Tìm hiểu phản ứng hóa học xảy ra

trong quá trình sử dụng bột nở (Thành phần

là NaHCO3) để làm bánh bao...

1. NaHCO3 là gì và công dụng trong chế biến thực phẩm

NaHCO3 là công thức hóa học của natri bicarbonate, là một chất đặc biệt được sử dụng trong
việc làm bột nở, còn được gọi là natri hidrocarbonat, baking soda . Đây là một loại chất bột
mịn có màu trắng, phổ biến trong chế biến thực phẩm,có vị hơi mặn và có tính kiềm giống
như loại soda dùng trong tẩy rửa, ít tan trong nước gần như ko tan . Vậy để hiểu hơn
về loại chất thông dụng này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem nó là gì, có cấu tạo như
thế nào, tính chất ra sao và còn công dụng nào khác không, khi sử dụng thì cần lưu
ý gì,…

Tính chất hoá học:

Natri bicarbonat có tính chất hoá học lưỡng tính:

- Khi nhiệt phân NaHCO3 sẽ tạo thành muối và giải phóng CO2.

- Phản ứng với nước tạo ra môi trường Bazơ yếu.

- Tác dụng với Axit mạnh cho ra sản phẩm là muối và nước.

- Phản ứng với Bazơ tạo muối mới và Bazơ mới.

Tính chất vật lý:

Natri bicarbonat tồn tại ở trạng thái rắn, dạng tinh thể nhỏ màu trắng, trông giống như bột, không
mùi, vị hơi mặn, dễ hút ẩm nhưng lại ít tan hoặc không tan trong nước.

Đây là chất có tính kiềm gần giống với dạng Soda trong tẩy rửa, vì vậy trong nhiều tình huống có thể
sử dụng NaHCO3 như là một chất tẩy rửa thông thường.

Công dụng của NaHCO3

trong chế biến thực phẩm là tạo bột nở. Khi NaHCO3 được tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc
dung dịch axit, nó phân huỷ và giải phóng khí CO2. Khí CO2 này tạo ra các lỗ xốp trong
 bánh, làm tăng độ mềm và giòn của sản phẩm
Thuốc muối, dùng để trung hoà axit, chữa đau dạ dày, giải độc do axit. Ngoài ra Natri
hidrocacbonat còn dùng để làm nước súc miệng hoặc chà lên răng để làm trắng răng. .
Natri hidrocacbonat được dùng để lau chùi dụng cụ nhà bếp, tẩy rửa các khu vực cần vệ
sinh và còn chống một số loại côn trùng.

và một số công dụng khác nữa…

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng NaHCO3 chỉ làm bột nở khi có sự kích thích nhiệt độ hoặc axit, nên
phải dùng cùng với một chất kích thích như bột nở kép (baking powder) để đảm bảo quá trình
nở bột diễn ra tốt.

2. Quá trình phân huỷ của NaHCO3 khi gặp nhiệt độ cao ra sao?

Khi NaHCO3 gặp nhiệt độ cao, quá trình phân huỷ xảy ra như sau:
1. NaHCO3 (Natri bicacbonat) phân huỷ thành Na2CO3 (Natri cacbonat), CO2 (khí
Carbon dioxide) và H2O (nước).
2. Phản ứng hóa học tổng quát để mô tả quá trình này là:
2NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O
3. CO2 sinh ra trong quá trình phân huỷ của NaHCO3 tạo ra áp suất và tạo lỗ xốp trong
bánh.
4. Khi nhiệt độ lên cao, Na2CO3 tiếp tục phân huỷ thành Na2O (Natri oxit) và CO2.
Tuy nhiên, Na2O có tính kiềm mạnh và có thể ảnh hưởng đến hương vị và cấu trúc của
thức ăn.

3. Phản ứng hóa học trong quá trình sử dụng bột nở (thành
phần là NaHCO3) để làm bánh bao.
- Do khi gặp nhiệt độ cao -> NaHCO3 bị nhiệt phân hủy ->CO2 (thoát ra tạo các lỗ nhỏ trong
bánh) ->làm bánh xốp

Quá trình phân huỷ xảy ra như sau:

1) NaHCO3 (Natri bicacbonat) phân huỷ thành Na2CO3 (Natri cacbonat), CO2 (khí Carbon
dioxide) và H2O (nước).

2) PTHH:
2NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O

4. NaHCO3 có độc không?

NaHCO3 được chứng minh là các nhóm acid vô hại nhưng nếu sử dụng quá nhiều
cũng không tốt cho sức khoẻ.

Chất này thường được ứng dụng trong chế biến thức ăn, chữa bệnh. Tuy nhiên, nó lại
gây ra phản ứng với 1 số thuốc, làm giảm tác dụng của thuốc như viên sắt, aspirin,
thuốc tiểu đường, tetracycline..

Ngoài ra, nó còn gây cản trở quá trình hấp thụ photpho, làm mất lượng canxi bổ sung
cho xương. Từ đó làm chậm quá trình lưu thông oxy khắp cơ thể.

-----> Phản ứng NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O đóng vai trò quan trọng trong
các lĩnh vực khác nhau và mang lại nhiều lợi ích cho con người. Với tính chất đa dụng
và hiệu quả, phản ứng NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O sẽ tiếp tục được sử dụng
rộng rãi trong tương lai

HẾT RỒI

Phần trò chơi:

Câu 1: : Muối được ứng dụng làm bột nở trong thực phẩm là

A. NaHCO3.

B. NaHSO3.

C. Na2CO3.
D. K2CO3.

Đáp án đúng: A

Câu 2: NaHCO3 là công thức hóa học của

A. Natri hiđrocacbonat

B. Natri bicacbonat

C. Cả 2 đáp án trên đều đúng

D. Cả 2 đáp án trên đều sai

Đáp án đúng: C

Câu 3: NaHCO3 có độc không và vì sao ?

A. Nó không độc vì NaHCO3 được chứng minh là các nhóm acid vô hại nhưng nếu sử
dụng quá nhiều cũng không tốt cho sức khoẻ.

B. Nó có độc vì nó gây ra phản ứng với 1 số thuốc, làm giảm tác dụng của thuốc như
viên sắt, aspirin, thuốc tiểu đường, tetracycline..

C. Nó có độc vì nó gây cản trở quá trình hấp thụ photpho, làm mất lượng canxi bổ
sung cho xương. Từ đó làm chậm quá trình lưu thông oxy khắp cơ thể.

D. Nó vừa có độc vừa không có độc tùy theo cách sử dụng của người dùng

Đáp án đúng : D

NỘI DUNG BÀI TẠM NGẮT TẠI ĐÂY NHÉ.

Chi Mai

CÁC TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ HOÁ HỌC CỦA NaHCO3

Tính chất vật lý

Natri hidrocacbonat là chát rắn màu trắng và có dạng tinh thể đơn tà, Natri
hidrocacbonat trông giống như bột, có vị hơi mặn và có tính kiềm giống như loại
soda dùng trong tẩy rửa.

Natri hidrocacbonat ít tan trong nước, gần như không tan.

Tính chất hoá học

Natri hidrocacbonat là một muối axit nhưng thể hiện tính axit yếu. Bên cạnh đó,
Natri hidrocacbonat có thể tác dụng với axit mạnh hơn, giải phóng khí CO2, nên
Natri hidrocacbonat cũng thể hiện tính bazơ và tính này chiếm ưu thế hơn tính
axit.

Natri hidrocacbonat có tác dụng nổi bật nhất là dùng trong chế biến thức ăn, nhất
là bánh để tạo độ giòn, xốp và làm đẹp cho bánh ( bột nở) Khi chế biến thức ăn,
nhất là trong khi làm các loại bánh, đầu bếp thường thêm vào Baking soda để làm
cho bánh giòn, xốp và đẹp mắt hơn. Tuy khá phổ biến và được sử dụng nhiều
nhưng ít ai biết được thật ra Baking soda thật ra là gì và tại sao nó lại có thể làm
cho thức ăn giòn, xốp hơn,.. Baking soda là tên gọi thông dụng của một chất hoá
học có tên là Natri hiđrocacbonat. Vậy để hiểu hơn về loại chất thông dụng này
chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem nó là gì, có cấu tạo như thế nào, tính chất ra sao và
còn công dụng nào khác không, khi sử dụng thì cần lưu ý gì,…

CẦN LƯU Ý GÌ KHI BẢO QUẢN VÀ SỬ DỤNG NATRI HIĐROCACBONAT?

Bảo quản Natri hidrocacbonat ở nơi khô ráo, thoáng mát, giữ trong hộp và đậy kín
nắp sau khi sử dụng.