Միջատների բազմացումը կատարվում է ներքին բեղմնավորման միջոցով։
Ներքին բեղմնավորումը ցամաքային կենսակերպին առավելագույնս հարմարման արդյունք է և իրենից ներայացնում է բազմացման կատարելագործված ձևը: Բեղմնավորման ընթացքում արուն իր սեռական բջիջները ուղարկում է դեպի էգի սեռական ներքին ուղիներ, որտեղ էլ կատարվում է բեղմնավորումը: Սեռական բջիջների ներքին բեղմնավորումը էգի օրգանիզմում ապահովում է բազմացման հուսալիությունը: Ներքին բեղմնավորումը բնորոշ է նաև բարձր կազմավորված կենդանիներին՝ որոշ սողուններին, թռչուններին, կաթնասուններին։ Սաղմնային զարգացում
Սաղմնային զարգացման ընթացքում սաղմը շրջապատվում է իրեն սնուցող և
պաշտպանող հյուսվածքների թերթիկներով և վերածվում ձվի: Ապագա օրգանիզմի զարգացումը ձվի հյուսվածքներում ընդունված է համարել սաղմնային զարգացում: Ձվերի մի քանի տասնյակ խմբեր կազմում են բոժոժներ, որոնք էգը կազմավորումից հետո դուրս է բերում իր օրգանիզմից՝ ձվադրում է: Ձվադրման համար էգը ընտրում է առավելագույնս տաք և սննդարար միջավայր: Հին եգիպտական դիցաբանության մեջ գոմաղբաբզեզը պաշտամունքի առարկա էր, որը հետին ոտքերով գլորում էր գոմաղբից հղկված գնդիկներ՝ դրանցում ձվադրելու համար: Հին եգիպտացիները դրանում տեսնում էին արևի և երկրագնդի, տարվա եղանակների և օրվա, ցիկլային շարժումների և փոփոխությունների խորհուրդը: Հետսաղմնային զարգացում
Թրթուրի անհատական զարգացումը ձվից դուրս գալու պահից հետո անվանվում
է հետսաղմնային զարգացում: Միջատների հետսաղմնային զարգացումը ընթանում է կերպարանափոխությամբ: Ձվից դուրս եկած թրթուրը տարբերվում է հասուն միջատից կա՛մ ամբողջությամբ, կա՛մ մասամբ:
Գոյություն ունի միջատների հետսաղմնային զարգացման 2 տեսակ՝
1.Թերի կերպարանափոխություն
Այս դեպքում ձվից դուրս եկած թրթուրն արտաքին կառուցվածքով, կենսակերպով,
սնման եղանակով նման է հասուն ձևին, սակայն տարբերվում է չափսերով: Մի քանի մաշկափոխությունից հետո միջատն ի վերջո հասունանում է և վերածվում հասուն ձևի: Ձու - թրթուր - թերհաս միջատ - հասուն միջատ փուլերով զարգացումը կոչվում է թերի կերպարանափոխությամբ զարգացում: Թերի կերպարանափոխությամբ են զարգանում մորեխները, ճռիկը, խավարասերները, ճպուռը, արջուկը, աղոթարարը:
2.Լրիվ կերպարանափոխություն
Այս դեպքում հետսաղմնային զարգացումը կապված է օրգանիզմի արտաքին և
ներքին կառուցվածքի շատ խոր փոփոխությունների հետ: Ձվից դուրս եկած թրթուրը շատ նման է օղակավոր որդի: Նրա մարմինը տարբերակված չէ, չունի թևեր, բերանային ապարատն այլ տիպի է, ճանճի թրթուրներն ընդհանրապես անոտ են: Օրինակ՝ թիթեռը ունի ծծող, իսկ նրա թրթուրը՝ կրծող բերանային ապարատ: Թրթուրը որպես առանձնյակ սնվում է, աճում, տեղաշարժվում, զարգանում, որից հետո հասնելով հասունության հստակ մակարդակի՝ անցնում է կերպարանափոխության: Թրթուրը դադարում է սնվել, տեղաշարժվել, ամրանում է ծառի ճյուղին և տեղափոխվում հանգստի շրջան, որը կոչվում է հարսնյակային: