1 Mangan (Mn)

2 Mangan w układzie okresowym

3 Mangan: Grupa - VII B manganowce Okres - 4 Liczba atomowa - 25
Liczba masowa
Liczba elektronów - 25
Liczba neutronów - 30
Liczba protonów - 25

4 Mangan jest srebrzystoszarym metalem z różowym odcieniem

Mangan jest srebrzystoszarym metalem z różowym odcieniem. Jest twardy i kruchy. W
przyrodzie występuje w postaci tylko jednego izotopu. Jest dość aktywny chemicznie.

5 Budowa manganu Konfiguracja elektronowa manganu

[25Mn]: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d5
Mangan ma 7 elektronów walencyjnych.
Mangan występuje w związkach chemicznych na stopniach utlenienia od +II do +VII.

6 brunatny tlenek manganu (IV) intensywnie fioletowe aniony

bezbarwne
kationy Mn2+
zielone aniony MnO42-
brunatny tlenek manganu (IV)
MnO2
intensywnie fioletowe aniony
MnO4-
+II
+IV
+VI
+VII
stopień utlenienia

7 Właściwości chemiczne:
Mangan jest metalem średnio aktywnym chemicznie w temperaturze pokojowej. Łatwo
reaguje z siarką, węglem i azotem - w atmosferze którego zapala się po ogrzaniu do
temperatury 1500 K dając azotek Mn3N2. Z powietrzem w temperaturze pokojowej nie
reaguje. Rozdrobniony utlenia się łatwo. Łatwo rozpuszcza się w kwasach
nieutleniających z wydzieleniem wodoru. Bardzo silnie rozdrobniony może rozkładać
wodę. Tlenek manganu (IV) MnO2 wykazuje charakter amfoteryczny.

8 Związki Manganu:
10 Ale ich właściwości utleniające zależą od odczynu roztworu!!!
Związki manganu występującego na +VII stopniu utlenienia są silnymi utleniaczami.
Ale ich właściwości utleniające zależą od odczynu roztworu!!!
rozcieńczony roztwór manganianu (VII) potasu KMnO4

11 Redukcja anionu MnO4- w środowisku kwaśnym

roztwór kwasu siarkowego (VI)
roztwór manganianu (VII) potasu
reduktor – roztwór siarczanu (IV) potasu

12 W obecności reduktora jony MnO4- ulegają redukcji w środowisku kwaśnym aż o pięć

stopni utlenienia.
Roztwór zakwaszonego reduktora (K2SO3) odbarwia aniony manganianowe (VII), gdyż
powstają bezbarwne kationy manganu (II)

13 Bezbarwny roztwór po redukcji KMnO4 w środowisku kwaśnym.

14 Redukcja anionu MnO4- w środowisku obojętnym.
Roztwór manganianu (VII) potasu.
Reduktor – roztwór siarczanu (IV) potasu.
15 W obecności reduktora jony MnO4- ulegają redukcji w środowisku obojętnym o trzy
stopnie utlenienia.
Rozcieńczony wodą roztwór reduktora (K2SO3) reaguje z anionami manganianowymi(VII).
Roztwór staje się brunatny, po chwili wytrąca się brunatny osad MnO2.

16 Nazwa zwyczajowa MnO2 to braunsztyn.

Brunatny osad tlenku manganu (IV) MnO2 powstały po redukcji KMnO4 w środowisku
obojętnym.
Nazwa zwyczajowa MnO2 to braunsztyn.

17 Redukcja anionu MnO4- w środowisku zasadowym.

roztwór zasady (np:sodowej, potasowej)
reduktor – roztwór siarczanu (IV) potasu
roztwór manganianu (VII) potasu

18 W obecności reduktora jony MnO4- ulegają redukcji w środowisku zasadowym do

jonów MnO42-
Zalkalizowany roztwór reduktora (K2SO3) reaguje z anionami manganianowymi(VII).
Roztwór staje się zielony, ale barwa po pewnym czasie się zmienia.

19 Zielony kolor roztwór zawdzięcza powstałym nietrwałym jonom manganianowym (VI)

MnO42-.
20 Mn2+ MnO42- MnO4- MnO2 reduktor, środowisko kwaśne
reduktor, środowisko zasadowe
reduktor, środowisko obojętne
MnO2

21 Znaczenie manganu dla organizmu

Mangan jest mikroelementem niezbędnym do funkcjonowania enzymów biorących udział w
tworzeniu tkanki kostnej i tkanki łącznej oraz uczestniczących w regulacji
glukoneogenezy. Aktywnie wpływa na biosyntezę cholesterolu, metabolizm insuliny
oraz inne rodzaje przemiany materii.

22 Znaczenie manganu dla organizmu cd.

W większości przypadków mangan nie jest strukturalnym składnikiem enzymów, ale
wpływa na ich aktywność katalityczną. Szczególne znaczenie posiada mangan w
podtrzymaniu czynności gruczołów płciowych, narządu ruchu, układu nerwowego i
immunologicznego. Mikroelement ten jest niezbędny w profilaktyce rozwoju cukrzycy,
patologii tarczycy i niewydolności tętnic wieńcowych serca.

23 Występowanie:
Mangan jest najbardziej, po żelazie, rozpowszechnionym pierwiastkiem ciężkim. Nie
występuje w postaci wolnego pierwiastka poza meteorytami i tzw. konkrecjami
manganowo-żelazowymi spotykanymi na dnie oceanów. Konkrecje te będą prawdopodobnym
źródłem manganu i innych metali w przyszłości. Zawartość w skorupie ziemskiej -
0,085% wag.

24 Przygotował: Marcin Kowalczyk 2g

25 Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mangan