Bản chất của giá trị thặng dư

Khái niệm:
Giá trị thặng dư được tạo ra khi người lao động sử dụng sức lao động của mình
để biến đổi nguyên liệu, nhiên liệu thành sản phẩm mới có giá trị cao hơn giá trị
của nguyên liệu, nhiên liệu ban đầu. Phần giá trị chênh lệch giữa giá trị của sản
phẩm mới và giá trị của nguyên liệu, nhiên liệu ban đầu chính là giá trị thặng dư.

Bản chất
Bản chất của giá trị thặng dư là phần giá trị mới được tạo ra trong quá trình sản
xuất, vượt quá giá trị sức lao động mà người lao động đã được trả và phần chênh
lệch ấy bị nhà tư bản chiếm đoạt.

Ví dụ: Giả sử một ngày một công nhân làm việc 8 giờ, trong đó có 6 giờ lao động cần
thiết để tạo ra giá trị của tiền công của mình, còn 2 giờ lao động vượt quá giá trị của
tiền công, chính là giá trị thặng dư.

Ý nghĩa
Giá trị thặng dư là nguồn gốc của lợi nhuận, của bóc lột lao động làm thuê trong
chủ nghĩa tư bản, là nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai
cấp vô sản.

Các hàng hóa, sản phẩm được tạo ra trong quá trình người lao động sản xuất, thuộc toàn quyền sở hữu
của nhà tư bản, của các ông chủ; chứ không phải của người công nhân. Người công nhân trước khi
tham gia vào quá trình sản xuất, họ được nhà tư bản giao ước, và trả công đúng bằng giá trị hàng hóa
sức lao động.
Vì vậy tất cả hàng hóa mà người lao động tạo đều là của nhà tư bản, và phần giá trị thặng dư sẽ bị nhà
tư bản chiếm đoạt.
Trong xã hội tư bản trước đây, người lao động bị áp bức, và được trả tiền công rất rẻ mạt; trong khi đó
nhà tư bản thì không ngừng giàu có do giá trị thặng dư. Điều này hình thành nên quan hệ bóc lột, và
sự bất công sâu sắc trong xã hội.
Nhà tư bản bóc lột sức lao động của người lao động cho bản thân họ. Sự bóc lột càng diễn ra nhiều,
thì giá trị thặng dư được tạo ra càng tăng cao. Tạo nên sự phân hóa giữa giàu và nghèo vô cùng sâu
sắc trong xã hội. Người giàu ngày càng giàu lên vì họ chiếm đoạt được nhiều giá trị thặng dư , còn
người nghèo vẫn hoàn nghèo vì công sức lao động của họ quá đỗi rẻ mạt.
*note: chữ đậm là nội dung chính trong ppt, chữ nhỏ, nhạt là ý có thể đọc thêm trong
khi thuyết trình
Câu hỏi củng cố:
 Câu hỏi 1:
Giá trị thặng dư được tạo ra do yếu tố nào sau đây?
A. Lao động của người lao động
B. Lao động của người sử dụng sức lao động
C. Lao động của nhà tư bản
D. Lao động của cả người lao động và nhà tư bản
Đáp án: A
 Câu hỏi 2:
Giá trị thặng dư có ý nghĩa như thế nào trong chủ nghĩa tư bản?
A. Là nguồn gốc của lợi nhuận
B. Là nguồn gốc của bóc lột lao động làm thuê
C. Là nguồn gốc của mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản
D. Cả A, B, C đều đúng
Đáp án: D