You are on page 1of 29

Polskie tańce

narodowe
Nazwa polskie tańce narodowe używana była
dopiero od lat dwudziestych XIX wieku i miała nieco
odmienne znaczenie niż obecnie.
Z wypowiedzi muzyków, kompozytorów, historyków
obyczajów z tamtych czasów wynika, że nazwa
polskie tańce narodowe najogólniej nazywano tańce
polskie w odróżnieniu od tańców obcego
pochodzenia. Do tańców pochodzenia polskiego -
narodowego zaliczano wówczas oryginalne tańce
wiejskie: krakowskie, wielkopolskie, góralskie,
kujawskie itp.
Powszechnie przyjmuje się że narodowymi
tańcami stały sie tylko te tańce pochodzenia
regionalnego, które spopularyzowały się w pewnym
okresie w całej Polsce i w różnych środowiskach tak
dalece że straciwszy swój pierwotny ścisły związek z
regionem i dawne znaczenie, stały się ogólnopolskimi
tańcami towarzyskimi.
Obecnie uważa sie, że tańce te reprezentują
dominujące i charakterystyczne cechy muzyczne i
ruchowe polskich tańców ludowych. Ich nazwy -
polonez, krakowiak, mazur, kujawiak ( z wyjątkiem
oberka ) nie są pochodzenia ludowego.
Cechy muzyczne tych tańców daje sie dość
jednoznacznie określić jako typowe dla danego
regionu.
Krakowiak
Krakowiak to taniec pochodzący z regionu krakowskiego. Jest
skoczny, pełen temperamentu, w takcie 2/4.
Nazwa krakowiak pochodzi od nazwy regionu, pojawiła się w
XVIII wieku i oznaczała dwumiarowe tańce krakowskie.
Z czasem taniec ten upowszechnił się, przenikając do muzyki
symfonicznej i scenicznej. Nieodzowną częścią tańca są kolorowe
stroje krakowskie, dodające mu piękna, uroku i świetności. W
muzyce ludowej krakowiak zwykle rozpoczyna się przyśpiewką.
Charakterystyczną cechą tańca jest występowanie synkopy
zwanej krakowiakową.

1. S. Moniuszko - Krakowiaczek
2. Z. Noskowski - Krakowiaczek F-dur
3. K. Szymanowski - Krakowiak
CIEKAWOSTKI - POLSZCZYZNA

Pisownia oraz liczba mnoga dwóch


poniższych wyrazów nie jest taka sama.

Krakowiak - mieszkaniec Krakowskiego lub


mężczyzna, chłopiec w regionalnym stroju
krakowskim (ten Krakowiak, ci Krakowiacy)

krakowiak - taniec ludowy pochodzący z okolic


Krakowa (ten krakowiak, te krakowiaki)
Stroje krakowskie
Kujawiak
Nazwa tańca po raz pierwszy pojawiła się w 1827 r.
i pochodzi od nazwy regionu z którego wywodzi się
taniec - z Kujaw. Kujawiak jest tańcem wolnym,
posuwistym w takcie 3/4.
Melodie autentycznych ludowych kujawiaków
oparte są na skalach modalnych, co decyduje o ich
smętnym charakterze. Podobnie jak oberek, kujawiak
również poprzedzony jest wstępem
1. "Jasiu, czemu nie orzesz" - melodia ludowa
2. H. Wieniawski - Kujawiak
Strój kujawski
Oberek
Oberek jest bardzo szybkim, skocznym i wesołym
tańcem narodowym, w takcie 3/8. Często znany jest pod
nazwą obertas, ober. Nazwa tańca występuje po raz
pierwszy w 1697 roku, a pochodzi od sposobu tańczenia -
od obracania się. Oberek opiera się na ciągłym powtarzaniu
tego samego motywu melodyczno - rytmicznego.
Ważną cechą tańca jest występowanie wstępu, granego na
jednym dźwięku, lub na kwincie w basie.
Często taniec ten jest grany łącznie z kujawiakiem,
tworząc formę ABA - oberek, kujawiak, oberek, lub
wiązankę tańców.
L. Różycki - Oberek z baletu "Pan Twardowski"
oberek
Mazur
Po raz pierwszy nazwa tańca występuje w 1752 r.
Mazur jest tańcem w takcie 3/4, opartym na
charakterystycznych rytmach, zwanych rytmami mazurowymi.
Charakteryzują się one występowaniem rytmu
punktowanego.
W tańcu charakterystyczny jest akcent na słabej - drugiej
lub trzeciej części taktu oraz występowanie tempa rubato.
Rubato polega na przesuwaniu drobnych wartości rytmicznych
wewnątrz taktu, bez naruszania metrum głównego. Ten taniec
również nazwę zaczerpną z nazwy regionu Polski jakim są
Mazury. W postaci stylizowanej znany jest pod nazwą
mazurek, a rozpowszechnili go tacy kompozytorzy jak
Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Karol Kurpiński,
Henryk Wieniawski, Karol Szymanowski i inni.
„Jeszcze jeden mazur dzisiaj”
Polonez
Taniec w tempie umiarkowanym, o metrum 3/4.
Staropolski taniec korowodowy, prototypem był
taniec o nazwie chodzony. Ma uroczysty i dostojny
charakter, oraz charakterystyczny rytm z akcentem na
1. Nazwa pochodzi z języka francuskiego (fr. dance
polonaise 'taniec polski'). Z biegiem czasu sam
przymiotnik "polonaise" wszedł w powszechne
użycie, a Polacy nazywali go polonezem.
M. K. Ogiński - Polonez a-moll "Pożegnanie Ojczyzny".
Wojciech Kilar- polonez z filmu “Pan Tadeusz”
Układ poloneza

1. Dwa rzędy naprzeciwko 2. Tworzymy pary


siebie, wykonują trzy kroki - parami środkiem sali
do środka sali i ukłon.
4. Dwa rzędy wchodzą
3. Para w lewo, do środka sali
para w prawo. i tworzą czwórki.
6. Pierwsza para środkowa
5. Czwórka za wykonuje zwrot w tył
czwórką i przechodzi pod tunelem
utworzonym przez resztę par
środkiem sali. z tyłu. Partnerzy zewnętrzni
wykonują krok do tyłu
i idą w rzędzie bokami sali
w drugim kierunku.
7. Tancerka z pary środkowej
kieruje się do swojego partnera 8. Dwie kolumny bokiem sali.
w prawo, a tancerz z pary
środkowej kieruje się do swojej
partnerki w lewą stronę.
9. Tunel - po dojściu
do określonego miejsca. 10. Tunel - po przeciwnej stronie.
Jeden z rzędów Drugi rząd
unosi połączone ręce do unosi połączone ręce do góry
góry tworząc tunel,
tworząc tunel, a pierwszy przechodzi
drugi przechodzi pod pod tunelem.
tunelem.
12. Dwa kroki w bok
do środka sali
11. Dwa rzędy po bokach sali. i tańczący tworzą kolumnę
para za parą.
13. Kolumna środkiem 14. Tancerka w prawo,
tancerz w lewo,
sali. poruszają się bokami sali.
15. Tancerka łączy się
z tancerzem 16. Rzędy łączą się w czwórki.
i tworzą dwa rzędy.
17. Wężyk - z jednej czwórki
tancerka, z drugiej tancerz 18. Tworzą dwa koła.
w przeciwnych kierunkach
idą wężykiem.
19. Dwa koła. Wszyscy tyłem
do siebie trzymają się za ręce, 20. Para za parą po kole.
na odpowiedni takt
wykonują przechwyt
i zwracają się twarzą do siebie.
21. Wyjście z kółek.

Powodzeni
a

You might also like