Aşağıda Muteber Saygın’ın hikayesini bulacaksınız ve siz de okulunda görevlisiniz ve okul sorumlu

müdür yardımcısı tarafından BEP toplantısına katılacak komisyondan biri olarak kayda alındınız ve
davet edildiniz.

Aşağıdaki senaryoyu okuduktan sonra çocuğun BEP’ini hazırlamanızı istemiyorum. Bu vaka tanıtımı
için o toplantıya hangi önerilerle giderdiniz onları öğrenmek istiyorum. Aşağıda yanıtlanması gereken
sorular var.

Soruların her biri tek cümlelik yanıtlarmış gibi ele almamanızı öneririm. Açıklayıcı olmanız
gerekmektedir. Öneri sunduysanız GEREKÇEsini de yazmanız gerekmektedir. “…. Çünkü…..” şeklinde
ilerlemeniz gerekmektedir.

Planı sadece Muteber için değil ailesi için de geliştirmemiz gerekmektedir. Bu nedenle isterseniz
başlarken Muteber için bir gelecek hayal edin, çerçeveye o hayalinizi de katın.
 Muteber Saygın 10 yaşında ve eğitim uygulama okuluna devam eden zihinsel engel tanısı
almış bir çocuktur. Ailenin 3. Çocuğu olan Muteber’in bir de küçük kardeşi bulunmaktadır. Anne
babası çalışan Muteber’e saat 3.00 dan sonra anneannesi bakmaktadır. O da kendileri ile
yaşamaktadır. Annesi fizyoterapist babası ise bir hastanede biyolog olarak çalışmaktadır. Diğer
kardeşlerinden büyük olan ikizler ortaokula gitmektedirler. Küçük ise ancak ilkokul 1’e başlamıştır.
Muteber doğduktan sonra düzenli doktor kontrolüne gitmiştir. Doktor Muteber’in sağlığının
iyi olduğunu söylemiştir. Fakat annesi sürekli olarak gelişim ile ilgili kaygıları olduğunu belirtmiştir.
Yapması gereken motor hareketlerde ve zaman içinde sosyalleşme anlamına gelecek hareketlerde
geri olduğunu söylemiştir. 1 yaş kontrolüne gittiğinde artık doktor da anne ile aynı fikirdedir.
Öncesinde hep mesleki kaygılarla abarttığını söylerken bu sefer gelişimsel sorunlara işaret etmiştir.
Henüz tutunarak dahi yürümeyen Muteber’in bırak sesler çıkarmaya başlamasını insanları tam olarak
izlemediği, sese dönmediği, kendisine yapılan sosyal girişimlere yavaş tepki verdiği, tutunarak dahi
olsa kalkamadığını görmüştür. Bunun üzerine ayrıntılı değerlendirme talebi istemiştir. Bu süreç
sonunda Muteber’24 ay civarında gelişimsel gerilik/zihinsel engel tanısı konulmuştur.
Bu süreçte anne çok yıpranmıştır. Mesleği gereği konuyu her gün iş yerinde tecrübe eden
anne hem doktor tarafından dikkate alınmaması nedeniyle acaba geç mi kaldık sorusuyla boğuşurken
sürekli neden ben dahil olmadım neden şunu aramadım gibi sorularla kendini çok yormuştur. O
süreçte dede ve anneanne devreye girmiş Muteber’in bakımında önemli rol almışlardır. Birkaç sene
sonra dedeyi kaybetseler de anneanne bakım konusunda anneye yardım etmiştir.
Büyük kardeşler küçükken Muteber ile daha fazla geçirirken Muteber’in yavaşlığı onların oyun
oynama keyfini azaltmış, gittikçe daha az onunla birlikte vakit geçirmeye başlamışlardır. Ayrıca
Muteber hakkında komşuların dedikleri, sınıfta onlara kardeşleri ile ilgili sorulan sorulardan dolayı
gittikçe Muteber yokmuş gibi davranmaya başlamışlardır. İki kardeş de okullarında başarılı, sosyal ve
iyi bilinen öğrenciler olmuşlardır. Hatta büyükler liseye geçiş sınavlarına hazırlanmaktadırlar ve
öğretmenleri onlardan büyük başarılar beklemektedirler. Bu kadar akıllı çocuklara az rastlandığını
düşünmektedirler. İlkokul 1’e başlayan ufaklık sessiz sakin bilinen bir kızdır. İkizler ve Muteber’den
sonra bu kız çok sakin kalmaktadır. Anneannesi ve annesi ile vakit geçirmeyi seven ufaklık okumayı
öğrenmiş, kendi kendine kitaplar okuyan bir kızdır. Fazla bebek ya da belli tür oyuncaklarla oynayayım
derdi yoktur. Kitaplar daha çok ilgisini çekiyor gibidir. Hatta anneanne komşuların kızları ile evcilik
falan oynasın isterken o anneannesinin yanında kalıp hikayeler anlatmasını istemektedir. Baba ise
hastanede laboratuvarda vardiya sistemi ile çalışmaktadır. Bazı geceler hatta 24 saat hastanede
kalmakta sonra gelip 2 gün evde kalmaktadır. Evin alışveriş ve benzeri işlerini halletmekte fakat bir
türlü çocukların gereksinimlerine odaklanamamaktadır.
Muteber 3 yaşına geldiğinde gelişimsel anlamda yaşadıklarından dolayı özel eğitim ihtiyacı
olduğuna karar vermişlerdir. Fiziksel gelişimi ile ilgili olarak annesi evde akşamları destekleyici bazı
şeyleri yapmaktadır. Fakat öğrenme süreçleri için kendini yetersiz hissetmiştir. O nedenle tanıdığı bir
özel eğitimci ile görüşmüş bir kurum adı öğrenmiştir. Evlerine de yakın olan bu kuruma dede ile
anneanne götürmüştür. Devletin desteği ile toplam 12 saatlik hizmet almıştır. Kurum hepsini bireysel
göstermiş, Muteber’de yıllarca farklı öğretmenlerden eğitim almıştır. Bunların bir kısmı özel eğitim bir
kısmı başka branş kökenli öğretmenler olmuştur. Bazı öğretmenler Muteber ile çok iyi anlaşmış
bazıları ise bir türlü etkili bir performans ortaya koyamamıştır.
Muteber 3-4 yaş arasında kelimeler geliştirmiş, kendisini ifade etmek için isteme kelimeleri
kullanmaya başlamıştır. Ver, bana, benim, su, mama, anne gibi kelimeler gelmiştir. Bunları 6 yaşına
geldiğinde 2 kelimeli cümleler haline döndürmüştür. Sarsak bir görüntüye sahip olan Muteber etrafta
dolaşırken ufak tefek olması nedeniyle de değişik bir görüntü sergilemektedir. İnsanlara karşı kısa
sürede sıcak bir bağ kuran Muteber’in yürürken etraftakilere gülümsemesini görmek hiç şaşırtıcı
olmamaktadır. Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nden alınan yerleştirme kararı ile özel eğitim ve
uygulama okuluna gitmesine karar verilmiştir.
An itibariyle geçen sene tuvalet sorununu çözdüğü için kendi tuvaletini yapabilen fakat öz
bakım becerilerinde hala destek ihtiyacı olan Muteber’in okul içinde denilen yere kendi başına gittiği
bilinmektedir. Öğretmeni müdür odasına bir şey gideceği zaman Muteber’e vermektedir. Yavaş da
olsa gidip gelen çocuğun sınıfa girerken ki gülen yüzünü görmek güzel olmaktadır. Okuldaki diğer
öğretmenler de kendisini tanımakta ona laf atmadan geçmemektedirler. Herkese sevimli biçimde
gülümsemesi onun cazibesini hep yukarıda tutmuştur. Okuldaki yetişkinlerin yanında dikilmeyi, onlar
konuşurken onlara bakmayı sevmektedir. Arkadaşlarının oyunlarına katılmakta zorluk çekmekte, top
ve benzeri nesneleri takip ederken düşecek diye korkmaktadır. O nedenle sınıfta otururken ya da bir
yetişkinin yanında dikilirken Muteber’i bulabilirsiniz.
Akademik becerilerden basit sayma, harflari yönlerine uygun biçimde aralıklı noktalarla
birleştirme, basit örüntüleri çözme, temel kavramları (renk ve geomterik şekiller gibi) oyunlarda etkili
biçimde kullanma durumlarını görürsünüz. Bir hikaye okunup hikayeye dair sorular sorulduğunda
parmağıyla işaret edip heyecanlı biçimde sözlü olarak anlatmaya çalışmaktadır. Fakat dedikleri
anlaşılmamaktadır. Suluboya ve benzeri etkinliklerde kavraması zayıf olduğu için fırça ve kalemi ince
detaylar için kullanmakta zorluk çekmekte, bulaştırılmış boyamalar görülebilmektedir. Arkadaşları ile
oynadığı oyunlarda masada kalma, bir nesne üzerinden birlikte oyunu tamamlama gibi şeyleri tercih
etmektedir. Hayali oyunlar konusunda yeni bir şey önermekte veya sunulan hayale katılmakta, onu
üretmekte zorluk çekmektedir.
Ad Soyad:
Engel/Yetersizlik:
Dikkat Edilmesi Gereken Ek Durumlar:
Performans Notları:
Aileye dair Notlar:

Muteber için Öncelikleriniz:

Muteber için Önerdiğiniz Amaçlar:
Muteber için Destek Hizmet Önerileriniz:

Aileye dair önerileriniz:

Aileye hizmet önerileriniz:
Aile Eğitim Önerileriniz:
Aileye dair Amaçlarınız: