You are on page 1of 1

Otaczająca przyroda odpowiada przeżyciom podmiotu lirycznego.

Wiosna kojarzy się z radością i bez-


troską, które opanowały poetę. Osoba mówiąca jest pełna wręcz dziecięcej radości, podziwia kwitną-
ce drzewa, obserwuje kolory, zachowania ludzi, chłonie zapachy. Podmiot liryczny zachowuje się jakby
pierwszy raz miał okazję obserwować wiosenny rozkwit natury. Ostre zakręty podczas jazdy tramwa-
jem nie denerwują go, a wręcz są kolejnym powodem do radości. Koncentruje swoją uwagę na chwili
obecnej, przejażdżka po mieście nie jest nużącym obowiązkiem, ale wielkim szczęściem.

Poeta zastanawia się też nad swoim życiem, kieruje słowa do niezadowolonych z jego twórczości
krytyków. Zwraca się do nich w ironiczny sposób, nazywając „wielce szanownymi panami”. Nakłania
krytyków do szukania głębszego sensu w utworach pozornie opisujących codzienne życie. Podmiot li-
ryczny chciałby, aby adresaci utworu czerpali więcej radości ze swojej pracy i podchodzili do niej w
bardziej optymistyczny sposób.

Utwór jest manifestem poglądów Tuwima, który uważał, że każda sytuacja może być inspiracją do
tworzenia. Autor nie zamierzał pisać wierszy, które spodobają się konserwatywnym krytykom. Utwór
„Do krytyków” jest pochwałą codzienności, miasta, wiosny, zachętą do afirmacji nużących, rutyno-
wych czynności. Poeta starał się udowodnić, że wszystko jest kwestią podejścia i filozofii życiowej. Dla
człowieka pełnego radości życia i entuzjazmu nawet podróż tramwajem może być wyjątkowym prze-
życiem. Poeta powinien pisać o wszystkim, co wydaje mi się warte przekazania czytelnikom.

Tuwim przeciwstawił się nie tylko krytykom, ale też poglądom romantyków czy dekadentów, którzy
uważali, że poezja musi mieć określony cel, poruszać ważne dla społeczeństwa kwestie. Takie podej-
ście do sztuki było charakterystyczne dla grupy literackiej Skamander. Należący do niej artyści postu-
lowali uwolnienie się od wszelkich ograniczeń, dowolność tematyki i formy. Chcieli oni zerwać z pod-
niosłą tematyką narodowo-wyzwoleńczą, skupić się na codzienności, z której trzeba czerpać jak naj-
więcej radości. Takie podejście do roli poezji było zerwaniem z romantyczną wizją poety-wieszcza, za-
angażowanego w sprawy narodowe. Poeta nie jest już wyobcowaną, wybitną jednostką. Posiada wy-
jątkowy talent, ale jednocześnie jest częścią anonimowego tłumu. Podmiot liryczny utworu żyje tak
samo jak jego czytelnicy, jeździ po mieście tramwajem, nie ukrywa, że zdarza mu się nadużywać alko-
holu. Skamandryci chcieli zakończyć erę młodopolskiego patosu, skupić się na codzienności, bliskiej
wszystkim czytelnikom.

Wiersz realizuje jeden z najważniejszych motywów dla dwudziestolecia międzywojennego - pochwałę


witalizmu i młodości. Taka tematyka często pojawiała się w utworach skamandrytów. Podmiot liryczny
w utworze „Do krytyków” jest osobą młodą, zachwyconą swoimi możliwościami, pełną optymizmu i
entuzjazmu. Witalizm to koncepcja zakładająca, że we wszystkich zjawiskach obecne są siły niemate-
rialne (siły witalne). Ten nurt charakteryzuje się właśnie afirmacją rzeczywistości, optymizmem, ener-
gią do działania. W Polsce witalizm pojawił się w epoce Młodej Polski, za sprawą twórczości Henriego
Bergsona i Friedricha Nietzschego. Motyw ten nazwano elan vital.

You might also like