Wskazówki do notatki o akcie komunikacji językowej
1. Język jest narzędziem komunikacji. Każdą sytuację, w której ludzie
porozumiewają się ze sobą, można nazwać aktem komunikacji. 2. Schemat aktu komunikacji: NADAWCA (ten, kto tworzy i przekazuje komunikat) → KOMUNIKAT (przekazywana wiadomość, wypowiedź) → ODBIORCA (ten, do kogo adresowany jest komunikat i kto go odbiera). 3. Żeby mogło dojść do aktu komunikacji językowej, potrzebny jest KONTAKT (łączność między nadawcą a odbiorcą). 4. Akt komunikacji językowej odbywa się zawsze w jakimś KONTEKŚCIE (rzeczywistość pozajęzykowa – określona sytuacja, w której odbywa się akt komunikacji, nadająca mu odpowiednie znaczenie). 5. Pamiętacie? Zmiana kontekstu jest zmianą znaczenia!!! Na przykład ironia!!! To samo zdanie znaczy co innego, kiedy wypowiadane jest ironicznie i nieironicznie. 6. Żeby mogło dojść do aktu komunikacji językowej, potrzebny jest także KOD (system znaków danego języka uporządkowany według określonych reguł, które dla odbiorcy i nadawcy mają jednakowe znaczenie). 7. Komunikacja językowa to inaczej komunikacja werbalna (to porozumiewanie się za pomocą znaków języka w mowie lub piśmie). 8. Ale istnieje także komunikacja niewerbalna (pozajęzykowa); jest to porozumiewanie się za pomocą mimiki, gestykulacji, ruchu i postawy ciała, zachowania mogące uzupełniać wypowiedzi językowe lub stanowiące samodzielny akt komunikacji. 9. Przy tej okazji warto wspomnieć jeszcze o dwóch pojęciach, mianowicie „szumie komunikacyjnym” (są to zakłócenia procesu komunikacji, które mogą dotyczyć poszczególnych elementów aktu komunikacji, np. zakłócenia po stronie nadawcy wynikające z zaburzeń mowy, niepoprawnej artykulacji czy błędnego akcentu) i „szumie informacyjnym” (jest to nadmiar informacji, który utrudnia odbiorcy wyodrębnienie treści prawdziwych i istotnych w komunikacie).