Wykład 4

Prawa konstytutywne

Uogólnione prawo Hooke’a

Wytrzymałość konstrukcji 1
 Prawo Hooke’a
Metalowy pręt o długości L i polu przekroju poprzecznego A, obciążony siłą Q
pochodzącą od ciężarka zawieszonego na jego końcu, doznaje wydłużenia o L

x Q

QL
L ~
A
L
x L
A
x L Q
L
~
A
x ~ x
L y x
z x =
E
Q
x
E - moduł Younga y =  z = − x = −
 - stała Poissona E
Typowe wykresy rozciągania

E – moduł Younga
spr – granica sprężystości
Re – granica plastyczności
Rm – granica wytrzymałości doraźnej
 Uogólnione prawo Hooke’a
Rozważmy stan naprężenia jako superpozycję trzech stanów prostego rozciągania
y y

x x
= + + z
z

( , 
x y , z ) (  ,   ,   )
x y z ( ,  ,  )
x y z ( ,  ,  )
x y z

y
x =
1
( x − ( y +  z ))  x =
x
 x = −  x = −
z
E E E E
 y = ( y − ( z +  x )) x y z
1
 y = − 
y =  y = −
E E E E
 z = ( z − ( x +  y ))  y z
1
 z = − x  
 z = −  z =
E E E E
Efektem działania naprężeń normalnych jest stan odkształceń liniowych
 Uogólnione prawo Hooke’a
Rozważmy stan naprężenia jako superpozycję trzech stanów ścinania kolejno w
trzech płaszczyznach

yz yz zx

yz

zx = xy + +
zx
xy xy
Efektem działania naprężeń tnących jest stan odkształceń postaciowych

( xy ,  yz ,  zx ) ( xy ,0,0) (0,  ,0)

yz (0,0,  zx )
 xy  xy
 xy =  yz  zx
G  xy =  yz =  zx =
G G G
 yz
 yz =
G G - moduł Kirchhoffa

 zx = zx
G
 Uogólnione prawo Hooke’a
Postać prawa Hooke’a dla materiału izotropowego w stanie trójwymiarowym

 xy
 x = ( x − ( y +  z ))  xy =
y 1
E G E - moduł Younga
yz   - stała Poissona
 y = ( y − ( z +  x ))  yz = yz
1
x E G
G - moduł Kirchhoffa

 z = ( z − ( x +  y ))  zx = zx
1 
zzx
xy E G

Dla materiałów
izotropowych:
E
G=
2(1 +  )
 Stan naprężenia na swobodnej powierzchni ciała

Postać prawa Hooke’a dla materiału izotropowego

w płaskim stanie naprężenia (PSN)
 xy
 x = ( x − ( y + 0z ))  xy =
1
1
E G 𝜀𝑥 = 𝜎 − 𝜈𝜎𝑦 𝜏𝑥𝑦
𝐸 𝑥
0
 y = ( y − (0z +  x ))  yz = yz
1 1 𝛾𝑥𝑦 =
𝜀𝑦 = 𝜎 − 𝜈𝜎𝑥 𝐺
E G 𝐸 𝑦
𝜈 𝛾𝑦𝑧 = 𝟎
0
 z = (0z − ( x +  y ))  zx = zx
1 𝜀𝑧 = − 𝜎𝑥 + 𝜎𝑦 𝛾𝑧𝑥 = 𝟎
𝐸
E G
 Prawo Hooke’a dla przypadku PSN

Postać prawa Hooke’a dla materiału izotropowego w płaskim stanie naprężenia (PSN)

y

 x = ( x −  y )
1 E - moduł Younga
 xy = xy  - stała Poissona
E G
x G - moduł Kirchhoffa
 y = ( y −  x )
1
E Dla materiałów E
G=
xy izotropowych: 2(1 +  )

Płaski Stan Naprężenia

Po przekształceniu mamy:

 xy = G  xy
x =
E
( x +  y )
1 − 2

y =
E
( y +  x )
1 − 2
 Moduł ściśliwości
Rozważmy prawo Hooke’a dla materiału izotropowego w stanie trójwymiarowym

Gdy dodamy do siebie te trzy równania:

1 = ( 1 − ( 2 +  3 ))
1
1
(1 − 2 ) ( 1 +  2 +  3 )
E
1 +  2 +  3 =
 2 = ( 2 − ( 3 +  1 ))
1 E
E
 3 = ( 3 − ( 1 +  2 ))
1 V E
E e= =
1
(1 − 2 ) 3   0 0 =
3(1 − 2 )
e
V E
Względna zmiana objętości Naprężenia średnie Moduł ściśliwości K

Stan naprężenia można przedstawić jako superpozycję:

3 o  3-  o
2 o  2 - o
= +
1 o  1-  o
Całe Tylko
 0 = ( 1 +  2 +  3 )
1
3 e = 1 +  2 +  3 odkształcenie e=0 odkształcenie
objętościowe postaciowe
 Moduł ściśliwości

Dla stali: E=2·105 MPa, =0,3

E
0 = e
3(1 − 2 ) K=
E
=
E
3(1 − 2  0,3) 1,2
Moduł ściśliwości K
Dla gumy: E=28 MPa, =0,47
E E
K= =
3(1 − 2  0,47 ) 0,18
Guma łatwo się poddaje zmianom postaci, ale
trudniej zmianom objętości !

Stan naprężenia można przedstawić jako superpozycję:

3 o  3-  o
2 o  2 - o
= +
1 o  1-  o
Całe Tylko
 0 = ( 1 +  2 +  3 )
1
3 e = 1 +  2 +  3 odkształcenie e=0 odkształcenie
objętościowe postaciowe