảng phụ, phấn màu, bút
chì màu, tẩy,…hoặc dùng phần mềm Mindmap trên Máy tính.
Nếu sử dụng phần mềm thì người dùng cần biết tiếng Anh, có hiểu biết cơ
bản về tin học và phần mềm.
Một số kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy, não bộ con người sẽ hiểu sâu,
nhớ lâu điều mà do chính mình tự suy nghĩ, tự viết, tự vẽ ra theo ngôn ngữ của
mình. Vì vậy, việc sử dụng BĐTD huy động tối đa tiềm năng bộ não HS là một
cách học tập tích cực, trợ giúp đắc lực vào đổi mới PPDH một cách có hiệu quả.
Ưu điểm của BĐTD là:
- Dễ nhìn, dễ viết.
- Kích thích hứng thú học tập và khả năng sáng tạo của HS

-6-
 - Phát huy tối đa tiềm năng ghi nhớ của bộ não.
- Rèn luyện cách xác định chủ đề và phát triển ý chính, ý phụ một cách logic.
4. Cách thực hiện.
- Bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh hoặc từ khóa của chủ đề. Tại sao lại phải
dùng hình ảnh? Vì một hình ảnh có thể diễn đạt được cả ngàn từ và giúp bạn sử
dụng trí tưởng tượng của mình. Một hình ảnh ở trung tâm sẽ giúp chúng ta tập
trung được vào chủ đề và làm cho chúng ta hưng phấn hơn.
- Nối các nhánh chính (cấp một) đến hình ảnh trung tâm, nối các nhánh cấp
hai đến các nhánh cấp một, nối các nhánh cấp ba đến nhánh cấp hai,…. bằng các
đường kẻ.

Hình minh họa về sự tương đồng của bộ não với BĐTD và cách vẽ (sưu tầm)
* Một số lưu ý:
- Các đường kẻ càng ở gần hình ảnh trung tâm thì càng được tô đậm hơn,
dày hơn.
- Mỗi từ/ảnh/ý nên đứng độc lập và được nằm trên một đường kẻ.
- Tạo ra một kiểu bản đồ riêng cho mình (kiểu đường kẻ, màu sắc, hình
ảnh…)
- Nên dùng các đường kẻ cong thay vì các đường thẳng vì các đường cong
được tổ chức rõ ràng sẽ thu hút được sự chú ý của mắt hơn rất nhiều
- Bố trí thông tin đều quanh hình ảnh trung tâm
-7-
- Có thể tạo ra đường nét bằng những đường gạch chéo, chấm bi…nếu
như không có bút màu hoặc muốn tiết kiệm thời gian.
- Luôn sử dụng màu sắc. Bởi vì màu sắc cũng có tác dụng kích thích não
như hình ảnh.
- Tạo cho trung tâm một hình ảnh rõ ràng và “mạnh” miêu tả được nội
dung tổng quát của toàn bộ BĐTD.
- Những gì không có trong trình bày thì không nên đưa vào BĐTD.
- Tư duy hai chiều (phản biện)
- Sử dụng mũi tên, biểu tượng hoặc những hình ảnh để chỉ ra sự liên kết.
- Đừng để bị tắc ở một khu vực. Nếu cạn kiệt suy nghĩ thì chuyển sang
nhánh khác.
- Ghi ngay ý tưởng vào nơi hợp lý ngay khi nghĩ ra nó. Đừng lưỡng lự.
- Phá vỡ ranh giới. Khi hết giấy để trình bày thì đừng nên thay một tờ giấy
khác to hơn mà sử dụng thêm các tờ khác ghép vào.

Hình minh họa cách ghi chép trên BĐTD

-8-
 * Không nên:
- Ghi lại nguyên cả đoạn văn dài dòng.
- Ghi chép quá nhiều ý vụn vặt không cần thiết.
- Dành quá nhiều thời gian để ghi chép.
* Nên:
- Nghĩ trước khi viết.
- Viết ngắn gọn.
- Viết có tổ chức.
- Viết lại theo ý của mình, nên chừa khoảng trống để có thể bổ sung ý (nếu
sau này cần).
Cán bộ quản lí giáo dục, giáo viên chủ nhiệm, cán bộ Đoàn Đội, Đoàn thể …
có thể sử dụng BĐTD để lập kế hoạch công việc như kế hoạch năm, kì, tháng…
hoặc cho một chuyên đề hoạt động nào đó.
Giáo viên, học sinh có thể sử dụng BĐTD hệ thống hoá một chủ đề, một
phần, chương, bài; kiểm tra bài cũ; nối bài nhiều tiết; các bài ôn tập; tổng hợp hệ
thống hóa kiến thức…
Học sinh hoạt động nhóm, cá nhân thông qua BĐTD trên lớp học, hoặc hoạt
động cá thể, ôn luyện tập ở nhà…
5. Kinh nghiệm khi sử dụng BĐTD
- Cho HS làm quen BĐTD bằng cách giới thiệu một số “bản đồ” đồng thời
dẫn dắt cách làm để các em làm quen.
- Tập “đọc hiểu” BĐTD, sao cho chỉ cần nhìn vào BĐTD là HS nào cũng có
thể thuyết trình được nội dung một bài học hay một chủ đề, một chương
theo mạch lôgic của kiến thức (có thể kết hợp vấn đáp – gợi mở).
- GV vẽ BĐTD trên cơ sở ý kiến HS, hoặc HS vẽ sau đó HS và GV cùng
đánh giá, nhận xét, bổ sung.
- HS vẽ theo nhóm hoặc cá nhân.
- Dùng BĐTD cho nhiều trường hợp: kiểm tra bài cũ, hệ thống hóa bài mới,
tổng kết phần, chương, nối bài, làm bài…
- Khuyến khích HS vẽ sử dụng hình ảnh, biết xác định và sử dụng từ khóa.

-9-
 6. Tác giả Tony Buzan - (1942, London - Anh)

Ảnh tác giả Tony Buzan và một tác phẩm của ông đã được dịch sang Tiếng
Việt
Tony Buzan (sinh 1942 tại London- Anh) là người sáng tạo ra phương pháp
tư duy Mind Map (bản đồ tư duy). Ông nghiên cứu chuyên sâu về bộ não, trí nhớ;
tìm ra qui luật khi xây dựng bản đồ gồm nhiều nhánh, giúp bộ não ghi chép các sự
kiện một cách hệ thống. Ông từng nhận bằng Danh dự về tâm lý học, văn chương
Anh, toán học và nhiều môn khoa học tự nhiên của trường ĐH British Columbia
năm 1964.
Tony Buzan là tác giả hàng đầu thế giới về não bộ. Ông đã viết 92 đầu sách
và được dịch ra trên 30 thứ tiếng, với hơn 3 triệu bản, tại 125 quốc gia trên thế
giới. Tony Buzan được biết đến nhiều nhất qua cuốn “Use your head”. Trong đó,
ông trình bày cách thức ghi nhớ tự nhiên của não bộ cùng với các phương pháp
Mind Map. Ngoài ra, ông còn có một số sách nổi tiếng khác như “Use your
memory”, “Mind Map Book”.
Phương pháp tư duy của ông được dạy và sử dụng ở khoảng 500 tập đoàn,
công ty hàng đầu thế giới. Tạp chí Forbes từng bình luận: “Buzan chỉ ra cho các
nhà lãnh đạo doanh nghiệp cách thức giải phóng năng lực sáng tạo bản thân”.
Hơn 250 triệu người đang sử dụng phương pháp Mind Map của Tony Buzan.
Tony Buzan thường xuyên tham gia các chương trình truyền hình. Khoảng
hơn 3 tỉ người đã từng xem và nghe chương trình của ông. Trong chuyến đi đến

-10-
Việt Nam, Tony Buzan đã chuyển đến Việt Nam một thông điệp: “Tôi muốn chia
sẻ cùng các bạn bí quyết để tư duy nhanh chóng, linh hoạt, qua đó bạn có thể sáng
tạo và đổi mới không ngừng trong công việc và cuộc sống”.
Website: http://www.mind-map.com/

B - Ứng dụng của BĐTD trong giảng dạy và học tập môn Tiếng Anh.
Như đã trình bày ở trên, BĐTD được dùng với nhiều mục đích khác nhau.
Một trong những ứng dụng to lớn của BĐTD là giúp học sinh và giáo viên tổng
hợp và hệ thống hóa kiến thức cho một chủ đề, một phần, một chương, bài… Điều
này giúp học sinh ghi nhớ kiến thức một cách chủ động, sáng tạo và nhớ lâu hơn.
BĐTD có thể được áp dụng ở hầu hết các môn học và môn Tiếng Anh cũng không
nằm ngoại lệ.
Qua thực tế giảng dạy, chúng tôi thấy BĐTD có thể dùng được ở các kĩ năng
khác nhau của môn Tiếng Anh. Từ kĩ năng Nói, Đọc, Viết đến việc học từ vựng,
học ngữ pháp hoặc tổng hợp kiến thức sau một bài học. Cụ thể, BĐTD thường
được chúng tôi áp dụng như sau:
- Ở đầu tiết học, chúng ta có thể cùng các em vẽ BĐTD về từ vựng liên quan
tới kiến thức bài học (hoạt động này cũng giống như thủ thuật “Brain
storming / Network” trong phương pháp giảng dạy).
- Ở phần cuối một tiết học, chúng tôi thường dùng BĐTD đã vẽ từ trước để
các em quan sát sau đó nói lại nội dung bài đã học. Hoạt động này có thể
dùng ở phần “Post-reading” nhằm rèn luyện kĩ năng nói của các em.
- Để khắc sâu kiến thức, các em có thể vẽ BĐTD về nội dung bài học ở nhà,
sau đó lên lớp so sánh với bạn vào giờ truy bài hoặc đầu tiết học. Các em
cũng có thể sử dụng BĐTD mà mình đã vẽ ở nhà để trả lời giáo viên trong
phần kiểm tra bài cũ. Trong kĩ năng nói, các em hoạt động nhóm để vẽ
BĐTD sau đó cử đại diện lên trình bày. BĐTD còn được các em dùng để
tổng hợp kiến thức ngữ pháp sau khi hoàn thành một chương hoặc bài.

-11-
 - Ngoài ra, chúng tôi còn dùng BĐTD được thiết kế trên phần mềm
iMindMap sau đó tích hợp vào bài giảng điện tử PowerPoint để củng cố nội
dung bài học.
Sau đây chúng tôi xin giới thiệu một số BĐTD mà chúng tôi cùng các em học
sinh đã thiết kế trong quá trình giảng dạy và học tập.
1. BĐTD về học từ vựng.

English 7 – Unit 12: A1 (Warm up)

English 6 – Unit 12 – Sports and Pastimes

-12-
2. BĐTD kĩ năng đọc hiểu.

English 7 – Unit 12: A1 (Post-reading)

English 9 – Unit 5: Read (While-reading)

-13-
3. BĐTD kĩ năng viết.

English 9 – Unit 8: Write (While-writing)

4. BĐTD kĩ năng nói.

English 9 – Unit 6: Speak (Post-speaking)

-14-
5. BĐTD về học ngữ pháp.

Revision of Past Simple Tense

6. BĐTD tổng hợp kiến thức bài học.

English 8 – Unit 6: Getting started + Listen and read

-15-
7. Một số sản phẩm của học sinh.

English 7 – Unit 7: B1 (Post-reading)

-16-
-17-
-18-
-19-
 C - Sử dụng phần mềm iMindMap để thiết kế BĐTD
Như đã nói ở trên, có nhiều phần mềm để vẽ BĐTD, tuy nhiên tôi xin giới
thiệu phần mềm iMindMap vì phần mềm này do chính Tony Buzan viết và rất dễ
sử dụng. Tuy nhiên đây là phần mềm trả phí và ta phải mua bản quyền để sử dụng
hết tính năng của nó.
Hiện tại phần mềm iMindMap đã có phiên bản 7 (iMindMap 7) nhưng tôi xin
trình bày cách sử dụng phiên bản 5 (iMindMap 5) vì tính phổ biến của nó.
Trước tiên ta có thể lên mạng Internet để tải bản cài đặt dùng thử (giới hạn
một số tính năng) về và cài đặt vào máy tính sau đó khởi động phần mềm lên.

Màn hình khởi động của phần mềm

 Tạo bản đồ mới
Bước 1: Tạo biểu tượng cho “ý tưởng trung tâm” (Central Idea)

Click chuột vào nút New

-20-
 Click chọn 1 hình nền cho Central Idea

Central Idea xuất hiện trên bản đồ

Bước 2: Chỉnh sửa Central Idea

- Thay đổi tiêu đề

Click đúp chuột vào Central Idea, Central Idea với tiêu đề
mới gõ tiêu đề mới vào rồi gõ enter

-21-
- Định dạng cho tiêu đề
Click chuột vào Central Idea để chọn

Sử dụng các nút trên thanh công cụ Formatting

để định dạng (tương tự như trong Word)

Tiêu đề sau khi đã định dạng

- Thay đổi hình nền

Click nút phải chuột vào Central Idea, rồi

chọn Edit Central Idea. Trong hộp thoại
Open, chọn tập tin hình rồi click nút Open

-22-
 - Di chuyển
Click chuột vào Central Idea để chọn
(khi Central Idea đang được chọn sẽ có
hình chữ nhật màu xanh bao xung quanh)

Kéo chuột để di chuyển Central Idea

- Thay đổi kích thước

Dùng chuột kéo một trong 8 hình

chữ nhật xanh nhỏ xung quanh
Central Idea để thay đổi kích thước

Bước 3: Thêm nhánh (branch) vào bản đồ

- Thêm nhánh mới

Có 2 loại nhánh: nhánh trơn (Branch) và nhánh có hộp văn bản (Box Branch)

-23-
Click chuột chọn loại nhánh muốn tạo Hoặc chọn Central Idea, rồi trỏ chuột
vào hình tròn đỏ ở giữa (tâm)

Rồi từ tâm đỏ đó, kéo chuột ra ngoài để tạo nhánh

- Thêm tiêu đề cho nhánh: Ban đầu nhánh chưa có tiêu đề. Để thêm tiêu
đề, ta làm như sau:

Click đúp chuột vào nhánh, Các nhánh sau khi đã thêm tiêu đề
gõ tiêu đề vào rồi gõ enter
- Thay đổi hình dạnh nhánh
Để thay đổi hình dạng của nhánh ta click để chọn nhánh. Khi đó, trên nhánh
sẽ xuất hiện 4 hình tròn nhỏ màu xanh. Ta sẽ dùng chuột kéo các hình tròn này.

Lưu ý: Ở vòng tròn cuối của nhánh ta kéo vòng

tròn xanh bên ngoài (con trỏ chuột có hình 4 mũi tên)
chứ không kéo vòng tròn đỏ bên trong.
-24-
 - Thay đổi màu của nhánh và vị trí tiêu đề
Sau khi chọn nhánh, ta sử dụng các nút trên
thanh công cụ Formatting để thay đổi màu của
nhánh hoặc vị trí tiêu đề.
- Xóa nhánh: Chỉ cần click chuột chọn
nhánh rồi gõ phím Delete.

- Thêm phần nội dung cho nhánh

Click chọn nhánh rồi click vào nút Note trên
thanh công cụ Branch. Bên phải màn hình sẽ xuất
hiện vùng soạn thảo để ta soạn nội dung cho nhánh.
Cách soạn thảo trong vùng này tương tự như trên
Word.
Một nhánh có chứa nội dung sẽ có biểu tượng nội
dung trên nhánh đó. Ta click chuột vào biểu tượng
này thì vùng nội dung sẽ xuất hiện bên phải màn
hình.

- Tạo đường bao để làm nổi bật nhóm

Ta có thể tạo một đường bao xung quanh
nhánh để làm nổi bật nhánh đó. Để tạo đường
bao, ta chọn nhánh rồi click vào nút Boundary
trên thanh công cụ Branch.
Lưu ý: Khi tạo đường bao cho 1 nhánh thì tất cả các nhánh con của nhánh đó
cũng có đường bao tương tự như vậy.

-25-
 Một nhánh đã được
tạo đường bao

- Tạo nhánh con cho 1 nhánh

Để tạo nhánh con cho 1 nhánh, ta làm tương
tự như khi tạo nhánh cho Contral Idea. Nhưng
ta thực hiện trên vòng tròn đỏ ở đầu nhánh.

Bước 4: Xuất bản đồ ra dạng hình ảnh.

Sau khi đã hoàn chỉnh bản đồ, ta có thể xuất bản đồ dưới dạng hình ảnh để
chèn vào các tài liệu khác như Word, PowerPoint…
Click chọn menu File, chọn Export, rồi chọn Image. Thay đổi các tùy chọn cho
phù hợp rồi click nút Export. Hộp thoại Image xuất hiện cho phép ta đặt tên tệp tin
và chỉ định nơi lưu tệp tin.

Cũng trong menu File, ta có thể thực hiện các thao tác lưu tập tin, mở tập tin
có sẵn trên đĩa tương tự như các phần mềm khác.

-26-
 III. KẾT LUẬN
1. Kết luận
Qua nghiên cứu tìm hiểu và áp dụng BĐTD vào giảng dạy chúng tôi thấy sử
dụng BĐTD trong dạy học sẽ giúp cho HS hiểu bài tốt hơn, các em có hứng thú
và triển khai tư duy tương đối tốt, kể cả HS yếu kém cũng vẽ được và có thể trình
bày được ý của mình.
Viện Giáo dục đã nghiên cứu và triển khai đánh giá thực tế ở một số trường
về BĐTD và cho thấy dạy học sử dụng BĐTD sẽ mang lại nhiều kết quả tốt và
đáng khích lệ trong phương thức học tập của HS và PP giảng dạy của GV, có thể
vận dụng nó cho các môn học ở trường phổ thông. Học sinh sẽ học được phương
pháp học, tăng tính độc lập, chủ động, sáng tạo và phát triển tư duy.
Tuy nhiên, mọi vấn đề luôn tồn tại hai mặt và không có một phương pháp
dạy học nào là tối ưu cả. Chúng ta cần áp dụng linh hoạt các phương pháp khác
nhau phù hợp với nội dung kiến thức hoặc kiểu bài lên lớp. BĐTD cũng vậy, nó sẽ
phát huy hiệu quả nếu chúng ta sử dụng một cách hợp lý và nó sẽ phản tác dụng
như gây mất thời gian, gây nhàm chán… nếu chúng ta lạm dụng nó.
2. Kiến nghị và đề xuất
Để việc ứng dụng BĐTD được triển khai sâu rộng hơn tới giáo viên và học
sinh, chúng tôi có một số đề xuất và kiến nghị như sau:
- Triển khai các chuyên đề về BĐTD ở các môn học trong đợt bồi dưỡng hè
của giáo viên.
- Khuyến khích giáo viên sử dụng BĐTD trong dạy học. BĐTD phải được
thể hiện trong giáo án và quá trình lên lớp.
- Khuyến khích học sinh sử dụng BĐTD để ôn luyện và củng cố kiến thức ở
tất cả các môn học. Có thể tổ chức cho học sinh thi vẽ BĐTD.
- Tổ chức tập huấn cho giáo viên biết sử dụng một số phận mềm vẽ BĐTD
trên máy tính, giúp nâng cao tính hiệu quả và thẩm mỹ của BĐTD, nhất là việc
tích hợp BĐTD vào bài giảng điện tử.
Trên đây là những kinh nghiệm của chúng tôi về ứng dụng BĐTD trong việc
giảng dạy môn Tiếng Anh của mình. Những kinh nghiệm trên được tổng hợp qua
một số tài liệu về BĐTD, sưu tầm tài liệu và hình ảnh trên mạng Internet và qua
kinh nghiệm thực tế của bản thân. Rất mong sự chia sẻ và đóng góp ý kiến của các
đồng nghiệp. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn./.

-27-
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Một số bài giảng của Viện khoa học Giáo dục.
2. Một số chuyên đề bồi dưỡng CBQL và GV THCS.
3. Cách lập Bản đồ tư duy (How to Mind map) – Tony Buzan.

NGUỒN THAM KHẢO TRÊN INTERNET

1. http://tuanvietnam.vietnamnet.vn/tony-buzan-truyen-cam-hung-bang-so-do-
tu-duy
2. http://vi.wikipedia.org/wiki/Tony_Buzan
3. http://www.thinkbuzan.com/intl/
4. http://nguoiduongthoi.com.vn/Desktop.aspx/Anh-CT/Anh-chuong-
trinh/Tu_lieu_trong_CT_So_do_tu_duy_ve_ong_Tony_Buzan/?SearchTerms=
tony+buzan
5. http://download.cnet.com/Edraw-Mind-Map/3001-18509_4-
197599.html?part=dl-&spi=09cfba4aefa05d534a60d66c50cceebc

-28-