You are on page 1of 45

APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.

Economy(Unit-4)

UNIT – 4. ఆం ఆ క వ వస ణం మ త తం
(Structure of Andhra Pradesh Economy and Public Finance)
 ఆం ఆ క వ వస – ణం మ వృ
 ల త (GSDP) మ రం ల
 ప చయం :
 ల ష త (GSDP)
 ఒక ఆ క సంవత ర లం , ష కస హ ల రణ ల ఉత
యబ న అం మ వ మ వల తం వ వ పం
వ కపర ట ల ష త .
 ఆ క సంవత రం ఏ 1 రంభ 31 ం . ఈ 12 లల
ఆ క సంవత రం .
 ఆ క సంవత రం అ వన 1867 రత శం శ .
 మ 1935 ర య జ ం (R.B.I) కలక ం సమయం
ల యం / య క ష క ల ర ఆ . .ఐ ఇ
(ఏ 1 ం 31 వర ) ఆ క సంవత రం ప గ ఉన .
 GSDP ల వ ం మ ం (Gross value Added) GVA అ
అం .
అరం గ ంక సం లక లయం
Directorate of Economic & Statistics (HYD) – DES
 DES అ న జయ డ ం ం , ష క ఖ అంత గం ఏ
. ఇ ఆం ష ఆ కపర న అం ల DES ం క ం .ఇ
ఒక డ ఏ ప ం .
 ల ష త (GSDP); కర ష త (NSDP)ల DES
ం .
 ష ఆ క వ వస – GSDP , ఆ క వ వస GSDP (వ వహ )
ం .
 రత సంబం ం న ఆ క వ వస GDP .

SATYA IAS ACADEMY Page 1


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

GSDP గ ం ట న/ప ం న అం :
 త, రం ల ఆ ల క . అన రంగం క
ల న ం ద అరం.
 ం త ం, ష త ంఅ ఉండ . ం ం ప గణ ం .
 ఆ వ వ కృత రంగం వ వల అంచ ల రం .
 కం ఆం షస హ ల వ ఉత ఖ న అంశం. గృహ
సంబంధ న వ వల ప గణ . ( రణం - , ర ణం
ఉండ )
 అర సం రం న క(Desire) త ం ధనం వ
(Goods) అం .
 అన , ర ణం ం ఉ శంగల వ ల
అం మ వ (Finished Goods/Final Products) అ అం . ఇ
న ల త ం తృ ప .
 GSDP గ ం న మధ ంతర వ ల (Semi/Un finished Goods)
ప గణ .
 మధ ంతర వ ( ప (raw materials)] అం మ వ ల ఉత
.
 ఒక గ ం న (ప గణ న)వ ండవ గ ంచ . అన .
ష డ ం ం య .
 ఉ : ( ప రం) ----- 100
రం (మధ ంతర వస ) ----- 250
వసం (ష ) అం మ వ ----500
వ ఉత తం వ ---- 850.
 ఉ హరణ గమ , ఒక అం మ వ సర ఉప ం క
అం మ వ ఉత యడం జ ం .
 ఇ ం సందర ం GSDP గ ం ట GVA Value Added Method
( వ మ ం పద ) Net out put method ఉప .

SATYA IAS ACADEMY Page 2


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 Net output Method = తం వ ల వ- ం నవ ల వ


= 850 – 350 = . 500/-
 GVA = GVD - Inputs used or Intermediate Consumption
GVO = Gross Value of out put - ల ం న ల ఉత వ
850 = 350 = .500/-
 GVO అన ఉత న వ వల ల వ ం ఉత సం
ం న సర వ య ల వ ం .
 Intermediate Consumption ంచబ న సర వ GVO
మ GVAల మధ న Intermediate consumption.
 Value Added method = దశ తనం సృ ంచబ న వ
100+150+250 = .500|-
త ధర (Current Prices), ర ధర (Constant prices)
 ఆం ష DES త మ ర ధరల వద GSDP ం ,
గ ం ల ల ం .
 త ధరల వద ం న GSDP మ GSDP అ అం . రధరల వద
ం న GSDP సవ GSDP అం .
 త ధరల యత త వ. రణం ఆ సంవత రం ధర రగవ
తగవ . ఫ తం ల ణం క వం ఎం ంత వర ఉం ం .
 రధరల ం GSDP యత అ కం ఉం ం . రణం - ధర
ల ణం ఒ ఉండ .
 రధరల ఆ ర సంవత రం (Base year) అవసరం.
 ఏ న ఒక ఆ క సంవత రం , శం , కృ ప , జం, ,ఆ క
సం భం, త తర అం సంభ ంచ ం ఉం ఆ సంవత ఆ ర
సంవత రం ం .
 తన ఆ క సంస రణల అనంతరం రత శం గల ఆ ర సంవత 1993-
94, 1999-2000, 2004-05, 2015 ం 2011-12 ఆ ర సంవత రం
ఎం క .

SATYA IAS ACADEMY Page 3


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 2017-18 Base year ల ం గ ం ల సంఘం (C.S.O)


ం ం . , అమ .
 . . రంగ జ క ర ల , NSSO మ C.S.Oల నం ,
నం తం. N.S.O ం .
 National statistical organisation (N.S.O) 2019-20 ం శం య
ఆ యం అ కం న .
GSDP అంచ (గ ం ) పద : [Methods for Estimation of GSDP]
 ఆం క GSDP DES పద ల .
అ .
1. ఉత మ ం పద
2. ఆ య మ ం పద
3. వ య మ ం పద .
1. ఉత మ ం పద :-
ఒక ఆ క సంవత ర లం షం క కస హ ల ఉత యబ న
అం మ వ , వల తం వ పం , వ .
GSDP = GVA ఆ రం అంచ .
థ క రం ల ఉపరం , స న ప మల ఈ పద
ఉప .
2. ఆ య మ ం పద :-
రంగం అ రం స ప మ , , , సరఫ
ం ఉప రం ల ఆ య మ ం పద ఉప .
GSDP = R+W+I+P+M.I
GSDP= టకం(R)+ తనం(w) + వ (I) + భం (P) + మఆ యం(M.I).
 ( టకం); మ ( తనం); లధనం (వ ); వ వ పన ( భం) అ ఉత
ర (Factor Cost – F.C) వ వల ఉత జ .ఈ
ర ల ఉత ర (F.C) అం . ం ఫ ల రక
ఆ (Factor Incomes) అం .

SATYA IAS ACADEMY Page 4


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 అర సం రం – ‘‘ఆ ’’ అన Fastor Income .


 ఒక కన ఎ వ ఆ యం గల మ ఆ యం (Mixed Income)
అం .
 స యం ఉ ం రణం మ ఆ యం క ం .
 యం ం (Machinary) మ అంత గం .
3. వ య మ ం పద :-
ణ రంగ ఆ ల ఈ పద . అన ఒక ఆ క సంవత ర
లం అంతమ వ వల న వ యం మ సమ న
బ .
GSDP = అం మ వ , వల వ యం + ల ం న బ .
Note: య రంగం క రం ల పద ఉప .
కర ఉత - NSDP (Net state Domestic Product or Net Value Added)
 కర ష ఉత = ల ష ఉత -త దల (Depriciation - D)
 కర ష ఉత ర ధర = ల ష ఉత ర ధర - తర దల
 కర ష ఉత త ధర = ల ష ఉత తధర – త దల
NSDP NVA = Net value Added అం .
 GSDP మ NSDP మధ త దల ( Depriciation- D)
NVA = GVA – CFC or NSDP = GSDP - Depriciation.
CFC (Consumption of Fixed Capital) - ం న ర లధనం
ం ల ర లధనం వత ట C.F.C అ అం .
 Consumption of Fixed capital (C.F.C) త దల (Depriciation) అ
అం .
 వ వల అం ం ట యం ,ప క ల ఉప . వలన
మర ం ణత (అన యం ప ల అ దల
వడం జ . ఈ దృ ష ల త దల (Depriciation) అం .
 త దల ంపబ న ర లధనం అ అం . కర ష ఉత
ఆ రం ష తలస ఆ యం గ .

SATYA IAS ACADEMY Page 5


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

లధనం (Capital)

ర లధనం (Fixed capital) చర లధనం (Variable Capital)


ఉ : యం ,ప క , భవ ఉ : , సర
 ల ష ఉత - ఖ త:
1. షఆ క గ ంచవ .
2. షం క వృ ంచవ
3. అల వృ గల రం ల ంచవ
4. ఆం వృ ఇతర ల వృ లవ .
5. షం ం య అస నత , నక తనం ంచ వ .
6. షం అ వృ పథ ల అమ ప ట హదప ం .
7. ష గల అస నత త ం ట డ ం
8. ష ఆ క వ వస తక ల ం ట ఉప .
 ల ష ఉత (GSDP) రం :
G5DP 9. న రం ; 17. ఉపరం గల .
 థ క రంగం: వ వ యం, ప సంపద, ఆట సంపద, మత సంపద, గ ,
వ . గ , వ ల న వ వ యం అ బంధ
రం వ .
 య రంగం: స ప మ , ష ప మ , ఉత ,
ఉత , ప మల సరఫ మ ణ రంగం గ , వ
క క రంగం వసం .
 తృ య రంగం : వరకం, ట , ం , ర మ ఇతర ర
,క ష , ం ం , , య ఎ - ఇతర ఆ క వ ,
త ప లన, మ ఇతర వ .
GSDP తన ం పద :
 GVA ఉత ర లఖ దృ (Factor cost - F.C) పరం .
 GVA త ధర (Batic prices) = GVA.FC + PT-PS.

SATYA IAS ACADEMY Page 6


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

PT = Production Taxes
PS= Production subsidies
 P.T. అన ఉత ప ణం సంబంధం ం ంచబ ప ఉత
ప ణం సంబంధం ం ంచబ ప . ఉ :- ం ,
, వృ ప ,ఆ ప
 P.S అన ఉత ప ణం సంబంధం ం ల ం స . ఉ :-
, న తర ప మల ఇ సంఖ (subsidies) ల
స , లన సంబం ం న సహ ర సం ల , సంసల ఇ
స .
 GSDP @MP.(Market price) = GVA @ Basic Prices
+
Product Taxes
(-)
Product subsidies
 PT - ఒక ఉత ంచ ప .
ఉ :- VAT( ), ప , ం ఉత ంకం, ఎ మ , మ ంకం
 PS - ఒక ఉత ంచబ స .
ఉ :- యం సంసల ం స ,వ వ యఋ ల స .
 GSDP @MP Deflate యడం GSDP @ Constant Market
Prices ల ం .
@
i.e. GSDP @ CMP =
(ధరల )
గమ క:-
 త నం GSDP @FC CMP రధరల Real GSDP ం .
 తన నం Real GSDP అన GSDP @Constant Market Prices
 GSDP @ CMP Headline Growth Rate అం .

SATYA IAS ACADEMY Page 7


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ఆం GSDP GVA
GSDP@Basic
Year వృ GSDP@CMP.Rs వృ
Price ట( )
2017-18 786,135 14.86% 594,737 10.9%
2018-19 873,721 11.14% 626,614 5.3%
2019-20 966,099 10.57% 669.783 6.89%
2020-21 10,14,374 5.00% 670,321 0.08%
2021-22 12,01,736 18.47% 746,913 11.43%
2022-23 13,17,728(AE) 16.22% 754,338(AE) 7.02%
వృ అన గత సంవత ర త సంవత ర తం
పం ం ట.
754,338  724,889
2022-2023 వృ   100  7.02%
704,889
 ష ఆ క వ వస:
 షం క ఆ వృ ఖ న కల ధరణం ష
ఆ యం వబ ష త GSDP GD SP SDP.
 ష కబద ఆ వృ పథ ం ప ల , న త
మ క తల ల పకల న ష ఆ యం మ
తలస ఆ లక .
 ష ఆ క వ వస అ రం గం వృ ం న ష త
అ క కఆ కస 2022-23 ం .
 త ధరల రం 2022-23 సంవత ంద అంచ ల
రం ష ల ఉత 16.22 తం వృ న ఇ సమయం
రత శ GDP వృ 15.9 తం ఉం .
 20 21 - 22 ( సవ ం న అంచ ల రం) ఆం ష GSDP
.11, 33, 837. , 2022-23 ంద అంచ ల రం .
13,17,728. ట ర ం . అం ఒక సంవత రం కరం .
1,83, 891. ట న ఉత ఆ క వ వస వ ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 8


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

అ రం ండం ల వృ న :
వ వ యరంగం :
 వ వ యరంగం వ వ యం, ఉ న, ప సంపద, అడ & కలప మత
ఆ కల రం ఉం .
 జ 60 ఆ రం ఒ ఒక లక రంగం వ వ యం
అ బంధరం ఉ .
 షం గల వ వ యం అ బంధ రం 13.18 తం వృ న
, శ పం . వ వ య రంగం 11.2 తం న ం .
 షం వలం ఒక వ వ య రంగం 20.72 తం న ,ఉ న
వన పంట 12.58 తం; ప సంపద 7. 32 తం, మత సంపద ( ఆ )
19.41 తం న ం .
 తం వ వ యం, అ బంధ రం ల వ . 4,39,645 ట ం .
ష ల ఉత (GSDP) వ వ య రంగం 36.19 తం.
క రంగం:
 2022-23 ప మల రంగం 16.36 తం వృ న ం .
 క రంగం తం వ . 2,83, 821. ట ం .
 ప మల రంగం లక న ం రంగం 15.81 తం, త రంగం
11.81 తం, ఎల రంగం 30.96% తం
 ణ రంగం 16.94 తం న ం . ష ల ఉత (GSDP)
ప మల రంగం 23.36 తం.
రంగం :
 రంగం రత శ సగ కం , ఆం షం అ క వృ
న ం .
 2022-23 శ పం రంగం 17.4 తం న ఆం
షం 20.52 తం వృ న ద ం .
 షం 2021-22 రంగ ఉత వ .4,07, 81 , 2022-
23 . 4,91, 496. ట ంద అంచ ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 9


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 రంగం జ ం- ట గం 28.42 తం.


గం 17.82 తం
ర గం 28.42 తం య ఎ
య ఎ 13.14 తం వృ
న ం . ష ల ఉత రంగం 40.45 తం ఉం .
ధరల ర ధరల
ష ల ఉత వ వ య రంగం - 36.19% 31.3%
ప మల రంగం – 23.36% 26.6%
రంగం – 40.45% 42.1%

తలస ఆ యం:
 ఆం ష జల తలస ఆ యం 2022-23 13.98 తం వృ
న ం .
 గత ఆ క సంవత రం 2021-22 తన , 2022-23 .26,931. ,
.2,19,518 ం .
 శ పం తలస ఆ యం వృ . 23,476 న ం .
ష ఆ యం
 ష తలస ఆ యం =
షజ

త ధరల రం ష ల ఉత (GSDP) వ ( ॥)
ఆం రత శం
రంగం 2021-22 2022-23 2021-2022 2022-2023
(FRE) (AE) (FRE) (SAE)
వ వ యం 3,88,453 4,39,645 40,66,649 45,20,818
వృ 13.07% 13.18% 10.00% 11.2%
ప మ 2,43,923 2,83,821 61,19,209 69,69,825
వృ 23.80% 16.36% 23.3% 13.9%
రంగం 4,07,810 4,91,496 1,12,53,025 1,32,16,350
వృ 18.20% 20.52% 18.1% 17.4%

SATYA IAS ACADEMY Page 10


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ల వ
10,40,187 12,14,961 2,14,38,883 2,47,07,001
ం (GVA)
వృ 17.46% 16.80% 17.9% 15.2%
GSDP 11,33,837 13,17,728 2,34,71,012 2,72,03,767
వృ 18.50% 16.22% 18.4% 15.9%
తలస ఆ యం 1,92,587 2,19,518 1,48,524 1,72,000
NOTE : FRE – First Revised Estimates
AE – Advanced Estimates
SAE – Second Advanced Estimates
ఆం తలస ఆ యం:
 2022-23 ఆ క సంవత త ధరల వద ష తలస ఆ యం
.219,518. తలస ఆ యం వృ 13.98%. ఇ శ సగ తలస
ఆ యం క , ష తలస ఆ యం అ కం.
 ఇ , ఇం అ త వ ష తలస ఆ యం గల షం
ఆం .
ఆం తలస ఆ యం (AP. Per Copita of Income)
సంవత రం త ధర వృ ర ధర వృ
2017-18 138299 14.60% 103177 9.63%
2018-19 154031 11.38% 108853 5.50%
2019-20 160341 4.10% 110587 1.59%
2020-21 163746 2.12% 105880 –4.26%
2021-22 192587 17.61% 117464 10.19%
2022-23 219518 13.98% 123526 5.16%

 త ధరల వద (2022-23) రత శ తలస ఆ యం. ॥. 1,48,524


 ఆం తలస ఆ యం .2,19,518

SATYA IAS ACADEMY Page 11


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 శం క తలస ఆ యం , ఆం క తలస ఆ యం
అ కం ఉన .
త ధరల వద ఇం , ఆం మ లం ణ తలస ఆ ల మధ
క .( ॥ల )
సంవత రం ఇం ఆం లం ణ
2018-19 1,25,946 1,54,031 2,09,848
2019-20 1,32,341 1,60,341 2,30,955
2020-21 1,27,065 1,63,746 2,34,751
2021-22 1,48,524 1,92,587 2,78,833
 గ ం ల ప లం ణ క ఆం , తలస ఆ యం
86,000/- య త వ ఉన . అ ధం , రత శ తలస
ఆ యం క , ఆం తలస ఆ యం అ కం ఉం .
2020 - 21 త ధరల ఆ రం తలస ఆ యం (PCI) రం ం .
2022-23ఆ క స ఆ రం .
ం తలస ఆ యం
1. 4,31,351
2. ం 4,12,754
3. 3,44,136
4. క టక 2,36,451
5. హ ణ 2,35,707
6. లం ణ 2,31,103
7. ఆం 1,76,707
31. ( వ నం) 43,605
 ద ల ద
1.క టక, 2.హ ణ, 3. లం ణ
 అ చ , ం, చ ల తలస ఆ యం (P.C.I) క ,
ఆం ష P.C.I త వ ఉం .

SATYA IAS ACADEMY Page 12


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 ద ణ రత శం త వ తలస ఆ యం గల షం- ఆం
2019-20. 13 ల తలస ఆ : (P.C.I)

Ranks Dist P.C.I @ C.M.P


1 కృష 2,68,109
2 ఖపట ం 2,17,317
3 ప మ వ 2,04,674
4 వ 1,67,380
11 జయనగరం 1,30,708
12 క 1,30,682
13 ళం 1,20,612
GDPP(Gross District Domestic Product) 2019-20 Data ఆ రం
 ఒక ఆ క సంవత రం కస హ ల బ ఉత అ న అం మ
వ , వల తం వ.
 ర ధర ల వద 13 ల గమ .
Rank District
1 కృష
2 వ
3 ఖపట ం
4 ం
12 ళం
13 జయనగరం

ల ఉత వృ
 2018-19 ఆ క సంవత రం , ష ల ఉత వృ సంబం ం ర న
ధరల ఆం షం, శం 22వ నం ఉం .

SATYA IAS ACADEMY Page 13


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 2019 వ న తన త ం ( CM - Y.S. జగ హ ) బ
మ గం ం ం అ సం , ష ఆ కవ వస వృ కృ
. ఫ తం
 2021-22 ఆ క సంవత రధరల ఆం GSDP వృ పరం
శం ద నం ఉం , వృ 11.43 తం న ం .
 2022-23 ఆ క సంవత రం సవ ం న అంచ ల రం ష ల ఉత
(GSDP) . 13, 17, 728
 2023-24 ఆ క సంవత రం ష GSDP .14,49,501 ట 10%.
వృ అంచ యబ ం .
ఆ క వృ ర లస
క : 2021-22.
 2021-22 ఆ క సంవత ఆం అ ం ం జనర ఖ న
ఆ క .8,610 మ వ .25,011
నడం జ ం .
 తం ష ల ఉత (GSDP) 0.72 % మ వ
2.08% ఉ .
సవ ం న అంచ 2022-23
 సవ ం న అంచ ల రం 2022 - 23 ఆ క సంవత వ యం .
2,05, 555 ట య , ల ధన వ యం . 16, 84 6.
 2022-23 ఆ క సంవత రం .29,107 ట
య ,ఇ వ . 47, 716. .
 ఇ ష ల ఉత (GSDP) వరస 2.21 తం మ 3.62
తం ఉ .

SATYA IAS ACADEMY Page 14


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ర ధరల వద - రం ల ఉత వమ వృ ట
రం (Sectors) 2020-21 2021-22 2022-23
వ వ య అ బంధరం ( . ) 1,89,361 2,06,855 2,16,255
వృ 2.03 9.24 4.54
క రంగం ( . ట ) 1,57,275 1,73,928 1,83,772
వృ 3.90 10.59 5.66
రంగం ( . ట ) 2,30,268 2,53,452 2,78,934
వృ (–)8.50 10.07 10.05
GSDP – ( . ట ) 6,33,720 7,04,889 7,54,338
వృ (–)2.48 11.23 7.02
 2022-23 ఆ క స రం అత క వగల ఉపరం .
ద నం - త రంగం. . 85, 536. .
ం డవ నం - మత ఉత . . 68, 344. .
 వ వ య ఉత ల వక , మత ఉత ,ఉ నవన ఉత ల వ
అ కం కల .
ఆం నం A.P. State - Revenue.
ప బ - Tax Revenue.
 2021-22 బ 191225 [100% ం న ]
A) ం త ప ల ష ....17% (ఉమ AP 24%)
B) ంత ప ల బ ...............48% (ఉమ AP 58%)
C) ప తర బ ............................. 6% (ఉమ AP 10-14%)
D) ం ..........................................29% (ఉమ AP 8-10%)
2022-23 త ప బ -ఆ కస రం
 షవ వల ప (SGST .29200  34%
 అమ క ప . 20098  24%
 షఎ ంకం ...... . 16,167.  19%
 ం & ష ... .9000  11%

SATYA IAS ACADEMY Page 15


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 హ ల ప .... . 5124.  6%
 ంకం. . 4095.  N.A
 (Non-Agricultural Land Tax) .222  N.A
 వృ ప . 356  N.A
 .60  N.A
 ఇతర ప .... . 67  N.A
తం . 73,690  100%.
 2016-17 ష ంతప బ . 44,181
 2022-23 (సవ ంచబ న అంచ ) .84,389
 2022-23 సవ ంచబ న అంచ ల రం తం A.P. ష ంత ప
జ 63 తం అమ క ప మ GST ఉం ం .
 అన Sales Tax + SGST ల ఆం షంన 63% బ
ల ం ం .
 99%. బ 5ర లప ల ం ల న .
2023 బ క రం ప బ

SATYA IAS ACADEMY Page 16


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 గమ క : షఆ కస 2022-23 (Data), షబ కల ల
మధ వ (values) సల ం ం .
 ష కస హ జ య ల ,వ ఉత ల ంచబ
ప ప అమ క ప (Sales Tax) VAT ష GST అం .
 ష స హ ల ంచబ , , వంట , ఇంధన వన ,
దల ష త State Sales Tax State VAT
ం . న న వ న నఅ ర లవ వల
ష GST .
 Alcohol, నలమం ఉత ంచబ ప ప ష ఎ ంకం
అం .
 , ఇంజ , య , ల . 15,000/- ం తం ం ల
త, ఉ మ త ం త Notify యబ న సంస
వృ ప (Professional Tax) ం .
 రత ంగ (As per Indian Constitution) బంధనల రం క
వృ ప .2500/- ంచ .
 14వ ఆ క సంఘం క వృ ప గ షం .12,000ల
నప అమ .
 గ ల ంకం .
ఉ :గృహ గం ఒక 0.06 స .
2023 ం . 1/- ంచడం జ ం .
 మన శం తం రంఅ క బ అం , తం నత
(Importance / priority) నప – .
 వవ య ల .
 NALA (Non- Agriculture Land Tax) వవ య ల
వవ తర అవస ల , ఒక NALA ం .
 Agriculture Land Conversation Tax అ అం .

SATYA IAS ACADEMY Page 17


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 ఇతర ల ం త వప ం షం ం వ ల "Entry
Tax" (GST న ం )
 ‘‘ఆ ’’ (Octrio) – కసప లన సంస తమ ఆ నం రహ ల
ం సర ర జ ఈ ప . మ పం ,
కం ం , .
 ష త ం ‘‘ఆ ’’ , GST నం. క సంస
‘‘ఆ ’’ న ం .
 ‘‘Purchase Tax’’ ం నవ ల .ఇ
GST న న .
 దప : , సర , ట జ త తర
.ఇ GST న ం .
 Laxury Tax ( స ప ): సవంత న ట , వ , ఇతర
స , వల 5% ప . ఇ GST నం బ న .
 Lottery, Betting ల ప –ఇ GST న ం .
VAT / Sales TAX :
 పంచం ద Sales Taxఅ 1916 జర శం అమ ప .
 1937 రత శం అమ క ప (Sales Tax) అమ ప .
 1954 ద (VAT) వఆ తప అమ పం న శం
. ం ం న ‘‘ మ ’’ (జర )
 ం న ‘‘ ’’ VAT నం ద అమ
 రత శం ద VAT. వ వస న L.K. (
1978 MAN VAT)
 1991 లయ క ష అమ క ప నం VAT
శ ల ం .
 రత తంఏ - 2000 ం అ ఒ ధ న అమ క ప
చ ల ‘‘Uniform Sales Tax’’ శ , దశల VAT
శ ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 18


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 VAT ద అమ ప న (2003) షం – హ .
 2004, 18, ప మ ం ఆ కమం ‘‘అ ం ’’ అధ తన ం ం
రక క య ం ం .
 క ల VAT వలన బ తగవ క ల ం ధం
భ ం .
1. ద సంవత రం బ త - 100 % ం ం నషం ం .
2. ండవ సంవత రం బ త – 75% ం ం నషం ం
3. డవ సంవత రం బ త – 50% ం ం నషం ం
 2005, April - 1 ం ఆం స ప VAT శ
.
 వ VAT శ న షం - ఉతర (2008-Jan)
 VAT ం త ంతం - .
 మ లఖ “ మధ ” VAT వ వహ .
 GST శ ట ద ‘VAT’ అ లయ .
VAT వల క జ :
 Cascading Effect త ం .
 Invoice bills ల త ం ట.
 లంచ ం తనం త ం .
 ప ఎగ త అ క ట.
 ఉత ల రం ఉండ .
 వ వబ ప ం ఉం ం
 వ ల ప బ .
 Cascade Effect : ఒక వ ఒ రక న ప అ క దశల ం ట
ప ం రం ట Cascading Effect అం .
 ధరణం Cascading Effect అ కం ఉం ప ఎ త అ కం
ఉం ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 19


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 VAT 40%, జ VAT 27% ( ఇం అత కం


యం ఉత ల VAT న ఆం మ లం ణ)
Note:- 2017న GST శ టడం ష ప వలం
యంఉత ల ంచబ ం . న అ ర ల వ వ
GST నం బ .
ప తర బ - Non-Tax Revenue
2022-23. షఆ కస రం:
 2016-17 ఆం ష ంత ప తర బ . 5132 ,
2021-22 అంచ . 5018 .
 2022-23 అంచ . 6511
 ష ంత ప తర బ ‘‘గ &ఖ ’’, అడ , ద మ ఇతర
బ వన న క .
 2022-23 ఆ క సంవత రం షం క ంత ప తర బ 60% గ
&ఖ ం వ ం .
 వృ (Rural Development) , అడ , ద , త తర ఇతర
న వన ఉ .
2022- 23 (సవ ం న అంచ ల రం) A. P. ంత ప తర బ
బ వన తంప తర బ
1. గ &ఖ 3893.
2. అడ 52
3. వ వ 24
4. ద 269
5. ద ం&ఆ గ ం 227

SATYA IAS ACADEMY Page 20


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

Externally Aided Projects (EAP)


 ఆ క స యం న న ఆ రప న ల EAP
అం .
 ం తం క బంధనల రం EAP ల ం ఆ క ఖ
అ మ తప స .
 పంచ ం ,జ ఇంట షన ఆప ఏ ,ఆ అ వృ ం ,
ఇతర లఋ , ం ల ఆ రప ంచబ న ,
2017-18 ఆ కస రం
1. 2014-15 . 456.
2. 2015-16 .690
3. 2016-17 .838.
4. 2018-19 .2006
5. 2019-20 .2030
 2015 - 16 ం 2019-20 5 సం॥ల ష త అంచ 18,000. ట
E.A.P. సమ .
 EAP ఋ ల వలన FRBM ప EAPఋ వ . బ
ష ణ కరణ అవ త ,
 2018 ఖ మం , ం ఆ క మం 16,447 ట
ం పం ఇ ం ల EAP నంన బ

SATYA IAS ACADEMY Page 21


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ం ం ల ం . , ం తం ం ఎ ం స ందన
.
 క ం న ఆ క రం EAP ఋ ల 100% ల
ం తం ం ..
 FRBM ప ం ఉం ట ‘‘ ష పర క ’’ ఏ
ల ం ం సల ఇవ డం ష తం వ కత
య ం . EAP నం సష న ర దర .
 క ల ంచక ట వలన ం త పధ ల (C.S.S)
ఆం 40% ల ం .
 ఒక ళ క ఉం 10% ంచవల ఉం . ఈ ధ న 30%
అదన రం EAP ల స 2015-2020 మధ లం
ఆ ంచబ న ఋ ల వ ంప మ క ం .
15వ ఆ క సంఘం - EAP కల .
 ఆం తం 10 ల ల ం . 15, 518, 76.
.ఈ ర ం ం క ఇవ ం .ఆప ల వ
ం ధం ఉ .
1. ఖపట ం - క (VCIC) వల ం ం ంద
1. ADB ం AIID ం . 159.
2. IBRD ం . 367.10
3. ణ డ AIIB ం .1,160
4. AP: Urban water supply safety management Improvement
Project AIIB ం .2,056.75
 ఎన - ఇం ష స తం ం
.363.99
 ఇ ష అం ఇం ం ( -2) జ తం
ం .200
 ఆ గ వ వస బ తం IBR ం . 9,772.15 .

SATYA IAS ACADEMY Page 22


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 స కరవ IDA ం .139


 AP ఇం ఇ ష అం అ కల ష IBRD ం
.140 .
 ఖ గమ క : 2023-24 ం బ , ష క వస ల ల
సంబం ం న అం ల వన .
 శ పం వ , వ ం ,
, వం ల న క ం నప ,
ఆం ఖపట ం, జయ డ. లఊ .
 జ ల ం , లవరం ంబ ం , న స
ం , గ జపట ం గత ప ం యం
యపట ం అ వృ కడప ం , ఖ
క ం ణం, ఎ ష ం .
త వ యం - Public Expenditure:-
 త వ 4ర వ క ంచవ .అ .
1. మ లధన వ యం (Revenue and Capital
Expenditure)
2. మ తర వ యం (Plan and. Non-Plan
Expenditure)
3. బ మ బ తర వ యం (Transfer and non transfer
Expenditure)
4. ఉ దకత మ అ దకత (Producive and non-productive
Expenditure.
1. వ యం:
 గవ అ అం .అన , త లన, ర ణ ద , ద
గ ం, వ ం ,స , త యం ంగం హణ ద న
ం వ యం వ యం అం .

SATYA IAS ACADEMY Page 23


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 ఈవ ఉప గ వ , లధన ఆ సృ ంచబడ .
వ ం ర .+
1. అ వృ వ యం
2. అ వృ తర వ యం
A) అ వృ వ యం :
శఆ వృ త ం ,ప ం వ
అ వృ వ యం అం . Ex,:
1. అ వృ ర ల సరణ : , ర ,
, వం న , ం ం etc.
2. స ల వ యం దల : సం మ స త వృ
ల అ స దవ ల ధ ల స ల
అం ం . (P.D.S)
3. క క వల ర హణ వ : ద, ద ం,
గ ం, ంబ సం మం
B) అ వృ తర వ యం:
1. ర ణ రంగం:– , , దం వం అం ల రంతర
టం న రత ర ణ వ యం తప స . 2023-24
బ అంచ ల రం వ యం . 5, 93, 537, .
2. త ణం వ ం :- త ల ర హణ
గం క ంపబ ఋ ల వ ల ం ల రం మం
ం . 2023-24. . 10,79, 970. .
3. ప వ : త ,ప ప లవ ళ య ంపబ న
బం . తభ ,ఆ హ వ యం ద ం .
ల ధన వ యం:
 ఉ :- బ వస ల , దల . యం మ
ప వం . ట వం వ యం వల ఆ క వ వస
ఉ దక శ గ ంద ంచడ ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 24


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

– తర వ యం :
 ం త ం ఆద ర ం పంచవర కల లం ం న ల
కం అ వృ పథ ల వ వ యం అం .
ఉ :- వ వ వృ , వృ , క వస , దల, వరదల
యం ణ, శ , స, ం వృ ప వరణ ప ర ణ, క ష ,
ర , దల న .
 పంచవర కల లం అంత గ అం ల యబ న వ య
తర వ యం అం .
 2017-18 ం బ ం , తర వ ల వ క ం ట
యడం జ ం .
బ మ బ తర వ యం:
 వృ ప న , గ, అ గ త, వ ం , త ఋణం,
స బ వ యం ఇ ఉన వం అం కల .
 వ ,మ వల , గం ం వ బ తర
వ అం .
 ర ణ, ద , ద ం ద న వ యం బ యతర వ యం. ల ధన
ఆ ల బ బ తర వ యం ంద వ ం . ఎం కం
- లధన వ ,ఆ వన .
ఉ దకత, అ దక వ యం
 వ వ య, క వస ల వ యం ఉ దక మర ం
ప , ప తర ఆ యం ం . బ ఈవ ఉ దక
వ యం అం .
 ర ణ,వ ం , ం భ త , త లన వ యంఅ దకవ యం
త వ యం ట ర :
A) ల GSDP దల :
య ఉత ల త వ యం దల ఉం ం . సంపద
సృ ం లం ద ఎ న వ యం యవ . సృ ం న సంపద మర
దల బద ం ట త వ యం స యప ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 25


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

B. జ దల:
1951 ం శం జ టనం వలన అ క జ క
వ న ద , ఆ గ ం, ద, , వ వ యం అవ పన క ల
వ యం అ కం వ ం .
C. ర ణ వ యం:
D. పట కరణ:
2011 జ కల రం 31% జ పట ల వ .
వల న ద , ద ం, గృహం, ఇతర అవస ల తం తం
ఖ ం .
బ -వ 2023-24 :
 * Revenue Receipts: ₹ 2,06, 224.01. Crores
* Public Account (Net): ₹ 976.85 crores
* Public Debt, 72,022.09 crores
 * Revenue Expendigure : ₹2,28,540.71 crores
* Lands and Advances : ₹1,266.10 crores
* Debt Repayment : ₹ 18,411.42 crores
* Capital Expenditure : ₹.31,061.04 crores
Expenditure on Capital Account ₹ in Crore:

SATYA IAS ACADEMY Page 26


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

త ఋణం – Public Debt :


 ం , ష ం న అ ల త ణం (Public Debt)
అం .
త ణ వ కరణ – (Classification of Public Debt):
1. స చ ంధ ఋణం – ర ంద ఋణం (Voluntary Dept – Compulsory
debt)
జ ఇ రం తంఅ న ఋ ల స చ ంధ ఋ
అం .
2. ఉ దక ఋణం – అ దక ఋణం:
తం న ల ఆ యం ం రక ల
ఉ దక ఉం .
ఉ :- శ , , దల, ప మల పన వ యం.
త ణం ఇతర ర ల అన , శ ర ణ క రణ, గ ం,
పథ ల స , ం ద న ఖ ఎ వం ఆ యం
ంద , కఈవ ల సం అ దక ఋ అం .
3. కృత ఋణం – కృతం ఋణం:
ఋణ ం ర ం న కృత ఋ అం .
ఉ : , ప మల పన సం తం ఋ ,
ం లప 20-30 సం॥ వర ఉం
త ంస ల లం ం ఒప ందం రం య ఋ ల కృతం
ఋ ల ం (Flonting debts) అ అం .
లప వలం సంవత రం .
4. దల నఋ – దల య ఋ :
(Re-deemable Debts – Irredeemable Debts) తం
ఒప ందం రం భ ష ంచ అం క అ వం దల
ఋ ల , త లం ం ందవ .

SATYA IAS ACADEMY Page 27


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

త న ణం ంచబడక శ తం ఉం ం .
ం న అవసరం .ఏ తంఅ రం ఉ ,
ఒప ందం రం వ ం ల దల య ఋ లం ,
5. స ఋణం, ఋణం (Internal – External Debt):
త ం, కవలం రత శం వ సంసల వదఋ ం పద
స ఋణం అం .
ఉ :-RBI జ ం , వ స య ం / సంస జల
వద ం క ం ఋ (LI.C, Postal Satlings, E.P.F) వం .
 త వ సంసల వద ం ఋ ల ఋణం అం .
EX:- I.M.F, ADB, IBRD. వం . ం ఋ , వ ,
క ం .
 అన మన శం త నంత రక వ ం ఉం . ఎ మ -
మ ,మ ం ల ఆ ంచవ .
 త ఋణం వ సరఫ (Money Supply) . ల
ం .
 ఆం భజన చటం -2014 section 49 రం, ర, ం
లల ం ల మధ జ ప కన పం . భజన
.6100 ర ల ఆం 58.32%. లం ణ
41.68%. పం
 Section 54 రం భజన త ఋ ల 2 ల మధ జ
ప కన పంచవ . అన ఆ ల క ప కన, అ ల జ
ప క పంచడం ల ంచ ఆ ల అ ల ఆం భ ంచవల
వ ం .
 . 4422 ణ 2 ల మధ భ ంచ వల ఉం .

SATYA IAS ACADEMY Page 28


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ఆం షఋ ( . ట )
S.l Rute 2017-18 2021-22 2022-23
1 ం ఋ 8977 17672 21244
2 ఋ 131553 265421 311215
3 న ఋ 13659 8985 7773
4 ం ఫం 13509 26990 28695
5 ఇతర ఋ 14601 59018 57307
తం 223706 378087 4.26.234
GSDP ఋ ల 27.83% 31.46% 32.35%
 (స రం) ప , అత క ‘‘ ఋణం’’
ల ం .
 అన ! తం ం , , ఆ కసంస , దల ం ం న
ఋ .
 GSDP స ల వృ న 2014-15 28.25% ఉండ
తం 32.35%. ఋణ రం ం ట ల ష ఉత ఋ ల
తం పం .
 2016-17 ఆ క సంవత రం అం షం క తం అ .194862
ఉండ , 2017-18 ఆ క సంవత రం (సవ ం న అంచ )
.223706 ట , 2023-24 .483,008 .
 అ వన ల , ం , న ల , ఇతర
ఋ ఉ
 2017-18 . 131553 ,
2023-24 .483,008 దల కల .
 ష త ం వ ల ంద
2016-17 .11,697
2017-18 .13,847
2023-24 .28,673 అంచ .

SATYA IAS ACADEMY Page 29


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

2022-23 ఆ క సంవత రం (సవ ం న అంచ ) షం క ఋణ


ఋణ వన తం అ / ఋణం తం
ం ఋ 5%
ఋ 73%
న ఋ 2%
ం ఫం 7%
ఇతర ఋ 13%
అత కం (ఋణం) పం ఋ ల .
ఆ క సంవత రం ఋ G.S.D.P.ల ఋ ల
2017-18 223705 27.83%
2019-20 301802 31.02%
2021-22 378087 31.46%
2022-23 426234 32.35%
2023-24 483008 33.32%
 2018-19 త త ష ఖ మం Y. S. జగ హన ఎ కల
న ధం , నవర , సం మ పథ అమ
క వలన ఏర న ఆ క మందగమనం బ ం టవలన ఋ ,
ఋణ రం ం . 2020-21 రణం GSDP ఋణ
35.53% న బ ం .
 15వ ఆ క సంఘం ష ం ల GSDP 25% ం ల
ర ం . , త షఆ కప ల దృ ఈల ం ట
ధ పడ .
OFF BUDGET BORROWINGS BY THE STATES
 ష FRBM ప ల , ష త ష , ష
పర , క దల ఏ , ష త
రం న ల ఆ క సంసల ం క .

SATYA IAS ACADEMY Page 30


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 ఇ వం ల ష త ప గ ంచ . , ల
ం అం ధత ష తం ఉం ం .
 ఈ రక న FRBM ప మ అ ం న
ంచవల న అవసరం ండ .
 2022 న, ం ఆ క ఖ ఇ వం ల దశల ష త
ఋ ల అంత గం మ క ం ం . వలన ష స క ఋణ రం
వ .
 2022-23 అంచ ల రం ష తం ం క ం న తం
ఋ . 138,874
గవర ం రం ఆ ం ం  . ట

అంశ ACCTS ACCTS ACCTS ACCTS R.E B.E

2017-18 2018-19 2019-20 2020-21 2021-22 2022-23

Power 7186.59 7138.29 15708.69 26418.49 27217.41 38472.93

Other 41602.64 48370.17 62074.07 82517.81 90285.71 100401.82

Total 48,789.23 55,508.46 77782.76 108936.30 117503.12 138874.75


Power of Total
40.57 48.41 70.05 93.00 78.05 78.71
revenue
Recepts of last
preceding year.

AP FRBM
APFRBM-2005 (Fiscal Responsibility & Budget Managment) Act.
 2005 శ న ఈ చటం రం, ష త ం సంవత రం గ ష
ఋణప GSDP 3% ంచ .
 భజన అనంతరం ఆ క ఉన ఆం FRBM ప 3%
ం 3.5% ం ల ష తం ం ం ం .
 ఋణ లభ త బ అవస ల , అ వృ సమ .
 , ం తం బ ఉన ఆం శ FRBM ప
(3.5%) ంచ .

SATYA IAS ACADEMY Page 31


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 GSDP .1,00,000. అ , ష త ం గ షం క ం క
ఋణం . 3000 .
 -19 రణం శం గల అ ష త ఆ కపర న ఇబ ం ల
ఎ . ఈ పద ం అ ష . FRBM ప 3 ం
5% ం ల ం .
 ఫ తం ం ఆ క ఖ షర ల బ FRBM చట సవ ం
అ రం ష ల ఇ ం .
 ఆం త ం గవర ఆ పం FRBM చటం
సవ ం ల ర ం ం .
ష ల మద :
 2020-21 సంవత ల ణప ల FRBM 3% ం 5%
ం ల ం ం ర ం ం .
 వలన ల 4.28 ల ల ట అదన వన సమ .
 షం ం ఋ ల ంత గం ష సంస రణల (Finance
Commission ర ల స ) అ సం .
 ఈ సంస రణల అ సం నం ల ఉం .అ :
1. One Nation, One Ration Card అమ యడం.
2. లభతర రం
3. పం
4. పటణ క సంసల ఆ దల.
 Department of Expenditure, ం పద ఒక క పథ
ం .అ .
1. FRBM చట ప , షర ం 0.50 తం ం .
2. 0.25% 4 ం ల 1%, ం స షం న, లవగల,
ధ త గల సంస రణల చర ల అ సం .
3. సంస రణ అం ల క సం ం ల ల అదనం
0.50 తం.

SATYA IAS ACADEMY Page 32


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

State FRBM Limit :


 ధరణం ల FRBM రం ష ఒక సంవత రం గ షం
GSDP 3%. ంచ ,
 అ Covid -19, GST అమ యటం వల ష తమ బ
(ఆ యం)ల వడం జ ం . ష ల - త
ల వ ల సమ ప
 2021-22 సంవత GSDP 4%, 2021-23 3.5% 2023-24. ం
2025 – 2026 వర 3% ర ం .
 సంస రణ అమ జ అదనం 0.5%. ణప ల ం .
సంస రణ – బంధన :
 లప క ఆ క ల కల సంస
సమ ంచవ
 క సగ ద గ ం ట చర
 సరఫ పం న ల త ం ,ప పర వ
 సరఫ సఘ వ యం మ సగ బ మధ గల అంతరం
త ం .
 స ల త ం , ఉ త పథ ల DBT నగ బ
ల ం బ ఉ త ట ం
ల ల గం ఇ .
భజన అనంతరం ం త ం ఈ ం అం ల కం ఆ కస య
క ం ం . ఖ న .
1. క
2. భజన అనంతరం ష భ ం ఆ క స యం
3. ష తన జ ణంన ల ం
4. నకబ న ల ం
 క :

SATYA IAS ACADEMY Page 33


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 ఆం ం త సహయం 2016 ంబ ం ఆ క ఖ మం
ఆం కటన 2017 న ం ఆ దం ల ం ం .
గమ క: ఇ వలం ఆ ఆ దం . చట బదత .
 గల ం :
1. 2014-15 ం ట . 3979 ంచడం జ ం .
న డతల సంవత రం ఇవ డం జ
2. ష జ అ వృ .2500 ట ం మ 1000 ట య
మం యడం జ ం .
3. నకబ న 7 ల సంవత రం 50 న అన సంవత
350 ట 5. సం॥ ం ట జ ం . (ఆం భజన చటం-
2014 గల 46(8) రం)
4. Section-90 న ధం లవరం ణ ధత ం ం క ం 1-
4-2014 ం సంబం ం న ణ వ యం భ ం .
అన జల ఉత సంబం ం న వ య మ 1-4-2014
ం ష తం ఖ న వ యం ం సంబంధం .
జల ం ం ం తం ం .
5. ఆ ఉ ధ అర ం పన ం ంత న ష
త ం . ఇం ష త ం ండర
ణ పర ధ తల క ఉం ం .
6. నకబ న ం ల ప మల 15% ం బ మ
యం ల అదనం త దల ల ం . ఇ షం గవంత న
క అ వృ హదప ం .
7. గ పట ం ( ) ఓడ త గ మ (P.P.P)
నం అ వృ ట ం ం యం అం క ం .
గమ క:- ఈ అంశం - ల బ - subjected to Feasibility)
అన సష న ల ంచ .

SATYA IAS ACADEMY Page 34


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

8. కడప ఇ -ఉ ప మ SAIL ఏ అంశం


ప న ఉం .
9. ఇం య ఆ ష (IOC), ం క
(HPCL) ల ఖపట ం వద ం ట య జ .
10. ఖ అంత య యం, ప అంత య యం,
మ జయ డ (గన వరం) య ఆ కరణ ప స లం
.
11. ఖపట ం , జయ డ, ం , క
దనల ప .
12. NHAI. సంస అమ వ ం ద మ షం గల ఇతర
పట ల క రహ ల ం ప రం ం ం .
13. 14వ ఆ క సంఘం ల వలన ఆం అదనం ం ప
బ ల ం .అ ల న ఆం
తప , కం ల ం జరగ .
14. ఆం ష భజన చటం – 2014 , . 13 వ న ధం
ఈ ం సంసల పన జ ం .
• IIT - ప
• IIIT – క
• IIS – ప
• AIIMS – మంగళ ( ం )
• NIT – ప ం
• ం వ – అనంతరం
• IIM - ఖపట ం
• జన శ లయం - జయనగరం
• NIDM – కృ
15. ఆం ష త ం అ వృ సంబం ం ల ం క ం
ర క ఋ ల (E.A.P) త నం రం 60%. ఋణం ం

SATYA IAS ACADEMY Page 35


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

తం ం . ఆం సంబం ం న ఋ ల 100%
ఋణం ం తం ం .
2. తన జ :
 భజన చటం 94(3) రం భవ , ర త స లయం,
సనసభ, సన ప ష , అవసర న ఇతర కస ల స త
ఏర ఆం ష ం త ం త క ఆ క స యం అం ంచవ .
 ం తం ర ం క అమ వ వ . 27, 097
ం . అన
* అమ భవన ల .10.519. .
* జ ంత క వస ల . l. 536.
* నగరం క వస ల కల న .5861.
* నగర కస ల సరణ, అ వృ .9,181
తం : . 27,097,
 ష తం ం అమ వ నగర య ం ద ల .
1,09,023 అ ంద అంచ . ం ఆ క మం క ం నఆ క
. 2500 ఇవ దం జ ంద , 1000 ట అధనం మం
మ మ ం . క తం .3500 ట య
ఆం ఇవ డం జ ంద ం ం క ంచ , ష తం ం,
ం ం వలం 1500 ట య ఇ ంద క ం ం .
దం:
 ంబ -2022 ం ం ఖ ర ం న స శం జ
. 2,500 మ క ం . ఇప వర . 1500
నం న, న 1000 ట ంట ఇ ల ష తం జ
ం .
 ఇ సమయం షఅ వ మకృష క జ .
29,000. అవసరమ నం న ఆ ర ఇ ల నప
ం త ంఎ ం ఇవ .

SATYA IAS ACADEMY Page 36


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

3. నకబ న లల ం :
 ఉతర ం , మ యల మ ల వ ం భజ ంతర
ఆం దశ నకబ న ం ల అ వృ క ఇప
క ం .
 ఈ అ వృ ఒ - లం -కలహం (K-B-K)
క క మ మధ – ఉతర ం ఖం క
తర ఉం ం .
ం ఆం త ం సమ ం న క;
 ష తం7 ల( యల మ 4 , ఉతర ం 3 ) సమ
అ వృ . 24,350, అవసరమ ం క సమ ం ం .
 50 ట నఈ 7 ల సమ అ వృ . 24350. .5
సం॥ల క ం .
 భజన చటం 46(3) రం ఈ ల ం ం .
 KBK క క, ం ఖం ల , ఆం శ
త వ అం .
 ష తం 200. ట ల ం . ం ం ం
ఎ ం స ందన .
 2014-15 ం 2016-17 సం॥ల లం .1050 ం ం ం
ల ం
 , 2017-18; 2018-19 సంబం ం న దల ల
ఆ నప ల దల .
 ం ఖం ంద, ఒ క వ యం దల . 4115/-
ఉండ , ఆం ం .428/- ఉం . రణం ం తం
ఆం షం పట న ప త ఖ .
 2022 వ 2 సంవత ల సంబం ం న ల ఆం
దల య .

SATYA IAS ACADEMY Page 37


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 గ న 5 సం॥ల , 3 సం॥ల (7 ల క ) సంవత .350 ట


న . వ సంవత రం . 350. ష తం క
జమ , న
 ఐదవ ఏ (సం॥) అస ఇవ .
 లవ ఏ (సం॥) న న .350 ఆం
ఇ ల ఆ నప ం ం ఇప ఆ ల దల య
న ం - భ
 ఆం ఆ ం ం జనర క రం 2014-15 ద 10 ల
ఏర న ఆ క 16079 . ం ం 2016- 17 క 3 సంవత ల
.3979.5 ఇ ం .
 ఆం త కల ం ఆ క మం త ఖఏ భ ం ట
. ం ఆ క ఖ రం ట గల ర .
1. ష త ం అం న వ వ య ఋణ సం॥ . . .8700
2. N.T.R. భ న క రం . 7000 .
3. త ఉ ల ం రం 43%.
4. , త సం మ వ ల రం ం .
 14వ ఆ క సంఘం రం 2015-16 ం వ స 5. సం॥ ల
అ కం ఉండటం ఐ ళ క . 22,113 ట ం ల
ం .
 ం ం క ం న ‘‘ఇప వర . 3979 దల ం.
ం నం రం ంత ర భ ం. న
ం. ఎంత తం అ ఆం తం చ ం ఒక
ర వ మ ం ం క ం ం .
 గ షం . 6300 ట వర భ మ ,
ఇంత ం ల ం ధం ద ం ఆ క ఖ మం
క ం . 2020 ల ంచ .
 (CAG) క రం ప లల లం .13,778 .

SATYA IAS ACADEMY Page 38


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 2023 ల ప రం ం బ న ష భజన
అనంతరం 10 లల లం ఏర న న .10460
ట దల ం .
 ఆ క రం న ష త ంన ఇ ద ఊరట ం .
ఆం బ - 2023-24. A.P(Recent) Budget 2023-24
 ఆం ష ఆ కమం గన ం 2023, 16 న ఈ బ
శ అ ర త, రదర క సం మ ల తమ త ల మ
క ం .
 .256,256. ట ఆం ష కబ ఆ క మం శ .
.17,036 ట క ం .
షబ సమ స పం
1 బ దన .2,79,279
వ యం .228,540
లధన వ యం .31,061
.22,316
2 ఆ క .54,587
3 Child Budget .20,200
4 Gender Responsive Budget .77,943
Child Budget..
 2021-22 సంవత రం తన నం (N.E.P) ద ,
లల సం . 18,748. ట కబ శ శ .
 2022-23 ఆ క సంవత . 16,903. ం .
 2023-24 ఆ క సంవత .20,200 ం జ ం .
Gender Responsive Budget - G.R.B
 మ ళల సమ రకత గం ఆం త ద
1. 2021-22 . 47,283 ం ం .
2. 2021-25 5 సం॥ల Action Plan on GRB క ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 39


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

3. 20 23 - 24 సంవత . .77,913 ం జ ం .
4. 2022 ష త ం 17 పథ ల మ , సం
అమ ం .
Sub-plan
 బ ం ం ల వలం ఆ వ ల
ఇతర అవస ల మ ం ట అవ శం ం ఉం ట స
నం అమ ం .
2021-22 2022-23 2023-24
S.No. Sub Plan
₹ in. cr ₹ in.cr ₹ in.cr
1 SC 13,835 18,519 20,005
2 ST 5,318 6,145 6,929
3 BC 28,238 29,143 38,605
4 Minority 3,077 3,662 4,203
 ఆ క 202 రం ష తం అ ం ‘‘ క ఆ క క
సమ ం ’’ బ అ .
 ష బ “Multi Budget” అ పవ . ఎం కం ష తం
1) ధరణ బ , 2) వ వ య బ అ ం బ ల శ ం .
 ఈరక న ద ంద ం బ ళబ శ న ద షం - క టక.
 ఆం షం ఇప (1956 – 2023) వర అత క బ
శ న మం - K. షయ .

SATYA IAS ACADEMY Page 40


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ఆం బ 2023-24

బ :
 = బ - వ యం
= 206224 - 29854 0
= . 22, 316
 2014 ం షబ ప ఉన గమ ం .
 2014-15 ం ఉమ షం 10. సం॥ ం న
ఆం భజన అనంతరం న ఎ ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 41


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

 2022-23 లం ణ కల .
2014-15 24,314
2020-21 35,540 ( ల ష ఉత 3.6%
2021-22 8610 (GSDP 1.63%)
2022-23 29107 (GSDP 1.27%)
2023-24 22,316
శ :
 శ = – లధనవ యం – అ ల ం + ఋణ

 2017-18 శ = 32372.
 2020-21 శ = 55,167 (GSDP 5.59%)
 2021-22 శ = 25,011 (GSDP 3.18%)
 2022-23 శ = 47,716 (GSDP 3.64%)
 2023-24 శ = 54,589
థ క :
 థ క = శ =వ ం .
= 54587 – 28 673.
ధ క = 25,913.
 క ం న ఋ ల ం వ ం య లధన అవస ల
న ల ‘‘ థ క ’’అం .
ం ఆ క స యం
 బ వన ల ఆ రం ప సంవత రం ం తం ఈ ం
ల ష అ వృ త నఆ కస య అం ం .అ
1. ఆ క సంఘం ం :ప బ ల , ం ,
2. ఇతర ం .
3. సహ ర
4. తర ం మ ఋ .

SATYA IAS ACADEMY Page 42


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

ం ం ం వ .
అంశం 2020-21 2021-22 2022-23
1 ఆ క సంఘం 36017 56338 53943
A ం ప ల – ల 24441 35347 38177
B ం 11576 20991 15766
2 ఇతర ం 20296 18179 31605
3 సహ ర – E.A.P 4563 4896 5500
A ం 0 0 0
B (ఋ ) 4563 4896 5500
C తర ం NA NA NA
D తర ఋ NA NA NA
i) న ( కరం) –1173 –1213 –1213
ii)ఇత 0 0 0
తం 59703 78200 89835

15. వ. ఆ క సంఘం : - 15th Finance Commission


 వ 1, 2021 న 2021- 2026 న 5 సం॥ల లప క న క
షప ర ం సమ ం .
 ం త బ ల ల ల ఈ ం ధం ర ం
i). ప బ ల ం ం -59%-
ii) ప బ ల ల - 41 %.
Note:- గతం (2019 ం ) ల 42% ఉం . 2019
జ - నర వ కరణ వలన 1% న త ం .
 ల మధ పంప ల ఆ (6) అం ల ప కన ర (weightage)
సగ నం ం .

SATYA IAS ACADEMY Page 43


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

No. ప క రం
1 ఆ య అంతరం (Income distance) 45%
2 2011 జ ప ణం(Population census-2011) 15%
3 రం (Area of the state) 15%
4 అడ –ప వరణం (Forest Cover & Environment) 10%
5 జ సంబం త ల (Demographic Devidend of 12.5%
Criteria)
6 ప బటడం గల మర ం (Tax Efforts) 2.5%
మ శ మర ం (Fiscal Efforts)

15వ ఆ క సంఘం ఆం 2021-2026 న సంబం ం ం

1 ం ప ల ం . 1, 70, 976.
2 ధ ం
i) ల ం న ం .30,497
ii) మపం ల ం .10,231
iii)పటణ, నగర లక సంసల ం .5,231
iv)ఆ గ రంగం .5,601
v) కృ ప ల ర హణ ం .6,183
3 ం
i)ఆ గ ం .877
ii) మ రహ .344
iii)ఆ క గ ం . 19
iv) య ల , యవ వస .+295
v)ఉన త ద .250
vi)వ వ యరంగ సంస రణ .4290
4 ం . 2300

SATYA IAS ACADEMY Page 44


APPSC -Group-II (Paper-II) A.P.Economy(Unit-4)

తం (1+2+3+4) = .2,34,103. .
 14వ ఆ క సంఘం ం 4.305% ఉండ 15వ ఆ క
సంఘం 4.047% త ం ం .
 , ఛ గ , జ , మధ , మ ష, జ , రం , ప మ
ం ం , ఆం , రళ, క టక, లం ణ ల
త ం ట గల ఖ రణం – 2011 జ కల ప గణ
ట .
=o0o=

SATYA IAS ACADEMY Page 45

You might also like