YT

ÇAĞRIŞIMLI

SORU
BANKASI

TYT
2. FASİKÜL
ÇAĞRIŞIMLI

TÜRKÇE

ÇES
www.cagrisimyayinlari.com.tr

Yazar
Komisyon

Kapak Tasarım
Enes Çınar

Dizgi
Çağrışım Dizgi Tasarım

Baskı
Bizim Matbaa Baskı Hizmetleri
San. Tic. Aş.
Yeşilce Mah. Aytekin Sok. No:38
Kağıthane / İstanbul
Tel: 0212 280 2850
Fax: 0212 280 38 60
www.bizimmatbaa.com.tr
Sertifika No: 44722

Bu kitabın tamamının ya da bir

kısmının elektronik, mekanik,
fotokopi ya da herhangi bir
kayıt sistemiyle çoğaltılması,
yayımlanması ve depolanması
yasaktır. Bu kitabın tüm yayın
hakları Bizim Matbaa Baskı
Hizmetleri San. Tic. Aş.'ye aittir.
ÖN SÖZ

Sevgili Öğrenciler,
Bu yıl, ömür boyunca yapacağınız mesleğinizi seçim aşamasındasınız. Bu doğrultuda en iyi üniversiteleri ve bölümleri
kazanmak hepinizin amacı. Bu amaca ulaşmak için yoğun bir çaba içinde olacaksınız.
Adayların milyonla ifade edildiği sınavlara hazırlanırken gösterdiğiniz çaba ile birlikte, çalışacağınız kaynakları belirler-
ken seçici davranmalısınız.
ÇAĞRIŞIM YAYINLARI olarak müfredat ve sınav sistemindeki değişiklikleri yakından izliyor ve kaynaklarımızı buna gö-
re hazırlıyoruz. Yayınlarımız, sizler için alanında uzman öğretmenlerimiz tarafından uzun ve yoğun çalışmalar sonucu
üretilmiştir.
Çağrışımlı Soru Bankası kitaplarımız, öğrenmeyi kolaylaştırmak için, Çağrışımlı Eğitim Sistemi (ÇES) ile hazırlanmıştır.
Bu sistemde konular; kısa ve öz anlatım, çözümlü sorular ve testlerle pekiştirilmiştir.

Çağrışımlı Eğitim Sistemi ile hazırlanan kitaplarımızın içeriği şöyledir:

Konu Anlatımı: Kısa ve öz anlatımlardan oluşmaktadır. Üniteler, anlamayı kolaylaştırmak için kısa bölümlere ayrılmıştır.
Çağrışımlı Bölüm Testleri: Konuyu kavratmak amacı ile çözümlü sorulardan oluşmuştur. Ayrıntılı soru çözümleriyle konu-
nun kolayca pekiştirilmesi amaçlanmıştır.
Bölüm Testleri: Ünitenin bölümlere ayrılmasıyla oluşan konu özetlerinden sonra, konunun iyice kavratılması için hazırla-
nan sorulardan oluşmuştur.
Pekiştirme Testleri: Bu testin amacı birkaç konunun bir arada pekiştirilmesidir. Özellikle YKS deki karma soruların çözü-
lebilmesi için güzel bir ön hazırlık çalışması olacaktır.
Sınavlara Hazırlık Testleri: Üniversite sınavlarında çıkabilecek nitelikteki sorulardan oluşur. Bu soruları özümseyerek çö-
zen adaylarımız sınavlarda zorluk çekmeyecektir.
Ünite Değerlendirme Testleri: Ünitenin sonunda, o üniteyi kapsayan ve bilgileri kontrol etmeyi amaçlayan testlerdir.
Çıkmış Sorular: Ünitelerin sonunda, ÖSYM'nin yaptığı sınavlarda çıkmış sorulardan oluşan testlerdir.
Fasikül Değerlendirme Testleri: Fasikül içeriğindeki tüm üniteleri kapsayan testlerdir.
Karekod uygulamasıyla çözümlere istediğiniz zaman ulaşabilir, optik okuma ile de testlerdeki doğru ve yanlışlarınızı
değerlendirebilirsiniz.
Bizler, Çağrışımlı Eğitim Sistemi (ÇES) ile sizleri bu zorlu sınava en iyi şekilde hazırlamak için yola çıktık. Bütün çaba-
mız, hazırladığımız yeni ve nitelikli eserlerle gerçek sınavlarda çıkan soruları çağrışım yöntemiyle kolayca çözmenizi sağ-
lamaktır.

Başarınız, sizi ve yakınlarınızı olduğu kadar bizleri de mutlu edecektir.

Sizlere ömür boyu sağlık, mutluluk ve başarı diliyoruz.
Çağrışım Yayınları
İÇİNDEKİLER

3. ÜNİTE Paragraf ............................................................................................. 05

Paragrafta Anlam ................................................................................... 06
Paragraf Tamamlama ............................................................................ 26
Paragrafta Düşünce Akışını Bozan Cümle ................................ 42
Parçayı İkiye Bölme ............................................................................. 48
Paragrafa Cümle Yerleştirme .............................................................. 52
Paragrafta Cümle Sıralama ................................................................. 56
Parçada Soruya Karşılık Bulma ....................................................... 62
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce ............................................... 70
Paragrafta Yardımcı Düşünce ........................................................... 90
Paragrafta Çoklu Sorular .................................................................. 124
3. Ünite
• Paragrafta Anlam
• Paragraf Tamamlama
• Paragrafta Düşünce Akışını
Bozan Cümle
• Parçayı İkiye Bölme
• Paragrafa Cümle Yerleştirme
Paragraf
• Paragrafta Cümle Sıralama
• Parçada Soruya Karşılık Bulma
• Paragrafta Konu ve Ana Dü-
şünce
• Paragrafta Yardımcı Düşünce
• Paragrafta Çoklu Sorular

Öğretmenin Yorumu
.
Paragraf, YKS’de en çok soru gelen konudur.
. Paragraf konusuyla ilgili olarak YKS’de 20 ila 25 soru
gelmektedir.
. Bu konuyla ilgili çok fazla soru çözülmeli, yanlış yapılan
sorulardan sonra ilgili konu tekrar edilmelidir.
 1. Bölüm
Ünite 3
PARAGRAFTA ANLAM
Önceki konularımızda sözcüğün ve cümlenin anlam özel-
likleri üzerinde durmuştuk. Cümleler nasıl ki sözcükler-
den meydana geliyorsa paragraflar da cümlelerden oluş-
maktadır. Bu durumda bir yazar, yazısının içeriğine gö-
re kuracağı cümleleri belli bir teknik içerisinde okuyucu-
ya sunmak zorundadır.
PARAGRAFTA ANLATIM TEKNİKLERİ
Bu anlatım teknikleri dört ana başlık altında toplanır.
1. Açıklama Tekniği
Bu anlatım tekniğinde izlenen amaç, nesnel ve yalın bir
dil kullanarak okuyucuyu bigilendirmek ya da bilgisini ar-
tırmaktır.
2. Tartışma Tekniği
Bu anlatım tekniğinde amaç, bir düşünce ortaya koya-
rak onun başka düşüncelerden daha iyi, güzel ve doğ-
ru olduğunu kanıtlamaya çalışmaktır.
3. Öyküleme Tekniği
Bir olayı belli bir düzen içinde anlatmaya öyküleme de-
nir. Bu anlatım tekniğinde olaylar oluş sırasına göre ve-
rilmeye çalışılır ve deyim yerindeyse okurun gözü önün-
de yaşamdan kısa bir kesit canlandırılır.
4. Betimleme Tekniği
Bir varlık ya da mekânı (yeri), fizikî veya ruhsal yönleri
ile anlatmaya betimleme denmektedir. Bu teknikte, be-
timlenecek varlık veya yerin ayırt edici nitelikleri ön pla-
na çıkarılır. Kelimelerle okurun zihninde bir tablonun be-
lirmesi amaçlanır.
6
Paragrafta Anlam
Paragraf
L Uyarı: Bir anlatıda başlıca üç öge bulun-
maktadır: bunlar kişi, mekân ve olaydır. Öy-
küleme tekniğinde olay, betimleme tekni-
ğinde ise kişi ve mekân öne çıkarılır. Öykü-
lemede olaylar, geçmiş zaman kipiyle (-miş,
-di) verilirken betimlemede kişi ve mekân,
sıfatlarla süslenerek sunulur.
DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI
Her yazar, yazısına uygun anlatım tekniğini belirledik-
ten sonra yazısında vermek istediği duygu ve düşünce-
yi etkili kılmak için bir dizi yola başvurur. Bunlara düşün-
ceyi geliştirme yolları denmektedir. Bu soru tipinde iki
tür soru öbeği karşımıza çıkar.
“Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi yok-
tur?”
“Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?”
“Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisine baş-
vurulmamıştır?”
Bu soruları kısa sürede ve doğru cevaplamak için seçe-
neklerde karşımıza çıkan kavramları ve ifadeleri bilme-
miz gerekmektedir. Son yıllardaki tüm soruları taradığı-
mızda karşımıza şu kavram ve ifadeler çıkmaktadır:
Yineleme / Sessel Yineleme
Bir sözcüğün tekrar edilmesine yineleme, son eki aynı
olan sözcüklerin arka arkaya tekrar edilmesine sessel
yineleme denir.
Kış mevsimi yavaş yavaş yaklaşıyor. (İkileme)
Evini, arabasını, arsasını sattı. (Sessel yineleme)
L Uyarı: Bütün ikilemeler, farklı sözcüklerden
oluşsa da yineleme sayılmaktadır. Örneğin
uzun uzun ikilemesi nasıl bir yineleme sa-
yılıyorsa doğru dürüst, saçma sapan ikile-
meleri de yineleme kabul edilmektedir.
Ünite 3 Paragraf

Devrik Cümle / Eksiltili Cümle / Sözde Soru Cümlesi Nitelendirme

Bir cümlede yüklem sonda değilse o cümleye devrik Herhangi bir şeyin rengi, durumu veya şekli hakkında
cümle, cümlede yüklem yoksa ona eksiltili cümle, eğer bilgi vermeye denir.
cümle soru biçiminde olmasına rağmen soru anlamı ta- Şu gördüğün yeşil ovadaki tuğlalı, şirin ev bizim.
şımıyorsa ona da sözde soru cümlesi denir.
renk şekil durum
Yeşil pencerenden bir gül at bana. (Devrik)
Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü… (Eksiltili)
Sen kendini ne zannediyorsun. (Sözde soru)

Örnekleme / Örnek Verme / Örnek Sıralama

Bir düşünce veya duygunun somut olarak algılanabil-

L Uyarı: Seçeneklerde karşımıza çıkan bir
kavram da “değişik cümle türü” ifadesidir.
Cümleler tür bakımından temelde ikiye ay-
rılır: İsim ve fiil cümlesi. Bu durumu, yükle-
min isim mi fiil mi olduğunu tespit ederek
kolayca saptayabiliriz.
mesi için ortak özelliği olan şeyleri ardı ardına sıralama-
ya denir.
En sevdiğim yazınsal türler roman, öykü, şiir ve dene-
medir.
Deneme türünde birçok yazar yetişmiştir: Ahmet Haşim,
Nurullah Ataç, Sabahattin Eyuboğlu bunlardan sadece
birkaçıdır.

Tanıklıklardan Yararlanma / Tanık Gösterme

Yazarın düşüncelerini etkili ve inandırıcı kılmak için ala-

nında yetkin olan birisinin sözünü alıntılamasıdır.
Bana sürekli sanatçılarımızın neden yurt dışına gittiği
soruluyor, ben de onlara Balzac’ın şu sözünü hatırlatı- I. Kişili ve III. Kişili Anlatım Kullanma
yorum: “Bilim ve sanat, takdir edilmediği yerden göç Bilindiği gibi ben ve biz I. kişi; o ve onlar III. kişi zamir-
eder.” leridir. Cümlenin yüklemi bu kişi zamirlerine göre çekim-
lenirse I. ve III. kişili anlatım ortaya çıkmış olur.
Ders çalıştı-m / Ders çalıştı-k (I. kişili anlatım)
Alıntı / Alıntılama
Ders çalıştı / Ders çalıştı-lar (III. kişili anlatım)
Bir kişiye, özellikle de sanatçı ve düşünürlere ait sözle-
ri parça içinde aktarmaya denir.
Şu edebî görüş Ahmet Haşim’e aittir: “Sanat şahsî ve
muhteremdir.” Birden Fazla Duyguya Seslenme

Parçada farklı duyu organlarıyla algılanabilen ayrıntıla-

ra yer vermektir.
L Uyarı: Alıntı ile tanık göstermenin ikisinde “Kuşların sesi evin içine dolunca herkesin yüzünde te-
de başkasına ait bir söz aktarılmaktadır. bessümler belirdi.” cümlesini kuran bir kişi, kuşların se-
Aralarındaki temel fark, alıntılamada söz ak- sini duymuş, yüzlerin güldüğünü görmüş demektir.
tarılırken bir amaç güdülmezken tanık gös-
termede bu söz kendi görüşünü destekle-
mek için aktarılır.

Sayıp Dökme

Bir konu, durum, olay, mekân veya kişi hakkında ayrın-

tılı bilgi vermeye denir.

7
 ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. Sabahattin Kudret Aksal, şairliği ve oyun yazarlığı
yanında çağdaş öykücülüğümüzün önemli bir ye-
rinde duruyor. Her yazdığında belli bir dil ve üslup
kalitesini titizlikle korumayı bilmiş alçakgönüllü bir
öykü ustası o. Ustalığı, öykülerini topladığı iki ki-
tabının önemli ödüller almasıyla da belgelenmiş
durumda. Örneğin, "Gazoz Ağacı" 1955 Sait Fa-
ik Hikâye Armağanı'nı, "Yaralı Hayvan" ise 1957
Türk Dil Kurumu Sanat Armağanı'nı kazanmıştır.
Gazoz Ağacı adlı yapıtında, 1940'ta Küllük dergi-
sinde çıkan ilk öyküsünden son yazdığına kadar,
öykü alanındaki bütün verimleri bulunmaktadır.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Tanımlama yapılmıştır.
B) Açıklamaya başvurulmuştur.
C) Örneklemeden yararlanılmıştır.
D) Anlatıma yorumlar katılmıştır.
E) Saptamaya yer verilmiştir.
Çözüm:
Parçada geçen “Gazoz Ağacı adlı yapıtında,
1940'ta Küllük dergisinde çıkan ilk öyküsünden
son yazdığına kadar, öykü alanındaki bütün ve-
rimleri bulunmaktadır.” cümlesinden B seçene-
ğine varılabilirken “Örneğin, ‘Gazoz Ağacı’ 1955
Sait Faik Hikâye Armağanı'nı, ‘Yaralı Hayvan’
ise 1957 Türk Dil Kurumu sanat armağanı'nı ka-
zanmıştır.” cümlesinden de C seçeneğine varıla-
bilmektedir. Yine parçada geçen “önemli bir ye-
rinde duruyor”, “alçakgönüllü bir öykü ustası”
ifadelerinden D seçeneğine; “Sabahattin Kudret
Aksal, şairliği ve oyun yazarlığı yanında, çağ-
daş öykücülüğümüzün önemli bir yerinde du-
ruyor.” yargısından da E seçeneğine varmak müm-
kündür. Ancak parçanın hiçbir yerinde “tanım” ya-
pılmadığı için “tanımlama”dan söz edilemez. Bu
nedenle cevap seçeneği A’dır.
Cevap A
8
2. Yusuf Atılgan, roman ve öykülerinde unutulmaz
karakterler ve edebi bir tarz yarattı. Türk romancı-
lığında modern anlatımın en iyi örneklerini verdi.
Hayata hep "karşı" kıyıdan baktı. Yapıtlarında psi-
kolojik yabancılaşma ve yalnızlık temalarını usta-
lıkla işledi ve kendisine, fanatik bir okur kitlesi oluş-
turdu. 9 Ekim 1989'da, üzerinde çalıştığı “Canis-
tan” adlı romanını bitiremeden geçirdiği bir kalp kri-
zi sonunda Moda'daki evinde öldü. Oldukça başa-
rılı bir edebî yaşam süren Yusuf Atılgan, 1955'te
Tercüman gazetesinin öykü yarışmasında "Evde-
ki" öyküsüyle birinci, "Kümesin Ötesi" adlı öykü-
süyle dokuzuncu oldu. İlk romanı “Aylak Adam”
1957-1958 Yunus Nadi Armağanı'nda ikincilik ödü-
lünü aldı ve kitap 1959 yılında Varlık Yayınları ara-
sından çıkarak -deyim yerindeyse- yazarını çok se-
vindirdi.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Öznel anlatım
B) Benzetme
C) Kişileştirme
D) Karşılaştırma
E) Öyküleme
Çözüm:
Parçada geçen “unutulmaz karakterler ve ede-
bi bir tarz yarattı.” ustalıkla işledi” gibi ifadeler-
den A seçeneğine, “kitap 1959 yılında Varlık Ya-
yınları arasından çıkarak -deyim yerindeyse-
yazarını çok sevindirdi.” İfadesinden C seçene-
ğine, “Türk romancılığında modern anlatımın
en iyi örneklerini verdi.” yargısından D seçene-
ğine ve “geçirdiği bir kalp krizi sonunda Mo-
da'daki evinde öldü”, “ikincilik ödülünü aldı”
ifadelerinden de E seçeneğine varılmaktadır. An-
cak parçanın hiçbir yerinde benzetme yapılmadı-
ğı için cevap seçeneği B’dir.
Cevap B
Ünite 3
3. Serüven romanları; günlük hayatta gerçekleşmesi
zor olan, şaşırtıcı, gizemli olayları sürükleyici bir
dille anlatan romanlardır. Bu romanlarda geçen
olaylar, hemen her şey demektir. Kahramanlar olay
ekseninde sürekli hareket halindedir. Yazar, oku-
yucunun merakını hep zirvede tutar. Bunun için
olaylar, keşfedilmemiş ülkelerde geçer veya ha-
yali, olağan dışı unsurlar taşır. Bu tür romanlarda
beklenmedik çatışmalar içinde okuyucunun dikka-
ti uyanık tutulmaya çalışılır.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Açıklayıcı bir anlatım yolu izlenmiştir.
B) Düşünce örnekleme yoluyla somutlaştırılmış-
tır.
C) Tanımlamaya başvurulmuştur.
D) Dil, göndergesel işlevde kullanılmıştır.
E) Bir yargının nedeni belirtilmiştir.
Çözüm:
Bu paragraf öğretici metinden alınmıştır. Serüven
romanlarıyla ilgili tanım ve açıklama yapılmıştır.
Bilgilendirme paragrafı olduğu için dil göndergesel
işlevde kullanılmıştır. “Bunun için” ile başlayan cüm-
le de neden belirten cümledir. Fakat B seçeneğin-
deki verilen “düşünceyi örneklerle somutlaştırma”
durumu söz konusu değildir.
Cevap B
Paragraf
4. Sonbahar sabahının bu kapanık ve serin günün-
de bahçenin bütün ağaçları durgun ve karanlık...
Havuzların suları bulutlu gökyüzünün yansımala-
rıyla kirli bir katran renginde... Neşesiz fıskiyeler
havada tutunamıyor. Derinden derine, perişan kuş
feryatları, bir tempoda hayvan bağırmaları duyulu-
yor. İnsan daha kapıdan girerken bir gurbet ve ıs-
tırap bahçesinin eşiğine ayak bastığını anlatıyor.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Betimlemeden yararlanılmıştır.
B) Eksiltili cümleler kullanılmıştır.
C) Niteleyici sözcükler bulunmaktadır.
D) Kişileştirmelere yer verilmiştir.
E) Devrik cümleler kullanılmıştır.
Çözüm:
Yazar, bu parçada gördüklerini kelimelerle resmet-
tiği için betimlemeden yararlanmıştır. Üç noktayla
belirtilen yerler eksiltili cümledir. Varlıkların özel-
liklerini anlattığı için niteleyici sözcükler de vardır.
Fıskiyelerin neşesizliği kişileştirme sanatını verir.
Fakat paragrafta yüklemi sonda olmayan (devrik)
cümle yoktur.
Cevap E
9
 BÖLÜM TESTİ - 1
1. Şehir hayatında insanların birbirlerine karşı tavır-
ları ya da bir olay karşısındaki tavırları son dere-
ce farklıdır. Ölen bir kişinin cenazesi çoğu zaman
bizden değilse göremeyiz. Yani bir yangını sön-
dürmek yerine seyirci kalmayı tercih ederiz. Has-
tanede yatan ya da muayene olan bir yakınımız
değilse hiç önemsemeyiz bile.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi ağır bas-
maktadır?
A) Öyküleme B) Tartışma C) Açıklama
D) Örnekleme E) Betimleme
2. Aşağıdaki merdiveni henüz ateş sarmamıştı. Sa-
de bir duman kokusu boğuyor, insanlar haykırarak
merdivenin üst başına doğru koşuyordu. Selamlık
tarafındaki koridor ateş içindeydi. Ta uzaktan vü-
cudumuzu yakıyordu. Süreyya’nın odası köşede
duman içinde kaybolmuştu. Arka odadan bir inilti
işitildi. Fakat ses korkunç bir çatırtı ile boğuldu.
Bu parçada aşağıdaki duyulardan hangisi yok-
tur?
A) Tatma B) İşitme C) Koklama
D) Görme E) Dokunma
3. Ben, o şehirde taşların dilini öğrendim. O dilin ya-
nında gökyüzünün yakınlığını, uçsuzluğunu, erken
söken şafağı, donukları, yalnızlıkları… Dışarıda
uyurduk kısa ve sıcak yaz gecelerinde. Uykuya da-
larken parmaklarımız yıldızlarda kalırdı. Bir daha
o parlaklıkta yıldız görmedim. O yıldızların bize gü-
lümseyişini, iyi uykular deyişini bir daha hiç yaşa-
madım. Belleğimin bir odasında benzersiz anılar
olarak kaldı orada yaşadıklarım.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Sözcükler arası sessel yinelemeler kurulmuş-
tur.
B) Farklı duyularla algılanabilen ayrıntılara yer ve-
rilmiştir.
C) Öyküleme tekniğinden yararlanılmıştır.
D) İnsana özgü nitelikler doğaya aktarılmıştır.
E) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
10
4. “Tarihçi görüş ve bazı sanatçılar, dünyayı yeni baş-
tan kurmak istiyorlar ama sanatçı yaratılışı gereği
sınırlarını bilir, öteki bilmez. Onun için de tarihçi
görüşün sonu zorbalık, sanatçının tutkusu ise öz-
gürlüktür. Bugün özgürlük için savaşanların hepsi
eninde sonunda güzellik için savaşıyorlar.”
Bu paragrafta düşünceyi geliştirme yollarından
hangisine başvurulmuştur?
A) Örnekleme B) Soyutlama C) Karşılaştırma
D) Tanımlama E) Açıklama
5. Ben o zamanlar lise bir öğrencisiydim. Saçlarım
kirpi gibi dik duruyor, ne yana ne geriye taranıyor-
du. Babam “İnatsın, inat; inatçı adamın saçı yat-
maz. Dedene çekmişsin besbelli keşke annene
çekseydin.” derdi. Annemin lepiska gibi yumuşa-
cık saçları vardı. En çok o mavi gözlerini özlüyo-
rum.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Öyküleme B) Kanıtlama C) Açıklama
D) Örnekleme E) Betimleme
6. Bütün gün, yıl boyu sarı ve yeşilin binbir tonuyla
yüzümüze gülümseyen ağacın altında, küçük kar-
deşimi bekledim. Okuldan çıkar çıkmaz, sanırım
okula yeni başlamış olmanın verdiği heyecandan
olacak, bana doğru hızla koşarak boynuma sarıl-
dı ve defterini açarak “Bak abi babamı çizdim, her
ne kadar onu hiç görmesem de çizdim.” dedi. O
an gözüm yaşlarla doldu.
Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.
B) Yer yer betimlemelere yer verilmiştir.
C) Doğrudan anlatıma yer verilmiştir.
D) Olay bir devinim içerisinde anlatılmıştır.
E) Olay üçüncü kişinin ağzından anlatılmıştır.
Ünite 3
7. Nicelik yönünden çok şiir yazıldı, yazılıyor ama
bunların niteliklerine gelince, aksayan bir şey ol-
duğu apaçık. Çoğunlukla, kısa süre sonra unutu-
lacak olan şiirler yayımlanıyor bugün. Ama ilk ace-
milik döneminin izlerini, yanlışlarını taşımayan, bel-
li bir teknik sınavı hiç kuşkusuz geçebilecek şiirler
de yok değil. Biçimsel yönden işlenmiş; her dize-
si, her sözcüğü üzerinde titizlikle durulmuş bu şi-
irlerin sayısının bir an önce artmasını arzu ediyo-
ruz.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak için aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Tartışma tekniği ağır basmaktadır.
B) İkilemelere başvurulmuştur.
C) Anlatıma duygular katılmıştır.
D) Farklı cümle türleri vardır.
E) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir.
8. Gözünde maskesi, elinde feneri, sırtında çuvalı ka-
lın bir kitabın kapısını kurcalayıp duruyordu. So-
nunda maymuncuk kapının dilini çözdü ve maske-
li adam, dili çözülen biçare izin vermeden, parmak-
larının ucuna basa basa yürümeye başladı sayfa-
ların arasında. Üzerinde ayak izlerini bıraktığı söz-
cüklerden birine takılıp düşerim korkusuyla feneri
ileri geri hareket ettiriyordu.
Bu parçanın anlatımında özellikle aşağıdakiler-
den hangisine başvurulmuştur?
A) Öyküleme B) Tartışma C) Açıklama
D) Karşılaştırma E) Betimleme
9. Balıkçılıkla ilgili konuştuğum birçok insan, “Şu ba-
lıkçılar da kolay yoldan para kazanmayı iyi biliyor.”
gibi şeyler söyledi bana. Gecenin bir yarısı ağları
denize sermek, hiç uyumadan sabaha karşı bu ağ-
ları toplayıp balıkları kasalara yerleştirerek balık
pazarına götürüp satmak herkesin yapabileceği bir
iş değildir. Hatırlatırım bu arkadaşlara!
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Tanık gösterme B) Açıklama C) Örnekleme
D) Tartışma E) Betimleme
Paragraf
1644
10. Osmanlı-Almanya Savaşı 1593’ten beri devam edi-
yordu. Müstakbel imparator Arşidük Ferdinand, bir
sürpriz kış taarruzuyla Kanije Kalesi’ni almak üze-
re 100 bin asker ve 47 ağır topla harekete geçti.
Ordusunda Almanlardan başka İtalyan, İspanyol,
Maltız ve Fransız birlikleriyle papalık birlikleri de
vardı. Bu kuvvetlere karşı Kanije Beylerbeyi Tiryâ-
ki Hasan Paşa, 9 bin asker ve 100 küçük kale to-
puyla karşı koyacaktı.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisinin söylenmesi doğru olmaz?
A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Anlatıma duygular katılmamıştır.
D) Öyküleyici anlatım yeğlenmiştir.
E) Eksiltili cümleye yer verilmiştir.
11. On yıl önce bir bahar akşamıydı. Bir başkadır bizim
oraların bahar akşamları. Yaz akşamları böyle değil-
dir, yapış yapış bir sıcak bırakmaz yakanı. Bunalır,
eriyip toprağa karışacağını sanırsın. Pamuk işçileri
serin olsun diye geceleri inerler tarlalara. Yine de sı-
cak, kanlarını çeker, kurumuş bir dala çevirir onları.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
si ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Tartışma C) Öyküleme
D) Karşılaştırma E) Tanık gösterme
12. Eskiden çok daha az kaynak vardı ve insanlar bir-
birleriyle dayanışarak ihtiyaçlarını karşılarlardı. Ma-
hallede tek bir televizyon vardı, akşamları o evde
toplanılırdı. Dikiş makinası olan ya eşin dostun pa-
çasını yapardı ya da o makina komşu komşu gezer-
di. Bahçede yetişen üzümü mahalleliye dağıtmak
onlardan da köyden gelen undan almak çok normal
şeylerdi. Çok daha az para ve kaynakla insanlar hem
mutlu mesut yaşıyor hem de sosyalleşiyorlardı.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Örneklerden yararlanma
B) Düşüncenin genelden-özele doğru geliştirilme-
si
C) Saptamaya yer verme
D) Sözcükleri genellikle birinci anlamında kullanma
E) Birinci kişili anlatıma yer verme
11
 BÖLÜM TESTİ - 2

1. Mektup türü bizim edebiyatımızda esas olarak Tan- 3. Sararmış yapraklı çiçekler, sonbaharın geldiğinin
zimat’tan sonraki yıllarda, Batı etkisi altında yeni habercisiydi. Tahta köprünün etrafındaki çam ağaç-
bir edebiyatın oluşmaya başladığı 1860’lardan son- ları bu sararmış yapraklara için için gülerek bakı-
ra önemli bir gelişme göstermeye başlar. Bunda yordu. Koyun ve inek sesleri arasındaki uzun boy-
da şüphesiz en büyük pay, hayatı boyunca yaz- lu pala bıyıklı çoban bu köyün temsilcisiydi sanı-
mış olduğu 3000’e yakın mektupla bu türün bizim rım.
edebiyatımızdaki öncüsü kabul edilen Namık Ke- Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden
mal ile onu izleyen Abdülhak Hamit’e aittir. hangisi ağır basmaktadır?
Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden
hangisine başvurulmamıştır? A) Öyküleme – Tartışma
B) Öyküleme – Açıklama
A) Tanık göstermeye B) Açıklamalı anlatıma
C) Öyküleme – Betimleme
C) Karşılaştırmaya D) Örneklemeye
D) Açıklama – Betimleme
E) Sayısal verilere
E) Betimleme – Örnekleme

4. Mizah, gerçeğin başka bir açıdan görünümüdür.

2. Dışarıda mavi bir aydınlık vardı. Karada gezinen
Mizah, bize övdüğümüz olayları yeni bir pencere-
ay ışığının gölgesi vuruyordu penceremize. Işıkla-
den gösterir. Alıştığımız durumların akla aykırı yan-
rı söndürmüş, birbirimize sarılmıştık. O bana Rit-
larını bize mizah hatırlatır. Biz, çoğu zaman ciddi
sos’tan, ben ona Nazım’dan, birbirimize şiirler oku-
görünen durumları, ancak onlara gülünce gülünç
yorduk. Başını göğsüme yaslamıştı. Saçlarından
bulmaya başlarız.
yayılan fulya kokusu bambaşka dünyalara çağırı-
yordu beni. Işıklar, balonlar bayraklarla süslenmiş Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden
tatlı bir gençlik treniydi zaman, rengârenk açıyor- hangisi kullanılmıştır?
du.
A) Tanımlama – Örnekleme
Bu parçada aşağıdaki duyulardan hangisine
rastlanmaz? B) Örnekleme – Benzetme
C) Tanımlama – Açıklama
A) Görme B) Dokunma C) İşitme D) Betimleme – Tartışma
D) Koklama E) Tatma E) Açıklama – Betimleme

12
Ünite 3
5. Fizyolojik ve psikolojik yapısındaki karmaşıklığa
rağmen, insanın her türlü tavır, davranış ve hare-
ketlerinin temelde dört ana gayeye yönelik, dola-
yısıyla onun fizyolojik ve psikolojik yapısı itibariy-
le dört ana temel üzerine oturmuş olduğunu söy-
leyebiliriz. Bunlar; menfaat, gerçek, iyilik ve güzel-
liktir. Menfaat, tamamıyla fizyolojik heyecanımızı
ilgilendirirken geri kalan üçü, psikolojik hayatımızı
oluşturur.
Bu parçada anlatım biçimlerinden hangisi kul-
lanılmıştır?
A) Açıklama B) Tartışma
C) Karşılaştırma D) Tanımlama
E) Betimleme
6. Mutluluk aslında cebinizde taşıdığınız bir kalem-
dir. İsteyen herkes anında cebinden çıkarıp kulla-
nabilir. Sokrates “Bir kitap, bir çiçek, bir kuş… ne
büyük saadet!” sözünü söylerken sanırım bunu an-
latıyor. Şunu unutmamak gerekir ki mutluluğa se-
lamı ilk verecek olan biz olmalıyız.
Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine baş-
vurulmuştur?
A) Örnekleme B) Betimleme
C) Öyküleme D) Tanık gösterme
E) Tartışma
7. Halk için sanatın eğlence olmaktan başka anlamı
yoktur. Her sanatçının değilse bile her sanat ese-
rinin ister istemez yaptığı şey, halkı eğlendirmek-
tir. Sanatı eğlence olarak görmeyen yalnızca sa-
natçılardır. Don Kişot, halka ve çocuklara seslen-
diği kadar aydınlara da seslenen bir romandır.
Bu parça, düşünceyi geliştirme yollarından han-
gisine başvurularak oluşturulmuştur?
A) Tanımlama B) Örnekleme
C) Benzetme D) Kanıtlama
E) Karşılaştırma
Paragraf
1645
8. “Nefes nefese istasyona indi. Üç otuz beş trenini
sorup bir çeyrek daha bekledi. Üst üste üç sigara
içti; üçüncüsünü yarılamadan attı. Haydarpaşa’ya
bir bilet istedi. Adamın kaşları çatılıyordu. Bileti al-
dı ve arkasına döndü. Kız trene binmişti.”
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım bi-
çimlerinden hangisi kullanılmıştır?
A) Açıklama B) Betimleme
C) Tanımlama D) Öyküleme
E) Tartışma
9. Daha gün doğmadan kasabanın yolunu tuttu. Bir
süre, alanın orta yerindeki ulu çınarın altındaki pı-
narın başında bekledi. Atını suladı. Kendi de cam
oluktan su içtikten sonra, babasının dostu Davut
Ağa’nın evine atının başını çekerek yollandı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme B) Öyküleme
C) Açıklama D) Örnekleme
E) Tanımlama
10. Eskicide saç sakal dağınık, göğüs bağır açık, pan-
tolonu dizlerinden yamalı, dişleri eksik ve suratı
sapsarıydı; gözlerinin aklarına kadar sarıydı. Türk-
çe bildiği ve İstanbul tarafından geldiği için Hasan,
şimdi onun sade işine değil yüzüne de dikkatle
bakmıştı. Göğsünün ortasında, tıpkı çenesindeki
sakalı andıran kırçıl seyrek bir tutam kıl vardı.
Bu parçada ağır basan anlatım yöntemi aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Açıklama B) Öyküleme C) Betimleme
D) Tartışma E) Karşılaştırma
13
 BÖLÜM TESTİ - 3
1. Yaşamım boyunca pek çok ev görmüşümdür. Ağaç-
tan, taştan yapılmış, büyüğü küçüğü, eskisiyle ye-
nisiyle birçok ev. Bunların arasında özellikle birisi
bende derin bir iz bıraktı. Ev büyük değil, tam ter-
sine; minnacık bir şeydi. Tek katlıydı, yalnızca üç
penceresi vardı; ilk bakışta ufak tefek, kamburu
çıkmış, başı örtülü, ihtiyar bir kadına benzetilebi-
lirdi. Çatısı kiremitle kaplı, duvarları beyaz sıvalıy-
dı; bacası yıkılmaya yüz tutmuştu. Ev, şimdiki sa-
hiplerinin dedelerinin dedelerince dikilmiş akasya,
dut, kavak ağaçları arasında yeşilliğe gömülmüş
gibiydi. Her şeye karşın gür yeşillik bu küçük evin
bir kent evi havasını taşımasına engel değildi. Ge-
niş avlusu komşu evlerin avlularıyla birleşerek Mos-
kovaskaya Sokağı’nı oluşturuyordu.
Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden
hanisi kullanılmıştır?
A) Açıklama
B) Tanımlama
C) Tartışma
D) Öyküleme
E) Betimleme
2. Benimle konuşurken bir yandan da yerdeki kumaş
kırpıntılarının toplandığı odaya sıkıntılı bakışlarla
bakıyordu. Odanın kapısı sık sık birazcık aralanı-
yor, sonra hemen kapanıyordu. Çikamasova kapı-
ya doğru seslendi:
“Ne var? Ne istiyorsun?”
Kapının diğer yanından bir kadın sesi:
“Babamın Kursk’tan gönderdiği kravatım nerede?”
diye sordu.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama
B) Tartışma
C) Öyküleme
D) Betimleme
E) Diyaloglardan faydalanma
14
3. Güzel bir bahar sabahı, evinde konuk olarak kal-
dığım, süvari üsteğmenliğinden emekli, toprak ağa-
sı Dokukin ile ikimiz onun ninesinden kalma iki kol-
tuğana kurulmuş; tembel tembel dışarıyı seyredi-
yorduk. Sıkıntıdan ikimizin de canı burnundaydı.
Dokukin: “Can sıkıntısından ne yapacağımı bilmi-
yorum. Allah kahretsin!” diye homurdandı.
Bense yeniden yatıp uyumayı düşünüyordum.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi kullanıl-
mıştır?
A) Açıklama
B) Tanık gösterme
C) Tartışma
D) Öyküleme
E) Betimleme
4. Yeni evlenmiş bir çift, yazlıktaki tren istasyonunun
platformunda bir aşağı bir yukarı dolanıyorlardı.
Erkek kadının beline sarılmış, kadın erkeğe sokul-
muştu; ikisi de çok mutluydular. Gökteki bulut par-
çaları arasından ay onlara bakıp bakıp somurtu-
yordu. Kimsenin işine yaramayan, can sıkıcı genç
kız çok üzülüyor; yeni evli çifti kıskanıyor olmalıy-
dı. Kımıltısız hava leylak, kuşkirazı kokularıyla do-
luydu. Tren yolunun ötesinden bir yelve kuşunun
çığlıkları duyuluyordu.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım tek-
niklerinden hangilerine başvurulmuştur?
A) Açıklama-tartışma
B) Tartışma-öyküleme
C) Öyküleme-betimleme
D) Betimleme-açıklama
E) Tartışma-betimleme
Ünite 3
5. Yeni yapılmakta olan ırmak yunağının (hamamı- 7.
nın) yanında, söğüt ağacının yeşil dalları altında
uzun boylu, saçı sakalına karışmış, kızıl, kıvırcık
saçlı sıska bir köylü olan dülger Gerasim suyun
içinde uğraşıp duruyor, oflayıp puflayıp, gözlerini
sık sık açıp kapayarak söğüt ağacının kökleri ara-
sından bir şey çıkarmaya çalışıyor. Yüzü ter içinde
kalmış. Gerasim’in iki adım ilerisinde göğsüne dek
suya dalan dülger Liubim ayakta dikiliyor. Liubim
üçgen yüzlü, Çinliler gibi çekik gözlü, kambur, genç
bir köylüdür. Suya ikisi de pantolonlarını, gömlek-
lerini çıkarmadan girmişler. Bir saatten fazladır su-
da kaldıkları için soğuktan ikisi de mosmor.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gilerine yer verilmiştir?
A) Açıklama-tartışma
B) Tartışma-öyküleme
C) Öyküleme-betimleme
D) Betimleme-açıklama
E) Tartışma-betimleme
6. Sorgu yargıcının karşısında sıska mı sıska bir köy- 8.
lü duruyordu. Köylünün sırtında evde dokunmuş
bezden alacalı bulacalı bir gömlek ile yamalı bir
pantolon vardı. Uzun sakalının kapladığı çopur yü-
zü, sarkık gür kaşlarının altından zorlukla seçilen
gözleri, çoktandır tarak yüzü görmemiş karmaka-
rışık saçlarının bir şapka gibi örttüğü başı adama
iri, öfkeli bir örümcek görünüşü veriyordu. Köylü-
nün ayakları çıplaktı.
Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden
hangisine başvurulmuştur?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Tanımlama
Paragraf
1646
Trene binmeden önce garda yemek yiyip biraz ka-
fayı bulan birinci mevki yolcusu vagonda kadife di-
van üzerine uzandı, uyumaya çalıştı. Aradan beş
dakika geçti geçmedi, karşısında oturan yolcuya
duygulu gözlerle baktı, alaylı alaylı gülümsedi.
“Ruhu şad olsun, babam yemekten sonra sırtını
kaşıtmasını severdi. Ben de ona çekmişim, şu fark-
la ki, yemekten sonra tabanlarımı değil, dilimi, bey-
nimi kaşımak hoşuma gider. Tok karınla çene çal-
mak en büyük zevkimdir. İzin verirseniz, biraz ge-
vezelik edebilir miyiz?”
Karşısındaki razı oldu:
“Eh, neden olmasın?”
Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden
hangisine başvurulmuştur?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Örnekleme
Zamanında susmayı, kalkıp gitmeyi herkes bece-
remez. Toplumumuz içinde iyi eğitim görmüş, si-
yasete atılmış insanlar bile ziyaretlerini uzatmala-
rının yorgun ya da işi başından aşkın ev sahibi
üzerinde nefrete benzer bir duygu uyandırdığını;
ama bunu gösterilmeyip yalanla örtüldüğünü çoğu
kez fark etmezler.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım tek-
niklerinden hangisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Tanımlama
15
 BÖLÜM TESTİ - 4
1. Kuşburnu, oldukça şifalı bir bitkidir. Genellikle çay
olarak hazırlanarak tüketilir. Bitkinin içinde tüylü
çok sayıda tohum bulunur. Meyveleri sonbaharda
olgunlaşır. Özellikle içerdiği C vitamini çoğu mey-
veyle kıyaslandığında oldukça fazladır. Kuşburnu
meyveleri taze ya da kurutulmuş olarak tüketilebi-
lir. Arzu edilirse çayı demlenir, marmelat yapılabi-
lir. İçeriğinde bulunan zengin C vitamini dışında,
A, B1, B2, E ve K vitaminleri, demir, magnezyum,
kalsiyum, mangan, sodyum, bakır ve çinko gibi de-
ğerli mineraller bulunur. Oldukça yararlı etkileri olan
kuşburnu, yaban gülü, it burnu, gül elması gibi isim-
lerle de anılır.
Bu parçada anlatımında aşağıdakilerden han-
gisine başvurulmuştur?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Sayısal verilerden faydalanma
2. Asıl adı Zeki Önal olup 1944 İstanbul doğumludur.
Tahsil hayatını sırasıyla Mihrimah Sultan İlkokulu,
Karagümrük Ortaokulu, İstanbul Erkek Lisesi ve
İktisat Fakültesi'nde tamamladı. Lise öğrencisi iken
kaleme aldığı Tanzimat’ı konu alan makalesi dö-
nemin Yeni İstanbul gazetesinde yayımlanmıştır.
Daha sonra değişik aralıklarda Yeni İstanbul, Son
Havadis, Haber, Hakikat, Dünya, Bizim Anadolu,
Sabah gibi gazetelerde yazıları neşredilmiştir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisine başvurulmuştur?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Tanımlama
16
3. Ben nereden bileyim? Bu bir yetenek işidir. Sıra-
dan kişilerde bulunmayan deha işidir, diyebilirsi-
niz. O da değil, beyefendiciğim! Benimle karşılaş-
tırınca boş, değersiz, hatta ciğeri beş para etmez
diyeceğiniz kişilerle birlikte mesleğe girdik. Ben-
den bin kez daha az çalıştıkları, hiçbir varlık gös-
teremedikleri, bir yetenekleri, başarıları olmadığı
halde bakın onların durumuna! Gazetelerde, ko-
nuşmalarda adlarını duyarsınız sık sık... Eğer sizi
bıktırmadıysam örnek verebilirim.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tanımlama
E) Tartışma
4. 1403 yılında Amasya'da dünyaya geldi. Kendisine
Koca Murat, Murat Gazi ve İkinci Murat denildi. Ba-
bası Çelebi Sultan Mehmet, annesi Dulkadiroğlu
Süli Bey'in kızı Emine Hatun'du. Babası Çelebi
Mehmet Edirne'de ölünce Amasya'dan Bursa'ya
gelerek 1421 tarihinde, on sekiz yaşında Osman-
lı tahtına altıncı padişah olarak oturdu.
Bu parçanın anlatımında hangi anlatım yönte-
mine başvurulmuştur?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Açıklama
D) Tartışma
E) Sayısal verilerden yararlanma
Ünite 3
5. Öyle sanıyorum ki, şöhretin nasıl bir şey olduğu-
nu anlasak onu elde ediş yöntemlerini de öğrenir-
dik. Her şeyden önce şunu belirteyim, beyefendi,
benim gençliğimde üne kavuşmak için yapmadı-
ğım şey kalmadı. Tanınmak benim için çılgınlık de-
recesine varan bir tutkuydu. Öğrenimimi o uğurda
yaptım, çok çalıştım, geceleri uyumadım, yeme-
dim içmedim, gitgide sağlığımı yitirdim. Tarafsız
olarak hüküm verecek olursak üne kavuşmak için
yeterli bir sürü nedenim vardı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisine başvurulmuştur?
A) Örneklendirme
B) Betimleme
C) Öyküleme
D) Açıklama
E) Tartışma
6. Cemil Meriç, edebiyata şiirle başlamıştır. Şiir yaz-
maya başlayınca şairleri de incelemeye almış ve
Yahya Kemal gibi büyük bir üstadı karşısında bu-
lunca “Ben Yahya Kemal’den daha iyi şiir yaza-
mam.” diyerek deneme yazmaya karar vermiş ve
edebiyat tarihimizin en iyi denemecisi olmuştur.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisine başvurulmuştur?
A) Örneklendirme B) Öyküleme
C) Açıklama D) Tartışma
E) Tanık gösterme
Paragraf
1647
7. Epiharmus: “İnsan düşünce ile görür ve duyar her
şeyden yararlanan her şeyi düzene sokan, başa
geçip yöneten düşüncedir geri kalan her şey kör,
sağır ve cansızdır!” der. Bir çocuğa kendi başına
bir şey yapma özgürlüğünü vermemekle, onu kor-
kak bir köle durumuna sokuyoruz.
Bu parçanın yazarı düşüncesini desteklemek
için aşağıdakilerin hangisinden faydalanmış-
tır?
A) Tanımlama B) Benzetme
C) Örnek gösterme D) Tanık gösterme
E) Karşılaştırma
8. Ulusal duygunun oluşmasında, kavranmasında ti-
yatronun önemi büyüktür. Tiyatroyu bir dil ve dav-
ranış okulu olarak adlandırmak kişiyi yanılgıya dü-
şürmez. Dil, davranış ve tiyatro arasında kopmaz
ilişkiler vardır. Bu ilişkiler tiyatronun düşünsel ya-
pısını da gösterir. Düşünsel temelden gelen bu öğ-
reticilik, bağlı olduğumuz toplumun kafa yapısıyla
düşünmemizi sağlar. Ulusal düşüncede, bir toplu-
mun acısını, sevincini, beğenisini tanıma da amaç-
lanır.
Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden
hangisi ağır basmaktadır?
A) Tartışma B) Açıklama
C) Karşılaştırma D) Betimleme
E) İzlenim kazandırma
17
 BÖLÜM TESTİ - 5
1. Pamuk cümlesini şöyle sürdürüyor: “... Bu bilginin
keşfi ve onun geliştirilip paylaşılması okura çok ta-
nıdığı bir dünyada hayret ederek gezinmenin zevk-
lerini verir. Bu zevkleri, bildiğimiz şeylerin bütün
gerçekliğiyle yazıya dökülmesindeki hünerden de
alırız elbette. Bir odaya kapanıp yıllarca hünerini
geliştiren, bir âlem kurmaya çalışan yazar işe ken-
di gizli yaralarından başlarken bilerek ya da bilme-
den insanoğluna derin bir güven de göstermiş olur.
Başkalarının da bu yaraların bir benzerini taşıdığı-
na, bu yüzden anlaşılacağına, insanların birbirle-
rine benzediğine duyulan bu güveni hep taşıdım.
Bütün gerçek edebiyat, insanların birbirine benze-
diğine ilişkin çocuksu ve iyimser bir güvene daya-
nır.”
Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından
hangisine başvurulmuştur?
A) Tanımlama
B) Tanık gösterme
C) Örneklendirme
D) Benzetme
E) Karşılaştırma
2. Memleket isterim
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun;
Olursa bir şikâyet ölümden olsun.
Bu şiirde düşünceyi geliştirme yollarından han-
gisine başvurulmuştur?
A) Örneklendirme
B) Tanımlama
C) Benzetme
D) Karşılaştırma
E) Tanık gösterme
18
3. Ömrümde Sükût’un ilk şiirlerinden birindedir şu
mısra: “Kimsecikler duymadan bir kapı açıp git-
sem!” Sık sık bir dua gibi tekrarladığım, en sıkın-
tılı zamanlarımda Hızır gibi imdadıma yetişen bu
kurtarıcı mısradaki dilek, işte şimdi iki yoldan ger-
çekleşti: Önce başkalarının ancak sonradan duya-
cakları, görecekleri, yürüyecekleri bir kapı açtı; ha-
yata giden yolları, yaşamanın güzelliğini gösterdi,
peşindekileri o yana çağırdı, Otuz Beş Yaş şiirin-
deki acı, kötümser ama geçici havanın rağmına
her doğan günün bir dert değil, hayır, ne olursa ol-
sun bir nimet olduğuna işaret etti. Sonra yâd elde
kimsecikler duymadan bu sefer, tekneyi sarmış
dalgalar arasında, çok eskiden bir ara ümitlerini
bağladığı ölümün kapısına yöneldi, bu kapıyı açıp
gitti.
Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından
hangisine başvurulmuştur?
A) Tanık gösterme
B) Örneklendirme
C) Karşılaştırma
D) Tartışma
E) Tanımlama
4. Amcam Almanya’ya 1973’te 30 yaşındayken gitti.
Orada 20 yıl çalıştıktan sonra hasretliğe dayana-
mayıp Türkiye’ye döndü. Bankada o zaman için
200 bin markı vardı. Bunun yüz bin markı ile bir
otobüs satın aldı ve 1993’ten beri şehirlerarası yol-
cu taşımacılığı yapıyor.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi kullanılmıştır?
A) Karşılaştırma
B) Sayısal verilerden yararlanma
C) Tanık gösterme
D) Örneklendirme
E) Benzetme
Ünite 3
5. İstanbul, tarihi çok eski medeniyetlere dayanan
mistik bir şehir. İnsan ruhu bu tarihin içinde yeni
bir kimlik kazanıyor. Burayı gezmeye kalktığınız-
da zamanınızın bol olması gerekir. Burada her yer
tarih. Özellikle de Osmanlı dönemine ait eserler
adım başında karşımıza çıkıyor. Bunların en meş-
hur ve görkemlileri ise Topkapı Sarayı, Sultanah-
met Cami, Süleymaniye Cami ve Dolmabahçe Sa-
rayı olarak başı çekiyor.
Bu parçanın anlatımında düşünceyi geliştirme
yollarından hangisi vardır?
A) Karşılaştırma
B) Örneklendirme
C) Tanık gösterme
D) Benzetme
E) Sayısal verilerden yararlanma
6. Esas itibarıyla sözlü anonim halk edebiyatı ürünü
olan masal, kahramanları arasında olağanüstü şa-
hıs veya yaratıkların bulunabildiği, anlatılan olay-
ların tamamen gerçek dışı olabildiği, yer ve zaman
ögesinin ise daima belirsiz olduğu bir anlatı türü-
dür. Masalı, hikâye ve destan gibi türlerden ayıran
temel özellik gerçek dışı ögeler içermesi ve anla-
tılanları gerçeğe benzetme çabası içinde olmama-
sıdır. Masallarda olaylar bilinmeyen bir geçmiş za-
manda geçer. Türkçede, bilinmeyen geçmiş zama-
na en uygun kip öğrenilen geçmiş zaman olduğun-
dan, tüm masallar genellikle bu kiple anlatılır, gö-
rülen geçmiş zaman kipi ise hiç kullanılmaz, fakat
bazen şimdiki zaman veya geniş zaman kipi kul-
lanılır.
Bu parçanın anlatımında düşünceyi geliştirme
yollarından hangisi vardır?
A) Benzetme
B) Karşılaştırma
C) Tanımlama
D) Tanık gösterme
E) Sayısal verilerden yararlanma
Paragraf
1648
7. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Bu şiirde düşünceyi geliştirme yollarından han-
gisi vardır?
A) Karşılaştırma
B) Sayısal verilerden yararlanma
C) Benzetme
D) Örneklendirme
E) Tanık gösterme
8. Tüketici fiyat endeksinde (TÜFE) 2016 yılı Tem-
muz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,16, bir ön-
ceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,84, bir önceki
yılın aynı ayına göre yüzde 8,79 ve on iki aylık or-
talamalara göre yüzde 7,91 artış gerçekleşti. Ay-
lık en yüksek artış yüzde 7,05 ile alkollü içecekler
ve tütün grubunda oldu. Ana harcama grupları iti-
bariyle 2016 yılı Temmuz ayında endekste yer alan
gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde
3,15, haberleşmede yüzde 1,38, çeşitli mal ve hiz-
metlerde yüzde 1,31 ve lokanta ve otellerde yüz-
de 1,22 artış gerçekleşti. Aylık düşüş gösteren tek
grup yüzde 4,14 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Bu parçanın anlatımında düşünceyi geliştirme
yollarından hangisi vardır?
A) Sayısal verilerden yararlanma
B) Karşılaştırma
C) Tanımlama
D) Tanık gösterme
E) Örneklendirme
19
 BÖLÜM TESTİ - 6
1. Psikoloji dersinde öğrencilerine sıkı bir ders ver-
meyi düşünen hoca, saydam bir kova getirir. İçine
yumruktan biraz küçük taşları doldurur. Kovanın
boş mu dolu mu olduğunu sorduğunda, öğrenci-
ler, dolu, cevabını verirler. Bunun üzerine çakıl taş-
larını aradaki boşluklara atar. Sorusunu tekrarla-
dığında aldığı cevap yine aynıdır. Peşinden de kum
tanelerini kovanın içine boşaltır. Ve malum soruyu
sorduğunda aldığı cevap yine farklı değildir. Bu se-
fer de daha önceden hazırladığı bir miktar suyu
saydam kovanın içine döker. Daha sonra da başı-
nı hafifçe kaldırarak ömür boyu unutamayacakla-
rı dersi verir:
Ne kadar çok işimiz olursa olsun, sevdiklerimize,
akrabalarımıza, dostlarımıza ve ailemize ayıracak
vaktimiz olmalıdır.
Bu parçanın dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi doğru değildir?
A) Bir yargıya varılmıştır.
B) Öykülemeye başvurulmuştur.
C) Somutlamaya başvurulmuştur.
D) Deyim kullanılmıştır.
E) Karşılaştırma yapılmıştır.
2. Cemil Meriç: “Kitaplar, kadınlar, şehirler; metruk
kervansaraylar gibi boş. Onları dolduran senin ka-
fan, senin gönlün” der. Âşık Veysel de sözbirliği
etmişçesine aynı şeyi söyler: “Güzelliğin on par'et-
mez. Bu bendeki aşk olmasa.”
Bu sözlerden de anlaşılacağı üzere hayatımızı şe-
killendiren temel unsur bakış açımızdır. Eşya ve
hadiselere yüklediğimiz anlamlardır.
Bu parçanın dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Kişisel görüşlere yer verilmiştir.
B) Görüşü desteklemek için tanık göstermeye baş-
vurulmuştur.
C) Benzetme yapılmıştır.
D) Çıkarım yapılmıştır.
E) Abartma söz konusudur.
20
3. Eylül aynın sonlarıydı. İstanbul serinlemeye baş-
lasa da yazdan kalma günler; sokakta gezmek, ak-
şamları balkonda oturmak veya deniz kıyısında
oturup muhabbet etmek için birebirdi. Ne soğuk ne
sıcaktı. Tam gezme havasıydı. Bu havalarda İs-
tanbul, seyrine doyum olmayan cennet bahçesini
andırıyordu. Hele de Boğazı gören yamaçların sırt-
larında oturanlar, özellikle geceleri; yıldızlar eşli-
ğinde İstanbul Boğaz'ını seyrederken mest oluyor-
lardı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
si yoktur?
A) Düşüncenin yönünü değiştiren ifadeler kullanıl-
mıştır.
B) Betimlemelere yer verilmiştir.
C) Öyküleme tekniği kullanılmıştır.
D) Öznel ifadelere yer verilmiştir.
E) Benzetme yapılmıştır.
4. Kitap kokusunu içime çektim. Bütün rafları tek tek
inceledim. Dalıp gitmişim. Zamanın ne kadar hız-
lı aktığının farkına bile varmadım. Aşkını gören ma-
şuklar gibi sarıldım şiirlerin lirizmine. Her şiir şairi-
nin parmak izleri gibidir. Gözünün retinası gibidir.
Her gün fotoğraf çekerken her yüzde bir hikâyey-
le karşılaşıyorum. Birbirinden farklı. Şiirlerin derin-
liğinde hem şairin hem kendi hikâyemin peşinden
koşuyorum. Bundandır benim şiire aşkım.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
si yoktur?
A) Öyküleyici anlatım vardır.
B) Birinci kişi ağzıyla anlatılmıştır.
C) Benzetme yapılmıştır.
D) Tanımlama yapılmıştır.
E) Mecazlı söz vardır.
Ünite 3
5. İkisi de rahatlamıştı. Hırsız silahını beline koydu.
Üzerinden yükü indirilmiş eşek kadar rahatladı.
Tam bu sırada polisler geldi. Kapı zili çalmaya baş-
ladı. Handan Hanım, kameradan baktığında polis-
leri görebiliyordu. Hırsıza:
-S
 en bir köşede saklan. Ben polisleri göndereyim,
dedi.
Hırsızın eli ayağı birbirine dolandı. Epeyce korktu-
ğu terlemesinden belli oluyordu. Kapana kısılmış
fareden halliceydi. Kafasından “Ya beni polise tes-
lim ederse?” düşünceleri geçerken kalbi yerinden
çıkacak gibi küt küt atıyordu. Sanırsınız ki kalbi ku-
lağının dibinde.
Bu parçanın dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdaki-
lerin hangisi söylenemez?
A) Öyküleyici anlatım vardır.
B) Üçüncü kişi ağzıyla anlatılmıştır.
C) Devrik cümleler kullanılmıştır.
D) İlahi bakış açısı kullanılmıştır.
E) Diyaloglardan faydalanılmıştır.
6. Ben ufakken ateşli bir hastalık geçirmişim. Annem
ve babam, daha doğrusu hiç kimse, bu hastalığın
ne olduğu hususunda bir fikir sahibi değillermiş.
Doktora bile götürememişler ki nereden bilsinler?
Onlara göre benim ayağımın kısa ve zayıf olması-
nın sebebi çocukken geçirdiğim havale. Bu, baba-
mın savunduğu tez. Anneme göre ise kızamık aşı-
sı sakat kalmamın tek nedeni.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
sine yer verilmemiştir?
A) Olay yaşayan kişi tarafından anlatılmıştır.
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Aynı konuda farklı görüşlere yer verilmiştir.
D) Bilgilendirme yapılmıştır.
E) Öyküleyici anlatım vardır.
Paragraf
1649
7. Sanki Yedim Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer
alan, Osmanlı döneminden kalma tarihî bir ibadet-
hanedir. Zeyrek Mahallesi, Kırbacı Sokağı'nda yer
alan caminin yapılış tarihi ve kimin tarafından yap-
tırıldığı konusunda kesin bir bilgi yoktur. Rivayete
göre Keçecizade Hayreddin adında ortahâlli bir es-
naf, Osmanlı döneminde padişahların yaptırdığı
Selatin camilerini görüp imrenerek, kendisi de bir
cami yaptırmayı diler ve bunun için para biriktirme-
ye başlar. Canı bir şey istediğinde, almayıp sanki
yedim diyerek parasını ayrı bir yere koyar. Yirmi
yıl boyunca biriktirdiği paralarla küçük de olsa bir
cami yaptırır ve caminin adı halk arasında Sanki
Yedim Camii olarak anılmaya başlar.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
sine yer verilmemiştir?
A) Öykülemeye
B) Açıklamalara
C) Bilgilendirmelere
D) Tanık göstermeye
E) Nesnelliğe
8. Sadık Efendi, babasının mesleğini yapıyordu. Onun
çocuklarla, gençlerle pek fazla işi olmazdı. Sokak-
larda gezerken, alışveriş yaparken ya da bir yere
ziyarete gittiğinde hemen herkesin yaşını tahmin
etmeye çalışır ve ne zaman öleceğini kestirmeye
koyulurdu. Çünkü o, bir mezar taşı ustasıydı ve
geçimini ölülere hizmet ederek kazanıyordu.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerin hangi-
si söylenemez?
A) Neden-sonuç cümlesi vardır.
B) Gözlemci bakış açısıyla anlatılmıştır.
C) Öyküleme tekniği kullanılmıştır.
D) Hikaye birleşik zamanlı eylemler kullanılmıştır.
E) Olağanüstü ögelere yer verilmiştir.
21
 BÖLÜM TESTİ - 7
1. Bunu kendisi de söylüyordu. Ama köylülerle ime-
ceye katılmasına, kimi zaman bu insanların gücü-
ne, sevimliliğine, sağduyularına hayran olmasına
rağmen; çok fazla beceri isteyen imece işlerinde
kaygısız oldukları; işleri yüzüstü bıraktıkları ya da
içten davranmadıkları zaman, onlara çok kızıyor-
du. Konstantin Levin’e halkı sevip sevmediği so-
rulsa, o buna kesin bir yanıt veremezdi. Genellik-
le bütün insanları sevdiği gibi köylüleri sevdiğin-
den emin değildi. Yaradılıştan iyi yürekli olduğu
için; köylülere, cahil insanlara karşı nefretten çok
sevgi besliyordu. Ama her zaman onlardan yana
mı yoksa onlara karşı mı olduğunu söylemek, da-
ha doğrusu onlara karşı nefret ya da sevgi gibi be-
lirli bir duygu beslediğini belirtmek, yalnızca bütün
çıkarlarıyla bağlı olduğu bu insanlarla birlikte ya-
şadığı için olanaksızdı.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Öyküleyici anlatım kullanılmıştır.
B) Gerekçe bildiren cümleler vardır.
C) Uzun, sıralı cümleler vardır.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
E) Kişi betimlemesi vardır.
2. Mehmet’le kardeşi, anne ve babalarını kaybettik-
lerinde henüz çok gençtiler. Çok etkili bir memur
olan amcası onlarla ilgilendi. Çok iyi bir lise ve üni-
versite eğitiminden sonra amcasının yardımıyla
önünde, parlak bir mesleğin kapılarının açıldığını
gördü ve hırsla kendini, yalnızca hedeflerine ada-
dı. Ne lisede, ne üniversitede, ne de daha sonra
memurluk yaşamında, kimseyle dostluk kurmamış-
tı, yalnızca kardeşini seviyordu ama o da dışişle-
rine girince, yurtdışına gitmiş ve Mehmet’in evlen-
mesinden az sonra ölmüştü.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Açıklama
C) Öyküleme
D) Tartışma
E) Karşılaştırma
22
3. Önce, güçlü yapısı dikkatimi çekti. Bir Kafkasya-
lı’yı andırıyordu. Onu gördüğümden beri aklımdan
hiç çıkmadı. Kendisini ağzında bastonun ucu, si-
yah badem gözleriyle bomboş bakarak limanın ça-
murlu sularını saatlerce rıhtımın üstünde durup
seyrederken görüyordum. Önümden sık geçmeye
başladı. “Acaba kim olabilir?” diye onu izlemeye
başladım. Sanki benim merakımı daha da arttır-
mak istiyormuş gibi bir hava vardı onda. Sonunda
modaya uygun yapılmış ince damalı giysisi, sanat-
çılarınkini andıran beyaz şapkası, aylaklığı ve hat-
ta o umursamaz, o sıkıntı dolu bakışı, bana tanı-
dık gelmeye başladı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Benzetme
C) Karşılaştırma
D) Tanık gösterme
E) Öyküleme
4. Bir çay kutusu yığınının üstüne dayanmış, amaç-
sızca çevresine bakınıyor ve sanki bir flütmüş gi-
bi parmaklarını bastonun üstüde gezip duruyordu.
Bir serseri gibi giyinmiş, sırtında bir hamalın ipleri
olan ve kömür tozu içinde bir adamın böylesine bir
züppe ile konuşmaya başlaması olanaksız bir şey-
di. Ama gözlerini bir an olsun benden ayırmadığı-
nı ve o gözlerde hiç de hoş olmayan, hırslı, hay-
vanca bir pırıltı olduğunu şaşkınlıkla fark etmiştim.
En sonunda kısık bir sesle ona sordum:
“Şeyyy.. Sen aç mısın?”
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Benzetme
B) Tanımlama
C) Diyalog
D) Öyküleme
E) Betimleme
Ünite 3
5. (I) Arkadaşım hakkında, Kerson’a vardığımızda,
birçok şey biliyordum. (II) Vahşi, aşırı derecede ge-
lişmemiş bir gençti. (III) İyi beslendiği zaman ne-
şeli, aç kaldığı zaman ise güçlü ve huysuz bir hay-
van kadar ters bir kişi oluyordu. (IV) Yolda bana
Kafkasya’daki hayatını anlattı ve toprak sahiplerin-
den, onların garipliklerinden ve köylülere nasıl dav-
randıklarından bahsetmeye başlamıştı. (V) Çok il-
ginç öykülerdi bunlar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede anlatıcının 1. tekil kişi olduğu anla-
şılmaktadır.
B) II. cümlede kişi betimlemesi yapılmıştır.
C) III. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır.
D) IV. cümlede öyküleyici bir dil vardır.
E) V. cümlede nesnel bir anlatım vardır.
6. Arabanın ardından, başları önlerine eğik, kolları
bitkince yanlarına sarkmış yaşlılar gelmekte idi.
Çökük, boş gözlerinde açlık pırıltıları bile kalma-
mıştı. Anlatılamayan bir hüzünle doluydu bu göz-
ler. Talihsizlikleri yüzünden evlerinden atılan bu
köylü kervanı, sanki varlıklarının buranın talihli sa-
kinlerini rahatsız etmesinden korkuyorlarmış gibi,
sessizce ve ağır ağır ilerliyorlardı. Birçok kez bu
tür kervanlarla karşılaştık ve her seferinde bana
cenazenin olmadığı cenaze merasimlerini anım-
sattı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gileri kullanılmıştır?
A) Tanımlama-öyküleme
B) Öyküleme-betimleme
C) Betimleme-karşılaştırma
D) Karşılaştırma-açıklama
E) Açıklama-tanık gösterme
Paragraf
1650
7. Asla iki yüzlülerden hoşlanmazdı. Kâğıt oyunların-
da da şanslıydı. Her zaman büyük oynardı. İçinde
yaşadığı toplum karışıktı. General Yepançin elli al-
tı yaşındaydı. Çok olgundu. Güzel bir ailesi vardı.
Zaten yaşamda, bir babanın amaçlarından daha
kutsal, daha önemli ne olabilir ki? Ailesi dışında,
neye bağlanır insan? Generalin ailesi, karısı ve üç
büyük kızından oluşuyordu. Uzun yıllar önce, da-
ha teğmenken, aşağı yukarı kendisiyle aynı yaşta
bir kızla evlenmişti.
Bu parçanın anlatımda aşağıdakilerden hangi-
si ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Açıklama
C) Öyküleme
D) Karşılaştırma
E) Tartışma
8. Prens gerçekten de oturduğu yerde çok solgun ve
bitkin görünüyordu. İçinde büyük bir korku vardı.
Ona bakışlarını dikmiş, tanıdık bir çift kara gözün
bulunduğu köşeye bakmaya korkuyordu! Ama yi-
ne de burada bu aile içinde bulunmaktan, kendisi-
ne yazılan şeylerden sonra bile tanıdığı bu sesi
duymaktan büyük bir zevk alıyordu. “Tanrım, aca-
ba şimdi neler söyleyecek?” Petersburg’dan he-
nüz dönmemiş olan İvan Fedoroviç dışında bütün
aile oradaydı. Prens S. de oradaydı, çaydan önce
o da ötekiler gibi konsere gidecekti. O sırada Kol-
ya taraçadan içeri girdi. “Demek ki onu hâlâ eski-
si gibi kabul ediyorlar!” diye düşündü prens.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır?
A) Nitel anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
B) Öyküleyici anlatım vardır.
C) Kahramanların iç dünyası yansıtılmıştır.
D) Betimleme vardır.
E) Tanık gösterme vardır.
23
 BÖLÜM TESTİ - 8
1. Hayat bitmek üzereyken bize yaşamayı öğretiyor-
lar. Cicero, “İki insan hayatı yaşayacak olsam bi-
le, lirik şairleri incelemeye vakit harcamam. Ben-
ce bu dırdırcılar daha hazin bir şekilde yararsız-
dır.” demiştir. Çocuğumuzun o kadar yitirecek vak-
ti yoktur. Pedagogların elinde ancak hayatının ilk
on beş, on altı yılını geçirebilir. Geri kalan zaman
hayatındır. Bu kadar kısa bir zamanı zorunlu bilgi-
lere verelim geri kalanı emek israfıdır.
Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yol-
larından hangisi kullanılmıştır?
A) Tanımlama
B) Tanık gösterme
C) Örneklendirme
D) Benzetme
E) Karşılaştırma
2. Bekçili ve silahlı evler yok oldu, ama benimki hâlâ
duruyor. Anlaşılan, diyorum, o evler bekçili, silah-
lı oldukları için yok olup gittiler. Korunmak saldıra-
na hem istek veriyor, hem de hak kazandırıyor.
Her korunma savaşçı bir kılığa girer ister istemez.
Tanınacak, tanınınca da daha fazla hatırı sayıla-
cak diye, iyi adam olan, insanların kulağına gitme-
si koşuluyla iyilik ederse, kendisinden fazla yarar
sağlanabilecek bir insan değildir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi kullanılmıştır?
A) Öyküleme
B) Kişisel görüşler
C) Tanımlama
D) Benzetme
E) Betimleme
24
3. 78 milyonluk Türkiye'de 2016 yılında kişi başına
düşen kitap adedi 8.4 oldu. Uluslararası Yayıncı-
lar Birliği verilerine göre, yayın sektörleri arasında
Türkiye 11. sırada. Aslında TÜİK verileri basılı ki-
tap sayısının her geçen gün arttığını gösteriyor.
Örneğin, elektronik kitap dahil Türkiye'de 2008 yı-
lında 32 bin kitap basılmışken 2014 yılında bu sa-
yı 50 bini aştı. Yani basılı kitap sayısı artıyor an-
cak kitap okuma oranı yükselmiyor. TÜİK verileri,
Türk insanının kitap okumaya sadece 1 dakika ayır-
dığını gösteriyor. Buna karşılık TV izlemeye orta-
lama 6 saat, internete bağlanmaya 3 saat ayırıyor.
İhtiyaç listesinde kitap okumak 235. sırada yer alı-
yor.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi kullanılmıştır?
A) Tanık gösterme
B) Sayısal verilerden yararlanma
C) Örneklendirme
D) Tanımlama
E) Karşılaştırma
4. Denizin esintisi yüzümüzü yalarken bir vapur ya-
naşıyor iskeleye. Martılar ona çığlıklarıyla eşlik edi-
yor. Günün ilk ışıklarıyla birlikte insanlar birer iki-
şer dolduruyor kaldırımları. Yol kenarındaki taksi-
ler, gecenin yorgunluğunu atıyor. Galata Köprü-
sü’ndeki emektar kahvede sabah çayları içiliyor,
buharlar yükseliyor bardaklardan pencereden do-
lan güneşle birlikte. Ah, bir de bu deniz kokusu!
Bu parçada aşağıdaki duyulardan hangisinden
yararlanılmamıştır?
A) Görme
B) Dokunma
C) İşitme
D) Koklama
E) Tatma
Ünite 3
5. Asıl adı Michel de Montaigne olan Fransız yazar,
1533 yılında doğdu. Fransızca bilmeyen bir Alman
eğitmen tarafından, Latince konuşarak büyütüldü.
1539 yılında Fransa’nın en iyi kolejlerinden birin-
de yedi yıl okudu. Burada Latin şiirini ve Yunanca-
yı öğrendi. 1546 yılında Bordeaux’da Edebiyat Fa-
kültesi’nde felsefe okudu. 1548 yılında ise Toulou-
se’da bir süre hukuk okudu. Montaigne’in babası
1554 yılında Bordeaux belediye başkanı oldu. Bun-
dan sonra babasıyla birlikte Paris’e gidip gelmeye
başladı. 1557’de kendisi de belediye meclisine gir-
di. 1558 yılında Montaigne, La Boétie ile tanıştı ve
aralarında güçlü bir dostluk gelişti.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisinden yararlanılmıştır?
A) Betimleme
B) Açıklama
C) Öyküleme
D) Tartışma
E) Tanımlama
6. İnsanı değerlendirirken sarılmış, kundaklanmış ola-
rak bakıyoruz ona. Neden? O zaman hiç de ken-
dinin olmayanı göstermiş, gerçek değerini anlama-
mızı sağlayacak yönlerini saklamış olur. Aradığı-
mız kılıcın değeridir, kınının değil. Kınından çıkın-
ca belki de beş para vermezsiniz kılıca. İnsanı ken-
di değeriyle ölçmeli, dış görünüşüyle değil. Eski-
lerden birinin çok hoş bir sözü var: “Bilir misiniz ni-
çin büyük görünür o insan bize? Topukları yüksek
de ondan.”
Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından
hangisinden yararlanılmıştır?
A) Örneklendirme
B) Tanımlama
C) Benzetme
D) Karşılaştırma
E) Tanık gösterme
Paragraf
1651
7. Bir bayırı çıkıp, yol kenarındaki bir hanın önünden
geçtikleri sırada karşıdan bir grup atlının geldiğini
gördüler. Grubun en önünde, koşumları güneşin
altında ışıl ışıl parlayan yağız bir atın üstünde, sor-
guçlu şapkasının altından çıkan kıvırcık saçları
bukle bukle omuzlarına dökülen uzun boylu bir
adam vardı. Sırtında kırmızı pelerin bulunan bu
adam da bütün Fransızlar gibi üzengiye basan
ayaklarını iyice ileriye vererek oturuyordu eyerde.
Üzerinde taşıdığı mücevherlerle giysilerinin altın
sırmaları parlak haziran güneşi altında ışıldayarak,
sorgucunun tüyleri dalgalana dalgalana, dörtnala
geliyordu bu atlı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gilerinden yararlanılmıştır?
A) Betimleme-öyküleme
B) Açıklama-betimleme
C) Öyküleme-açıklama
D) Tartışma-betimleme
E) Tartışma-öyküleme
8. Masanın başına tekrar oturdu. Bulunduğumuz oda,
hem yemek odası hem salondu. Hafif döşeli, ge-
niş bir yer… Bir sigara uzattı. Kibrit aramak için dı-
şarı çıktı. Beyaz önlüklü, düşük bıyıklı, yaşı geç-
kince bir uşak, kalın ellerinin sarı parmaklarını ay-
dınlatan bir kibrit çaktı. Oda biraz aydınlandı. Son-
ra o ünlü ve usta şair, konuşmaya başladı.
Bu paragraf için aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Öykülemeye başvurulmuştur.
B) Öznel bir anlatım vardır.
C) Görme duyusu ile algılanabilecek ayrıntılara
yer verilmiştir.
D) Benzetme yapılmıştır.
E) Betimlemeden yararlanılmıştır.
25

2. Bölüm
PARAGRAF TAMAMLAMA
Yapı konusuyla ilgili sorularda bir parçanın giriş, geliş-
me ya da sonuç bölümünde bulunan bir cümlenin yeri
(….) boş bırakılır, bu cümle seçeneklere yerleştirilir ve
okuyucudan bu cümlenin bulunması istenir. Soru öbeği
de biri olumlu biri olumsuz olmak üzere iki şekildedir:
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına gö-
re aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına gö-
re aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
Bir paragraf giriş, gelişme ve sonuç bölümünden oluşur.
Her bölümün kendine özgü özellikleri bulunmaktadır. Bu
nitelikleri bilirsek bu tür soruları kısa sürede doğru ya-
nıtlamamız kolaylaşacaktır.
1. Paragrafın Giriş Bölümü
Okuru paragrafın konusu hakkında bilgilendiren bölüm-
dür. Bu bölümde kısa ve net ifadelere yer verilir. Bu bö-
lüm, kendisinden önce herhangi bir cümle olmadığı için
anlamsal bağlantı kurmak için kullanılan ama, çünkü,
halbuki, ne var ki, nitekim, elbette, şöyle ki, oysa gibi
sözcükler ile başla(ya)maz.
Örnek: Hayatın en önemli gerçeği samimiliktir. Bu se-
beple hayattan beslenmeyen bir edebiyatın samimi ol-
duğu söylenemez.
Görüleceği üzere, yazar samimiyetle edebiyat arasın-
daki ilişkiyi ele alacağını bu giriş cümlesi ile okura belli
etmiştir. İfadeler nettir ve paragrafın konusunu bildirme-
ye yöneliktir.
L Uyarı: Bu bölümde yazarlar, genellikle ta-
nımlama, saptama, açıklama ögelerine baş-
vurur..
2. Paragrafın Gelişme Bölümü
Bu bölümde, girişte ortaya konan konu genişletilir. Pa-
ragrafın oluşturulma amacına uygun olarak karşılaştır-
ma, örneklendirme, tanık gösterme, eleştiri, sayıp dök-
me, benzetme, sebep-sonuç ilgisi kurma gibi yollara baş-
vurulur. Bu bölümdeki cümleler, hem kendisinden önce-
ki giriş bölümüyle hem de sonuç bölümüyle anlamca iliş-
kilidir.
Yazarın bu bölümdeki amacı okurlarını bilgi ve yorum
gücüyle etkilemek, ikna etmek ve aydınlatmaktır.
26
Paragraf
Paragraf Tamamlama
Örnek (Önceki parçanın devamı)
Doğadaki bütün canlılar yapmacıklıktan uzaktır. Bir çi-
çeğin açılışından bir kuşun şakımasına, bir nehrin ça-
ğıldamasından karın tatlı tatlı yağmasına kadar her şey
samimiyet kokar. Doğadaki bu samimiyeti yani yapma-
cıksızlığı taklit eden tek bir yazar yoktur ki başarıyı ya-
kalamamış olsun. İnsanların söz gelimi “Suç ve Ceza”
ya da “Sefiller”i onlarca yıldan sonra bile hâlâ okuyup
beğenmesinin nedenini burada aramak gerekir.
Fark edileceği gibi yazar giriş bölümünde belirttiği ana
düşünceyi, doğadaki kimi ögeler üzerinden anlatmaya
çalışmıştır. Bunu da dünya edebiyatından örnekler ve-
rerek, sebep-sonuç ilişkisi kurarak inandırıcı kılmaya ça-
balamıştır.
3. Paragrafın Sonuç Bölümü
Paragrafta anlatılanların bir sonuca bağlandığı ve özet-
lendiği bölümdür. Bu bölümde, giriş bölümündeki gibi kı-
sa ve net ifadelere yer verilir. Kısacası, öyleyse, demek
ki, sonuç olarak, özetle, bundan dolayı gibi özetleyici ifa-
delere sıkça başvurulur.
Örnek (Yukarıdaki parçanın devamı)
Bunun için okurların gönlüne dokunmak ve çağları aş-
mak isteyen yazarlar, doğada tanık oldukları samimiye-
ti hayatta da arayıp bulmalı ve yazılarını yaşamla bes-
lemelidir.
Sonuç bölümünde dikkat edilirse girişte ortaya konulan
tez farklı sözcüklerle yinelenmiş ve bir sonuca bağlan-
mıştır. Hayat ve samimiyet arasındaki ilgi, beğeni ve ka-
lıcılıkla da ilişkilendirerek pekiştirilmiştir.
Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini ayrı ayrı sunduğu-
muz parçayı bir bütün halinde okuyalım.
Hayatın en önemli gerçeği samimiliktir. Bu sebeple ha-
yattan beslenmeyen bir edebiyatın samimi olduğu söy-
lenemez. Doğadaki bütün canlılar yapmacıklıktan uzak-
tır. Bir çiçeğin açılışından bir kuşun şakımasına, bir neh-
rin çağıldamasından karın tatlı tatlı yağmasına kadar her
şey samimiyet kokar. Doğadaki bu samimiyeti yani yap-
macıksızlığı taklit eden tek bir yazar yoktur ki başarıyı
yakalamamış olsun. İnsanların söz gelimi Suç ve Ceza
ya da Sefiller’i onlarca yıldan sonra bile hâlâ okuyup
beğenmesinin nedenini burada aramak gerekir. Bunun
için okurların gönlüne dokunmak ve çağları aşmak iste-
yen yazarlar, doğada tanık oldukları samimiyeti hayat-
ta da arayıp bulmalı ve yazılarını yaşamla beslemelidir.
 ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. Şairler arasında öteden beri süregelen açık ya da
gizli bir yarış vardır. Oysa aynı gözeden su içen,
aynı güneş altında ısınan, aynı ağacın gölgesinde
oturan insanlardır onlar. Birbirlerine, sanıldığından
daha çok ihtiyaçları vardır. Ölmüş şairlerle onların
anıları üzerinde yaşatılan dostluklar da dâhildir bu-
na. ----? Kıskanmalar, görmezden gelmeler, kara
çalmalar… Neyi paylaşamazlar? Herkesin kabı
kendine göredir, alacağı su miktarı bellidir oysa.
Paylaşmanın, el ele vererek yaratacakları eleştiri
ortamının sağlayacağı yararlar üstünde durmak ve
bunu geliştirmek varken nedir bu yok edici yarış?
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) Oysa her şair, şiirini kendi yaşam serüvenin-
den çıkarmaz mı
B) Bunu bilmelerine karşın nedir bu sevgisizlik şa-
irler arasında
C) Şairler arasındaki bütün bu çatışmalar gerçek-
te şiirimizin tematik haritasını daraltır mı
D) Öyleyse neden şiirin kolaya kaçma sanatı ol-
duğu izlenimi yaratılıyor
E) Şairler, birbirlerini değerlendirirken şiirsel ölçüt-
ler kullanırlar mı
(2011 - YGS).
Çözüm:
Dikkat edilirse paragrafın giriş kısmında şairler ara-
sında “süregelen açık ya da gizli bir yarış”tan söz
edilmiş ve bu yarışın anlamsızlığı üzerinde durul-
muştur. Şairlerin “Birbirlerine, sanıldığından daha
çok ihtiyaçları vardır.” denerek bu yarış kınanmış
ve eleştirilmiştir.
Boş bırakılan kısımdan hemen sonraki cümlede
ise “Kıskanmalar, görmezden gelmeler, kara çal-
malar…” denerek sözü edilen bu anlamsız yarışın
olumsuz sonuçları sıralanır. Bu sıralamadan son-
ra da şairlerle ilgili iki soru yöneltilir okuyuculara:
“Neyi paylamaşazlar, nedir bu yok edici yarış?”
Bu sorular paragraftaki anahtar sözlerdir. Çünkü
yazar bu sorular ile şairlerin paylaşmaları gerekir-
ken paylaşmadıklarını, birbirlerine yardımcı olma-
ları gerekirken yok etmeye çalıştıklarını eleştirmek-
tedir. Seçenekler bu anlamsal çerçeve içinde de-
ğerlendirilirse “Bunu bilmelerine karşın nedir bu
sevgisizlik şairler arasında” cümlesinin cevap se-
çeneği olduğu görülecektir.
Cevap B
2. Türküler, şiirler iç dünyamızın sesi olarak yazılmış
olsalar da bizden çıktıkları anda topluma mal ol-
muştur artık. Yalnız topluma mal olmakla kalsa iyi.
Yerelden ulusala, ulusaldan evrensele bir değiş-
me ve gelişme çizgisi izleyerek bütün insanlığın
ortak değeri hâline gelir. Örneğin Yunus Emre’nin
şiirlerinde yansıtılan duygular salt bize mi özgü-
dür? Neruda, yalnızca Şili’nin acılarını yansıtmış-
tır, deyip dışlayabilir miyiz onu? Acısı acımız ol-
muştur, halkı da halkımız. Kısaca ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) şiir, şairin şiiri düşünmeye başladığı andan oku-
yucusuyla buluştuğu ana değin süren, uzun ve
sancılı bir dönemin ürünüdür
B) sanatçı, ortaya koyduğu ürünlerin hangi özel-
likleri taşıyacağını önceden saptamalıdır
C) sanatçı, yapıtını yaratırken bilinçli olarak ona
ulusal niteliklerin dışına taşan yeni boyutlar ka-
zandırır
D) her birimiz, yaşadığımız bölgenin rengini, do-
kusunu, çizgisini yansıtan türkülerden ve şiir-
lerden hoşlanırız
E) türküler, şiirler özünde kendi coğrafyalarının iz-
lerini taşısalar da sanatsal dilin içerdiği insan-
sal özle bütün insanlığın ortak yaratısıdır
(2011 - YGS).
Çözüm:
Paragrafın son sözü “kısaca” olduğu için yapma-
mız gereken paragrafın boş bırakılan yerine ka-
darki kısmı dikkatlice okuyup parçanın ana düşün-
cesini doğru belirlemektir. Kısaca denildikten son-
ra, anlaşılacağı gibi, bu ana düşüncenin özetlen-
mesi istenmektedir.
Parçanın ana düşüncesi, şiirlerin ve türkülerin or-
taya çıktıktan sonra bütün insanlığa seslenir hâle
gelmesidir.
Bu düşünce, paragrafın içinde de ifade edilmiştir.
“Türküler, şiirler, yerelden ulusala, ulusaldan ev-
rensele bir değişme ve gelişme çizgisi izleyerek
bütün insanlığın ortak değeri hâline gelir.”
Dikkat edilicek olursa E seçeneğindeki cümle, bu
ana düşünceyi farklı sözcüklerle tekrarlamaktadır.
Paragrafta geçen “insanlığın ortak değeri” ifadesi-
nin E seçeneğinde “bütün insanların ortak yaratı-
sıdır” şeklinde yinelendiği görülmektedir.
Cevap E
27
 BÖLÜM TESTİ - 9
1. Bir kimsenin dil yanlışı yapmayacak yeterlikte ol-
ması, yazılarını her zaman doğru yazacağının gü-
vencesi değildir. Tanınmış yazarlar ve sanatçılar
da dalgınlıkla, dikkatsizlikle zaman zaman dil yan-
lışları yapmaktadırlar. ----. Bundan dolayı yazar,
kafasındakini kâğıt üzerine döktükten sonra işini
bitmiş saymamalı, yazısını bir kez, iki kez, gere-
kirse daha birkaç kez ve başkasının yazısını oku-
yormuş gibi okumalıdır.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdaki cümleler-
den hangisi getirilmelidir?
A) Böyle bir hata okuyucuyu memnun eder
B) Neden ileri gelirse gelsin, okuyucu için yanlış
yanlıştır
C) Anlatıma en iyi biçimi kazandıramazsınız
D) Bir yanlış için defalarca özür dileriz
E) Yapıtımızın eleştirilmesine karşı çıkmamalıyız
2. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olamaz?
A) Sanatın aynası insan, insanın yaptığı sanattır.
B) Okumayı öğrenmek sanatların en güçlü olanı-
dır.
C) Problemin ortaya koyulma biçimi çözümün mer-
kezine olan uzaklığıdır.
D) Konuşma, insanın aklını kullanma sanatıdır.
E) Oysa dünyada iyimsere de kötümsere de ihti-
yaç vardır.
3. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olabilir?
A) Bu film sayesinde biraz daha rahatladım.
B) Ağaçların altında durup bu konuyu tartıştık.
C) Bir daha buralara uğrar mı bilmiyorum.
D) İnsanı insan yapan değerler zamanla öğrenilir.
E) Bu olaydan sonra bütün çirkinlikleri atacağım
içimden.
28
4. ----. Dilimizin millî sesini, millî çehresini ve dehası-
nı o devirde en iyi aksettiren sanatkâr odur. O, hâl-
kın dilini, en canlı, en ışıklı ve en sıcak bir şekilde
kullanmıştır. Türkçenin bir edebiyat ve kültür dili
olarak gelişmesinde Yunus’un hizmeti son derece
büyüktür. Bu dil, İslami Türk medeniyetinin o de-
virde taşıdığı bütün zenginliği içine alan ve akset-
tiren millî bir dildir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Yunus, Türk edebiyatına seçkin eserler vermiş-
tir
B) Yunus, şiirlerinde halkın dilini başarıyla kullan-
mıştır
C) Yunus’un elinde Türkçe, en güzel şeklini almış,
ölümsüz bir zafere ulaşmıştır
D) Yunus’un şiirlerinde ana tema insan sevgisidir
E) Kendi devrinde Yunus diğer şairlere örnek ol-
muştur
5. ----. Onlara yeni bir arkadaştan söz ettiğinizde, as-
la en önemli soruları sormazlar. Size arkadaşını-
zın sesinin nasıl olduğunu, kelebek koleksiyonu
yapıp yapmadığını sormazlar. “Kaç yaşında? Kaç
kardeşi var? Babası kaç lira kazanıyor?” gibi şey-
ler sorarlar. Ancak bunları bildiklerinde onu tanı-
maya başladıklarını düşünürler.
Düşüncenin akışına göre bu parçanın başına
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Büyüklerimiz arkadaşlarımızın nasıl biri oldu-
ğunu merak eder
B) Büyükler rakamlardan hoşlanır
C) İnsanların arkadaşlarını iyi tanıması gerekir
D) İnsanların kaç yaşında oldukları değil, nasıl bir
kişiliğe sahip oldukları önemlidir
E) Büyüklerimizin de çocuklarına güvenmesi ge-
rekir
Ünite 3
6. ----. Bulanık suda balık avlandığı sanatta görülme-
miştir. Yarına inanmayan toplumlar nasıl gelece-
ğe kalamıyorlarsa, sürekliliği düşünerek yazma-
yanlar, yazdıklarının yarın açısından sorumluluğu-
nu taşımayanlar da tarihten silinip gideceklerdir.
Bunun en büyük kanıtları ise edebiyat tarihleri ve
tarih kitaplarıdır.
Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yazarlar, yaşamlarına yön verirken geleceğe
kalma endişesi taşımalıdır
B) Yenilik diye ortalığı bulandırmakla bir şey ka-
zanılmaz
C) Kendilerinde yenilik gücü bulamayanlar, düşün-
celerimizi köreltirler
D) Bilim, her zaman yeniliğin ve kalıcının peşinde
olmuştur
E) Sorumluluk duygusu bizi her zaman tarihî tec-
rübelere yöneltir
7. Acıların olmadığı bir çağ sanırım hiç yaşanmadı.
Günümüzde de insanlığın büyük acılarına tanık
oluyoruz. Biz artık her yeri gören büyük bir göz gi-
biyiz. Dünyanın küçük bir köye dönüştüğü bu çağ-
da felaketler, kıyımlar, savaşlar yani acılar da kü-
reselleşiyor. --- .
Bu paragraf aşağıdaki cümlelerin hangisiyle ta-
mamlanabilir?
A) Küreselleşmenin ağır sonuçları vardır
B) Artık dünyanın herhangi bir yerinde yaşanan
acıları ve haksızlıkları o anda öğreniyoruz
C) Sözlerim karamsarlık olarak algılanmamalı
D) Acılara karşı elimiz kolumuz bağlı
E) Acılara karşı bütün insanlar ortak hareket eder-
se acılar biter
Paragraf
1652
8. ----. Bunlar içinde çok değerlileri vardır. Onlara her
zaman başvurur, onlardan yararlanırız. Ancak, yi-
ne de yeni, daha gelişmiş sözlüklere gereksinim
duyarız. Çünkü dil olduğu gibi kalmaz, dili kullanan
insanlar onu sürekli değiştirir, daha doğrusu geliş-
tirir. Bunun da saptanması gerekir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın giriş cüm-
lesi olmaya en uygundur?
A) Türkiye Türkçesinin pek çok sözlüğü ortaya ko-
nulmuştur
B) Dil, sürekli değişen bir kavramdır
C) Sözlükler, dil için önemli birer kaynaktır.
D) Türkçemizi güzel kullanmak için gayret sarf et-
meliyiz
E) Dilimizde pek çok anlama gelen birçok sözcük
vardır
9. Kendinize verebileceğiniz en güzel hediye hayatı-
nıza bisikleti sokmak! Bisiklete ne seviyede bindi-
ğiniz fark etmez, nerede yaşadığınız da… Artık bi-
siklet grupları neredeyse her şehirde var. Bu grup-
lar, düzenli olarak bisikletle gezilere çıkıyorlar. Siz
hem yeni yerler görüyor hem de ----.
I. bisiklet camiasının eşsiz dayanışmasında sım-
sıcak bir aile ediniyorsunuz
II. pedallayarak vücudunuzu dinç tutuyorsunuz
III. hayatınıza düşünce aşısı yapmak için çabalı-
yorsunuz
Bu parçanın sonuna yukarıdakilerden hangile-
ri getirilemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
29
 BÖLÜM TESTİ - 10
1. Kimsenin aklına “Kuş neden uçuyor?” diye bir so-
ru gelmez, “Balık neden yüzüyor?” ya da “Yılan
neden sürünüyor?” diye bir soru çoğu kişinin ak-
lını kurcalamaz. Aslanın geyik yavrusunu parçala-
ması, panterin karacayı kovalaması kimseyi şaşırt-
maz. ----.
Bu parça aşağıdakilerden hangisi ile tamamla-
nırsa anlamsal bütünlük bozulur?
A) Hayvanların böyle yaşaması, doğanın değiş-
mez bir yasasıdır
B) Bu dünyada yaşıyoruz ama birçok olayın ne-
denini araştırmıyoruz
C) Çevremizde gerçekleşen olaylara, çoğu zaman
izleyici kalmakla yetiniriz
D) Bizim için doğal görünen olayların da mutlaka
bir nedeni vardır
E) Oysa kişisel başarımız ya da yenilgimiz, zama-
nımızı nasıl kullandığımıza bağlıdır
2. Kültür eserleri, dilin belli bir yerde ve anda donmuş
şekilleridir. ----. Kütüphaneler ise dil abidelerini top-
layan müzelerdir. Dil bir kap olduğuna göre, onla-
ra “duygu, düşünce, hayal müzeleri” demek gere-
kir. Biz eskiden yaşamış insanların hayat tecrübe-
lerini, inanç ve değerlerini bu eserlerden öğreniriz.
Yukarıdaki parçada üç nokta ile gösterilen ye-
re aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilebilir?
A) Bu bakımdan onların abidelerden farkları yok-
tur
B) Kültür eserleri bunun için korumaya alınmalı-
dır
C) Biz kültürümüzü bu eserlerden öğreniriz
D) Her kültür eserinin toplandığı bir müze vardır
E) Abide dediğiniz her zaman taştan betondan ol-
mak zorunda değildir
30
3. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olmaya uygun değildir?
A) Eleştirmen, nesnelliğini hiçbir koşul altında el-
den bırakmamalıdır.
B) Eleştirmen, yazarı eleştirir, kimi zaman da eseri.
C) Eleştirinin bir yolu yermek, diğer yolu da öv-
mektir.
D) Eleştirmenin amacı, işte bu doğruyu bulmaktır.
E) Bir yıkıcı, bir de yapıcı, verimli eleştiri vardır.
4. Türkçede bugün büyük bir dil krizi var. Bu, gün gi-
bi ortada olan bir problem. Hiçbir disiplin yok, söz-
cüklerde nüans yok, aynı sözcük kırk anlam için
kullanılıyor. Temiz, sağlam ve düzgün bir Türkçe
ile yazı yazanlar parmakla gösterilecek kadar az.
Dilde gözlemlenen ve hızla ilerleyen bu sorun, sa-
natçıların ve sanatçı olma yolunda ilerlemek iste-
yen genç sanatseverlerin aleyhinedir çünkü ----.
Bu parça sözün akışına göre en uygun şekilde
aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanabilir?
A) sanat eserleri, bu hızlı değişim yüzünden önem-
lerini çabuk kaybediyorlar
B) birçok sanatçı bu sorunla baş etmeyi başarıp
özgün eser veremiyor
C) sanatçılar bu süratli gelişmenin dışında kala-
rak etkinliklerini sürdüremiyor
D) sanat meraklıları, bu nedenle çok az sayıda ni-
telikli eser verebiliyor
E) sanatseverler, bu yüzden birçok dil yanlışı yap-
maktan bir türlü kurtulamıyor
5. Hayatta iki türlü bakmaktan söz edilebilir. Beyin ile
bakmak ve kalple yani duygularla bakmak. Bilim,
beyin ile bakar. Kafa yoluyla elde edilen bilgilerin
belli başlı yolu bilimdir. Oysa ----
Bu parça, aşağıdakilerin hangisiyle sürdürüle-
bilir?
A) doğrulara ancak bilimle varırız.
B) duygularla bakmak insanı doğruya götürmeye-
bilir.
C) dünyayı bu şekilde anlayabiliriz.
D) bilgilerin önemli olanları bu yolla elde edilir.
E) dünyayı anlamanın tek yolu bilimdir.
Ünite 3
6. Anlatım teknikleri, sadece romancıyı ilgilendiren
bir husus değildir. Kuşkusuz okuyucunun ve özel-
likle eleştirmenin de bu konudan haberdar olması
gerekir. Romancı, eserini kaleme alırken anlatım
tekniklerinden yararlanmalı, anlatı örgüsünü sağ-
lam temeller üzerine oturtmalıdır. Anlatım teknik-
lerinin anlam ve işlevlerini bilmeden, onların sağ-
ladığı imkânlardan hakkıyla yararlanmadan nasıl
roman yazılacaktır? Unutulmamalıdır ki ---- .
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) bir romanda estetik dokuyu meydana getiren,
romanı roman yapan yan, özgünlüktür
B) okuyucunun anlama zevkini zenginleştirmenin
en etkili yolu budur
C) bir yazar, ancak anlatım tekniklerini kullanarak
üslubunu sağlam temellere oturtabilir
D) anlatım teknikleri özümsenmeden roman yaz-
maya kalkışmak, anlamsız bir uğraştır
E) roman estetiğinin, anlatım tekniklerinin düzeni
ile sağlanacağı bir gerçektir
7. Toplumdan etkilenerek olanı ortaya koyan ve tira-
jı göz önünde bulunduran yazarlardan nefret ede-
rim ama ne yazık ki toplumumuz bu yazarlarla do-
lup taşmış durumda. Oysa asıl yazar, tiraj kaygı-
sından uzak durmalı, eserlerinde kimi zaman top-
lumu eğitebilecek konulara da yer vermelidir. Bu-
nu yaparken de ---- .
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerin hangisi getirilemez?
A) sanat kaygısından ne olursa olsun ödün ver-
memelidir
B) didaktizm ile sanatsal biçem arasındaki kıvamı
tutturmasını bilmelidir
C) üslubuyla okurlarını kaleminin arkasından sü-
rüklemeyi bilmelidir
D) kuru nasihatçi tavırlarından elinden geldiğince
kaçınmalıdır
E) gazeteciliğin doğasında bulunan araştırmacılı-
ğı elden bırakmamalıdır.
Paragraf
1653
8. Emile Zola’nın sanatkâr kişiliğini en güçlü şekilde
bulduğumuz romanlarından biri de “Bir Aşk Hikâ-
yesi”dir. ---- . Bundan dolayıdır ki onun bu romanı
gerçekçi romanlar gibi kuruluğa, katılığa düşme-
miştir ve okurları derinden etkileyen pek çok un-
surla çok güzel bir şekilde iç içe geçerek örülmüş-
tür.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Onun gerçekçiliğe dayanan sanatı; şiirden, duy-
gululuktan uzaklaşmamıştır
B) Bu eser, onun dünya çapında bir yazar sayıl-
ması için yeterli bir kanıttır
C) Bu romanında Emile Zola, lirik unsurlara çok
yoğun bir şekilde yer vermiştir
D) Gerçek hayatı ve şiirselliği güzel bir şekilde
bağdaştırmayı bilmiştir
E) Bu eserinde de realizmin etkileri çok açık ve
belirgin bir durumdadır
9. Bir mikrodalga fırında kullanılan, yani yiyeceğin
üzerine gönderilen mikrodalgalar 2.500 megahertz
frekansındaki radyo dalgaları boyutunda olup fre-
kansları FM radyo bandı frekansının yaklaşık 20
mislidir. Bu frekanstaki radyo dalgalarının ilginç bir
özelliği vardır: Su, yağ ve şeker tarafından çok ra-
hat emilmelerine rağmen plastik, cam, seramik gi-
bi malzemelerce, nitrojen ve oksijen gibi gazlarca
emilmezler ve tekrar gerisin geriye yansıtılırlar. Bu
nedenle ----.
I. mikrodalga fırınlardaki yiyeceklerin porselen
ya da cam kapları, içlerindeki yiyecekler ka-
dar ısındığı için çıkarıldıkları yerlerde dikkatli
olunmalıdır
II. su ve yağ molekülleri yiyeceğin her tarafına
dağılmış olmaları sebebiyle ısınma dıştan içe
değil yiyeceğin her yerinde aynı zamanda olur
III. mikrodalga radyo frekansları, oksijen ve nitro-
jen tarafından emilmedikleri için fırındaki ha-
va elektrikli fırınlardaki gibi sıcak olmayıp oda
sıcaklığındadır
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
31
 BÖLÜM TESTİ - 11
1. Kendi çıkarları uğruna insanlardan öç almak iste-
yen kişiler hakkında ne düşünürsünüz? Bu gibi ki-
şiler kendilerini öç alma duygusuna kaptırdılar mı
bu duygu onların varlıklarında ne var ne yok her
şeyi alır götürür. Çünkü ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile devam
ettirilebilir?
A) onlar kendi çıkarlarından başka hiçbir şey dü-
şünmezler.
B) böyle insanlarla hayatın her alanında karşılaş-
mak mümkündür.
C) insanların çıkarı her şeyin önünde gelir.
D) insan kendini koruma güdüsüyle hareket eden
bir varlıktır.
E) insanın karakterinde mücadele ve kavga var-
dır.
2. (I) Acıdan deliye dönmüştü, beyninde durağan ve
dayanıklı hiçbir şey hissetmiyordu. (II) Gençliğin
ve aşkın sarhoşlukları içinde geçen bu iki aydan
sonra yazgıdan hiçbir şey kabul edecek halde de-
ğildi. (III) Umutsuzluğun bütün hayalleri altında ezil-
mişti. (IV) Bir tek isteği kalmıştı. (V) Bir an önce öl-
mek.
Numaralandırılmış cümlelerin hangisinden son-
ra “Ama o da kendi elinde değildi!” cümlesi geti-
rilebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Sosyal hayatta birçok nedenlerden davranışlarımı-
zı, konuşmalarımızı, duygularımızı ve düşüncele-
rimizi kısıtlamak zorunda kalıyoruz. Sizler de ha-
yallerinizi ve düşüncelerinizi kısıtlayarak kendini-
ze haksızlık etmeyin. Bari ----
Bu parça aşağıdakilerden hangisi ile sürdürül-
melidir?
A) okuyarak kendinizi geliştirin.
B) insanlara sevgiyle yaklaşın.
C) sevginizi özgürce yaşayın
D) hayallerinizi sınırlamayın.
E) davranışlarınızı duruma göre değiştirin.
32
4. ----. Aramızda ilk anlaşma onunla başlar. İnsan ne
kadar vahşi, ne kadar kötü yaradılışlı olursa olsun
güzelliğin büyüsüne kapılmaktan kendini alamaz.
Bedenin varlığımızdaki payı, değeri büyüktür. Bu
bakımdan onun yapısına ve düzenine verilen önem
pek yerindedir. İki temel taşımız ruh ve bedeni bir-
birinden ayırmak, koparmak isteyenler yanılıyorlar
tam tersine onları birleştirmek gerek.
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) Kimse yapılan iyiliğe kayıtsız kalamaz
B) En kötü insanın içinde bile iyi bir taraf vardır
C) İnsanlar konuşarak birbirini tanır
D) İnsanlar arasında en önemli olan şeylerden bi-
ri güzelliktir
E) Yaşamın merkezinde insanın temel ihtiyaçları-
nı karşılama vardır
5. (I) Küçük evin çevresi sanki bir yeryüzü cennetiy-
di, o güzelim ağaçlar arasında cıvıl cıvıl kuşlar öter-
di. (II) Bir de siz burada yaşayanları tanıyın baka-
lım, ne diyeceksiniz! (III) Yazın kapalı odalarda bo-
ğucu ve sıcak hava; kışın gene her taraf hamam
gibi sıcak, üstelik isli duman kokusu... (IV) Kısaca-
sı can sıkıntısından patlardı insan. (V) Burada ya-
şayanların başka seçeneği olmadığından bu
evde yaşamak zorundaydılar.
Numaralandırılmış cümlelerle ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede benzetme yapılmıştır.
B) II. cümlede okuyucuya samimi bir sesleniş var-
dır.
C) III. cümlede betimleme yapılmıştır.
D) IV. cümlede nesnel bir yargı vardır.
E) V. cümlede sebep-sonuç ilişkisi vardır.
Ünite 3
6. (I) Fransa’ya ne kadar kızsam da Paris’i sevmek-
ten vazgeçmem. (II) Çocukluğumdan beri yüreğim
ona bağlıdır. (III) Sonradan başka güzel şehirler
gördükçe onun güzelliğine daha derin bir sevgiyle
bağlandım. (IV) O, benim içimde en güzel şeyler-
le bir aradadır. (V) Paris’i yabancı süslere boğul-
muş olarak değil, kendi haliyle seviyorum; kusur-
lu, belalı taraflarına varıncaya kadar her şeyi ile ve
içten seviyorum.
Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden
hangileri yer değiştirmelidir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) I ve V
7. Herkesin bir hikayesi vardır. Ve herkesin hayatın-
dan da en az birkaç tane roman çıkarılabilir. Ya-
zarların diğer insanlardan farkı; bu hikâyelerini an-
latma fırsatı ve imkânını daha kolay bulmaları ve
değerlendirmeleridir. Yoksa yazar olmayanların
hikâyeleri daha az değerli değildir. …..
Bu metin aşağıdakilerden hangisi ile devam et-
tirilmelidir?
A) Onların acıları belki daha fazladır.
B) Onların talihsizliği yazar olmamalarıdır.
C) Önemli olan insanın değerinin bilinmesidir.
D) Bu yüzden hikâyeleri unutulup gitmektedir.
E) Oysa herkes roman yazabilir.
8. Kirli bir yerde büyüyen çocuk ---- oluyor. Büyük şe-
hirde yaşayan insanların ufku da ---- oluyor. Şehir-
de yaşarken köye göç eden ve orada kalan insan-
lar da bir süre sonra ---- gibi düşünmeye ve yaşa-
maya başlıyor.
Bu paragraftaki boş yerlere aşağıdakilerden
hangisi gelmelidir?
A) kirli-geniş-köylüler
B) temiz-geniş-köylüler
C) kirli-yarım-onlar
D) pis-büyük-küçükler
E) tertemiz-ona göre-şehirdeki gibi
Paragraf
1654
9. Herkesi olduğu gibi kabullenmek gerektiğine ina-
nanlardanım. İnsan da tükenmez kalemle yazılmış
bir yazı gibidir. İnsanın karakterini silmeye çalış-
sanız silemezsiniz; değiştirmeye çalışsanız değiş-
tiremezsiniz. Değiştirmeye ve silip yenisini yazma-
ya kalkmak boş bir uğraş olur sanıyorum. Ancak
----
Bu parça aşağıdakilerden hangisi ile tamamla-
nabilir?
A) eğitimle bir kısım huylar ve özellikler kontrol
edilebilir ve terbiye altına alınabilir.
B) insan yedisinde ne ise yetmişinde de odur.
C) kimseyi değiştiremeyeceğimiz gerçeğini bile-
lim.
D) insanın altı yaşına kadar zihinsel eğitimini ta-
mamladığını göz ardı etmeyelim.
E) her şeyin bir yeri ve zamanı vardır.
10. İster inanın ister inanmayın! Birçok kumaş türü ku-
ru temizleme gerektirmez. Kuru temizlemenin tek
avantajı kumaşların çekmesine ve şekillerini kay-
betmesine yol açmamasıdır. Üretici firmaların, giy-
silerin etiketlerine 'sadece kuru temizleme' şeklin-
de ikaz yazmalarının sebebi ----.
I. pamuklu kumaşların elde ya da makinede yı-
kanması bir sorun oluşturmaz
II. garanti süresince geri almak zorunda oldukla-
rı giysileri çekme ve deformasyon tehlikesin-
den korumaktır
III. ipek ve suni ipekten yapılmış giysiler güvenli
bir şekilde elle yıkanabilir
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
33
 BÖLÜM TESTİ - 12
1. I. Ağaçtan, taştan yapılmış, büyüğü küçüğü, es-
kisiyle yenisiyle birçok ev.
II. Bunların arasında özellikle birisi bende derin
bir iz bıraktı.
III. Yaşamım boyunca pek çok ev görmüşümdür.
IV. Ev büyük değil, tam tersine; minnacık bir şey-
di.
Yukarıdaki cümlelere anlamlı bir paragraf oluş-
turulduğunda sıralama nasıl olur?
A) III - I - II - IV  B) I - III - IV - II
C) II - I - III - IV  D) IV - I - III - II
E) III - II - I -IV
2. I. Uzun sakalının kapladığı çopur yüzü, sarkık
gür kaşlarının altından zorlukla seçilen gözle-
ri, çoktandır tarak yüzü görmemiş karmakarı-
şık saçlarının bir şapka gibi örttüğü başı ada-
ma iri, öfkeli bir örümcek görünümü veriyordu.
II. Köylünün üstünde evde dokunmuş bezden ala-
calı bulacalı bir gömlek ile yamalı bir pantolon
vardı.
III. Köylünün ayakları çıplaktı.
IV. Sorgu yargıcının karşısında sıska mı sıska bir
köylü duruyordu.
V. Kendisine sorulanları soğukkanlılıkla cevaplı-
yordu.
Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerden han-
gisi paragrafın ilk cümlesi olabilir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın ilk cüm-
lesi olabilir?
A) Gerçek dostluğun ne olduğunu bilirim.
B) Bunu da okuyabilirim, diyordu kütüphane gö-
revlisine.
C) Sen de herkes gibi konuşmaya başladın.
D) Az önce söylediğin neydi pek duyamadım?
E) Bu saatten sonra senin dertlerinle başımı ağ-
rıtamam.
34
4. (I) Kendi kendime, “Bu deve dikenini koparıp çiçek
demetinin ortasına koyayım,” dedim. (II) Hendeğin
içine indiğimde, çiçeğin ortasına yapışmış, derin
ve tatlı tatlı uyuyan, üzeri hafif tüylü bir yaban arı-
sını uzaklaştırdım. (III) Çok zorlandım fakat sonun-
da kopardım. (IV) Ardından da çiçeği koparmaya
çalıştım. (V) Dalında daha güzel duran çiçeği ko-
pardığıma pişman oldum ve onu yere attım.
Bu parçada akış bozukluğunun giderilmesi için
numaralandırılmış cümlelerden hangileri yer
değiştirmelidir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) I ve V
5. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın ilk cüm-
lesi olamaz?
A) İnsanın dostluğu çok önemlidir.
B) Kapanıp yıllarca yazan biri işte böyle merkezi
olmayan bir dünyaya seslenmek ister.
C) Bir şey beğenmeyen ve gevezelik yapan insan-
ları hiç sevmem.
D) Düşünmek sözcüklerle olur.
E) Okulun ilk günü arkadaşlarımı görünce onları
özlediğimi anladım.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinden önce başka
bir cümlenin bulunduğu kesin olarak söylene-
bilir?
A) Ev, şimdiki sahiplerinin dedelerinin dedelerin-
ce dikilmiş akasya, dut, kavak ağaçları arasın-
da yeşilliğe gömülmüş gibiydi.
B) Tek katlıydı, yalnızca üç penceresi vardı; ilk
bakışta ufak tefek, kamburu çıkmış, başı örtü-
lü, ihtiyar bir kadına benzetilebilirdi.
C) Çatısı kiremitle kaplı, duvarları beyaz sıvalıy-
dı; bacası yıkılmaya yüz tutmuştu.
D) Her şeye karşın gür yeşillik bu küçük evin bir
kent evi havasını taşımasına engel değildi.
E) Yaylada yaşamak insana huzur veriyordu.
Ünite 3
7. I. Oysa bu iri otların başka otlara, bu büyük ka-
yaların başka kayalara hiç benzemediğini çok
iyi bilirdi.
II. Olanca hızıyla koşuyor, çalıların üzerinden at-
lıyor, atlayamayacağı kadar büyük olan kaya-
ların yanından dolanıyordu.
III. Ama en çok Tarık adını verdiği, heybetli, güç-
lü kayayı severdi.
IV. O büyük kayaların, o iri otların yanından, bir
saniye bile durup vakit kaybetmeden koşuyor-
du.
V. Nihayetinde o yaz da geçti gitti, yeniden yazın
gelmesini bekleyecekti artık.
Bu cümlelerden bir paragraf oluşturulduğunda
aşağıdakilerden hangisi son cümle olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. I. Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyo-
rum o da daha sorumsuz ve daha rahat yaşa-
mak.
II. Günlük hayatımızda ve insanlarla olan alış ve-
rişlerimizde fazla parlak ve keskin bir zeka gös-
termek de doğru değildir.
III. Çocuk kendini korkunç derecede küçük, kor-
kunç derecede yalnız ve yitik hissetti dağlara
baktıkça.
IV. Her işin bütün koşullarını ve sonuçlarını he-
saplayan adam, karar vermekte güçlük çeker
orta bir kafa ise işleri görür, büyük küçük bü-
tün girişimlere yeter.
V. Köyün bir delikanlısı bir gece evinde hortlak
sesiyle konuşmaya kalkmış, uzun sürmeye-
cek bir şaka yapmakmış bütün amacı.
Numaralanmış cümlelerden anlamlı bir bütün
oluşturulduğunda hangisi paragrafın ilk cüm-
lesi olamaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
1655
9. I. Taşçaynar dişi kurdun peşinden geliyordu.
Yavrular sağa sola koşuşarak bazen annele-
rinin önüne geçmek istiyorlardı ama Akbar bu-
na izin vermiyor, hiçbirinin kendi önüne geç-
mesini istemiyordu.
II. Önce kumlu bir yerden geçtiler. Güneş, Sak-
savul öbeklerinin ve pelin kümelerinin üzerin-
den yükselip tepelerine yaklaşıyor, havanın
açık ama kavurucu olacağını belli ediyordu.
III. Akşamüzeri bozkırın ucuna gelmişlerdi. Vak-
tinde gelmiş sayılırlardı, çünkü hava henüz ka-
rarmamıştı. O yaz otlar çok büyümüştü ve ye-
tişkin kurtların omuz başlarına kadar çıkıyor-
lardı. Bütün gün güneş altında kaldıkları için
de, tüylü sapların ucundaki çiçekler şiddetli bir
koku yayıyordu. Çalılar arasında daha da yo-
ğunlaşıyordu bu korku.
Yukarıda numaralanmış parçalardan bir metin
oluşturulmak istense doğru sıralama aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) I - II - III B) III - II - I C) II - I - III
D) I - III - II E) III - I - II
10. I. Hacı Murat da:
“Allah evlatlarını bağışlasın bacı...” dedi.
II. Üzerinde sarı bir gömlek ve kırmızı bir yelek,
ayağında da lacivert bir şalvar vardı.
III. Hacı Murat içeri girdiğinde, köy evinin iç kapı-
sından artık pek genç olmayan zayıf bir kadın
çıktı.
IV. Ellerinde yastıkları taşıyordu.
V. İki büklüm bir vaziyette odanın karşı duvarının
dibine, misafirin oturabilmesi için yastıkları yan
yana dizerek Hacı Murat’a:
“Gelişinle bize mutluluk getirdin!” dedi.
Numaralandırılmış cümlelerden bir paragraf
oluşturulduğunda aşağıdakilerden hangisi son
cümle olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
35
 BÖLÜM TESTİ - 13
1. Klasik eserleri yazan, dünyaya mal olmuş yazar-
ları dikkatli okuyun. Orada göreceksiniz ki onlar
öncelikle kendi yerel kültürlerini doğru okumuş ve
bunu eserlerine yansıtmışlardır. Kendi kültürel de-
ğerleri ile sağlam ve doğru bir ilişki içinde olmuş-
lardır. Yerel değerleri ile global olmayı başarabi-
len yazarlar en güzel eserleri vermiştir. Bu neden-
le ----
Bu parça aşağıdakilerin hangisiyle devam et-
melidir?
A) yazarlar meşhur olmak yerine doğru eser yaz-
mayı denemelidir.
B) yazarlar yerel değerlere yaslanarak evrensel
olmayı düşünmelidir.
C) yazarlar vatanını ve milletini sevmelidir.
D) yazarlar yazılarını özenerek yazmalıdır.
E) yazarların amacı zamana direnen eserler ver-
mek olmalıdır.
2. Ürkerek bana sırıttı. Ve kuşkuyla çevresine bakın-
dı. İkimize de dikkat eden pek yoktu. Sonra ona
kavunumun yarısını ve ekmeğimin bir parçasını
uzattım. O da bir hamleyle yiyecekleri elimden ka-
pıp gözden kayboldu. Daha sonra ortaya çıktı. Ge-
riye doğru itilmiş şapkası, koyu renkli ve ıslak kaş-
larını ortaya çıkarmıştı. Yüzünde kocaman bir gü-
lümseme vardı ve ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile devam
etmelidir?
A) yemeye ara vermeden bana göz kırpıp duru-
yordu.
B) bana ters ters bakıyordu.
C) nedensiz bir şekilde beni takip edip arkamdan
bir şeyler mırıldanıyordu.
D) ona verdiğim ekmeği yere attı.
E) kaşlarını çatarak bana kızdı.
36
3. Karların ve buzların çözüldüğü bir kasım sonunda,
Varşova treni, sabah saat dokuz civarında Peters-
burg’a yaklaşıyordu. Sisin ve nemin yoğunluğun-
dan hava kapalıydı. Vagonun pencerelerinden, hat-
tın yaklaşık on adım sağında ve solunda olanlar
zar zor görülüyordu. Yolcular arasında yabancı ül-
kelerden gelenler de vardı; fakat en kalabalık va-
gonlar üçüncü mevkilerdi. Çoğu, dar gelirli insan-
lar ve iş adamlarıydı. Hepsi yorgundu. ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile tamam-
lanmalıdır?
A) Sevinç çığlıkları atıyor ve bağırıyorlardı.
B) Yüzlerinde bir canlılık, yüreklerinde büyük he-
yecanla bir an önce trenden inmeyi bekliyorlar-
dı.
C) Yüzleri solgun ve sis rengindeydi, uykusuz ge-
çen bir geceden sonra, gözleri ağırlaşmıştı ve
soğuktan donmak üzerelerdi.
D) Hayat neşeleri yüzlerine vuruyordu.
E) Kimse kimseye saygı göstermiyor, herkes bir
an önce trenden inmek istiyordu.
4. Isık-Göl'ün kıyısından başlayan, taşlarla çukurlar-
la dolu bir yol, boğazın içinden ve sel yatağından
geçip San-Taş'a kadar çıkardı. Böyle bir yolda ara-
ba sürmek hiç de kolay değildi. Yol, Karavul dağı-
nın eteğine gelince dar geçitten ayrılır, dağın bir
tepesine tırmanır, onu da aşar, sonra, sarp ve çıp-
lak olan öbür yamaçtan usul usul inerek ormancı-
ların evlerine ulaşırdı. Karavul dağı çok yakınday-
dı. Küçük çocuk, yaz mevsiminde hemen hemen
her gün, dürbününü kaptığı gibi gölü seyretmeye
gelirdi buralara. Tepeden bakınca ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile tamam-
lanmalıdır?
A) korkudan bayılacak gibi olur ve hemen uzak-
laşırdı.
B) gördüklerini her gün not ederek babasına gö-
türürdü.
C) aklına eski günleri gelir ve çok üzülürdü.
D) aklına resim yapmak gelirdi.
E) her şeyi görürdü. Yayaları, atları ve arabaları
çok iyi görürdü.
Ünite 3
5. Edebiyat konusunda arkadaşlarımın görüşlerini öğ-
rendikten sonra susup tartışmaya karışmayabilir-
dim. Ama edebiyatta, gerçeğin araştırılmasıyla bi-
rinci derecede ilgili olan bir yanın daha olduğunu
unutmamalıyız. O da okurlardır. Okurların, ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile devam
etmelidir?
A) bütün kanıları, bütün görüşleri, yazarınki de dâ-
hil, öğrenmek istemesi doğaldır.
B) edebiyatın bir parçası, alıcısı ve tüketicisi oldu-
ğunu unutmayalım ve onlara gereken saygıyı
gösterelim.
C) yazarı yetiştiren ve geliştiren unsurlardan biri
olduğu gerçeği göz ardı edilemez.
D) yazarın müşterisi olduğu görüşüne katılmam
mümkün değil. Yazı kapitalizm üzerine dönen
bir şey değildir.
E) tavırları, geri bildirimleri yazar için önemlidir.
6. Şimdi ben sana yalnız şunu söyleyebilirim: Çocuk
kalbinin, çocuk ruhunun bağdaşamadığı her şeyi
reddettin. İşte beni teselli eden de budur. Bir şim-
şek gibi yaşadın sen. Bir defa çaktın ve söndün.
Şimşeği çaktıran göktür. Ve gök ebedidir. İşte bu-
dur beni teselli eden. Bir başka tesellim daha var:
İnsandaki çocuk vicdanı, tohumdaki öz gibidir.
----
Bu parçanın devamı aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
A) Ben bu dünyayı çocukların kurtarabileceğine
inanan biriyim her zaman. Çünkü onlardaki ma-
sumiyet kimsede yok.
B) Vicdan olmazsa insan, insan olma özelliğini
kaybeder.
C) Ve o öz olmadan tohum filizlenmez, gelişmez.
D) Bu da bana yeter.
E) Çocuklar dünyanın geleceğidir.
Paragraf
1656
7. ----. Öğrenmek ve arzu etmek iyi ama ihtiyarladı-
ğımızı da unutmamak gerek. Bir ayağımız çukur-
dadır ama hâlâ içimizde yeni istekler doğar. Nefes
aldığımız sürece de her yeni günde iyice yaklaş-
mış olan ölümü düşünmektense yapmak istedikle-
rimizin peşinden gideriz.
Bu paragrafın başına aşağıdakilerden hangisi
getirilemez?
A) Gençliğimizin kıymetini bilelim
B) Her gün hayata yeniden başlıyoruz
C) Güneş her gün yeniden doğar
D) Ölmediğimiz sürece hayata sarılmak zorunda-
yız
E) Ölüm gerçeği her gün yaklaşıyor
8. Her cismin kendi doğal bir frekansı vardır. İnsan-
lar günlük yaşamlarında pek fark etmeseler de re-
zonans olayı, otomobilden köprü dizaynına kadar
çok tehlikeli olduğu için çok önemli konulardan bi-
ridir. Bu nedenle ----.
I. askerler toplu halde bir köprüden geçerken
adımlarının frekansları köprünün tabii frekan-
sı ile çakışıp köprü yıkılmasın diye uygun adım
yürüyüşle geçmezler
II. otomobilde direksiyon mekanizması ile amor-
tisörlerdeki titreşim aynı frekansa gelince, re-
zonans sonucunda direksiyon şiddetli sarsıl-
maya başlar
III. mühendisler araba dizaynında parçaların bi-
çimlerini, yaylanmalarını ve ağırlıklarını, devir
sayıları ve benzeri faktörleri göze alıp rezo-
nansı en aza indirmeye çalışırlar
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
37
 BÖLÜM TESTİ - 14
1. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olabilir?
A) Ama aşırı bencil olanlar, kendilerini üstünkörü
tanıyanlar, önce işlerine bakanlardır.
B) Onlara göre kendisiyle baş başa kalmak, sır-
tüstü yatıp vakit öldürmektir.
C) Kendine hayran olan bir adam, geçmişe dönüp
baksa yüzlerce devin ayakları altında kalacak-
tır.
D) Kendini böylesine samimi tanıyan adam, iste-
diği kadar kendinden söz etsin.
E) O günlerde ben de kendime bir şeyler almayı
düşünüyordum zaten.
2. Sadrazamın sağında, deminden beri bir mezar ta-
şı gibi kımıltısız duran kırmızı tuğlu kavuk, yerin-
den oynadı. Yavaş yavaş sola döndü:
- Ben, tam bu elçiliğe uygun bir adam biliyorum,
dedi, babası benim yoldaşımdı. Ama devlet
memurluğunu kabul etmez.
- Kim?
- Muhsin Çelebi.
Sadrazam bu adamı tanımıyordu. Sordu:
- Burada mı oturuyor?
- Evet.
- ……………….
- Biraz zengindir. Vaktini okumakla geçirir. Ta-
nımazsınız efendim. Hiç büyüklerle ahbaplık
etmez. Büyük mevkiler istemez.
- Niye?
- Bilmem ama, belki "düşüşü var" diye.
- Tuhaf...
- Ama çok yüreklidir. Doğrudan ayrılmaz. Ölüm-
den çekinmez. Birçok kez savaşmıştır. Yüzün-
de kılıç izleri vardır.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıda-
kilerden hangisi gelmelidir?
A) Ne tür işlerle meşgul oluyor?
B) Buraya çağırsak gelir mi?
C) Onu kendimize nasıl çekeriz?
D) Onu kim ikna edebilir?
E) Nerede yaşamaktadır?
38
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir paragrafın
gelişme cümlesi olmaya en uygundur?
A) Hani bir ressam varmış, kötü horoz resimleri
yapar ve uşaklarına, dükkâna hiç canlı horoz
sokmamalarını sıkı sıkı tembih edermiş, ben
de öyleyim.
B) Ben de istediğim gibi yazabilmek için evime çe-
kiliyorum.
C) Yazarken aradığım da bu zaten: Herkes kita-
bımda beni, bende kitabımı görsün.
D) Beni etkilerler diye, yazmaya başlarken kitap-
ları aklımdan çıkarıyorum artık.
E) Sonuç olarak diyebilirim ki bu mesele karakol-
da biter.
4. Bedenin varlığımızdaki payı, değeri büyüktür. Bu
bakımdan onun yapısına ve düzenine verilen önem
pek yerindedir. İki temel taşımız ruh ve bedeni bir-
birinden ayırmak, koparmak isteyenler yanılıyor-
lar. Tam tersine onları birleştirmek gerek. Ruhtan
istenecek şey bir köşeye çekilmek, kendi kendine
düşünmek, bedeni hor görüp kendi başına bırak-
mak değil; ona bağlanmak, onu kucaklamak, sev-
mek, ona arkadaşlık ve kılavuzluk etmek, öğüt ver-
mek, yanlış yola saptığı zaman geri çevirmek, kı-
sacası onunla evlenmek, ona gerçekten bir eş ol-
maktır ----
Bu metin aşağıdakilerden hangisi ile tamam-
lanmalıdır?
A) Beden ve ruhu inceleyen bilim dalları ayrıdır.
B) İkisinin hareketleri arasında farklılık ve karşıt-
lık değil, uygunluk ve benzerlik olmalıdır.
C) Ruh genişledikçe beden küçülür.
D) Ruh ve beden ayrı dünyalara ait iki farklı var-
lıktır.
E) Evlenen de evlenmeyen de pişman olurmuş,
derler.
Ünite 3 Paragraf

5. Farklı çiçeklerden bir demet yaparak eve dönüyor-
dum. Bir hendekte, muhteşem güzellikte, mor renk-
li bir deve dikeni gördüm. Bizde, “Tatar” adı veri-
len türden bir deve dikeniydi. Bunlara tarlada biri
rastladı mı, büyük bir dikkatle toprağı oyarak kö-
künden çıkarır. Otlar biçilirken de aralarında böy-
le bir deve dikeni görülünce, onu hemen ot yığı-
nından kimsenin eline batmasın diye alıp bir yana
atarlar. ----
Bu metin aşağıdakilerden hangisi ile tamamla-
namaz?
A) Onu güzelce kopardım ve demetimin içine koy-
dum.
B) Deve dikeninin fotoğrafını yakından çektim.
C) Etrafına küçük odun parçaları koyup yaktım.
D) O deve dikeninin tohumlarını alıp evde çayını
yaptım.
E) Oysa deve dikeni son derece şifalı bir ottur.
1657
7. ---- Dünyanın çamuru ve pisliği içinde oturduğu-
nu, evrenin en kötü, en ölü, en aşağı katında, gök-
lerin kubbesinden en uzakta, üç cinsten yaratıkla-
rın en kötüleriyle birlikte, dünya evinin en alt katı-
na bağlı ve çakılı olduğunu bilir. Bunu görür, ama
yine de hayaliyle, aydan yukarılara çıkıp gökleri
ayaklarının altına indirmek sevdasıyla yaşar. Aynı
hayal gücüyle kendini, Tanrı’yla bir görür, kendi-
sinde Tanrısal özellikler olduğunu düşünür, kendi-
ni öteki yaratıklar sürüsünden ayırıp arkadaşları,
yoldaşı olan varlıklara yukarıdan bakar, her birine
uygun gördüğü ölçüde güçler ve yetenekler dağı-
tır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Biz insanlar, öteki yaratıkların ne üstünde ne
altındayız. Bir bilge der ki, göklerin altındaki her
şey, aynı yasanın ve aynı yazgının buyruğun-
dadır.
B) İnsanın özünde olan kendini beğenme özelliği,
yaratılışından gelen bir hastalıktır. İnsan yara-
tıkların en zavallısı, en zayıfıdır ama yine en
mağruru da odur.
C) Bazı insanlar arasında ayrılıklar, seviye ve de-
rece farkı vardır ama her şeyde aynı doğanın
yüzü görülür.

6. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın sonuç D) İnsan yaratılmışların içinde en üstünüdür.

bölümü olabilir? E) İnsan aklıyla yeryüzüne hükmedebilir.

A) Artık bana her şey vız geliyor, kızacak zama-

nım da yok. Ama o zamanlar, yine söylüyorum,
geceleri yastığımı ısırıyor, öfkeden yorganımı
yırtıyordum.
B) Bu altı ay boyunca gerçek beni öylesine kapa-
na kıstırdı, çekiciliğine öylesine sürükledi ki,
mahkûmiyetimi unutuyor, daha doğrusu onu
düşünmek istemiyor, kendimi işlerime bile ve-
remiyordum.
C) Ama ben bunlara acımıyorum. Yaşıyorlarsa,
hayatları onların emrinde. Bunu anlamıyorlar
işte. Ne halleri varsa görsünler.
D) Uzun bir süre önce, içime kapandım, kendimi
ailemden de kesinlikle soyutladım. Benim is-
teklerimi yerine getirirlerdi. Belirli saatlerde oda-
mı toplamanın ve yemek getirmenin dışında,
kimsenin odama girmesine izin vermezdim.
E) Baharın gelişini dostlarımla kutladım. Onlarsız
yaşamın bir eksiklik olduğunu düşünüyorum.

39
 BÖLÜM TESTİ - 15
1. (I) Bana “İnsan nedir?” sorusunu yöneltseniz şüp-
hesiz ki “İnsan, vicdandır.” derim. (II) Vicdanı ol-
mayan insanın hayvandan farkı yoktur. (III) Bunun
muhakkak şekilde uygulaması da yapılmalıdır. (IV)
Mesela öğretmenler sınav sorularını dağıtıp sınıf-
tan çıkmalı ve ders sonunda gelip kağıtları topla-
malı ama sınıftan hiç kimse kopya çekmeye yel-
tenmemelidir bile. (V) Bu vicdan eğitiminin ilk aşa-
ması olabilir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, " O yüzden okullarda verilmesi ge-
reken en önemli derstir vicdan." cümlesi getiril-
melidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. (I) Sürrealistlere göre bilinçaltı; toplum, ahlak, din
ve yasa gibi zorunluluk öğeleri ile oluşur. (II) Bilin-
çaltını oluşturan etkiler ise çeşitli durumlarda ifşa
olur. Rüyalar sürrealistlere göre tamamen bilinçal-
tından meydana gelmektedir. (III) Freudun psika-
naliz fikirlerinden etkilenen gerçeküstücü sanatçı-
lar, bilinçaltını ortaya çıkarmak gibi bir amaç edin-
mişlerdir. (IV) Sürrealistler de bu gibi rüyaların bü-
yük bir gösterge olduğu psikanaliz düşüncesinde
hipnotizma büyük bir ortaya çıkarış yöntemidir. (V)
Sürrealistler de bu yöntemi belirleyerek ortaya çı-
kan verileri edebiyata aktarmışlardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, " Freud, rüyaların didiklenmesi ile
özellikle cinsel rüyaların çokluğunu toplumun bas-
tırılmış hislerine, yasaların varlığına ve dinlerin bu
konudaki tavırlarına bağlamaktadır." cümlesi ge-
tirilmelidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
40
3. Bilgi ile değişim belki en makul olanıdır. En sessiz
ve sakin bir ihtilâldir, diyebiliriz. Biraz zamana ya-
yarak değiştirir insanı bilgi. Öğrendikçe olgun ba-
şaklar gibi başını eğer insan. Bilgiden kastettiği-
miz elbette doğru yorumlanan ve insanı kemale er-
diren bilgidir. Hamallığını yaptığımız bilgi bize bir
şey kazandırmaz. Amel edilen bilgi gerçek bilgidir.
Eşya hadiselerin arka planını gösteren bilgidir bi-
ze lazım olan. ----
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) Bize katkı sağlamayan her türlü bilgi hamallık-
tır.
B) Bilginin değeri onu kullandıkça artar.
C) Gerçek bilgi insana insan sevgisi aşılar.
D) Bilgili insan her toplumda kıymetlidir.
E) Gerçek bilgi insana para da itibar da kazandı-
rır.
4. Hasan Amca arada bir uğruyordu bana. Onu anlı-
yordum. Hayatına ufak bir dokunuş yapmıştım ve
bana minnet duyuyordu. Oysa o, her geldiğinde
ben mahcup oluyor ve onun minneti altında ezili-
yordum. Bazen, insan hayatını değiştirmek, ne ka-
dar ufak ve önemsiz görülen davranışlarla müm-
kün olabiliyor. ---- Ufacık bir soluk, fırtınaya dönü-
şüyor ve hayat değiştirmeye yetiyordu.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) Kelebek etkisi dedikleri böyle bir şeydi.
B) İnsanların hayatına dokunmak gerekir değiştir-
mek için.
C) Her insanın zayıf bir yanı vardır.
D) İnsanlar değişime karşı çaresizdirler.
E) Değişim ve gelişim hayatın olağan akışı içinde
olmalıdır.
Ünite 3
5. Bu kitaptaki hiçbir bilginin doğruluğu ve yanlışlığı
kesin değildir. İleri sürülen iddia ve görüşler tama-
men şahsidir, sübjektiftir, izafidir. Herkes istediği
gibi anlayabilir. Kimseye bir şey öğretmek, özellik-
le de yazarlık gibi son derece çetrefilli ve herkese
göre değişebilen bir mevzuda bir şey öğretmek
haddim değildir. Sadece ----
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) bilgi, görüş, düşünce ve tecrübelerimi paylaş-
mak istedim.
B) size ne kadar acı çektiğimi anlatacağım.
C) bilgilerimin çokluğunu size göstermek istiyo-
rum.
D) yazarlık konusundaki yetersizliğinizi göstere-
ceğim.
E) yazarlığın ne kadar zor olduğunu anlayacaksı-
nız.
6. Yazarlık çalışmalarına işte o sıralar başladım, hem
de kibirden, çıkarcılıktan ve gururdan. Hayatımda
yaptığım şeyleri, yazılarımda da yaptım. Ün ve pa-
ra için yazıyordum ya, bunları elde etmek için kö-
tünün göklere çıkarılması, iyinin ezilmesi gereki-
yordu. Nitekim, ---- Yazılarımda, lakaytlık hatta ha-
fif bir alay perdesi altında çok defa, hayatımın an-
lamı olan iyiye ulaşma çabasını gizlemeye çalış-
tım. Ve ne geçti elime? İnsanlar beni alkışladılar
ya!
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) ben de öyle yaptım.
B) kimseye boyun eğmedim.
C) iyilik ve doğruluktan hiç ayrılmadım.
D) yaptıklarımdan çok pişmanım.
E) kimsenin arkasından konuşmadım.
Paragraf
1658
7. (I) Birkaç senedir düşüncelerimin kendimden baş-
ka amacı yok yalnız kendimi sorguya çekiyor ve
inceliyorum. (II) Bütün bilimlerde olduğu gibi, bu-
rada da öğrendiklerimi başkalarına bildiriyorsam,
bunda hiçbir kötülük görmüyorum. (III) Ama öğren-
diklerimle yetinmiyorum. (IV) İnsanın kendini an-
latmasından daha zor ve daha yararlı hiçbir şey
yoktur. (V) Ben durmadan kendimi düzenliyorum,
çünkü durmadan kendimi anlatıyorum.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra “Başka şeyleri de incelediğim olu-
yor, ama onu da bir şekilde kendime çekiyor, da-
ha doğrusu kendime mal ediyorum.” cümlesi ge-
tirilebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
8. Kadranlı telefonlarda 9'u çevirmek için hizasında-
ki deliğe parmağınızı sokup sonuna kadar kadra-
nı çevirmeniz ve bırakmanız gerekiyordu. Kadran
da otomatik olarak geri dönerek eski konumuna
geliyor ve tek bir numara çevirme işlemi tamamla-
nıyordu. Bu işlemde 1'i çevirmek 9'u çevirmekten,
212'yi çevirmek 989'u çevirmekten çok daha kısa
bir sürede gerçekleşiyor ve santraller daha az meş-
gul oluyorlardı. Şüphesiz bugünkü tuşlu telefonlar
çok hızlı çalıştıklarından, numaraları aramak bakı-
mından bir zaman farkı yok. Bu nedenle ----.
I. 212 gibi kısa süre tutan kod numaraları ülke-
nin en büyük, en çok telefon kullanılan şehir-
lerine verilmiştir
II. kodu 212 olan New York ikiye bölününce, ikin-
ci kısma 718 kodu verildi
III. New York ve İstanbul'un kod numaraları aynı,
yani 212 iken, Chicago ve Ankara'nın da 312'dir
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
41
 3. Bölüm Paragrafta Düşünce Akışını Bozan Cümle
PARAGRAFTA DÜŞÜNCE AKIŞINI BOZAN
CÜMLE
Q Bir parçada verilmek istenen duygu ve düşünceler
belirli bir cümle düzeni içerisinde sunulur. Cümleler
birbirini anlamca destekleyecek bir biçimde arka ar-
kaya sıralanır.
Q Paragrafta düşünce akışını bozan cümlenin bulun-
masına yönelik sorulan sorulara dikkat ettiğimizde
şöyle bir durumla karşılaşırız.
Q Paragraftaki cümleler numaralanır ve paragrafın an-
lamsal akışıyla ve içeriğiyle ilgisiz olan bir cümle dı-
şarıdan getirilerek paragrafın giriş, gelişme ya da so-
nuç bölümlerinden birine yerleştirilir.
ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. (I) Bu dönem şairleri, dili bir mermer kütlesi gibi gö-
rüp işleyerek istedikleri biçime sokmaya çalışmış-
tır. (II) Bunu yaparken de dilin olanaklarını, sınırla-
rını zorlamıştır. (Ill) Sözcüklerin anlam ve çağrışım
gücünü geliştirmeye önem vermiştir. (IV) Her şair
kendine özgü bir dil oluşturma çabası içinde olmuş-
tur. (V) Türkçenin gücünün bu çağrışımlarda gizli
olduğunu anlamış ve anlatmaya çalışmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Çözüm:
Parçanın V. cümlesinde “bu çağrışımlarda” ifade-
si yer almaktadır. Bu ifadeden anlaşılacağı gibi bir
önceki cümlede “çağrışımlar”dan bahsedilmiş ol-
ması gerekmektedir ancak IV. cümlede başka bir
konudan söz edilmiştir.
Cevap D
2. (I) Romanlar vardır, daha ilk sayfasında olay örgü-
sünün çekim alanı içine alır okurunu. (II) Kan ba-
sıncını yükselten heyecanlar yaratır okurda. (III)
Kimi romanlar da vardır, dilsel örüntüsüyle okurun
aklına olduğu kadar yüreğine de seslenme yolunu
seçer. (IV) Romanda özgünlük, derinlik, çok yön-
lülük aranır. (V) Daha doğrusu, okurun, okuma ey-
lemine tüm varlığıyla katılımını sağlar. (VI) En yük-
sek coşkuları, estetik tutkulara dönüştürür.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
42
(I) Bu dönem şairleri, dili bir mermer kütlesi gibi
görüp işleyerek istedikleri biçime sokmaya çalış-
mıştır. (II) Bunu yaparken de dilin olanaklarını, sı-
nırlarını zorlamıştır. (Ill) Sözcüklerin anlam ve çağ-
rışım gücünü geliştirmeye önem vermiştir. (V) Türk-
çenin gücünün bu çağrışımlarda gizli olduğunu an-
lamış ve anlatmaya çalışmıştır.
Çıkmış bir sorudan aldığımız bu parçada görüleceği gi-
bi II. cümledeki “bunu yaparken” ifadesi I. cümledeki yar-
gıyla ilgilidir. Yine V numaralı cümlede geçen “bu çağ-
rışımlarda” ifadesi de III. cümleyle alakalıdır çünkü III.
cümlede çağrışımlardan bahsedilmektedir.
Parçadan çıkardığımız IV numaralı cümle ise dışarıdan
getirilerek parçaya yerleştirilmiştir. Sorunun tamamını
verdiğimizde bu durum çok net anlaşılacaktır.
Çözüm:
Paragrafın ilk cümlesinde, görüldüğü gibi bazı ro-
manların özellikleri sayılmaya başlanır. Sayılan bu
özellikleri, parçanın üzerinde altı çizili biçimde şöy-
le gösterebiliriz:
(I) Romanlar vardır, daha ilk sayfasında olay örgü-
sünün çekim alanı içine alır okurunu. (II) Kan ba-
sıncını yükselten heyecanlar yaratır okurda. (III)
Kimi romanlar da vardır, dilsel örüntüsüyle okurun
aklına olduğu kadar yüreğine de seslenme yolunu
seçer. (IV) Romanda özgünlük, derinlik, çok yön-
lülük aranır. (V) Daha doğrusu, okurun, okuma ey-
lemine tüm varlığıyla katılımını sağlar. (VI) En yük-
sek coşkuları, estetik tutkulara dönüştürür.
L Uyarı: Bu tip sorularda, soruyu çözerken
parçanın anlam akışını bozan cümlenin ilk
cümle olabileceği çoğu zaman aklımıza gel-
mez. Ancak bu durum göz ardı edilmeme-
lidir çünkü 2012 yılında yapılan YKS’de, an-
lam akışı ile ilgili bir soru sorulmuş ve ceva-
bı da belirttiğimiz gibi ilk cümle olmuştur.
Bu özellikler sıralanırken dikkat edilecek olunursa
IV numaralı cümlede “Romanda özgünlük, derin-
lik, çok yönlülük aranır.” denerek bambaşka bir ko-
nuya atlanmıştır. Bu nedenle cevap C seçeneğidir.
Cevap C
Ünite 3
3. (I) Mustafa Kemal, Manastır İdadisi’nde okurken
Namık Kemal’in, Abdülhak Hamit’in, Ahmet Mit-
hat’ın Tarihçi Murat Bey’in yazdıklarıyla yakından
ilgilenmeye başlar. (II) Balkan Savaşı’nın acı de-
neyimleri, orduda yaşanan bozgun havası, emir ko-
mutada görülen eksiklikler onu kitap yazmaya yön-
lendirir. (III) İdadi sonrasında Harp Okulu öğrenci-
siyken de okuma alışkanlığı sürer. (IV) Eşitlik, öz-
gürlük gibi kavramları anlatan yapıtları gizli gizli
okumaya çalışır. (V) Bu birikimlerini arkadaşlarıyla
paylaşmak ister. (VI) Yazdığı fikir yazılarını elde
çoğaltarak bir gazete çıkarmak ister ancak bu ni-
yeti anlaşılınca tutuklanmaktan son anda kurtulur.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
Parça dikkatli okunduğunda Mustafa Kemal Pa-
şa’nın yaşamı boyunca süren okuma serüvenin-
den bahsettiği anlaşılmaktadır. Parçadaki “Balkan
Savaşı’nın acı deneyimleri, orduda yaşanan
bozgun havası, emir komutada görülen eksik-
likler onu kitap yazmaya yönlendirir.” cümlesi
anlamın akışını bozmuştur çünkü bu cümlede oku-
ma süreci değil kitap yazma konusundan bahset-
mektedir. I. cümleden sonra III. ve IV. cümle okun-
duğunda II numaralı cümlenin parçaya sonradan
dahil edildiği kolayca anlaşılmaktadır.
(I) Mustafa Kemal, Manastır İdadisi’nde okur-
ken Namık Kemal’in, Abdülhak Hamit’in, Ahmet
Mithat’ın Tarihçi Murat Bey’in yazdıklarıyla ya-
kından ilgilenmeye başlar. (III) İdadi sonrasın-
da Harp Okulu öğrencisiyken de okuma alış-
kanlığı sürer. (IV) Eşitlik, özgürlük gibi kavram-
ları anlatan yapıtları gizli gizli okumaya çalışır.
Cevap A
Paragraf
4. (I) Yaşadığımız şehirler aslında en az tanıdığımız
yerlerdir. (II) Nasıl olsa bir gün görürüz gerekçesi
bizi, o şehrin önemli yerlerini, tarihini tanımaktan
uzak tutar. (III) Yurt içinde ve yurt dışında, yaşa-
dığımız kentin dışında tatil yaparken oranın tarihi-
ni, görülecek yerlerini, camilerini, kütüphanelerini,
oturulacak yerlerini, lokantalarını öğreniriz. (IV) Bir
şehrin tarihini bilmezseniz bütün dolaşmanız, oku-
manız eksik kalır. (V) Oysa yaşadığımız şehri ta-
nımamız genellikle mahalle ya da semt ölçeğinde-
dir. (VI) Sitelerin çoğaldığı kentimizde bu tanınma,
merak etme, rahat yaşama tembelliğiyle daha da
kısıtlı bir yüzölçümüne indirgendi.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
V. cümle “oysa” bağlacı ile başlamaktadır. Bu du-
rumda bir önceki cümle ile arasında karşıtlık ilgi-
sinin bulunması gerekmektedir. IV. ve V. cümlele-
ri art arda okuduğumuzda bu ilginin kurulamadığı
görülmektedir.
(IV) Bir şehrin tarihini bilmezseniz bütün dolaş-
manız, okumanız eksik kalır. (V) Oysa yaşadı-
ğımız şehri tanımamız genellikle mahalle ya da
semt ölçeğindedir.
Ancak III. cümleyi V. cümleyle sürdürdüğümüzde
sözünü ettiğimiz karşıtlık ilgisinin doğru kurulduğu-
nu görürüz.
(III) Yurt içinde ve yurt dışında, yaşadığımız ken-
tin dışında tatil yaparken, oranın tarihini, görü-
lecek yerlerini, camilerini, kütüphanelerini, otu-
rulacak yerlerini, lokantalarını öğreniriz. (V) Oy-
sa yaşadığımız şehri tanımamız genellikle ma-
halle ya da semt ölçeğindedir.
Bu sebeple IV. cümlenin anlam akışını bozduğu
anlaşılmaktadır.
Cevap C
43
 BÖLÜM TESTİ - 16
1. (I) Kültür her zaman hareket hâlindedir. (II) Sanat
ve kültür toplumla birlikte değişir. (III) Ama bu ev-
rim hep yumuşak geçişlerle olur. (IV) Kültür kav-
ramı toplumdan topluma değişir. (V) Kültür bu de-
ğişikliklerle kendini sürekli yeniler.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I) Elbette halktan aldıklarımızla oluşturduğumuz
birleşimleri kafamızda saklamayacağız. (II) Onları
hayata geçirmeye, uygulamaya girişeceğiz. (III)
Başka bir deyişle halktan aldığımızı geliştirip dü-
zenleyerek yeniden halka vereceğiz. (IV) Halk ağ-
zı, aynı lehçe içinde daha küçük ayrılıklar göste-
ren ve belli yerleşim bölgelerine özgü olan konuş-
ma dilidir. (V) Önce halkın öğrencisi, sonra öğret-
meni olacağız.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi
anlatımın akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. (I) Antalya’ya turizm başkenti diye boşuna denmi-
yor. (II) Her yıl buraya yedi milyona yakın turist ge-
liyor.(III) Türkiye’ye gelen her üç turisten biri hatta
ikisi Antalya’ya gelmektedir. (IV) Antalya’ya gelen
turistlerin ilk sırasında Almanlar yer alıyor. (V) Bun-
ca turistin Antalya’ya gelmesi elbette boşuna de-
ğil.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si anlam akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. (I) 1940-1950 kuşağı şairleri arasında yer alan sa-
natçı, şiirlerini genellikle hece vezniyle yazmıştır.
(II) Bu yazdığı şiirlerinde kafiye örgüsü tam ve sağ-
lamdır. (III) Şiirlerinde en çok yaşama sevgisi te-
masını işler. (IV) Sözcükler onun dünyasına anla-
mından çok ses değerleriyle girer. (V) Bu yüzden
şiirlerinde, nağmeye dönüşen bir sözcük ve mısra
anlayışı hâkimdir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
44
5. (I) Sanatçının bir evliya olmasını, dünyadan elini
eteğini çekip güzellik yaratmanın mutluluğuyla ye-
tinmesini mi istiyorsun? (II) Hayır, dünyamızın en
çok onun dünyası olmasını istiyorum ama sanatçı
kalması, insanlığın en temiz sesi olması şartıyla.
(III) Zaten eninde sonunda hayatımıza, duyguları-
mıza biçim veren sanatçı olmuyor mu? (IV) Bir in-
sanın içinde para kaygısıyla sanata ulaşamayaca-
ğına inanıyorum. (V) Dünyayı sevmeyi, sevdiğimiz-
le konuşmayı bile o öğretmiyor mu bize?
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si anlatım akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. (I) Hayat eski kovboy filmlerindeki gibidir. (II) Kö-
tü adamlar salonda içki içerlerken kavga çıkar ve
piyanist bu kör dövüşünün içinde çalmaya devam
eder. (III) Müziğin ruh sağlığı üzerindeki etkisi ma-
lum. (IV) İşler güçleştiğinde Batı’daki salonda pi-
yano çalan adam olduğumu hayal ediyorum ve
başkaları kavga ederken ben müziğin keyfini çı-
karmaya çalışıyorum. (V) Komik bir şekilde bu imaj
bana yardımcı oluyor ve beni sakin tutuyor.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. (I) Matbaanın yaygınlaşmasından sonra ezber or-
tadan kalkmıştır. (II) Artık bilgiye ihtiyaç duyuldu-
ğunda ona ulaşma yolunu bilmek yeterlidir. (III) Zi-
hin denilen o değerli sarayı, ambar gibi kullanma-
nın anlamı yoktur. (IV) Çağdaş eğitimler, ezbere
şiddetle karşı çıkar. (V) Artık zihin bütün gücünü
bilgiler ve düşünceler arasında bağlantılar kurma-
ya odaklamıştır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ünite 3
8. (I) Dil, toplumsal yapıya bağlı olarak sürekli deği-
şir ve gelişir. (II) Bunun doğal sonucu olarak da dil-
de durmadan yeni kavramlar ortaya çıkar. (III) Bu
kavramları karşılamak için yeni sözcükler türetilir.
(IV) Türk dili sondan eklemeli bir dildir. (V) Bunun
için dilin sunduğu olanaklardan yararlanmak gere-
kir.
Bu paragrafta anlatımını akışını bozan cümle
aşağıdakilerden hangisidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. (I) Tiple karakter birbirinden farklıdır. (II) Tip, çev-
resiyle uyuşmaz ve çatışır ama kendisiyle çatış-
maz ve kendisinden memnundur. (III) Onun için
tipler az ya da çok ama kesinlikle delidirler. (IV)
Hiçbir deli, deli olduğunu bilmez ve kabul etmez.
(V) Karakter ise kendisiyle uyumsuzdur ve kendin-
den memnun değildir. (VI) Karakter kendisiyle he-
saplaşmaktan kaçınmaz.
Bu parçada anlatımın akışını bozan cümle aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
10. (I) Eserleri, kendi görüşlerini yaymak için kullanan
yazarlardan oldum olası hoşlanmam. (II) Bunlar,
eserlerinde bir tip yaratırlar ve onu kendi düşün-
celerini aktarmak için kullanırlar. (III) Amaçları ro-
man yazmak değil, fikir bezirgânlığı yapmaktır. (IV)
Çok okumayan, okuduğundan da zevk almayan
bir toplum istiyorlar diye düşünüyorum. (V) Böyle-
leri makale yazıp düşüncelerini açıkça anlatsalar
beni bu kadar kızdırmazlar.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden
hangisi anlatımın akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
1659
11. (I) Eleştirmen, hükmünü vermek için bir eseri baş-
tan aşağı okumaya hiçbir zaman mecbur değildir.
(II) Bir kısmını okumakla o kitabın havasını anlar,
değerli görürse okur. (III) O zaman zaten istese de
elinden kitabı bırakmaz ki. (IV) Beğenmedikleri ki-
tapları bir satır kaçırmadan okuyabilenler yok mu?
(V)İşte onlara sormalı: “Mademki kötü kitaplara da
tahammül edebiliyorsunuz, o hâlde zevkinize na-
sıl güvenilir?
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si anlatımın akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. (I) Toprak sevgisine, insana, dostluğa verdiği önem-
le tanınan Âşık Veysel, kaderci bir yaklaşımla şiir-
lerini yazmıştır. (II) Aşk, ayrılık, çekilen acılar ve
yalnızlık temalarını işlemiştir. (III) Bir süre köy ens-
titülerinde saz öğretmenliği yapmıştır. (IV) Kişiliği-
nin özgün gücüyle halk edebiyatımıza katkıda bu-
lunmuştur. (V) Şiirlerinde sevginin güzelliğine bağ-
lanmış, ona olan aşkını dile getirmeye çalışmıştır
hep.
Bu parçada anlatımın akışını bozan cümle aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13. (I) Eserde düşüncelerin yalın bir dille samimi bir
havayla anlatılması eserin bir diğer ilgi çekici bo-
yutu. (II) Eser bir köy draması şeklinde düşünül-
müş. (III) Samimi hava, aralara serpiştirilen betim-
lemelerle canlı bir hâle getirilmiş. (IV) Öyle ki okur
metni okuduktan sonra gözünün önünde bir tablo
beliriyor. (V) Bu canlılık her ne kadar yer yer an-
lamsız ikilemelerle bozulsa da yazarın hakkını ye-
memek lâzım.
Bu parçada numaralı cümlelerden hangisi an-
latımın akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
45
 BÖLÜM TESTİ - 17
1. (I) Hayat yalnızca güçlü çıkanın ve çoğunluğun ol-
saydı, gecelerimiz kadar gündüzlerimiz de dilsiz
olurdu. (II) Oysa tam tersine, romanın sel gibi ka-
pı önlerimizi önüne katıp sokaklarımızı dağıttığı
dünyada dingin bir akarsu gibidir öykü. (III) Taşla-
rı atlayarak akıp giderken bir şeyleri önünde sü-
rüklemeyi aklından bile geçirmez. (IV) Öykü, ro-
man gibi uzun çalışmalar sonucu oluşturulmuyor.
(V) Onun kendi dünyasında, “İşte öyle olur edebi-
yat” dedirten öz güveni belki azınlıkta kalmaya
mahkûmdur. (VI) Ama onun sesini dinlemeden
adam olmaz bu hayat.
Bu parçada düşüncenin akışını bozan cümle
aşağıdakilerden hangisidir?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
2. (I) Cahit Külebi, aydın bir saz şairi içtenliği, bir Ka-
racaoğlan rahatlığı ve temiz bir dil ile zaman za-
man kötümser, güvensiz, kendi türküsünü söyle-
di. (II) O, oluşmakta olan "Yeni Şiir" akımında ken-
dine özel bir yer edinmeyi denedi. (III) Yarım kafi-
yeler, iç sesler, duygu ve düşüncelerine eklediği
zarif benzetmelerle çok güzel şiir örnekleri verdi.
(IV) Söyleyişindeki titizlik hemen hemen her şiirin-
de kendini gösteren bir unsurdu. (V) Şiirlerinde yurt
köşelerinin manzara ve insan gerçeklerini dile ge-
tirmiştir.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerden han-
gisi akışı bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. (I) Kimi zaman bir yazar, çok uzaklardaki bir köy-
de güneş gibidir, çevresini aydınlatır. (II) Kimi za-
man kitaptır, kişinin kapkaranlık yaşamına güneş
gibi doğar. (III) İnsanlık, büyüklü küçüklü sayısız
umutlarla donatılmıştır. (IV) Çağları ve ülkeleri ay-
dınlatan kişileri, akımları, felsefeleri, buluşları dü-
şünün. (V) Edison’un ampulü icat ettiği gün yeni
bir güneş keşfedilmedi mi?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi
düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
46
4. (I) Gelecekte insanlar, birbirine daha fazla danış-
ma gereksinimi duyacaklar. (II) Bu gereksinimin en
önemli nedeni dünyadaki gelişmelere ayak uydur-
maktır. (III) Çünkü dünya hızla değişmektedir. (IV)
Doğal olarak bu ayak uydurmalar uzmanlaşmayı
zorunlu kılacak. (V) Hemen her ayrıntının bir uz-
manı olacak ve insanlar bu uzmanlara danışarak
hareket edecekler.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden
hangisi anlatımın akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5. (I) İyi bir sanatçı hatalarının ortaya çıkarılmasına
sinirlenmez. (II) Bu bakımdan eleştirmenlerin kar-
şısında değil yanında yer almalıdır. (III) Böyle bir
yargının doğruluğunun tartışılması gerekmiyor mu
sizce? (IV) Ancak sanatçı o kadar araştırma yapa-
cak, eseri yazarken doğum sancıları çekecek, eleş-
tirmen de burası olmamış diye ahkam kesecek. (V)
Eser gerçekten olmamışsa buna sözümüz yok ama
her eserin de aynı yöntemle ve anlayışla ele alın-
ması sanatçıya yapılmış büyük bir hakaret olarak
kabul edilmelidir. (VI) Yazarın aynı durumu iki de-
fa kullanması hatadır da eleştirmenlerin her defa-
sında aynı yöntemleri kullanması bir saygınlık mı-
dır?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
6. (I) Şuna kesin olarak inanıyorum ki tarihe kök sal-
madan yeni bir şey yaratamayız. (II) Taklide çalış-
tığımız Avrupa medeniyeti, antik müzelerden ve
tarihî kütüphanelerden çıkmıştır. (III) Bugün bizim
en çok muhtaç olduğumuz şey de aslında aynı:
kendi tarihimizi, kültür ve edebiyat eserlerimizi ye-
ni görüşlere göre yeniden yorumlamak. (IV) Bu,
asla bugüne ve yarına ilgisiz kalmayı gerektirmez.
(V) Zaman üç boyutludur ve bunların hepsi birbiri-
ne bağlıdır. (VI) Öyleyse, yazarlarımızın dil ve üs-
lup bakımından bu durumu dikkate alması gerek-
mektedir
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Ünite 3
7. (I) Yaşamın sürekli bir hareket, sürekli bir akış ol-
duğu kabul edilen bir gerçektir. (II) Ama bu hare-
ket insanların hareketine benzemez. (III) İyice dü-
şünülürse yaşamın öznel ve nesnel yanlarının ol-
duğu görülür. (IV) Toplumdaki bütün insanların ha-
reketlerinde de bir başlangıç ve son olduğu gözle-
nebilir. (V) Fakat yaşam akışının başlangıç ve so-
nu saptanamaz.
Bu parçada, numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Yayınlanmamış sayısız dilbilgisi kitabı var ama
dille doğrudan ilgilenenlere seslenen kitaplar değil
bunlar. (II) Yalnızca konunun içinde olanlara yar-
dımcı olmaya çalışırken bir yandan da kafalarını
karıştıran bu kitapların çoğunda bir dil birliği bile
sağlanamamış durumda. (III) Bunlar, bir dilbilim ki-
tabı olmadığı gibi, aslında bir ders kitabı da değil.
(IV) Birinin “özne” dediğine öbürü “fail” demekte.
(V) Bu kitaplarda gördüğüm en önemli eksik ise,
ağaçlara bakarken ormanı görmemek.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. (I) Roman yazmak çok zor bir iştir. (II) Kime sorar-
sanız aynı cevabı alırsınız. (III) Ama bu zorluğu
kolaylaştıran biraz da ilhamdır çünkü bir yazar, yaz-
madan önce bir arayışa girer. (IV) Bu arayış serü-
veninde doğal olarak yazarda biraz yılgınlık olur.
(V) Bu nedenle konu aramak ve bulmak çok zor-
dur. (VI) Bu aşama uzadıkça ise hem zaman kay-
bı ortaya çıkar hem de yazarın kendine olan gü-
veninde sarsıntı meydana gelebilir.
Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümle-
lerden hangisi düşüncenin akışını bozmakta-
dır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Paragraf
1660
10. (I) Anonim halk edebiyatının en çok kullanılan na-
zım türü olan maniler, halkımızın ortak duyguları-
nı dile getiren kısa, özlü ürünlerdir. (II) Kültürümüz-
de mani söyleme geleneği çok eskilere dayanır.
(III) Çağımızdaki gibi teknolojinin getirdiği eğlence
ve iletişim araçlarının bulunmadığı zamanlarda hal-
kın en büyük eğlence kaynağı, bu maniler olmuş-
tur. (IV) Sadece eğlence için değil, maniler, çeşit-
li vesilelerle davet, sohbet, oyun, karşılama, uğur-
lama, düğün vb. törenlerde de söylenirdi. (V) Ma-
ni söyleyene ise “mani yakıcı”, “mani düzücü” ve-
ya “manici” denirdi.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
11. (I) Nedir insanların bu kitaplara olan düşkünlüğü?
(II) Kitaplar neden insanların hayatında bu kadar
büyük bir yer tutuyor? (III) Bunun için “İnsanlar ni-
çin okur?” sorusunu cevaplamak gerekir. (IV) İn-
sanlar toplu yaşadıkları hâlde varlıkların en yalnı-
zıdır. (V) Görünüşte ne kadar birbirine yakın ama
içten aralarında ne uzaklıklar var insanların. (VI)
Düşünüyorum da kitap okumanın yerini doldurabi-
lecek bir eğlence türü daha var mı?
Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümle-
lerden hangisi düşüncenin akışını bozmakta-
dır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
12. (I) Yazınsal metinlerle aramızda canlı bir etkileşim
kurulur. (II) Metin orada tek sözcüğü bile değişme-
den dururken onu zihnimizde yeniden anlamlandı-
rarak yaptığımız okumalarda bize sürekli bir şey-
ler anlatır. (III) Bu karşılıklı söyleşimden asıl biz
yararlanırız ama bu arada metin de bizim okuma-
larımız sırasında kabarıp dalgalanır ve yazıldığı gi-
bi durmaz. (IV) Her yapıt, gerçek okurunu bulmak
için bir arayış içerisindedir. (V) Ve her okumada
karşısındakine farklı karşılıklar verir. (VI) Bu du-
rum oluşmasaydı yeniden ve yeniden okunmazdı
hiçbir yapıt.
Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümle-
lerden hangisi düşüncenin akışını bozmakta-
dır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
47
 4. Bölüm
PARÇAYI İKİYE BÖLME
Q Bir yazıda farklı konulara geçildiğinde paragraf başı
yapılmalıdır. Bu durum, parçanın iki paragrafa ayrıl-
masını gerekli kılar.
Q Sınavlarda karşımıza çıkan bu tür soruları çözerken
dikkat etmemiz gereken temelde iki nokta vardır:
ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. (I) Resim ve heykel sanatçıları insan elleri üzerin-
de çok durmuşlardır. (II) Ortaçağdan bu yana, res-
samların yaptığı portrelere baktığınızda gözlerden
çok, ellerin öne çıktığını görürsünüz. (III) Gergef
üzerinde dolaşan, çenesini avuçları içine alan, vü-
cut boyunca sarkan eller… (IV) Mutluluğun parıl-
tısını, kaygıların kaynaşmasını, yaşamaktan usa-
nışı hep bu ellerde görürsünüz. (V) Bundan on bin-
lerce yıl önce insan daha kafasıyla düşünemezken
elleriyle düşünmüş. (VI) İnsan geometri bilmeden
su bentleri yapmış, matematik bilmeden parmak-
larıyla saymış, sanat ve güzellik üzerine hiçbir bil-
gisi yokken mağara duvarlarını, bugün usta res-
samların bile yapamayacağı resimlerle donatmış.
(VII) Bilimsel ve sanatsal yaratılar konusunda övün-
düğümüz ne varsa hepsini, insan elinin çağlar bo-
yunca yaptığı hareketlere borçluyuz.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
Parça kabataslak okunduğunda sanattan bahse-
dildiği görülür ancak parça dikkatle okunursa I, II
ve III numaralı cümlelerde “sanat nedir?” sorusu-
na cevap aranırken IV numaralı cümleden itibaren
“sanatın amacı ve türleri” konusuna geçilmiş oldu-
ğu fark edilecektir. Bu nedenle cevap seçeneği
D’dir.
Cevap D
48
Parçayı İkiye Bölme
L Birinci Nokta: Parçada konunun değiştiği cümle-
yi tespit etmek
L İkinci Nokta: Yeni konuya geçilen cümle-
nin, kendisinden sonraki cümleyle ilişkili olup
olmadığını kontrol etmek
2. (I) Başta kuşkuculuk olmak üzere bilme arzusu,
merak, sezgi, algılama gücü ve yaratıcılık bir bilim
insanı için vazgeçilmez özelliklerdir. (II) Bu özellik-
ler bazı bilim adamlarında yeterince bulunmayabi-
lir. (III) Ancak, bilimde kuşkuculuğu elden bırakma-
mak hem yeni bilgilere açılımı sağlar hem de baş-
kaları tarafından yapılmış araştırmalardaki yanlış-
lıkları, ihmalleri görmeyi sağlar. (IV) Bilim ve tek-
noloji geliştikçe bilimsel araştırmalardaki etik dışı
davranışlar da artmaktadır. (V) Bu problem Ame-
rika gibi gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan tüm
ülkelere kadar yaygınlaşmış ve endişe verici bo-
yutlara ulaşmış bulunmaktadır. (V) Resmi istatis-
tiklere göre Amerika’da her yıl 450 civarında so-
ruşturma ve dava açılmaktadır. (VI) Yine teknolo-
jideki ahlâk dışı davranışlardan ötürü bu ülke her
ay iki milyar dolar zarara uğramaktadır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
Parçanın ilk üç cümlesinde bilim insanlarının özel-
likleri üzerinde durulurken IV. cümleden itibaren
etik dışı davranış probleminden söz edilmeye baş-
lanmıştır. Bu nedenle cevap seçeneği C’dir.
Cevap C
Ünite 3
3. (I) “Şair Evlenmesi” Şinasi’nin hem eski evlenme
tarzı ile alay etmesi hem de mahalle halkını kendi
dili ile konuşturması bakımından dikkat çekicidir.
(II) Kültür ve medeniyet değişiminin en çarpıcı özel-
likleri eski yaşayış tarzının, örf, âdet ve dünya gö-
rüşünün beğenilmeyişi, eleştiri konusu olması ve
bunların yazınsal yapıtlarla yansıtılmasıdır. (III) Ye-
ni Türk edebiyatı, eski yaşayış tarzını, eski dünya
görüşünü eleştiren bir yığın eserle doludur. (IV)
Tanzimat’tan beri birçok sanatçı bu konuları ele
alan yapıtlar vermiştir. (V) Bu yapıtlar, nitelikli olup
olmadığına bakılmaksızın okuyucuya sunulmuş-
tur. (VI) Bu durumun olumlu ve olumsuz sonuçla-
rını değerlendirmek pek tabii ki edebiyat tarihçile-
rinin işidir.
Yukarıdaki parça iki paragrafa ayrılmak isten-
se ikinci paragraf hangi cümle ile başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
Parçanın I. cümlesi olan “Şair Evlenmesi, Şina-
si’nin hem eski evlenme tarzı ile alay etmesi
hem de mahalle halkını kendi dili ile konuştur-
ması bakımından dikkat çekicidir.” yargısından
sonra kültür değişimi ve edebiyat ilşkisine dair dü-
şünceler dile getirilmiştir. Parça, II. cümleden IV.
cümleye kadar bir blok hâlinde okunduğunda bir
konu bütünlüğü içinde ilerlediği anlaşılacaktır. Bu-
radan hareketle ikinci paragraf, II numaralı cümle
ile başlamalıdır.
Cevap A
Paragraf
4. (I) Sanatçıyı keşfetmek, eleştirmenin işi midir? Sa-
natçının keşfedilmesi bir değerlendirme bir eleşti-
ri işi olduğu için elbette bu iş eleştirmenin işidir.
(III) Öyleyse, sanatçıyı keşfeden kişi, eleştiri ya-
pan bir kişidir ve eleştiri yapan insana da eleştir-
men denir. (IV) Böylece şu sonuca varırız: Bir sa-
natçı başka bir sanatçıyı keşfederken sanatçı de-
ğil, eleştirmendir. (V) Sait Faik eleştirmen ile sa-
natçıyı birbirinden ayırmaya çalışıyor oysa bu iki-
sini ayırmak hiç de kolay değildir. (VI) Her eleştir-
men sanatçı olduğu gibi her sanatçı da eleştirmen-
dir.
Bu parça iki paragrafa ayrılırsa ikinci paragraf
numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Çözüm:
Parçanın ilk 4 cümlesinde, eleştirmen ve sanatçı-
nın keşfedilmesi konusu üzerinde durulmaktadır.
Ancak V. cümleden sonra, Sait Faik üzerinden fark-
lı bir görüş dillendirilerek konunun ekseni değişti-
rilmiştir.
(V) Sait Faik eleştirmen ile sanatçıyı birbirin-
den ayırmaya çalışıyor oysa bu ikisini ayırmak
hiç de kolay değildir. (VI) Her eleştirmen sanat-
çı olduğu gibi her sanatçı da eleştirmendir.
Parçanın I. cümlesinden IV. cümlesine kadarki kıs-
mı birinci paragraf, V ve VI. cümlelerinden oluşan
ikinci kısmı da ikinci paragraftır. Bunun için cevap
seçeneği D’dir.
Cevap D
49
 BÖLÜM TESTİ - 18
1. (I) Şiirle ve özellikle resimle uğraşmaya küçük yaş-
larda başlamış. (II) Sanatçımızın ilk şiir deneme-
leri, geleneğin bir nevi devamı mahiyetindedir. (III)
Yani sanatçımızın şiiri divan şiiri tarzındadır. (IV)
Sanatçının hayal konulu şiirleriyle tabiatı konu edin-
diği şiirleri arasında bir ilişki kurmak mümkündür.
(V) Çünkü sanatçının hayal konulu şiirlerinde ge-
nellikle içinde mutlu olacağı bir mekân veya bir ta-
biat manzarası çizilmektedir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I) Yorucu bir eğitimden ve ardından çok stresli bir
sınavdan sonra üniversiteli olabilen genç, üniver-
siteli olmanın heyecanından, önceki eğitimden çok
farklı bir psikolojiye girer. (II) Bu psikoloji, hedefle-
ri olan gençleri başarıya götürürken olmayanları
hayal kırıklığına uğratır. (III) Hedefleri olan üniver-
sitelilerin yapması gereken en önemli aktivite ise
kitap okumaktır. (IV) Hangi fakültede, ne bölümün-
de okunursa okunsun fikrî alt yapı oluşturmak için
kitaplara ihtiyaç vardır. (V) Fikrî ve kültürel alt ya-
pı ne kadar güçlü olursa meslekte ve hayatta o ka-
dar başarılı olunacaktır. (VI) Böylelikle insan daha
mutlu bir yaşam sürecektir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
3. Kendi kendime uzandığımda öylece düşünüyorum.
Aklımdan sürekli bir şeyler geçiyor. (I) Düşle ger-
çek arasında bir yerlerde oluyorum. (II) Ne zaman
böyle olsam garip ilhamlar coşuyor içimde. (III) Ka-
lemi elime aldığımda yazamadığımın farkına varı-
yorum. (IV) Yazarlığın o kadar kolay olmadığı to-
kadı çarpıyor suratıma. (V) “Yazarlık yalnız düş
kurmakla olmamalı” diye düşünüyorum.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se ikinci paragraf kaçıncı cümleyle başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
50
4. (I) Sokakta insanların sağa sola yalpalayıp yürü-
düklerini ve yolun tümünü kapladıklarını görünce
beden eğitimi derslerinden yeterince yararlanama-
dıklarını düşünüyorum. (II) Geçiş hakkı onlarındır.
(III) Nezaket kavramının farkında değildirler. (IV)
Bu dünyada başkalarının da yaşadığını bilemez-
ler. (V) En eğitilmiş beyinler de olsa sanat dersi-
nin incelikleriyle tanışmadıysalar arabalarını duy-
gularının anlatım aracı gibi görürler. (VI) Yollarda
egemenlik onlarındır. (VII) İstedikleri gibi hız yapıp
kuralları ihlal edebilirler.
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikin-
ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiy-
le başlar?
A) III. B) IV. C) V. D) VI. E) VII.
5. Şiir, hayal gücüyle yazıldığı gibi, hayal gücünü bes-
leyen bir özelliğe de sahiptir. (I) Okuyucunun zih-
ninde zengin çağrışımlar yaratır. (II) İnsan hayal
gücüyle kendini keşfettiği gibi başka insanların var-
lığını da fark eder. (III) İlgisi kendi dışındaki varlık-
lara da yönelir, sevmeyi öğrenir. (IV) Bu öğrenme
hayalle başlar. (V) Hayalin olduğu yerde insan gö-
zünü kapayıp gönlünü açar.
Bu parça ikiye bölünmek istense ikinci parag-
raf kaç numaralı cümleyle başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. (I) Yazıda her sanat alanının kendine özgü bir an-
latım dili olduğu üzerinde duruluyor. (II) Alain, in-
sanların sanatla ilgilenirken sadece estetik görü-
nümlerden hareket etmemelerini söylüyor. (III) Sa-
nat eserinin güzelliği onun dilinde gizlidir; bu dili
öğrenirsek gerçek estetik dokuyu yakalarız, diyen
Alain bu düşüncelerini somut örneklerle sunuyor.
(IV) Alain, Descartes’in akılcı felsefesinden etki-
lenmiştir. (V) Alain aynı zamanda hümanisttir. (VI)
Yazar hümanist olduğu için savaşa ve yıkıma kar-
şıdır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istenirse ikin-
ci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Ünite 3
7. (I) İçerik nedir? İçerik, sözcüklerin tuğla tuğla oluş-
turduğu kavramdır. (II) Bu kavramı elde ederken söz-
cükler ilk adımlarımız, kavramsa ulaştığımız yerdir.
(III) Çevirilerde öbür dile geçirildiği zaman yeni bir
görünüm kazanan yer kavramdır. (IV) Çeviri yapan
kişinin kavramları iyi tanıması gerekir. (V) Tam ola-
rak bilinmeyen kavramlar çevirinin ömrünü çürütür.
Yukarıdaki parça ikiye bölünecek olsa ikinci
paragraf kaçıncı cümleden başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) 15 Şubat akşamı Hisarcık kasabasına ulaştık.
(II) Oradaki arkadaşlarımız bizi krallar gibi ağırla-
dı. (III) Sabahleyin kayak malzemelerimizi hazırla-
yıp araca yükledik. (IV) Erciyes’e tırmanırken yo-
ğun bir tipiyle karşı karşıya kaldık. (V) Bir yıl son-
ra arkadaşlarla bir araya geldiğimizde, yaptığımız
şeyin ne kadar yanlış olduğunu anladık. (VI) O ha-
vada Erciyes’e çıkmak, ölüme meydan okumaktı.
Bu parça, iki paragrafa bölünmek istenirse ikin-
ci paragraf kaçıncı cümle ile başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
9. (I) Yaşlanmaya karşı en iyi korunma yolu düşleri-
nizdir. (II) Hiçbir şey, bir düş kadar gerçek olamaz.
(III) Düşleriniz, “şimdiki siz” ile “olmak istediğiniz siz”
arasındaki bağlayıcı köprüdür. (IV) İnsanoğlu yüz-
yıllardır düşlerinin peşinden gitmiştir. (V) Gerçekte
de sadece peşinden gidilen düşler başarı getirir. (VI)
Başarının ölçüsü sizde ve düşlerinizde gizlidir.
Yukarıdaki parça iki ayrı paragrafa ayrıldığın-
da ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
10. (I) Konuşma, en doğal anlatım yoludur. (II) Doğal akı-
şıyla konuşma, dilin esasıdır. (III) Çünkü insan dilek
ve isteklerini onunla ortaya koyar. (IV) Konuşma fa-
aliyeti, aynı zamanda teknik bir özellik taşımaktadır.
(V) Her şeyden önce konuşma, basitten bileşiğe uza-
nan düzeylerde bir ifade etme, anlatma tarzıdır.
Yukarıdaki parça anlamlı olarak ikiye bölünmek
istense, ikinci paragraf hangi cümle ile başla-
malıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
1661
11. (I) Yakup Kadri’nin “Sodom ve Gomore” adlı roma-
nı siyasi ve toplumsal tarihimizi yazacaklar için bel-
gesel roman niteliğindedir. (II) Yakup Kadri, müta-
reke yıllarında İstanbul’da gazetecilik yapar. (III)
İşgal faciasına bizzat tanık olur.(IV) Duydukları,
gördükleri, şahit olduğu olaylar yazarın belleğinde
altı yıl kaldıktan sonra, bunları “Sodom ve Gomo-
re” ismiyle bir roman hâline getirir. (V) Romanın
birinci basımı 1928’de yapılmıştır. (VI) 1966’da ya-
pılan ikinci baskısına, yazar tarafından hazırlanan
bir ön söz eklenmiştir.
Bu parça anlamlı iki paragrafa ayrılmak istenir-
se ikinci bölüm hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
12. (I) Birden gülümsedi ve iki elini bana doğru uzattı.
(II) Ben onun kara, kadife gözlerine bakarken, mut-
lak bir huzur ve güven duygusu ile sarmalandığı-
mı hissettim. (III) Sanıyorum, yaşamımda gördü-
ğüm en sevecen yüz buydu. (IV) Başka birine bak-
tığım zaman, bir yandan boyalı yüzlerini inceledim,
diğer yandan söylediklerini anlamaya çalıştım. (V)
Sanırım yüzlerindeki boyalar ölümü temsil ediyor-
du ve insanlardan yardım beklenildiğini ortaya ko-
yuyordu.
Yukarıdaki paragraf ikiye bölünmek istense ikin-
ci paragraf kaçıncı cümleyle başlar?
A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.
13. (I) Karanlıkta Diyalog, görme engellilerin dünya-
sından kısa bir zamanda geniş bir kesit sunuyor.
(II) Ziyaretçiler için kolaylaştırılmış parkurda eliniz-
de baston, yanınızda görme engelli rehberiniz, İs-
tanbul’u gözlerinizi kullanmadan deneyimliyorsu-
nuz: Vapura biniyor, manav alışverişi yapıyor, Tak-
sim’de geziyorsunuz. (III) Turun sonunda, rehbe-
rinizle karanlık kafede çaylarınızı alıp sohbet etme
imkânınız da var. (IV) Görme engellilerin yaşamın-
daki zorlukları bir nebze olsun azaltmak için uğra-
şan bir girişim var. (V) Kendilerine Bitmeyen Ge-
ce Hareketi diyorlar.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
parça numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş-
lar?
A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.
51
 5. Bölüm
PARAGRAFA CÜMLE YERLEŞTİRME
Q Her paragrafın ve parçanın kendi içinde anlamsal bir
bütünlüğü olduğunu daha önce belirtmiştik. Bir cüm-
lenin parçaya yerleştirilebilmesi için yerleştirildiği yer
itibarı ile kendisinden önce ve sonraki cümlelerle an-
lam ve yapı bakımından uyumlu olması gerekmekte-
dir.
L Uyarı: Bu tür soruları kısa sürede doğru ce-
vaplamanın en sağlıklı yolu, seçeneklerde
verilen cümleleri hızlıca numaralanmış boş-
luklara yerleştirip deneme yoluna gitmektir.
Q Paragrafa Cümle Yerleştirme sorularının Paragrafta
yapı konusunuyla ilgili sorulardan tek farkı, verilen par-
çanın numaralanmış olması ve yerleştirilmesi gereken
cümlenin soru seçeneklerinde değil de soru öbeğinde
verilmesidir. Dolayısıyla bu iki konu ile ilgili sorularda
format değişikliği dışında bir farklılık yoktur.
Q Hem konu tekrarı olması hem de konuyu karşılaştır-
malı öğrenip kavramak için bu iki soru tipini örnek so-
rular üzerinde görelim.
Örnek / Paragrafta Yapı
Bir kimsenin dil yanlışı yapmayacak yeterlikte ol-
ması, yazılarını her zaman doğru yazacağının gü-
vencesi değildir. Tanınmış yazarlar ve sanatçılar
da dalgınlıkla, dikkatsizlikle zaman zaman dil yan-
lışları yapmaktadırlar. ---- Bundan dolayı yazar, ka-
fasındakini kâğıt üzerine döktükten sonra işini bit-
miş saymamalı, yazısını bir kez, iki kez, gerekirse
daha birkaç kez ve başkasının yazısını okuyormuş
gibi okumalıdır.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdaki cümleler-
den hangisinin getirilmesi uygun olur?
A) Böyle bir hata okuyucuyu memnun eder.
B) Neden ileri gelirse gelsin, okuyucu için yanlış
yanlıştır.
C) Anlatıma en iyi biçimi kazandıramazsınız.
D) Bir yanlış için defalarca özür dileriz.
E) Yapıtımızın eleştirilmesine karşı çıkmamalıyız.
Görüldüğü gibi parça numaralanmamış ve ilgili yer boş
bırakılmıştır. Boşluğa getirilmesi istenen cümle ise se-
çeneğe yerleştirilmiştir.
52
Paragrafa Cümle Yerleştirme
Örnek / Paragrafa Cümle Yerleştirme
(I) Ahmet Hamdi Tanpınar, “Beş Şehir ve Yaşadı-
ğım Gibi” adlı eserleri ile deneme türünün eşsiz
denebilecek eserlerini vermiştir. (II) Zengin bir kül-
tür birikimiyle yazılan bu eserlerin ilkinde ünlü ro-
mancımız, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul ve An-
kara’yı tarihin ve güncelin ışığında bir sanatçı ba-
kışıyla ele almıştır. (III) “Yaşadığım Gibi” ise onun
tarih, coğrafya ve kültürümüzün çeşitli cepheleri-
ne değinen aynı orijinallikteki kısa deneme yazıla-
rından oluşur. (IV) Aynı kuşağa mensup Suut Ke-
mal Yetkin, Tanpınar gibi 1940’lı ve 50’li yılların
önde gelen deneme ve eleştiri yazarları arasında-
dır. (V) Suut Kemal’in, sağlam bir kültür ve ölçülü
bir zihin çalışmasının ürünü olan yazıları “Günle-
rin Götürdüğü, Düşün Payı” adlı kitaplarında top-
lu olarak yayımlanmıştır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
den sonra “Bu uzun denemelerinde Türk tarih ve
kültürüne dair orijinal ve ufuk açıcı değerlendirme-
ler yapmıştır.” cümlesinin getirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Fark edileceği gibi parça numaralanmış ve numaralan-
mış yere konması istenen cümle seçeneklere değil so-
ru öbeğine yerleştirilmiştir.
L Uyarı: Paragrafa Cümle Yerleştirme soru-
larında özellikle soru öbeklerine dikkat edil-
mesi gerekmektedir. Soru öbeğinde geçen
hangisinden önce, hangisinden sonra ve
hangisine gibi ifadeler cevap seçeneğini de-
ğiştirmektedir.
Bu uyarı doğrultusunda yukarıda verdiğimiz soruyu çö-
zecek olursak şöyle bir durum karşımıza çıkacaktır.
Soru öbeğinde verilen “Bu uzun denemelerinde Türk ta-
rih ve kültürüne dair orijinal ve ufuk açıcı değerlendir-
meler yapmıştır.” cümlesi, parça dikkatle okunursa III
numaralı yere gelmelidir.
Buna göre yukarıdaki sorunun cevap seçeneği B’dir çün-
kü soru öbeğinde hangisinden sonra ibaresi vardır.
Eğer soru öbeğinde hangisinden önce ibaresi olsaydı
cevap seçeneği C olacaktı.
Soru öbeğinde hangisine ibaresi olsaydı cevap seçe-
neği yine C olacaktı.
 ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. (I) Yedi Meşaleciler adıyla tanınan genç şairler gru-
bu, bu ismi, 1928’de Meşale adıyla çıkardıkları der-
giden ve ortaklaşa yayımladıkları “Yedi Meşale”
adlı şiir kitabından alırlar. (II) Üstad kabul ettikleri
Ahmet Haşim’in de etkisiyle şiir ve nesirlerini top-
ladıkları bu kitabın ön sözünde memleket şiirine
karşı çıkarlar. (III) Sanat yönü ağır basan şiirin ör-
neklerini verme iddiasında bulunurlar. (IV) Bunlar-
dan Sabri Esat, çeviriye yönelerek Türkçesiyle de
değer taşıyan çeviriler yapmış, Vasfi Mahir ve Cev-
det Kudret edebiyat tarihi ve edebiyat araştırma-
ları alanında değerli eserler vermiş. (V) Yaşar Na-
bi ise yayıncılıkta karar kılarak 1933’te edebiyat
dünyamızın çok önemli ve sürekli dergilerinden
“Varlık”ı çıkarmaya başlamıştır.
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisine
“Ancak bu ortak şiir hareketini fazla devam ettire-
meyen genç sanatçılardan her biri, daha sonra ay-
rı bir yol takip etmişlerdir.” cümlesinin getirilme-
si uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V..
Çözüm:
Soru öbeğinde verilen cümle “… daha sonra ay-
rı bir yol takip etmişlerdir.” ifadesiyle son bul-
maktadır.
Parça dikkatli okunduğunda IV numaralı cümle ile
ayrı yol takip eden sanatçılar tek tek sayılmakta ve
tuttukları yolların neler olduğu ifade edilmiştir.
İlgili cümleyi IV. cümle ile arka arkaya okuduğu-
muzda bu durum çok net görünecektir.
Ancak bu ortak şiir hareketini fazla devam ettire-
meyen genç sanatçılardan her biri, daha sonra ay-
rı bir yol takip etmişlerdir. Bunlardan Sabri Esat,
çeviriye yönelerek Türkçesiyle de değer taşı-
yan çeviriler yapmış, Vasfi Mahir ve Cevdet
Kudret edebiyat tarihi ve edebiyat araştırmala-
rı alanında değerli eserler vermiş.
Soru öbeği “hangisine getirilmesi uygun olur?”
biçiminde olduğu için cevap seçeneği D olmakta-
dır.
Cevap D
2. (I) Şiirini kendi mizacının ve mistik eğilimlerinin et-
rafında oluşturmuş olan Necip Fazıl Kısakürek dö-
neminin büyük şairleri arasındadır. (II) Hem şiir an-
layışı hem dünya görüşü bakımından sonraki ku-
şaklar üzerinde etkili olmuş olan Necip Fazıl’ın şi-
iri, saf şiir anlayışına yakındır. (III) 1923’ten sonra
çeşitli edebiyat dergilerinde yayımlanan şiirleri
1925’ten itibaren Örümcek Ağı, Kaldırımlar ve Ben
ve Ötesi gibi kitaplarında toplanmıştır. (IV) Şairin
huzursuz ruh hali, şiirlerin fikir ve anlam örgüsünü
oluşturur. (V) Bunlarda kaynağı meçhul bir korku,
yalnızlık, vehim, sayıklama ve hastalık motifleri çok
belirgindir.
Yukarıdaki parçada, numaralanmış cümlelerin
hangisinden sonra “Özellikle Yunus Emre’nin şi-
iriyle beslenen, hece vezniyle yazılmış bu şiirler-
de sıkı bir şekil endişesi dikkati çeker.” cümlesi
getirilirse parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V..
Çözüm:
Soru öbeğindeki cümlede geçen “Yunus Emre’nin
şiiriyle beslenen, hece vezniyle yazılmış bu şi-
irlerde” ifadesinden anlaşıldığına göre, bu cümle-
den önce Necip Fazıl’ın şiirlerinden bahsedilmesi
gerekmektedir.
Parça okunduğunda bu şiirlerden III numaralı cüm-
lede bahsedilmiştir.
Soru öbeğindeki cümleyi III. cümleyle birlikte oku-
duğumuzda anlam bütünlüğünün bozulmadığı gö-
rülecektir.
1923’ten sonra çeşitli edebiyat dergilerinde ya-
yımlanan şiirleri 1925’ten itibaren Örümcek Ağı,
Kaldırımlar ve Ben ve Ötesi gibi kitaplarında
toplanmıştır. Özellikle Yunus Emre’nin şiiriyle bes-
lenen, hece vezniyle yazılmış bu şiirlerde sıkı bir
şekil endişesi dikkati çeker.
Soru öbeğinde “hangisinden sonra getirilirse”
ibaresi olduğu için cevap seçeneği C olmaktadır.
Cevap C
53
 BÖLÜM TESTİ - 19
1. (I) Çok övülen şeylerden hiç hoşlanmam, bu övme-
lerin yüzde birinin, yerinde sarf edilmediğini bilirim.
(II) Övme saf kalpleri aldatmak için çok defa değer-
siz hatta kötü ve zararlı şeyler hakkında yapılır. (III)
Göklere çıkarılan bazı eserler sürüm için yağlandı-
rılan ballandırılan çürük mallar, hiçbir sözcüğü zer-
re kadar gerçeğe değinmeyen abartılı gülünç rek-
lamlar hep buna benzer. (IV) Bunlar hep kalp te-
mizliğine ve güvene karşı kurulmuş tuzaklardır. (V)
Bunlar daima temiz kişilerie zarar verirler.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Çünkü, bal diye zamka tutulan si-
nekler gibi bu ökselere avlanır dururlar.” cümlesi
getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I)İnsanlığın en eski yerleşim birimlerinden olan
Hasankeyf’in ne zaman ve kimler tarafından kurul-
duğu bilinmiyor. (II) Ancak tarihî geçmişinin milat-
tan öncesine dayandığı biliniyor. (III) Milattan son-
raki ilk asırlarda Bizanslılarla Sasaniler arasında
el değiştirmiş. (IV) 4. asrın sonralarında buraya
sağlam bir kale yapan Bizanslıların hakimiyeti 7.
asırda Halife Hz.Ömer devrinde Müslümanların bu-
rayı fethetmesiyle sona ermiş. (V) 1230’lu yıllarda
Eyyübilerin hakimiyeti sırasında bölgeyi istila eden
Moğollar burayı harabeye çevirmiştir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, düşüncenin akışına uygun ola-
rak “Ayrıca bu konuda yazılı bir kaynak da yok.”
cümlesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. (I) Koşullarını saptayarak topluma, eserleriyle na-
sıl yaşamaları, nasıl çalışmaları gerektiğini söyler.
(II) Esendal, iki türlü sanatçı kabul eder: (III)Top-
luma öncülük edenler, yol gösterenler ve bir de
toplumun ardından gidenler. (IV) Toplumun önün-
de giden sanatçılar, o topluma yeni bir dünya gö-
rüşü getirir, bir toplum düzeni kurar. (V) Toplumun
nasıl bir gidişi, yaşayışı olduğunu gösterir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden önce, “Toplumu arkadan izleyen sanatçı
ise olanı saptar, topluma ayna tutar.”cümlesi ge-
tirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
54
4. (I) Yazar bu romanında çok geniş bir perspektif
içinde, yaşadığı dönemin aydın kesimine uygula-
nan baskıları şiirsel bir dille betimliyor. (II) Roman-
daki tiplemeler öylesine sıcak, yalın ve samimi bir
dille sergileniyor ki içimizdeki insan sevgisi yeni-
den güç kazanıyor. (III) Teknik açıdan da biçim
açısından da başarılı düzeye ulaşan roman, yaza-
rının ne denli usta bir sanatçı olduğunu gösteriyor.
(IV) Aynı zamanda sanatçı; söyleyiş, ses uyumu,
renkler, imgeler gibi birçok öğeyi kendi yeteneği
ve sanat gücü çerçevesinde kullanmıştır. (V) Do-
layısıyla böylesine güçlü bir yapıt olarak edebiya-
tımızda hak ettiği yeri alacaktır.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine “Bir yapıtın çağdaş boyut kazanması, ancak
bu içtenlikli özün ortaya konulmasıyla sağlanabi-
lir.” cümlesinin getirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5. (I) Roman ve hikâye türlerine bakarsak şiir, edebi-
yatımızın en eski, en işlenmiş türüdür. (II) Roman
ve hikâyenin ise en çok yüz yıllık geçmişi vardır.
(III) Yalnız bugün değil, hemen hemen her dönem-
de şiir en canlı sanatsal anlatım yolu olmuştur biz-
de. (IV) Bu nedenle bu canlılığını bugün de sür-
dürmesi doğal karşılanmalıdır. (V) “Bizde her üç
kişiden biri şairdir.” sözünü bu bağlamda değer-
lendirmemiz gerekir.
Yukarıdaki parçada, numaralanmış cümlelerin
hangisinden sonra “Buna karşılık, şiirimiz halk ve
divan şiiri kaynaklarından gelen en az altı yüz yıl-
lık bir geleneğe dayanmaktadır.” cümlesi getiri-
lirse parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. (I) Yapıtlarında insanı ele alan birçok şairle karşı-
laşıyoruz. (II) Bütün iyi şairler gibi Cumalı’nın da
temel gereci insandır. (III) Onun yapıtlarında in-
san, ne toplumun aracı ne de bireyselliğin odağı-
dır. (IV) Cumalı’nın amacı, önceden belirlenmiş
gerçekliğin okura öğretisel olarak aktarılması de-
ğildir. (V) Şiirlerinde bu gerçekliğin üzerine başka
öğretiler katmaktan da özellikle kaçınır. (VI) Kısa-
cası Cumalı’nın yapıtlarında olayların kendi ger-
çekliğine önem verildiği görülür.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Bunun için de olayı kendi gerçek-
liği içinde verir.” cümlesi getirilmelidir?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Ünite 3
7. (I) Edebiyatta bazı kavramlar belli tanımlamanın
dışına çıkamaz. (II) Örneğin, yıllar yılı lirik şiirin ko-
nusu aşk, ölüm ya da din gibi alanlarla sınırlandı-
rılmıştır. (III) Oysa, ne şiirsel türler için ne de düz
yazı türleri için böyle bir sınırlandırma yapılamaz.
(IV) Yazarın, ozanın daha geniş bir deyişle yaratı-
cının seçimine, insan ve evrene bakışına göre de-
ğişen bir olgudur bu. (V) Çünkü yaşamdan ölüme,
sevgiden kine, bireyden insanlığa, doğadan son-
suzluğa değin her şey, konusu ve teması olabilir
lirik şiirin.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine“Bu nedenle lirik şiir konu ve tema bakımın-
dan sınırlandırılamaz.” cümlesinin getirilmesi
uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Sosyal bilimlere ilişkin herhangi bir kavramın
mutlak tanımını yapmaya çalışmak, o kavramın iş-
levlerinden herhangi birini dışarıda bırakmak de-
mektir.(II) Çünkü sürekli yaşamakta, gelişmekte,
hepsinden önemlisi değişmektedir. (III) Bu değişik-
liğe uygun yeni formlar kazanmaktadır. (IV) İnsa-
na ve kültüre ilişkin kavramlar değişmesiz ve ge-
lişmesiz olamaz. (V) Dolayısıyla bunları belli bir
an için bile olsa dondurmak imkânsızdır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden önce, “Zira tanımlanmaya çalışılan kav-
ram insan gibidir.” cümlesi getirilirse parçanın
anlam bütünlüğü bozulmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. (I) Edebiyat da popüler olunca başına ne yazık ki
aynı hadise gelir. (II) Edebiyatın popüler kültürden
kaçması çok zor. (III) Edebiyat popülerleşince el-
bette ki içeriği, tamamen olmasa da önemli ölçü-
de değişim gösterir. (IV) Edebiyat bir bakıma kısıt-
landırılır. (V) Popüler kitaplar yaşamı kolaylaştırır,
edebî kitaplar ise yaşamı zorlaştırır; ancak insanı
birçok yönden geliştirir.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine “Popüler sıfatı herhangi bir kavramın önüne
geçmeyegörsün, tanımlandığının değerini düşü-
rür.” cümlesinin getirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
1662
10. (I) Esasen Balzac’ı Balzac yapan şey, onun yarat-
tığı karakterlere kendisinin de katılmış olması de-
ğil midir? (II) Yazarken âdeta kendinden geçen ya-
zarın üslubu da anlattığı olaylar gibi bazen berrak
bazen ağdalı olur. (III) Çevirirken birçok yerinde
kalemi elimden bırakarak, uzun uzun düşündüm.
(IV) Büyük yazarın eserindeki üslubunu da yansıt-
maya çabaladım. (V)İstedim ki Türk okuyucusu be-
ni değil, Balzac’ı okusun.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden önce, “ Öyle ki yer yer felsefi bir metin ka-
dar derinleşmektedir.”cümlesi getirilirse parça-
nın anlam bütünlüğü bozulmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
11. (I) Sanatta, sözcüğün tam anlamıyla yeni bir şey
yoktur. (II) Hiçbir sanatçı kendinden önce var ol-
mayan bir sanat yaratmamış, hiçbir güzelliği yok-
tan var etmemiştir. (III) Doğada olduğu gibi, sanat-
ta da hiçbir şey kaybolmaz ve hiçbir şey yoktan
yaratılmaz. (IV) Sanatta buluş bir yenileştirme, bir
değiştirmedir. (V) Sanatların tarihinde görüyoruz
ki her sanat bir yandan kendi geçmişine, öte yan-
dan başka sanatlara bağlıdır. (VI) O halde sana-
tın başlangıç noktası yok, hep vardı sanat.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine düşüncenin akışına göre “Başka türlü söy-
lemek gerekirse, her sanat biri derinliğine, öteki
genişliğine iki ilişki zincirinin ortasındadır.” cümle-
si getirilmelidir?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
12. (I) Şiir ve roman birer iç yaşayıştan doğmuştur ve
onları yaşayarak okumamız da bundandır. (II) Her
okuyucunun aynı davranışta olduğu elbette söyle-
nemez. (III) Yaratılışın, yetişmenin verdiği ayrılık-
lar vardır. (IV) Gerçek sanat eserinin özelliklerin-
den biri de, bu çok yönlülük değil midir? (V) İnsan,
ilerde yaşamaktan yorulup da geçmiş günlerden
bir yığın olmaya yüz tutunca, şiir ve roman okuma-
yı da bırakır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Bu bakımdan, aynı kitaptan her-
kes biraz da kendi şiirini, kendi romanını okur.”
cümlesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
55
 Ünite 3
6. Bölüm
PARAGRAFTA CÜMLE SIRALAMA
(PARAGRAF OLUŞTURMA)
Q Hatırlanacağı gibi cümle anlamı fasikülünün son bö-
lümünde “Cümle Sıralama” konusuna yer vermiştik.
Aynı konu paragraf konusu içerisinde de bulunmak-
tadır.
Q Soru mantıkları aynı olmakla birlikte aralarında şöy-
le bir fark vardır.
Q Cümle anlamı konusunun içerisinde bulunan sırala-
ma sorularında, tek bir cümle farklı yerlerinden bölü-
nerek öncüllere konmaktaydı.
Örneğin “1926-1929 arasında Atatürk’ün yakın
ilgisi ve desteğiyle İstanbul’da basılıp Anka-
ra’da dağıtılan Hayat dergisi, bu yılların fikir ve
edebiyat hayatında önemli bir rol oynar.” cüm-
lesi şu şekilde bölünerek öncüllere konuyordu:
I. önemli bir rol oynar
II. 1926-1929 arasında Atatürk’ün
III. İstanbul’da basılıp Ankara’da dağıtılan
IV. yakın ilgisi ve desteğiyle
V. Hayat dergisi, bu yılların fikir ve edebiyat ha-
yatında
Soru öbeği ise şu şekildeydi:
Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baş-
tan dördüncü olur?
Q Paragraf konusu içerisindeki sıralama sorularınday-
sa bir cümle değil bir paragraf beş cümleye ayrılmak-
ta ve her bir cümle farklı bir öncüle konulmaktadır.
Konuyu iyi kavramak için birlikte, beş cümleden oluşan
bir paragrafı sıralama sorusu hâline getirelim.
Paragraf:
(I) Maksim Gorki, neredeyse bütün romanlarında
yoksulların sefaletinden, samimiyetinden, zor şart-
lar altında verdikleri hayat mücadelesinden man-
zaralar çıkarır karşımıza. (II) “Ekmeğimi Kazanır-
ken” eseri de bunlardan biri olup Gorki’nin otobi-
yografik üçlemesinin ikinci kitabıdır. (III) Eserde,
on yaşındaki roman kahramanının bir ayakkabı
mağazasında başlayan çalışma hayatı, üniversite-
ye başladığı zamana dek aralıksız devam eder.
(IV) Yazları gemilerde miçoluk ve kuş avcılığı ya-
pan kahramanımız, uzun bir süre de bir heykel atöl-
yesinde çalışır. (V) Böyle iş değiştirerek yaşadığı
yıllarda hem insanları ve hayatı gözlemler hem de
kitapları keşfeder.
56
Paragraf
Paragrafta Cümle Sıralama
Paragrafın Soru Hâli:
I. “Ekmeğimi Kazanırken” eseri de bunlardan bi-
ri olup Gorki’nin otobiyografik üçlemesinin ikin-
ci kitabıdır.
II. Yazları gemilerde miçoluk ve kuş avcılığı ya-
pan kahramanımız, uzun bir süre de bir hey-
kel atölyesinde çalışır.
III. Böyle iş değiştirerek yaşadığı yıllarda hem in-
sanları ve hayatı gözlemler hem de kitapları
keşfeder.
IV. Maksim Gorki, neredeyse bütün romanların-
da yoksulların sefaletinden, samimiyetinden,
zor şartlar altında verdikleri hayat mücadele-
sinden manzaralar çıkarır karşımıza.
V. Eserde, on yaşındaki roman kahramanının bir
ayakkabı mağazasında başlayan çalışma ha-
yatı üniversiteye başladığı zamana dek aralık-
sız devam eder.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında han-
gisi sondan ikinci olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Görüldüğü gibi paragrafın cümleleri öncüllere yerleşti-
rilmekte ve öncüller karıştırılmaktadır. Bu tür soruları çö-
zerken cümleler arasındaki anlamsal bağlantılara dik-
kat edilmeli ve ilk cümle doğru tespit edilmelidir.
L Uyarı: “Paragrafta Cümle Sıralama” konu-
su, “Paragrafta Yapı” konusuyla yakından
ilgilidir. Bunun için bu konuyla ilgili sorular-
da zorlanan öğrencilerin ilgili fasikülü tekrar
etmesi, kendileri için çok yararlı olacaktır.
L Uyarı: “Paragrafta Cümle Sıralama” soru-
larının soru öbeklerinde bulunan “sondan
ikinci”, “baştan üçüncü” gibi ifadelere,
özellikle de cevap seçeneğini belirleyen “ön-
ceden” ve “sonradan” ibarelerine dikkat
edilmelidir.
L Uyarı: “Paragrafta Cümle Sıralama” konu-
suyla ilgili sorular, paragraf sorularının genel
mantığını çözmeye yardımcı olmaktadır. Bu
sebeple bu konuyla ilgili yapılacak olan faz-
la soru çözümü, paragraf netlerinin artması-
na gözle görülür bir katkı sağlayacaktır.
 ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. I. El-Battani, modern astronomide Dünya’nın Gü-
neş etrafındaki eliptik hareketini keşfetmiştir.
II. El-Battani, Batı’da Albatenius olarak bilinen
Arap astronom, astrolog ve matematikçidir.
III. Bu keşfinden ötürü Kopernik, “Göksel Kürele-
rin Devinimleri Üzerine ” adlı kitabında Batta-
ni’ye olan minnetini dile getirmiş ve birçok yer-
de ondan alıntılar yapmıştır.
IV. Şu anda Türkiye’de bulunan Urfa ilinin bir il-
çesi olan Harran’da doğmuştur.
V. Modern bilim dünyası da Battani’ye bilime kat-
kılarından dolayı saygısını göstererek Ay’da-
ki bir bölgeye “Albatenius” olarak ismini ver-
miştir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden anlam-
lı bir parça oluşturulduğunda sıralaması aşağı-
dakilerden hangisi olur?
A) I – III – II – IV – V
B) II – IV – I – III – V
C) II – IV – I – V – III
D) III – V – I – II – IV
E) IV – I – III – II – V
Çözüm:
Parça okuduğunda parçanın El-Battani isimli bilim
adamının kısa biyografisi (yaşam öyküsü) olduğu
anlaşılmaktadır. Biyografi yazılarında ise klasikleş-
miş bir anlatım sırası vardır. Tanıtılacak kişinin adı,
doğum yeri ve eğitimi, çalışmaları, başarıları ve
vefatı.
Yukarıdaki parçayı da bu şeklide sıralayacak olur-
sak karşımıza şu paragraf çıkacaktır.
(I) El-Battani, Batı’da Albatenius olarak bilinen Arap
astronom, astrolog ve matematikçidir. (II) Şu an-
da Türkiye’de bulunan Urfa ilinin bir ilçesi olan Har-
ran’da doğmuştur. (III) El-Battani, modern astro-
nomide Dünya’nın Güneş etrafındaki eliptik hare-
ketini keşfetmiştir. (IV) Bu keşfinden ötürü Koper-
nik, “Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine” adlı ki-
tabında Battani’ye olan minnetini dile getirmiş ve
birçok yerde ondan alıntılar yapmıştır. (V) Modern
bilim dünyası da Battani’ye bilime katkılarından do-
layı saygısını göstererek Ay’daki bir bölgeye “Al-
batenius” olarak ismini vermiştir.
Bu sıralama sonucunda cevap seçeneği B olmak-
tadır.
Cevap B
2. I. Sabah erkenden uçak yolculuğu için havali-
manına doğru yola koyulduk.
II. Şehrin biraz batısında bulunan otelimize yer-
leştikten sonraysa kahvaltı etmek üzere dışa-
rı çıktık.
III. Evet kızımız Selma artık bizimle beraber se-
yahat ediyordu.
IV. Güneşli ama serin bir Selanik sabahında ha-
valimanına indik.
V. Bu sefer tek fark yanımızda bir küçük bıcırık
hanımın olması idi.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı
bir bütün oluşturması için aşağıdakilerden han-
gilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
Çözüm:
Parçada, anlaşılacağı gibi, bir olay anlatımı, dola-
yısıyla öyküleme vardır. Olay anlatımı ve öyküle-
menin yapıldığı parçalarda zaman sıralamasına
dikkat etmemiz gerekmektedir.
Parçadaki kronolojik akışa yani öncelik ve sonra-
lık sırasına dikkat edildiğinde şu kısa hikâyeye yer
verildiği kolayca anlaşılmaktadır.
Anne-baba ve küçük bir çocuktan oluşan bir aile,
sabah erkenden havalimanına gitmek için evden
çıkıyor, uçak yolculuğuyla Selanik’e varıyor ve ka-
lacakları otele yerleşiyorlar.
Cümleleri, bu kronolojik sıra doğrultusunda sırala-
dığımızda karşımıza şu paragrafın çıktığı görüle-
cektir.
(I) Sabah erkenden uçak yolculuğu için havalima-
nına doğru yola koyulduk. (II) Bu sefer tek fark ya-
nımızda bir küçük bıcırık hanımın olması idi. (III)
Evet kızımız Selma artık bizimle beraber seyahat
ediyordu. (IV) Güneşli ama serin bir Selanik saba-
hında havalimanına indik. (V) Şehrin biraz batısın-
da bulunan otelimize yerleştikten sonraysa kahval-
tı etmek üzere dışarı çıktık.
Bu nedenle cevap seçeneği C’dir.
Cevap C
57
 BÖLÜM TESTİ - 20

1. I. Bursa’yı ele geçirdi, adına hutbe okutup sikke
bastırdı.
II. Cem Sultan, 1459’da Edirne’de doğdu.
III. Ağabeyinin (II. Bayezit) tahta geçtiğini öğre-
nince topladığı kuvvetlerle isyan etti.
IV. Ancak çok kısa bir saltanattan sonra, iki tara-
fın kuvvetleri arasında yapılan savaşta yenil-
di.
V. Fatih Sultan Mehmet’in küçük oğlu olan Cem
Sultan, 3 Mayıs 1481’de babasının ölümünde
Konya’da valiydi.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisinin yeri değişmez?
3. I. Caddeden yürüyerek Kent Müzesi’ne gittik.
II. Atatürk heykelinin arkasındaki meydanda yer
alan bu müze harika bir müze.
III. Açıkçası içeri girerken böyle güzel bir müze
olacağını düşünmemiştim.
IV. Aklınızda “Müze gezmek sıkıcıdır.” gibi bir ön
yargı varsa bunu tamamen yıkacak güzellikte
bir müze.
V. Üç katlı müzenin giriş katında Osmanlı’nın ku-
ruluşundan Kurtuluş Savaşı’nın bitmesine ka-
darki tarihsel olaylar yer alıyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi sonuncu olur?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. I. Cumhuriyet’ten sonra ise il oldu.
II. Denizli, Karamanoğullarının kısa süreli yöne-
timinin ardından 1429’da kesin bir biçimde Os-
manlı topraklarına katıldı.
III. Kurtuluş Savaşı’nda direnişin örgütlemesinde
önemli bir rol oynadı.
4. I. Yazar, sürgün olarak yaşadığı Çorum’dan, Ço-
rum’daki toplumsal yaşamdan “Sarı Bal”, “Küs
Ömer” öyküleriyle söz etmiştir.
II. Tahir, Çankırı hapishanesinde tanıdığı yöre in-
sanlarıyla onların serüvenlerinden çok fayda-
lanmıştır.

IV. Tanzimat Dönemi'nde Aydın vilayeti Aydın san- III. Çorum, gerçekçi edebiyatımıza Kemal Tahir’in
cağına bağlı bir kaza olan Denizli, 1883’te san- romanlarıyla yansımıştır.
cak ilan edildi. IV. “Yedi Çınar Yaylası, Köyün Kanburu, Büyük
V. Yalnızca kimi ilçelerinin işgal edilmesine kar- Mal” roman üçlemesi bu faydalanışın ürünleri
şılık, savaşın kargaşası ile iç çalkantılar yü- arasındadır.
zünden güçlükler yaşandı. V. Çorum’un edebiyatımıza yansıması Refik Ha-
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir lit Karay’ın Memleket Hikâyeleri’nde görülür
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han- önce.
gisi sonuncu olur? Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. gisi sondan ikinci olur?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

58
Ünite 3 Paragraf

1663
5. I. Çocukluğu, gençliği olmamış kişinin yaşlılığın- 8. I. Kaçımızın “Albatros” adında bir arkadaşı var
da da bir tatsızlık var, yalnız ölümü düşünü- ki?
yor. II. Gerçek hayatta süper kahramanlar olmaz.
II. Çocukluğu olmayanın gençliği de olmaz. III. Romanlar gerçek yaşamların izdüşümleridir.
III. Ben kendimde değil, başkalarında gördüm onu. IV. Sıradan otomobilleri, sıradan evleri, sıradan
IV. Bir şey söyleyeyim mi ben size? işleri ve isimleri vardır.
V. Hani güzel bir ihtiyarlık vardır, insan çocuklu- V. Kahramanlarımız sıradan insanlardır.
ğunda yaptıklarını, gençliğinde yaptıklarını ha- Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
tırlar, anlatır da gözlerinin içi parlar. bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
VI. İhtiyarlığı da olmuyor böylesinin. gisi sonuncu olur?
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
gisi dışarıda kalır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. (I) İnsanlara yazmayı öğretebilirsiniz ama okuma-

6. I. Oğlum fazla kaygılanmış, gelip avutucu şey-
ler söyledi.
II. Rastlanmadık bir biçimde ve yüksek sesle ağ-
lamaya başladım.
III. Yalnız sanat serüvenimizi değil, hayat serüve-
nimiz de iç içe geçmişti.
IV. TV’de, sekiz otuz haberlerinde, birden, Edip
Cansever’in ölüm haberi verildi.
V. Bu haber inanılmaz ölçüde sarstı beni.
yı öğretmeniz zordur. (II) Benim istediğim öğret-
men, konuşmayı öğrenmeye gelen öğrencilerine
kitap okumayı öğretendir. (III) Üniversite öğrenci-
lerine bir yazar, bir şair ismi sorun, birkaç isim sa-
yarlar fakat onları okumamışlardır. (IV) Hayatında
bir tek öykü kitabı okumamış öğretmenler var. (V)
Zaten eğitim sistemi okumayı öğretmeye yönelik
değildir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
leri yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü
sağlanmış olur?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V.

Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir D) III. ve V. E) IV. ve V.

bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi baştan birinci olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV.
7. (I) Bilmeden yazmak, karanlıkta göz kırpmak gibi-
dir. (II) Araştırma olmadan kesinlikle bir yazı çıka-
ramazsınız ortaya. (III) Örneğin, kutuplarda geçen
bir roman yazıyorsunuz. (IV) Araştırma yapmış ol-
saydınız ikisinin de farklı kutuplarda yaşadıklarını
öğrenmiş olacaktınız. (V) Kutup ayılarının yanın-
dan penguenler geçiyor, oldu mu şimdi?
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
leri yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü
sağlanmış olur?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
10. I. Bence Türkiye’de “Başkaları ne der?” sorusu,
E) V. özellikle kadınların aleyhine çalışıyor.
II. Biz başkalarının ne dediğini gereğinden fazla
önemsiyoruz.
III. Çünkü o kadar moralleri bozuluyor ve etraftan
gelen laflardan etkileniyorlar ki, hep bir tedir-
ginlikle yaşıyorlar.
IV. Tam da bu yüzden Türkiye’de birçok yetenek-
li insanın, yeteneklerini ortaya koyamadığını
düşünüyorum.
V. Daha girişken, daha cesur, daha bağımsız ol-
malarına en büyük engelin bu olduğunu düşü-
nüyorum.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi baştan ikinci olur?

D) III. ve V. E) IV. ve V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

59
 BÖLÜM TESTİ - 21
1. A 2.
İçi kara, koyun postuyla astarlanmış bir palto giy-
diği için geceyi, soğuğu hissetmeden, sıcacık ge-
çirmişti. Hâlbuki görünüşte hazırlıklı olmadığı an-
laşılan karşısındaki adam, Rusya’nın o nemli ka-
sım gecelerinden birinin tadını donan sırtında his-
setmiş olmalıydı.
B verdi. Şifasız bir vereme yakalandığımı kesinlikle
Geniş bir pelerini vardı. İtalya için yeterli ve çok
uygun olan bu giyim biçimi, Rusya için pek uygun
değildi. Kapüşonlu pelerinin sahibi yirmi altı, yirmi
yedi yaşlarında, biraz uzun boylu, sarışın, gür saç-
lı, çökük yanaklıydı; küçük sivri sakalı, beyaza ya-
kın renkteydi. İri mavi gözleri dalgındı. Aslında hoş
ince olan yüzü soğuktan morarmış görünüyordu.
C akşam bu kafama iyice yerleşti. Bu düşünce, pren-
Adamın biri kıvırcık saçlı, kısa boylu, yirmi yedi ya-
şında gri gözlüydü. Gözleri adeta ateş saçıyordu.
Burnu genişçe, elmacık kemikleri çıkık, ince du-
dakları alaycı bir tavır içindeydi. Hatta kötü bir gü-
lümseme de denebilir. Fakat yüksek ve şekilli alın,
yüzünün alt bölümünü, asaletten mahrum bir ka-
balıktan kurtarıyordu. Yüzündeki solgunluk dikkat
çekiyordu.
Yukarıdaki paragraflar bir metin olarak düzen-
lendiğinde sıralama nasıl olur?
A) A, C, B B) C, A, B C) C, B, A
D) B, C, A E) A, B, C
3. I. İnsanın iliklerine kadar işleyen bir soğuk var-
dı.
II. Çukur çukur kazılmış, insanların içlerine hü-
zün veren bostanda kararmış boş kafaları dim-
dik ayakta duran, kuru ayçiçek sapları yükse-
liyordu. 4.
III. Dışarı çıkan üniversite öğrencisi çamurlu yol
boyunca tarlalara yürümeye başladı.
IV. Yolun sağ kıyısında bir bostan vardı.
V. Tarlalarda yer yer su birikintileri ışıldıyor; sa-
raran otların çürük halleri, koyu renkliliği ve iç
karatıcılığıyla güz mevsimini çağrıştırıyordu.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında han-
gisi baştan birinci olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
60
A
Son bir kez yaşama denemesine girmek istiyor-
dum. Arkadaşım Burdovski’nin hakkını savunmuş-
tum. Bu yüzden herkesin kollarını açmış beni ku-
caklamasını, benden bir şeyler için özür dilemele-
rini beklediğim, ben de onlardan özür dilemeyi dü-
şündüğüm sırada, içimde bu son inanç alevleni-
biliyor, kendimi aldatmaya kalkışmadan, durumu-
mu açıkça görüyordum.
B
Birkaç haftalık ömrün hiçbir değeri olmadığı dü-
şüncesi, bende bir ay önce yerleşmeye başladı. O
zamanlar dört hafta kadar yaşayacağımı umuyor-
dum. Ama üç gün önce, Pavlosk’tan döndüğüm
sin taraçasında insanlar ve ağaçlar arasında kal-
mak istediğimi söylediğim zaman doğdu.
C
Ama bunu açıkça anlayınca da yaşamaya karşı
büyük bir istek duyuyordum. Yaşama sarılıyor, ne
pahasına olursa olsun ömrümü uzatmak istiyor-
dum. Ama nasıl? Kitap bile okuyamıyordum. Ölüm
bu kadar yakın olunca, okuyup bir şeyler öğren-
mek anlamsız geliyor.
Bu paragraflar giriş gelişme ve sonuç bölüm-
leri dikkate alınarak düzenlendiğinde sıralama
nasıl olur?
A) A, B, C B) C, B, A C) B, A, C
D) B, C, A E) A, C, B
I. Tren istasyonu değil.
II. Doğduğumuz andan ölene kadar hayatımız
sürekli bir yolculuktur.
III. Hayat bir trendir.
IV. Manzara değişir, insanlar değişir, ihtiyaçlar de-
ğişir, ama tren hep ileri gider.
V. Bekleme yapmaz.
Numaralandırılmış cümleler anlamı bir bütün
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baş-
tan dördüncü olur.
A) I B) II C) III D) IV E) V
Ünite 3 Paragraf

1664
5. I. Çağlayanlarda başka hızda koşacağını anla- 7. I. Ekvatoral bölgede 5000-6000 m’den geçen
mış, çukurlarda dinlenmeyi öğrenmiş bir nehir kalıcı kar sınırı, Türkiye’de kenar dağlar üze-
gibi seviyorum seni. rinde 3200-3500 m’de erişilir, iç kesimlerde ise
II. Seni seviyorum çünkü hepimiz aynı yerde, bi- 4000 m’den geçer.
zi hala suyuyla besleyen aynı kaynaktan doğ- II. Kutup bölgelerinde ve yüksek dağlar üzerin-
duk. de,başlıca şekillendirici dış kuvvet buzullardır.
III. O yüzden zayıf düştüğümüzde tek ilacımız bi- III. Kalıcı kar sınırı enleme bağlı olarak değişir.
raz beklemektir. IV. Yıl boyunca ortadan kalkmayan karlara kalıcı
IV. Bahar gelir, kış karları eriyip bize taptaze bir kar (toktoğan kar) adı verilir.
enerji verir. V. Bu alanlarda yağışlar genellikle kar şeklinde
V. Bahar geldiğinde kollarımız kavuşur birbirine. olur, sıcaklık 00C’nin altında olduğundan ya-
Numaralandırılmış cümlelerden hangisi bu pa- ğan karlar tamamıyla eriyemez, arta kalanlar
ragrafın ilk cümlesi olamaz? üst üste yığılır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden anlamlı
A) I B) II C) III D) IV E) V bir bütün oluşturulmak istense doğru sıralama
aşağıdakilerden hangisidir?

A) IV - III - I - II - V
B) III - II - I - IV - V
C) II - V - IV - III - I
D) I - II - III - IV - V
E) V - IV - III - II - I

8. I. 18-25 yıl sonra olgunluğa ulaşan kaplumba-

6. I. Odadaki masanın üstünde, pencere kenarla-
rında içleri renk renk sıvılarla dolu bir çok şi-
şe, bardak, ve kadeh vardı.
II. Gazeteden güçlü, hoş bir koku geliyordu.
III. Burası keskin eter ve gliserinli sabun kokuyor-
du.
IV. Volodya masanın üstünden bir gazete aldı,
adını okudu: “Figaro.”
V. Hepsinin toplandığı o ortak oda da biraz tur-
ladıktan sonra Avgustin Mihayloviç’in odasına
girdi.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında han-
gisi baştan ikinci olur?
ğalar yumurtlamak için yine ilk tanıdıkları bu
kumsalı seçer.
II. Her üreme döneminde geceleri kumsalda aç-
tıkları çukurlara 80 - 120 adet yumurta bırakır-
lar.
III. Deniz kaplumbağaları sadece ve sadece kum-
sallara yumurta bırakır, üreme dönemleri ma-
yıs ve ekim ayı arasındadır.
IV. Daha sonra yuvayı gizlemek ve yuvanın gü-
venliği için yumurtaların üzerini kumla kapatıp
tekrar denize dönerler.
V. Bu yüzden yavru olarak ayrıldıkları bu kumsa-
lın yıllar sonra aynı durumda olması gerek-
mektedir ki anne kaplumbağalar yumurtlamak
için zor durumda kalmasınlar.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden anlamlı
bir bütün oluşturulmak istense baştan dördün-
cü cümle aşağıdakilerden hangisi olur?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V

61
 Ünite 3
7. Bölüm Parçada Soruya Karşılık Bulma
PARÇADA SORUYA KARŞILIK BULMA
Q Bu tür sorularda genellikle röportajlardan alınan par-
çalar kullanılır. Amaç parçanın dikkatli okunup okun-
madığını ölçmektir.
Q Bu konuyla ilgili sorularda soru öbeği genellikle iki şe-
kilde karşımıza çıkmaktadır.
ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. Bize kalsa ayda iki kitap yayınlamak taraftarıyız
ama Türkiye’nin durumu bizim ayda iki kitabımızı
kaldırmıyor maalesef. Kitap çıkarmak mesele de-
ğil ki, çıkardığımız kitapları insanlar almıyorsa, ki-
tap çıkartmanın bir anlamı da olmuyor. Kitapları-
nız depoda kaldığı sürece kitap çıkartmanın da bir
anlamı yoktur. Maddi olarak da imkansız bir şey
bu. Keşke okuyucu kitlemiz sayıca daha fazla ol-
sa da biz ayda iki kitap çıkarabilsek. Bunun yeri-
ne iki ayda bir kitap çıkarıyoruz. Önemli olan nite-
likli olarak sağlam adımlarla yürümek. Yoksa çok
kitap basmakla yayıncılık yapılmaz.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine kar-
şılık olarak söylenmiş olabilir?
A) Yılda kaç kitap yayımlıyorsunuz?
B) Hangi türde yayıncılık yapıyorsunuz?
C) Yayıncılıkta karşılaştığınız zorluklar nelerdir?
D) Türkiye’de en çok hangi türde kitaba eğilim var?
E) Okurların beklentilerini dikkate alıyor musunuz?
Çözüm:
Parçanın anlam bütünlüğüne bakıldığında, parça-
nın bir yayınevi yöneticisiyle yapılan röportajdan
alındığı kolaylıkla sezilecektir. “Yılda kaç kitap ya-
yımlıyorsunuz?” sorusuna karşılık söylendiği an-
laşılmaktadır.
Cevap A
62
Paragraf
1. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşı-
lık olarak söylenmiş olabilir?
2. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin ce-
vabı yoktur?
Konunun iyi kavranabilmesi için bu soru türüyle ilgili ör-
nekler üzerinde duralım.
2. Nerede okuduğumu hatırlamıyorum. Bir genç ge-
lip Andre Gide’e, “Sizce yazar olmalı mıyım?” di-
ye sorar. “Olmayabiliyorsanız olmayın.” diye yanıt-
lar Gide. Bence çok zekice bir yanıt. Çünkü yaz-
maktan başka çaresi olmayan kişilerdir büyük ya-
zarlar. Başka türlüsü mümkün değildir onlar için.
İddialı görünebilir. Fakat iddialı olmayacaksanız si-
zi okumak için bir nedenimiz de olmaz. Bunun için
de tam bir farkındalıkla yaptığımız işle yoğrulup
bütünleşmeyi öğrenmeliyiz. Bunun yolu da bana
kalırsa yazarı öldürebilmekten geçiyor. Yazar had-
dini bilmeli ve eseri serbest bırakmalı. Ancak ser-
best kalan bir eser yaşayabilir çünkü.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabı yoktur?
A) Büyük yazar olmayı kısaca tanımlayabilir misiniz?
B) Yazarın eseriyle bütünleşmesinin yolu nedir?
C) Eserlerin yarınlara kalabilmesi neye bağlıdır?
D) Yazarlıkta iddialı olmanın anlamı nedir size göre?
E) Yazarlık ile özgünlük arasındaki ilişki nasıl ol-
malıdır?
Çözüm:
Büyük yazar olmayı kısaca tanımlayabilir misiniz?
“…yazmaktan başka çaresi olmayan kişilerdir bü-
yük yazarlar.”
Yazarın eseriyle bütünleşmesinin yolu nedir?
“…yaptığımız işle yoğrulup bütünleşmeyi öğren-
meliyiz. Bunun yolu da bana kalırsa yazarı öldüre-
bilmekten geçiyor.”
Eserlerin yarınlara kalabilmesi neye bağlıdır?
“…Yazar haddini bilmeli ve eseri serbest bırakma-
lı. Ancak serbest kalan bir eser yaşayabilir çünkü.”
Yazarlıkta iddialı olmanın anlamı nedir size göre?
“…iddialı olmayacaksanız sizi okumak için bir ne-
denimiz de olmaz.”
Ancak görüleceği gibi “Yazarlık ile özgünlük ara-
sındaki ilişki nasıl olmalıdır?” sorusunun yanıtı par-
çada bulunmamaktadır.
Cevap E
Ünite 3
3. Bizim senaryomuz kara mizahı da barındırıyor, şa-
şırtmalı virajları da var. Türk sinemasının en önem-
li yönü bence sanırım seyirciyle buluşması ve kar-
şılığını bulması. Ancak karşılığını bulduğu tür ge-
nelde komedi oluyor. Fransa’dan sonra kendi fil-
mini izleyen önemli bir seyirci topluluğuna sahibiz.
Komedi filmlerimizin dışında yapılan filmlerin dün-
ya sinemasında da aldığı ödüllerle özel bir yeri ol-
duğuna inanıyorum. Gönül ister ki ödül almış film-
ler daha çok kişi tarafından izlensin.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabı yoktur?
A) Sinemamızın en önemli tarafı sizce hangisidir?
B) Türk sinemasında komedi türü sizce hak ettiği
karşılığı buluyor mu?
C) Fransız sineması ile Türk sinemasının izlenme
açısından benzer yönleri var mı?
D) Türk filmlerinin dünya sinemasındaki yeri ko-
nusunda düşünceniz nedir?
E) Sinema kariyeriniz boyunca dile getirmek iste-
diğiniz bir pişmanlığınız var mı?
Çözüm:
Seçeneklerdeki soruların cevaplarını parçadan ha-
reketle verelim.
Sinemamızın en önemli tarafı sizce hangisidir?
“….Türk sinemasının en önemli yönü bence sanı-
rım seyirciyle buluşması ve karşılığını bulması.”
Türk sinemasında komedi türü sizce hak ettiği
karşılığı buluyor mu?
“…. Ancak karşılığını bulduğu tür genelde komedi
oluyor.”
Fransız sineması ile Türk sinemasının izlenme
açısından benzer yönleri var mı?
“….Fransa’dan sonra kendi filmini izleyen önemli
bir seyirci topluluğuna sahibiz.”
Türk filmlerinin dünya sinemasındaki yeri ko-
nusunda düşünceniz nedir?
“….Komedi filmlerimizin dışında yapılan filmlerin
dünya sinemasında da aldığı ödüllerle özel bir ye-
ri olduğuna inanıyorum.”
Parçada “Sinema kariyeriniz boyunca dile getirmek
istediğiniz bir pişmanlığınız var mı?” sorusuna ce-
vap verilmediği için cevap seçeneği E’dir.
Cevap E
Paragraf
4. Çok küçük yaşlarda, evdeki çeşitli objelere vura-
rak ritim tutarmışım. Bu durum ailemin dikkatini çe-
kince beni Yurdaer Doğulu’nun sanat merkezine
göndermişler. Müzik eğitimine ilk adım attığım yer
orası. İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi
Devlet Konservatuvarı’nı kazandım ve bu bölüm-
den mezun oldum. Sonra profesyonel müzik ha-
yatına atıldım. Gökhan Tepe, okuldan sınıf arka-
daşımdı. Selçuk Başar ve Uğur Başar’ın Gelişim
Stüdyosu’nda demolar kaydettik. İlk albüm çalış-
malarını orada yaptık. Yaptığımız albüm Ulus Mü-
zik’ten çıktı. ‘Dönmem’ şarkısı çok beğenildi. Söz-
leri Gökhan Tepe, beste ve aranje benimdi.
Bir röportajdan alınan bu parçada aşağıdaki so-
rulardan hangisinin yanıtı yoktur?
A) İlk albüm çalışmasını kimle ve nerede yapmış-
tınız?
B) Dinleyiciler tarafından çok beğenilen bir albü-
me imza attınız mı hiç?
C) Müzisyenliğinizin temeli çocukluğunuza dek gi-
diyor mu?
D) Sanat ve müzik dünyasında özellikle yardımı-
nı gördüğünüz kimler oldu?
E) Müzik hayatınızda profesyonel bir eğitim gör-
dünüz mü?
Çözüm:
Seçeneklerdeki soruların cevaplarını parçadan alın-
tılarla verelim.
İlk albüm çalışmasını kimle ve nerede yapmış-
tınız?
“….Gökhan Tepe, okuldan sınıf arkadaşımdı. Selçuk
Başar ve Uğur Başar’ın Gelişim Stüdyosu’nda demo-
lar kaydettik. İlk albüm çalışmalarını orada yaptık.”
Dinleyiciler tarafından çok beğenilen bir albü-
me imza attınız mı hiç?
“….Yaptığımız albüm Ulus Müzik’ten çıktı. ‘Dön-
mem’ şarkısı çok beğenildi.”
Müzisyenliğinizin temeli çocukluğunuza dek gi-
diyor mu?
“….Çok küçük yaşlarda, evdeki çeşitli objelere vura-
rak ritim tutarmışım. Bu durum ailemin dikkatini çekin-
ce beni Yurdaer Doğulu’nun sanat merkezine gönder-
mişler. Müzik eğitimine ilk adım attığım yer orası.”
Müzik hayatınızda profesyonel bir eğitim gör-
dünüz mü?
“….İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Dev-
let Konservatuvarı’nı kazandım ve bu bölümden
mezun oldum.”
Parçada “Sanat ve müzik dünyasında özellikle yar-
dımını gördüğünüz kimler oldu?” sorusuna yanıt
verilmediği için cevap seçeneği D’dir.
Cevap D
63
 BÖLÜM TESTİ - 22
1. Divan edebiyatını herkes karalıyordu. Dilinin süs-
lü, ağır olduğunu, dizeler arasında bütünlüğün ol-
madığını söylüyorlardı. Fuzuli’nin bir gazelini oku-
yuncaya kadar bunları doğru sanırdım. İşte o ga-
zeli okuduktan sonra bütün bildiğim bilgileri yeni-
den gözden geçirdim. Şimdi hep gazel okuyorum.
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisinin ceva-
bı olabilir?
A) Divan edebiyatının en ünlü şairi kimdir?
B) Divan edebiyatını anlayabiliyor musunuz?
C) Divan edebiyatı nasıl bir dile sahiptir?
D) Divan edebiyatı hakkında fikriniz nasıl değişti?
E) Divan şiiri okumayı sever misiniz?
2. Yaşlılığın bir yüküdür hatırlamalar. Yaşlı, sanki ha-
tırlamaların çokluğu ve lüzumsuzluğu yüzünden
büsbütün çöker. Hatırlamasa daha rahat edeceği-
nin farkında değildir. Hayatın her devresinde dai-
ma hata, gaf, beceriksizlik yaptığımız ve fırsatlar-
dan gereği kadar faydalanamadığımız için bu an-
malar çok defa üzücüdür, pişmanlık duyguları ve-
rir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki görüş-
ler için en uygun sorudur?
A) Yaşlılar gençlere göre hatırlama konusunda
daha mı duyarlı?
B) Hatırlama ile yaşlılık arasında nasıl bir ilişki var-
dır?
C) Hatırlama zorluğu çeken yaşlılar, yaşadıkları
olumsuzlukları nasıl giderir?
D) Hatırlamanın insan psikolojisi üzerinde ne gibi
etkisi vardır?
E) Yaşlılar niçin hatırlama zorluğu çeker?
64
3. İçimizdeki çocuğu inzivadan kurtarmak benim en
büyük tutkum olmuştur. Tepkisini öğrenmem de
kolaydır. Bir iyilik hissederim kitap bitince. Okurun
da bu iyiliği hissetmesini isterim. Duyarlılığın pay-
laşılması diyebiliriz buna. Beni okuyanlar hep bir
iyilik hissetmişlerdir. Yazmayı sevmem de bundan
kaynaklanıyor.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine kar-
şılık söylenmiş olabilir?
A) Eserlerinizi kaleme almanızın sebebi nedir?
B) Eserlerinizin konusunu nasıl belirlersiniz?
C) Eserlerinizi oluştururken başkalarının etkisinde
kalıyor musunuz?
D) Eserlerinizi kimler için yazıyorsunuz?
E) Eserlerinizin içeriği genellikle nedir?
4. Gözle ilgili, göze ilişkin, göze hoş görünene güzel
diyoruz. Çoğu diller güzellik kavramını görme du-
yusuna bağlar; gözle algılanan nesnenin üstünlü-
ğü güzel sıfatıyla nitelenir. Bir ulusun görüş kay-
nağına varmak düşüncenin özünü kavramak için
onun güzellik anlayışını izlemekten daha aydınla-
tıcı bir yol tutulamaz.
Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan han-
gisinin yanıtı olabilir?
A) Güzel sözcüğü nereden gelir?
B) Güzel kime denir?
C) İnsan ne zaman güzeli anlamıştır?
D) Güzel nedir?
E) Güzel göreceli bir kavram mıdır?
Ünite 3
5. Son çalışmasında İpek Ongun, yine gençleri adım
adım hayata hazırlıyor. Bu kez amaç, hem başa-
rılı hem mutlu olmak. Daha da önemlisi, küresel-
leşmenin baş döndürücü hızıyla içine çekildiğimiz
rekabet ortamında, insandan insana dokunuşlarla
gerçekleşen mutluluğu iş başarısına kurban etme-
mek...
Bu paragraf aşağıdaki sorulardan hangisinin
yanıtı olabilir?
A) Hem başarılı hem mutlu olmak neden çok güç-
tür?
B) İnsanlar neden birbirleriyle geçinemiyor?
C) Yazarın son çalışmasını neden bu kadar sevi-
yorsunuz?
D) İpek Ongun’un eserleri niçin çok satıyor?
E) Yazar, son eserinde neyden bahsediyor?
6. Şiir, kimi yaşanmışlıkları, alışılmışı yeni bir biçim-
de sunarak, başımızdan geçip de söylemeyi bece-
remediğimiz şeyleri anlatarak bilincimizi genişletir
ve duygularımızı inceltir.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabını bulamayız?
A) Şiir, insanın deneyimlerini aktarabilir mi?
B) Şiir, insanın ifade edemediği şeyleri dile geti-
rebilir mi?
C) Şiir, alışılmışı farklı bir şekilde anlatabilir mi?
D) Şiirin düşünce ve duygu dünyamıza ne gibi kat-
kıları vardır?
E) Şiirin özünü, insanın duyguları mı, yoksa dü-
şünceleri mi oluşturur?
Paragraf
1665
7. Gazeteci:
(I) ----
Uzman:
— Palaçinka aslında Macaristan’ın. Ama Boşnak
"Boşnak yemeği" der, Bulgar "Bulgar yemeği" der,
Çek "Çek yemeği" der, Sırp "Sırp yemeği" der. Şu
ülkelerin palaçinka üzerinde iddia ettiği hakkı, Ma-
carlar iddia etmekle uğraşmıyorlar.
Gazeteci:
(II) ----
Uzman:
— Uzak Doğu restoranlarındaki çorbaları ayırt ede-
bilene helâl olsun. Ben hâlâ hangi çorbanın ne ol-
duğunu öğrenemedim. Vietnam’ın cao lau’su, eriş-
te yapısı olarak Japonların udon’u ile aynı. Ama
şu uzak doğu çorbaları konusu, nereden tutsanız
elinizde kalır çünkü üzerine konan bir iki malzeme
değişti mi adı da değişir.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Palaçinka’nın Macar yemeği olduğunun ka-
nıtı nedir?
(II) Uzak Doğu’daki çorbalar neden birbirine
benzer?
B) (I) Palaçinka’ya Macarların sahip çıkmasının
nedeni nedir?
(II) Çorbalar Uzak Doğu’da hangi soslarla tü-
ketilir?
C) (I) Palaçinka hangi tür Macar yemeğiyle iyi gi-
der?
(II) Uzak Doğu çorbalarının birbirinden farkı ne-
dir?
D) (I) Palaçinka’nın bir porsiyonu doyurucu mu-
dur?
(II) Çorbaların Uzak Doğu’da bu kadar çeşitli
olması neyle ilgilidir?
E) (I) Palaçinka hangi ulusa aittir?
(II) Uzak Doğu çorbalarını nasıl ayırt ederiz?
65
 BÖLÜM TESTİ - 23
1. Hayatta her şey hatta hayatın kendisi pamuk ipli-
ğine bağlıdır. Bugün ve şimdi senin olan her şey
–hayat da dâhil- yarın ve biraz sonra senin elinden
çıkabilir. Bunun için çok büyük hadiseler olmasına
da gerek yoktur. Çok basit nedenlerle insan elin-
deki her şeyi ama aklınıza gelebilecek her şeyi
kaybedebilir. Bu yüzden hayatın içindeki şeylere
gönül bağlamam ben.
Bu parça aşağıdakilerden hangisinin cevabı-
dır?
A) Size göre hayat nedir?
B) Hayatta en çok değer verdiğiniz şey nedir?
C) Eşyalara niçin değer vermiyorsunuz?
D) Hayata bağlı biri misiniz?
E) Hayatta en çok korktuğunuz şey nedir?
2. İnsan kendini tanımaya çalışırken dikkatli olmalı iyi
ve kötü yönlerini aynı titizlikle ortaya çıkarmalıdır.
Eğer ben kendimi iyi ve olgun görseydim, bunu ba-
ğıra bağıra söylerdim. Kendini olduğundan az gös-
termek, alçakgönüllülük değil, budalalıktır, kendi-
ne değerinden az değer biçmek korkaklıktır. Aris-
toteles’e göre, hiçbir iyilik sahtesiyle bir arada ol-
maz doğru hiçbir zaman yanlışa yer vermez. Ken-
dini olduğundan fazla göstermek de, gururdan de-
ğil budalalıktandır.
Bu paragrafta aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabı yoktur?
A) Kendimizi tanırken nelere dikkat etmeliyiz?
B) Kendinizi iyi biri olarak görüyor musunuz?
C) En çok hangi yönünüzü beğeniyorsunuz?
D) Kendimizi olduğumuzdan az ya da çok göster-
meyi nasıl nitelendirirsiniz?
E) Kendinizi iyi biri olarak görseydiniz ne yapardı-
nız?
66
3. Bu kitapta hiç yalan yok. Ben burada gerçekleri
yazmaktan başka bir amaç gütmedim. Sizlere hiz-
met etmek ya da kendim için ün kazanmak hiç ak-
lımdan geçmedi. Zaten böyle bir amaç peşinde
koşmaya gücüm yetmez.
Bu kitabı, yakınlarımın yaşamını kolaylaştırmak
için yazdım. Benim hakkımda daha ayrıntılı ve da-
ha canlı bilgileri olsun istedim. Kendimi beğendir-
me gibi bir derdim olmadı olsaydı özene bezene
yazardım kendimi.
Bu paragraf hangi sorunun cevabı olabilir?
A) Kendinizi neden anlatma ihtiyacı duydunuz?
B) Bu kitabı neden yazdınız?
C) Ünlü olmayı istediniz mi?
D) Yazdıklarınızda yalan var mı?
E) Kendini beğendirmek için mi bu kitabı yazdı-
nız?
4. Vücudum, sağlam yapılı ve iricedir. Boyum orta-
nın altında, yüzüm dolgundur. Gençliğimden beri
sağlıklıyımdır çok seyrek hastalanmışımdır. Hüzün
ile sevinç arasında bir kişilik yapım vardır. Ayrıca
oldukça sıcakkanlıyımdır.
Bu paragrafta aşağıdaki sorulardan hangisine
verilmiş bir yanıt yoktur?
A) Vücut yapınız nasıldır?
B) Boyunuz ne kadar?
C) Sağlıklı biri misiniz?
D) Kişiliğiniz nasıldır?
E) Kendinizi beğeniyor musunuz?
Ünite 3
5. Para ve güç insanı bozmaz. İçi bozuk ve münafık-
ların içini dışına çevirir. Elmas gibi görünen ruhla-
rının kömür karası olduğunu dünyaya ilan eder.
Karakteri sağlam insan hiçbir şey karşısında bo-
zulmaz ve sarsılmaz.
Yukarıdaki paragrafın sorusu aşağıdakilerin
hangisidir?
A) Para ve güç insanı bozar mı?
B) İnsan ne zaman bozulur?
C) Sağlam karakterli insanları nasıl anlarız?
D) Karakter ne zaman belli olur?
E) İnsanı en iyi ne zaman tanıyabiliriz?
6. Yazarın en önemli malzemesi dildir. Dilden fayda-
landığı kadar dile yeni katkılar da yapmalıdır. Bu
da; kelimelere yeni anlamlar yüklemek ve elimiz-
deki kelimelerle yeni deyişler ve terkipler üretmek-
le mümkündür.
Bu paragraf hangi sorunun cevabı olabilir?
A) Yazarın en önemli malzemesi nedir?
B) Yazarın asıl amacı ne olmalıdır?
C) Yazarın dile katkısı nasıl olur?
D) Yazar dili neden iyi bilmek zorundadır?
E) Yazar dil ilişkisi nasıl olmalıdır?
7. Beni etkilerler diye, yazmaya başlarken kitapları
aklımdan çıkarırım. Gerçekten de iyi yazarlar üs-
tüme yüklenir, cesaretimi kırarlar benim. Hani bir
ressam varmış, kötü horoz resimleri yapar ve uşak-
larına, dükkâna hiç canlı horoz sokmamalarını sı-
kı sıkı tembih edermiş, ben de öyleyim. Hatta çal-
gıcı Antigenides’in bulduğu çare benim daha çok
işime gelirdi. Bir şey çalacağı zaman, kendinden
önce ve sonra halka bol bol kötü şarkılar dinletir-
miş.
Bu parça hangi sorunun cevabı olabilir?
A) Yazarken neye dikkat edersiniz?
B) İyi yazarlardan etkilenir misiniz?
C) Daha iyi yazmak için ne yapmalıyız?
D) Kötü yazarları sever misiniz?
E) Yazmaktaki amacınız nedir?
Paragraf
1666
8. Gazeteci:
(I) ----
Uzman:
— İçilebilir nitelikteki herhangi bir suya karbondi-
oksit eklendiğinde soda yapmış oluruz. Yani da-
macana suyuna da karbondioksit eklersek bundan
da soda elde etmiş oluruz. Ama satış yapacaksa-
nız tarım bakanlığından ruhsat almalısınız?
Gazeteci:
(II) ----
Uzman:
— Maden suyu yerin en derin katmanlarından çı-
kar. Çıktığı yerin jeolojik özelliklerini taşır. Magma-
dan aldığı karbondioksit gazının basıncıyla yeryü-
züne çıkar. Yeryüzüne çıkarken geçtiği yolda mi-
neraller de alır yani mineralce yüksektir. Tarlanız-
dan bir maden suyu kaynağı çıkıyorsa ruhsatı sağ-
lık bakanlığından alıp ticarete girebilirsiniz.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Soda üretmek için nereden izin alınmalıdır?
(II) Maden suyunun önemi nereden gelmekte-
dir?
B) (I) Soda ürünlerinin sağlığa en uygunu hangi
özelliktedir?
(II) Maden suyu üretmek için nasıl bir tesis ku-
rulmalıdır?
C) (I) Yemekten sonra soda alındığında mideye
nasıl etki eder?
(II) Maden suyu üretirken nelere dikkat edilme-
lidir?
D) (I) Yemeklerden sonra içtiğimiz şişe soda na-
sıl üretilir?
(II) Maden suyu nasıl elde edilir?
E) (I) Şişe sodanın nasıl bir yararı vardır?
(II) Maden suyuna ilave karbondioksit katılır
mı?
67
 PEKİŞTİRME TESTI - 1
1. (I) Yosun, midye, yaprak kokularıyla, gölgelerle,
ışıklarla zaman eski bir vapur gibi akıyordu. (II) Be-
ni de kendi sükûnetiyle sarmalayıp yaşlı bir yolcu
gibi yanı sıra götürüyordu. (III) İnsanın menziline
varmış bir at gibi bütün yükünü indirdiği, geçmişi-
ni unuttuğu, geleceğe aldırmadığı o huzurlu anlar-
dan biriydi. (IV)Gözüm, sularda kıpırdayan bir ışık
yansımasına takıldı. (V) Bir anın içinde o sedef pa-
rıltılı öğleden sonra parçalandı, kuşkulu, sisli be-
lirsiz bir hâle dönüştü.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Nasıl oldu anlayamadım, o ışık bir
an öylesine güçlü bir biçimde beni içine çekti ki
sanki her şey gerçekliğini kaybetti.”cümlesi geti-
rilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Sanat, özellikle de edebiyat dergilerle nefes alıp
verir. Şairler, yazarlar buradan sesini duyurur. Bu
bakımdan edebiyatın laboratuvarıdır diyebiliriz. Der-
giler edebiyatın güzelliğidir. Dergiler sanatçıyla iz-
leyici, yazarla okur arasında bir köprüdür. İşte o
köprüden geçerek izleyiciye, okuyucuya ulaşmak
zorunluluğudur ki dergiler arası yarış, zaman za-
man tatlı bir çatışmaya dönüşür.
Bu parçadan aşağıdaki sorulardan hangisine
yanıt alınamaz?
A) Derginin edebiyat dünyasına katkısı var mıdır?
B) Dergiler arasında kimi zaman bir kavgaya dö-
nüşen rekabetin nedeni nedir?
C) Okurseverler dergiler aracılığı sanatçıları ta-
kip edebilir mi?
D) Sanatçı için dergi neyi ifade eder?
E) Dergi çıkarmanın güçlükleri nelerdir?
68
3. Yirmi yıl önce olsaydı genç yazarlara yazma eyle-
miyle ilgili bazı önerilerde bulunmayı göze alabilir-
dim. Artık, böyle bir şeyi göze alamam. Bu türden
önerilerin işe yaramadığını biliyorum. Şimdi kesin
olarak bildiğim bir tek şey var. İnsan vücudunun
herhangi bir organı; şiir, öykü, roman salgılamıyor.
Yazmak öğrenilerek geliştirilen bir eylem. Yazar
âdeta bir sporcu gibi her gün çalışacak.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt
olarak söylenmiş olabilir?
A) Yazarı başarıya götüren şey, çalışmak mıdır?
B) Genç yazarlara neler önerirsiniz?
C) Edebiyattaki başarınız neyden kaynaklanıyor?
D) Yazmak öğrenilecek bir şey midir?
E) Genç yazarlar ustalarının söylediklerini önem-
semeli midir?
4. Dünya yavaş yavaş ulusal niteliklerini kaybetme-
ye başlıyor. Yakın bir gelecekte dünyanın her kö-
şesinde aynı marka kot giymiş insanların, aynı
hamburgerleri yiyip yanında aynı kolayı içecekle-
rini, çocukların aynı çizgi filmler ve oyuncaklarla
büyüyeceklerini ve herkesin aynı konulardan şikâ-
yetçi olacağını düşünmek bana ürperti veriyor.
Bu paragraf aşağıdaki sorulardan hangisine
karşılık söylenmiş olabilir?
A) Eserlerinizde dünyanın değişen özelliklerini mi
ele alırsınız?
B) Tekdüze yaşamın insanı alternatiflere yönlen-
dirdiğini mi düşünüyorsunuz?
C) Sizce dünya bir şehir hâline mi geliyor?
D) Sizce insanın değişmeyen özellikleri nelerdir?
E) İnsanların yaşadıkları problemleri anlatabilir mi-
siniz?
Ünite 3 Paragraf

5. (I) Çoğumuz, Galileo Galilei'nin teleskopun muci-
di olduğunu düşünürüz.(II) Çünkü fen öğretmenle-
rimizin bize söyledikleri ve fen kitaplarında okudu-
ğumuz budur. (III) Ama gerçekte yanılıyoruz ne-
deni ise Galilei bu gezegenin yetiştirdiği en iyi ast-
ronomlardan biri olsa bile teleskopun mucidi değil-
dir. (IV) Teleskopu kimin icat ettiği sorusuna yanıt,
Hans Lipperhey'dir. (V) Teleskopun, icadıyla bir-
likte hayatımızdaki birçok şeyin manzarasını de-
ğiştirmiştir. (IV) Günümüzde teleskop; sadece yıl-
dızlar, gezegenler ve diğer gök cisimleri gibi dün-
ya dışı objeleri gözlemlemede değil, aynı zaman-
da günlük hayatımızda da kullanılmaktadır.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
1667
8. Gerçek yaşamda olduğu gibi, masallarda da su
başlarını devler tutmuştur. Tıpkı ateşte olduğu gi-
bi suyu da devlerin elinden almaktan söz edilir,
özellikle de genç canlar karşılığı. Her zaman ve
her koşulda, can karşılığında da olsa, suyu ve ate-
şi devlerin elinden alıp insanların yararına suna-
cak “Yiğit Prometheus’lar” olagelmiştir ve hep ola-
caktır. Masallarımız ve insanlık tarihi bunların ör-
nekleriyle doludur.
Yukarıdaki parçada özellikle aşağıdaki anlatım
yöntemlerinden hangisine başvurulmuştur?
A) Öyküleme B) Betimleme C) Benzetme
D)Tartışma E) Açıklama

A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

9. I. “Paydos” ayrıca plağa okunmuştur.
II. Cevat Fehmi Başkut’un oyunlarının eleştirel
6. (I) Mimar Sinan, Osmanlı şehir planlamasının önem- bir yapısı vardır.
li bir devresini tek başına temsil eden bir sanatçı-
III. 1954’te de Sami Ayanoğlu tarafından filme çe-
dır. (II) Ayrıca her araştırmacının kabul edip özen-
kilmiştir.
le üzerinde durduğu mimari bir dehaya sahiptir.
(III) Batı’nın “Türk Michelangelo” olarak nitelendir- IV. En ünlü oyunu Paydos’tur.
diği bu deha, Osmanlı Devleti'nde mimarbaşılık V. Yurt dışında profesyonel sahnelerde oynanan
yapmıştır. (IV) Dolayısıyla kendi devir ve mesle- ilk Türk piyesi olan “Paydos” Atina’da 65 kere
ğinde en üst makama ulaşmıştır. (V) Mimar Si- temsil edildi.
nan’ın hayatı ile ilgili en ayrıntılı ve geniş bilgileri Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
en yakın arkadaşı olan Mustafa Çelebi yazmıştır. bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
(VI) Mustafa Çelebi'nin yazdığı Tezkiretü’l-Bünyan' gisi baştan ikinci olur?
da Sinan’ın kendi ağzından anlattığı hayat hikaye-
si ve yaptığı eserlerin bir listesi bulunur. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?

A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 10. (I) Günlük konuşma dili, canlı ve sıcaktır. (II) Bu-
nunla beraber sözcük sayısı sınırlı, cümle yapısı
basittir.(III) Günlük dilin sınırlarını, söyleniş şeklini
yaşanılan çevre oluşturur. (IV) Karadenizlinin kul-
7. Mektuplar, bir edebiyatçının biyografisi özel ilgi
landığı sözcük dağarcığı ile Doğu Anadolu’nun kul-
alanları ile yayımlanmamış çalışmaları hakkında
landığı sözcük dağarcığı arasında fark vardır. (V)
bilgiler verebileceği gibi, o kişinin herkesçe bilin-
Konuşma dilinde ortak sözcüklerin söyleniş tarzı
meyen pek fazla tanınmayan yönlerinin aydınlatıl-
farklıdır.
masına da yardımcı olmaktadır.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
sine “Bundan dolayı onu konuşan çevrelere ve
gisi ağır basmaktadır?
sosyal tabakalara göre değişir.” cümlesinin geti-
rilmesi uygun olur?
A) Betimleme B) Açıklama C) Karşılaştırma

D) Örnekleme E) Tanımlama A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

69
 Ünite 3
8. Bölüm Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
PARAGRAFTA KONU VE ANA DÜŞÜNCE
Paragrafla ilgili çıkmış sorulara baktığımızda paragrafın
konusunu ve ana düşüncesini buldurmaya yönelik so-
ruların sayıca çok olduğu görülmektedir. Bu konu baş-
lıklarına yakından bakalım.
Paragrafın Konusu
Q Bir paragraf veya parçanın konusunu tespit etmenin
en kısa yolu, parçaya “yazar neyden bahsediyor?”
sorusunu yöneltmektir.
Örnek
Sizin için dilediğim tek şey, her şeyin kötüye gitti-
ği düşüncesine kendinizi kaptırmamanızdır. “Bu
para hırsı, bu zevk düşkünlüğü, bu görev tanımaz-
lık, gençliğin bu tembelliği, bu görülmemiş vurdum-
duymazlık ve kış ortasında bahar getiren şu... ” İş-
te insanların dünyası kadar eski bir tekerleme…
Sözlerin ölçüsüz bir gücü vardır. Derdi artırır, ge-
nişletir, onu her şeyin üstüne manto gibi örter. Böy-
lece sonuç, neden hâline gelir; kendi eliyle arslan
kılığına soktuğu küçük arkadaşından korkan bir ço-
cuğun durumu gibi…
Bu parçada üzerinde durulan konu aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Olumsuz düşünce, söz ya da kötümserliğin
dertleri büyüttüğü
B) Etrafımızda bizi çepeçevre saran bir olumsuz-
luk tabakasına kimsenin müdahale etmediği
C) Etkili konuşmanın çok önemli olduğu
D) Günümüzdeki sorunların insanlık tarihi kadar
eski olduğu
E) Sorunlar ne olursa olsun geleceğe hep ümitle
bakılması gerektiği
Parçaya “yazar neyden bahsediyor?” sorusunu yönelt-
tiğimizde şu cümlelerle karşılık verildiğini görmekteyiz.
70
Paragraf
“Sizin için dilediğim tek şey, her şeyin kötüye gitti-
ği düşüncesine kendinizi kaptırmamanızdır.”
“Sözlerin ölçüsüz bir gücü vardır. Derdi artırır, ge-
nişletir, onu her şeyin üstüne manto gibi örter.”
Öne çıkarılan bu cümleler sonucunda, parçada “olum-
suz düşünce, söz ya da kötümserliğin dertleri büyüttü-
ğü”nden bahsedildiği sonucuna kolaylıkla varılmaktadır.
Bunun için cevap seçeneği A’dır.
L Uyarı: Bazen parçanın direkt konusu soru-
lurken bazen de parçaya uygun olan başlı-
ğın bulunması istenir. Parçanın başlığıyla
konusunun aynı şeyi ifade ettiği unutulma-
malıdır..
Paragrafın Ana Düşüncesi
Q Bir paragraf ya da parçanın ana düşüncesini bulma-
nın en kestirme yolu parçaya “yazar ne anlatmak is-
tiyor?” sorusunu yöneltmektir.
Q Ana düşünce soruları karşımıza farklı soru öbekleri
ile çıkabilmektedir. Başlıcaları şunlardır:
i Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
i Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
i Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
i Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
i Yukarıdaki parçanın ana düşüncesi aşağıdakiler-
den hangisidir?
i Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınıl-
maktadır?
L Uyarı: Soru öbeklerinde her ne kadar fark-
lılık olsa da unutulmaması gereken, bu tip
sorularda hep parçanın ana düşüncesi so-
rulmaktadır.
 ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. Güzel, ustaca yazmak herkesten beklenmez. Ama
doğru ve iyi yazmak, belli bir eğitim görmüş her-
kesten beklenir. Kimi kişiler ve bilim adamları, ya-
zar ya da sanatçı olmadıkları için kendilerinden
doğru ve iyi yazmanın beklenmeyeceğini ileri sü-
rerler. Bu, kabul edilebilecek bir “mazeret” değil-
dir. Yazı yazan herkes ana dilini iyi bilmeli, doğru
ve iyi yazmalıdır.
Bu paragrafta asıl anlatılmak istenen düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ancak eğitim görmüş kişiler doğru yazmayı be-
cerebilir.
B) Edebiyatçılar ana dilini herkesten iyi bilmeli ve
doğru yazmalıdır.
C) Yazı yazan herkes ana dilini iyi bilmeli, doğru
ve iyi yazmalıdır.
D) Herkesten ustaca yazılar yazması beklenemez.
E) Birinin dil yanlışı yapmaması, güzel yazacağı-
nın güvencesi değildir.
Çözüm:
Parça dikkatli okunduğunda, "Yazı yazan herkes
ana dilini iyi bilmeli, doğru ve iyi yazmalıdır." cüm-
lesinin, parçanın en özlü ve özet cümlesi olduğu
görülecektir. Yazar doğru ve iyi yazmanın zorun-
luluk olduğunu anlatmak istemektedir. Bu neden-
le cevap seçeneği C’dir.
Cevap C
2. Eleştiri, sanat ve edebiyat eseri üzerinden bilgi
edinmenin, gerçeği sorgulamanın bir yolu yorda-
mı olarak biliniyordu. Hem okuyucuyu, hem de ya-
zarı eğitmek gibi bir görevi olduğuna inanırdı eleş-
tirmen, okuyucu da bunu onaylardı. Eleştirmen,
eserin yetkinliği, doğruluğu, sanatsal değeri hak-
kında bir yargıya varmasını sağlayacak ipuçlarını
okuyucuya sunar ya da bu yargıyı kendisi verirdi.
Eleştirmenden beklenen buydu. Ama zamanla bir
eleştirmenden geçer not almak için, kitabınızın
onun bağlı olduğu yayınevinden yayımlanması ye-
terli hâle geldi. Bu durumda eleştirinin gerekliliği-
ne, nesnelliğine, bilimselliğine inanmak olanağı kal-
madı. İşte eleştirmenlerin çöküşünü hazırlayan da
bu oldu.
Yukarıdaki parçada anlatılmak istenen aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Eleştirmenin hem okuyucuyu hem de yazarı
eğitmek gibi bir görevi olduğu
B) Eleştiri yazılarının edebî eser hakkında bilgi ve-
ren bir tür olarak bilindiği
C) Eleştirmenin eserin değeri hakkında okuyucu-
yu aydınlatmak zorunda olan sanat adamı ol-
duğu
D) Yayınevinin çıkarlarına hizmet eden eleştirme-
nin eleştiri kurumunun yok olmasına sebep
olduğu
E) Eleştirmenin okuyucu ile yazar arasında güçlü
bir köprü kuran sanat adamı olduğu
Çözüm:
Parçada dikkat edilirse önce eleştiri ve eleştirme-
nin amaç ve görevleri üzerinde durulmuş, daha
sonra ise bu amaç ve görevin nasıl da aslından
uzaklaştığı vurgulanmıştır.
Parçada geçen “Eleştirmen, eserin yetkinliği,
doğruluğu, sanatsal değeri hakkında bir yargı-
ya varmasını sağlayacak ipuçlarını okuyucuya
sunar” cümlesi eleştirmenin görev ve amacını;
“Ama zamanla bir eleştirmenden geçer not almak
için, kitabınızın onun bağlı olduğu yayınevinden
yayımlanması yeterli hâle geldi.” cümlesi ise bah-
sedilen amaçtan uzaklaştığını ifade etmektedir.
Buna göre cevap seçeneği D olmaktadır.
Cevap D
71
 BÖLÜM TESTİ - 24
1. Tarih, siyasi bağımsızlıklarını kaybeden milletlerin
kültürlerini kaybetmedikleri takdirde bin yıllık hat-
ta iki bin yıllık bir esaretten sonra bile yeniden der-
lenip toparlandıklarını, yeniden bağımsızlıklarına
kavuştuklarını örnekleriyle gösteriyor. Ama tarih,
kültürlerini kaybeden milletlerin bağımsızlıklarına
kavuştuklarına dair bir tek örnek bile vermiyor.
Yukarıdaki paragrafta vurgulanmak isteneni
aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?
A) Bağımsızlık mücadeleyle mümkündür.
B) Kültür bir milletin şah damarıdır.
C) Tarih doğruyu ve yanlışı en iyi şekilde özetler.
D) Tarih unutulmadıkça yaşar.
E) Tarihle kültür birbirinden farklıdır.
2. Şiir, duyguların dile gelmesidir. Şiir yazmak her
şeyden önce geniş bir hayal gücü gerektirir. Çok
çalışarak şiir yazma tekniğini öğrenebilirsiniz fakat
şiir yazmak başka şeydir. Tabii ki biraz da Allah
vergisidir. Bu nedenle şiir yazmak ne kadar teknik-
se o kadar da ilhamdır.
Parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisin-
den söz edilmektedir?
A) Şiir yazmanın zor bir iş olduğundan
B) Şiir tekniğinin gerekliliğinden
C) Şiir yazmada hangi yöntemin kullanılacağın-
dan
D) Şiir yazmada ilhamın gerekliliğinden
E) Herkesin şiir yazamayacağından
72
3. Kafiye, edebiyatımızın temel taşlarından biridir. Ka-
fiyesiz şiir olmaz. Bu, Türk şairi için bir gelenektir.
Şiirinde kafiye kullanmayan, şair olamaz. Şiire an-
lam veren en önemli kavram, kafiyedir. Son dö-
nemlerde bazıları çıkıp kafiyesiz yazmaktan bah-
sediyorlar. Umarım, bu düşüncelerinden çabuk kur-
tulurlar.
Bu parçaya göre, asıl anlatılmak istenen aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Kafiyenin edebiyatımızdaki önemi
B) Kafiyenin Türk şairi için gelenek olduğu
C) Kafiyenin şiire anlam veren kavram olduğu
D) Kafiyesiz şiir yazılamayacağı
E) Bazı şairlerin kafiyeyi yok sayması
4. Hepimizin eşit olarak sahip olduğu tek şey “za-
man”dır. Sorun, ne kadar zamanımızın olduğu de-
ğil, sahip olduğumuz zamanı nasıl kullandığımız-
dır. Zamanı biriktiremeyiz, durduramayız akar gi-
der ve harcamak zorundayız. Zamanı değerlendir-
meyi bilmek, başarının kapısından girmek demek-
tir.
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Çoğu insan zamanı nasıl kullanacağını bilmez.
B) İnsanın hayatta başarılı olması için elindeki
zamanı iyi değerlendirmesi gerektiği.
C) Zamanın durdurulamayan bir kavram olduğu.
D) İnsanın amacına ulaşmak için bolca zamanı
olduğu.
E) Zamanı iyi değerlendirmenin başarıyı yakala-
mak için tek yol olmadığı.
Ünite 3
5. Anadolu’nun sözlü ürünleri arasında halk hikâye-
leri ve masalların yanı sıra atasözleri de önemli bir
yer tutar. Halkın yarattığı, binlerce yıldan beri be-
nimseyerek öz söz hâline getirdiği atasözleri, ço-
ğu kez aklın ve mantığın sesidir. Çoğu atasözü bir
yaşam deneyimine dayanır.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
bilir?
A) Halk hikâyeleri ve masalları olağanüstü olay-
larla doludur.
B) Atasözleri, halkın tecrübelerine dayanarak oluş-
turduğu özlü sözlerdir.
C) Halk hikâyelerinde daha çok aşk konuları iş-
lenmiştir.
D) Masallarda genellikle görsel ögeler ön planda-
dır.
E) Atasözlerinin büyük bir çoğunluğu mecaz an-
lamlıdır.
6. Bir sanatçı önce kullanacağı malzemeyi seçer.
Sonra da bu malzemedeki estetik dışı ögeleri ayık-
lar. Örneğin, bir yontucu, mermeri fazlalıklarından
arındırarak yapıtını ortaya çıkarır. Şairin malzeme-
si de dildir. O da tasarladıklarını dil aracılığıyla kı-
sa ve öz olarak anlatır. Böylece sanatçı duygula-
rına estetik bir değer kazandırmış olur.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
bilir?
A) Dilin bir anlatım aracı olduğuna
B) Şiirin bir söz sanatı olduğuna
C) Anlatımın özlü olması gerektiğine
D) Biçimin öze göre şekillenmesi gerektiğine
E) Sanatta güzelliğin ön planda tutulması gerek-
tiğine
Paragraf
1668
7. “Dil, bir milletin yaşadığı sosyal hayata göre taba-
kalara ayrılır. Köylünün hayatı ile şehirlinin hayatı
aynı değildir. Okuma yazma bilenlerin kullandıkla-
rı kelimeler mesleklerine göre değişir. Bunlar kay-
nağı bakımından hangi dilden gelirse gelsin, vatan
toprakları gibi bizim olmuşlardır. Onları feda et-
mekle bir şey kazanamayız.”
Paragrafta vurgulanan düşünce aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Milletin benimsediği sözcükler millî bir değer
kazanır.
B) İlim dili ile konuşma dili ayrılmalıdır.
C) Yabancı sözcükler dilimizden atılmalıdır.
D) Kültür seviyesiyle sözcük hazinesinde paralel-
lik vardır.
E) Köylü ve şehirli arasında dildeki ikilik giderilme-
lidir.
8. · Nevada’daki Molassia adlı yer bir mikro dev-
let, Başkanı ise Kevin Baugh. 2019’da 42. ku-
ruluş yıl dönümünü kutlayan ‘cumhuriyet’ öbür
bazı mikro devletleri tanıyor. Kaliforniya’da ‘ko-
lonileri’ var ve 2009’da plastik alışveriş torba-
larını yasaklama kararı aldı.
· New York'lu sanatçı Zaq Landsberg, 11 yıl ön-
ce Utah’ta iki ücra araziyi satın aldı ve Zakis-
tan Cumhuriyeti'ni kurdu. ABD’den bağımsız-
lık ilan etti. Su, başlıca ihraç kalemi, millî hay-
vanı kalamar. Boş araziyi robot nöbetçiler ko-
ruyor ve insanlar ziyaret için sıraya giriyor.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Birbiriyle benzerliği olmayan iki örneğin belir-
gin özelliklerini sıralamaktadırlar.
B) Aynı ortak noktada birleşen iki yerleşim hak-
kında karşılaştırmalar yapmaktadırlar.
C) İki farklı kentle ilgili benzer özellikleri sıralamak-
tadırlar.
D) Benzerlik gösteren iki olay üzerine yorumlar
içermektedirler.
E) Aynı konudaki iki farklı örnek hakkında kısaca
bilgi vermektedirler.
73
 BÖLÜM TESTİ - 25
1. (I) Sanat eserinde samimiyet doğal bir gereklilik,
zorunluluktur. (II) Dolayısıyla şair bir şiiri oluşturur-
ken sözcükler üzerinde titizlikle durur. (III) Kafası-
na takılan noktaları güvendiği arkadaşlarıyla tartı-
şır. (IV) Önerileri, küçücük kağıt parçalarına not
ederek ölçüp tartar. (V) Sonunda ortaya samimi,
sımsıcak bir şiir çıkar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si parçanın ana düşüncesidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Bir sanatçının değerlendirilmesi için mutlaka ölme-
si mi beklenmeli? Bizde değerlendirmeler sanatçı
öldüğünde arkasından alkış tutmakla başlar. Biraz
da inançların etkisiyle ölenin ardından eksik yön-
lerini, kusurlarını söyleme cesaretini pek kimse
göstermez. İyilikleriyle anarız gidenleri. Bu yüzden
değerlendirmelerde gerçeğe uygunluk pek görül-
mez. Peki değerlendirme olmadan ilerleme nasıl
olacaktır?
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakı-
nılmaktadır?
A) Değerlendirmelerdeki ölçüsüzlüğün sonuçların-
dan
B) Edebî türlerde yeniliğin olmamasından
C) Eleştirinin ancak sanatçıların ölümünden son-
ra yapılmasından
D) Değerlendirmelerin sanatçıların fikrî yapısına
yönelik olmasından
E) Eleştirinin yazınımızda gelişmemesinden
4. (I) Montaigne: “İnsan ne olduğunu bilmekte dikkat-
li olmalı; iyi yanını ortaya çıkarmalıdır. (II) Eğer ben
kendimi iyi ve olgun görseydim, bunu bağıra çağı-
ra söylerdim. (III) Kendini değerinden az göster-
mek, alçak gönüllülük değil, budalalıktır. (IV) Ken-
dine değerinden az paha biçmek korkaklıktır, pısı-
rıklıktır.” diyor. (V) Unutmamalı ki -ne bir eksik ne
bir fazla- insanın kendisini olduğu gibi gösterebil-
mesi için geniş bir bilgiye sahip olması gerekir.
Bu parçanın ana düşüncesi numaralanmış cüm-
lelerin hangisinde verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
74
3. Sait Faik’e soruyorlar: “Neden bizde büyük yazar-
lar yetişmiyor?” Yazar soruyu şöyle yanıtlıyor: “Şu
karşıki sandalı görüyor musun? Bakın sahile yak-
laşıyor. Onu yürüten şey nedir? Kürekleri değil mi?
Ya şu uçuşan martılar? Kanatları yolunsa artık uça-
bilir mi? Düşünce de öyledir. Dört duvar arasına
kapatılmak istenirse, kanatsız kuş, küreksiz san-
dal oluverir ve bütün değerini yitirir.”
Sait Faik, bu sözleriyle aşağıdakilerden hangi-
sini özellikle vurgulamak istemiştir?
A) Özgün düşünceleri içeren sanat yapıtları kalı-
cı olur.
B) Gözlem gücü olmayan sanatçılar, büyük yapıt-
lar veremez.
C) Düşünce özgürlüğü, sanatsal yaratıcılıkta en
önemli etkendir.
D) Sanatçı, yeteneği oranında başarılı yapıtlar ve-
rebilir.
E) Doğal olmayan ortamda yazar yetişmez.
5. Hayat, karşılaştığımız durumlara göre kimi zaman
muammadır, kimi zaman bulanık bir manzaradır.
Hayattan bir kesit alırsak orada akla karanın, iyiy-
le kötünün, güzelle çirkinin iç içe olduğunu görü-
rüz. Hayat karışım değil birleşimdir. Durup durur-
ken bu birleşimin unsurlarını ayırmak farklı yerle-
re koymak gereği duymayız. Zıtların ayrışabilme-
si için yolunda gitmeyen bir şey olmalıdır. Ancak
bir meselenin karşısında onu anlamak, tanımla-
mak, ayrıştırmak gereği duyarız. Ama bu yalnızca
ayrıştığını varsaymaktan ibarettir.
Bu parçada vurgulanmak istenen asıl düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşamın içindeki karşıtlıkları ayırmaya, düzen-
li gitmeyen bir dönemde kalkışırız.
B) Yaşam karmaşanın ve güzelliklerin içinde ol-
gunlaşır, anlam kazanır.
C) Yaşam bazen bizler için bir bilmece bazen de
gerçekleri net göremediğimiz bir resim gibidir.
D) Yaşamın içinde doğrular, yanlışlar, güzellikler
çirkinlikler, iyi kötü iç içedir, kesinlikle ayırama-
yız.
E) Umutsuz zamanlarda yaşamın gerçeklerini gör-
me yeteneğimizi kaybederiz.
Ünite 3
6. Kültür ve sanat, soluk soluğa yaşadığımız hayatı
renklendirmeye, anlamlandırmaya katkı sağlar. İn-
san olmayı, dünyada olup biteni doğru bir şekilde
algılamayı hep bu yolla öğreniriz. Dayanışmayı,
sevmeyi, paylaşmayı, aklımızı kullanmayı kültür ve
sanatın rehberliğinde öğreniriz. Bir kitabın satır ara-
larında, bir şarkının ezgilerinde, bir filmin karesin-
de ne çok şey saklıdır. Önemli olan onu hisset-
mektir. İşte o an sanat ve kültürle mümkündür.
Bu paragrafta vurgulanmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Kültür ve sanat, hayatımıza farklılık kazandırır.
B) Kültür ve sanat, toplumlar arasında dayanış-
mayı sağlayan köprüdür.
C) Kültür ve sanat, insanı mutlu eden yegâne un-
surdur.
D) Kültür ve sanat, gizli olanı hissettiren, duyuran
meşaledir.
E) Kültür ve sanat, evrenselliğin yol göstericisidir.
7. Sanatçının üslubu, toplumdaki teknik, kültürel ve
politik gelişmelerle çeşitli özellikler kazanır. Bu ne-
denle, her dönemin kendine özgü üslubu vardır.
Yaşam biçimi ve dünya görüşlerine göre üsluplar
da değişir. Üslup, o dönemin insanlarının ortak
zevk ve estetik anlayışlarıyla belirlenir. Böylece,
barok, klasik ya da romantik üsluplar doğmuştur.
Yukarıdaki parçanın ana düşüncesi aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Yazarın hayatını yaşadığı toplumun koşulları
belirler.
B) Yazarların kendi üslubunu bulması kolay değil-
dir.
C) İyi bir üslup, birçok sanat akımıyla yoğrularak
meydana gelir.
D) Yazarların yapıtlarında kullandığı üslubun za-
man içinde değişmesi normaldir.
E) Sanatçıların üslubunun belirlenmesinde top-
lumsal ve dönemsel faktörler vardır.
Paragraf
1669
8. I. Alkali beslenmek sağlıklıdır. Alkali beslenirse-
niz vücudun PH dengesini korursunuz. Diye-
lim ki keki, böreği, paketli ürünleri, ayçiçek ya-
ğını, şekeri mutfağınızdan çıkardınız. Böyle
olursa daha doğal beslenirsiniz, doğru mu?
Evet, daha doğal beslenmeye başladınız. Pe-
ki, vücudunuzda neler olur?
II. Vücut toksinlerle savaşmak zorunda kalmaz.
Bağışıklık sisteminiz güçlü olur. Obezite ol-
maz. Cildiniz güzelleşir. Kemikler ister istemez
güçlenir. Daha zinde, daha enerjik, daha sağ-
lıklı olursunuz. Şikâyet ettiğiniz o eski yorgun-
luktan eser kalmaz.
Yukarıda verilen II numaralı parçayla ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) I. parçada varılan yargının örnekleri anlatılmak-
tadır.
B) I. parçada belirtilenlerin gerekçeleri aktarılmak-
tadır.
C) I. parçada anlatılan durumun sonuçları sıralan-
maktadır.
D) I. parçadaki durumu hazırlayan nedenler veril-
miştir.
E) I. parçada verilenler başka sözcüklerle yinelen-
miştir.
9. Ey gönül el aynasına bakmanın faydası ne?
Sermayeden zararın var satmanın faydası ne?
Kendi kadrin bilmeyen ne bilir dostun kıymetin
Merkebin boynuna cevahir takmanın faydası ne?
Kargaya leş gerek hem yiye hem çağıra
Karganın önüne şeker dökmenin faydası ne?
Kul Nesimi’ye ait bu beyitlerde vurgulanmak is-
tenen temel düşünce aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Kişinin kendini tanıması uzun bir süreç, belki de
bir yolculuktur.
B) Kişi tecrübe edindikçe kendini tanır, zorluklarla
mücadele ettikçe gerçek benliğini öğrenir.
C) Kişi yaşanılan olayları iyi analiz edip kendi doğ-
rularını, yanlışlarını fark edebilir.
D) Kişilerin kendi özelliklerini ön plana çıkarması-
na yardım etmek gerekir.
E) Kendi değerlerinin farkına varan kişi herkese
ve her şeye hak ettiği kadar değer verir.
75
 BÖLÜM TESTİ - 26
1. Tanpınar’ın sarf ettiği bir cümleyi unutamıyorum.
“Ben Victor Hugo’dan hoşlanmam ama ne yapa-
bilirim ki o bir dev.” demişti. Bizim edebiyatımızda
da eleştirmenlerin – tenkitçilerin demiyorum – piri
olan Nurullah Ataç, orada burada Abdülhak Ha-
mid’i sevmediğini, Mehmet Âkif’i şair saymadığını
söyler hatta yazardı. Ama bütün bu değer yargıla-
rı onları edebiyat tarihine dahil etmekten alıkoya-
maz.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Edebiyat tarihi yazan şahısların mutlaka sev-
medikleri bir edebiyatçı vardır.
B) Nurullah Ataç gibi bir eleştirmen dahi Hamid’i
ve Âkif’i edebî açıdan eksik bulmuştur.
C) Eleştirilen ünlü bir edebiyatçı da olsa olumlu
yanları da olumsuz yanları da açıkça dile geti-
rilmelidir.
D) Victor Hugo, Hamid ve Âkif ne kadar büyük
edebiyatçı da olsa mutlaka onları da sevme-
yenler vardır.
E) Bir edebiyatçının sevilip sevilmemesi adının
edebiyat tarihlerine geçmesine engel değildir.
2. Sanatçı geçmiş, bugün ve gelecek arasında gös-
teri yapan bir ustadır. Her gösteri bir öncekinden
hız alır, bir sonrakine de olanak hazırlar; bir önce-
kini reddeder, bir sonraki için de kendi yıkımını ha-
zırlar. Bu nedenle sanatçı bir eliyle geçmişi yaka-
layan, öteki eliyle geleceğe uzanan, yüzüyle bu-
günü selamlayan insandır. Bu durum hep bir he-
saplaşmayı gerektirir.
Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Her sanatçı yapıtlarıyla geleceğe kalmak is-
ter.
B) Sanatçı geçmişi çok iyi bilmeli ve gelenekten
faydalanmalıdır.
C) Sanatçı geçmişle gelecek arasında sürekli bir
hesaplaşma içindedir.
D) Sanatçı içinde bulunduğu zamana ayna tutma-
lıdır.
E) Sanatçı, çelişkilerle hesaplayarak yapıtlarını
oluşturur.
76
3. Namık Kemal, eski edebiyata karşı samimi bir şe-
kilde savaş ilan etmiştir. Avrupa’yı görmüş, ger-
çekleri görüp tanımış ve bizim edebiyatımızı son
derece kötü bulmuştu. Kemal Bey’in bu yenilik sa-
vaşı; eskiyi kötülemekten, eskiyi batırmaktan ziya-
de, bulunduğumuz o hareketsizliği yıkmak, Avru-
pa’daki ilerleme ve gelişmenin bizde de meydana
gelmesini şiddetle istemekten ileri geliyordu. Evet,
o savaşın sebebi; ilerleyip gelişmenin edebiyata,
edebiyattan da fikirlere ve vicdanlara geçerek bu-
ralarda yer etmesini şiddetle istemesidir. Yoksa es-
kilerin en güzel şiirlerini yine onun ağzından işit-
miştim, onları takdirle okurdu.
Bu parçaya göre Namık Kemal’in asıl yapmak
istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tamamen Batı tarzında bir edebiyat oluştur-
mak
B) Eskiyi her yönüyle reddetmek ve yeni bir Türk
edebiyatı oluşturmak
C) Her alanda yenilik sağlayarak Avrupa’yı yaka-
lamak
D) Eski edebiyatın güzel yanlarının da olduğunu
vurgulamak
E) Geçmişi bütünüyle reddetmeden Batı tarzın-
da yeni bir edebiyat yaratmak
4. İnsan kişiliğini oluşturan etkenlerden biri de, onun,
kendi kafasıyla düşünmesidir. Oysa, genellikle bu-
nun tersi olmaktadır. Kendi kafasıyla düşünmeyi
bir yana bırakalım, çoğu, başkasının kafasının hiz-
metçisi olmayı erdemlilik saymaktadır. İnsanı in-
sanlığından uzaklaştıran bu tutumun erdemlilik sa-
yılması ise önemli çelişkilerden biridir.
Bu parçaya göre “İnsanın insanlığından uzaklaş-
masının nedeni” aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sadece kendi görüşünün doğruluğuna inanıp
başka görüşleri benimsememesi
B) İnsana yakışır davranışlardan sıyrılıp egoist bir
kişiliğe bürünmesi
C) Düşünce üretme yerine başkalarının düşünce-
lerinin taşıyıcısı olması
D) Sosyal yaşamın gereklerini bir kenara itip do-
ğaya yaslanması
E) Bilimsel ve teknolojik ilerlemelere karşı çıkıp
batıl inançları yeğlemesi
Ünite 3
5. Her insan, becerebildiğince yaşar. Sokak satıcısı,
şehir hatları kaptanı, holding sekreteri, hukukçu,
öğretmen, memur, işçi... Bir ülke nüfusunun birey-
leri tek tek becerebildikleri kadar yaşarken farkına
varmadan o ülkenin yaşam düzeyini oluştururlar
ve toplumdaki iç dinamiğin dinamosunu çalıştırır-
lar. Bu yüzden becerikli insanların sayısı ile yaşam
düzeyi doğru orantılıdır.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Her toplum, yaşam düzeyini yükseltmek için
bazı önlemler almak zorundadır.
B) Becerikli insanların değerini anlamayan birçok
toplum vardır.
C) Çalışkan insanlar, çalışmayan insanlara göre
hayata daha bağlıdırlar.
D) Becerikli, çalışkan insanların çoğunlukta oldu-
ğu bir ülkede yaşam düzeyi de yükselir.
E) Bir toplumun gelişmişliği eğitimli insanların var-
lığına bağlıdır.
6. Sanatçıların çoğu ilgisizlikten değil, anlaşılama-
maktan yakınır. Anlaşılmak ise bu durumda beğe-
nilmekten başka bir şey değildir. İleri gitmiş ülke-
lerdeki sanatçıların yalnız paraca değil, saygı gör-
me yönünden de kavuştukları üstün duruma imre-
nenler unutmamalıdır, halk hiçbir zaman, hiçbir yer-
de gökten anlayışla inmemiş, yetişmiş, yetiştiril-
miştir.
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Uygar toplumlarda halk, sanatçıları anlar ve on-
lara büyük saygı gösterir.
B) Bir sanatçı için anlaşılmak, beğenilmek değildir.
C) Bir sanatçı için anlaşılmak güçtür.
D) Beğenilmek isteyen sanatçı, halkın beğenisine
seslenmeyi görev saymalıdır.
E) Halkı sanattan anlar hâle getirmek, sanatçının
görevidir.
Paragraf
1670
7. Artık televizyonlarda her gün, magazin programla-
rında baş tacı edilen ünlülere ait kitapların tanıtımı-
nı izliyoruz. Kimi imkânsız bir aşkı, kimi de magazin
programlarına iyi malzeme çıkaracak hayatını anla-
tıyormuş. Şu meşhur “Anlatsam roman olur.” sözü
o kadar ciddiye alındı ki, otobiyografiden nasibini al-
mamış, anlamsız hayatları konu alan kitaplar bası-
lıyor. Edebiyatımız sıradanlaşıyor ve ağırbaşlılığını
kaybediyor. Bir zamanlar dünya edebiyatçıları ile ya-
rışan edebiyatımız artık mankenlerin, şarkıcıların,
sunucuların yani edebiyat ve sanat kaygısı taşıma-
yan edebiyat uğraşçılarının tekelinde eriyip gidiyor.
Yukarıdaki paragrafta yazarın asıl yakındığı aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Herkesin kendi hayatını anlatmasından
B) Vasıfsız kişilerin edebiyatımızı sıradanlaştırma-
sından
C) Şarkıcıların edebiyat alanına girmelerinden
D) Ele alınan konuların niteliksiz olmasından
E) Sanat için sanat anlayışından uzaklaşılmasından
8. Belki yakın bir gelecekte çok minik robotları yutup
bu robotların vücudumuzdaki herhangi bir hedef böl-
geye gerekli ilaçları veya etken maddeleri taşıma-
larına izin vereceğiz. Selman Sakar ve Bradley Nel-
son tarafından yönetilen yeni araştırmada bakteri-
lerden ilham alınarak, akıllı ve biyouyumluluğu yük-
sek oldukça esnek mikrorobotlar üretildi. Sıvılar içe-
risinde yüzerek hareket edebilme yeteneğine sahip
olan ve şekillerini gerektiğinde modifiye edebilen bu
mikrorobotlar, dar kan damarlarının içinden geçebi-
lecek ve doku ve sistemlerin oldukça derinlerine ka-
dar kesintisiz gidebilecekler. Bu yolculuğun olduk-
ça hızlı bir biçimde gerçekleşebileceğini de öne sü-
ren araştırmacılar, robotların manevra yetenekleri-
nin hıza ve dönüşlere de olanak verdiğini belirtti.
Bu parçadan
I. Hastalıkların tedavisinde çığır açacak bir yöntem
üzerinde çalışılmaktadır.
II. Yakın bir zamanda hastalıkların ilaç kullanmadan
iyileşmesi mümkün olabilecektir.
III. Mikrorobotlar sayesinde hastalıklar önceden tes-
pit edilebilecektir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
77
 BÖLÜM TESTİ - 27
1. Toplumsal anlamda düşündüğümüzde kadınların
eğitimi çok daha önemlidir. Siz erkek çocuğuna iyi
bir eğitim verirseniz sadece onu eğitmiş olursunuz.
Ama kız çocuğuna iyi bir eğitim verirseniz; bir an-
neyi iyi eğitmiş olacaksınız. Bu durumda toplum
doğrudan doğruya eğitilmiş ve temelden sağlam-
laştırılmış olacaktır. Kız çocuğu olanlarınız; lütfen
en iyi eğitimi onlara verin!
Bu parçada vurgulanan asıl düşünce aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Kız çocuklarının eğitimi önemlidir.
B) Kız çocuklarını eğitirseniz tüm toplumu eğitmiş
olursunuz.
C) Erkeklerin eğitimi kızlardan önce gelir.
D) Toplumun gelişmesi eğitime bağlıdır.
E) Zenginleşmenin yolu eğitimden geçer.
2. Bizim dostluk dediğimiz, ruhlarımızın beraber ol-
masını sağlayan bir rastlantı ya da zorunlulukla
edindiğimiz yakınlıklardır. Benim anlattığım dost-
lukta ruhlar o kadar derinden uyuşmuş, karışmış
ve kaynaşmıştır ki, onları birleştiren dikiş silinmiş
ve artık bulunmaz olmuştur.
Bu paragraftan çıkarılacak asıl düşünce aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Dostluk ruhların birlikteliğidir.
B) Dostluk rastlantıdan ibarettir.
C) Dostluk zorunluluklardan doğar.
D) Gerçek dostluk derinlerdedir.
E) Dostlukların sağlamlığı kriz dönemlerinde orta-
ya çıkar.
3. Yazarlık da bütün kabiliyetlerden farklı değildir. Öğ-
renilebilir, geliştirilebilir. Hiç kimse anasından hır-
sız, müzisyen, ressam, araba tamircisi, öğretmen
veya doktor olarak doğmadığı gibi yazar olarak da
doğmaz.
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İnsanda bütün yetenekler çekirdek olarak vardır.
B) Her insanın kumaşında yazarlık yeteneği vardır.
C) Hiç kimse anasından “bir şey” olarak doğmaz.
D) Yazarlık da diğer yetenekler gibi geliştirilebilir.
E) İnsan varlıkların en üstünüdür.
78
4. İmkânı varsa insanın karısı, çocuğu, parası ve en
önemlisi de sağlığı olmalı ama mutluluğu yalnız
bunlara bağlamamalı. Kendimize dükkânın arka-
sında, yalnız bizim için bağımsız bir köşe ayırıp
orada gerçek özgürlüğümüzü, kendi sultanlığımı-
zı kurmalıyız. Orada, yabancı hiçbir konuğa yer
vermeden kendi kendimizle her gün baş başa ka-
lıp dertleşmeliyiz, yakınımız yokmuş gibi konuşup
gülmeliyiz. Hepsini yitirme felaketine uğrayınca,
onlarsız yaşamak bizim için yeni bir şey olmasın.
Kendi içimize dönebilir kendi kendimize yoldaş ola-
biliriz.
Bu parçadan çıkarılacak en kapsamlı düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanın karısı, çocuğu, parası ve sağlığı varsa
mutlu olur.
B) Özgürlük mutluluk getirir.
C) İnsan mutluluğu kendi içinde aramalı.
D) Hayatta her şeyi yitirsek bile mutluluğumuzu
kaybetmemeliyiz.
E) İnsan bazen kendine özel zamanlar ayırmalı-
dır.
5. Geçmişin tortularından arınmak için kendi ırmağı-
mızın duru sularında yıkanma vakti geldi. Perde-
lerimizi sıkı sıkıya kapatıp da iç dünyamızın derin-
liklerinde sessizce gezinmek, çıplak ayakla dolaş-
mak, kendi toprağımıza tohumlar saçıp çiçeklerini
dermek ve hep kendi heybemizi kurcalamak za-
manı şimdi.
Bu sözleri söyleyen yazar aşağıdakilerden han-
gisini yapmaktadır?
A) İç dünyasında keşif yolculuğuna çıkmıştır.
B) İnsanlardan ürküp onlara küsmüştür.
C) Kalbi çok kırıldığından hayata küsmüştür.
D) Psikolojik sorunlar yaşamaktadır.
E) Yalnızlıktan bunalmış, dertleşecek bir insan
aramaktadır.
Ünite 3
6. Yaygın kullanılan bir alet olduğu için cep telefo-
nundan pay biçelim. Bu zamana kadar insanlar
cep telefonsuz yaşarken ve hayatlarında hiçbir ek-
siklik yokken şimdi neredeyse cep telefonuna sa-
rılıp yatacak hale geldi. Sanki cep telefonları vü-
cudumuzun bir parçası haline geldi. Onsuz bir ha-
yat düşünemiyoruz. Hele gençlerimiz...
Yazar bu paragrafta cep telefonlarının hangi
olumsuzluğundan şikâyet etmektedir?
A) Zararlarından
B) Hayatı zorlaştırdığından
C) Bağımlılık haline gelmesinden
D) Pahalılığından
E) İşlerimizi engellediğinden
7. Para ve güç insanı bozmaz. İçi bozukların içini dı-
şına çevirir. Elmas gibi görünen ruhlarının kömür
karası olduğunu dünyaya ilan eder. İnsanların ger-
çek yüzünü ortaya koyar.
Bu paragraftan çıkarılabilecek yargı aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Para büyük bir güçtür.
B) Zenginlik, bazı insanların kişiliğine zarar verir.
C) Bazı insanların karakteri bozuktur.
D) Para ve güç insanların gizledikleri yönlerini gün
yüzüne çıkarır.
E) Paranın değiştirmeyeceği insan yoktur.
8. Düşmanım bile olsa herkese saygı göstermeyi öğ-
rendim; sevmeyebilirim ama saygı duymak zorun-
dayım. Bir de dost düşman izafi kavramlardır. Bu-
gün dost yarın düşman, yarın düşman ertesi gün
dost olabilir. Tam da bu yüzden insan sırlarını hiç-
bir dostuna vermemelidir. Bir gün silah olarak dö-
neceğini düşünerek…
Bu paragraftaki düşünceyi destekleyen atasö-
zü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna.
B) Bir ağızdan çıkar bin ağıza yayılır.
C) İki kişinin bildiği sır değildir.
D) Almadan vermek, Allah`a mahsus (yaraşır)
E) Düşmanımın düşmanı dostumdur.
Paragraf
1671
9. Yarın ne olacağını bilemezsin. Belki de hayatın en
güzel yanlarından biri budur. Hayatta kimse için
“yarın” garanti değildir. Elindeki hiçbir şey ebedi
olarak o kişiye ait değildir. Her an el değiştirebilir
her şey. Kimin, ne zaman, nerede, ne yapacağını
da asla kestiremezsin. Yarın bugünden görüleme-
yen karanlık bir dünyadır.
Bu paragrafın ana düşüncesi paragraftaki han-
gi cümlede verilmiştir?
A) Yarın ne olacağını bilemezsin.
B) Hayatta kimse için “yarın” garanti değildir.
C) Elindeki hiçbir şey ebedi olarak o kişiye ait de-
ğildir.
D) Her an el değiştirebilir her şey.
E) Belki de hayatın en güzel yanlarından biri budur.
10. • Amcamın mülkiyedeki sınıf arkadaşlarından bi-
rinin gazete çıkaracağını öğrendik. 1994 yılının
sonu, karlı bir İstanbul gününde gazete binası-
na gidip bir görüşme yaptık ve beni kabul etti-
ler ama gazeteciliğe başlamam 'musahhih' ola-
rak oldu. Ben musahhihin ne demek olduğunu
iş görüşmesinde duydum ve hatta sordum ne
demek diye. O zamanki yayın yönetmenim be-
ni azarladı. Git evinde öğren ve yarın sabah
gel, dedi. Meğer düzeltmenlik demekmiş.
• Musahhih olarak başlamıştım ama o dönem ga-
zeteciliğin ve medyanın dijitalleştiği bir dönemdi,
bilgisayar geliyordu. Montaj, pikaj, film çıkışı gi-
bi şeyler tamamen yerini bilgisayarlı alt yapılara
bırakmaya başlamıştı ama çok eskiden gelen ga-
zeteci kitlesinin bir uyum problemi vardı. Bu yüz-
den teknolojiden, bilgisayarlardan anlayan insan-
lar el üstünde tutuluyordu. Dolasıyla benim de
tutunmam, ayak uydurmam kolaylaştı.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Gazetecilikle ilgili bağımsız iki olay ayrıntılarıy-
la anlatılmaktadır.
B) Bir kişinin başından farklı mekânlarda geçen
sıralı olaylar aktarılmaktadır.
C) İki insanın başından geçmiş aynı konudaki iki
farklı olay aktarılmıştır.
D) Benzer konularda iki kurgu olay birbiri ardınca
sıralanmaktadır.
E) Birbirini takip eden, nitelikçe farklı olaylar birin-
ci kişi ağzından sıralanmaktadır.
79
 BÖLÜM TESTİ - 28

1. Paylaşırsa dost paylaşırmış 4. Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.
İnsanın derdini sevincini Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım;
Dost ümidiyle ortalığa düşmeye gör Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner aşarım;
Hangi kapıyı çalsan kimseler yok Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Hangi omuza dokunsam yabancı çıkar Bu şiirdeki ana duygu aşağıdakilerden hangi-
Bu dizelerin şairi için aşağıdakilerden hangisi sidir?
söylenemez?
A) Özgürlük B) Bağımsızlık
A) Pişman B) Yalnız C) Umutsuz C) Vatan sevgisi D) Bayrak sevgisi
D) Endişeli E) Karamsar E) Milli duygular

5. Yazı, güzü,kışı bahar zamanı

2. N'eylersin ölüm herkesin başında. Yaşadın bilirsin ki her zamanı

Uyudun uyanamadın olacak Dinle rüzgârları seher zamanı

Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında? Uzaktan sesimi duy da gel canım

Bir namazlık saltanatın olacak. Bu şiire hâkim olan duygu aşağıdakilerden han-
gisidir?
Taht misali o musalla taşında.
Bu şiire gire şairin ölüm karşısındaki tavrı ne- A) Ayrılık B) Hüzün C) Özlem
dir?
D) Sevinç E) Mutluluk
A) İsyan B) Hüzün C) Çaresizlik

D) Karamsarlık E) Kararlı

6. Ne hoş, ey Tanrım, ne hoş,

İller, göller, kıtalar aşmak.
Ne hoş deniz deniz dolaşmak
3. Yaşım ilerledikçe daha çok anlıyorum Düşünceler gibi başıboş.
Ne büyük nimet olduğunu ah ey güzel gün Versem kendimi bütün bütün
Boş yere üzülmekte mana yok anlıyorum Bir yelkenli olup engine;
Kadrini bilmek lazım artık her açan gülün Kansam bir an güzelliğine
Şükretmek türküsüne daldaki her bülbülün Kuşlar gibi serseri ömrün
Yanmak da olsa artık aşk ile yaşıyorum Bu şiiri yazan şair için aşağıdakilerden hangi-
Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur? si söylenebilir?

A) Yaşam sevgisi A) Hayatın tadını çıkaran

B) Sahip olduklarımızın değerini bilmek B) İnsanları ve doğayı seven
C) Şükretme duygusu C) İnsanlarla iyi geçinen
D) Ölüm korkusu D) İşi gücü olmayan
E) Boş yere üzülmemek E) Hayata isyan eden

80
Ünite 3 Paragraf

1673
7. İstanbul'da, Boğaziçi'nde; 10. Biz haber etmeden haberimizi alırsın,
Bir garip Orhan Veli'yim; Yedi yıllık yoldan kuş kanadıyla gelirsin.
Veli'nin oğluyum;
Tarifsiz kederler içindeyim. Gözümüzün dilinden anlar,
Bu dizeleri yazan şairin özelliği aşağıdakiler- Elimizin sırrını bilirsin.
den hangisidir?

Namuslu bir kitap gibi güler,

A) Karamsar B) Hüzünlü C) Umutsuz
Alnımızın terini silersin.
D) Kaygılı E) Huzurlu

O gider, bu gider, şu gider,

Dostluk, sen yanı başımızda kalırsın
Bu şiirin konusu nedir?

A) Hayatın geçiciliği

8. Yıllardır ki bir kılıcım kapalı kında, B) Kitabın önemi

Kimsesizlik dört yanımda bir duvar gibi; C) Dostluğun kalıcılığı

Mustaribim bu duvarın dış tarafında, D) Çalışmanın önemi

Şefkatine inandığım biri var gibi. E) İnsan sevgisi

Sanıyorum saçlarımı okşuyor bir el,

11. Ey gönül, gidenlerden ümidini kes!
Kıpırdamak istemiyor göz kapaklarım;
Kaçan bir hayale benziyor herkes,
Yan odadan bir ince ses diyor gibi gel!
Sanki kulağıma gaipten bir ses
Ve hakikat bırakıyor hülyamı yarım.
Buluşmalar kaldı mahşere diyor.
Bu şiirin başlığı aşağıdakilerden hangisi olabi-
lir?
Enginden engine koşarken rüzgâr,
A) Kimsesizlik B) Istırap C) Şefkat Bende bir yolculuk heyecanı var...
Yattığım kayaya çarpan dalgalar
D) Hasret E) Umut
Çıkıver bir sonsuz sefere diyor.
Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Kaygı B) Umutsuzluk

C) Ölüm D) Karamsarlık
9. Belki bir gün maviler giyer
E) Özlem
Deniz olurum
Belki bir gün yeşiller giyer
Ağaç olurum 12. Saç tel tel örtüler hep tül tül düşer
Hiç belli olmaz sevgilim Gözünün değdiği yere gül düşer
Belki bir gün beyazlar giyer Sonunda sana da bir gönül düşer
Senin olurum Gönlümün şimdiki duygusu gibi
Bu şiirde öne çıkan duygu nedir? Bu şiire hâkim olan duygu nedir?

A) Hasret B) Umut C) Neşe A) Özlem B) Sevgi C) Umut

D) Hayat sevinci E) Huzur D) Heyecan E) Tereddüt

81
 BÖLÜM TESTİ - 29
1. Dün, kışın pençesinden kurtulmaya çalışan ilkba-
har ışıklarını fırsat bilerek çok uzun zamandır ilk
defa bilinçli bir tercih olarak vapurun arka bölümü-
ne geçerek geride bıraktığı köpüklü sulara baka-
rak seyahat ettim. Her zaman âdetimdir; yönümü
vapurun gittiği istikamete çeviririm. Gelecek, geç-
mişten daha önemlidir benim için.
Yazar yönünü vapurun gittiği istikamete neden
çevirmektedir?
A) Alışkanlığı olduğundan
B) Baharı sevdiğinden
C) Manzarayı seyretmek istediğinde
D) Gideceği yeri önemsediğinden
E) Geleceği geçmişten önemli gördüğünden
2. Ben, hep acı içinde yaşayan bir adamım! Bu sıkın-
tı kendimi bildim bileli var. Belki daha dört yaşın-
da yoktum. O gün bugündür, yaptığım değil, sade-
ce düşündüğüm kötülüklerin bile vicdanımda tu-
tuşturduğu sonsuz cehennem sıkıntıları içinde kıv-
ranıyorum. Beni üzen şeylerin hiçbirini unutmadım.
Anılarım sadece hüzünden ibaret.
Parçada sözü edilen kişi için aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
A) İnsanlara iyilik yapmayı seven
B) Kendine son derece güvenen
C) İnsanlarla arası bozuk
D) Çok düşünceli ve insaflı
E) Sıkıntı ve acılarla yoğrulmuş
82
3. Müdür yardımcısı o gün sabah ilk karşılaşmamız-
da saçlarımın uzun olduğunu ve kestirmem gerek-
tiğini, kestirmezsem icabına bakacağını söylemiş-
ti. Bu, onun makası eline alıp koyun gibi kırkması
anlamına geliyordu.
Parçaya göre müdür yardımcısı nasıl biridir?
A) Öğrencileri seven
B) Kaba ve dengesiz
C) Disiplinli
D) Bilgili ve sevecen
E) Okumaya değer veren
4. Türk romanın içerisinde “Araba Sevdası”nın yeri
farklıdır. Osmanlı Devleti’nin son dönemini resmet-
mesinin yanında, roman aynı zamanda bireyde or-
taya çıkan dönüşümü de özetler niteliktedir. Ro-
manın üslubu ve mekânsal özellikleri bize bir dö-
nemi yansıtır. Mekânsal özellikler yansıtıldıktan
sonra, yazar tarafından roman kahramanın hikâ-
yesi ortaya çıkmaya başlar. Bunu belirtmekteki
amaç, romanın okuyucuya dönem şartlarında ye-
ni yaşam alanlarının oluşumunu ve içerisinde ya-
şanan “yeni” yaşam tarzının ne şekilde değiştiğini
göstermesidir. Bu açıdan “Araba Sevdası” bize Os-
manlı’nın çözülüşünün toplumsal arka planını res-
metmiş olur. Bu bir bakıma Türk aydının Batılılaş-
ma serüveninde yaşadıklarını, sosyal çevresinde-
ki değişimleri de göstermesi açısından önemlidir.
Bu parçada sözü edilen romanın hangi özelli-
ği üzerinde durulmuştur?
A) Türk romanına realist bir bakış açısı getirdiği
B) Osmanlının çözülüş dönemini günümüze yan-
sıttığı
C) Türk aydının Batılılaşma sürecinde yaşadıkla-
rını ve sosyal çevresindeki değişimleri göster-
diği
D) Yazıldığı dönemin sosyal ve siyasal meselele-
rini günümüze taşıdığı
E) Dil ve içerik bakımından çok güçlü olduğu
Ünite 3
5. Benim tek uğraşım kendimi incelemek. Başka işim
de yok zaten. Bakıyorum da öyle çürük taraflarım
var ki dilim söylemeye zor varıyor. Oturaklı neyim
var? Her an sendeleyip düşebilirim. Gözlerim bir
şöyle görüyor, bir böyle. Aç olduğumda başka ada-
mım sanki, yemekten sonra başka. Keyfim yerin-
deyse, hava da güzelse kötü kişi değilim, ama bir
şey canımı yakmasın, asık suratlı, ters, yanına yak-
laşılmaz bir adam olurum. Aynı atın yürüyüşü bir
rahat gelir bana, bir rahatsız, aynı yolu bir uzun
bulurum, bir kısa, aynı biçim bir hoşuma gider, bir
gitmez. Bir gün her işe yatkınım, bir başka gün hiç-
bir şey gelmez elimden. Bugün sevindiğim şeye
yarın üzülebilirim. İçimde durmadan değişen, bir
yerlere sığamayan bir sürü duygu. Kara kara dü-
şünceler, derken bir öfke ağlamaklı bir haldeyken,
birden bire taşkın bir sevinç.
Bu parçada vurgulanan asıl düşünce nedir?
A) İnsan duruma ve şartlara göre değişen ve du-
rağan olmayan bir yapıya sahiptir.
B) İnsan kendini tanımalı ve hayatını ona göre sür-
dürmelidir.
C) Her insanın iyi ve kötü yanları vardır.
D) Hayat bir fotoğraf karesinden çok akan bir film
şeridine benzer.
E) Dün ve yarın diye bir şey yoktur.
6. (I) Hayatınız nerede biterse, orada tamamlanmış-
tır. (II) Hayatın değeri uzun yaşanmakta değil, iyi
yaşanmaktadır. (III) Öyle uzun yaşamışlar var ki,
aslında çok az yaşamışlardır. (IV) Şunu anlamak-
ta geç kalmayın, doya doya yaşamak yılların çok-
luğuna değil, sizin gücünüze bağlıdır. (V) Her gün
gittiğiniz yere hiçbir gün varmayacağınızı mı sanı-
yorsunuz? (VI) Avunabilmek için eş dost istiyorsa-
nız, herkes de sizin gittiğiniz yere gitmiyor mu?
Bu paragrafta vurgulanan düşünce numaralan-
dırılmış cümlelerin hangisindedir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Paragraf
1674
7. Özgürlüğe öylesine düşkünüm ki, koca Hindistan’ın
bir bölgesini bana yasaklasalar nerdeyse dünyanın
tadı kaçar. Hiçbir yerde gizli, eli kolu bağlı yaşamak
da istemem, orada boş boş oturmaktansa alır başı-
mı havası, toprağı bana açık bir yere giderim. Hey
Tanrım! Katlanılır şey midir ülkenin bir yerine çakı-
lıp kalkmak? Niceleri, yasalarımıza uymadılar diye
kentlere, meydanlara, herkesin gidip geldiği yollara
uğrayamadan yaşayabiliyorlar. Benim hizmet ettiğim
yasalar, küçük parmağımı bile köle etmeye kalksa-
lar, başka yasalar aramak için nereye olsa giderdim.
Bu sözleri söyleyen bir kişi için aşağıdakiler-
den hangisi en doğrudur?
A) Bir yere çakılıp kalmak insan ruhunu köreltir.
B) Her türlü yasağı delmek için elinden geleni ya-
pacak kadar özgürlüğüne düşkündür.
C) Kölelik sistemine şiddetle karşıdır.
D) İnsanlar yasalara uymak uğruna hayatlarından
vazgeçiyorlar.
E) Ne kadar çok yasa varsa o kadar kısıtlama var-
dır.
8. • Bertolt Brecht’in fikir ve sanat dünyasında fa-
kirler aşağılık ve zenginler acımasızdır. Zen-
ginler, fakirleri ezen acımasız insanlardır ama
bir fakir de bir olanak kazanıp zengin olursa o
da acımasız düzenin ürünü olacak ve o da fa-
kirleri ezecektir.
• Bertolt Brecht nedeni ne olursa olsun savaşa
karşı idi ama elbette böyle bir dünya düzenin-
de savaş kaçınılmazdı ve her oyununda sa-
vaş vardı. Böyle bir dünya düzeninde adalet
beklemek gereksizdi. Bu yüzden de Bertolt
Brecht her oyununa bir yargı sistemi kurdu.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Aynı sanatçının eserlerindeki kişilerin adaletle
ve savaşla sorunlarını anlatmaktadırlar.
B) Sanatçının yapıtlarındaki kişiler ve karşıtlıklar
üzerine bilgi vermektedirler.
C) Yazarı aynı iki eserdeki zenginler, yoksullar ile
zıtlıkları betimlemektedirler.
D) Sanatçının eserlerindeki kişiler sorunsalını ay-
rıntılı olarak irdelemektedirler.
E) Düşünce ve sanat eserlerinde varsıl-yoksul, sa-
vaş-adalet ilişkileri incelenmektedir.
83
 BÖLÜM TESTİ - 30
1. Kitap kokusunu içime çektim. Bütün rafları tek tek
inceledim. Dalıp gitmişim. Zamanın ne kadar hız-
lı aktığının farkına bile varmadım. Aşkını gören ma-
şuklar gibi sarıldım şiirlerin dizilerine.
Bu parçada tanıtılan kişi için hangisi söylene-
bilir?
A) Kitapçılık yapmaktadır.
B) Şiir yazmaktadır.
C) Kitapları çok sevmektedir.
D) Bilge kişidir.
E) Eleştirmendir.
2. Mutlu veya mutsuz olmak, insanlarla iyi veya kötü
geçinmek, hayatımızın sürüp gideceği mecrayı be-
lirlemek ve ilerlemek, dost veya düşman kazan-
mak… Her şey bizim bakış açımıza, hayatı algıla-
yış şeklimize ve davranışlarımıza bağlı. Her şey
elimizde, aklımızda ve kalbimizde ve bunları doğ-
ru kullanmakta. En kötü durumlardan bile huzur
devşirmek mümkün. Ama bakış açısı problemliy-
se veya baktığımız pencere kirliyse, dünya bizim
olsa da huzursuz ve mutsuz oluruz. Hayattan mem-
nun olmamız da neredeyse imkânsızdır.
Parçaya göre huzursuz ve mutsuz olmanın se-
bebi nedir?
A) İnsanlarla kötü geçinmek
B) Hayat şartlarının zorluğu
C) Hayata bakış açımızın problemli olması
D) İnsanlara kötü davranmamız
E) İnsanların ikiyüzlü olması
84
3. Bu kavramı nasıl anlatabileceğim konusunu uzun
zamandır düşünüyordum. Sanırım buldum. En kı-
sa tanımı şöyle: Ne o ne bu! İkisinin arası ama iki-
si de değil. Meşhur hikâyedir. Karga bir serçe gör-
müş ve onun sekerek yürümesine hayran kalmış.
Onun gibi yürümek için idman yaparken karga gi-
bi yürümeyi unutmuş ama serçe gibi yürümeyi de
öğrenememiş. İşte karganın bu durumu lümpenlik
olarak adlandırılabilir.
Bu paragraf aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabı olabilir?
A) Karganın serçe olma isteği hikâyesini anlatır
mısınız?
B) Hikâye anlatmayı sever misiniz?
C) Bir konuyu hikâye üzerinden anlatmak neden
önemlidir?
D) Siz lümpen misiniz?
E) Lümpenlik nedir?
4. Arslan Bey, planlarını en yakın adamlarından bile
saklardı. "Yerin kulağı var." derdi. Ağzından çıkan
bir sır mutlaka işitilecekti. Kâhya gibi bu sessiz, bu
manasız beklemeden bütün askerler de sıkılıyor-
lardı.
Arslan Bey’in öne çıkan özelliği aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Ağzında bakla ıslanmaması
B) Sırrını kimseye söylememesi
C) Sesiz, sakin olması
D) Çabuk sıkılan biri olması
E) İyiliksever olması
Ünite 3
5. Dil bir milletin kimlik kartıdır. Bir dili öğrenen o mil-
lete ait kültürü de öğrenir. Çünkü kültürün tüm öge-
leri dilin içinde vardır. İnançlar, gelenekler, insan-
lar arası ilişkiler, savaşlar, müzik, sanat, edebiyat,
ölüm, sevgi, düğün, aile; hayata dair aklınıza ge-
len her şey ama her şey dilin içindedir ve bu yolla
aktarılır. Dil öğrenmek bu yüzden ufuk açar ve bu
yüzden dil öğrenmek çok önemlidir.
Bu paragraf hangi soruya karşılık verilmiş bir
cevaptır?
A) Dil öğrenmenin faydası nedir?
B) Dil hakkında ne düşünüyorsunuz?
C) Dil öğrenmeyi tavsiye eder misiniz?
D) Kaç dil biliyorsunuz?
E) Dil hakkında ne düşünüyorsunuz?
6. İnsanların gerçek karakterini ortaya çıkaran kriz
zamanlarıdır. Buna her türlü kriz dâhildir. Olağa-
nüstü zamanlar da diyebiliriz. Kızgınken, öfkeliy-
ken insanın gerçek karakteri ortaya çıkar. Böyle
zamanlarda söylediği sözler ve yaptığı davranış-
lar şuuraltındakilerin dışa yansımasıdır ve en ger-
çek söz ve davranışlardır. Çünkü o anda maske
düşmüştür.
Bu paragraf hangi sorunun cevabıdır?
A) İnsanları nasıl tanırız?
B) İnsanların gerçek yüzü ne zaman ortaya çıkar?
C) Kriz zamanlarını nasıl yönetirsiniz?
D) Bir insanın yalan söylediğini nasıl anlarsınız?
E) İnsan öfkeliyken çevresini nasıl etkiler?
7. İnsanın kimliğini, ruh halini, öfkesini, heyecanını,
sevincini, umudunu, korkusunu, acısını ve en önem-
lisi de sevgisini ve aşkını hemen ele veren yegâ-
ne unsur sestir. İnsanın ses kalitesi şarkıyı ziyan
da edebilir dililtebilir de. Ses; parmak izi, göz reti-
nası gibidir. Ruhu gibidir. Kendi gibidir. Kişiye özel-
dir. Hiçbir insanın sesi diğerine benzemez.
Bu parçada insanın sesi aşağıdakilerin hangi-
sine benzetilmemiştir?
A) Kalp atışı B) Ruhu
C) Göz retinası D) Parmak izi
E) Kendine
Paragraf
4507
8. On yaşındaki kız çocuğu yağlı saçlarını yüzüne dö-
kerek, kaldırıma attığı defter ve kitaplarına yumul-
muş ders çalışıyordu. Hayır abartmıyorum. Evet, ders
çalışıyordu. İçimden anne ve babaların: "Ellerin ço-
cukları gibi oturup şöyle ders çalışmıyorsun!" sözle-
rindeki "El çocuğu bu olmalı!" dedim. Hatta bu man-
zarayı fotoğraflamak istediğimde gözlerimin içine ba-
karak "Niye çekiyorsun?" diyerek tepki göstermiş,
ben de çekmemiştim. Sırf bu yüzden, daha sonrala-
rı düşündüğüm, o kadın ve çocuklarla konuşup hika-
yelerini bir roman olarak yazma fikrinden caymıştım.
Bu parçaya göre yazarın roman yazmaktan cay-
masının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Manzarayı çok abartılı bulması
B) Küçük kızın fotoğraf çekmeye izin vermemesi
C) Kadın ve çocukların hikayelerinin ağır olması
D) Çocukların yazara çok itici görünmesi
E) İçinden gelmemesi
9. • Netflix; saatlerimizi geçirdiğimiz, tek oturuşta
sezonlarca içerik tükettiğimiz, 75 milyondan
fazla yıllık abonesi bulunan bir çevrimiçi plat-
form olarak hayatımızda yer edinmiş durum-
da. Siz de “Black Mirror son sezonda bozdu.”,
“La Casa de Papel çok acayip değil mi?”, “So-
yut Düşünce belgesel serisini mutlaka izle” gi-
bi konuşmalara mutlaka dâhil olmuşsunuzdur.
• Netflix’ in yenilikçi iş modelinin, bu denli gün-
demde işler yapmasının ardındaki sır; içerik
üretme, önceliklendirme ve yayına alma me-
todolojisinde saklı. Netflix, çıkartacağı yayın-
ları seçerken girişimlere yatırım yapıyor. Ki-
min, hangi problemini nasıl çözüyorsun, soru-
suna tam karşılığı var. Fikirleri izliyor, soruyor,
sorguluyor ve prodüksiyon yatırımı yapıyor.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Yaşamımıza giren bir video portalının izleyici
çeken filmlerinin özellikleri sıralanmaktadır.
B) Gündemde olan bir film sitesinin belirgin özel-
likleri açıklanmaktadır.
C) Bir girişimin yaşamımızda ne kadar yer aldığı
ve başarısının kaynakları anlatılmaktadır.
D) Birçok kimsenin filmini seyrettiği bir sitenin ya-
zılım özellikleri aktarılmaktadır.
E) Gündemde ilk sırada olan film sitesinin izleyici
çeken yapımları incelenmektedir.
85
 BÖLÜM TESTİ - 31
1. Fotoğraf çekmek olanı olduğu gibi yansıtmak ve
onu kadraja almak değildir elbette. Bütün sanat-
larda olduğu gibi fotoğrafta da bakış açısı ve yo-
rum katmaktır. Yani kendinden bir şeyler katarak
yeniden inşa etmektir esas mesele. Çıplak gözle
baktığımız sayısız manzaraya bir anlam yüklemez-
ken aynı manzaranın fotoğrafına bakıp derin an-
lamlar çıkarmamız sanatçının ona kattığı yorum
sayesindedir.
Bu parçada vurgulanan asıl düşünce aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Fotoğraf çekmenin inceliği
B) Fotoğrafa değer katan şeyin sanatçının yoru-
mu olduğu
C) Çıplak gözle bakınca manzaranın anlamsızlaş-
tığı
D) Resimle fotoğraf arasındaki farklar
E) Hayata bakış açımızın önemi
2. İnsan boş kalınca her şey ama her şeyi sorgula-
maya başlıyor. Hayat çekilmez bir hal almaya baş-
lıyor git gide… Bir kısır döngüye girmek kaçınıl-
maz oluyor. Normal zamanda hiçbir problem teş-
kil etmeyen her şey anında problemler sarmalına
dönüşebiliyor.
Beyni ve kalbi boş bırakmaya gelmez. Nereye ve
kime toslayacağı belli olmaz çünkü. O yüzden in-
san işsiz ve boş kaldığı dönemde de işi varmış gi-
bi planlar yapmalı ve beynini ve kalbini meşgul et-
melidir. Aksi takdirde çıkmaz bir sokağa girmesi
muhtemeldir.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Boş durmak insanı çalışmaktan daha çok yo-
rar.
B) Boş kalınca sıkıntıya düşmemek için beynimi-
zi ve kalbimizi meşgul etmeliyiz.
C) Beyin ve kalp istemsiz olarak çalışır ve prob-
lem üretir.
D) İnsanın kendini sorgulaması gelişimi için önem-
lidir.
E) Boş duran insanı kimse sevmez.
86
3. Dede'yi Wagner olmadığı için, Yunus'u Verlaine,
Bakî'yi Goethe ve Gide yapamadığımız için beğen-
miyoruz. Uçsuz bucaksız Asya'nın o kadar zengin-
liği içinde, dünyanın en iyi giyinmiş milleti olduğu-
muz halde çırçıplak yaşıyoruz. Coğrafya, kültür,
her şey bizden bir yeni terkip bekliyor; biz misyon-
larımızın farkında değiliz. Başka milletlerin tecrü-
besini yaşamaya çalışıyoruz. (Tanpınar/Huzur)
Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisini
vurgulamaktadır?
A) Kendi sanatçılarımızı dünyaya tanıtamadık.
B) Elimizdeki değerlerin milletçe farkında değiliz,
başka milletlere özeniyoruz.
C) Giyinmeyi en iyi bilen milletiz.
D) Başka milletleri taklit ettiğimiz sürece ilerleye-
meyiz.
E) İnsan elindeki değerlerin kıymetini bilmez.
4. Edebiyatçı derken; edebiyat okuyanları değil, ede-
biyat yapanları kastediyorum elbette! Edebiyatçı-
ların, nereden bakarsak bakalım, sıkıntılı insanlar
olduğuna şüphe yok. Sıkıntı, sancı ve ızdırap, in-
sanı bir şeyler üretmeye ve doğurmaya zorluyor.
Hatta denebilir ki sıkıntı çekmekle edebi eserler
vermek arasında doğru bir orantı vardır. Edebiyat
-benim gibi- pek çok insanın da çıkış noktası ve
içinde kaybettiği bir şeyleri arama vesilesi sayıla-
bilir. Hayatın anlamını kaybetmeye başladığı, her
şeyin griye boyandığı, yolun sonuna geldiği düşü-
nüldüğü zamanlarda pek çok insan yazmaya ve
edebiyat ipine sarılarak hayata tutunmaya çalış-
maktadır.
Bu parçaya göre edebiyat yazar için neden
önemlidir?
A) Hayata tutunma, çıkış noktası, kaybettiği bir
şeyi arama vesilesi olduğundan
B) Düşüncelerini geniş kitlelere sunma imkanı ta-
nıdığından
C) Sıkıntı, sancı ve ızıdırap bir şeyler üretmeye
zorladığından
D) Çok okuyarak kendini keşfetme imkanı sundu-
ğundan
E) Sıkıntılarını ve dertlerini yazarak attığından
Ünite 3
5. Türk romanının içersinde Araba Sevdası'nın yeri
farklıdır. Osmanlı Devleti'nin çözülüş dönemini res-
metmesinin yanında, roman aynı zamanda birey-
de ortaya çıkan dönüşümü de özetler niteliktedir.
Romanın üslubu ve mekânsal özellikleri bize bir
dönemi yansıtır. Mekânsal özellikler yansıtıldıktan
sonra, yazar tarafından roman Kahramanının hikâ-
yesi ortaya çıkmaya başlar. Bunu belirtmekteki
amaç, romanın okuyucuya dönem şartlarında ye-
ni yaşam alanlarının oluşumunu ve içersinde ya-
şanan “yeni” yaşam tarzının ne şekilde değiştiğini
göstermesidir. Bu açıdan Araba Sevdası bize Os-
manlı’nın çözülüşünün toplumsal arka planını res-
metmiş olur. Bu bir bakıma Türk aydının batılılaş-
ma serüveninde yaşadıklarını, sosyal çevresinde-
ki değişimleri de göstermesi açısından önemlidir.
Bu parçaya göre “Araba Sevdası” neden önem-
lidir?
A) Türk romanına realist bir bakış açısı getirdiğin-
den
B) Osmanlının çözülüş dönemini günümüze yan-
sıttığından
C) Türk aydınının Batılılaşma sürecinde yaşadık-
larını ve sosyal çevresindeki değişimleri gös-
terdiğinden
D) Yazıldığı dönemin sosyal ve siyasal meselele-
rini günümüze taşıdığından
E) Üslup, dil ve içerik bakımından çok güçlü oldu-
ğundan
6. Talihimizin en hazin tarafı neresidir, biliyor musun
Mümtaz? İnsanın yalnız insanla meşgul olması.
Bütün bina onun üzerinde kuruluyor; dışarıda ve
içeride. Farkında olsun olmasın, insan insanı mal-
zeme gibi kullanıyor. Kinimiz, garazımız, büyüklük
arzumuz, aşkımız, yeisimiz, ümidimiz hep onunla.
(A. H. Tanpınar, Huzur)
Bu parçadan çıkarılacak en temel yargı aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Hayatın merkezinde daima insan vardır.
B) İnsan insanın kurdudur.
C) İnsandan daha vahşi bir canavar varsa başka
bir insandır.
D) İnsandan korktuğum kadar hiçbir şeyden kork-
mam.
E) İnsanı sev ve insana saygı duy.
Paragraf
3618
7. Bir yandan dünyayı değiştirirken verdiğiniz emeğin
on katını geri veren ve hayatınızın en unutulmaz
deneyimlerinden birini yaşatabilecek gönüllülük prog-
ramları var. Hem de Türkiye’de! Size yatacak yer,
yemek, sıcak bir aile vermekle kalmıyorlar, aynı za-
manda kendi başınıza deneyimleyemeyeceğiniz mu-
azzam tecrübeler yaşatıyorlar. Mesela yavru caret-
ta carettaları denize kavuşturmak ya da Kars dağ-
larında ayı gözlemlemek veya ekolojik tarım yapar-
ken şifalı bitkileri öğrenmek gibi… Unutulmaz bir ta-
til yaşarken hem kendinize hem de dünyaya çok
şey kattığınızı hissedeceksiniz.
Bu parçanın genelinde aşağıdakilerin hangisin-
den söz edilmiştir?
A) Doğa korumacısı olarak emek harcamaktan
B) Tatilde gönüllü olarak çalışıp tecrübe kazan-
maktan
C) Doğal tarım uygulamalarına gönül vermekten
D) Şifalı bitkiler konusunda deneyim sahibi olmaktan
E) Ücretsiz kalacak yer ve yiyecek temin etmekten
8. Depresyon, dünyadaki bir numaralı sağlık problemi
olarak bilinir. Hatta o kadar yaygındır ki psikiyatrik
rahatsızlıkların "nezle"si de denir. Gerçekte ise dep-
resyon ile nezle arasında dağlar kadar fark vardır.
Depresyon sizi öldürebilir. Yapılan çalışmalar son yıl-
larda ergenlerde ve çocuklarda bile intihar oranının
yükseldiğini göstermektedir. Bu artış, son yıllarda kul-
lanımı yaygınlaşan bir sürü antidepresan ve sakin-
leştiriciye rağmen gerçekleşmiştir. Bu bilgiler gerçek-
ten iç karartıcı. Sizi daha kötü hissettirmeden iyi ha-
beri verelim: "Depresyon, sağlıklı hayatın bir parça-
sı değil, bir rahatsızlıktır. En önemlisi de duygu du-
rumunuzu yükseltmek için bazı basit yöntemler öğ-
renerek bunun üstesinden gelmek mümkündür."
Bu parçaya göre depresyon ile ilgili olarak
I. Depresyon aslında ilaç alınarak nezle kadar
kolay tedavi edilebilen bir hastalıktır.
II. Antidepresan ve sakinleştirici ilaçların yaygın-
laşmasına rağmen depresyonun önüne geçi-
lememiştir.
III. Öğrenilen bazı basit yöntemlerle depresyonun
üstesinden gelinebilir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
87
 BÖLÜM TESTİ - 32

1. Çanakkale zaferi Türk ve dünya Tarihinde önemli
sonuçlar doğurmuştur. Çanakkale de dünya impa-
ratorluğuna soyunmuş yeryüzünü tek elden yönet-
mek amacıyla yola çıkmış İngiliz Krallığını büyü-
mesi durdu. Üzerinde güneş batmayan İmparator-
luğun bir süre sonra üzerindeki güneş batar hale
geldi. Türklerin dünya hâkimiyetinde hala var ol-
duğunu ve büyük bir millet olduğunu dünya bir kez
daha anlamıştır. En önemlisi Avrupa’nın şark me-
selesi projesi Çanakkale Zaferi sebebiyle yok ol-
muştur.
Bu parçaya göre Çanakkale Zaferinin en önem-
li sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
A) İngiliz krallığının büyümesi durdu.
B) Türklerin dünya hâkimiyetindeki varlığını tüm
dünya anladı.
C) Avrupa’nın şark meselesi projesi durdu.
D) Osmanlının yıkılışı uzadı.
E) Mustafa Kemal’in büyük bir asker olduğu anla-
şıldı.
3. İnsan bu dünyaya yalnız, çıplak ve ağlayarak ge-
lir. Dünyadan giderken de yalnız ve çıplaktır. Ar-
kasından ağlanır. İnsan birtakım temel ihtiyaçları
nedeniyle toplu olarak yaşamak zorundadır. Elbet-
te bunun istisnaları vardır. Ancak insanın bir toplu-
lukla yaşaması onu yalnızlıktan kurtarmaya yetmez.
İnsan duygu ve düşünce dünyası itibarı ile hep yal-
nızdır. Yaşadığımız her olayı aslında zihnimizde,
kalbimizde ve ruhumuzda yaşarız. Esas olan ora-
daki etkileridir. Kimse sizin iç dünyanıza giremez,
onu bilemez ve anlayamaz. Siz anlatmaya çalışsa-
nız da anlayamaz.
Bence gerçek hayat kalpte, zihinde ve ruhta yaşa-
nır. Dolayısıyla da hayat her zaman tek kişilik bir
hikâyedir. Kimse bu hikâyenin içine giremez. Her-
kes kendi hikâyesinin kahramanıdır. İnsan acısını,
sevincini, kederini, mutluluğunu ve huzurunu dai-
ma tek yaşar. Etrafındaki insanlarla bütün bunları
kısmen paylaşsa bile gerçek anlamda ortak bir hu-
zur, mutluluk ve acı yaşanması mümkün değildir.
Bu parçadan çıkarılacak asıl sonuç aşağıdaki-
lerden hangisidir?

A) Hayat tek kişilik hikayedir ve herkes kendi hi-

2. İmparatorla ayakkabıcıların ruhları aynı kalıptan
çıkmadır. Bu yüzden benzerdirler. Kralların sorum-
luluklarının önemine ve ağırlığına bakarak, bu so-
rumlulukların önemli ve ağır nedenlere dayandığı-
nı sanırız. Yanlış! Bizi işe süren ya da işten alıko-
4.
yan nedenler, onlar için de aynıdır. Bizi bir arka-
daşımızla kavgaya sürükleyen neden, hükümdar-
ları savaşa sürükler hizmetçinize dayak atmanıza
neden olan şey krala bütün bir ulusu yok ettirebi-
lir. Onların istekleri de bizimkiler kadar basittir, ama
kudretleri daha fazladır. Kral da, dilenci de aynı iş-
tahla acıkırlar.
Bu paragraftan çıkarılacak asıl düşünce aşağı-
dakilerden hangisidir?
kayesinin kahramanıdır.
B) İnsan bu dünyaya yalnız gelir, bu dünyadan
yalnız gider.
C) İnsanlar toplu yaşamak zorundadır.
D) İnsan her türlü duyguyu yalnız yaşar.
E) Kimse bir başkasının yerine hayatı yaşayamaz.
Hepimizin sevdiğimiz yemekleri seçmemizi sağla-
yan bir damak tadı var. Ne tür kitapların hoşumu-
za gittiğini ise ancak her tür kitabı okuyarak bula-
biliriz. Tarihî ve biyografik kitaplar, romanlar, şiir-
ler, oyunlar, klasikler ve modern eserler kimi za-
man aynı anda okunduğunda birbirlerinden bizi et-
kileyenler, besleyenler, geliştirenler olarak ayrıla-
caklardır.
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Her insanın bu dünyada yapacağı özel bir iş
vardır.
B) Bütün insanların ruh kumaşları özünde aynıdır.
C) Her insanın isteği aşağı yukarı aynıdır ama güç-
leri farklıdır.
D) Kral da dilenci de aynı insanî isteklerle dona-
tılmıştır.
E) Kralları gözümüzde fazla büyütmeyelim.
A) Hangi kitapları beğendiğimizi çok çeşitli kitap-
ları okuyarak tespit edebiliriz.
B) Hepimizin damak tadı farklıdır.
C) Kitaplar; bizi etkileyenler, besleyenler ve geliş-
tirenler olarak üçe ayrılır.
D) Aynı anda birden çok kitabı okumak faydalıdır.
E) Her insanın okuyacağı kitap farklıdır, seçici dav-
ranmak gerekir.

88
Ünite 3
5. Beni babamın bavulunun içindekilerden uzak tu-
tan birinci endişe tabii ki okuduklarımı beğenme-
me korkusuydu. Babam da bunu bildiği için tedbi-
rini almış, bavulun içindekileri ciddiye almayan bir
hava da takınmıştı. Yirmi beş yıllık bir yazarlık ha-
yatından sonra bunu görmek beni üzüyordu. Ama
edebiyatı yeterince ciddiye almadığı için babama
kızmak bile istemiyordum… Asıl korkum, bilmek,
öğrenmek bile istemediğim asıl şey ise babamın
iyi bir yazar olması ihtimaliydi. Babamın bavulunu
asıl bundan korktuğum için açamıyordum. Üstelik
nedeni kendime açıkça söyleyemiyordum bile. Çün-
kü babamın bavulundan gerçek, büyük bir edebi-
yat çıkarsa babamın içinde bir bambaşka adam ol-
duğunu kabul etmem gerekecekti. Bu korkutucu
bir şeydi. Çünkü ben o ilerlemiş yaşımda bile ba-
bamın yalnızca babam olmasını istiyordum; yazar
olmasını değil.
Bu parçadan çıkarılacak asıl düşünce nedir?
A) Yazar; babasının yazdıklarını beğenmemekten
korkmaktadır.
B) Yazar, babasının iyi bir yazar olması ihtimalin-
den korkmaktadır.
C) Yazar, babasını yazar olarak değil sadece ba-
ba olarak görmek istemektedir.
D) Yazar, babasının edebiyatı ciddiye almadığını
öğrenince ona kızmıştır.
E) Yazar korkularını kendine söyleyememektedir
6. Daha çok seçme olanağımız var, bu yüzden daha
çok özgürlüğümüz var. Hayır. Böyle değil. Özgür-
lüğün esası, bir nesneyi, bir kişiyi, bir düşünceyi
ya da bir çiçeği bir diğerine tercih etmek değil. Da-
ha çok bir kucaklama, içine alma eylemi. "Seçme
özgürlüğü" bir kavram olarak özgürlük durumuna
aykırıdır. Özgürlük, "ya bu ya da şu" değil, "ya hep
ya hiç" ya da bir büyüme genişleme eylemidir da-
ha çok.
Bu paragraf aşağıdaki sorulardan hangisine ve-
rilmiş bir cevap olabilir?
A) Özgürlüğün temeli nedir?
B) Özgürlük nedir?
C) Bir şeyi seçmek özgürlük müdür?
D) İnsan nasıl özgür olabilir?
E) Özgürlüğün insana faydası nedir?
Paragraf
3619
7. Türk halılarına ya da Türk halısı gibi görünen halı-
lara dokundukları yerlerden çok uzaklarda da de-
ğer veriliyor, koleksiyonları yapılıyordu. Ne kadar
uzaktan gelirlerse ve ne kadar nadir olurlarsa o ka-
dar değerli oluyorlardı. Yabancı koleksiyonlarda son
derece değerli nesneler olarak dikkatle saklanan ve
üstünde farklı biçimlerde geometrik gül madalyon-
ları olan birkaç belli başlı halı tipi, onları tabloların-
da resmeden Holbein ve Lotta gibi Avrupalı ressam-
ların adıyla anılırlar. Oysa dokuyanların o halılara
verdikleri adlar unutulup gitmiştir.
Bu parçaya göre Türk halıları ile ilgili olarak
I. Dokuyanların halılara verdiği isimler bilinme-
mektedir.
II. Kıymetini bilenlere satmak için çok uzak yer-
lere götürülmüştür.
III. Geometrik desenleri başka başka sanat kolla-
rını etkilemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
8. Hava, havai bir şeydir! Takvimlerde astronomik ve-
riler ışığında belirlenen tarihlere her zaman uyma-
sı beklenmemeli. Aslında astronomik takvimlerde
belirtilen üçer aylık, eşit uzunlukta dört mevsim
dünyanın hiçbir yerinde yok. Yaz ve kış var. Ba-
harlar bunların arasındaki geçiş zamanları. Elimiz-
deki bilimsel gözlemler, bulgular küresel ısınmay-
la birlikte yazların genişlediği ve kışların artık da-
ha geç gelip erken gittiğini gösteriyor sadece.
Bu parçadan mevsimler ile ilgili olarak
I. Yaz mevsimi takvimlerde belirtilenden daha
uzun sürmektedir.
II. Önümüzdeki yıllarda bahar mevsimi daha da
kısalacaktır.
III. Kışın mevsimi takvimde gösterilen tarihten er-
ken gelmektedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
89
 Ünite 3
9. Bölüm
PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE
Q Paragrafın ana düşüncesini desteklemek ve pekiştir-
mek için birçok yardımcı cümleye yer verilir. Bu cüm-
lelerle ilgili sorulara, “Yardımcı Düşünce” sorusu den-
mektedir.
Q Yardımcı düşünce sorularındaki seçeneklere parça-
da ifade edilen düşünceler yerleştirilmekte, bizden
parçada yer verilmeyen düşüncenin bulunması isten-
mektedir.
Q Bu sebeple soruların soru öbeklerinde değinilmemiş-
tir, ulaşılamaz, söylenemez, çıkarılamaz gibi olum-
suz ifadeler bulunmaktadır.
Q Bu tür sorularda, bir parça veya paragraf verilerek
genellikle şu sorular sorulur:
i Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
i Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine
ulaşılamaz?
i Bu parçada kendisinden böyle söz eden bir ya-
zar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. Ben hayatımı bir anlamda da yazıya göre yaşıyo-
rum. Her an herhangi bir ayrıntı, benim içime do-
kunabilecek bir an, kısa bir zaman dilimi, bunların
hepsi benim için muhtemel bir hikâye konusudur.
Yazı yazabilmek için mutlaka bir sancı, bir acı, bir
mutsuzluk gerekir. Ama şunu da söylemeliyim: Mut-
luluk dediğiniz çok basit bir şeydir. Öyle büyük bü-
yük şeylere gerek yok mutlu olmak için. Yazmak
gibi örneğin. Bir ayrıntının peşindesiniz ve onu ha-
yata geçirdiğinizde kendinizi dünyanın en mutlu in-
sanı hissedersiniz. Ben her kitabım bittiğinde ken-
dimi çok mutlu hissederim.
Bu parçada kendisinden böyle söz eden bir ya-
zar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yazı yazmak için yaşamaktadır.
B) Hikâyelerinin konularını yaşamından seçmek-
tedir.
C) Küçük şeylerle mutlu olmayı başarmaktadır.
D) Dertli durumlarda ancak yazı yazabilmektedir.
E) Mutlulukla mutsuzluğu aynı görmektedir.
90
Paragraf
Paragrafta Yardımcı Düşünce
i Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarılabi-
lecek bir yargı değildir?
i Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
i Bu parçada kendisinden böyle söz eden bir ya-
zar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
i Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, sözü
edilen yazarın bir özelliği olamaz?
i Böyle diyen bir yazardan aşağıdakilerden hangi-
sini söylemesi beklenmez?
i Bu parçada, sözü edilen yazarın değindiği konu-
lar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
i Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edil-
memiştir?
i Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine varılamaz?
i Aşağıdakilerin hangisi tutumunu böyle belirten
bir yazarın düşüncelerinden biri olamaz?
Çözüm:
Parça okunduğunda parçada geçen “Ben hayatı-
mı bir anlamda da yazıya göre yaşıyorum.” cüm-
lesinden A seçeneğine, “Her an herhangi bir ay-
rıntı, benim içime dokunabilecek bir an, kısa bir za-
man dilimi, bunların hepsi benim için muhtemel bir
hikâye konusudur.” cümlesindense B seçeneğine
varılacağı görülecektir.
Yine parçada geçen “Öyle büyük büyük şeylere
gerek yok mutlu olmak için.” cümlesinden C seçe-
neğine varılabilirken “Yazı yazabilmek için mutla-
ka bir sancı, bir acı, bir mutsuzluk gerekir.” ifade-
sinden de D seçeneğine varılmaktadır. Ancak par-
çada yazarın “Mutlulukla mutsuzluğu aynı görmek-
te” olduğuna dair bir yargı bulunmamaktadır. Bu
nedenle cevap seçeneği E’dir.
Cevap E
Ünite 3
2. Türk edebiyatına Tanzimat ve sonrasındaki ilk ro-
manlarla giren Batılılaşma kavramı, toplum eleşti-
risi için kullanılan bir olumsuzlamadır. Batı özenti-
si yaşam tarzına sahip roman karakterleri tüm eğ-
retiliklerinin yanı sıra bir de yanlış Batılılaşmışlar-
dır. Onların arayışlarının, arada kalmışlıklarının,
kafa karışıklıklarının bir yansımasıdır belki de bu.
Yazarlar iyi kötü arasındaki vurguyu belirginleştir-
mek ve çatışmayı artırmak için karakterleri çapkın,
uçarı, hayatı umursamayan bir tip olarak öne çı-
karırlar. Bu karakterler yaptıklarıyla hep acılara ve
trajedilere sebep olmuştur. Bir başka deyişle hep
cezalandırılmışlardır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Batılılaşma ifadesinin taşıdığı olumsuz anlama
B) Batılılaşma kavramının Türk edebiyatına ne za-
man girdiğine
C) Yazarların iyi kötü çatışmasını okuyucuya sun-
ma biçimlerine
D) Roman kahramanlarının yazarların özellikleri-
ni yansıttıklarına
E) Batılılaşmanın yarattığı olumsuz sonuçlara
Çözüm:
Parçadaki ifadelerle seçenekleri karşılaştıralım.
“Batılılaşma kavramı, toplum eleştirisi için kullanı-
lan bir olumsuzlamadır.” (A seçeneği)
“Türk edebiyatına Tanzimat ve sonrasındaki ilk ro-
manlarla giren Batılılaşma kavramı…”(B seçene-
ği)
“Yazarlar iyi kötü arasındaki vurguyu belirginleştir-
mek ve çatışmayı artırmak için karakterleri çapkın,
uçarı, hayatı umursamayan bir tip olarak öne çı-
karırlar.” (C seçeneği)
“Bu karakterler yaptıklarıyla hep acılara ve trajedi-
lere sebep olmuştur. Bir başka deyişle hep ceza-
landırılmışlardır.” (E seçeneği)
Parçada “Roman kahramanlarının yazarların özel-
liklerini yansıttıklarına” dair bir bilgi bulunmadığı
için cevap seçeneği D’dir.
Cevap D
Paragraf
3. Yazar şu konuları anlatıyorsa öyküsü iyidir, ya da
şu biçimi tercih etmişse öyküsü iyidir denilemez.
Ancak tüm iyi öykülerin mutlaka belli başlı özellik-
leri vardır. Bunların başında dil gelir. İyi öykülerin
en önemli özelliği dil başarılarıdır. Dil, yazarın bi-
çim tercihine göre şekil alır. Bu nedenle iyi öykü-
ler aynı zamanda dilin iyi kullanıldığı öykülerdir. Dil
barajını aşamamış iyi bir öykü yoktur. İyi öykülerin
aynı zamanda bir tavrı, bir duruşu, bir teklifi, sunu-
mu ve tercihi vardır. Değilse insani durumları sor-
gulamayan, bizi rahatsız etmeyen, bir teklifi ve su-
numu olmayan insansız bir öykünün bir anlamı ola-
maz. Son olarak iyi öyküde olmazsa olmaz bir şart
da dil, kurgu, içerik ve üslup bütünselliğidir. Öykü-
yü bu bütünlüğe ulaştırmanın yolu, ise öyküye gi-
ren her şeyin kendi içinde anlamlı bir bağlantı oluş-
turmasıyla mümkündür.
Bir öykünün iyi sayılabilmesi için,
I. Seçkin bir dil zevkine erişmiş olma
II. Okurlarını sorgulamaya yöneltme
III. Konu ve biçem uyumuna sahip olma
özelliklerinden hangileri gereklidir?
A)) Yalnız I B) I. ve II. C) I. ve III.
D) II. ve IIII. E) I., II. ve III.
Çözüm:
Parçayı dikkatli okuduğumuzda, bir öykünün iyi sa-
yılabilmesi için öncüllerdeki bütün özellikleri taşı-
ması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Parçada geçen
“Bu nedenle iyi öyküler aynı zamanda dilin iyi kul-
lanıldığı öykülerdir. Dil barajını aşamamış iyi bir
öykü yoktur.” ifadelerinden I. öncüle; “…insani du-
rumları sorgulamayan, bizi rahatsız etmeyen, bir
teklifi ve sunumu olmayan insansız bir öykünün bir
anlamı olamaz.” ifadesinden II. öncüle varılabile-
ceği gibi “Son olarak iyi öyküde olmazsa olmaz bir
şart da dil, kurgu, içerik ve üslup bütünselliğidir.”
yargısından da III. öncüle varılmaktadır.
Bu gerekçelerden dolayı cevap seçeneği E olmak-
tadır.
Cevap E
91
 BÖLÜM TESTİ - 33
1. İnsanlık edebiyatı keşfetti. İnsan; kendini, geçmi-
şini, geleceğini görmek için edebiyata muhtaç. Çün-
kü edebiyat; insanı, hayatı, geçmişi belli duygular-
la anlatıyor. Düşünceyle algılanmayanları anlatı-
yor. Edebiyatta duygu, bilginin önünde gider. Ben
de bilginin öne geçmesine izin vermemeye çalışı-
yorum.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Edebî eserde duygunun ön planda olması ge-
rektiğine
B) İnsanın, kendini tanımak için edebiyata gerek-
sinim duyduğuna
C) Edebiyatın, akıl yoluyla fark edilmeyenleri an-
lattığına
D) Bir yazarın amacının bilgi vermekten çok, duy-
guyu aktarmak olması gerektiğine
E) Yazarın, eserini yazarken kullanılmayan yön-
temleri keşfetmesi gerektiğine
2. Edebiyat birçok sözlükte; yazma ve söz sanatı ile
ilgili kaidelere uygun eserler vermek, diye tanım-
lanır. Bu kaideler durağan olmadıklarından her dö-
nemde değişik kılıfa bürünmüştür. Bu durumun
olumsuz tarafı ise herkesin söz konusu kaideleri
kendine göre yorumlama hatasına düşüp onu ki-
şiselleştirmesidir. Ama kılıf değişse de kendisi her
zaman aynı kalmıştır: Estetik oluşturma isteği.
Yukarıdaki paragrafta “edebiyat” ile ilgili aşağı-
dakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) İnsana yararı amaçladığına
B) Özünün değişmeyeceğine
C) Kurallarının değişebildiğine
D) Öznel tanımların yapıldığına
E) Güzelliği yakalama çabasının olduğuna
92
3. Enver Gökçe’nin şiirleri bir yanıyla halk kültürüne
dayanır. Bu türün verilerini kendisi de bir halk, bir
köylü çocuğu olduğu için iyi özümsemiştir. İlerici
bir görüşle onları süzgeçten geçirmiş başarılı öge-
lerini bularak şiirlerine aşılamıştır. Bunu yaparken
popülizme düşmemiştir.
Yukarıdaki paragrafta şairle ilgili hangisine de-
ğinilmemiştir?
A) Halk kültüründen faydalanırken eleme yaptığı-
na
B) Şiirlerinde folklor unsurlarına yer verdiğine
C) Şiirlerinin tamamıyla halk kültürüne yaslandı-
ğına
D) Köy yaşamına yabancı olmadığına
E) Halk edebiyatını içselleştirdiğine
4. Ahmet Haşim ve Yahya Kemal’e gelinceye kadar,
şiirimiz modernleşme çabalarının, toplumsal mo-
dernleşmenin gerisinde kalmıştır. Türk modernleş-
mesinin tabiatı gereği, sosyal hayata dair kavram-
lar hayatımıza daha erken girmiş ve bunun sonu-
cu olarak mesela Ziya Paşa, Namık Kemal gibi
Tanzimat şairlerimiz bu kavramlara yaslanarak, şi-
irde modernleşmeyi temsil edemeyecek örnekler
vermişlerdir.
Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisi
çıkarılamaz?
A) Toplumsal yaşamda ilgili kavramlar yaşamımı-
za erken girmiştir.
B) Ziya Paşa ve Namık Kemal toplumsal kavram-
lardan yararlanmışlardır.
C) Tanzimat şairleri şiirlerinde modernleşmeyi tem-
sil eden başarılı şiirler ortaya koyamamışlardır.
D) Şiirimiz bir süre, modernleşme konusunda bo-
calamıştır.
E) Ahmet Haşim ve Yahya Kemal, şiirimiz üzeri-
ne birçok araştırma yapmışlardır.
Ünite 3
5. Roman denemesinde gerek üslup bakımından ge-
rekse rol benimsetme ve karakter çiziminde olduk-
ça yüzeysel kalan şair, kahramanları arkadan ite-
rek yürütür ve onları zorla konuşturur gibidir. Oy-
sa hikâyeleri daha sade, yalın ve akıcı bir üsluba
sahiptir. Hikâyelerde tipler daha canlı ve daha ger-
çekçidir. Tematik yöneliş itibariyle hikâyeleri ve şi-
irleri arasındaki paralellik özellikle dikkati çeker;
küçük ve insanın sıradan yaşantısında farkına va-
ramadığı incelikler üzerinde bakışlarını yoğunlaş-
tıran sanatçı, bu sıradanlıkta değişmez ve evren-
sel boyutlu insani özü yakalamayı amaçlar.
Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili aşağıda-
kilerden hangisine ulaşılamaz?
A) İçerik bakımından hikâye ve şiirlerin paralel ol-
duğuna
B) Öykülerinin anlatımının anlaşılır olduğuna
C) Şiir denemelerinde daha başarılı olduğuna
D) Sıradan insanın dünyasına girdiğine
E) Roman denemesininde yüzeysel olduğuna
6. Eski edebiyat geleneğini iyice inceleyip benimse-
yen yazarımız, ulusal koşullarımıza, en uygun sa-
nat bileşimini vermeye çalışır. Ulusal sanatın top-
lumsal amacının olduğuna inanır. Türk sanatının
dünya estetiği içinde bir değer olmasını ister. Ko-
şullar ağır olsa bile mutlu bir geleceği düşler ve ay-
dınlık bir sanata yönelir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edi-
len yazarın bir özelliği değildir?
A) Geçmiş dönemlerin eserlerinden yararlanma
B) Ulusal yapıya uygun bir sentez amaçlama
C) Bireysel kaygıdan uzak bir sanatı düşünmeme
D) Geleceğe yönelik birçok hayal ve umudu olma
E) Pozitif bir kişiliğe sahip olma
Paragraf
3620
7. Adalet Ağaoğlu’nun “Ölmeye Yatmak”ı, 1930 yıl-
larında doğan Türk aydınlarının romanı. Batıcı
Cumhuriyet ideolojisinin temellendirilmeye çalışıl-
dığı yıllarda eğitim görmüş, bu ideolojinin dönü-
şümleri karşısında köylü ya da küçük kasabalı ai-
lelerin geleneksel yaşam biçimlerini değiştirme-
mekte direnmelerinden doğan çelişkileri yaşamış
bir kuşağın romanı da denebilir.
Yukarıdaki paragrafta tanıtılan “Ölmeye Yatmak”
romanı için aşağıdakilerden hangisine varıla-
bilir?
A) Kapalı bir dille yazılan başyapıt olduğuna
B) Ülkemizde yaşanan sosyal değişimi başarılı
bir şekilde anlattığına
C) Aydın ve halk çatışmasını konu edindiğine
D) Entelektüel kesiminin, halkı küçümsediğine
E) Cumhuriyetin ilk dönemlerindeki entelektüel ku-
şağın romanı olduğuna
8. Kış aylarında kar yağarken şimşek, yıldırım ve gök
gürültüsü nadiren görülür. Bunun açık bir nedeni
vardır. Kışın havanın alçak ve yüksek kısımları ara-
sında ısı farkı azdır. Yazın yağışlı havalarda yer-
deki hava ılıktır. Yağıştan dolayı aynı zamanda
nemlidir. Yukarıdaki soğuk bulutlara doğru hızla
yükselir. Bu nedenlerle şimşek, yıldırım ve sonu-
cunda gök gürültüsü olayı yazın daha fazla görü-
lür.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle yazın yağışlı za-
manlarda yerdeki havanın
I. soğuk olması
II. yavaş yükselmesi
III. nemli olması
durumlarından hangilerine gönderme yapılma-
mıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
93
 BÖLÜM TESTİ - 34
1. Yenilgiyi daha baştan kabul eden insanlar hiçbir
zaman zafere kavuşamazlar. Her yeni gün, bizle-
ri birtakım güçlüklerle karşı karşıya getirir. Bunla-
rı yenebilme, öncelikle onları yenebileceğinize inan-
maya bağlıdır. Hiçbir doktor, hastasının iyileşme-
yeceğini kabul etmez, hastası için elinden gelen
her şeyi yapar.
Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki yargılardan
hangisi çıkarılamaz?
A) Her zaman güçlüklerle karşılaşabiliriz; ancak
bu pes etmek anlamına gelmemelidir.
B) Hiçbir ovaya, yokuşlar çıkılmadan, bataklıklar
aşılmadan ulaşılamaz.
C) Çile çekilmedikçe, zorluklar aşılmadıkça başa-
rı senin olamaz.
D) Her zafer, bütün yenilgilerin birikimidir.
E) Her başarının başlangıcında yılmamak, umu-
du yitirmemek ve savaşmak vardır.
2. Cumhuriyet’ten önceki Türk edebiyatında Anado-
lu, ancak Batı’dan gelen realizm akımının tesiri al-
tında, uzaktan ve kısmen görülebilmiştir. Türk ay-
dınlarının Anadolu’yu doğrudan doğruya tanıma-
ları ancak I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı İmpara-
torluğunun yıkılmasından sonra İstiklal Savaşı es-
nasında ve bilhassa devlet merkezinin Ankara’ya
nakledilmesi sayesinde mümkün olmuştur.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Anadolu, Cumhuriyet’ten önce yazarlar tarafın-
dan az da olsa gözlemlenmiştir.
B) Köklü sosyal olaylar edebiyatın topluma bakış
açısını etkileyebilir.
C) Ankara’nın başkent olması sanatçıların halkı
daha iyi tanımalarını sağlamıştır.
D) Cumhuriyet öncesi Türk edebiyatında felsefi
konulara ağırlık verilmiştir.
E) Türk aydınlarının Anadolu’yu tanımaları daha
çok I. Dünya Savaşı’ndan sonra olmuştur.
94
3. Milli Edebiyat Dönemi’nin ünlü şairi Mehmet Emin
Yurdakul’un şiirlerinde, konudan ve dilden sonra
halklılaşmaya çalışan bir unsur da ölçüdür. Halkın
hayatını mırıldanmaya karar veren şair, elbette ki
aruzun yerine hece ölçüsünü tercih etti. Ancak, dil-
de gördüğümüz cansızlığa ölçüde de düşmekten
kurtulamadı. Sebebi ise kullanacağı hece ölçüsü-
nün özelliklerini tam anlamıyla incelememiş olma-
sıydı hiç şüphesiz.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılamaz?
A) Şiirlerini topluma yaklaştırmayı amaçlamıştır.
B) Halkın dilini kullanmıştır fakat etkili bir biçimde
kullanamamıştır.
C) Yazarın şiirlerinde seçtiği konular, kendine has
özellikler barındırır.
D) Halkın hayatını anlayıp onlara uygun şiirler yaz-
maya çalışmıştır.
E) Hece ölçüsünün özelliklerini iyi araştırmadığı
için başarılı olamamıştır.
4. Picasso, 91 yıllık uzun ömrüyle sanata daha ço-
cukken başlamış biri. Resme yeteneği de buna pa-
ralel olarak çok önceden fark edildi. İşte bu durum,
Picasso’nun kişiliğini hayat boyu doğrudan etkile-
yen bir şey oldu. İstediği zaman istediği şeyi orta-
ya koyabilecek gücü kendisinde bulmasında, er-
kenden farkettiği yeteneğinin ve çevresinden ken-
disine yönelen övgü dolu tavrın etkisi özellikle
önemlidir. Picasso, hemen her gününü sanatla,
özellikle de babasının sanat eğitmenliği ve ressam-
lığı dolayısıyla, onun gözetiminde resimle geçir-
miştir. Onun için, tam anlamıyla sanat, yaşamın ta
kendisi demektir.
Bu parçadan hareketle Picasso ile ilgili olarak
aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Picasso, sanat yaşamına erken yaşta başla-
mıştır.
B) Picasso’daki öz güvenin arkasında yeteneği-
nin farkında olması yatar.
C) Picasso, her zaman sanatla iç içe bir yaşam
sürmüştür.
D) Picasso, sanat yaşamına babasının etkisiyle
başlamıştır.
E) Picasso, âdeta yaşamıyla resim sanatını bü-
tünleştirmiştir.
Ünite 3
5. Türk edebiyatının 1912 yılından itibaren tanımaya
başladığı Yahya Kemal, olgun eserlerini Cumhuri-
yet Dönemi’nde vermeye başlar. Yahya Kemal, bü-
yük emeklerle uzun zamanda yazdığı şiirlerin pek
azını dergilerde yayımlar. Buna rağmen ismi etra-
fında büyük bir hayranlık uyandırmayı başarmış-
tır. Şiirlerini aruz ölçüsüyle kaleme alan şair, de-
neme ve fıkra türünde eserler de vermiştir. Eski
Şiirin Rüzgârıyla adı altında divan şiiri örneklerini
sergilemiş, öz şiir anlayışıyla yazdığı şiirleri ise
Kendi Gökkubbemiz adı altında toplanmıştır.
Paragraftan yola çıkarak Yahya Kemal için aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yazdığı şiirler, konuları yönüyle benzerlik gös-
termektedir.
B) Olgunluk dönemi Cumhuriyet’e rastlamaktadır.
C) Eserleri fazla yayımlanmamasına rağmen hay-
ranları çoktur.
D) Öz şiir anlayışıyla yazdığı şiirleri bulunmakta-
dır.
E) Şiirlerini yoğun emek vererek uzun sürede yaz-
mıştır.
6. Göktürk Devleti’ne bağlı olarak yaşayan Uygurlar,
745 yılında Göktürk Devleti’ne son verdiler. Uygur
adını alan bu devlet, 840 yılında Kırgızlar tarafın-
dan Orhun bölgesinden atılarak Tarım ve Hoça
bölgelerine göçtü. Buraya göçen Uygurlar, önce
Mani dinini, daha sonra da Budizm’i kabul ettiler.
Tarım bölgesindeki Uygurların bu iki dinin etkisin-
de kalarak oluşturdukları edebiyat, genellikle dinî,
ahlaki nitelikteydi. Daha çok Çince, Sanskritçe, Ta-
tarca, Tibetçe ve Soğdcadan yapılan çevirilere da-
yanıyordu.
Bu parçada Uygurlarla ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Başka dillerden çeviriler yaptıklarına
B) Daha önce Göktürklerin egemenliklerinde ya-
şadıklarına
C) Din değişikliği yaptıklarına
D) Eserlerini Uygur alfabesiyle yazdıklarına
E) Edebiyatlarının, dinin etkisinde geliştiğine
Paragraf
3621
7. Sanatkâr istese de istemese de mensubu olduğu
milletin kültür değerlerini eserinde ele alacak, onu
yorumlayacak veya en azından kültürel değerler
edebî eserin dünyasına sinecektir. Bu sebeple ede-
bî eser veya edebiyat, bir toplumun kültürel değer-
lerinin çok daha geniş kitlelere yayılması, fertler
arası kültür sirkülasyonunun sağlanması ve dünün
kültürel değerlerinin gelecek nesillere taşınması
hususlarında büyük görevler üstlenecektir.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çı-
karılamaz?
A) Edebiyat insanlar arasındaki kültür farklılığını
kaldırır.
B) Sanatçılar, eserlerinde mensup olduğu milletin
değerlerini yansıtırlar.
C) Edebî eserler, kültürel devamlılığın sağlanma-
sına aracılık yapar.
D) Sanatçıların yapıtlarına millî kültür değerlerinin
yansıması kaçınılmazdır.
E) Sanatçı, kültür birlikteliği için büyük görevler
üstlenmelidir.
8. Michael Jordan bir karşılaşmayı locadan izlerken
yanındaki genç sporcuya, korku bazıları için en-
geldir ama benim için sadece bir yanılsamadır de-
dikten sonra şu öğütleri verdi:
• Sende olması gereken ilk özellik saygıdır. Ant-
renman zamanına, uykuna, beslenmene, ant-
renöre, idareciye, yaşça büyük sporculara kar-
şı saygılı olmalısın.
• İşini sevmelisin. Sporcunun işini sevmesi başa-
rı yolundaki en önemli adımdır. Sporcu bir işi sev-
diği ölçüde sorumluluk alır ve bağlılık hisseder.
• Başarı için öz güveninin kararında olması gere-
kir. Yetersiz ya da aşırı özgüven sana zarar verir.
• İyi sporcu dışarıdan motive edilmeyi beklemez,
kendini motive eder.
• Sporcu mazeret aramaz, yaşamının, yaptıkla-
rının ve yapamadıklarının tek sorumlusu ola-
rak kendini görür. Sen de kimseyi suçlama.
Bu parçada Michael Jordan’ın verdiği öğütlere
göre, iyi bir sporcunun özellikleri arasında aşa-
ğıdakilerin hangisi yoktur?
A) Kendini motive etme B) Herkesi sevme
C) Kendine güvenme D) Saygılı olma
E) Mazerete sığınmama
95
 BÖLÜM TESTİ - 35
1. İnsanlarla, dostlarla, akrabalarla; işyerinde mes-
lektaşlarla ve tüm yabancılarla geçinmek pek çok
şeyi ifade eder. Ama belki de en fazla onları anla-
maya çalışmak ve onların sorunlarına yakınlaşmak
demektir. Dengeli ve mutlu insanlar genelde ko-
laydır; ilginç ve dinamik olabilecek zor insanlarsa
bir meydan okumayı temsil ederler. Bu dünyada
kendimizi, evimizde hissetmek istiyorsak bu mey-
dan okumayı kabul etmeliyiz.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Mutlu insanlarla geçinmenin, dengesiz ve di-
namik insanlarla geçinmekten daha kolay ol-
duğu
B) İnsanlarla geçinmenin, aslında onların sorun-
larına ortak olmak anlamına geldiği
C) İnsanlar rahat yaşamak istiyorlarsa dinamik in-
sanları örnek almaları gerektiği
D) Yakınlarımızın dışındaki insanlarla da yakın-
laşmak gerektiği
E) İnsanların iletişim kurabilmesinin ve geçinebil-
mesinin çok şey ifade ettiği
2. Sanat yaşamım başarılarla ve hayal kırıklıklarıyla
iç içe geçti. Ne olumsuzluklar karşısında yıldım ne
de başarılarım beni şımarttı. Beni yerden yere vu-
ranların ve göğe çıkaranların söyledikleri karşısın-
da dengemi yitirmemeye çalıştım. Birileri beğen-
sin diye çizgisini değiştiren bir yazar olmadım.
Bu parçanın yazarı kendisiyle ilgili olarak aşa-
ğıdakilerin hangisine değinmemiştir?
A) Birbiriyle çelişen değerlendirmelerden etkilen-
mediğine
B) Kendi anlayışından ve tutumundan ödün ver-
mediğine
C) Sürekli başarıyı elde etmiş bir yazar olmadı-
ğına
D) Hayatı boyunca alçak gönüllü ve soğukkanlı
davrandığına
E) Sanatçıya karşı haksız eleştiri yöneltenlerin
suçlu olduğuna
96
3. Derinlik, incelik ve kurgu işçiliği kadar, gözlem çe-
şitliliği yönünden de zengindir Haldun Taner öykü-
sü. Dili ve biçemi klasik sayılabilir; dünyaya bakı-
şı ve yorumları hep çağcıldır. Bu nitelikleriyle, hem
kolay ve tad alınarak okunan, akıcı, okuru saran
öyküler yazmış, hem de bunları dikkate değer sap-
tama ve derinlikli çözümlemeleriyle boyutlandır-
mıştır. Tiplerden, durumlardan, ruh hâllerinden, ay-
kırılıklardan, hatta durağan bir nesneden öykü çı-
kartmanın ustasıdır Taner.
Aşağıdakilerden hangisi, Haldun Taner’in özel-
liklerinden değildir?
A) Öykülerini büyük bir titizlikle yazar.
B) Dilde ve biçemde gelenekselcidir.
C) Öyküleri okurlar tarafından beğenilmektedir.
D) Sınırlı konularda öyküler yazar.
E) Öykülerini kurarken ayrıntılara yer verir.
4. Sanatın büyük kalabalıklar üzerinde derin etkisi el-
le tutulur gibi belli olduğu halde, “Şair; yurt, dünya
ve toplum işleriyle ilgilenmemelidir.” diye birtakım
dar kalıpların içine kapanmak, sanat çalışmalarını
yararsız tartışmalarla çorak bir kanala sürüklemek-
tir. Her şeyden önce sanatçının dünya işleriyle uğ-
raşmayan, sadece ince duyguları, gizli heyecanla-
rı dile getiren biri olduğu kanısı yıkılmalıdır. Sanat-
çı halkın duygu, düşünce ve eğilimlerini söz, renk
ve ses biçiminde yansıtarak toplumsal görevini bir
an bile unutmadan, çalışmalarının kaynağını top-
lumun yürüyüşünde, yaşayışında aramalıdır. Bu-
nu yapmaz da kendi içine çekilirse fikirleri, anlatı-
mı yalın da olsa ağır ağır söner.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarıla-
maz?
A) Topluma kayıtsız kalan sanatçılar ölümsüzlü-
ğü yakalayamaz.
B) Üslup, yalnız başına bir sanatçının kalıcılığı ya-
kalamasına yetmez.
C) Sanatçı, toplumun duygu ve düşüncelerini dik-
kate alarak yapıtını oluşturur.
D) Edebiyatın özgürlüğünün kısıtlanması gelişimi-
ni olumsuz etkiler.
E) Sanatçı, kendi fikirlerini anlatabildiği ölçüde ba-
şarılıdır.
Ünite 3
5. Öykülerinde, romanlarında sevgililerin mutlu olma-
ması, aşkların sürekli hüsranla bitmesi ve genel-
likle erkek kahramanların acı çekmesi yazarın ken-
di hayatından izler taşıyan ve eserlerinde sanatçı-
ya ait şahsi nitelikleri yansıtan anekdot arasında
sayılmalıdır. Zira sanatçımız çabucak âşık olan bir
tiptir fakat teklifleri hep geri çevrilir ve kadınlar onu
bir dost bir arkadaş gibi severler, fazla ciddi bul-
mazlar.
Bu parçada söz edilen yazarla ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
A) Yazarın, çabucak âşık olan bir yapıya sahip ol-
duğuna
B) Eserlerine kendine ait olaylar ve kişilik özellik-
lerinin yansımaları olduğuna
C) Farklı türlerde yapıtlar verdiğine
D) Kadınların onu yakın bir dost gibi gördüğüne
E) Çevresindeki insanlar tarafından sevilmediği-
ne
6. Şairin şiirlerinde, şiirin iki ana unsuru sayılan söz
ve anlamdan, sözün şiirdeki önemi, ikinci plana
düşmüştür. Şair, anlam inceliğine ve derinliğine
önem vermiştir. Şiirlerinde anlamı üstün tutması,
şairi hayali ögelere sürüklemiş; bu nedenle şiirleri
güç anlaşılmıştır. Mübalağa, kinaye, tezat ve me-
caz gibi yoğun anlatımı sağlayan sanatlar kullan-
mıştır. İnsan ruhunun çektiği acılar, ıstıraplar şai-
rin çekici bulup işlediği konulardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili aşağı-
dakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Şairin eserlerinde söz anlamını yitirmiş, anlam
önem kazanmıştır.
B) Şair, hayali unsurları şiirlerine katmıştır.
C) Yoğun anlatımı ifade edecek sanatlara yer ver-
miştir.
D) Anlamın önem kazanması, şiirleri anlaşılır kıl-
mıştır.
E) İnsan ruhunun çektiği acılar şairin eserlerine
konu olmuştur.
Paragraf
3622
7. Nesnel düşünceye sahip olanlar, bilimsel düşüne-
bilecek bir olgunluk düzeyine erişmiş sayılabilirler.
Bunların düşüncelerine nedenler, ölçütler ve “so-
run çözme” süreçleri egemendir. Bunlardan yok-
sun olan kimseler, bulundukları konum ve aldıkla-
rı derece ne olursa olsun, öznel yani kendine öz-
gü davranış şekilleri sergilemekten geri kalmazlar.
Böyle bir davranış hiçbir zaman eğitimin amaçla-
rıyla bağdaşmaz.
Yukarıdaki parçadan aşağıdaki yargılardan han-
gisi çıkarılamaz?
A) Öznel davranışlar, bilimsel düşünceyle bağdaş-
maz.
B) Sorun çözebilme nesnel düşünebilmeyi gerek-
tirir.
C) Kişinin konumu, nesnel düşündüğünü göster-
mez.
D) Eğitimin amaçları arasında öznelliğin benimse-
tilmesi yoktur.
E) Bilimsel düşünebilmek için nesnellik gerekli de-
ğildir.
8. Alain, Yıldırımın ilk çakışından sonraki yukarı doğ-
ru olan dönüş çakışında elektrik akımı daha güç-
lüdür. Bu nedenle kulağımıza gelen ikinci ses bi-
rincisinden güçlüdür. Gök gürültüsünün sesi bize
ses hızı ile ulaşırken, şimşek ve yıldırımın görün-
tüsü gözümüze ışık hızıyla ulaşır. Bu nedenle yıl-
dırımın görülmesi ile gök gürlemesinin duyulması
arasında geçen süre saniye olarak ölçülüp üçe bö-
lünürse uzaklık kilometre olarak bulunabilir.
Bu parçadaki altı çizili ifadelerle
I. Ses hızının, ışık hızının üçte biri kadar olma-
sı
II. Ses hızının ışık hızından yavaş olması
III. Yıldırımın ikinci çakışında elektrik yükünün bi-
rinciye göre fazla olması
durumlarından hangilerine gönderme yapılma-
mıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
97
 BÖLÜM TESTİ - 36
1. Her yetenek insanda bir tohum olarak vardır. Eği-
tim, çevre ve şartların etkisiyle bazı yetenekler öne
çıkar. Kullanılmayan yetenekler ve tohumlar ise
bence çürüyüp gitmez. Bir hazine olarak içimizde
durur. Bir gün ihtiyaç olursa veya zor durumda ka-
lırsak o yeteneklerin geliştiğini ve onları kullandı-
ğımızı görürüz. Ben uzun zamandır bu fikri savu-
nuyorum ve hâlâ aynı yerdeyim: İnsanda tüm ka-
biliyetler vardır ve eğitimle bunlar geliştirilebilir.
Bu metinden aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Her yetenek her insanda tohum olarak vardır.
B) Yetenekler eğitim ile geliştirilebilir.
C) Şartlar ve içinde bulunduğumuz çevre yetenek-
lerimizi etkiler.
D) Kullanmadığımız yetenekler ihtiyaç halinde ve-
ya zor durumda kaldığımızda ortaya çıkar.
E) İnsan bir yeteneğe odaklanmalı ve onu geliş-
tirmelidir.
2. Edebiyatın insanoğlunun kendini anlamak için ya-
rattığı en değerli birikim olduğuna inanıyorum. İn-
san toplulukları, kabileler, milletler edebiyatlarını
önemsedikleri, yazarlarına kulak verdikleri ölçüde
zekileşir, zenginleşir ve yükselirler. Hepimizin bil-
diği gibi, kitap yakmalar, yazarları aşağılamalar da
milletler için karanlık ve akılsız zamanların haber-
cisidir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Yazarları aşağılama milletler için karanlık dö-
nemin başlangıcıdır.
B) Edebiyat insanların kendini anlatmak için bul-
duğu en değerli birikimdir.
C) Kitap okuyan milletler savaşlarda yenilmez.
D) Milletler yazarlarına kulak verdiği ölçüde zen-
ginleşir ve yükselir.
E) Milletler edebiyatlarına kulak verince zekileşir.
98
3. İlham vardır ve kimse bunu inkâr edemez. Yazar-
lar yazı yazarken başka bir insan olurlar. Bu dün-
yadan koparlar adeta. Sanki yazıyı yazan bir baş-
kasıdır. Yazıdan başka bir şey görmez duymaz ve
yazıdan başka bir şey o anda onları ilgilendirmez.
İşte o anlar ilhamın geldiği zaman dilimleridir.
Bu paragrafta aşağıdakilerin hangisinden söz
edilmemiştir?
A) İlhamın varlığını kimse inkâr edemez.
B) Yazarlar yazarken bu dünyadan koparlar.
C) Yazarlar yazarken başka bir şeyi görmez, duy-
maz.
D) İlham gelmeden yazı yazmak imkansızdır.
E) İlhamın geldiğini yazarın ruh halinin değişme-
sinden anlayabiliriz.
4. Kitabım basıldığında üzüldüğüm de doğrudur. Üzül-
memin çeşitli nedenleri var. Bir kere benden bir
parça daha kopup gitti ve onu geri getirebilmem
asla mümkün değil. Her kitapta azaldığım hissi ya-
şamak ürkütüyor beni. Tükenmekten korkuyorum
açıkçası. İkincisi; her kitap çıktığında bir sonraki
kitabı çıkarıp çıkaramayacağım, bir kitap daha ya-
zamayacağım korkusu, endişesi ürkütüyor ve bu
bazen o kadar yorucu oluyor ki…
Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi yazarın
korkuları arasında değildir?
A) Her kitapta veriminin azalacağı
B) Bir kitap daha yazamama endişesi
C) Her kitapta kendisinden bir parçanın kopup git-
tiğini düşünmesi
D) Kitaplarının satılmayacağı endişesi
E) Kitap yazma isteğinin sönmesi
Ünite 3
5. “Herkesin bildiği ama bildiğini bilmediği şeylerden
söz etmektir yazarlık.” Ne demek bu? Herkes pek
çok şey biliyor. Ama onları bildiğinin farkında de-
ğil. Yazar dediğimiz kişi ise hem biliyor hem bildi-
ğinin farkında ve hem de bunları doğru şekilde ifa-
de etme yeteneğine sahip.
Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarı-
lamaz?
A) Yazar bildiğini bildiğinin farkında olan kişidir.
B) Herkes bildiği her şeyi bildiğinin farkında olma-
yabilir.
C) Yazar bildiklerini doğru şekilde ifade yeteneği-
ne sahiptir.
D) Yazar herkesten çok bilen kişidir.
E) Bilmek bildiğini ifade etmek için yeterli değildir.
6. Tolstoy, hayatı “arayış”la geçen bir adam. Hep ken-
dini ve hayatı sorgulayan bir büyük yazar. İdealle-
ri ve hayalleri için her şeyden vazgeçebilecek ka-
dar çılgın. Sürekli bir arayış içinde olması, para-
dokslardan beslenmesi, romanlarının arasında de-
neme tarzı tahliller yazması, çok acı çekmesi ve
belki de acıyı sevmesi, ondan beslenmesi ve ha-
yallerinin peşinde koşması yönüyle kendimi en ya-
kın hissettiğim yazar. Sanat görüşleri itibariyle de
çok beğendiğim ve sevdiğim güçlü bir kalem. Özel-
likle de sanatta en önemli şeyin “samimiyet” oldu-
ğunu söylemesi benim açımdan önemli.
Bu parçada Tolstoy ile ilgili verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
A) Kendini ve hayatı sorgulayan büyük bir yazar-
dır.
B) Hayatı boyunca yazı dışında bir şeyle ilgilen-
memiştir.
C) Hayalleri için her şeyden vazgeçebilecek bir in-
sandır.
D) Sanatta en önemli şeyin samimiyet olduğunu
söyleyen yazardır.
E) Acı çeken, acıyı seven ve acıdan beslenen bir
yazardır.
Paragraf
3623
7. İyi bir çalışma ile bir insanın yazar oldum diyebil-
mesi için en az on yılı gözden çıkarması ve on yıl
sabretmesi gerekir. Muhakkak ki iyilikte son yok-
tur. Bir insan yüz yıl çalışıp da iyi yazar olduktan
sonra hala gideceği yol vardır. Zira iyiliğin ve gü-
zelliğin sonu yoktur.
Bu paragraf aşağıdaki sorulardan hangisine ve-
rilmiş bir cevap olabilir?
A) Yazar olmak için ne kadar süre lazımdır?
B) İyiliğin sonu var mıdır?
C) Kaç yılda yazar oldunuz?
D) Kaç yıldır yazarlık yapıyorsunuz?
E) Yazarlık öğrenilebilir mi?
8. ABD'de polis sorgulamalarında gerektiğinde bir sa-
nığın yalan makinesine bağlanarak, doğruyu söyle-
yip söylemediğinin kontrol edildiğini görmüş veya
okumuşsunuzdur. Yalan makinesi testi başladığın-
da, sanığa önce üç dört basit soru sorulur. Bu şe-
kilde sanığın verdiği sinyallerin düzeni öğrenilir. Da-
ha sonra gerçek sorular sorulmaya başlanır ve sin-
yaller kayda alınmaya devam edilir. Test süresince
ve sonrasında bir uzman grafikleri sürekli kontrol al-
tında tutarak, hangi sorularda sinyallerin değiştiğini
tespit eder. Burada kalp atış hızının artması önem-
lidir. Tansiyonun yükselmesi değerlendirilir. Terle-
meye dikkat edilir. Bunlar yalan söylemenin belirti-
leridir. İyi eğitilmiş bir uzman grafiklere bakınca ne-
rede yalan söylendiğini derhal anlayabilir.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle
I. Birkaç tane basit sorudan alınan cevapların
yorumlanması
II. Makineye bağlı kişinin kalp atış hızının değer-
lendirilmesi
III. Gerçek sorulardan önceki hareketlerin yorum-
lanması
verilerinden hangilerine gönderme yapılmamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
99
 BÖLÜM TESTİ - 37
1. Bir zamanlar öğrencilerimle bir fotokopi dergi çı-
karmıştık “ince işler” koymuştuk adını, sonra “Bu-
lak” dergisini çıkardık. İsmin iddiasızlığı çok önem-
li benim için. Şimdi gençlerle konuşuyoruz yine,
imkan bulsam bu sefer “cızlan” diye bir dergi çı-
karmak istiyorum. Türkmence “ateşböceği” demek
cızlan. Birçok dilde ışığıyla tanınmasına rağmen
Türkmencede sesiyle tanınmış ve kısa ömürlülü-
ğün sembolü olmuş. Belli olmaz bize, belki de “sel-
vi” koyarız derginin adını
Aşağıdakilerin hangisi bu parçada dergi adı ola-
rak kullanılan veya kullanılması düşünülen söz-
cüklerden biri değildir?
A) İnce işler
B) Bulak
C) Cızlan
D) Ateşböceği
E) Selvi
2. Yazar adayları bilmelidir ki; yazarlık bilgiye dayalı
bir iştir. Bilgi olmadan yazarlık yapmak mümkün
değildir. Bilgiye doyup, bilgiyle dolup onları doğru
şekilde yorumlamak yazarlıktır. Bilmek yazarlık de-
ğil; bilgileri belli bir bakış açısına göre yorumlamak
yazarlıktır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Yazarlık bilgiye dayalı bir iştir.
B) Yazarın görevi insanlara doğru yolu göstermek-
tir.
C) Yazarlık bilmek değil, bilgileri yorumlamaktır.
D) Bilgi olmadan yazarlık olmaz.
E) Bilgiye doymadan yazılmaz.
100
3. İnsanın müzikle tanışması doğumuyla başlar. Bir
anne çocuğunu uyutmak için ritmik hareketler ya-
par. Beşikte sallamak, annenin çocuğunu kendi
ayakları üzerine sırt üstü yatırarak sallaması; ku-
cağına alıp okşarken yaptığı yüzüne dokunma ha-
reketleri, çocuğun kalçasına gazını çıkarması için
el ayası ile vurması, onu eğlendirmek için yaptığı
hareketlerin tümü; müzikal bir armoni içerir.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi mü-
zikal bir armoni içermez?
A) Beşikte sallamak
B) Annenin çocuğunu kendi ayakları üzerine sırt
üstü yatırarak sallaması
C) Çocuğun kalçasına gazını çıkarması için el aya-
sı ile vurması
D) Ninni söylemesi
E) Çocuğu eğlendirmek için yaptığı hareketler
4. Nur topu gibi acılar doğurtup sessiz çığlıklarla öl-
dürdüğü hayallerini sen vazgeçtikten sonra birden
bire yaşatır, ruhundaki enfeksiyon kapmış bütün
yaralarını unutmaya başarsın. İyileşirsin… Unut-
ma; sen eylemsiz kaldığında hayat eyleme geçer.
İşte, yaşamın bedelini acı çekerek ödettiği büyük
sırlarından birini senin adına kendi ödemiş oldu-
ğum bedellerden sonra tecrübe ettiğim onca şeyi
cümlelere döküp rahatça sunuyorum sana. Fakat
asla şunu dememelisin: ‘‘Hayat bana ne getirirse
kabulüm!’’ Çünkü o zaman kaybedersin. Asıl o za-
man hayatının yönü umutsuzluklara doğru ilerler.
Bizi biz yapan yılmadan mücadele etmemizdir. Za-
ten başarının asıl tanımı da budur: ‘‘Bütün engel-
lere rağmen amaca giden yolda olmak!’’
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne yer verilmemiştir?
A) Başarmak istiyorsan bütün engellere rağmen
çalışman gerektiğine.
B) Asla hayatın sana getirdiği her şeyi kabul et-
memelisin.
C) Bizi biz yapan, yılmadan mücadele etmemiz-
dir.
D) Sen durursan hayat eyleme geçer.
E) Ne yaparsan yap hayatın akışını değiştiremez-
sin.
Ünite 3
5. Doğadaki diğer varlıklarda olduğu gibi, insanlar için
de doğal yasalar vardır ama bizde yitip gitmişler-
dir. Çünkü insan aklı, her yere elini atıp bir düzen
vermeye, yönetmeye kalkmış, dünyayı kendi bü-
yük emelleriyle bulandırmış, karıştırmış. Çiçero'nun
dediği gibi, gerçekten bizim olan hiçbir şey kalma-
mıştır; bizim dediğimiz, yapma bir şeydir.
İnsanlar, her şeyi farklı gözler, farklı düşüncelerle
görürler. Düşünce ayrılıklarının gerçek sebebi bu-
dur. Aynı da olsalar herhangi bir şeyin, bir millet
bir tarafına, diğer millet başka bir tarafına bakar.
Ve o tarafında da durur.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) İnsan aklının her yeri karıştırmaya çalıştığına
B) İnsanın doğaya bir düzen vermeye çalıştığına
C) Düşünce ayrılıklarının nedeninin farklı bakış
açıları olduğuna
D) Herkesin aynı şeye bakmasına rağmen farklı
yorumladığına
E) Doğada her varlık için olduğu gibi insan için de
yasalar olduğuna
6. “Edebiyat, sorumluluk isteyen bir iştir. Bir yazar,
edebi türlere geçmeden önce hikâyenin dikenli yol-
larından geçmek zorundadır. Romanın türü, büyük
bir yaşam deneyimi ister. İnsan birşey yaparken
kesin olarak ya evet ya da hayır demelidir.”
Böyle diyen bir kişi aşağıdakilerden hangisini
yapmaz?
A) Roman yazmadan önce hikaye yazar.
B) İşe eleman alırken tecrübeye önem verir.
C) Büyük işler yapmadan önce küçük işler başar-
maya dikkat eder.
D) Sorumluluklarının farkındadır.
E) Çok büyük hayaller kurar.
Paragraf
3624
7. Karısı Cevriye Hanım -kocasına inat- gürbüz, şiş-
man, canlı kanlı, genç, dinç bir vücuttu. Yirmi beş
yaşında vardı. Ama o kadar körpe görünüyordu
ki... Tanıyanlar hep; "Ancak on dördünde..." yargı-
sına varırlardı. Hem de şairdi. Kafiye ve milli vezin
ona, hayat büyüsü gibi etki ediyor, yeni şiirler oku-
dukça şişiyor, bu yazın dayanılmaz sıcağında To-
katlıyan'ın "framboazlı" dondurmasını yemiş gibi
ferahlıyor, iştahı açılıyor, günde on iki defa karnı
acıkıyordu.
Bu parçaya göre, Cevriye Hanım için aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Çok inatçı
B) Yemeyi çok seven
C) Şiir okumayı ve yazmayı seven
D) Canlı-kanlı
E) Yaşını göstermeyen
8. Antrenörler derneğinin kurucusu, ömrünün sonun-
da ders niteliğindeki şu beş maddeyi sayar:
• Antrenör kendi spor dalının kurallarına, teknik
taktik bilgisine sahip olmak zorundadır.
• Sporculara ayrım yapmadan yeterli ilgiyi gös-
termelidir.
• Sporcularını yeteneklerine göre yetiştirmeli ay-
rıntıları görebilmeli ve değerlendirmelidir.
• Sosyal çevresinde ve dış ortamlarda örnek bir
kişilikte olmalıdır.
• Kişisel ya da grupsal gelişim uzun bir süre ala-
bilir, hatta cesaret kırıcı bir yavaşlıkta da ola-
bilir. Bunları bilmeli, acele beklentilerle hayal
kırıklığına uğramaktan kaçınmalıdır.
Bu parçada duayen antrenörün verdiği öğütle-
re göre, bir antrenörün başarı için sahip olma-
sı gereken özellikler arasında aşağıdakilerin
hangisi yoktur?
A) Ayrıntıları görebilme B) Sabırlı olma
C) Örnek olma D) Saygılı olma
E) Bilgili olma
101
 BÖLÜM TESTİ - 38
1. En fazla kitap okuyan ülkelerin başında, yüzde 21
ile Fransa ve İngiltere var. Ardından, yüzde 14 ile
Japonya geliyor. ABD'de bu oran yüzde 12, İspan-
ya'da ise, yüzde 9. Türkiye'de ise, oran binde bir.
Okuma alışkanlığında, dünyada 86. sıradayız. Ki-
tap okuyanların yüzde 65'i aşk, yüzde 24'ü siyasi,
yüzde 13'ü düşünce, yüzde 7'si kişisel gelişim ki-
tapları okuyor. YAYFED'in bandrol izleme raporla-
rına göre, 2014'te 344 milyon, 2015'te 384 milyon
bandrollü kitap satıldı.
Dünyada kişi başına kitap harcaması 1.3 dolarken,
Türkiye'de ise bu rakam 25 sent. Çocuklara kitap
hediye edilmesi sıralamasında Türkiye 180 ülke
içerisinde 140.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Ülkelerin kitap okuma oranlarına
B) Ülkemizin okuma alışkanlığındaki dünya sıra-
lamasına
C) Ülkemizde okunan kitap türlerinin oranlarına
D) Dünyada ve ülkemizde kitaba harcanan para
miktarına
E) Kitabın insan üzerindeki değiştirici ve geliştiri-
ci etkisine
2. İnsanlık onun gözünde çok yüksek, çok büyüktü.
İnsan yeryüzünün üzerinde, Tanrı'nın bir çeşit tem-
silcisiydi. Tanrı insana kendi ahlakını vermek iste-
mişti. İnsan, her varlığın üstündeydi. Kuyruğunu
sallaya sallaya efendisinin pabuçlarını yalayan kö-
peğe yaltaklanma pek yakışırdı ama insan... Muh-
sin Çelebi her türlü aşağılanmayı sindirerek yük-
sek mevki tepelerine iki büklüm tırmanan maska-
ra, tutkulu insanlardan, kendine saygı duymayan
kölelerden, güçsüzler gibi yerlerde sürünen pis kö-
lelerden tiksinirdi.
Aşağıdakilerden hangisi Muhsin Çelebi’nin özel-
liklerinden biri değildir?
A) Açık sözlü ve merttir.
B) İnsana değer verir.
C) Yalaka değildir.
D) Makam sevgisi vardır.
E) Kimseye minnet etmez.
102
3. Mutlulukla ilgili Krezus’un hikâyesini çocuklar da
bilir. Pers kralı onu esir edip ölüme mahkûm edin-
ce sehpaya giderken, “Ah Solon, ah Solon!” diye
bağırmış. Krala götürmüşler bu sözü, o da ne de-
mek istediğini sordurunca Solon’un kendisine ver-
diği bir öğüdün doğru çıktığını anlatmış. Solon bir
gün demiş ki ona “Talih ne kadar güler yüz göste-
rirse göstersin, ömürlerinin son günü geçmeden
insanlar mutlu saymamalı kendilerini çünkü insan
hayatı kararsız ve değişkendir, ufacık bir eylem yü-
zünden bir durumdan bambaşka bir duruma geçi-
verir.”
İnsan son gününü beklemeli her zaman.
Mutluyum dememeli ona ölmeden.
Cenazesi kaldırılmadan.
Ovidius
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Mutlu bir yaşam süren bir insanın sonradan
mutsuz olabileceği
B) Hayatın değişken olduğu
C) Küçük eylemlerin dahi hayatımızı değiştirebi-
leceği
D) İnsan hayatının son gününü geçirmeden “mut-
lu” olduğunu söylememesi gerektiği
E) Mutluluğun tamamen bizim dışımızdaki etken-
lere bağlı olduğu
4. İşine çok bağlı ve çok çalışkan bir öğretmen olan
Selma Hanım; sınava hazırladığı öğrencilerinin ba-
şarılı olması için elinden geleni canla başla yapı-
yordu. Her yıl aynı tarihlerde aşırı stresle birlikte
öğrencilerin heyecan ve meraklarına ortak oluyor-
du.
Selma Hanım için aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Umursamaz
B) Çalışkan
C) Yardımsever
D) İşine bağlı
E) Öğrencileri seven
Ünite 3
5. Benim çocukluğum ve genç kızlığım köyde geçti.
O yüzden o topraklardan ayrılamıyorum. İnsanın
ruhunu rahatlatan bir yanı var toprağın. Negatif
enerjiyi alıyor. Tıp fakültesini kazanana kadar tar-
lalarda çalıştım hep ben.
Parçada sözü edilen kişi için aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Çiftçilik yapmaktadır.
B) Tıp fakültesinde okumuştur.
C) Köyde doğup büyümüştür.
D) Toprakla uğraşmayı sevmektedir.
E) Köyünden ayrılması zor gelmiştir.
6. Hemen hemen bütün eserlerini insanları olgunlaş-
tırmak onlara ders vermek ve yol göstermek için
yazmıştır. Bu anlamda sanatçı nerdeyse yaşadığı
dönemde görülen sorunların tamamına el atarak
bu sorunlar çerçevesinde öyküler, romanlar kurgu-
lamıştır. Ona göre yazdığı bu eserleri okumaktan
beklenen amacın en önemlisi vakit geçirmek de-
ğil, bitirdikten sonra neticeden bir hüküm çıkarmak-
tır. Sıcak, zevkli bir dili olan sanatçı; olayları derin
çözümlemelere, tezli saplantılara girmeden ele alır.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Toplumsal problemleri çözüme kavuşturduğu-
na
B) Toplum için sanat anlayışını benimsediği
C) Yapıtlarının didaktik bir özellik gösterdiği
D) Amacının okuyucuya ders vermek olduğu
E) Temel amacının insanları eğitmek olduğu
Paragraf
3625
7. Son derece karmaşık bir yapı olan günümüz ileti-
şim sistemi içinde çözümleyici bir yaklaşım olarak
“gösterge bilim” yeni bir disiplin hüviyetinde orta-
ya çıktı. Adamakıllı düşünürler ve bilim adamları
bu disiplini her yönüyle ele alarak yapıyı bir bütün-
lüğe kavuşturmaya çalıştılar. Trafik ışıklarından
yönlendirme levhalarına, tiyatrodan sinemaya, sa-
nattan gündelik hayata dek birçok alanda, yaşa-
mımız gösterge sistemleriyle düzenlendi. Kimine
göre buna uç veren, kimine göre de bundan uç
alan “dil bilim” sesten yazıya, bağlamdan kelime-
ye kadar uzanan bir çerçevede dil havuzunda,
“söz”ü birer gösterge olarak ele aldı. Nitekim sa-
cayağının üçüncüsü “anlam bilim” terimiyle oluş-
turuldu ve mantıksal çıkarımlarla neyin ne anlama
geldiği kâh matematiksel göstergeler kâh olasılık-
lar şekilde ortaya kondu.
Bütün bunlar bir sarmala dönen hayatımıza; görü-
nür anlaşılırlıklar, görünür kolaylıklar ve görünür
çözümlerle katkıda bulundu. Sanattan gündelik ha-
yata her şey bu çözümleme esaslarına göre yeni-
den şifrelendi. Bu disiplinler bir çeşit gizli okurya-
zarlıkla farklı seviyelerde okurlarını ve yazarlarını
üretti.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Gösterge bilimin iletişim sistemine çözümleyi-
ci bir yaklaşım olarak ortaya çıktığına
B) Hayatımızdaki pek çok şeyin gösterge sistem-
leriyle düzenlendiğine
C) Gösterge bilim uygulamalarının hayatımıza; gö-
rünür anlaşılırlıklar, görünür kolaylıklar ve gö-
rünür çözümlerle katkıda bulunduğuna
D) Gösterge bilimin etkilerinin anlam bilim, mate-
matik ve dil havuzunda da ortaya konduğuna
E) Gösterge bilimin kitap okuma oranına çok cid-
di katkılar sağladığına
103
 BÖLÜM TESTİ - 39
1. Sanat eserini bir araç olarak düşünseydik, bir mi-
mari proje çizer gibi çocuk kitabı yapabilirdik. An-
cak bırakın edebiyatı, mimari projeler bile artık böy-
le çizilmiyor. Öte yandan, eğitimin içinde ister is-
temez bu eserler bir araç gibi ele alınıyor. Öğret-
men soruları soran, çocuk da cevapları veren kişi
haline dönüşüyor. Oysa bir sanat eseri, araç kav-
ramından soyutlanarak analiz edilebilir. Bunun tek
koşulu, soruları çocuğun sormasıdır; cevapları ver-
mesi değil. Çünkü analitik düşüncenin temelinde,
soru sorabilme yetisi vardır.
Birey soru sorabiliyorsa ve bu sorusundan başka
sorulara geçip bağlantı kurabiliyorsa, yorum yapa-
biliyor demektir. Önemli olan da budur ve bu yo-
rum, doğru ya da yanlış gibi değerlere kapalıdır.
Sanatın da bilim gibi kavramları vardır, ama katı
kurallarla çevrili bir değer dünyası yoktur.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Sanat eseri bir araç olarak düşünülmemiştir.
B) Eğitimin içinde sanat bir araç olarak ele alını-
yor.
C) Sanat eseri araçlıktan çıkarılarak analiz edile-
bilir.
D) Analitik düşüncenin temelinde soru sormak var-
dır.
E) Sanatın da katı kurallarla çevrili bir dünyası var-
dır.
2. Bu adam pek titiz, pek huysuz, oldukça çekilmez
biriydi. Hiç durmadan dır dır söylenirdi. Cimriliğin-
den şimdiye kadar bir hizmetçi, bir çırak tutama-
mıştı. Koca Ali'yi eline geçirince hemen dükkânı-
nın köşesinde bir set yerleştirdi. Üstüne bir şilte
koydu. Geçti, oraya oturdu. Her şeyi ona yaptır-
maya başladı. Ama her şeyi... Sabah namazından
beş saat önce kentten iki saat ötedeki mandırasın-
dan o gün satılacak koyunları ona getirtiyor, ona
kestiriyor, ona yüzdürüyor, ona parçalatıyor, ona
sattırıyor...
Parçada sözü edilen kişinin özelliklerinden bi-
ri aşağıdakilerden hangisi değildir?
A) Huysuz ve çekilmez
B) Acımasız
C) Cimri
D) Yardımsever
E) Gereksiz konuşan
104
3. Prens Mışkin:
“Eskiden daha da korkunç cinayetlerin işlenmiş ol-
duğunu biliyorum. Avrupa’da birçok suçlu ve tutuk-
luyla karşılaştım. Fakat orada bir şeyi fark ettim.
En korkunç katiller bile ne kadar cani olduklarını
biliyorlardı. Pişman olmasalar bile vicdanen rahat
değillerdi. Yevgeniy Pavloviç’in bahsettiği tipler ise
bırakın yaptıklarının suç olduğunu düşünmeyi, hat-
ta iyi bir davranışta bulunduklarını sanıyorlar. Ben-
ce bütün fark burada. Dikkatinizi çekti mi bilmem,
ama böyle düşünce sapıklığına gençler daha ça-
buk kapılıyorlar.”
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Katiller vicdanen rahat değildir.
B) Bazı suçlular yaptıklarının suç olduğunu dü-
şünmediği gibi iyi bir davranışta bulundukları-
nı sanmaktadır.
C) İyi veya kötü olmak insanın kendi elinde değil-
dir, şartların onu nereye sürükleyeceği bilin-
mez.
D) Konuşan kişi cinayetler hakkında bilgi sahibi-
dir.
E) Konuşan kişinin sözlerinden Avrupa’da yaşa-
dığı anlaşılmaktadır.
4. Hasan Amca, elindeki on kadar üniversite hazırlık
kitabını sımsıkı tutmuş, hararetli bir şekilde kasi-
yer çocukla tartışıyordu.
- Çok para evladım bu! Tek seferde ödeyemem.
Taksit yapın bari.
- Taksit yok bizde amca.
- Aman evladım! Ben bu kadar parayı nasıl öde-
yeceğim?
- O zaman sonra al amca.
- Ama çocuk bu sene sınava girecek.
Hasan amca çok çaresiz ve üzgündü. O sırada ar-
kadan bir ses duyuldu.
Hasan Amca için aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Maddi durumunun pek iyi olmadığı
B) Çaresiz ve üzgün olduğu
C) Üniversite sınavına hazırlanan bir çocuğunun
olduğu
D) Çocuğunun eğitimine önem veren biri olduğu
E) Çok inatçı biri olduğu
Ünite 3
5. Kitaplar, çocuğun soru sorma alışkanlığını ve ana-
litik düşüncesini ilk geliştiren oyuncaklar, nesne-
lerdir. Bu kitaplardaki hikâyeleri çocuklar başkala-
rına aktarabilmeli, değiştirebilmelidir. Çocuğun ak-
tarma ve taklit etme yetisi, her zaman değiştirme
şevkiyle birlikte var olur. Değiştirilemeyen katı hikâ-
yeler, çocuk tarafından benimsenmez. Çocuk, ya-
zarın özneleştirmediği yan tipleri özneleştirme ih-
tiyacı da duyabilir. Çizgiler tüm bunlara olanak ta-
nımalıdır. Özellikle, “picture book” denilen resimli
kitaplarda, bu değişime ve dolayısıyla resmin bir
dil olarak algılanmasına dikkat edilmezse, resim
bir dil olarak değil de, yazının resimlenmesi olarak
ortaya çıkar. Bu, resimli kitabın okunurluğunu ze-
deler. Dolayısıyla, resmin yazı gibi algılanmasını
sağlamak, resimli kitapları okuyan 3-6 yaş grubu
için oldukça önemlidir.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Kitaplar çocuğun soru sorma alışkanlığını ilk
geliştiren oyuncaklarıdır.
B) Resimli kitaplar aynı zamanda çocuğun resim
yeteneğini de geliştirir.
C) Çocuğun aktarma ve taklit etme yetisi, her za-
man değiştirme şevkiyle birlikte var olur.
D) Resimli kitaplarda resimler bir dil olarak ortaya
konmalıdır.
E) Resimlerin yazı gibi algılanması 3-6 yaş grubu
için önemlidir.
6. Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri
olmayan dükkânında tek başına, gece gündüz kı-
vılcımlar saçarak çalışan Koca Ali, tıpkı kafese kon-
muş terbiyeli bir arslanı andırıyordu. Uzun boylu,
iri pençeli, kalın pazılı, geniş omuzlu bir pehlivan-
dı. On yıldır bu karanlık in içinde ham demirden
dövdüğü kılıç ve namluları tüm Anadolu'da, tüm
Rumeli'de sınır boylarında büyük bir ün kazanmış-
tı.
Koca Ali için aşağıdakilerden hangisi doğru de-
ğildir?
A) Geniş omuzlu
B) Pehlivan
C) Hayırsever
D) Meşhur bir kılıç ustası
E) Uzun boylu ve güçlü
Paragraf
3626
7. Doğanın yapıtlarındaki evrensel düzende şaşılası
bir bağ ve uyuşma vardır. Belli ki oluruna bırakıl-
mış ve değişik başların yönettiği bir düzen değil
bu. Bedenlerimizin hastalıkları, nitelikleri, devlet-
lerde hükümetlerde de görülüyor. Krallıklar, cum-
huriyetler bizim gibi doğuyor, gelişip parlıyor ve
yaşlanıp ölüyorlar. Bedenlerimizin gereksiz ve za-
rarlı artıklarla dolduğu oluyor. Bunlar iyi de olabilir
aslında. Çünkü hekimler sağlığımızın fazla iyi ol-
masından korkarlar ve her şeyimiz değişken oldu-
ğu için derler ki sağlığımız fazla parlak, fazla kan-
lı canlı oldu mu mahsus bozmalı, hızını kesmeli,
yoksa belli bir yerde duramayan yaradılışımız dü-
zensizce ve birdenbire geriye teper. İşte bu aşırı
sağlığı önlemek için atletlere müshil verir ve kan
alırlar. Bazen kötü artıklar aşırı çoğalıyor, bu da
hastalıkların genel nedeni oluyor. Buna benzer bir
aşırı çoğalma yüzünden devletlerin hastalandığı
görülür ve onlar için de türlü müshiller kullanmak
adet olmuştur.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Evrende şaşırtıcı bir düzen ve bağ vardır.
B) Krallıklar da tıpkı insanlar gibi doğar, yaşar ve
ölürler.
C) Aşırı sağlıklı olmak da sağlık açısından pek iyi
bir durum değildir.
D) Her insanın ve devletin birinci önceliği kendini
korumaktır.
E) Bedenlerimizin hastalıkları devletlerde de gö-
rülür.
105
 BÖLÜM TESTİ - 40
1. I. Öyle kitaplar vardır ki, çıktıkları zaman büyük gü-
rültü yaparlar, fakat bir iki sene ve bazen bir iki ay
geçti mi unutuluverirler. II. Bunlar son moda pan-
tolon filan gibidirler. III. Bir mevsim herkes onlar-
dan bahseder, sonra modaları geçer ve unutulur-
lar. IV. Halbuki bazı kitaplar vardır ki, çıktıkları za-
man etraflarında gürültü patırdı yapılmaz. V. Ya-
vaş yavaş, ağır ağır okuyucu kitlesinin etine, canı-
na, kalbine girer ve babadan oğula, nesilden ne-
sile yalnız ruhi değil, uzvi (organik) bir veraset gi-
bi intikal ederler.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede bazı kitapların çıktığında gürültü ko-
pardığı ama çabuk unutulduğu dile getirilmiştir.
B) II. cümlede benzetme yapılmıştır.
C) III. cümlede çok gürültü çıkaran kitapların son-
ları ele alınmıştır.
D) IV. cümlede sessizce yayınlanan kitaplardan
bahsedilmiştir.
E) V. cümlede sessizce yayınlanan kitapların ka-
litesinden ve içeriğinden söz edilmiştir.
2. (I) Mehmet Rauf, ferdin iç dünyasını esas alan ko-
nuları ile Servet-i Fünun hareketinin genel karak-
terine daha uygun romantik duyguları, hayalleri ve
romantik aşkları işler. (II) Bu psikolojik içeriğe sos-
yal hayattaki Batılılaşma hareketine ait bazı unsur-
lar karışmış olsa da onun eserlerinde sosyal un-
surlar sadece basit çevre tasvirleri olarak kalmış-
tır. (III) Sanatçı, tüm gücüyle ele aldığı kahraman-
ların iç dünyasına yönelir ve burada psikolojik tah-
lillerde bulunur. (IV) Bu çalışmaları ona edebiyatı-
mızdaki ilk psikolojik roman olan “Eylül”ü yazdır-
mıştır. (V) Eserlerinde şahıs kadrosunu dar tutmuş
ve olay örgüsünü ikinci plana atmıştır.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, yazarın kitaplarının içeriğinden söz
edilmiştir.
B) II. cümlede, yazarın üslubunun yanı sıra eser-
lerinin içeriğine de değinilmiştir.
C) III. cümlede, yazarın yazma nedenleri dile ge-
tirilmiştir.
D) IV. cümlede, yazarın romanı hakkında bilgi vardır.
E) V. cümlede, yazarın eserinin şahıs kadrosu ve
olay örgüsü hakkında bilgi verilmiştir.
106
3. I. Ben Peyami'nin bu son romanını (9'uncu Harici-
ye Koğuşu) üç defa okudum. II. Yüz defa daha
okuyabilirim ve okuyacağım. III. Her okuyuşta, sa-
tırlar evvelce görmediğim, sezmediğim, anlamadı-
ğım taraflarını bana gösterdiler. IV. En basitin en
mürekkep (karışık) olduğunu bu kitap bir kere da-
ha ebediyen ispat etti. V. Bu kitabın karşısında ben,
yıldızlı göklerin sonsuzluğuna bakan ve o lâyete-
nahi (sonsuz) âlemde yeni pırıltılar, o zamana ka-
dar hiçbir gözün görmediği acayip fakat hakiki âlem-
ler keşfeden bir müneccimin hayranlığını duymak-
tayım.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede yazar bir romanı üç kere okuduğu-
nu söylemiştir.
B) II. cümlede yazarın romanı beğendiği sonucu-
na varabiliriz.
C) III. cümlede romanın içeriğinden ve üslubun-
dan bahsedilmiştir.
D) IV. cümlede kitabın karmaşık olduğu söylen-
mektedir.
E) V. cümlede yazar okuduğu kitaba olan hayran-
lığını dile getirmiştir.
4. I. Gelen edebiyat neslinin, giden edebiyat nesline
vereceği en kahredici, en kati cevap meydana eser
çıkarmasıdır. II. Bilhassa keyfiyetten (nitelik ola-
rak) eskisinden üstün, eskisinden ileri eser... III.
Bu hususta görüyoruz ki gelenler gidenleri aratma-
ya başlıyorlar. IV. Genç ve yeni nesil çalışıyor. V.
Filhakika, bazen genç ve yeni nesil bazı cepheler-
de kendini daha bulamamıştır.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede yeni edebiyatçıların eski edebiyat-
çılara eser çıkararak cevap vermesi gerektiği
ileri sürülmüştür.
B) II. cümlede yeni edebiyatçıların vereceği eser-
lerin özellikleri üzerinde durulmuştur.
C) III. cümlede yeni edebiyatçıların eskilerden da-
ha iyi olduğu vurgulanmıştır.
D) IV. cümlede genç ve yeni neslin çalıştığı söy-
lenmiştir.
E) V. cümlede genç ve yeni neslin bazı konular-
da kendini bulamadığı söylenmiştir
Ünite 3
5. I. Hayatı olduğu gibi kabul etmeli ve ona ne bir şey
ilave etmeli, ne de ondan bir şey eksiltmeli... II. Ba-
zı şeyler vardır, canımızı sıkar; "Bu neden böyle?
Böyle şeyleri dünyadan kaldırmalı!" deriz. III. Ba-
zı şeyler de mevcut değildir. IV. İçimizden, bunla-
rın olmasını ister, hatta bu uğurda çalışırız. V. İki-
si de saçma ve faydasızdır.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede yazar okuyucuya tavsiyede bulun-
maktadır.
B) II. cümlede canımızı sıkan şeyler için kurduğu-
muz cümlelere yer verilmiştir.
C) III. cümlede insanın sahip olamadığı şeyler an-
latılmıştır.
D) IV. cümlede içimizden olmayan şeylerin olma-
sını istediğimiz ifade edilmiştir.
E) V. cümlede bir sonuca varılmıştır.
6. (I) Kalbinin derinlerinde yerleşen bir saadet hissi
şimdi ona, mevcut fakat erişilmez bir şey gibi gö-
rünüyor ve onun hırsını daha çok arttırıyordu. (II)
Hayatta hiçbir şey ona kıymetli görünmemiş, pe-
şinden koşmak, erişmek, sahip olmak arzusunu
vermemişti. (III) Etrafına daima bir yabancı gözüy-
le bakmış, hiçbir yere bağlanmak arzusu duyma-
mış, bu yalnızlığının gururu içinde memnun olma-
ya çalışmıştı. (IV) Şimdi ilk defa bir şey istiyor, hem
de korkunç bir şiddetle istiyordu. (V) Fakat niçin
bu istek bir imkânsızlıkla beraber gelmişti?
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede bir kişinin iç dünyasının betimleme-
si vardır.
B) II. cümlede I. cümledeki betimlemeye devam
edilmiştir.
C) III. cümlede I ve II. cümledeki betimlemeye de-
vam edilmiştir.
D) IV. cümlede önceki cümlelerde betimlemesi ya-
pılan kişinin isteği dile getirilmiştir.
E) V. cümlede parçada betimlemesi yapılan kişi-
nin isteğinin imkansızlığı soru cümlesiyle dile
getirilmiştir.
Paragraf
7. Özdemir Asaf’ın Lavinia şiirinde “Sana gitme de-
meyeceğim.”derken bile içten içe yalvardığını ve
kalbinde bir sızı hissettiğini iyi bir şiir okuyucusu
yüreğinde hisseder. Çünkü şair acı çekmektedir.
Aşk acısı çekmeden böyle bir şiir yazılamaz çün-
kü. Bu şiirde dil son derece basit ve yalındır. Çok
kolay söylenen bir şiir gibi gelir ama içten söylen-
diği için insana tesir etmektedir. Şiirde sanat kay-
gısından ve anlamdan daha çok kalp dünyasının
acısı öne çıkmaktadır. Zaten şiirin özünde duygu
yok mudur?
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Şairin samimiyetine
B) Şairin çektiği acıya
C) Şiirin okuyucuyu etkilediğine
D) Şiirdeki yeniliklere
E) Şiirin diline
8. Define avının yetişkinler için süper eğlenceli bir çe-
şidi olan macera yarışlarına mutlaka katılın! Hem
heyecan hem şamata hem hareket hem de man-
tığı çalıştırma var. Bir harita ve bulmacalarla baş-
lıyorsunuz. Bulmacaları çözerek bir sonraki dura-
ğınızı ya da tamamlamanız gereken görevi öğre-
niyorsunuz. Mesela bulmacayı çözünce bir sonra-
ki aşamaya ilerlemek için gerekli olan anahtarın,
falanca manavdaki büyük karpuzun altında oldu-
ğunu öğreniyorsunuz. Haritadan bakarak o mana-
vı bulup anahtarı alıp bir sonraki aşamaya geçi-
yorsunuz. Doğada yapılan versiyonlarında bulma-
ca yok ve daha fazla teknik beceri istiyor. İşaretli
yerleri topografik harita okuyarak bulmanız gere-
kiyor. Bu özellikleri doğa macerasını daha üst dü-
zey bir oyun yapıyor.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle doğada yapılan
macera oyunlarında
I. Topografik harita okumanın gerekmesi
II. Daha fazla teknik bilgiye gereksinim duyulma-
sı
III. Özellikli bir bulmaca barındırması
durumlarından hangilerine gönderme yapılma-
mıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
107
 Ünite 3 Paragraf

9. Kötü bir resim asarım korkusuyla hiç resim asma- 11. Benim bu insanlara ne lüzumum vardı? Beş on ku-
dım; kötü yaşarım korkusuyla hiç yaşamadım. Ba- ruş ekmek parası için bana tahammül edilebilir miy-
na acımayın. Ben kötüyüm; sizlere karşı kötü duy- di? İnsanlar birbirinin maddi yardımlarına ve para-
gular besledim içimden. Beceriksizliğimden uygu- larına değil, sevgilerine ve alakalarına muhtaçtılar.
layamadım kötü düşüncelerimi. Sizleri kıskandım, Bu olmadıktan sonra, aile sahibi olmanın hakiki is-
küçük gördüm, bayağı buldum: Bana yapılmasını mi, "birtakım yabancılar beslemek"ti.
istemediğim kötülükleri sizlere yapmak istedim. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
Bu parçada sözü edilen kişi için aşağıdakiler- maz?
den hangisi söylenemez?
A) İnsanlar menfaatten başka bir şey düşünmez.
A) Korkularıyla yaşayan biridir. B) Bu sözleri söyleyen, yaşamı sorgulamaktadır.
B) Beceriksiz olduğunu düşünmektedir. C) İnsanlar birbirinin parasına değil sevgi ve ilgi-
C) İnsanlara karşı kötü duygular beslemektedir. sine muhtaçtır.
D) Kendisine acınmasını istemez. D) Sevgi ve ilgi olmayan ailede herkes birbirine
E) Korkularıyla yüzleşip onlardan kurtulmak iste- yabancıdır.
mektedir. E) Sevgi ve ilgi olmayan ailede çocuklar, bambaş-
10. Matematikte sayının ne olduğu üzerinde bu güne ka bir insan oluverirler.
değin bir açıklığa ulaşılmamış olması bir skandal-
dır. Sayının herkesin kabul ettiği bir tanımının ol-
ması hoş karşılanabilirdi, yeter ki, sorun üzerinde
genel bir anlayış olsaydı. “Oysa sayının bir nesne-
ler kümesi mi yoksa kara tahta üzerinde insan eliy-
le çizilen bir şekil mi; psikolojiden öğrenmemiz ge-
reken ruhsal bir nesne mi, yoksa mantıksal bir ya-
pıt mı; gelip geçici bir icat mı, yoksa sonsuza dek
sürecek bir varlık mı?” olduğu bile belirlenmiş de-
ğildir. Matematik kendi önermelerinin içeriğini oluş-
turan düşünceyi, daha doğrusu inceleme konusu- 12. Hayatta hiçbir şey uğrunda ölmek için istenmez.
nu bilmemekte, uğraştığı nesnelerin doğasını an- Her şey yaşamamız için olmalıdır. Hatta biraz ile-
lamaktan uzak kalmaktadır. ri gideyim, kendi yaşamamız için... Sen kafanın
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi- içindeki yokluğa o kadar saplanmışsın ki, derhal
si çıkarılamaz? uğrunda can feda edecek bir şey arayarak ikinci
bir yokluğa dalmak istiyorsun! Yaşamak, herkes-
ten daha iyi, herkesten daha üstün yaşamak, in-
A) Matematikte sayının ne olduğu konusunda bir
sanlara hâkim olarak, kuvvetli, belki de biraz za-
açıklık yoktur.
lim olarak yaşamak... Dünyada bundan başka is-
B) Oysa sayının bir nesneler kümesi mi yoksa ka-
tenecek ne vardır? Hayatını bu gayeye vakfet, gö-
ra tahta üzerinde insan eliyle çizilen bir şekil
rürsün, nasıl birdenbire canlanacaksın!
mi olduğu bile belirlenmiş değildir.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
C) Matematik kendi önermelerinin içeriğini oluştu-
sine ulaşılamaz?
ran düşünceyi, daha doğrusu inceleme konu-
sunu bilmemekte, uğraştığı nesnelerin doğası-
A) Yaşamak ve yükselmek için başkalarını ezmek
nı anlamaktan uzak kalmaktadır.
gerekir.
D) Matematik tamamen soyut ve varsayımlar üze-
B) Hayatı daha iyi yaşamak için uğraşırsan birden
rine kurulu bir sistemdir.
canlanırsın.
E) Matematiğin psikolojiden öğrenmemiz gereken
C) Dünyada herkesten daha iyi yaşamayı istemek-
ruhsal bir nesne mi, yoksa mantıksal bir yapıt
ten daha iyi bir şey yoktur.
mı; gelip geçici bir icat mı, yoksa sonsuza dek
sürecek bir varlık mı?” olduğu üzerinde bir an- D) Hayatta hiçbir şey uğrunda ölmek için değildir.
laşma yoktur. E) İnsan her şeyi kendi yaşamı için yapar.

108
Ünite 3
13. Çok yükseğe çıkamam; bende yükseklik korkusu
var. Kimseyi yarı yolda bırakamam; bende alçak-
lık korkusu var. Hayatta silgim hep kalemimden
önce bitti, çünkü kendi doğrularımı yazacağım yer-
de, tuttum başkalarının yanlışlarını sildim. Bekle-
nen hep geç geliyor; geldiği zaman da insan baş-
ka yerlerde oluyor. Kimseye göstermem üzüntü-
mü. Gündüz gülerim, geceleri yalnız ağlarım.
Bu parçada sözü edilen kişi için aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Üzüntüsünü belli etmez, sevincini belli eder.
B) Kimseyi yarı yolda bırakmaz.
C) Başkalarının yanlışlarını affeder.
D) Umduğunu bulamamıştır.
E) Hayat sevinci ile doludur.
14. İnsanoğlu, kimi zaman, acıya dayanabilir, en ölüm-
cül acıya bile. Ama herkesin asla dayanamayaca-
ğı, aklından geçirmek bile istemeyeceği bir şey
mutlaka vardır. Burada cesaret ya da korkaklık söz
konusu edilemez. Yüksek bir yerden düşerken bir
ipe tutunmak korkaklık sayılmaz. Suyun dibinden
yukarı çıktığında ciğerlerini havayla doldurmak da
korkaklık sayılmaz. Karşı konulamayacak bir içgü-
düdür bu...
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) İnsan bazen en ölümcül acıya bile dayanabilir.
B) Herkesin dayanamayacağı bir şey mutlaka var-
dır.
C) İnsanın birinci meselesi barınma ve beslenme-
dir.
D) Yüksek bir yerden düşerken ipe tutunmak kor-
kaklık değildir.
E) Bazı davranışlarımız içgüdülerimizin sonucu-
dur
Paragraf
3627
15. Her gün birlikte olmak gereksinimi duymaksızın,
insan her zaman yeni dostlar edinir. Papaz oku-
lunda olduğu gibi, insan her zaman aynı insanları
görürse, bunları yaşamının bir parçası saymaya
başlar. İyi, ama bu kişiler de bu nedenle, yaşamı-
mızı değiştirmeye kalkışırlar. Bizi görmek istedik-
leri gibi değilsek hoşnut olmazlar, canları sıkılır.
Çünkü efendim, herkes bizim nasıl yaşamamız ge-
rektiğini elifi elifine bildiğine inanır.
Ne var ki, hiç kimse kendisinin kendi hayatını na-
sıl yaşaması gerektiğini kesinlikle bilmez.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) İnsan her şeyden önce kendi hatalarını sorgu-
lamalı ve onları düzeltmelidir.
B) Kimse kendisinin kendi hayatını nasıl yaşama-
sı gerektiğini kesinlikle bilmez.
C) Yakın çevremiz bizim nasıl yaşamamız gerek-
tiğini en iyi kendisinin bildiğine inanır.
D) İnsan her zaman yeni dostlar edinir.
E) Dostlarımız bizim hayatımızı değiştirmeye kal-
karlar.
16. İnsan yakınına körleşiyor, bazen burnunun ucun-
daki hazineyi göremiyor. Bu durum beni son za-
manlarda epeyi düşündürüyor. Kalkıp Bursa’ya İs-
kender yemeye gidiyoruz da şehrimizdeki yüz yıl-
lık kahvehaneyi ya da baklavacıyı es geçiyoruz.
Biriyle tanışmak için yurtdışı seyahatlere çıkıyoruz
da yurt dışından şehrimize kendisini görmek için
haldır haldır kafileler gelen birini bilmiyoruz. Yan-
lış mı? Sürprizler ve enteresan hikâyeler öyle çok
uzaklarda değil. Mahallende, şehrinde… Şehrini
ve insanını tanı.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle insanın
I. Yakınlarında yaşayan değerli kişilikleri tanıma-
ması
II. Şehrinde bulunan görülmeye değer mekânla-
rı bilmemesi
III. Kişisel özelliklerini bir dünya değeri haline ge-
tirmemesi
durumlarından hangilerine gönderme yapılma-
mıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
109
 BÖLÜM TESTİ - 41
1. Toplum ile yazar arasında karşılıklı ve sürekli bir
alış veriş vardır. Yazar ne kadar toplumun önün-
de olursa olsun ondan kopamaz ve toplumdan bes-
lenir. Ondan aldıklarını yeni bir üretimle tekrar top-
luma verir. Böylelikle toplumu ileriye taşımış olur.
Toplumun gerisinde kalan yazarlar ne kadar güzel
yazarsa yazsın aydın olma özelliğini yitirmiştir. Ya-
zar aynı zamanda yaşadığı toplumun aynasıdır.
Ondaki her şeyi eserlerinde kullanır. Yerel değer-
leri evrensele taşımak zorundadır. Bunu yaparken
kullandığı tek araç ise dildir. O yüzden yazar dili
iyi bilmek zorundadır.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumlardan
hangisi yapılamaz?
A) Yazarlar toplumun tek beslenme kaynağıdır.
B) Yazar toplumdan toplum da yazardan beslenir.
C) Yazarın tek aracı dildir.
D) Yazar toplumun önünde olmalıdır.
E) Yazar toplumu ileriye taşır.
2. Tanrı merhametten de şefkatten de daha büyük-
tür. O'nda hepsi vardır, O'nda hepsi birdir. Bir ol-
mak demek, çok olanı bir görünümde toplamak de-
mektir, ama farklılıklarını silmeden, aynılaştırma-
dan, birbirine benzetmeden. Çünkü her varoluşun
bir anlamı, bir gereği vardır. Çoğu zaman mesela
Tanrı'nın ne olduğu değil, onda ne gördüğümüz-
dür. Sevgi dolu olanlar merhameti görür, zalim olan-
lar şiddeti. Zeki olanlar aklı görür, aptal olanlar kör
inancı; âlimler bilimi görür, cahiller mucizeyi.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumlardan
hangisi yapılamaz?
A) Tanrının nasıl olduğu değil onda ne gördüğü-
müzdür esas olan.
B) Sevgi dolu olanlar merhameti, zalimler şiddeti
görür.
C) Bir olmak demek çok olanı bir görünümde top-
lamak demektir.
D) Her varoluşun bir anlamı ve sebebi vardır.
E) İnsanı yücelten ve ileriye götüren bilimdir.
110
3. Başkalarının ne düşündüğü sakın gözünü korkut-
masın. Sadece sıradan insanlar tehlikeden uzak-
tır, dolayısıyla risk al, hayallerinle yüzleş.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi tavsiye
edilmemiştir?
A) Tehlikeleri göze alın.
B) Başkalarının ne düşündüğünü önemseme.
C) Hayallerinle yüzleş.
D) Sıradan insan olma.
E) Hayatı doyasıya yaşa.
4. Doğada insanlara en adil dağıtılan nimet akıldır,
derler. Çünkü hiç kimse akıl payından şikâyetçi de-
ğildir. Nasıl olur? Aklını beğenmemesi için aklın-
dan ötesini görebilmesi gerekir. Ben düşünceleri-
min doğru olduğunu sanıyorum. Öyle sanmayan
kim var? Aklımın sakat olmadığına benim buldu-
ğum en iyi tanık kendime az değer verişimdir. Sa-
kat olsaydı kendime beslediği sevgi onu kolayca
aldatabilirdi çünkü ben kendimi öyle seviyorum ki
sevgimi bir türlü kendimden dışarıya çıkaramıyo-
rum. Herkes sevgisini bir sürü dosta, tanıdığa da-
ğıtırken, ben kendi içimin rahatından, kendi varlı-
ğımdan başka şeye bağlamıyorum. Başka şeyle-
re bağlanışım kendi isteğimle, bile bile değildir.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumlardan
hangisi yapılamaz?
A) Herkes kendi aklından memnundur.
B) İnsanın kendi aklını beğenmemesi için aklın-
dan daha fazla aklı olması gerekir.
C) Parçanın yazarı kendini sevmektedir.
D) Herkes kendi düşüncesinin doğru olduğunu
sanmaktadır.
E) Bütün insanlar bir şeye bağlanma ihtiyacı his-
seder.
Ünite 3
5. Kallikles doğru söylüyor. Çünkü felsefenin fazlası
bizim gerçek duygularımızı köreltir gereksiz bir in-
celeme ile bizi doğanın güzelliğinden ve yolundan
çıkarır. Düşüncede saplantı ve aşırılık en açık ah-
maklık belirtisidir. Canlılar arasında eşekten daha
kendinden emini, daha vurdumduymazı, daha içi-
ne kapanık, daha ciddi, daha ağır başlı olanı var
mıdır?
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumlardan
hangisi yapılamaz?
A) Felsefe ile gereğinden fazla uğraşmamak ge-
rekir.
B) Felsefenin fazlası duygularımızı köreltir.
C) Felsefe insan aklını geliştirir ve açar.
D) Saplantılı düşünceler ve aşırılık ahmaklık be-
lirtisidir.
E) Gereksiz inceleme bizi doğanın güzelliğinden
uzaklaştırır.
6. Her fert az çok iyi; az çok zeki; az çok uyuşuk; az
çok yoksa filâna iyi filâna kötü demek doğru değil-
dir. Bu zeminde insanlar ırmaklara benzer. Su her
tarafta birdir; özellikleri aktığı yere ve zamana gö-
re değişir. Bazen parlak, bazen bulanık olur. Ba-
zen ılık, bazen soğuktur. Her insan, üzerinde in-
sanlara özgü bütün niteliklerin tohumlarını taşır.
Bazen bu tohumlardan falanı tutar, açılır, serpilir
ve diğer bir kısmı olduğu yerde örtülü kalır. Bir hâl-
de ki, içimizden biri, bu genel doğa kanununa ge-
çici bir zaman için istisna oluyormuş gibi bir hâl ile
görünebilir. Prens bu değişikliğe uğramış ve şim-
di asıl huyunun genel hükümlerine dönmüş bulu-
nuyordu.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Bir insana kötü veya iyi demek yanlıştır.
B) İnsanın iyiliği veya kötülüğü yere ve zamana
göre değişir.
C) Her insan ruhunda bütün nitelikleri barındırır.
D) İnsanın ruhundaki özellikler zamana ve yere
göre ortaya çıkar.
E) Kimin galip veya mağlup olduğunu zaman gös-
terir.
Paragraf
7. "Hayatın anlamı nedir?" sorusuna alabildiğim tek
yanıt şuydu; Sen "hayatım" dediğin şeysin, sen
parçacıkların rastlantı sonucu bir araya gelmesin-
den oluşan geçici bir şeysin. Bu parçacıkların kar-
şılıklı etkileşimleri ve değişimleri sende "hayatım"
dediğin şeyi oluşturmaktadır. Parçacıklar bir süre
daha bir arada kalacak, sonra bunlar arasındaki
etkileşim duracak ve senin "hayat" dediğin şeyin-
de, sorularının da bir sonu gelmiş olacak. Sen rast-
lantısal olarak bir şeyin küçük bir parçasısın. O kü-
çük parça mayalanmakta. Küçük parça bu maya-
lanmaya "hayat" adını veriyor. Parça bütünden ko-
pacak, mayalanma ve de bütün sorular son bula-
cak.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) İnsan hayatta önem verdiği şeydir.
B) Hayat geçici bir şeydir.
C) İnsan hayatta geçicidir.
D) Hayat bitince tüm sorular da biter.
E) Hayatın değeri hayatta değer verdiğin şeyle öl-
çülür.
8. İnsan, bir hayvanın can çekiştiğini görünce ürper-
ti duyar. Kendisi -kendi öz varlığı- gözlerinin önün-
de ölüyormuş, var olmaktan çıkıyormuş gibi gelir.
Ya bu can çekişen, hayvan değil de insansa hem
de sevdiği, üzerine titrediği biriyse, o zaman yaşa-
mının sona ermesinden dolayı duyulan ürpertiye
üstelik onun üstünde, ruhu yaralanır, parçalanır.
Bu yara vücuttaki bir yara gibi kimi zaman öldürür,
kimi zaman iyi olur, ama yinede acır, dokununca
acıtacak şeylerden kaçınır.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) İnsan bir hayvanın ölümünden acı duyar.
B) İnsan sevdiği bir insanın ölümü durumunda çok
acı çeker ve ruhu parçalanır.
C) İnsan bu dünyada acıyla olgunlaşan tek varlık-
tır.
D) İnsan sevdiğini kaybetmenin acısını hiçbir za-
man unutamaz.
E) İnsan sevdiği insanın ölümünden doğan acıyı
hatırlatacak şeylerden kaçınır.
111
 Ünite 3
9. Söz, insanların düşünce ve deneyimlerini birbirle-
rine aktarmaya yarar; böylece o insanları bir ara-
ya getirmenin, birleştirmenin aracı işlevini görür;
sanatın işlevi de tıpkı bunun gibidir. Sanatın insan-
lar arasında kurduğu ilişkinin sözün kurduğu ilişki-
den farkı, sözün insanların birbirine düşüncelerini,
sanatın ise duyguları aktarmanın aracı olmasıdır.
Sanat, bir başkasının yansıttığı duyguları görerek
ya da duyarak algılayan birinin, bu duyguların ay-
nısını yaşaması temeline dayanan bir etkinliktir.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Söz düşüncelerimizi ve tecrübelerimizi birbiri-
mize aktarmaya yarar.
B) Söz; düşüncelerimizi ve tecrübelerimizi birbiri-
mize aktararak insanları birleştirme fonksiyonu
görür.
C) Sanatın işlevsel olarak sözden farkı; sözün dü-
şünceleri sanatın ise duyguları birbirimize ak-
tarmaya yaramasıdır.
D) Sanat, bir insanın kendi hissettiklerini aynısını
yaşaması için başkasına aktarmasına dayanan
bir etkinliktir.
E) İnsanlara söyleyecek sözü olan biri kendini sa-
nata adar.
10. Hayatın esas kanunu, dostluk ve acıma üzerine
kuruludur. İnsan zoraki çalışır, fakat zorla kendini
sevdiremez; bu insanlar hakkındaki sevgi duygu-
sunun yokluğunu göstermez; özellikle onlardan bir
şey istenirken... Şayet insanlığa sevgi duymuyor-
san, evinde otur. Kendinle meşgul ol. Cansız mad-
delerle meşgul ol. Fakat insanlarla, asla!
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Hayat dostluk ve acıma üzerine kuruludur.
B) İnsan zorla çalışır ama zorla kendini sevdire-
mez.
C) Sevgi her problemi çözen sırlı bir anahtardır.
D) İnsan kendini sevdirememesi ondaki sevgi ek-
sikliğini göstermez.
E) İnsanı sevmiyorsan cansız maddelerle meşgul
ol.
112
Paragraf
11. Bir insan asla değişmez, demiyorum ama bir insa-
nı asla değiştirmezsiniz, diyebilirim. Çünkü insan
ırmak gibidir. Yatağına, mevsimlere ve yağışa gö-
re akış hızı, şekli ve rengi değişebilir. Buna göre
de yıllar içinde yatağını yapar. Bir insanı asla de-
ğiştirmezsiniz. Çünkü insan dış müdahalelerle de-
ğişmez. Tam tersine dışarıdan müdahale ettikçe
kendini müdafaa edecek ve fikirlerinde diretecek-
tir. Dolayısıyla baskı ve müdahale onu kendi iç
dünyasına kapatacak ve fikirlerini sağlamlaştıra-
caktır. Bir insan değişir. İnsan, iç dinamiklerin te-
tiklemesiyle yeni bir yola girer, yeni bir yol açar ve
hayatında ciddi ve önemli kararlar alır. Bir insan
değişmişse, değişmeye niyet etmişse ya çok acı
çekmiştir ya da çok sevmiştir. Bunlar da aslında
tecrübe hanesine yazılır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi-
ne ulaşılamaz?
A) İnsan içinde bulunduğu şartlara göre şekil alır.
B) İnsanın karakteri yıllar içinde oturur.
C) İnsanı eğitim ve çevre değiştirir.
D) İnsanın değişimi iç dinamikleri sayesinde olur.
E) Baskı ve müdahaleler insanı değiştirmeye yet-
mez.
12. Steve Jobs hemen hepimizin hayatına doğrudan
veya dolaylı olarak giren biri aslında. Eğer bir bil-
gisayar veya akıllı telefon kullanıyorsanız bunların
gelişmesine en fazla katkı sağlayan kişilerden bi-
rinin Jobs olduğunu bilmelisiniz. O hem iş hayatın-
da hem de özel hayatında sıradan biri değil. Üni-
versiteyi sıkıcı ve aşırı disiplinli bulduğu için bir dö-
nem gidip bıraktı. Arabasını hep engelliler için ay-
rılan yere park ediyordu. Arabasında plaka kullan-
mıyordu. Gündüz mesaisinden sıkıldığı için gece
çalışıyordu. Balık dışında hiçbir et yemiyordu. Çok
az insan onun babasının Suriyeli bir Müslüman ol-
duğunu bilir.
Bu parçada Steve Jobs ile ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Babasının Suriyeli bir Müslüman olduğuna
B) Üniversite bitirmediğine
C) Sıra dışı bir insan olduğuna
D) Okumayı çok sevdiğine
E) Gece çalışmayı sevdiğine
Ünite 3
13. Milan Kundera’yı ben yazarlık atölyesindeki hoca-
mın tavsiyesiyle tanıdım. Roman Sanatı isimli ki-
tabını okumamız gerektiğini söylemişti. İyi bir kitap
insanı başka bir kitaba götürür, derler ya! Roman
Sanatı beni yazarın diğer kitaplarına götürdü. İs-
minden İtalyan olduğunu sandığım Kundera, Çek
asıllıymış. Rusların ülkesini işgalinden sonra Fran-
sa’ya yerleşmiş ve eserlerini orada yazmaya de-
vam etmiş. En bilinen eseri Var Olmanın Dayanıl-
maz Hafifliği. Prag Sahne Sanatları Akademisi’n-
de film ve senaryo yazarlığı bölümünde okumuş.
Senaristlik ve oyunculuk da yapmış.
Bu parçada Milan Kundera ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
A) Yazar onu hocasının tavsiyesi ile tanımıştır.
B) Ruslar, onun ülkesini işgal etmiştir.
C) Fransa’yı çok sevdiğinden oraya yerleşmiştir.
D) Parçada iki kitabının adı verilmiştir.
E) En meşhur eseri Var Olmanın Dayanılmaz Ha-
fifliği’dir
14. Ne var ki yazılan her kitap okuyucuyla buluşamaz.
Bunun; zaman, mekân, kişilerle alakası olduğu gi-
bi kitabın ve yazarın talihi-talihsizliği ile de bağlan-
tılı olduğu söylenebilir. Bazı kitaplar gerçekten ede-
bi açıdan zayıf olduğundan okuyucuya kadar ulaş-
mayabilir. Bunu gayet fıtrî görebiliriz. Ne var ki ede-
bi değeri yüksek, estetik açıdan değerli ve insan-
lara fayda sağlayacak nitelikteki bazı kitaplar da
okuyucuya ulaşamaz. Bunlar anne karnında sağ-
lıklı olduğu halde; doktor, hastane ve doğum yeri
bakımından kötü şartlarda dünyaya gelen çocuk-
lar gibidir. Yazarı iyi olduğu halde doğru yayınevi,
editör ve dağıtımcıya ulaşamayan kitaplar, kitap
çöplüğündeki talihsiz yerlerini almaktadırlar. Bun-
lar ölü doğan kitaplardır.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Yazılan her kitap okuyucuya ulaşmaz.
B) Kitapların okuyucuya ulaşmamasının çeşitli ne-
denleri vardır.
C) Bazı iyi ve kaliteli kitaplar da okuyucuya ulaş-
mayabilir.
D) Okuyucuya ulaşmayan kitap ölü doğmuştur.
E) Okuyucuya ulaşmayan kitaplar yazar ve kitap
çöplüğü meydana getirir.
Paragraf
3628
15. Titikaka Gölü'nden sonra dünyanın ikinci en büyük
dağ gölüdür. Yaklaşık 118 ırmak ve akıntı gölü bes-
ler. Soğuk ve sıcak kaynak suları ve kar suları da
gölü besleyen diğer kaynaklardır. Gölün suyu biraz
tuzludur ve su düzeyi her yıl yaklaşık 5 cm düşmek-
tedir. Dünyanın en büyük krater gölü, Isık-Göl'dür.
Eski eserlerde Isık Göl'ün isimleri Türk Gölü, Idık(I-
yık-mukaddes) Göl olarak geçer. Divân-ı Lüga-
ti't-Türk'te İsîğköl: Barsgan'da bir göl. Uzunluğu 30
fersah, eni 10 fersahtır, diye geçer. Bir asır öncesin-
de gölün mukaddes olduğuna inanıldığı için göle pek
girilmezmiş fakat günümüzde turizm sahası olması
dolayısı ile başta Kırgız Türkleri, Kazak Türkleri, Si-
birya Türkleri ve Ruslar göle en çok giren turistlerdir.
Bu parçada Isık-Göl ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Bir zamanlar mukaddes sayıldığı
B) Hem sıcak hem soğuk su kaynaklarınca bes-
lendiği
C) Dünyanın en büyük krater gölü olduğu
D) Göl sularının her yıl yükseldiği
E) Günümüzde turizm sahası olduğu
16. Turizm, Konaklama, Yiyecek-İçecek Hizmetleri Sek-
tör Komitesi tarafından hazırlanan, bir kebapçının
kebabı nasıl hazırlayacağını bildiren şartnamede
şunlar yazılıdır:
• Ocağın genişliğine göre, kebap etini şişe sap-
larken şişin başından ve sonundan gerekli boş-
luğu bırakır.
• Kebap etinin yapışmaması için elini yağ/su ile
ıslatır.
• Şişlere takılan kebabın eşit uzunlukta olması-
na dikkat eder.
• Kebap etini kebap çeşidine göre şekillendire-
rek şişe saplar.
• Kebabın düzgün pişmesi için eti şişe sıkıştıra-
rak yerleştirir.
Bu parçaya göre, kebapçının yapması gereken-
ler arasında aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Şişlerdeki kebabın eşit olmasını sağlamak
B) Kebabı uygun ateşte pişirmek
C) Eti şişe yerleştirirken sıkıştırmak
D) Şişte gerekli boşluğu bırakmak
E) Kebap hazırlarken elini ıslatmak
113
 BÖLÜM TESTİ - 42
1. - Neden hırsızlık yapıyorsun? Paraya mı ihtiyacın
var? Çok mu zor durumdasın? Yoksa zevk ve ma-
cera için mi yapıyorsun?
- Nereden biliyorsun bunları?
- Neyi?
- Zevk ve macera için hırsızlık yapıldığını.
- Psikiyatrım, dedim ya. Bazılarında hastalıktır hır-
sızlık. Kleptomani.
- Ne mani?
- Klep-to-ma-ni?
- Ne demek o?
- İhtiyacı olmadığı halde sırf kendini tatmin etmek,
zevk almak veya macera için yapılan hırsızlık. Ço-
ğu zaman elinde olmadan yaparlar bunu hastalar.
Çalma manyaklığı, çalma deliliği de diyebiliriz.
- Neden yaparlar peki?
- Çocukluklarında yaşadıkları travma sonucu ya-
parlar genellikle.
- Nasıl yani?
- Çocukken yaşadığı çok büyük acılar, kırılmalar
ve başına gelen olaylar onun hayatında ruhsal ze-
delenmelere yol açar.
Hırsız silahı indirmişti. Kendisinin bir hasta oldu-
ğunu anlamıştı. Derin bir pişmanlık duygusu yaşa-
maya başlamıştı. Koltuğa oturdu. Handan Hanım’a
sorular sormaya devam ediyordu.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarıla-
bilecek bir yargı değildir?
A) İhtiyacı olmadığı halde zevk ve heyecan için
yapılan hırsızlığa kleptomani denir.
B) Kleptomaninin nedeni çocukluk döneminde ya-
şanan travmalardır.
C) Hırsızın evine girdiği kişi ruh sağlığı doktoru-
dur.
D) Hırsız ilk defa kendisinin hasta olduğunun far-
kına varmıştır.
E) Çocukken yaşanan acılar insanları hırsız ya-
par.
114
2. Kendim için, kendime yazıyorum en başta. Kendi-
mi ve hayatı anlamak ve keşfetmek ve anlatmak
için yazıyorum. Kendime ayna tutmak için yazıyo-
rum.
İnsanlara söyleyecek sözlerim var. Onları söyle-
mezsem içimde kalacak. İçimdeki cerahati akıtmak
için yazıyorum.
İnsanları değiştirmek ve insanlara nasihat etmek
için yazmıyorum. İnsanlarla bir şeyler paylaşmak
için yazıyorum.
İnsanlara duyduğum öfke yüzünden yazıyorum. İn-
sanları sevdiğim için yazıyorum.
Yazmaktan zevk aldığım için yazıyorum. Kitabımın
yayınlanması beni mutlu ettiği için yazıyorum.
Para ve ün kazanmak için yazmıyorum.
İçimde birikenler beni yazmaya zorladığı için ve
yazmak zorunda olduğum için yazıyorum. İçimden
geldiği için yazıyorum.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sözü
edilen yazarın yazma nedenleri arasında gös-
terilemez?
A) Kendini ve hayatı anlamak, keşfetmek ve an-
latmak
B) İnsanlara söyleyecek sözleri olduğundan
C) İnsanlara duyduğu öfke ve sevgi
D) İnsanları değiştirmek ve onlara öğüt vermek
E) İçinde birikenler onu yazmaya zorladığından
3. 1947 yılında Bregenz, Avusturya`da bir göçmen
kampında Kırım Tatarı bir ailenin çoçuğu olarak
dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini İstanbul ve
Ankara'da tamamladı. 1965'te Ankara Atatürk Li-
sesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Siya-
sal Bilgiler Fakültesi (1968) ile Ankara Üniversite-
si Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünü
bitirdi. Viyana Üniversitesi'nde Slavistik ve Orien-
talistik okudu. İlber Ortaylı, Türkçe, Osmanlıca, Kı-
rım Tatarca, Arapça, Farsça, Almanca, Fransızca,
İtalyanca, Latince, Yunanca, Rusça, Slovakça, Ro-
mence, Sırpça, Hırvatça ve Boşnakça bilmektedir.
Bu parçadan “İlber Ortaylı” ile ilgili hangi bilgi-
lere ulaşılamaz?
A) Aile hayatına B) Bildiği dillere
C) Doğduğu yere D) Milliyetine
E) Eğitim hayatına
Ünite 3
4. Kendini keşfetmek kolay değildir, bazen yıllar alır.
Çoğu insan kendini keşfedemeden ölür gider. Ken-
dini bir tarafa itip başkalarının beklentilerine göre
yaşamak çoğu kimseye kolay gelir. Ne var ki, ken-
disiyle ilişkisi kopuk yaşayan insan eninde sonun-
da bir iç yalnızlığa gömülür.
Bedenen büyüdüğü halde, duygu ve heyecanları
bakımından gelişip olgunlaşamayan insanlara psi-
kologlar yetişkin çocuk adını verirler. Yetişkin ço-
cuğun içinde, kendinin de bilmediği, doldurulama-
yacak bir boşluk vardır. Bu boşluk kişinin davra-
nışlarında kendini belirtir. Kişi mutsuzdur ve mut-
suzluğunun kaynağını dışarıda bir “nesne”, “olay”,
ya da “kişi” de bulur. Örneğin, mutsuz olan kişi “bir
arabam olsa (nesne), “Avrupa gezisine çıkabilsem”
(olay), “Patron beni takdir etse ”(kişi)“, ne kadar
mutlu olurum” diyebilir. Fakat olanaklar ve koşul-
lar el verip arabayı alınca, Avrupa’ya geziye gidin-
ce, ya da patron kendini takdir edince mutluluğu
uzun sürmez. Bu defa mutsuzluğunun nedeni ola-
rak daha başka nesneler, olaylar ve kişiler bulur.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne değinilmemiştir?
A) Bazı insanlar bedenen büyüdüğü halde duygu
ve heyecan bakımından gelişip olgunlaşamaz,
bunlara yetişkin çocuk denir.
B) Yetişkin çocukların içinde daima bir boşluk var-
dır.
C) Yetişkin çocukların içindeki boşluk mutsuzluk
kaynağıdır.
D) Yetişkin çocuklar geçici olarak mutlu olabilirler.
E) Yetişkin çocukların problemli davranışlarının
temel nedeni sevgisiz büyümeleridir.
Paragraf
5. Halil İnalcık 1916'da yahut 1917'de, 1. Dünya Har-
bi sırasında İstanbul’da domatesler ve patlıcanlar
yetişen bir bostanın içinde, dedesi bahriye binba-
şısı Seyit Mehmet’in konağında doğdu. O sırada
babası Urfa taraflarında sürgünde idi. çocukluğu
bu geniş bostanda beş-altı yaşına kadar sürdü.
Sonra babası ile Mustafa Kemal'in ve Türkiye’nin
yeni merkezi Ankara’ya intikal ettiler. Babasını
1934'te kaybetti. İnalcık'ın duygusal yanı belki an-
nesinden geliyor. Yetim kalan İnalcık her şeyi ile
annesine sarıldı. O, çocuğu için her şeyi feda ede-
bilen annelerdendi. İnalcık'ı okuttu. Bir yıl Sivas’ta,
iki yıl Ankara’da, üç yıl da Balıkesir’de muallim
mekteplerinde okudu. Çok yalnızlık çekti. Balıke-
sir’de Abdulbaki Gölpınarlı'nın öğrencisi oldu ve
ondan divan şiirini öğrendi. O çok duygusal yıllar-
da bir roman yazmayı da denedi.
Bu parçadan “İnalcık” ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz?
A) Duygusal bir insandır.
B) Annesi çok fedakârdır.
C) Babası sürgüne gönderilmiştir.
D) Birden fazla şehirde öğretmenlik okullarında
okumuştur.
E) Babası Mustafa Kemal’in arkadaşıdır
6. 20.yüzyılın başlarında İtalya’da ortaya çıkmış bir
sanat akımıdır. İtalya’da ortaya çıkan bu akım, da-
ha sonra tüm Avrupa’ya yayılmıştır. Fütürizm, mo-
dern yaşantının verdiği heyecanlardan doğan bir
edebiyat akımıdır, yenileşmenin tüm olanaklarına
açılan bir yönelmedir. Sanatta sürekliliği, değişken-
liği, hareketliliği savunan bir akım olarak da bilinir.
Bu akımın öncüsü İtalyan şair, romancı, oyun ya-
zarı ve yayın yönetmeni Filippo Tommaso Mari-
netti’dir. Marinetti’nin 1909 da Paris’te “Le Figaro”
gazetesinde yayımladığı “manifesto futurisita” (Fü-
türizm Bildirisi), fütürizmin bildirişidir.
Bu parçadan “fütürizm” ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi ulaşılamaz?
A) Ne zaman ve nerede ortaya çıktığına
B) Ortaya çıkış sebebine
C) Neyi savunduğuna
D) Akımın öncüsünün kim olduğuna
E) Akımın gördüğü tepkilere
115
 Ünite 3
7. Dil felsefesi: Dilin köklerini, dilin işlevsel ve bilişsel
niteliklerini, dil ile gerçeklik arasındaki ilişkiyi ve an-
lamın doğasını sorgulayan felsefe etkinliğidir. Di-
lin yapısına odaklanan sentaks, sözcüklerin an-
lamlarını inceleyen alan semantik ve dilin kullanı-
mıyla ilgili sorular soran pragmatik dil felsefesine
yardımcı dilbilimsel disiplinlerdir. Dilbilim ve felse-
fe bugün iç içedir. Bunun başlıca nedeni, düşün-
cenin hammaddesi olan dili tanıyabilmektir. Dili da-
ha iyi tanırsak düşünceyi(bir açıdan kendi kendi-
ne konuşmayı) ve felsefeyi( kendini sorgulamayı)
tanıyabiliriz. İnsanı doğada ayırt edici en büyük
özellik olan dilin betimlemesini yaparsak insanı da
anlayabiliriz. Farklı dilleri anlamak için dilleri öğ-
rendiğimiz gibi, insanı anlamak için de dil aracını
öğrenebiliriz.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Dil felsefesinin ne olduğuna
B) Dil felsefesini öğrenmenin önemine
C) Dil felsefesine yardımcı disiplinlere
D) Dilbilim ve felsefenin neden iç içe olduğuna
E) İnsanın doğadaki en ayırt edici özelliğine
8. Pamuk Türkiye’nin ekonomisi için oldukça önemli
tarım bitkilerinden biridir. Sadece tekstil sanayisi
için değil, tohumlarının yaklaşık %17-24 yağ içer-
mesi sebebiyle yağ sanayisinde de oldukça geniş
yer tutmaktadır. Çok yıllık tropik bir bitki olan pa-
muk bitkisi 80-120 cm boyunda, dik gövdeli, odun
ve meyve dalları ayrıdır ve oldukça uzun bir köke
sahiptir. Pamuk yaprakları geniş ayalıdan, ince
uzuna ve derin oymalıya kadar değişiklik göstere-
bilir. Yetiştirilmesi için uzun bir süre gereken ve
uzun bir çiçeklenme, hasat dönemi gerektiren pa-
muk bitkisi sahip olduğu özellikleri sebebiyle stra-
tejik bir üründür.
Bu parçada “pamuk” ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Nerelerde yetiştirildiğine
B) Türkiye için önemine
C) Bitkinin görünüşüne ve özelliklerine
D) Yapraklarının şekline
E) Stratejik bir ürün olduğuna
116
Paragraf
9. Sanat insanlara tabiat sevgisi, evren sevgisi, bir-
birini sevme sevgisi aşılayan sanat yaratma, yü-
celme, yüceltme duygusu da verir. Kişinin, kişiler-
den meydana gelmiş toplumun rastgele bir sürü
olmadığını, kişinin beden yapısı dışında, belki o
beden yapısından çok defa daha önemli ruhi bir
varlığı bulunduğunu en iyi gösteren şey sanattır.
Sanat insanın ruhunu, iç dünyasını kötülüklerden
uzak tutan, acılarını, üzüntülerini az çok unuttura-
bilen, görüş ufuklarını alabildiğine genişleten bir
varlıktır. İnsan gözünü güzel bir resim, bir heykel,
bir mimarlık yapısı kadar, çeken pek az şey var-
dır. Bu güzellikleri seyrederken farkında olmadan
engin, iyimser duygulara dalar, gücümüzün çoğal-
dığını duyarız, hayata, hayat olaylarına karşı da-
ha iyimser oluruz. Müzik ruhumuza engin, renkli
dünyaların kapısını açar; şiir, roman, tiyatro ise,
bütün yukarıda sayılanlardan başka, öğretici, bes-
leyici, evrimleştirici özellikleri ile, insan olarak ya-
ratılmış olma kıvancımızı artırır.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sa-
natın etkilerinden biri değildir?
A) Birbirini sevme sevgisi aşılar.
B) Bedenden ibaret olmadığımızı ruh dünyamızın
olduğunu gösterir.
C) İç dünyamızı kötülüklerden uzak tutup ufkumu-
zu genişletir.
D) İyimser olmamızı sağlar.
E) Başka insanları kolayca anlamamızı sağlar.
10. Bir insanı, hele hele bir çocuğu iyi yola sokmak is-
tiyorsan itip kakmayacaksın onu... Çocuklara bir
kat daha özenle davranmak gerekir. Ah siz ilerici
kafasızlar, dünyadan haberiniz yok! İnsana saygı-
nız yok.
Bunları söyleyen bir yazar aşağıdakilerden han-
gisini yapmaz?
A) Çocuklarına eğitici oyuncaklar alır.
B) Çocuklarıyla parka giderek eğlenir.
C) Bardağı kırdıktan sonra ağlamaya başlayan ço-
cuğunu susturmak için çaba sarf eder.
D) Oyun oynarken evi dağıtan çocuğu karşısına
alarak “Bir daha dağıtma, yoksa seni fena ya-
parım ha!” der.
E) Bir iş verdiği çocuğu o işi yapamadığında ona
yol gösterir.
Ünite 3
11. Sanatın eğitici yanına gelince; bu kendiniz için ol-
duğu kadar, hattâ ondan daha çok, çocuklarınız
için gözeteceğiniz en önemli kültür konularından
biridir. Sanat zevki aşılanmaktan uzak kalmış bir
kimsede, ince duyguların, yüce düşünüşlerin, de-
rin sezişlerin, bütün bütün değilse bile, az çok ek-
sik kalacağı bir gerçektir. Vücudun gelişmesi, sağ-
lık içinde yaşayabilmesi, sağlam kalabilmesi için
nasıl çeşitli besinler gerekiyorsa, ruhun, manevi
erdemlerin, kutsal duyguların gelişmesi için de sa-
nat sevgisi, sanat anlayışı, sanat ilgisi gerekir. Yav-
rularınızı vücut bakımından sağlam birer insan ola-
rak yetiştirmek isterken, onların ruh, heyecan, duy-
gu bakımından da yücelmelerini göz önünde tut-
mak her ana-babanın aynı derecede önemli ödev-
leridir. İşte, bunu sağlayacak olan da sanattır.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne yer verilmemiştir?
A) Sanat zevki aşılanmayan insanda sezgi, duy-
gu ve düşünce bakımından eksiklik olur.
B) Sanat, ruhu, manevi duyguları, erdemleri ge-
liştirir.
C) Sanat, insanı duygu bakımından yüzeltir.
D) Çocukları vücut bakımından beslemek ne ka-
dar önemliyse sanat bakımından yetiştirmek
de önemli ve anne-babaların görevidir.
E) Sanat ruhu yüceltmenin yanında bir meslek ve
para kazanma aracıdır.
12. Yeri gelmişken, benim anladığım gerçek mutlulu-
ğun da bir rastlantı sonucu olmadığını, yaz yağ-
muru gibi birden bire başımıza düşmediğini söyle-
meliyim. Gerçek mutluluk, yavaş yavaş, azar azar
gelir ve bu bizim hayata bakış açımızla, çevremiz-
le, çevremizdekilere karşı davranışımızla doğru-
dan doğruya ilgili ve orantılıdır. Mutluluk, birbirini
tamamlayan ufak tefek şeylerin birikmesinden do-
ğuyor.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Mutluluk birbirini tamamlayan ufak tefek şeyle-
rin birikmesinden doğar.
B) Çevremizdekiler davranışlarımızın aynasıdır.
C) Mutluluk bir rastlantı sonucu olmaz.
D) Gerçek mutluluk hayata bakış açımızla ilgilidir.
E) Gerçek mutluluk çevremizle doğrudan ilgili ve
orantılıdır.
Paragraf
3629
13. Radyoda Batı müziğinden güzel, klâsik bir parça
dinliyorsunuz. Bu, nağmelerindeki güzellikle sizin
ruhunuzda, kendiliğinden, bir etki yaratır. Ancak,
biraz da müzik kültürünüz varsa, onun zevkine da-
ha iyi varır, ne demek istediğini daha iyi anlarsı-
nız. Bir kitapta, bir dergide karşınıza çıkan sanat
eseri bir resim, odanızı süslemek için duvara astı-
ğınız tablo da, böyledir; dinlediğiniz opera, seyret-
tiğiniz tiyatro, gördüğünüz yüce bir yapı, güzel bir
heykel, bir anıt da size bu sanat kollarındaki bilgi-
niz ölçüsünde bir şeyler söyler.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne yer verilmemiştir?
A) Müzik dinlerken, nağmeler sizin ruhunuzu et-
kiler.
B) Müzik bilginiz varsa dinlediğiniz müzikten da-
ha çok zevk alırsınız.
C) Sanat size ilgili sanat hakkındaki bilginiz kadar
bir şeyler söyler.
D) Müzik nağmelerindeki güzellikle sizde kendili-
ğinden bir etki bırakır.
E) Her türlü sanat kolu insan ruhunu terbiye eder.
14. Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde ça-
lışacak temizlik görevlilerinden istenen görevler
şunlardır:
• Klinikte yer alan lavaboların günlük temizliği-
ni yapar.
• Kendisine teslim edilen araç ve gereçleri ko-
rur ve bunların israfına engel olur.
• Ünitelerde muayene veya tedavi amaçlı kulla-
nılan tıbbi araç ve gereçlerin toplanması ve
sterilizasyon odasına teslimini sağlar.
• Klinik lavabolarında kullanılan sabun ve hav-
lu gibi malzemeler bittiğinde teminini sağlar.
• Görev alanını, mesai bitimi öncesinde paspas
yapılmış ve çöpleri boşaltılmış olarak bırakır.
Bu listeye göre, temizlik görevlilerinden iste-
nenler arasında aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Lavaboları her gün temizlemek
B) Sorumlu olduğu malzemeleri korumak
C) Tıbbi araç gereci sterilize etmek
D) Lavabo sarf malzemelerini takviye etmek
E) Mesai sonunda paspas yapmak
117
 BÖLÜM TESTİ - 43
1. Sanat, bir disiplinin sonucudur. Disiplin de, insan-
daki potansiyel enerjiyi, yine insanın faydasına kul-
lanabilmektir.
İnsandaki meyiller sanatla denetim altına alınır ve
böylece belli bir istikamette kullanılır.
Her insan bir şekilde bir sanat dalına maharete mü-
sait olarak yaratılmıştır. Yani normal şartlarda sa-
nata tamamen kapalı insan yoktur denilebilir. Bel-
ki sanat yatkınlığı keşfedilmemiş, yatkınlığı belir-
lenmemiş insan vardır.
Sanat, insanın kendisini, kabiliyetini keşif aracıdır.
Onun için bu keşfi yapıp, kullanan insan yapma-
yandan daha mutlu ve daha hayat doludur. Hiç de-
ğilse, kendindeki sanatı keşfetmek ve gerçekleş-
tirmek noktasında bir işe yarıyor olmanın hazzını
yaşıyordur. Sanatın dokunduğu bir insan ile sanat
damarları yoksun bir insan arasında oldukça be-
lirgin farklar vardır.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne yer verilmemiştir?
A) Sanat bir insanı diğerlerinden üstün kılar.
B) Disiplin insandaki enerjiyi faydalı işlerde kullan-
maktır.
C) Her insanda bir sanat dalı tohum olarak vardır.
D) Sanata yeteneği olmayan insan yoktur, yete-
neği keşfedilmemiş insan vardır.
E) İnsan sanatla kendini keşfeder.
2. Dünyanın değişebilmesi için önce insanların de-
ğişmesi gerekir. Herkes birbirinin gerçek kardeşi
olmadığı sürece insanların kardeşliğinden söz edi-
lemez. Kişioğlunun yaratılışı, hakkına razı olmaya
bırakmaz onu hiçbir zaman. Bu yüzden herkes ken-
dine verileni az bulup homurdanacaktır her zaman.
Başkalarını çekemeyecek, onları yok etmeye ça-
lışacaktır. Bunun ne zaman gerçekleşeceğini so-
ruyorsunuz. Gerçekleşecek ama önce kişioğlunun
yalnızlaşma çağının sona ermesi gerekmektedir.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne değinilmemiştir?
A) Dünyanın değişmesi insanın değişmesinin bir
sonucu olacaktır.
B) İnsanın içinde iyilik ve kötülük ikiz kardeştir.
C) Tüm insanlar kardeş olmadan insan kardeşliği
gerçekleşmez.
D) İnsan doyumsuzdur ve elindekine razı olmaz.
E) İnsanlar bir yalnızlık çağındadır.
118
3. Sanat dalları toplum yapısı içinde birbirinden ba-
ğımsız düşünülemez. Buna en güzel örnek sanat
kavramının kendisidir. Resim sanatı, müzik sana-
tı, heykel sanatı dediğimiz gibi, salt sanat diyerek
de tümel bir ifade ile bütünü kapsayan tanımlama-
lara göndermelerde bulunuruz.
Sanat sosyolojisinin sınırlarının tam olarak çizilme-
miş ve tanımlanmamış olmasına rağmen, bu ala-
na giren bazı dallar kendini göstermeye başlamış-
tır. Müzikoloji disiplini yaklaşık olarak yüz yıldır bi-
limsel yöntemlerle müziği incelemekte ve araştır-
maktadır. Bu tür çalışmalar aynı zamanda sanat
sosyolojisini meşrulaştırmayı da beraberinde ge-
tirmektedir.
Müzikoloji; din, töre, mitoloji, gelenek vb. toplum-
sal kurumlarla müzik arasındaki etkileşimi inceler.
Bunu Stael’in edebiyat alanındaki çalışmalarına
benzetebiliriz. Edebiyat ile toplum arasındaki etki-
leşimi inceleyen Stael, özelde edebiyat, genelde
ise sanat sosyolojisi yapmıştır.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Sanat dallarının toplum yapısı içinde birbiriyle
ilişkisi vardır.
B) Sanat sosyolojisinin tanımı ve sınırları henüz
netleşmemiştir.
C) Müzikoloji yaklaşık yüz yıldır müziği incelemek-
te ve araştırmaktadır.
D) Müzikoloji araştırmaları sanat sosyolojisini meş-
rulaştırmaktadır.
E) Müzikolojinin amacı toplumu bir arada tutan de-
ğerleri incelemek ve kullanmaktır.
4. Her hakiki aşk, umulmadık dönüşümlere yol açar.
Aşk bir milâd demektir. Şayet "aşktan önce" ve "aş-
ktan sonra" aynı insan olarak kalmışsak, yeterin-
ce sevmemişiz demektir. Birini seviyorsan onun
için yapabileceğin en anlamlı şey değişmektir!
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Aşk umulmadık değişimlere neden olur.
B) Seven sevdiği uğruna değişir.
C) Âşık olunca değişmemişsek yeterince sevme-
mişiz demektir.
D) Aşk değişimin başladığı başlangıç tarihi demektir.
E) Her aşkın kimyası farklıdır.
Ünite 3
5. Müzikten söz etmenin en kolay yolu, onun anlamı-
na yönelik göndermelerdir. Her dinleyici müziğin
kendisi için ne anlattığı hakkında bir düşünceye
sahiptir. Bilimsel açıdan müziğin ne anlattığı, ona
yüklenilen anlamın ne olduğundan çok, nasıl yük-
lendiği, içselleştirildiği sorunsalını irdelemek ile
açıklanmaya çalışılır. Müzik toplum içinde üretildi-
ğine göre kökleri toplum içindedir. Kültür ile sıkı
ilişkiler vardır. “Çünkü müzik, sadece dinlemesi gü-
zel olan bir şey değildir. Tam tersine kültürün içi-
ne gömülmüştür.”
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Herkesin müziğe dair bir düşüncesi vardır.
B) Bilimsel açıdan müziğin ne anlattığı değil, din-
leyicinin onu nasıl içselleştirildiği açıklanmaya
çalışılır.
C) Müzik sadece eğlence aracı değildir, aynı za-
manda insanı eğitir.
D) Müziğin kökü toplumun içindedir.
E) Müzik ile kültür arasında ciddi bir ilişki vardır.
6. Dostoyevski, "Ezilenler" adlı eseri ile haksızlığın ve
yoksulluğun dramını büyük kent fonu üzerine büyük
bir ustalıkla çizer. İnsan ruhunun derinliklerine iner,
bireysel iç çatışmasını kolayca yansıtır. Olağandışı
zihinsel durumlarla ilgilenirken çağdaş ruhbilimin
bulgularını, varoluşçu düşünürlerin görüşlerini san-
ki o zamandan sezinlemiş gibidir. Karamsar ve tu-
tucu yönlerine karşın Dostoyevski, "Ezilenler"de
halktan çeşitli tipleri, acı çekenleri, suçlu insanları
anlatmada eşsiz bir yetenek gösterir.
"Ezilenler"i okurken, bir yandan gözleriniz yaşara-
cak, diğer yandan hayatın acı gerçekleriyle yüzle-
şeceksiniz. "Ezilenler", her insanın ayrı bir dünya
olduğunu gözler önüne seren bir şaheser, sayfa-
ları heyecanla çevireceğiniz bir Dostoyevski baş-
yapıtı.
Bu parçada “Ezilenler” ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Kitabın anlatımında bilimsel bir yöntem izlen-
miştir.
B) Haksızlığı ve yoksulluğu büyük kentler üzerin-
den anlatır.
C) İnsanın iç çatışmalarını yansıtır.
D) Halkın içinden tipleri ustalıkla anlatır.
E) İnsan ruhunun derinliklerine iner.
Paragraf
7. Konfüçyüs, (İ.Ö.551-478). Chou’lar devrinde yaşa-
mış ve Çin’e iki bin yıldır hâkim olan felsefenin ku-
ruculuğunu yapmış bir filozoftur. O, duyuların dı-
şa vurumunu ses ile tanımlar. Müziğe ontolojik ta-
nımlama getirir ve müziğin yer ile gök arasındaki
uyum olduğunu söyler. “Bütün sesler dimağdan çı-
kar. Müzik de onların farkları ve uygunlukları ara-
sında bir geçittir. Sesi bilip de ahengi bilmeyenler
kuşlar ve hayvanlardır. Tonu bilip de müzikten an-
lamayanlar insanlardır. Müziği yalnız büyük insan-
lar bilirler... Müzik birlik vücuda getirir, merasimler
ise ayrılığı doğurur. Birlikten karşılıklı bir dostluk,
ayrılıklardan da karşılıklı bir saygı meydana gelir.
Müziğin hâkim olduğu yerde bir yakınlık vardır...
Müzik içten, merasim dıştan gelir. Müzik içten gel-
mekle sükuneti sağlar. Merasimler dıştan gelmek-
le kültürü vücuda getirir. Yüksek bir müzik daha
kolaydır. Büyük merasimler mutlaka basittir.”
Bu paragraftan aşağıdaki düşüncelerden han-
gisine ulaşılamaz?
A) Çine iki bin yıldır hakim olan felsefenin kurul-
cuğunu yapan Konfüçyüs, duyuların dışa vu-
rumunu ses ile tanımlar.
B) Konfüçyüs, müziğin yer ile gök arasında bir
uyum olduğunu söyler.
C) Müziği büyük insanlar bilirler.
D) Müzik akılla duyguyu harmanlayarak bir sen-
tez oluşturur.
E) Müzik birlik ve dostluk meydana getirir
8. Yirmi Yedinci Kural: Şu dünya bir dağ gibidir, ona
nasıl seslenirsen o da sana sesleri öyle aksettirir.
Ağzında hayırlı bir laf çıkarsa, hayırlı laf yankıla-
nır. Şer çıkarsa, sana gerisin geri şer yankılanır.
Öyleyse kim ki senin hakkında kötü konuşur, sen
o insan hakkında kırk gün kırk gece sadece güzel
sözler et. Kırk günün sonunda göreceksin her şey
değişmiş olacak. Senin gönlün değişirse, dünya
değişir.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Hayat senin bakış açına göre şekillenir.
B) Dünyaya ne verirsen dünyadan onu alırsın.
C) İyilik yaparsan iyilik, kötülük yaparsan kötülük
görürsün.
D) Senin hakkında kötü düşünenler hakkında iyi
şeyler söyle.
E) İnsanın kalbi değişirse dünya değişir
119
 Ünite 3 Paragraf

9. Kendimdeki değişimi seyrediyorum. Âşık olmanın
bir mucizeye inanmaya benzediğini düşünmeye
bağladım. Aşk da beklentiler ve inançlarla ilgili. İn-
san kendisi için hâlâ kurtuluş ümidi olduğuna ve
günün birinde özel bir insanın bunu mümkün kıla-
cağına inanıyor. Bir mucize özlemi değil mi bu? Bu
dünyadan fazla bir şey beklememen gerektiğini bil-
sen de içindeki bir şey diretiyor işte… Umut etme-
yi sürdürüyor… Sevdiğin kişinin bir gün seni seve-
ceğini umut etmeyi.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Seven sevdiğinin bir gün seveceğini umut eder.
B) Âşık olanlar mucizelere inanmaya başlar.
C) Umut etmek sevmekten daha çok acı verir.
D) İnsan bu dünyadan bir şey beklememek gerek-
tiğini bilse de bekler.
E) Âşık olmak beklenti içine girmek demektir.
10. Akla uygun hiçbir şey yoktur ki tam tersi de akla
uygun olmasın, der filozofların en akıllıları. Yakın-
larda gevelediğim bu güzel sözü Seneca, yaşama-
yı küçümseme yolunda kullanmış. Ona göre, yal-
nız yitirmeye hazırlandığımız bir şey bize zevk ve-
rebilir.
Yitirme acısıyla yitirme korkusu aynı kapıya çıkar.
Yaşamayı yitirme korkusunda takılı kalırsak, yaşa-
manın tadını çıkaramayız, demek ister Seneca bu-
rada. Tabi bunun tam tersi de söylenebilir. Yaşa-
maya bu kadar sıkı sarılıp, böylesine bir sevgiyle
bağlanmamız, onun temeli olmadığını gördüğü-
müz, elimizden çıkmasından korktuğumuz içindir.
Çünkü gerçek ortada. Ateş nasıl soğuktan hız alı-
yorsa bizim istememiz de kendi karşıtıyla keskin-
leşiyor.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi
dile getirilmemiştir?
11. Eğer oğullarım olsaydı, benim gibi büyümelerini is-
terdim. Babam için her fırsatta Tanrı’ya şükrediyo-
rum. Beni daha beşikteyken bir köylünün evine yol-
lamış, orada süt emmişim uzun süre yoksul, basit
bir hayat içinde yaşamışım. Yemeklerini çocukla-
rına kendiniz yedirmeyin, hele annesine asla ye-
dirtmeyin. Bırakın, çocuklarınız toplumun ve doğa-
nın yasaları içinde büyüsün. Aç kalmasını, güçlük-
lerle mücadele etmesini öğrensinler. Büyüdükçe
hayat şartları onlar için giderek artmasın, azalsın.
Babamın beni böyle büyütmekte bir başka amacı
daha vardı; beni halka bağlamak, bizden yardım
bekleyen insanların haline ortak etmek istiyordu.
Gözlerimin, bana sırtını çevirenlerden değil, kolla-
rını açanlardan yana bakmasını daha doğru bulu-
yordu. Bu düşünce ile beni düşkün insanlara bağ-
lamak, borçlu bırakmak istedi. İstediği de oldu. Za-
yıf, zavallı insanlara kolayca bağlanabiliyorum. Bu-
nu hem onurlu bir iş sayıyorum, hem de içimden
öyle geliyor.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi
dile getirilmemiştir?
A) Eğitim hayatın içinde doğal şartlarda olmalıdır.
B) Çocuklar doğada güçlüklerle mücadeleyi öğre-
nirler, buna imkan tanıyın.
C) İnsanlara sırtını dönmek büyük bir hatadır ve
insanlar seni arkadan bıçaklar.
D) Parçanın yazarı babasının verdiği eğitim saye-
sinde zayıf insanlara bağlanabilmektedir.
E) Zorluklarla mücadele ederek büyüyenler için
hayat şartları giderek daha kolaylaşır.

A) Korku bize hayatı korumamız için verilmiş bir

nimettir.
B) Akla uygun her düşüncenin tersi de akla uy-
gundur.
C) Kaybetme korkusu bize zevk verir.
D) Yaşamayı kaybetme korkusu yaşamın tadını
kaçırır.
E) Yaşama fazla sarılmanın nedeni onu kaybet-
me korkusudur.

120
Ünite 3
12. Kendi yaradılışıma uyarak, üstelik aşırılığa bile kaça-
rak, bütün insanları hemşerim sayıyorum. Ama Sok-
rates söyledi diye değil. Bir Polonyalıyı tıpkı bir Fran-
sız gibi kucaklıyorum, dünya ile akrabalığımı kendi
ulusumla akrabalığımın üstünde tutuyorum. Doğdu-
ğum yerin o kadar düşkünü değilim. Kendi düşüncem-
le vardığım yeni bilgiler, bana yalnız esintilerle edin-
diğim hazır ve gelişigüzel bilgilerden daha değerli ge-
lir. Kendi kazandığımız temiz dostluklar nerde, iklim
ve kan dolayısı ile bağlı olduğumuz dostluklar nerde?
Doğa bizi özgür ve bağımsız yaratmış, bizse tutup
kendimizi olmadık çemberler içine hapsediyoruz.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi
dile getirilmemiştir?
A) Yazar insan olmayı bir millete mensup olmak-
tan üstün tutmaktadır.
B) Yazar, kendi kazandığı dostlukları kan bağı ile
gelen akrabalıklardan üstün tutmaktadır.
C) Yazar kendi kazanımların daha çok önem ver-
mektedir.
D) İnsan doğası özgürdür ama insan kendi özgür-
lüğünü kısıtlamaktadır.
E) İnsanları sevmek ve onlara saygı göstermek
insan olmanın temel gereklerindendir.
13. Bana büyük işler çevirmek olanağını verselerdi,
neler yapmaya gücüm olduğunu gösterirdim, de-
riz. Önce siz kendi hayatınızı düşünmeyi, çevirme-
yi bildiniz mi? Bildinizse bütün işlerin en büyüğü-
nü görmek için büyük fırsatlara ihtiyaç yoktur han-
gi mevkide olursa olsun, perde arkasında da, per-
de önünde de insan kendini gösterir. Bizim işimiz
kitap doldurmak değil, ahlakımızı yapmaktır; sa-
vaşmak ülke kazanmak değil, yaşayışımıza dirlik
düzenlik getirmektir; En büyük en onurlu eserimiz
doğru dürüst yaşamaktır.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Büyük işler yapmak için büyük makamlara, fır-
satlara ihtiyacımız yoktur.
B) Başkalarını değiştirmek yerine önce kendimizi
inşa edelim.
C) En büyük en onurlu eserimiz doğru dürüst ya-
şamak olmalıdır.
D) Herkes önce kendi hayatını düşünmelidir.
E) Başkalarını düşünmekten kendimize zaman
ayıramıyoruz.
Paragraf
3630
14. Gaziantep Şehitkâmil Belediyesi, Zabıta Müdürlü-
ğü Görev Yetki ve Sorumlulukları Yönetmeliği’ne
göre zabıtaların görevleri şunlardır:
• Her türlü gıda imalatı yapan iş yerlerini belirli
zamanlarda periyodik olarak denetimini yap-
mak
• Pazarlarla ilgili denetimi yapmak, düzeni sağ-
lamak
• Dilencilik faaliyetlerine engel olmak
• Yangın, sel gibi felaketlerde görevlilerin almış
oldukları tedbirlere yardımcı olmak
• Yol, meydan ve yaya kaldırımına bırakılan mo-
lozları, inşaat artıklarını ilgililerine kaldırtmak
Bu listedeki maddelere göre zabıtaların görev-
leri arasında aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Pazar esnafının yer ücretlerini tahsil etmek
B) Dilencilerin dilenmesine engel olmak
C) Kaldırımlardaki atıkların kaldırılmasını sağla-
mak
D) Gıda üretimi yapılan yerleri belirli aralıklarla de-
netlemek
E) Felaketlerde görevlilere destek hizmeti vermek
15. Yargılanmayan çocuk kendi problemlerini, duygu
ve düşüncelerini ortaya koyarak kendini tamamen
ifade edebilmektedir. Çocuklar oyun oynamayı se-
verler. Oyun terapisi, çocukların duygularını ve so-
runlarını dışa vurma fırsatı verir. Çocukların oyna-
dıkları oyunlar onların gelişimlerine katkıda bulu-
nur. Çocuklar duygularını sözel olarak değil, oyun
yoluyla aktarırlar. Oyun terapisti çocuğun sorunla-
rının ortaya çıkmasını sağlar ve çözüm yolları bu-
larak onlarla baş etmesine fırsat tanır.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Çocuğun hatalarını kendinin görmesi sağlan-
dığına
B) Terapistin sorunları oyunla ortaya çıkardığına
C) Çocukların duygularını oyun yoluyla aktardığı-
na
D) Oyunun, çocuğun gelişimini desteklediğine
E) Yargılanmayan çocuğun kendini ifade edebil-
diğine
121
 BÖLÜM TESTİ - 44
1. Ruhu engin insanlar ise kendiliğinden destek ve-
rir etraflarındakilere. Sadece yakınlarını ya da ken-
di dostlarını, akrabalarını değil, birilerini kayırmak
anlamında değil, bizatihi yaratıcılığı teşvik ederler;
her nerede görürlerse görsünler. O yüzden kimler-
le arkadaşlık ettiğimiz, vakit geçirdiğimiz ve kimle-
rin lafını/eleştirisini ciddiye aldığımız hususunda
seçici olmak en iyisi, şayet akıl ve ruh sağlığımızı
muhafaza edebilmek istiyorsak. Mark Twain bizim
memlekette yaşasaydı çok daha keskin bir üslup-
la zikrederdi herhalde tüm bunları. Hâlbuki bizler
ekseriya unutuveriyoruz bu kadim kuralı. “Başka-
ları ne der, aman elâlem laf eder.” kaygısı camdan
bir duvar gibi dikiliyor önümüzde. Çöküyor olanca
ağırlığıyla üzerimize. Küçümsenme, beğenilmeme,
en nihayetinde anlaşılmama korkusu o kadar ağır
basıyor ki ayaklarımız geri geri gidiyor her işte. Ha-
yallerimizi, uçuk kaçık emellerimizi naftalinleyip kal-
dırıyoruz zihnimizin dolaplarına. Orada çürüyorlar
usulca. Gün ışığı görmeden sene be sene.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisi-
ne yer verilmemiştir?
A) Beğenilmeme korkusuyla adımlarımızı geri ge-
ri atıyoruz.
B) Ruhu engin insanlar herkese iyilik yapar, des-
tek verir.
C) Akıl ve ruh sağılığımız açısından kimlerin eleş-
tirisini ciddiye aldığımız önemlidir.
D) Neye ve kime önem verdiğimiz hayat kalitemi-
zi ortaya koyar.
E) “Başkaları ne der, aman elâlem laf eder.” kay-
gısı ile yaşıyoruz hayatı.
122
2. İşte harcadığımız zaman bizim zamanımız değil-
dir, hayatımızın sadece hemen bitmesini istediği-
miz bir parçasıdır. İşe karşı kinimiz politik fikirleri-
mizden gelmez. Ücretli işçiler olarak sömürüldü-
ğümüz gerçeğinden gelir. Bizim çıkarlarımız şirke-
tin çıkarlarının tam tersidir. İş gücümüzden başka
satacak bir şeyimiz olmadığı için bir alıcı bulmak
zorundayız. Fakat iş gücümüzü sattığımızda bunu
kendimizden ayıramayız. Maalesef artık zaman bi-
ze ait olmasa da bizim de orada olmamız gerekir.
İşteki faaliyetimiz hayatımızın bir ifadesi değil, on-
dan ayrı bir şeydir. Kendimize ait olan zamanda
var olabilmek için, başka birisi için çalışarak zama-
nımızı harcamak zorundayız. Hem işe ihtiyacımız
var, hem de ondan nefret ediyoruz.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Beden gücüne dayanan işlerde çalışanlar be-
yin gücüne dayanan işlerde çalışanlardan da-
ha çok yorulur.
B) Zorunlu olarak çalıştığımız zaman dilimi haya-
tımızı ifade etme şeklimiz değildir.
C) İşi sevmemiz politik değil, sömürüldüğümüz
içindir.
D) İşi gücünden başka satacak bir şeyi olmayan-
lar bir alıcı bulmak zorundadır.
E) İşteyken zamanımız bize ait değildir ama ora-
da olmak zorundayız.
3. Sanat, bize sonluluk, gelip geçicilik hissini yaşatır.
Her şey sonludur. Kendi türümüz bile: Yani insan-
lık. Kendi gezegenimiz bile: Yani Dünya. Bu ölüm-
lülük gerçeği, insana haddini bildiren en hakikatli
gerçekliklerden biridir. Bir diğeri de zamanın düz
bir çizgi izlermiş gibi bilinmeyen bir geleceğe iler-
lemediğini, ama aslında döngüsel bir süreç oldu-
ğunu bilin.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Sanat ve zaman el ele vermiş insanın üstüne
geliyor.
B) Sanatın gelip geçicilik hissi yaşattığı
C) Zamanın ilerlemediği döngüsel süreç olduğu
D) Zamanın insana haddini bildiren en hakikatli
gerçek olduğu
E) Her şeyin sonlu olduğu
Ünite 3
4. Dile değer kazandıran, düşünce ve sanat adamla-
rının söz ve yazılarıdır. Bu değer kazandırmayı da
dile yenilik getirmekten çok, onu bükmek, imkân-
larını çoğaltmak, gücünü arttırmak yoluyla yapar-
lar. Yeni kelimeler getirmezler. Sadece kelimeleri
zenginleştirirler, anlamlarını ve kullanımlarını sağ-
lamlaştırır, derinleştirirler. Onlara alışılmamış bir
görecelik verirler, ama bunu da her açıdan düşü-
nerek, ustalıkla yaparlar. Bu işin herkesin yapabi-
leceği bir şey olmadığı zamanımızın yazarlarına
bakınca anlaşılıyor. Herkes gibi konuşmayı kü-
çümseyerek büyük işlere girişiyorlar. Ama yete-
neksizlik ve zevksizlik yüzünden yarı yolda kalıyor-
lar. Ortaya bir sürü zoraki tuhaflıklar soğuk, anlam-
sız yapmacık işler çıkarıyorlar. Bunlar anlatılmak
istenen şeyi yükseltecek yerde alçaltıyor. Yenilik
oldu mu bayılıyorlar. İşe yarayıp yaramadığı umur-
larında değil. Yeni bir kelime kullanmak isteğiyle
eskisini atıyorlar, çok defa da attıkları kelime yeni-
sinden daha kuvvetli, daha diri duruyor. İnsanları
da aldatan bu oluyor zaten. Fark ettikleri zaman
ise olan olmuş, zenginlik kaybedilmiş oluyor.
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
sine ulaşılamaz?
A) Düşünce ve sanat adamlarının söz ve yazıları
dile diğer katar.
B) Yazarlar ve sanat adamları sözcüklerin anlam-
larını genişletirler.
C) Yazarlar ve sanat adamları yeniliklere bayılır-
lar ama bunu pek beceremezler.
D) Yazarlar ve sanat adamları yeni bir sözcük üret-
me kaygısıyla eskisini atıyorlar ama yeni keli-
menin işe yarayıp yaramadığı umurlarında de-
ğil.
E) Her dilin kendine ait bir yapısı ve mantığı var-
dır.
Paragraf
3631
5. Bir kadını sevmekle başlar her şey ama bir kadını
tanımakla varılır hayatın sırrına. Bir kadını tanıma-
ya soyunmak zor ama keyifli bir yolculuğa çıkmak-
tır. Dört mevsimi bir yürekte buluşturur, bu yüzden
de sürekli şaşırtırlar. Sürprizlerin ardı arkası kesil-
mez. Zordur anlamak onları. Benzemek gerekir an-
layabilmek için belki de! Kendi zekasını hatırlatan-
ları sever, sevgisini göstermekten ürkmeyenleri,
sürprizlere hazırlıklı olanları bir de. Muson yağmur-
ları gibi yağarken, Sahra’da çöl fırtınası koparıp ar-
dından güneş olup ısıtabilirler. Dedim ya bir dün-
yadır kadınlar, yürekleriyle konuşan, gözleriyle gü-
len… Bir kadını sevmekle başlar her şey ama bir
kadını tanımakla anlaşılır hayatın sırrına ancak
aşkla varılacağı. Sevgi arsızıdır kadın. Verdiğin-
den daha fazlasını isteme bencilliğini gösterecek
kadar sevgi arsızı… Bu yanını doyurunca şımara-
cağından korkanlar, birlikte çoğalacaklarını bilme-
yenlerdir.
Bu parçada kadınlarla ilgili aşağıdaki düşünce-
lerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Bir kadını tanımaya çalışmak zor ama keyifli-
dir.
B) Kadınlar verdiğinden fazlasını isteyecek kadar
sevgi arsızıdır.
C) Canı yanmış bir kadın dünyanın en vahşi ya-
ratığına dönüşebilir.
D) Kadınlar zeki olduklarını hissettirenleri sever.
E) Kadınlar yürekleriyle konuşur, gözleriyle güler
6. Yarın bu zamanda burada olacağımızın bir garan-
tisi yoktur. Gene de tamamen bu temel umut ne-
deniyle çalışmaya devam ederiz. Bu nedenle za-
manı en iyi şekilde kullanmalıyız. Bence zamanın
doğru kullanılması şudur; eğer yapabiliyorsanız di-
ğer insanlara, diğer canlılara yardım edin, eğer bu-
nu yapamıyorsanız en azından onlara zarar ver-
mekten kaçının.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
A) Zamanı doğru kullanmanın yolu diğer canlıla-
ra yardım etmektir.
B) Yarına garantimiz yoktur.
C) Yarın ne olacağını bilemeyiz ama bir umut ne-
deniyle çalışırız.
D) Zamanı en iyi şekilde kullanmak gerekir.
E) Dün ve yarın yoktur, bugün vardır.
123
 10. Bölüm
PARAGRAFTA ÇOKLU SORULAR
Q Paragrafta çoklu sorular, bir parçaya bağlı birkaç so-
rudan oluşan soru tipidir.
Q Bu tip sorular, paragraf konularının tümüyle kavranıp
kavranmadığını ölçmeye yöneliktir. Bu nedenle ÖS-
YM bünyesinde yapılan bütün sınavlarda bu tip so-
rulara yer verilmektedir.
L Uyarı: Önceleri ALES’te (Akademik Perso-
nel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) soru-
lan bu tür sorular, son yıllarda TYT ve YKS’de
de sorulmaktadır. Bu durumda sınavlara ha-
zırlanan öğrencilerin ÖSYM’nin sitesinden
geçmiş ALES sınavlarını indirerek ilgili soru-
ları çözmelerinde büyük yarar vardır..
Şimdi örnek çıkmış sorular üzerinden bu konuyu kavra-
maya çalışalım.
ÇAĞRIŞIMLI BÖLÜM TESTİ
1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayı-
nız.
Attila İlhan, hece ölçüsünün öne çıktığı bir ortamda
yazılmakta olan serbest şiire belli bir mesafeden
ama ilgili bir mesafeden baktı. Yazılmaktan çok, söy-
lenen bir şiirde müzikaliteyi gözeterek toplum haya-
tından âdeta şairane tablolar çıkardı. Destan hava-
sı taşıyan şiirlerinde de bireysel konulardaki kısa şi-
irlerinde de Türk müziğinin ritmini korumaktan ve ko-
nuşma dilindeki zengin çağrışımlı, eski sözcükleri
kullanmaktan çekinmedi. Bu yanı kırklı yılların, mem-
leketçi şairlere yakınlığı da ellili yılların şairlerinden
ayırdı onu. Bir bütün olarak bakıldığında Attila İl-
han’ın şiiri, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın evrenle ve
onun düzeniyle ilgili olmayan ve hikâye etme yolu-
nu seçtiği eserlerine yakın bir yerde durmaktadır.
1. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Açıklamaya başvurulmuştur.
B) Öznel değerlendirmeler vardır.
C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur.
D) Örneklemeden yararlanılmıştır.
E) Çıkarımda bulunulmuştur.
124
Paragrafta Çoklu Sorular
2. Bu parçada söz konusu şairle ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sözcüklerin ses değerlerinden yararlandığı
B) Kimi zaman çağdaşlarından ayrı düştüğü
C) İşlediği temaların benzerlik gösterdiği
D) Dilin geniş anlamsal olanaklarından yararlandığı
E) Şiirlerini estetik değer taşıyan resimlere dönüş-
türdüğü
Çözüm:
Görüleceği üzere 1. soru “Paragrafta Anlatım Tek-
nikleri”, 2. soru ise “Paragrafta Yardımcı Düşünce”
konusuyla ilgilidir. 1 numaralı sorunun çözümü için
seçeneklerde verilenleri tek tek incelediğimizde par-
ça-seçenek eşleştirmesi şöyle olmaktadır:
“Attila İlhan, hece ölçüsünün öne çıktığı bir ortam-
da yazılmakta olan serbest şiire belli bir mesafe-
den ama ilgili bir mesafeden baktı.” (Açıklama - A
seçeneği) “Yazılmaktan çok, söylenen bir şiirde
müzikaliteyi gözeterek toplum hayatından âdeta
şairane tablolar çıkardı.” (Öznel değerlendirme -
B seçeneği) “Bu yanı kırklı yılların, memleketçi şa-
irlere yakınlığı da ellili yılların şairlerinden ayırdı
onu.” (Karşılaştırma - C seçeneği) “Attila İlhan’ın
şiiri, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın evrenle ve onun dü-
zeniyle ilgili olmayan ve hikâye etme yolunu seç-
tiği eserlerine yakın bir yerde durmaktadır.” (Çıka-
rım - E seçeneği). Parçada örnekleme yapılma-
dığı için cevap seçeneği D’dir.
2 numaralı sorunun çözümü için seçeneklerde ve-
rilenleri tek tek incelediğimizde ise parça-seçenek
eşleştirmesi şöyle olmaktadır:
“...şiirde müzikaliteyi gözeterek...” (A seçeneği)
“…ellili yılların şairlerinden ayırdı onu.” (B seçeneği)
“…konuşma dilindeki zengin çağrışımlı, eski söz-
cükleri kullanmaktan çekinmedi.” (D seçeneği)
“…toplum hayatından âdeta şairane tablolar çıkar-
dı.”(E seçeneği)
Parçada Attila İlhan’ın “İşlediği temaların benzer-
lik gösterdiği”nden bahsedilmemiştir. Bu nedenle
cevap seçeneği C’dir.
Cevap C
L Uyarı: Paragrafta Çoklu Sorular konusuyla
ilgili soruları çözerken takıldığınız yerlerde,
ilgili paragraf konularını tekrar etmeniz, net-
lerinizin artışında kalıcı ve gözle görülür fay-
dalar sağlayacaktır.

BÖLÜM TESTİ - 45
1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Ahmet Rasim’le Sait Faik arasında adını koymadı-
ğım bir benzerlik buluyorum. Hâlbuki eserleri ve sa-
natları arasında bir tesirden, bir ilgiden söz edile-
mez. Sait Faik, Rasim’den çok uzak ve çok ayrı sa-
nat şartları içinde çıkmıştır. Bu andırışı ilkin onların
kişiliğinde bulmaya çalışıyorum. İkisi de olgun adam-
lar. Hayatı bizim tanımadığımız yeni bir yerden sey-
rediyor, hırssız, garazsız sanat tülleri altından görü-
yorlar. Bu iyimser bakışın altında bütün katılıklar yu-
muşayıp, çehreler güzelleşip kavgalar duruluyor. On-
lar kâinata ve hayata mistik bir pencereden bakıyor-
lar. Dünyayı fazla ciddiye aldıkları yok.
1. Bu parçadaki sözleri söyleyen yazarın, iki sa-
natçı arasında bulduğu benzerlik aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Hayata ve insanlara aynı gözle bakmaları
B) Sanata ve sanatçıya çok değer vermeleri
C) Aynı sanat anlayışını benimsemeleri
D) Yaşadıkları toplumsal koşulların aynı olması
E) Aynı edebî etkiler altında kalmaları
2. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerin hangi-
si söylenemez?
A) Sessel yinelemeler vardır.
B) Öznellik ağır basmaktadır.
C) Betimlemeden yararlanılmıştır.
D) Farklı cümle türleri vardır.
E) Karşılaştırmaya başvurulmuştur.
3632
3. - 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(I) Dil ve hayat ayrılmaz kavramlardandır. (II) Dili sa-
dece kelime ve söz biçimiyle araştırmak dilin içine
geçemeyip yüzeyinde kalmak demektir. (III) Bu, dil
hakkında dilin canlı kısmını bırakıp, dili sanat eser-
lerinden ayırıp sadece sözlüklerdeki karşılığına gö-
re hüküm vermek anlamına gelir. (IV) Dil ölü bir eser
değil, yaşayan bir süreçtir. (V) Durmadan yaratılan
bir şeydir. (VI) Her fert ve her nesil ona bir şeyler
katar.
3. Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Her fert ve neslin bir şeyler kattığı canlı bir var-
lık olan dili, sözlüklerle değerlendiremeyeceği-
miz gibi hayattan da ayrı tutamayız.
B) Dili, sadece kelime ve söz biçimleriyle değer-
lendirmeye kalkışmak dilin özüne inememek
olur.
C) Dili derinlemesine araştırmayanlar sanat eser-
lerinden ayırdıkları dil hakkında sadece sözlük-
lerle hüküm veriyorlar.
D) Her neslin ve her ferdin kendinden bir şeyler
kattığı dil, bu yönüyle de canlı olduğunu gös-
teriyor.
E) Dili, sadece kelime ve söz biçimleriyle incele-
mek, sözlüklere bakarak dil hakkında karar ver-
mek yeterli bir ölçü değildir.
4. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle
başlar?
A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.
125

BÖLÜM TESTİ - 46
1. - 3. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Roman, kısa kısa toplam otuz iki bölümden oluşu-
yor. Deyim yerindeyse ‘hiçbir şey olmayan’ roman-
da okuru tamamen metinle baş başa tutmak için
doğru bir yöntem bu. Üstelik, romanın özelliği ge-
reği okur makas değiştirmelerin farkına varıyor.
Romanın zikzaklı kurgusu, bir sinema filmi izledi-
ğimiz hissi uyandırıyor. Bir kahramanı tanıyorsu-
nuz, “Budur, böyledir” derken birden onun başka
yanları, çoğunlukla da defoları beliriveriyor. Roman
kişileri artı yanlarıyla değil daha çok eksi yanlarıy-
la sayfaya geldiğinden daha inandırıcılık kazanı-
yor.
1. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir.
B) Öznellik ağır basmaktadır.
C) Değerlendirme yapılmıştır.
D) Saptamada bulunulmuştur.
E) Örneklemeden yararlanılmıştır.
2. Bu parçada söz konusu yapıtla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Değişken bir kurgusunun olduğu
B) Kahramanların inandırıcı olduğu
C) Konuya uygun üslup kullanıldığı
D) Okurların dikkatini canlı tuttuğu
E) Kişilerin olumsuz yanlarıyla verildiği
3. Bu parçada aşağıdakilerin hangisi ağır basmak-
tadır?
A) Açıklayıcı anlatım
B) Öyküleyici anlatım
C) Betimleyici anlatım
D) Tartışmacı anlatım
E) Kanıtlayıcı anlatım
126
3633
4. - 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(I) Ağrı kent merkezine 100 kilometre uzaklıkta bu-
lunan, Lale Devri’nde inşa edilmiş en etkileyici mi-
mari örneklerinden biri olan kartal yuvası görünüm-
lü İshak Paşa Sarayı, her mevsim ayrı bir güzel-
likle ziyaretçilerini ağırlıyor. (II) Bahar aylarında
renk renk çiçekleriyle, kışın da karlar altındaki gö-
rünümüyle ziyaretçilerini hayran bırakan İshak Pa-
şa Sarayı’nı, 2016 Ocak-Kasım döneminde 57 bin
541 yerli ve yabancı turist ziyaret etti. (III) Bu ziya-
retçi sayısı hiç de yabana atılır bir sayı değildir.
(IV) Kar yağışı ile sarayda tarihî yapının zarar gör-
memesi ve ziyaretlerin aksamadan sürmesi için
avluda biriken karların, kar püskürtme makinesi ve
görevlilerce küreklerle temizlenmesi de ziyaretçi-
ler tarafından izleniyor. (V) Kısacası, İshak Paşa
Sarayı’nı görmeden Ağrı’yı gördüğünüzü kesinlik-
le hiçbir yerde söylemeyin.
4. Bu parçadan İshak Paşa Sarayı ile ilgili kesin
olarak çıkarılamayacak yargı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Lale Devri’nde yapımı tamamlanmıştır.
B) Bütün mevsimlerde ziyarete açıktır.
C) Kar yağısı nedeniyle kimi günler kapalıdır.
D) Önemli sayıda turist tarafından ziyaret edilmek-
tedir.
E) Ağrı il merkezi civarlarında yer almaktadır.
5. Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I.de benzetme yapılmıştır.
B) II.de sayısal verilere yer verilmiştir.
C) III.de karşılaştırma yapılmıştır.
D) IV.de gözlem ortaya konmuştur.
E) V.de bir beğeni dile getirilmiştir.
6. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinde kişisel görüşe yer verilmemiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

BÖLÜM TESTİ - 47
1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Bir yazarın çeşitli türlerde ürün vermesi, zor bir ma-
ratondur. Edebî nefesinizi sürekli denetleyeceksi-
niz. Hem o türün kurallarını uygulayacaksınız hem
de aynı yüksek düzeyi koruyacaksınız. Murathan
Mungan bu zor denklemi başarmış biri. Bir başka
yönüne değinmeliyim. O, bir bölgenin yerel kültü-
rünü evrensel kata taşıma ustalığını göstermiştir.
Onu değerlendirirken, yararlandığı geleneksel kül-
türü unutmamak gerekir. Bazı yazarların metinleri
üzerine yazılırken, yaşadıkları travmayı mutlaka
yazının başvuru malzemeleri arasına dahil ede-
ceksiniz. Yoksa asıl kaynağını kurutursunuz. Or-
taya konulan savlar, sonuçlar yanlış bir yöntemin
kurbanı olurlar. Yaşamı ihmal etmek, bir Murathan
Mungan inceleyicisi olarak eksik, özünden uzak bir
yöntemdir.
3.
1. Bu parçada geçen “Edebî nefesi sürekli denetle-
mek” sözüyle vurgulanmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Üslub yanlışlıklarını düzeltmek
B) Kalıcı eserler vermeye çalışmak,
C) Doğallıktan ödün vermemek
D) Yazınsal konumunu kontrol etmek
E) Edebî eleştirilere açık olmak
4.
2. Bu parçada Murathan Mungan ile ilgili aşağı-
dakilerin hangisine değinilmemiştir?
A) Edebî bir seviyeye sahip olduğuna
5.
B) Yerel ögeleri başarıyla kullandığına
C) Evrensellik başarısını gösterdiğine
D) Farklı türlerde başarılı eser verdiğine
E) Birçok travmatik olay yaşadığına
3634
3. - 5. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(I) Sayfalar dolusu bir yazının etkisi, bir fotoğraf
karesinin yanında zayıf kalır. (II) Günümüzde foto
muhabirleri olmasaydı, savaşlar, işgaller, ölümler
ve terör konularında bu etkiyi yaşayamazdık. (III)
Gazetelerde, dergilerdeki fotoğrafların izi kalıyor,
biz o olayı, o kişiyi bu fotoğraf karesinden öğreni-
yoruz. (IV) Foto muhabirlerinin birçok kareyi ha-
yatları pahasına çektiğini hepimiz biliyoruz. (V) Sa-
vaş muhabirlerinden birçok fotoğrafçı kurşunlar al-
tında can veriyor. (VI) Bir bakıma foto muhabirle-
ri, mülteci olmanın fecaatini, ölümcül hallerini ay-
nı onlar gibi mülteci bir hayatı göze alarak başar-
maktalar.
Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I.de karşılaştırma yapılmıştır.
B) II.de koşul ileri sürülmüştür.
C) III.de örnekleme yapılmıştır.
D) IV.de saptamada bulunulmuştur.
E) VI.de bir özveri dile getirilmiştir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Bu parçadan foto muhabirliğiyle ilgili aşağıda-
kilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Önemli olayları görünür kıldıklarına
B) Hayatî tehlikelere göğüs gerdiklerine
C) Kimi durumlarda yaşamlarını yitirdiklerine
D) Trajik olayları kamuoyuyla paylaştıklarına
E) Teknolojik yetersizliklerle boğuştuklarına
127
 BÖLÜM TESTİ - 48
1. Sıra insanları değerlendirmeye gelince, ne tuhaf-
tır, varlıklar içinde kendi değerleriyle ölçülmeyen
yalnız bizler varız. Bir atı güçlü ve çevik olduğu için
överiz, kuşamıyla değil. Bir tazı koşmasıyla övü-
lür, tasmasıyla değil, bir kuş kanadıyla övülür, çın-
gıraklarıyla değil. Niçin bir insanı da kendinin olan-
la değerlendirmiyoruz? Bir sürü adamı varmış, gü-
zel bir köşkü varmış, şu kadar itibarı, bu kadar ge-
liri varmış. Oysa tüm bunlar çevresindedir onun,
kendisinde değil. Bir at satın alacaksınız, üstünde-
ki pılıyı attırır, çıplak, yalın bakarsınız.
Bu parçadan çıkarılacak asıl düşünce aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) İnsanı insan olarak değerlendirmek gerekir.
B) İnsan diğer varlıklardan üstündür.
C) İnsan bu dünyaya çıplak gelir ve bu dünyadan
çıplak gider.
D) İnsan yaşadığı çevreyle birlikte değerlendiril-
melidir.
E) Olaylara bakış açımız doğrularımızı değiştirir.
2. Bir çiftçi için her hangi bir tohumu ekmeden önce
ve ekerken yapacağı işler belli ve kolay, ama eki-
len yaşamaya başlayınca onu iyi yetiştirmenin bir
sürü yolu ve zorluğu vardır. Önceki aşamaya gö-
re daha fazla dikkat, özen ve ustalık gerektirir. Ya-
pılması gerekenler zamanında yapılmalı, her aşa-
ma izlenmelidir. İnsanları ekmede de fazla bir us-
talık yoktur, ama doğduktan sonra onları büyütür-
ken ve beslerken kaygı, korku ve telaş dolu deği-
şik bir sürü bakım yoluna başvurulur. Suyu her gün
ektiğimiz bitkiye solmaması için onun ihtiyacı olan
miktarda nasıl vermemiz gerekiyorsa, yetiştirdiği-
miz insanın da ihtiyaçlarını günbegün takip etme-
li, gerekli ahlak ve erdemleri ona öğretmeliyiz.
Bu paragrafta yazar düşüncesini anlatmak için
nasıl bir yöntem izlemiştir?
A) Betimlemelere yer vermiştir.
B) Benzetmelerden yararlanmıştır.
C) Bir durumu anlatarak başka bir duruma geçiş
yapmış ve sonuca ulaşmıştır.
D) Bilimsel gerçeklerden yararlanarak düşüncesi-
ni ifadeye çalışmıştır.
E) Yer yer tartışmalara yer vermiştir.
128
3. İnsanın boyunu ayakkabılarını çıkarıp ölçmeli. Pa-
rasını pulunu, şanını şerefini bir yana bırakıp bir
gömlekle çıksın karşımıza. Bakalım bedeni işine
uygun mu, sağlam, zinde mi? Kafaca nasıl? Hoş
mu, yetenekli mi, gerekli her tahtası yerinde mi?
Düşünce dağarcığı kendinden mi, başkalarından
mı? Varlığında şansının payı var mı? Canın nere-
den, ağzından mı, gırtlağından mı çıkacağına al-
dırmıyor mu? Kendinden emin, haksever, tokgöz-
lü mü? Bakılması gereken bunlardır, aramızdaki
adaletsizlik, ayrılık bunlardan anlaşılır.
Bu parçadan çıkarılacak en kapsamlı yargı aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) İnsanlar arasındaki adaletsizliği gidermenin yo-
lu çalıştığı kadar vermektir.
B) Bir insanı değerlendirirken insanî özellikleri ile
ele almak gerekir.
C) İnsanı insan olduğu için sevmeliyiz.
D) Varlık veya yokluk insan karakterini etkiler.
E) Yeryüzündeki en değerli varlık insandır.
4. Dünya üzerinde gördüklerimizin, doğru ve yanlış-
lığını anlamak için doğruyu gösteren bir araç ol-
ması gerekir. Bu aracın doğruluğunu anlamak için
bir deneme gerek! Denemenin doğruluğunu anla-
mak için de bir araç. Gel de çık bu işin içinden!...
Madem duyularımız, kendileri kesin olmadıkları için
sorunumuzu kesin olarak çözemez, öyleyse akla
başvurmalı diyeceksiniz ama hiçbir akıl da başka
bir akıl olmadan ortaya çıkamaz. Döndük mü yine
başa?
Bu parçadan aşağıdaki düşüncelerden hangi-
si çıkarılamaz?
A) Bir şeyin doğruluğu veya yanlışlığı ispatlana-
maz.
B) Gördüklerimizin doğru veya yanlış olduğunu
anlamak için bir araç gerekir.
C) İnsan yeryüzünde bir kısır döngünün içindedir.
D) Kesin doğru diye bir şey yoktur.
E) Duyularımızla doğruya ulaşamayız.
Ünite 3
5. Her insan kendisi için yaşar, kişisel amaçlarına
ulaşmak için özgürlüğünden yararlanır ve şu ya da
bu eylemi yapıp yapmamakta her an özgür bulun-
duğuna tüm benliğiyle inanır. Ne var ki o eylem,
yapıldığı ve belli bir zaman kesiti içinde gerçekleş-
tiği anda insanın iradesinden çıkıp tarihin malı olur;
tarih içinde ise o eyleme artık özgür irade ürünü
diye değil, yazgı ürünü diye bir anlam giydirilir.
Bunları söyleyen bir yazar için aşağıdakilerden
hangisi doğru değildir?
A) Kadere inanan biridir.
B) Özgür olduğuna inanır.
C) En önce kendi için yaşar.
D) Kişisel amaçları vardır.
E) Yardımsever biridir.
6. Tartışmalar uzadıkça uzadı, uzamaları oranında
sertleşti, iş gitgide atışmalara, bağrışmalara, kişi-
liklere saldırmaya karar vardı. Bütün bu konuşma-
lardan genel bir sonuca varabilme olasılığı gittik-
çe azaldı.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Aşamalı anlatım söz konusudur.
B) Sıralı cümleler vardır.
C) Yan cümleciklere yer verilmiştir.
D) Eş görevli sözcükler kullanılmıştır.
E) Abartma sanatından yararlanılmıştır.
7. Sözün akışını bozup güzel cümleler aramaktansa,
güzel cümleleri bozup sözümün akışına uydurma-
yı daha doğru bulurum. Bir sözün ardından koş-
mamalıyız, söz bizim ardımızdan koşmalı, işimize
yaramalı.
Bu cümlede vurgulanan düşünce nedir?
A) Konuşurken güzel cümleler kurmalıyız.
B) Sözler düşüncelerimizi anlatmak için birer araç-
tır.
C) Ne anlattığımız değil nasıl anlattığımız önem-
lidir.
D) Sözler beynimizin anahtarıdır.
E) Kendimizi doğru ifade etmek için güzel cümle-
lerin değeri büyüktür.
Paragraf
3635
8. Arabası konağa giden ağaçlıklı yolda ilerlemeye baş-
layınca, üzerine ölü toprağı serpilmiş gibi duran bir şa-
toya geldiği duygusuna kapıldı. Aynı heybet, aynı te-
mizlik, aynı titizlik, aynı sükûnet; evin içinde de yine ay-
nı mobilyalar, aynı duvarlar, aynı sesler, aynı kokular
ve biraz yaşlanmış olmakla birlikte yine aynı yüzler...
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Anlatımı güçlendirmek için yinelemelerden ya-
rarlanılmıştır.
B) Betimleme yapılmıştır.
C) Karşılaştırma yapılmıştır.
D) Nitel anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
E) Benzetmeden yararlanılmıştır.
9. Şu namus borcu olmasa, beni eve dönmekten hiç-
bir şey alıkoyamazdı. Ama şimdi, tam savaş arife-
sinde kişisel mutluluğumu görevimin ve vatan sev-
gimin önüne geçirirsem yalnız silah arkadaşları-
mın gözünde değil, kendi gözümde de onurum iki
paralık olur. Ama bu bizim son ayrılığımız olacak.
Şundan emin ol ki, savaşın sonunda eğer sağ ka-
lırsam ve sen beni hâlâ seviyor olursan, seni ku-
caklayıp aşkınla yanan sineme basmak için her
şeyi bir yana bırakarak sana koşacağım.
Bu paragraf için aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) I. kişi ağzıyla anlatılmıştır.
B) Betimlemeden yararlanılmıştır.
C) Öyküleyici anlatım kullanılmıştır.
D) Bir olayın gerçekleşmesi başka bir olaya bağ-
lanmıştır.
E) Kişisel duygu ve düşünceler vardır.
10. Karikatürist Jim Davis tarafından çizilen Garfield
aşırı kilolu, yemek yemekten ve uyumaktan zevk
alan bir karakterdir. Zeki ama tembel turuncu bir
kedidir. Sahibi Jon’u tembelliğiyle çıldırtan ve evin
köpeği Odie’ye acı çektirmeden hoşlanan dertsiz
Garfield lazanyayı da çok sevmektedir.
Bu parçada sözü edilen çizgi film karakteri ke-
dinin nitelikleri arasında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Zeki B) Uykucu C) Şişman
D) Gamsız E) Tembel
129
 PEKİŞTİRME TESTİ - 2
1. Fabrikanın ısıtma sisteminde bir arıza meydana
gelmişti. Hemen bir tesisatçı çağırıp tamir etmesi-
ni istediler. Çünkü hava soğuktu ve işler yetişme-
liydi. Tesisatçı gelir gelmez ısıtma sistemini elinde
bir çekiç ve bazı aletlerle kontrol etmeye başladı.
Tesisatın birkaç yerinde küçük tamiratlar yaptı. Ba-
zı yerleri çekiçle dövdü. Sonra da ısıtma sistemini
çalıştırdı. İş ödeme almaya gelmişti. Patronun oda-
sına geçtiler.
– Ne kadar borcumuz?
– Bin lira.
– Biraz çok değil mi? Hem malzeme kullanma-
dınız hem de az zaman harcadınız.
– Değil efendim.
– Olur mu? Hepsi on dakikanı aldı. Üç vida sı-
kıştırdın. Beş çekiç vurdun.
– ----
Boş bırakılan yer hangi cümle ile tamamlanır-
sa tecrübenin önemine vurgu yapılmış olur?
A) Biz aç mı kalalım?
B) Vida ve çekiç sıkıştırmak bedava. Sistemi boz-
madan tamir etmek bin lira.
C) On dakika değil, yirmi yıl artı on dakika.
D) O zaman kendiniz yapsaydınız.
E) Vaktim az benim, paramı verin, gideceğim.
2. (I) Sadrazam yavaşça dişlerini sıktı. (II) Gözlerini
süzdü. (III) Tuttuğu kâğıdı buruşturdu. (IV) Ama öf-
kelendiği zamanlarda olduğu gibi, yanaklarına bir
titreme geldi. (V) Öfkelenemiyordu. (VI) Vezirken
değil, hatta daha beylerbeyiyken bile karşısında
akranlarından kimse ona böyle açıkça söz söyle-
yememişti.
Metindeki hangi cümleler yer değiştirirse an-
lam bütünlüğü sağlanır?
A) I - II B) III - IV C) IV - V
D) III - V E) II - IV
130
3. Tayna, gizli kapaklı işler için yaratılmış bir kahra-
mandı. Öyle olmasa şimdiye kadar hayatta kalma-
sı neredeyse imkânsızdı. Zaten bir tohum olarak
yaratılışında var olan ekip kurma, gizli iş çevirme,
başını beladan kurtarma yetenekleri yetimhanede
gelişmiştir. Orada dayak yemeden, aç kalmadan
kalmanın sırrı bir ekibe dâhil olmak, hızlı organize
olmak ve sır tutmaktı.
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile tamam-
lanmalıdır?
A) Her şeye rağmen sırrını kimseye söylememek,
dostlarını yolda bırakmamaktı.
B) Herkes kendi başının çaresine bakmak zorun-
daydı.
C) Ekipte kimse birbirine güvenmezdi.
D) Herkesin kendine göre bir stratejisi vardı.
E) Şüphe üzerine kurulu bir sistem vardı.
4. Tecrübe insanın beş duyu organı ve kalp (sezgi-
leri) ve kafasıyla (düşünceleri) elde ettiği kesin bil-
gilerdir, diyebiliriz ancak burada kastedilen kesin-
lik bir sonraki tecrübeye kadardır. Yine de en ke-
sin ve en değerli bilgi hem pozitif bilimlerde hem
de hayatta tecrübe (deney) ile elde edilen bilgiler-
dir. ----
Bu paragraf aşağıdakilerden hangisi ile tamam-
lanabilir?
A) Çünkü hem unutulmaz hem de insan bu bilgi-
yi kendisi keşfettiğinden doğruluğuna daha çok
inanır.
B) Ne var ki uzun süren acılarla öğrenilir.
C) Bir başka insana aktarılması mümkün değildir.
D) Bu bilgiler gelecek nesillerin kurtulması için de-
ğerlidir.
E) Tecrübe büyüklerden mirastır bize.
Ünite 3
5. I. Bugün müzik; yemek yemek, su içmek, nefes
alıp vermek kadar doğal bir ihtiyaç olarak ka-
bul edilmektedir.
II. Yeni doğan bebekler anne sesi ile rahatlamak-
ta, ninni ile uykuya geçmektedir.
III. Müzik, ortaya çıkışından bu yana sürekli ge-
lişmeler kaydederek günümüze kadar gelmiş-
tir.
IV. Anne karnında yedi aylık bir bebek bile sese,
müziğe tepki vermektedir.
V. Bebeklikten itibaren işitsel algı eğitimi ile baş-
layan müzik eğitimi, çocukların konuşmasın-
da birçok kavram ve konuyu öğrenmesinde,
vücudunu koordineli bir şekilde kullanmasın-
da etkili olmaktadır.
Bu cümlelerle bir metin oluşturulduğunda sı-
ralama nasıl olur?
A) I - III - IV - II - V B) III - I - IV - II - V
C) IV - II - V - I - III D) II - IV - I - V - III
E) III - IV - I - II - V
6. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olamaz?
A) Cuma akşamının dinginliği vardı herkeste.
B) Araba sürmek onun için büyük bir zevkti.
C) Zihninde ayrı bir dünya kurmuştu ve bütün ha-
yatını yeniden yazmaya karar vermişti.
D) Mademki bu bir fedakârlıktır, ücretle olmaz.
E) Pazartesi yine işe gideceğim.
7. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın sonuç
cümlesi olabilir?
A) Benim bütün çabam kimseye muhtaç olmadan
yaşamak.
B) Doğanın yapıtlarındaki evrensel düzende şa-
şılası bir bağ ve uyuşma vardır.
C) Çünkü bilmediğini bilmek için anlayış olmalı in-
sanda.
D) Herhangi bir konuda en çok kendimi dinlerim.
E) Sabah kalkar kalkmaz spora giderim.
Paragraf
3636
8. Tipi durmamıştı. İlk adımlarını canlı, çevik bir du-
rumda attı, sonra birden sendeler gibi oldu. Gü-
lümsedi: “Bedensel bir şey bu...” diye düşündü. İçi
sevinç doluydu sanki, sonsuz bir kesinlik duygusu
ruhunu sarmıştı. Son zamanlarda onu hırpalayan
kuşkular yitmişti. Kararını vermişti. O anda ayağı
sürçtü, az kalsın kapaklanıyordu. Durunca ayakla-
rının dibinde gelirken itelediği köylüyü ayırt etti; hep
öyle, aynı yerde baygın, kımıltısız yatıyordu. Kar,
yüzünü iyice örtmüştü. İvan adamı kavradığı gibi
sırtladı, yüküyle birlikte yürümeye devam etti. Sağ-
da, küçük bir evde ışık görerek pencerenin tahta
perdesine vurdu…
Bu parçanın dil ve anlatımı için aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) İlahi bakış açısı ile yazılmıştır.
B) Öznel bir anlatım vardır.
C) Öyküleme tekniği kullanılmıştır.
D) Betimlemelerden yararlanılmıştır.
E) Hayal unsuru ögelere yer verilmiştir.
9. I. Dergiye tabletle resim çizerken resmi renklen-
dirmeyin. Baskı saman kâğıda olacağından
renkler sizin gördüğünüzden daha koyu çıka-
cak bu da çok kötü olacaktır. Onlar renklendi-
rir.
II. Asla klavye ile yazı yazmayın. Balonları tab-
letin kalemiyle yazın. Kötü olsa dahi onlar si-
ler, kendi tarzlarıyla tekrar yazarlar.
Yukarıda verilen II numaralı parçayla ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) I. parçadaki uyarıya aynı konuda bir ayrıntı ek-
lenmektedir.
B) I. parçada belirtilen uyarının nedeni açıklan-
maktadır.
C) I. parçada üzerinde durulan noktanın gerekçe-
si anlatılmaktadır.
D) I. parçada anlatılanlar yapılmadığında olacak-
lar sıralanmaktadır.
E) I. parçada yapılan uyarıya başka bir konuda
ekleme yapılmaktadır.
131
 PEKİŞTİRME TESTİ - 3
1. Bana sorarsanız ruhlarımız yirmi yaşında ne ola-
bileceklerini belli eder, kendilerini gösterirler. Bu
yaşa kadar kudretini açıkça belli etmemiş bir ru-
hun ondan sonra belli ettiği görülmemiştir. Yaradı-
lışınızdaki değerler en geniş ve en güzel durumla-
rıyla ancak o zaman ortaya çıkarılabilirler.
Bu metinden çıkarılabilecek sonuç nedir?
A) Bir insanın eğitimi yirmi yaşına kadar tamam-
lanmalıdır.
B) Bir insanın yaratılışındaki değerler yirmi yaşı-
na kadar ortaya çıkar.
C) İnsan ruhu yirmi yaşında en olgun döneminde-
dir.
D) Yirmili yaşlar insanın en güzel çağlarıdır.
E) Hayatın en anlamlı dönemi yirmili yaşlardır.
2. Yine kendime dönüyorum. Kendimde değer verdi-
ğim tek şey, hiç kimsenin kendinde eksik görme-
diği bir veridir. Aklımı beğenerek her insanın, her
gün yaptığı şeyi yapmış oluyorum. Kim kendini akıl-
sız sayar ki? Böyle bir şey mantık açısından da
mümkün değildir.
Aşağıdakilerden hangisi bu paragraftaki düşün-
ceyi destekler?
A) Akılları pazara sunmuşlar, herkes kendi aklını
almış.
B) Akıl akıldan üstündür.
C) Akıl yaşta değil baştadır.
D) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
E) Akıl, zekayı kullanma becerisidir.
132
3. Karşılaştığım onca tehlike, ölümün ta kendisi bile
aklımı başımdan alıp beni allak bullak etmemiştir.
Korku bazen akılsızlıktan gelir, yüreksizlikten de
gelebildiği gibi. Karşılaştığım bütün tehlikelerde
gözlerim açık, kafam sapasağlam kalmıştır.
Bu metne göre yazarın karakteri hakkında aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Korkak B) Cesur C) Umutlu
D) Sakar E) Bilgili
4. Bir adam çobanının yeni doğduğunda sevmesi için
yanına getirdiği danayı, sonraki günlerde de kuca-
ğına alarak sevmeye devam etmiş. Buna öylesine
alışmış ki dana büyüyüp öküz olduğunda bile her
gün onu kucağına almış ve sevip taşıyabilmiş.
Bu hikâyeden aşağıdaki sonuçlardan hangisi
çıkarılabilir?
A) Alışkanlıklar yavaş yavaş ve sinsice girer içi-
mize.
B) Eğitim küçük yaşlarda başlarsa kalıcı olur.
C) Hayvanları da eğitmek mümkündür.
D) Eğitimle vücudumuzun sınırlarını aşabiliriz.
E) Her canlının küçüğü sevimli olur.
5. Çocuğa, kendini tanımasını, daha akıllı olup aklı-
nı kullanabilmesini, daha iyi ve cesur olmasına ya-
rayacak şeyleri öğrettikten sonra mantığın, fiziğin,
geometrinin, güzel konuşmanın ne olduğunu an-
latırız. Böylece kafası işlemeye başladıktan sonra
tercih edeceği bilimin kolayca hakkından gelebilir.
Bu metne göre aşağıdakilerden hangisi çocuk-
lara öncelikle öğretilecek şeylerden biri değil-
dir?
A) Kişiliğini tanıması
B) Zekayı kullanması
C) Güzel konuşma
D) Daha cesur olması
E) Etkili iletişim yolları
Ünite 3
6. I. Sadece aynı cinsten olanlar değil ayrı cinsten
olanlar da birbirleriyle anlaşabiliyorlar.
II. Kedi, köpeğin kızgın olduğunu farklı havlama-
sından anlar, başka türlü havlaması ise hiç ür-
kütmez onu.
III. Hayvanlar arasında iyiden iyiye bir haberleş-
me olduğunu açıkça görüyoruz.
IV. Aralarındaki iş ortaklığından anlıyoruz ki sesi
olmayan hayvanlar da hareketleriyle konuşup
anlaşıyorlar.
Bu cümlelerle bir paragraf oluşturulduğunda
sıralama nasıl olur?
A) III - I - II - IV  B) II - IV - III -I
C) IV - III - I - II  D) I - II - IV - III
E) III - II - I - IV
7. (I) Kitabımın uzun ömürlü olabilmesi için daha sağ-
lam bir dille yazılması gerekirdi. (II) Ama ben kita-
bımı az insanlar ve az yıllar için yazıyorum. (III) Di-
limizin bugüne kadar ki sürekli değişimine bakın-
ca, elli yıl sonra şimdiki halinde kalacağına kim ina-
nabilir? (IV) Her gün elimizden kayıp gidiyor, be-
nim yaşadığım yıllar içinde yarı yarıya değişti. (V)
Her çağın kendi dili için dediği gibi şimdi artık ol-
gunlaştı diyoruz.
Bu metindeki anlam akışı hangi cümleden son-
ra değişmiştir?
A) I B) II C) III D) IV
8. (I) Çocuklarla babalar arasında duygu düşünce
alışverişine dayanan dostluk düzeyinde bir ilişki
kurulmaz. (II) Çocukların babalarına karşı duyduk-
ları daha çok saygıdır. (III) Çünkü dünyaları çok
ayrıdır. (IV) Ben çocuklarımla çok samimi dostluk
kurdum ve faydasını da çok gördüm. (V) Üstelik
bu dostluk doğal ödevleri de azaltır. (VI) Babalar
her düşüncesini çocuklarına açamaz, aradaki say-
gıyı azaltacak bir sırdaşlık yaratmamak için.
Bu paragrafta anlamın akışını bozan cümle han-
gisidir?
A) VI B) V C) IV D) III
Paragraf
3637
9. Bilincin yükseldikçe neler olur biliyor musun? Bak
anlatayım:
• Sana söylenen şeyleri olduğu gibi doğru ka-
bul etmek yerine sorgulamaya başlarsın.
• Tek başına kalmaktan keyif almaya başlarsın.
• Hayatta gerçekten yaşamak istediğin gibi ya-
şayıp yaşamadığını sorgulamaya başlarsın.
• Artık korkmamaya başlarsın.
• Kötü giden şeylere dertlenmek yerine çözüm
bulmaya odaklı olursun.
Bu listedeki maddelere göre bilinç yükselince
aşağıdakilerden hangisi görülmez?
A) Sinirlenmemek
B) Çözüm odaklı olmak
C) Yalnızlıktan hoşnutluk
D) Sorgulamak
E) Korkmamak
10. Rafting gezimizde bizi peşimizden yağmur bulut-
ları kovalıyor. Bizi yakalaması an meselesi. Hava
tahmini, yağmur kaçınılmaz diyor. Bir alo dedik raf-
ting firmasına; “Abi, meteoroloji oraları sular seller
götürecek diyor. Ne yapacağız?” Telefondaki kişi
“Oo! Yağmurda daha güzel olur! Sıkıntı yok!” di-
yerek içimize su serpiyor. Ama Karadenizlilerin ne
kadar gözü kara olduğunu Formulaz’da gördüğü-
müzden içimize bir şüphe düşmedi değil. Araçta
çocuklara çaktırmadan konuyu masaya yatırma-
mız mümkün değil. Neyse ki eşimle konuşmadan
E) V
anlaşacak kadar tanıyoruz birbirimizi. Bilge’nin dü-
şünceli düşünceli bakan gözü “Adamla konuştum,
sıkıntı yok dedi ama…” diyor, ardından tededdüt-
lü kafa sallaması “Gidip görüp orada karar veririz.”
diyor. Dışarı bakışımdan “Belli olmaz, hava bu. Bel-
ki hafifler?” dediğimi anlıyor. Meseleyi sessizce
aramızda çözümlüyoruz.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Gereken önlemlerin alınarak yola çıkıldığı
B) Firma görevlilerinin güven vermek istediği
C) Tehlike olasılığının çocuklara duyurulmak isten-
mediği
D) Davranış, jest ve mimiklerden çıkarımda bulu-
nulduğu
E) II E) Yağmur ihtimalinin endişeye sevk ettiği
133
 PEKİŞTİRME TESTİ - 4
1. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın sonuç
cümlesi olabilir?
A) Bu çantayı ona dedesi bir gezgin satıcıdan al-
mıştı.
B) Üç ailenin tek oğlan çocuğu olduğu için satıcı-
nın geldiğini ilk gören her zaman o olurdu.
C) Olanca hızıyla koşuyor, çalıların üzerinden at-
lıyor, atlayamayacağı kadar büyük olan kaya-
ların yanından dolanıyordu.
D) Onunla ilk karşılaştığımız yeri ömrüm boyunca
unutmayacağım.
E) Bütün bu anlatılanlardan sonra yazarın neden
insanlarla görüşmek istemediğini anladım.
2. I. Tencereye yağınızı koyarak üzerine haşlamış
olduğunuz tavuk suyunuzu koyunuz ve içine
dittiğiniz tavuklarınızı katınız.
II. Haşladığınız tavuğunuzu ufak ufak didiniz.
III. İçine kara biberi ve tuzu ekleyiniz.
IV. Su miktarını kendiniz ayarlayabilirsiniz.
V. İlk olarak tavuğunuzu bol suda haşlayınız ve
suyunu dökmeyiniz.
VI. Biraz daha kaynamaya bırakarak altını kapa-
tınız.
Yukarıdaki tavuk suyu çorbasının tarifinin doğ-
ru sıralaması nasıl olmalıdır?
A) I - II - V - III - IV - VI
B) V - I - II - III - IV - VI
C) IV - V - I - II - III - VI
D) V - VI - IV - I - II - IIII
E) V - II - I - III - IV - VI
134
3. Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyorum
o da daha rahat yaşamak. Fakat her zaman, bu-
na hangi yoldan varacağımızı pek bilmiyoruz. Ço-
ğu zaman insan dünya işlerini bıraktığını sanır oy-
saki bu işlerin yolunu değiştirmekten başka bir şey
yapmamıştır, yani biraz ötelemiştir o kadar.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisinin ce-
vabıdır?
A) Yalnızlık iyi midir?
B) Yalnızlığı sever misiniz?
C) Hayatın amacı nedir?
D) Yalnızlık zor mudur?
E) Sizce yalnız kalmanın amacı nedir?
4. Eğitimin bilgi olarak alınması yetmez insanı daha
iyiye doğru değiştirmesi de gerekir.
Bu cümleye göre eğitimden beklenen aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Bilgilendirmesi
B) İnsanı olgunlaştırması
C) İnsanı daha iyi yapması
D) İnsanı iyiye doğru değiştirmesi
E) Zekâmızı geliştirmesi
5. Gerçek dostluğun ne olduğunu bilirim bildiğim için
de dostumu kendime çekmekten çok, kendimi ona
veririm. Ona iyilik etmeyi onun bana iyilik etmesin-
den daha çok istemekle kalmam kendine her ede-
ceği iyiliğin bana da iyilik olmasını isterim. Bana
en büyük iyiliği, kendisi iyi olduğu zaman yapmış
olur.
Parçaya göre dostların en büyük iyiliği aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Bize iyilik yapması
B) Kendini bize vermesi
C) Dostlarımızın kendini iyi hissetmesi
D) Bizim ona iyilik yapmamız.
E) Yalnızlığımızı gidermesi
Ünite 3
6. Seattle’da Dünya Down Sendromlu Çocuklar Olim-
piyatı yapılmaktadır. Yüz metre koşusu için çocuk-
lar yerini alır. Düdük çalar ve koşmaya başlarlar.
Koşu sırasında çocuklardan birinin ayağı takılır ve
yere kapaklanır. Bağırarak ağlamaya başlar. Bü-
tün çocuklar durur ve düşen çocuğa bakarlar. Hep-
si de onun yanına giderler. Kaldırırlar. İçlerinden
bir kız, çocuğun yaralanan dizini öper ve “Bu seni
iyileştirecek!” der. Çocuk susar. Diğer dokuz ço-
cuk onun kollarına girer ve yarışı hep birlikte biti-
rirler. Herkes yarışı kazanır.
Bu parçadan çıkarılacak sonuç aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Sevgi yaralarımızı sarar.
B) Gerçek başarı herkesin aynı anda kazanması-
dır.
C) Eğitilemeyecek insan yoktur.
D) İnsanın potansiyeli sınırsızdır.
E) Çocuklardan öğreneceğimiz çok şey vardır.
7. Ben köyde doğdum ama küçük yaşta oradan ay-
rıldım. Okul ve iş derken hayatım hep İstanbul’da
geçti. Köye gittiğimde oradakilerle aramda derin
düşünce farklılıkları olduğunu görüyorum. Yaşa-
nan mekânın büyüklüğü ve özellikleri insan düşün-
cesini etkiliyor. Yaşanan mekân büyüdükçe insan-
ların da ufku açılıyor ve büyük düşünüyorlar.
Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Köy ve şehir karşılaştırması
B) Köy hayatı
C) İnsan-zaman ilişkisi
D) Düşüncenin değişimi
E) Mekân ve düşünce ilişkisi
Paragraf
3638
8. Bir tamirci olabilirsiniz ya da işiniz sadece bir vida
sıkmak olabilir. Mesele o vidayı dünyada en iyi sı-
kan olmaktır. Başarı budur. Başarı patron ya da
üst düzey yönetici olmak değil; yaptığın her ney-
se onu dünyada en iyi yapan insan olma ümidi ta-
şımaktır.
Bu parçaya göre başarının anlamı aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Zengin olmak
B) İnsanları mutlu etmek
C) Umutlu olmak
D) İşini en iyi şekilde yapmak
E) Patron olmak
9. • Bu yıl görev alacak olan ön jüri, ana jüri ve
Uluslararası seçici kurul üyeleri festival sonun-
daki basın toplantısında açıklanacaktır. Jüri
üyelerinin yarışma sonuna dek gizli tutulması
yarışmanın güvenilirliği için gözetilen bir kural.
• Geçen yıl düzenlediğimiz festivalimize gelen
yoğun talepleri göz önüne alan yönetimimiz,
bu yıl filmlerin süresini uzattı. Başvuru yapan
tüm kategoriler jenerik dahil 30 dakikaya çıka-
rıldı. Böylelikle bazı filmlerin yarışma dışı kal-
ması önlenmiş oldu.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Festivale katılacak filmlerin genel özellikleriyle
ilgili açıklamalar sıralanmaktadır.
B) Değerlendirme kuruluyla ve filmlerin süreleriy-
le ilgili ölçütler anlatılmaktadır.
C) Seçici kurul üyelerinin yeni çalışma prensiple-
ri sıralanmaktadır.
D) Film festivalinin devam eden bazı nitelikleri
açıklanmaktadır.
E) Bu yıl değişen bazı şartlar gerekçeleri belirtile-
rek sıralanmaktadır.
135
 PEKİŞTİRME TESTİ - 5

1. Zekâ açıcı yemek ve ilaçlardan bahsediyorlar. Yi-
yerek insan hantallaşır ama zeki olur mu bilemem.
Benim başka önerilerim var. Tecrübe edilmiş ve
sonuç elde edilmiş bir takım öneriler. Mesela sev-
gi zekâyı kesinlikle geliştirir. Mutluluk başarıyı ar-
tırır. Sevgiyle yetiştirilmiş mutlu insanlar zeki ve
başarılı oluyor. Deneyin. Hayatınızın sihirli bir şe-
kilde değiştiğine şahit olacaksınız.
Bu metinde aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Zekâ açıcı yemek ve ilaçların varlığına
B) Sevginin zekâyı açtığına
C) Mutluluğun başarıyı artırdığına
D) Sevgi sihirli bir sonuç ortaya koyduğuna
E) Çalışmanın önemine
3. Ve böylece bu ömür, bu ömür her dakika,
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
Semada yıldızlardan, yerde kurtlardan başka,
Yaşayıp öldüğümü kimseler bilmeyecek!
Bu şiirde düşünceyi geliştirme yollarından han-
gisine başvurulmamıştır?
A) Örneklere yer verilmiştir.
B) Benzetmeden yararlanılmıştır.
C) Yinelemelerden yararlanılmıştır.
D) Karşıt kavramlar kullanılmıştır.
E) Kişileştirme yapılmıştır.

2. Aç bir insanın önceliği karnını doyurmaktır. Ekmek

parası kazanmaktır. Kendisinin ve çoluk çocuğu-
4. Sanatla ilgilenenler için daha doğrusu sanatında
nun yeme, içme, barınma ve eğitim ihtiyaçlarını
başarılı olanlar için anahtar kelime “tutku” ve
karşılamaktır. Bu insana demokrasi, hukuk, insan
“aşk”tır. O kadar ki yazarlığı tutku haline getiren-
hakları gibi son derece soyut ve maddi getirisi ve
ler aileleri karşı çıktığı için onları terk etmişler, okul-
dönüşü olmayan kavramlardan bahsetmek pek
ları sanatlarına engel olduğu için bırakmışlar. Mes-
akıllıca değildir. Bu insan zaten sizi dinlemeyecek,
leklerini bırakıp sanatlarını meslek haline getirmiş-
dinlese de anlamayacak, anlasa da herhangi bir
ler. Sanat erbabından sanatıyla ilgili çarpıcı ve sa-
girişimi olmayacaktır. Çünkü enerjisini karnını do-
natıyla özdeşleşen sözü Sait Faik söylemiştir: “Yaz-
yurmaya ayıracaktır. Aç insan düşünemez. Düşün-
masam ölürdüm.”
se de sadece karnını doyurmayı düşünür.
Bu metnin anlatımında düşünceyi geliştirme
Bu cümlelerin yazarı aşağıdakilerden hangisi-
yollarından hangisi vardır?
ni söylemez?

A) Benzetme
A) İlk önce insanların temel ihtiyaçları karşılanma-
lıdır. B) Örneklendirme

B) İnsanın birinci önceliği hayatını devam ettirmek- C) Karşılaştırma

tir. D) Tanımlama
C) Demokrasinin yerleşmesi için eğitim şarttır. E) Tanık gösterme
D) Yoksul toplumlarda demokrasi birinci öncelik
değildir.
E) İnsanın birinci meselesi açlığını gidermektir.

136
Ünite 3
5. Yıl 2112. Takvimler de 19 Aralık’ı gösteriyordu. Ba-
zılarına göre 21 Aralık 2112’de kıyamet kopacak-
tı. O nedenle başka gezegenlere göç başlamıştı.
Sözde dünya bozulacaktı. Fizikçiler ve astrologlar
televizyon ekranlarında kıyametin henüz kopma-
yacağını söyleseler de Afrika kabilelerinden Mas-
sai “laibon”larının açıklamaları insanların kafasını
karıştırmıştı. Laibonlar şamanistik tedavi, fal bak-
ma ve kehanet dışında savaşlarda başarı ve bol
yağış sağlama gibi görevler yapıyorlardı. 21.12.2112
tarihindeki rakamların sadece 1 ve 2’den meyda-
na gelmesi ve sayıların arka arkaya kendini tekrar
etmesi onların bu kehanette bulunmalarının temel
nedenlerinden biriydi.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
sine yer verilmemiştir?
A) Gerekçe bildiren cümleye
B) Gerçeklikten uzak düşüncelere
C) Hayatın normal akışına uymayan düşüncelere
D) Tanık göstermeye
E) Mecazlı anlatıma
6. İstanbul'un Topkapı Semti'nde, surların dışında es-
ki Topkapı garajına yakın meydan sokakta Araki-
yeci (Takyeci) İbrahim Çavuş Camii namıyla bili-
nen Mimar Sinan tarafından inşa edilen bir cami
vardır. Çevre yolunda (E-5) seyahat edenler Top-
kapı mezarlıkları hizasından geçerken ahşap ey-
vanlarını ve zarif minaresini görebilirler. Geomet-
rik mükemmelliğinin yanında duvarlarındaki çini-
lerde ilk defa üzüm motifleri kullanılan XVI. yüzyıl
Türk mimarisinin pırlanta bir örneği camiin yapılı-
şıyla ilgili bir hikâye anlatılır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
sine yer verilmiştir?
A) Okuyucu bilgilendirilmiştir.
B) Bilgiler tanık gösterilerek desteklenmiştir.
C) Benzetme yapılmıştır.
D) Birinci kişi ağzından anlatılmıştır.
E) Karşılaştırma yapılmıştır.
Paragraf
3639
7. Sunucu:
(I) ----
Doktor:
— Bu, kıl folikülleri ve bunların özellikleriyle ilgili-
dir. Folikül, kılın kökünü oluşturan yapıdır. Bir foli-
kül anajen fazındaysa uzayabilir. Anajenden kata-
jene geçilirken folikül iyice küçülür, kandan uzak-
laşır, dış deriye doğru yaklaşır. Böylece yeterince
hormon alamaz. Telojende ise uzaması durur ve
dökülür.
Sunucu:
(II) ----
Doktor:
— Tabii ki. Kaş ve kirpikte durmayı sağlayan şey
hormonlardır. Uzunluk oranlarını androjen hormon-
ları belirler. Bu hormon kalıtsal olarak bazı insan-
larda çok salgılanabilir. Bu da o kişilerde mesela
kaşların sürekli uzamasına yol açabiliyor.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Saçın yaşla birlikte dökülüp sakalın dökül-
memesi neye bağlıdır?
(II) Peki kirpiklerin beyazlamamasına ne diye-
ceksiniz?
B) (I) Saç, sakal sınırsız uzarken kirpik ve kaş ne-
den sınırlı uzuyor?
(II) Neden büyümenin durduğunun tam cevabı
olmadı, biraz daha açıklayabilir misiniz?
C) (I) Kirpik ve kaşların çok dökülmesi ne ile ilgilidir?
(II) Kaşların uzamasının nedeni ne olabilir?
D) (I) Saç, sakal ve kaşların ağarması ama kirpik-
lerde bu durumun görülmemesinin nedeni nedir?
(II) Sakallarda büyüme neden durmuyor?
E) (I) Saçların dökülmesindeki nedenler sakallar-
da neden geçerli değil?
(II) Saçlardaki büyüme sakallarda da aynı sü-
rede mi gerçekleşiyor?
137
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 1
1. Büyük kubbeli divan, bugün daha sakin, daha göl-
geliydi. Pencerelerinden süzülen mavi, mor bahar
aşkları, çinilerinin yeşil derinliklerinde birikiyor, ko-
yulaşıyordu. Yüksek ipek şiltelere diz çökmüş yor-
gun vezirler, önlerindeki halının renkli nakışlarına
bakıyorlar; uzun, beyaz sakalını zayıf eliyle tutan
ihtiyar sadrazamın sönük gözleri, gayet uzak, ga-
yet karanlık şeyler düşünüyor gibi mevcut olma-
yan noktalara dalıyordu.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
lerinden yararlanılmıştır?
A) Öyküleme – tartışma
B) Betimleme – karşılaştırma
C) Öyküleme – betimleme
D) Açıklama – öyküleme
E) Tanımlama – betimleme
2. Her zaman savunduğum iyi bir hatip olmanın yolu
kuvvetli bir arzudan geçer. Bunu çok istemelisiniz.
İsteyince çalışır, çalışınca başarırsınız. Çalışma-
ya başladığınızda geri dönüşün bütün yollarını ka-
patmalısınız. Geri dönmeme kararı, her işte başa-
rı için şarttır. Tarık Bin Ziyad, ordularını İspanya’ya
çıkardığında gemilerini yakmıştı. Aynı şeyi ordula-
rını bugünkü İngiltere’ye çıkaran Sezar da yapmış-
tı. Onlar bu yolla başarılı olmuşlardı. Başarmanız
gereken her mesele için siz de niçin aynı yolu de-
nemiyorsunuz?
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Örneklemeden yararlanılmıştır.
B) İkilemelere başvurulmuştur.
C) Öğüt verici bir anlatım yeğlenmiştir.
D) Farklı fiilimsiler kullanılmıştır.
E) Gerekçeli yargılara yer verilmiştir.
138
3. Nasıl oldu da ayrımına varamadım, anlamıyorum.
Dal gibi incecik bir kızdı. Nakışlı beresinden taşan
sarı saçları omuzlarına düşer, kumral kumral kir-
piklerinin gölgelediği iri gözlerinden hüzünlü bir çe-
kicilik yayılırdı yüzüne. Onu ilk kez okulumuzun
ışıklı koridorlarından birinde görmüş ve ondan he-
men etkilenmiştim. Güzel olmasına çok güzeldi;
ama beni ona çeken yalnızca güzelliği değildi. On-
da, yıllarca aradığım ve arayacağım bir şey gizliy-
di. Önceden ayrımına varamamıştım işte. Ta ki
metro istasyonunun üstündeki o kafede, o dingin
ırmağa bakan kırık dökük masada karşılaşıncaya,
gözlerindeki o tuhaf maviyi görünceye kadar.
Yukarıdaki parçanın anlatımında aşağıdakiler-
den hangisi ağır basmaktadır?
A) Öyküleme – Betimleme
B) Tartışma – Açıklama
C) Tanık gösterme – Örnekleme
D) Betimleme – Tanımlama
E) Karşılaştırma – Açıklama
4. Şiirle ilgili her konu çok tartışma götürür. Ve yine
anlaşılmalıdır ki iyi şiir her zaman mevcuttur. Kimi
kötü şiirleri işaret ederek “Yetişin, şiir ölüyor, işte
bakın ne kadar kötü bir şiir.” yaygarasıyla ortalığı
karıştırmanın hiçbir mantığı yok. Bunu yaparak an-
cak yol tıkamış oluruz. Şiir kendisiyle vardır. Bizim
müdahalemizi gereksizleştirecek kadar hem de.
Farkında olalım ya da olmayalım o, hayatımızın bir
kıyısında bir ırmak olarak akmaktadır.
Verilen parçada anlatım yöntemlerinin hangi-
sinden yararlanılmıştır?
A) Tartışma
B) Açıklama
C) Betimleme
D) Örnekleme
E) Karşılaştırma
Ünite 3
5. Yazarak ölümsüzleşmek gibi sözleri vardır kimi ya-
zarların. Okuyarak ölümsüzleşmek daha doğru ge-
liyor bana. Bütün olarak edebiyatın ne işe yaradı-
ğını sorduğumuzda, belki herkesi ilgilendiren bir
sorundan söz açıyoruz. Ama okumanın anlamı yal-
nızca bizi ilgilendiriyor. ‘Niçin yazıyorsunuz?’ so-
rusuna, “Arkadaşlarım beni sevsin diye” yanıtını
veriyor Márquez. Oysa kitap okuduğumuz için se-
vilmeyi beklemek yersiz olur. Kendi kendimize ve
kendimiz için okuyoruz.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Alıntıya yer verilmiştir.
B) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır.
C) Betimleyici ögelere yer verilmiştir.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
E) Tahminde bulunulmuştur.
6. Katar’ın başkenti Doha, son yirmi yıl içinde âdeta
yeniden baştan aşağı yenilendi. Kendi halinde bir
geleneksel çarşı olan şehrin en eski tarihi yerlerin-
den Souq Wakif de bu yenilenmeden payına dü-
şeni aldı. Souq kelimesi, Arapça pazar yeri anla-
mına geliyor. Burada yüz yıllardır bir çarşı hali ha-
zırda vardı ve bedeviler koyunlarını, keçilerini ve
yünlerini getirip ihtiyaçları karşılığında takas yapı-
yorlardı. 2003’te çıkan yangınla birlikte çarşının
büyük bir kısmı yok oldu. Dev bir geri dönüş pro-
jesi başladı. Günümüzde ise tüm çarşı yeniden ya-
pılarak tam bir 19. yüzyıl çarşısı görünümüne so-
kuldu. Doha’nın kalbi Waqif çarşısı şehrin görül-
mesi gereken en önemli yeri bana göre. Atmosfe-
ri, dokusu, geleneksel sanatları sunan dükkânları,
kafe ve restoranları ve pasajlarıyla nefis bir çarşı
ortaya çıktı.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Betimleyici ögelere yer verilmiştir.
B) Görsel ve işitsel ögelerden yararlanılmıştır.
C) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
E) Sayıp dökmeden yararlanılmıştır.
Paragraf
3640
7. Nesnel sanat olmadığı gibi, nesnel eleştiri de yok-
tur. Öyleyse, eserlerine kendilerinden bir şey kat-
mamakla övünen bütün insanlar aldatıcı bir haya-
le kanmışlardır. Gerçek şudur ki, insan kendi ben-
liğinin dışına çıkamaz. Bu, bizim en büyük zaval-
lılıklarımızdan biridir. Toprağı ve göğü, bir an için
sineğin petek gözü ile görmek ya da bir oranguta-
nın kaba ve basit aklıyla anlamak için neler ver-
mezdik. Fakat bu bizim için imkânsızdır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki yöntemler-
den hangisi kullanılmıştır?
A) Öyküleme B) Açıklama
C) Tartışma D) Betimleme
E) Tanık gösterme
8. Anadolu’nun Kafkasya’ya açılan kapısı olan Kars,
farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan bir coğrafya-
da kurulu. Köklü tarihi geçmişe sahip olan ülkemi-
zin doğuya açılan serhat şehri, kültürel ve etnik
farklılıklar hoşgörü anlayışıyla bütünleşmiş durum-
da. Son yıllarda yaşadığı değişim ve birbiri ardına
atılan adımlarla turizmde Doğu Anadolu Bölgesi’nin
parlayan yıldızı haline dönüşen Kars, büyük bir po-
tansiyel taşıyor. Şehir merkezi ve çevre ilçelerde
gezilecek, görülecek, ziyaret edilecek çok sayıda
tarihi eser ve doğal güzellik bulunuyor. İlk defa kış
mevsiminde ziyaret ettiğim bu büyülü şehri beğen-
diğimi söyleyebilirim.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Adlandırmaya başvurma
B) Sessel yinelemelere yer verme
C) Açıklayıcı anlatıma başvurma
D) Öznel bir söyleme dayanma
E) Devrik cümlelere yer verme
139
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 2
1. Kütüphanelerine bakarak kişileri tanıyabilmek müm-
kün müdür? Hayır, herkesin karakterini bu şekilde
çözemezsiniz. Ama bu benim için bir tür alışkan-
lık. Bir eve gittiğimde, kütüphaneye bakarak bir fal
çıkartırım. O zaman, tanıdığım, hatta çok iyi tanı-
dığım biri hakkında şaşırtıcı şeylerle karşılaşırım.
Bu yüzden hep düşünmüştüm: “Gizli kapaklı bir
şey mi var? Yoksa kütüphane, sahibini kendisin-
den daha mı iyi yansıtıyor?” Çünkü insanlar ken-
dilerini saklar. Oysa ----
Paragraf, anlam bakımından aşağıdakilerden
hangisiyle sürdürülebilir?
A) Kütüphanede kendilerini mecburen ele verirler.
B) Özenle oluşturulmuş bir kütüphane, onlar için
bir kültür simgesidir.
C) Daha iyi bir kütüphane oluşturamazlar mıydı?
D) Kütüphane, onların kültür düzeyinin bir yansı-
masıdır.
E) Bir kütüphane oluşturmak, onlara gurur verme-
lidir.
2. ---- Bunlar arasında Kutadgu Bilig gibi felsefî, Di-
vanü Lügati’t-Türk gibi ansiklopedik sözlük, Dede
Korkut Hikâyeleri gibi güçlü bir anlatıma sahip olan
eserler önemlidir. Dilimizin gerek duyduğu kimi kav-
ramları karşılamak için bu eserlerden sözleri Tür-
kiye Türkçesine aktarabiliriz. Bu sayede hem dili-
miz daha da zenginleşmiş olacak hem de tarihî
metinlerle gençlerimizin daha fazla tanışma imkân-
ları sağlanmış olacaktır.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki cümlelerden han-
gisinin getirilmesi, dil ve düşünce yönüyle doğ-
rudur?
A) Halk ağzındaki sözlerin birçoğu Türk lehçeleri
ile ortaklık ve benzerlik taşımaktadır.
B) Eski Türk eserlerinin birçoğu günümüze ulaşa-
mamıştır.
C) Türk diline gönül verenler, zengin bir dille en
yetkin eserleri ortaya koymuşlardır.
D) Anadolu ağızlarında farklılıkların olması dili zen-
ginleştirir.
E) Bugün kullandığımız terimlerin birçoğunu bu
eserlere borçluyuz.
140
3. ---- Onlar çelimsiz düşüncelerine yaldızlı ejder ka-
natları takmışlardır, bayağı başarısızlıkların çok
yukarlarından uçarlar. En eften püften sözleri bile
şişire şişire uzatırlar. Gösterişli, etkili, anlaşılmaz,
gürültülü, beylik sözlerden yapılmış bir seçmedir
yaptıkları. Köşede bucakta kalmış eski püskü cüm-
lelerden başka bir şey göremezler. Kısır kuşaklar
eliyle sürdürülmüş ve artık bir yana bırakılmış şa-
irane saçmalıklardan başka bir şey bulamazlar.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisinin getirilmesi en uygundur?
A) Edebiyatımızda gösterişli üslubuyla başarıyı
yakalayan sanatçılarımız vardır.
B) Sadece söz oyunları ile yetinen yazarların elin-
de sözcüklerden başka bir şey kalmaz.
C) Bir sanat eserinde biçim ve anlamı dengede
tutmalı sanatçı dediğin.
D) Kalıplaşmış ifadelerle bir konuyu eksiksiz an-
latan sanatçılarımız yetişiyor.
E) Sanatçılar, hiçbir anlam taşımayan sözcükleri
bir araya getirerek özgün olabilir.
4. ---- Kendimize bakarak kendimize göre, kendimi-
ze nasıl bakarsak; başkalarına da öyle bakar, baş-
kalarını da öyle yorumlarız. Başka bir deyişle baş-
kalarını kendimiz olarak görürüz. Onun için sanat-
ta ister istemez “ben” vardır. Buradaki “ben” bilin-
meyen bir “ben” değildir. İnsanın en çok bildiği ta-
nıdığı kendisi olan “ben”dir. Yazarlık içe bakarak
dışarıyı görmek, kendine bakarken başkalarını gör-
mek, tanımaktır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy-
gundur?
A) Yazarlık daha çok öznel deneyim yöntemine
dayanır.
B) Her sanatçı, eserinde aslında kendini anlatır.
C) Çevremiz iyi diyorsa biz iyiyizdir, kötü diyorsa
biz kötüyüzdür.
D) Yazar kendinden yola çıkarak farklı insanları
anlatabilir.
E) Her sanatçı bir parça bencil olmayı bilmelidir.
Ünite 3
5. ---- Çok yavaş veya süratli konuşmak, çok bağır-
mak veya sesi pek duyulmamak, konuşmayı hep
aynı ses tonunda sürdürmek başarıyı değil, başa-
rısızlığı gösterir. Konferansçı ne bir bilgisayar ve-
ya ses aygıtıdır ne de tiyatrocudur. Şaklabanlık da,
bağırıp çağırmak da, ağızdan köpükler saçarak
dinleyicilere saldıracakmış gibi konuşmak da hoş
karşılanmaz.
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisinin
getirilmesi en uygundur?
A) Konferansta seyircilere saygı ve iltifat ifade
eden sözler yer almalıdır.
B) Seyircinin sorduğu sorular cevaplanırken üslu-
ba dikkat edilmelidir.
C) Konferansta konuyu fazla dağıtmak, sesi ayar-
layamamak dikkati dağıtır.
D) Konferansta ses tonundaki iniş ve çıkışlarla din-
leyicinin dikkati uyanık tutulmalıdır.
E) Konferans bir konuşma olduğu için ses tonu
çok önemlidir.
6. Benim çocukluğumda sokaklar panayır yerini an-
dırırdı. Her çocuk kendini rahatça ifade edebilirdi
bu sokaklarda. Dostluğu, düşmanlığı, ilk aşkı, ilk
ihaneti, ilk üzüntüyü, ilk başarıyı, ilk ümitsizliği vel-
hasıl hayatın gerçeklerini bu sokakta tattı. Tüm
bunları yaşarken yalnız değildi. Şimdi yıllar sonra
oturduğumuz sokağa bakıyorum da sokakta çocuk
yok. ----
Bu paragrafın sonuna aşağıdaki cümlelerden
hangisi getirilebilir?
A) Çünkü yazın gelmesiyle birlikte herkes tatile gi-
diyor.
B) Rüyacı amcanın neler getireceğini merak ede-
rek temiz yorganın altında uyku balonuyla yol-
culuk var artık.
C) Bizi biz yapan görkemli medeniyetin sesi du-
yulmuyor bu yüzden.
D) Can sıkıntısı ve ilişki kurma zorluğu olmadan
kendince arkadaş edinirdi.
E) Her çocuk evde, bilgisayar karşısında yapayal-
nız tüketiyor çocukluğunu.
Paragraf
3641
7. Eskiden pek genişti edebiyatın sınırları. Yalnızca
sanatsal uğraşıları içine almakla kalmazdı, birta-
kım bilim kollarını da kucaklardı. Örneğin tarih, coğ-
rafya gibi bilimler edebiyata girerdi. Dolayısıyla bu
tür eserlere birer “edebiyat eseri” gözüyle bakılır-
dı. Edebiyat yönü bilimsel yönünden ağır basardı
bu eserlerin. Okurlar da bilimsel gerçekleri öğren-
mekten çok estetik bir tat almak için okurlardı on-
ları. ----
Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle tamamla-
namaz?
A) Gelgelelim, sözü edilen türler sonradan koptu-
lar edebiyattan.
B) Edebiyatın kanatları altında bağımsızlığa doğ-
ru gitti bu türler.
C) Eleştiri de aşağı yukarı yüzyıldır aynı serüveni
yaşıyor.
D) Bu nedenle bilim edebiyatın gölgesinde kalmış-
tır.
E) Böylelikle edebiyat zevki alırken bir şeyler de
öğrenirlerdi.
8. Kış mevsimi yaklaştıkça, hava soğur, günler kısa-
lır, yapraklar renk değiştirir ve yere düşer, kar top-
rağın üzerini kaplar. İnsanlar sıcak alışveriş mer-
kezlerinde ihtiyaçlarını alıp sıcak arabalarında, sı-
cak evlerine gelirler. Üzerlerine kazaklar, hırkalar
giyerler. İyi de tabiatta doğal ortamda yaşayan hay-
vanlar kışı nasıl geçirir, hiç düşündünüz mü? Bir
kısmı ----.
I. daha ılıman yerlere göçerler ki bu konuda kuş-
lar ve balıklar avantajlıdır
II. kendilerini kışa adapte ederler, daha kalın ye-
ni tüyler çıkarırlar
III. mayısta kendilerini doğaya salarlar, hepsinde
bir yaşama sevinci belirir
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
141
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 3
1. (I) Güzel bir film her şeyden önce sinema sanatı-
nın imkânlarına göre ayağını uzatan filmdir. (II) Ya-
ni güzel bir film tiyatro değildir, konser değildir. (III)
Güzel film, zaman zaman bunlardan istifade eden,
bunları tamamıyla hazmederek kendine benzeyen
yepyeni bir sanat koludur. (IV) Sinema gerçekleri
estetik bir şekilde anlatır.(V)Sinemanın elinde hiç-
bir ressam gözünün, hiçbir şair gücünün, hiçbir ba-
le sanatçısının erişmeyeceği bir sürat, bir kudret
vardır.
Numaralandırılmış cümlelerin hangisi anlatımın
akışını bozmaktadır?
A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.
2. (I) Bir zamanlar, “Eylül”ün yazarında sanat deha-
sı bulan ve ona hayranlığını ifade eden yalnız Ha-
lit Ziya değildir. (II) Başta Edebiyat-ı Cedide’nin ku-
rucularından ve önderi Tevfik Fikret de onu aynı
derecede beğenip övmüştür. (III) Fakat Tevfik Fik-
ret’in hayata ve topluma bakışı Mehmet Rauf’tan
farklıdır. (IV) Sonradan ne olmuş bilmiyorum; za-
vallı Mehmet Rauf’un yıldızı birdenbire sönmüştür.
(V) Bunun sebebini Mehmet Rauf’un hayatında
arayıp bulmak mümkündür sanırım.
Numaralandırılmış cümlelerin hangisi düşün-
cenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. (I) Saadet veren bilgi anlamına gelen “Kutadgu Bi-
lig” düşünce yönü ağır basan, öğretici bir eserdir.
(II) Bu değerli mesnevi, yazıldığı dönemin insanı-
na ve devlet adamlarına doğru yolu göstermek, yö-
neticilikle ilgili bilgiler vermek amacıyla yazılmıştır.
(III) Eser, insana hem bu dünyada hem de ahiret-
te mutlu olma yollarını göstermektedir. (IV) Eser-
den Karahanlıların gelişmiş bir devlet teşkilatına
sahip olduğunu anlıyoruz. (V) Eser, içerisindeki bir-
çok görüşün günümüzde de geçerli olduğu önem-
li bir öğüt kitabıdır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
142
4. (I) Sanatçıların, yazarların yaşam öykülerine, çok
sınırlı bir biçimde birtakım ansiklopedilerde ya da
antolojilerde rastlanılır. (II) Antoloji yazmanın zor-
luğunu her yazar az çok bilir. (III) Bu yapıtlarda bu-
lunan bilgi, bütün yazarları, sanatçıları aynı kalıba
sokar. (IV) Yazarın doğum yeri, öğrenimi, yapıtla-
rı gibi bilgileri doğrular bu bölümler. (V) Hemen her
yazar için söz konusu olan bilgilerdir bunlar. (VI)
Bunlara dayanarak, yazarın düşünsel ortamı, ye-
tişme koşulları, bakış açısı, dünyaya sunmak iste-
diği “bildiri” hakkında bilgi sahibi olamayız.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
5. (I) Baba olduğum zaman, çocuk yetiştirme konu-
sunda geleneksel düşüncelere sahiptim. (II) Ge-
rek farkında olduğum gerekse beynimin derinlikle-
rine işlenmiş olan fikir ve davranışlarla yaklaşıyor-
dum çocuğuma. (III) Büyüklerimin yanında bebe-
ğimi kucağıma alamıyordum, istesem de ona sev-
gi gösterisinde bulunamıyordum.(IV) Şimdi bunla-
rı düşününce ne kadar yanlış yaptığımı anlıyorum.
(V) Babalık görevi kutsal bir görevdir. (VI) Keşke
bizi yönlendiren, hatalarımızı düzelten birileri ol-
saydı.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
6. (I) Acılarımızı, sevinçlerimizi, duygularımızı ve ta-
salarımızı sözcükler aracılığı ile dışa vururuz. (II)
Denilebilir ki sözcükler yön verir yaşamımıza. (III)
Sözcüklere dökemediğimiz duygular, düşünceler,
gerçekte aydınlığa çıkmamıştır içimizden. (IV) Söz-
cüklere gerçek anlamlarını vermek alışkanlığını
edinirsek büyük adamların yapıtlarını da anlaya-
cak duruma geliriz. (V) Kimi kez bir şeyler duya-
rız, bir esinti yoklar içimizi. (VI) Bunu anlatmak is-
teriz, gelgelelim bu duygumuzu dışa vuracak söz-
cükleri bulamayız.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si anlatımın akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Ünite 3
7. (I) Bir yazının bir yerinde kullanmak istediğim bir
bilgiyi teyit ettirmek için raflara yöneldiğimde bir de
ne göreyim; o kitabın yerinde yeller esiyor. (II) Kü-
tüphanede bulunan ödünç kitap ne kadar tanıdığı-
nız ne kadar sevdiğiniz olursa olsun, yabancı mi-
safir gibidir. (III) Neden sonra akıl defterimin yar-
dımıyla anlıyorum ki filan tarihte o kitabı birine
ödünç vermiştim. (IV) Kaldı mı güzelim yazı baş-
ka bahara. (V) İşin yoksa kitabın aynısından bir
daha al; o da bulabilirsen!
Yukarıdaki paragrafta numaralanmış cümleler-
den hangisi anlatımın akışını bozmuştur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Attila İlhan, daha ilkokuldayken Faruk Nafiz,
Necip Fazıl ve Mehmet Akif’ten birer şiir okumuş
ve çok etkilenmiştir. (II) O yıllarda ilk şiir deneme-
lerini yapmaktadır ve henüz Nazım’la karşılaşma-
mıştır. (III) Attila İlhan’ın şiir yazmaya başladığı
kırklı yıllarda daha çok Garip şiirinin gölgesine gi-
rer Türk şiiri. (IV) Nazım Hikmet’le tanışması ise
1936’da Balıkesir’de yatılı okulda okurken gerçek-
leşmiştir. (V) Burada gece gelen telgrafı okumuş
ve çok beğenmiştir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Türklerin karikatür ile 17.-18. yüzyıllarda tanıştık-
ları iddiası yanlıştır.(I) Bu sanat dalı Türklerin ha-
yatına birçok Batı ülkesinden daha önce girmiştir.
(II) Türkler, bu sanata yönelik yoğun bir kullanım
alanı oluşturmuştur.(III) Şunu da eklemek gerekir
ki günlük yaşamımızın belli bir kesitine girmesine
rağmen karikatürler popülariteden uzaktır.(IV) Türk
karikatürünün temelinin çok eski çağlara uzandığı
düşünülürse bu sanat dalı hak ettiği konuma geti-
rilmelidir. (V) Bu zengin mirasa Türk toplumunun
dikkati çekilmelidir.
Yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış cüm-
lelerin hangisinden sonra cümlenin akışı bo-
zulmuştur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
3642
10. (I) Tarih, kölelik de olabilir özgürlük de; İki tarafı
keskin bir kılıçtır. (II) İsterseniz tarih yoluyla bir top-
lumu köle beyinli yetiştirebilir veya tam tersine, ta-
rihi özgürleşmenin ateşleyicisi olarak okutabilirsi-
niz. (III) Tarihi olmayan bir toplum, zamanın ezelî
ve ebedî akışından çekip çıkartılamaz.(IV) Bu, ta-
mamen sizin elinizdedir,hatırlamasını bilmediğiniz
müddetçe bizi rahat bırakmaz. (V) Adeta kişinin
yediği gıdanın kaslarına, kemiklerine dağılıp kişiy-
le beraber yürümesi gibidir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
11. (I) Çeviri, sözcüklerin ardında yatan ruh yakalan-
dığında anlam bulabilir bana göre. (II) İşte o za-
man da iş, çeviriden çıkar ve yeni bir yaratım sü-
reci başlar. (III) Çeviri bu yüzden çok uğraş gerek-
tiren, çok zaman alan zor bir iştir. (IV) Bir şiir bir
başka dilde yeniden söylendiğinde o güne dek ya-
zılmamış bir şiir çıkar ortaya; çünkü sözcükler ken-
di aralarındaki ilişkileriyle o dilde ilk kez o biçimde
bir araya gelirler. (V) Bu nedenle ortaya çıkan bu
yeni eserin sahibi biraz da, belki de çokça çevir-
mendir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. (I) Sanatsal yaratılar, ancak başkalarının olduğun-
da, toplumsal hayatın bir parçası durumuna geldi-
ğinde bir değer kazanır.(II)Sanatsal yapıtların top-
lum düzeyinde ilk yararlı etkilerinden biri, dil düze-
yinde gerçekleşir. (III) Bir sanat yapıtı, insanlar ta-
rafından okunup paylaşıldığı, toplumsal hayata ya-
şantıya dönüştüğü zaman bir anlam ifade eder.
(IV) Sanatçı, okuma noktasında toplumu yönlen-
diren önemli bir etkendir. (V) Okumayan, sanata
uzak duran bir insanın, dili yüzünden korkunç ile-
tişim sorunları yaşayan biri olduğu tartışılmayacak
bir gerçektir.
Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
143
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 4
1. (I) Eğitim, insanı daha iyiye, daha doğruya ve da-
ha güzele götürmek için onu eğitmek demektir.(II)
Fakat bu eğitme işi, çocuk denilen varlığa dışarı-
dan bakmak, onu kendi duygu ve düşüncelerimiz
açısından değerlendirmek değildir.(III) Eğitim ço-
cuğu kendi psikolojik yapısı bakımından inceleyip
değerlendirmek yoluyla gerçekleşebilir. (IV) Çocuk
denen orijinal varlık önünde saygıyla eğilmeliyiz.
(V) Çocuğun bize çoğu kez yabancı gelen duygu
ve düşüncelerini anlamaya çalışmalıyız.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se ikinci paragraf kaçıncı cümleyle başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I) Edebiyat bilincinin yerleşmesi ve yayılmasında
televizyonun üzerine düşen görev daha büyüktür.
(II) Çünkü televizyonun, her türlü olanağı kullana-
rak daha büyük kitlelere hitap etme şansı vardır.
(III) Aynı zamanda yapısından gelen aksiyoner du-
rumu ile de etkileme gücü daha fazladır. (IV) Bu
güç edebiyat bilincinin yerleşmesinde kullanılırsa
edebiyat büyük kitlelere yayılır. (V) Bazı Türk ede-
biyatçılarının ve eserlerinin ekrana getirilmeleri hiç-
bir zaman küçümsenmemelidir. (VI) Ama bu gibi
programları bütün edebiyatçılarımızı, fikir adamla-
rını kapsamalıdır.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
3. (I) Orhan Kemal’in romanı için bugüne dek verilen
en yaygın kanı nedir deseler, sanırım hepimiz bir-
den “sadelik” deriz. (II) Onun romanı öylesine sa-
de gelir ki okuruna ... (III) Gerçekten Orhan Ke-
mal’in, romanı sade midir? (IV) Hani, öyle ki, ka-
lemi eline aldı mı insan, bir benzerini hemen yazı-
verecek gibi midir? (V) Bilirsiniz “sade” sözcüğü-
nü biz, genellikle “yalın – katıksız” anlamında kul-
lanırız. (VI) Şimdi düşünüyorum da bir öykücü, bir
romancı öykü yazmaya, roman yazmaya yalın –
katıksız iş desin. (VII) Bu, yazın dünyasında kabul
edilebilir bir durum değildir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragrafın kaçıncı cümleyle başlaması uygun
olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
144
4. (I) Adnan Binyazar, yaşamının örsünde sınadığı
dil duyarlığından yeni bir dil çıkarmayı biliyor. (II)
Bu dil görülmeyeni, sezilmeyeni anlatmaya yara-
dığı için, anıyı da denemeyi de aşarak öyküye ye-
ni bir anlayış kazandırıyor. (III) Gönül bağının gev-
şediği edebiyat ortamında ozan Cahit Külebi de
unutulabilir. (IV) Belki başka ozanlarla karşılaştırı-
lırsa ondan yarınlara kalacak dizeler daha çoktur.
(V) Gene de Adnan Binyazar’ın öyküsü “Şairin Ke-
disi”nde Cahit Külebi yeniden anımsanacak; özel
bir kişiliği olan “Sarman” da edebiyatta kendine yer
edinecek. Kısa sürede okuruna tekrar dönecek.
Yukarıdaki paragraf ikiye bölünmek istense ikin-
ci paragraf aşağıdakilerden hangisiyle başlar?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5. (I) Modern İran edebiyatının esas kurucularından
kabul edilen Sâdık Hidayet’in başyapıtı “Kör Bay-
kuş” üzerine çok yazılıp çizildi. (II) En azından bu-
güne kadar söylenenlerden farklı şeyler dile geti-
rebilmek için, romanın derinlikli incelemelere tabi
tutulup değişik kaynaklar üzerinden tekrar tekrar
okunması gerektiğini söyleyebilirim. (III) Bu roma-
nında bireyin açmazlarını rahatsız edici bir soğuk-
kanlılığı da içine alan tavır ve kendine has imge
dünyasıyla anlatan Hidayet, diğer yandan bu aç-
mazlara ışık da tutuyor ayrıca. (IV) Işık tuttuğu nok-
ta, kendi karanlığı üzerinden ezbere bildiği ruhsal
çıkmazların hangi noktalarda düğüm olduğu. (V)
Ancak bir yanıt beklemek doğru olmaz Hidayet’ten.
(VI) Aksine, roman boyunca düşündürdükleriyle
daha derin bir sorgulamanın kapılarını aralıyor.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Ünite 3
6. (I) Edebiyatın zengin kaynakları arasında toplum-
sal kırılmalar, çalkantılar ve yaralar şüphesiz ge-
niş bir yer kaplar. (II) Bugün yaşananların da ede-
biyata yansıması bu bağlamda kaçınılmaz. (III) An-
cak önemli olan bunun nasıl, ne zaman ve hangi
koşullarda gerçekleşeceği. (IV) Çünkü; “nasıl”, “ne
zaman” ve “hangi koşullarda” sorularının yanıtları,
bize bir anlamda ortaya çıkacak emeğin de değe-
ri üzerine konuşmaya fırsat verir. (V) Erendiz Ata-
sü’nün yeni romanı “Baharat Ülkesi’nin Hazin Ta-
rihi”ni de işte bu soruların akla düşürdürdükleriyle
değerlendirmek gerektiği kanısındayım. (VI) Çün-
kü kitap; hem yaşadığımız toprakların hem de dün-
ya genelinde önde gelen, akla ilk düşen diğer mo-
dernleşme, medenileşme çabalarının başından ne-
ler geçtiğinin hikâyesini anlatıyor.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
7. 16.yy.da Divan edebiyatı olarak İslam kültürü içe-
risinde eserler verilmiştir. (I) Türk şairleri, millî un-
surlarla islami malzemeyi yoğurmuşlar ve İran şi-
irinden ayrı bir Türk şiiri yaratmışlardır. (II) Yani şa-
irler, eserlerinde kendi düşüncelerini, gelenekleri,
toplumun yaşayışını, atasözü ve deyimleri kullan-
mışlardır. (III) İslam kültürüyle yetişen divan şair-
leri şiir dilinde Arapça ve Farsça sözcüklere yer
vermişlerdir. (IV) Bu dillerde yazmayı hüner say-
mışlardır. (V) Bu nedenle bir önceki yüzyılda baş-
layan Arapça ve Farsçanın Türk dili üzerindeki et-
kisi bu yüzyılda daha da artmıştır. (VI) Bu durum,
bazı eserlerde dili anlaşılmaz hâle getirmiştir.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
Paragraf
3643
8. (I) Şiir bir iletidir, şair insanın derinine ulaşır. (II)
Şiir, ruhun en ince teline dokunabilen sözlü sanat-
tır. (III) Dili canlandırır, çoğaltır. (IV) Şairin, yaza-
rın düşünen her insanın bir dünya görüşü vardır.
(V) Dünyaya, insanlara, ilişkilere, doğaya o gözle
bakar. (VI) Şiir ideolojinin açık bir taşıyıcısı göre-
vini yüklendiğinde estetik yön zarar görür.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
9. (I) Ayva, birçok hastalığın tedavisinde kullanılır.
Aynı zamanda sağlığın korunmasında faydaları
vardır. (II) Bundan dolayı meyvesi, çiçeği, kabuğu,
çekirdekleri alternatif tıpta çok sık başvurulan şifa
kaynağıdır. (III) Bu nedenle İyileştirici veya önleyi-
ci birçok özelliği vardır. (IV) Böylesine şifa dostu
olan ayva ağacı, soğuğa dayanıklı olup 7 dere-
ce sıcaklık ayva ağacı için idealdir. (V) Ancak sert
kış ve soğuk iklimlerden olumsuz etkilenir. (VI) Ki-
reçli ve ağır toprakları, nemi ve rüzgârı sevmez.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
10. (I) Garip akımı sembolizm ya da sürrealizm gibi bir
akım değil harekettir aslında ama literatüre akım
olarak geçmiştir. (II) Akım ile hareketin farkı ise şu-
dur: Hareket, sadece ülkenin belli bir alanında yay-
gınlık gösterir ve zaman olarak akımdan daha dar
bir alana sahiptir. (III) Akım ise dünya üzerinde
yaygınlık kazanır ve uzun bir zamana yayılır.(IV)
Garip hareketi yazarları şiirde her türlü kurala ve
önceden belirlenmiş kalıplara karşı çıkıp kuralsız-
lığı kural edindiler. (V) Şiirlerde toplumsal yergile-
re yer verip şiirin ölçü, uyak ve dörtlükle ilgisiz ol-
duğunu, özgür yazılması gerektiğini savundular ve
şiirin konularını genişlettiler. (VI)O güne kadar “seç-
kin” bir tür sayılan şiirin her konuda yazılabilece-
ğini savundular.
Yukarıdaki parça iki paragrafa bölünmek isten-
se, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başlama-
sı uygun olur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
145
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 5
1. (I) Bir şey yaratmaya yönelim, içinde bulunduğu du-
rumla yetinmeyen insanlar için geçerlidir. (II) İçin-
de bulunduğu durum bir insana yetmiyorsa o insan
kendini duygusal yönden doyuracak olan sanatla
ilgilenme, yeni bir şeyler oluşturma yoluna gider.
(III) İçindekileri topluma taşımak için yeni bir yol,
yeni bir yöntem bulacak veya yaratacaktır. (IV) Böy-
lece içinizde bulundurduğumuz şeyleri, topluma
aktarmanın yolunu kendiniz yarattığınız zaman sa-
nat eseri ortaya koymuş oluyorsunuz. (V) Bir insa-
nı sanata götüren şeyin de bu olduğuna inanıyo-
rum.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Bu; şiir, roman, tiyatro ya da ken-
dini bir şekilde avutacak başka bir sanat dalı da
olabilir.” cümlesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I) “Gölgesizler”, bildiğim hiç bir taşra romanına
benzemiyordu. (II) Bilinen klişelerin hiç birine düş-
meden taşralı bir hikaye anlatabiliyor olması bir ya-
na, akıldan çıkmayan karakterleri, karmaşık kur-
gusu ve şiirli diliyle beni yakalayıvermişti. (III) Ama
bunlardan da önemlisi kitabın varoluşa dair bir me-
selesi vardı ve bunu hiç sesi titremeden anlatma-
yı başarıyordu. (IV) Toptaş’ın yazdığı her cümle
parlıyor, hiç bir şey cansız, sahte ya da soluk dur-
muyordu. (V) Başkalarının eline yapışıp kalıvere-
cek imgeler, onun elinde canlanıyor unutulmaz de-
taylara dönüşüyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Üstelik bütün bunlar, sanki çok do-
ğalmış gibi yapılıyordu.” cümlesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
146
3. Toplum hızlı bir değişim süreci yaşıyor, değerler
bu alt üst oluştan payını alıyor. (I) Kimi insanlar
hangi yükselen değerlere sarılacağını belirlemek-
te zorlanıyor. (II) İnsanlarımız iyi yaşamak istiyor-
lar. (III) Ancak iyi yaşamanın sevgi, üretkenlik, pay-
laşma ve hoşgörü ile mümkün olabileceğini göre-
miyorlar. (IV) İyi yaşam ve mutluluğu yalnız bazı
maddi değerlerde, nesnelerde bulabileceklerine
inanıyorlar. (V)
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine,“Bu, gençlerde marka tutkunluğu, yetişkinler-
de alışveriş çılgınlığıyla somutlaşıyor.” cümlesi-
nin getirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. (I) Günümüzde en büyük sorunlardan bir tanesi
öğrencilerin kitap okumamasıdır.(II) Öğrenci, oku-
ma ödevi olarak verilen edebi yapıtlara, yarışma-
cı sistemden kaynaklanan nedenlerden dolayı ye-
terince zaman ayıramamaktadır. (III) Çoğunlukla
internetten bu yapıtların özetlerini indirip bu özet-
leri bile yeterince okumadan, ödev olarak öğret-
menine vermektedir.(IV) Okul ya da üniversite gi-
riş sınavında alacağı puanı yükseltme derdinde
olan, başkalarını geçmek, sürekli koşmak duru-
munda kalan gençler, bu hızlı koşudayken içinde-
ki olaylarda zamanın ağır bir tempoda aktığı, insa-
ni değerlerin yüceltildiği yapıtları okumaya zaman
ve zemin bulamamaktadır ne yazık ki. (V) Bundan
sonra yaşamının hangi döneminde bu kıymetli ede-
bi yapıtları okuma fırsatı bulacağı da şüphelidir.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangi-
sine “Dolayısıyla eğitim sisteminin sonucu olan
hız, yarış, stres ve koşu, gencin yeterince kitap
okumamasına neden olmaktadır.” cümlesinin ge-
tirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ünite 3
5. (I) Bacon, “Edebiyatta en eski yapıtları, bilimde ise
en yeni yapıtları okumak gerekir.” der. (II) Aktar-
dığım sözün işaret ettiği gerçek; edebiyatta klasik-
lerin vazgeçilmez yapıtlar olduğu ve yazınsal oku-
malarda klasik yapıtların öncelenmesinin gerekli-
liğidir.(III) Klasikler, akıp giden zaman içinde kalı-
cı izler bırakabilmiş, tüm insanlığa seslenen ve in-
sanlığın temel değerlerini işleyen, geleceğe kalma
olasılığı yüksek yapıtlardır.(IV) Klasisizmin temel
ögeleri; kendi içinde soyluluk, akılcılık, uyum, açık-
lık, sınırlılık, evrensellik, idealizm, denge, güzellik
ve görkemliliktir. (V) Bir eserin klasik sayılabilme-
si için bu özellikleri barındırması gerekmektedir.
Klasik bir eser, bir üslubun en yetkin ve en uyum-
lu ifadesini bulduğu eserdir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden önce, “Edebiyatta bu yapıtların kaynağı
Klasisizm akımıdır.” cümlesi getirilmelidir?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
6. (I) Dilimiz, konuşma dilimizden çok yazı dilimiz,
yüzyılı aşkın bir zamandan beri durmadan değişi-
yor. (II) Değişmesini bir dileyen, buyuran oldu di-
ye değil, değişmesi gerektiği için; değiştirmek zo-
runda olduğumuzu ta içimizden duyduğumuz için
değişiyor. (III) Bu değişme bir bakıyorsunuz hızla-
nıyor, çok kimseleri şaşırtacak, başlarını döndüre-
cek kadar hızlanıyor; bir bakıyorsunuz ağırlaşıyor,
artık duracak sanıyorsunuz. (IV) Ama durmuyor.
Durdurmak kimsenin elinde değil, durdurabilsek
çoktan durduracaktık. (V) Yazarlarımızın çoğu ta
başlangıçtan beri bu değişmeye sinirleniyor, bu de-
ğişmeyi istemiyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra “Elimizdeki dille dünden kalan dil is-
tediğimizi söyleyemediğimiz için değişiyor.” cüm-
lesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü bo-
zulmaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Paragraf
3644
7. (I) Vüs’at O. Bener’den önce bütün büyük yapıtla-
rını yazmış ve yayımlamıştı Sabahattin Ali.
(II) Vüs’at O. Bener, Sabahattin Ali daha başka bir
yol izledi. (III) Türkçeyi en iyi biçimde kullanmaya,
öyküye daha çağdaş biçimsel özellikler kazandır-
maya çalıştı. (IV) Toplumsal sorunların odağına
bireyleri yerleştirmeye, öykünün küçük dünyası
içinde bireyleri olabildiğince zenginleştirmeye ça-
lıştı. (V) Ayrıca düzyazının niteliğini değiştirerek
yaratıcılığıyla kendisinden sonra gelen yazarlara
örnek oldu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Bütün bunlar, sanatçının o gün-
den bugüne dönemin iki büyük öykücüsünden bi-
ri olarak anılmasını sağladı.”cümlesi getirilmeli-
dir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Gabriel Garcia Marquez, bir röportajında, son-
radan “büyülü gerçekçilik” diye adlandırılan tarzı-
nı Kafka’ya borçlu olduğunu söyler. (II) “Dönüşüm”ü
okuduğunda on dokuz yaşındadır ve o zamana ka-
dar hiç böyle bir şeyle karşılaşmamıştır. (III) Ro-
manın etkisinden uzun süre kurtulamaz. (IV) Çün-
kü o zamana kadar roman denen şeyin gelenek-
sel bir olay örgüsünü takip eden düz bir anlatı ol-
ması gerektiğini düşünmüştür. (V) Oysa, Kafka’nın
“ses”inde büyükannesinin masal anlatırkenki sesi-
ne benzer bir şeyler vardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Böyle yazmaya izin verildiğini bil-
seydim, ben de yazardım' der kendi kendine.” cüm-
lesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
147
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 6
1. I. Masallardaki gibi kasabaya uzun boylu bir
adam geldi.
II. Kimsenin aklından geçmeyen bir şey yaptı, ka-
sabanın pazarında tezgâh açtı.
III. Binbir Gece Masalları’nın tamamını okuma-
dım.
IV. Denizli’nin meşhur Zafer gazozu, poğaçalar,
simitler ve şehirden getirdiği kitapları koydu.
V. Boş bulundum, oradan ‘Konuşan Katır’ adlı bir
kitap aldım.
VI. Muhtemelen ‘Binbir Gece Masalları’nda Şeh-
razat’ın anlattığı bir masaldı.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi dışarıda kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV.
2. I. Uzun zamandır görmek istediğimiz Bursa’ya
gitmek için bir Pazar sabahı İstanbul’dan
07.00’deki otobüse bindik.
II. Üç saatlik bir yolculukla Bursa terminaline var-
dık.
III. Terminal çıkışında belediye otobüsleri kalkı-
yor şehir merkezine.
IV. Otobüs terminali, aynı zamanda pek çok mar-
kanın ve renk renk tabelaların olduğu kesta-
ne şekeri satış yeri diyebileceğimiz bir yer.
V. Hedefimiz öncelikle Uludağ eteklerine kurulan
Cumalıkızık’a gidip kahvaltı yapmak ve köyü
gezmek.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
leri yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü
sağlanmış olur?
A) I. ve III. B) II. ve III. C) III. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
148
3. I. Köyü gezip farklı yoldan tekrar meydana gel-
diğimizde otobüsün kalkmak üzere olduğunu
görünce aceleyle iki ekmek alıp kendimizi oto-
büse attık.
II. Parke taşlı daracık yollarda iki-üç katlı sarı,
beyaz, mavi, mor boyalı cumbalı evleri izleye-
rek köyün tepelerine doğru çıktık.
III. Bazılarıysa oldukça kötü durumda.
IV. Girişteki yerler dışında köyün üstlerinde de
bahçeli yerler var hepsi de tıklım tıklım dolu.
V. Evlerin bazıları restorasyon görmüş ve kurta-
rılmış.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, sı-
ralama nasıl olur?
E) V. A) I. – II. – III. – IV. – V.
B) I. – II. – V. – IV. – III.
C) II. – IV. – V. – III. – I.
D) II. – III. – I. – IV. – V.
E) III. – II. – I. – IV. – V.
4. I. Otizmli çocuklar, diğer kardeşlerine oranla iki
kat daha fazla zararlı mutasyon içeriyordu.
II. Mitokondri bozukluğu ve otizm arasındaki ge-
netik ilişkiyi görmek isteyen araştırmacılar,
otizmli 900 çocuğun mitokondriyal DNA dizi-
limlerini inceledi.
III. Araştırmacılar eşsiz bir mutasyon şablonu keş-
fettiler.
IV. Son yapılan araştırmalarda mitokondrilerdeki
bozukluğun otizme neden olduğu belirtilse de
bu ilişkinin biyolojik tabanı halen belli değil.
V. Araştırmacılar bu mutasyonların anneden ırsi
olarak geçebileceğini veya gelişim esnasında
kendiliğinden gerçekleşebileceğini belirtiyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi baştan dördüncü olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ünite 3
5. I. Ama strese girmeden kanyonun tadını çıkar-
mak istiyorsanız, hemen girişte, yaklaşık 150
metre uzunluğunda ve kayalara monte edilmiş
köprülerden yürüyerek köprünün sonunda buz
gibi sular ile kucaklaşabilirsiniz.
II. Saklıkent’in suyu, yaz aylarının sıcak dönem-
lerinde bile ayaklarınızı donduracak soğukluk-
ta.
III. Saklıkent kanyonu yüzyıllar boyu akan bu kar
sularının açtığı ve yaklaşık 100 metre yüksek-
liğinde, 18 km uzunluğunda bir kanyondur.
IV. Adrenalin sevenler bu kanyonda zorlu bir tır-
manış ve yürüyüş ile ilerleyebilirler.
V. Biz de araçtan iner inmez, suya kim girer, kim
girmez bahislerini açmıştık zaten.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi baştan ikinci olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV.
6. I. Aracımıza bindik ve Ölüdeniz sahiline doğru
yola koyulduk.
II. Sahilde bizi bekleyen teknemize binerek Ke-
lebekler Vadisi'ne doğru vur patlasın çal oy-
nasın bir deniz yolculuğuna başladık.
III. Yaklaşık yarım saatlik bir deniz yolculuğu ile
Belcekız Körfezinin doğu koylarından biri olan
Kelebekler Vadisine ulaştık.
IV. Ayrıca vadinin üstünde bulunan Faralya kö-
yünden de buraya inmek mümkün ama, bu-
nun için zorlu ve tehlikeli bir iniş söz konusu.
V. Vadiye ulaşmak için en etkin yol deniz yolu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
leri yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü
sağlanmış olur?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) III. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
Paragraf
3645
7. I. Yarım saatlik bir kanal yolculuğundan sonra
dünyaca ünlü Caretta caretta kaplumbağala-
rının yumurtalarını bırakmak için geldiği İztu-
zu Plajına varıyoruz.
II. Rotamız bu kez sazlıklarla çevrili Dalyan Ka-
nalı'ndan geçerek İztuzu Plajı.
III. İztuzu plajının bir diğer özelliği de dünyada do-
ğallığını koruyan ikinci plaj olması.
IV. Plajın bir tarafının tatlı su, diğer tarafının da
Akdeniz olması ayrı bir güzellik katıyor.
V. Aracımıza binip Dalyan’a vardıktan sonra öğ-
le yemeğimizi burada yiyor ve bizi bekleyen
teknemize biniyoruz.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, han-
gisi baştan üçüncü olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) V.
8. (I) Kaya Köyü’nün günümüzdeki popülaritesi, an-
tik dönem kalıntılarından öte, Türk Kurtuluş Sava-
şı’ndan sonra mübadele sonucu terk edilen bir Rum
köyü olmasından kaynaklanıyor. (II) Bu duruma bi-
raz üzülerek bazı Rum evleri, şapeller ve kiliseyi
de gezdikten sonra yolumuza devam ediyoruz. (III)
Türkler tarım ve hayvancılıkla geçimlerini sürdü-
rürken Rumlar ise zanaat ve ticaretle uğraşarak
yamaçlarda kurulu evlerde yaşamlarını sürdürmüş-
ler. (IV) Gezerken evlerin kapı ve pencerelerinin
söküldüğünü, tavanların çöktüğünü görüyoruz. (V)
Burada yüzyıllar boyu Rumlar ve Türkler birlikte
yaşamışlardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
leri yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü
sağlanmış olur?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
149
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 7
1. İlk roman kendi yolunu çizen, zaman zaman yaza-
ra rağmen ilerleyen bir metindi. Ama diğerlerinde
ne yazacağımı, nasıl yazacağımı en başından hep
bildim. Karakterlerin dilini, romanın sesini, yazma-
ya başlamadan evvel kurdum. Detaylı haritalar çi-
zip, hatta bazen karakterlere özel sözlükler oluş-
turup öyle oturdum masaya. Buna rağmen yazar-
ken çok şey değişti. Yazmanın bir matematiği ol-
sa da, yazma eyleminin tümden matematik işi ol-
duğunu düşünmüyorum. Metin bazen kendi sesi-
ni arar. Bunu her şeyi ince ince planlamış bir ya-
zara rağmen yapıyorsa, bir bildiği vardır diye dü-
şünmek gerekir.
Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan han-
gisinin karşılığı olabilir?
A) Yazdığınız romanlar hakkında öz eleştiride bu-
lunur musunuz?
B) Öykülerinizi kurguladıktan sonra herhangi bir
değişiklik oldu mu?
C) İlk romandan bu yana, yazma sürecinde her-
hangi yöntem oluştu mu, yoksa her roman ken-
dini farklı şekilde mi yazdırıyor?
D) Bütün yapıtlarınızın anlatımına önem verir mi-
siniz?
E) Romanlarınızı kaleme alırken okurları göz önün-
de bulundurur musunuz?
2. Pek çok yazarın dergilerden yetiştiğini, o dergi-
lerin geniş bir coğrafya üzerinde dağılmış Anado-
lu damarını derleyip toparladığını, merkezle birleş-
tirdiğini görebiliriz. Bu bakımdan Anadolu'daki ede-
biyat dergilerini önemsiyorum. Tabii verdiğim bu
olumlu cevap edebiyat dergisi olma yetisine sahip
dergiler için geçer akçe gibi duruyor.
Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan han-
gisinin karşılığı olabilir?
A) Edebiyat dergilerinde yetişen yazarların kalite-
si hakkında bilgi verebilir misiniz?
B) Anadolu’daki edebiyat dergileri ile ilgili neler
söyleyebilirsiniz?
C) Anadolu’da çıkan edebiyat dergilerinin parasal
yönden desteklenmesi gerekir mi?
D) Anadolu’da çıkan edebiyat dergileri ile İstan-
bul’da çıkan edebiyat dergileri karşılaştırılabi-
lir mi?
E) Bir sanatçı olarak sanata katkılarınızdan söz
eder misiniz?
150
3. Türk şiiri hakkında nesnel olarak konuşmak zor.
Böyle bir değerlendirmeyi ana dili Türkçe olmayan
uzmanlardan ya da Türk şiirini başarılı çevirilerden
tanıyan yabancı okurlardan bekleyelim. Çünkü bi-
zim öznel bakışımızla elbette saygın bir yeri var şi-
irimizin diyebiliriz. Şiirimiz evrensel insan değerle-
rini, dünyanın yaşadığı gerçekleri onları en etkili
bir yoğunlukla dile getirmeyi başardığı ölçüde baş-
ka ülkelerde de ses getirecektir.
Yukarıdaki parça aşağıdaki sorulardan hangi-
sine cevap verilmek için yazılmıştır?
A) Türk şiiri başka ülkelerde de ses getiriyor mu?
B) Türk şiiri saygınlığını nereden almaktadır?
C) Sizce edebiyat dünyasında Türk şiirinin yeri
nedir?
D) Türk şiirini yabancı sanatçılar nasıl ele alıyor-
lar?
E) Türkçe şiirlerin çevirisi hakkında ne denilebilir?
4. Herkes adına konuşamam, bazı yazarlar için ger-
çekten yazmak büyük bir disiplin meselesi olabilir.
Ama benim için değil. Hayatımın hiçbir alanında
olmayan disiplin doğal olarak yazarlığımda da yok.
Tam tersine kafası, hayatı, masası… her şeyi da-
ğınık bir insanım ve bu dağınıklığın içinde esrik bir
şekilde hoplaya zıplaya dolanırken arada yazı da
yazıyorum. Aksi beni verimli değil kısır yapardı.
Düzenli ve ağır bir çalışma zorunluluğu yaratıcılı-
ğımı besleyen değil körelten bir dert haline gelirdi.
Kutsallık kelimesiyle tanımlayamam ama sanat,
gösteri ve spor alanlarında başkalarının yapama-
dığı şeyleri yapabilenlerin çok şanslı insanlar ol-
duğunu düşünüyorum. Ben yazabiliyorum, bu be-
nim şans eseri edindiğim bir yetenek ve harika bir
şey. Ama o kadar. İşin özü, yazamazsa çıldıracak-
lardan, varoluşun anlamını tümüyle yazmaya yük-
leyenlerden değilim.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabını bulamayız?
A) Düzenli bir çalışma ile daha verimli olabilir miy-
diniz?
B) Yaşamınızı tümüyle yazı yazmaya mı kurgu-
ladınız?
C) Bütün yazarlar için yazmak bir disiplin işi mi-
dir?
D) Yapıtlarınızı nasıl kaleme alıyorsınuz?
E) Disiplinli bir yazı yazmak için neler yapılabilir?
Ünite 3 Paragraf

5. Kitlesel tarım uygulamalarında, yaklaşık 40 çeşit
kimyasal ilaç kullanılır. Bu kimyasallar zehirlenme-
ye hatta ölüme yol açabilir. Örneğin Dünya Sağlık
Örgütü verilerine göre, her yıl ortalama 500 bin ki-
şi tarım ilaçlarıyla zehirleniyor ve bunlardan beş
bini yaşamını yitiriyor. Yani soframızda risk istemi-
yorsak organiği seçmeliyiz. Organik üretimin her
aşamasının kayıt altında tutulması bir başka artı-
sıdır. Böylece ürünlerden memnun kalmazsanız ilk
üreticisine bile ulaşabilirsiniz. Ürünlerin çevre dos-
tu olması da sadece kendini değil, gelecek nesil-
leri düşünenleri organiğe yöneltir. Örneğin organik
tarımda üretici, tek tip kültür tarımı yerine her yıl
başka üretim yapar. Böylece toprağın besin değe-
ri de artar.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
cevabı yoktur?
A) Ekolojik tarımda hep aynı tarzda üretim mi ya-
pılır?
B) Organik beslenen bir insan asıl üreten kişiye
ulaşabilir mi?
C) Ekolojik beslenmenin insanlar için yararları ne-
lerdir?
D) Genel tarım yapılırken daha çok hangi ilaçlar
kullanılır?
E) Organik tarımın toprağa katkısı var mıdır?
6. Natüralizm 1860’lı yıllarda yani 19. yy'nın ikinci ya-
rısında ortaya çıkmıştır. Akımın roman alanında
en önemli temsilcisi Emile Zola’dır. Emile Zola’nın
sanat dünyasının ilhamını oluşturan Goncourt Kar-
deşler, natüralist akımın bir diğer önemli yazarıdır.
Akım, Fransa’dan başlayarak tüm dünyaya yayıl-
mıştır. Natüralistler, kahramanın iç özeliklerini ve-
ren realistleri sahte olmakla suçlarlar. Doğalcılık
akımına bağlı olan romanlarda yazar, kahramanı-
nın sadece gözlemlenebilen özelliklerini verir. Eğer
yazar kahramanın iç dünyasını da verirse bu onun
bilim insanı kimliğine ters düşer.
Bu parçada “naturalizm” ilgili olarak aşağıdaki
sorulardan hangisinin karşılığı yoktur?
3646
7. Stajyer tasarımcı:
(I) ----
Grafik uzmanı:
— Şirket logosu, marka sloganı, web adresi, sos-
yal medya hesapları, küçük bir kroki veya adres
tarifi yer almalıdır. İsteğe ve kartvizitteki alana gö-
re site adresi karekod olarak da eklenebilir.
Stajyer tasarımcı:
(II) ----
Grafik uzmanı:
— Müşteri birbiriyle ilgisi olmayan iş kimliklerine
sahipse tek bir kartviziti iki farklı iş için kullanmak
mantıklı olmayacaktır. Çünkü farklı işlerin farklı he-
def kitleleri vardır. Kartvizitte ikisinin bir arada ol-
ması kafa karıştırır.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Kartvizit tasarlarken önce hangi bilgiyi yer-
leştirmeliyim.
(II) Bir kartviziti birden çok tasarımcı çalışıyor-
sa ne sorun doğurabilir?
B) (I) Kartvizit tasarımında hangi bilgi önde tutul-
malıdır?
(II) Müşteri tasarımı baskı öncesi isterse nasıl
davranmalıyız?
C) (I) Bir kartvizitte hangi bilgiler olmalıdır?
(II) Birden çok işi olanların kartvizitinde neye
dikkat edilmelidir?
D) (I) Kartvizite ilk bakanlar hangi bilgiler odaklan-
malıdır?
(II) Bir kartviziti iki işte kullanılacak şekilde ta-
sarlamak mümkün mü?
E) (I) Kartvizit tasarımı bittiğinde hangi bölümü
renklendirerek öne çıkarmalıyım?
(II) Kartvizitte müşterinin iki işine de yer verme-
li miyiz?

A) Nerede ortaya çıkmıştır?

B) Kahramanın ruhsal durumu niçin verilmez?
C) İnsanların her türlü özelliğine yer verilir mi?
D) Öyküdeki en önemli temsilcisi kimdir?
E) Realistleri niçin suçlamışlardır?

151
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 8
1. Süleyman Nazif yaşasaydı elinden dilinden çek-
mediğimiz kalmayacaktı. Yoksa aklını oynatıp bi-
zi dövmeye kalkışacaktı. Hayır, belki de Türkçeyi
yeni öğrenmeye başlamış bir yabancıyı taklit etti-
ğimizi sanarak kahkahalarla gülecekti. Ya da bize
şöyle sataşacaktı: “Mademki ‘Konuştu.’ yerine ‘Ko-
nuşma yaptı.’ diyorsunuz; neden ‘Geldi.’ yerine
‘Gelme yaptı.’, ‘Gitti’ yerine ‘Gitme yaptı.’ demiyor-
sunuz?”
Bu paragraftan çıkarılacak en kapsamlı yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dilimiz konusunda duyarlı olmalıyız ve onu doğ-
ru kullanmalıyız.
B) Anlatım bozuklukları dil konusunda hassas olan
insanları sinirlendirir.
C) Dilimizin özleşmesine katkıda bulunmalıyız.
D) “Yapmak” yardımcı eylemi yanlış kullanılmak-
tadır.
E) Konuşurken, yabancılara öykünmemeliyiz.
2. Sanatın sınırsız bir özgürlük içinde kendi kendini
arayıp bulmasını istiyorsanız sanat adamını rahat
bırakmalısınız ki o da sanatını ve kendini istediği
gibi arasın. Bir şey anlatarak, “soyut güzel”in dı-
şında bir şeyi arayarak sanat adamına, “Sen şunu
yapmalısın, bunu yapamazsın.” dediniz mi onun
hürriyetini daraltmış olduğunuz gibi gerçek sana-
ta ulaşmasının önüne de bir yığın engel koymuş
olursunuz.
Yukarıdaki parçanın ana düşüncesi aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Bilgili bazı insanlar, sanatçıların eksik oldukla-
rı konularda onlara yol göstermelidir.
B) Sanatçı yaptığı iş gereği özgür olmazsa sanat
ortaya koyamaz.
C) Sanatçıya yapılan müdahale onu her zaman
doğru yola götürmeyebilir.
D) Sanatta mutlak doğrular vardır ve sanatçı onun
peşinden koşar.
E) Sanatçılar gerçeklikten uzak bir sevgilinin uğ-
runa zaman zaman şiir yazma gereksinimi du-
yar.
152
3. Şiiri şiir, resmi resim, müziği müzik olarak kabul et-
meli. Sanatın kendine ait özellikleri, kendine ait ifa-
de araçları vardır. Meramı bu araçların sınırları içe-
risinde kalarak anlatıp bu özelliklerin içinde kapa-
lı kalmak, hem sanatın gerçek değerlerine saygılı
olmak hem de bu yolda ortaya konulan gayret ve
emeğe değer vermek anlamına gelir. Şiirde müzik,
müzikte resim, resimde edebiyat bu güçlüğü ye-
nemeyen insanların başvurdukları birer oyundan
başka bir şey değildir.
Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanat dallarının iç içe geçirilmesi, hem yetkin-
liğe hem sanata terstir.
B) Sanat dalları bir bütünün parçaları gibidir.
C) Sanatların birbirinden faydalanmaması iyi de-
ğildir.
D) Sanatlar kültürü oluşturan ögelerden oluşur.
E) Her şiirde biraz müzik biraz resim bulunmalı-
dır.
4. Yetişkinler için hazırlanan sanat eserleri yetişkin-
lerce tartışılır. Onların düşünceleri alınır. Eleştiri-
lerden geçirilir. Çocuklara gelince, bu aklımızın kı-
yısından, ucundan bile geçmez. Çocuklar için ti-
yatro yapmayı çocukları da aramıza almakla ger-
çekleştirmenin en iyi yol olacağı düşünülemez.
Bence çocuklar için tiyatronun en iyisine varmak,
oyunu çocuklara yazdırmakla, sahneyi, dekoru, ço-
cukların düşünce süzgecinden geçirerek ele al-
makla olanak kazanacaktır.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisi üzerinde du-
rulmaktadır?
A) Yetişkinler için üretilen eserlerin kalitesi
B) Edebî beğeninin kişiye göre değişebilirliği
C) Çocuk tiyatrosunun zaman içerisinde gelişebi-
leceği
D) Çocukların düşünce ve duygularının göz ardı
edildiği
E) Tiyatro ile ilgili farklı görüşlerin bu türün geliş-
mesini engellediği
Ünite 3
5. Toplumun değerlerini ve estetik anlayışını dikkate
almak zorunda olan sanatçının içinden çıktığı top-
luma karşı birtakım sorumlulukları vardır. Evren-
sel değerlere ulaşabilmek için, sanatçının kendi
toplumunun çağdaş problemleri ile hesaplaşması
gerekir. Sanatçı, istese de istemese de kendi top-
lumundan başlayarak insanlığa yönelmiş bir me-
sajın sahibidir.
Yukarıdaki parçada anlatılmak istenen, aşağı-
dakilerin hangisidir?
A) Sanat ve sanatçılık, evrensel kavramlardır.
B) Sanatçının kendi toplumuna karşı sorumluluk-
ları vardır.
C) Sanatın hedefi milletler arasındaki diyalogu güç-
lendirmektir.
D) Sanatçı, toplumun değerlerini ve güzellik anla-
yışını dikkate alır.
E) Sanatçının görevi, kendi toplumundan ilham
alarak insanlığa faydalı olmaktır.
6. Günümüz ozanları, gerçek insanların duygularını
dile getiriyorlar artık. Daha önceki şiirlerdeyse ken-
dimizden kopuk birtakım soyut güzellikler görmek-
teyiz. Ozan, kafasında yarattığı güzelliği söz uyum-
larıyla süslediği oranda başarılı sayılıyordu. Hal-
buki şimdi söz oyunlarından uzak yalın anlatımlı,
insanı konu edinen şiirler gözde.
Yukarıdaki parçanın ana düşüncesi aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Günümüzde şairler insan sorunlarıyla daha çok
ilgileniyorlar.
B) İnsanı konu alan, söz oyunlarından uzak şiir-
ler günümüzde ilgi görüyor.
C) Ozan, kafasında yarattığı güzelliği söz oyunla-
rıyla süslerse başarılı olur.
D) Günümüz şiirleri insanların edebî eğilimlerin-
den kopuk değildir.
E) Günümüz ozanlarını başarılı kılan eskinin ka-
lıplaşmış güzellik anlayışından sıyrılmış olma-
larıdır.
Paragraf
3647
7. Sanatçı, eserini oluşturabilmek için türlü zorlukla-
ra katlanır, yüzyılların bilgi ve birikimine ulaşır, ye-
teneğiyle araştırmalarını birleştirerek sanat deni-
len dünyada yaşamaya başlar. Gecesini gündüzü-
ne katarak yarattığı evladını, insanların anlayabil-
mesi için de hafif bir çaba göstermesini ister. Bu-
nu duyan okuyucu, küplere biner, yargısız infazla-
ra başlar, tavır takınır… Sanatçı bencillikle de suç-
lanır. Oysa okuyucu “Sadece sanatçıların okuyu-
cuya ihtiyacı yoktur; okuyucuların da sanatçılara
ihtiyacı vardır.” sözünü haklı olabilmek için unut-
muştur artık.
Bu paragrafın ana fikri aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Eserin anlaşılmamasının okuyucu ve yazarın
tutumundan kaynaklandığı
B) Eseri anlayabilmek için okuyucunun da çaba
harcaması gerektiği
C) Yazarların beğenilmeye ihtiyaçlarının olmadı-
ğı
D) Yazarlarla okuyucuların daima sürtüşme için-
de olduğu
E) Sanatçıların eserlerini oluştururken çok yorul-
dukları
8. Bir yazı eğer nesirse satırları şurasından burasın-
dan kırınca şiir olmaz. Orhan Veli ve arkadaşları
gerçi, ölçü, uyak, hatta ahenk ve mecaz ögelerini
şiirden attılar ama hepsinin yerine “eda” ögesine
ağırlık verdiler. Onların şiirlerinin albenisi oradan
geliyordu. Şiirden “eda”yı da atınca, geriye bir şey
kalmaz gibi geliyor bana. Diyorum ki; şiir, mayın
döşenmiş bir tarla gibi olmalıdır. Yürürken hiç um-
madığınız bir yerde bir mayın patlayıvermeli.
Bu sözleri söyleyen kişinin anlatmak istediği
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şiirin yıllara ve akımlara meydan okuduğu
B) Şiirin öneminin zamanla anlaşılacağı
C) Düz yazı ile şiirin farklı olduğu, şiirin insanı et-
kilemesi gerektiği
D) Şiir ve diğer türler arasında benzerliklerin oldu-
ğu ve bunun görülmesi gerektiği
E) İyi bir şiirde hiçbir özelliğin yok olmadığı ve iyi
şiirin kendini koruduğu
153
 YKS HAZIRLIK TESTİ - 9
1. Gazetelerimize gezi ve coğrafya yazılarını benim-
seten kişidir. Bugün ruhu genç nice kent soyluyu,
Anadolu’nun gizemli doğası ve zaman tünelinde
unutulmuş noktalarına gitmesi için kışkırtan odur.
Yalın ve dost bir dili vardır. Ev ödevini yaparak ke-
şif alanına gider; ancak sadece kişisel bulgularını
yansıtmayı yeğler. Rotasında ıskalanmış tarih ve
doğa güzergâhlarının önceliği vardır. Yazılarını
okurken konuk olduğu yörenin ana sorunlarına de-
ğineceğini ve önemli gördüğü değerlerini sahiple-
neceğini bilirim.
Bu parçada, yazarla ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisine değinilmemiştir?
A) Gezi yapılacak yöreye araştırmalar yaparak git-
tiğine
B) Herkesin dikkatini çekmeyen doğa ve tarihî gü-
zellikleri öne çıkardığına
C) Gezi yazılarının gazetelerde yer almasında et-
kili olduğuna
D) Değerlendirmelerinde sadece kişisel yargılara
yer verdiğine
E) Gezdiği yerleri her yönüyle benimsediğine
2. Oldum olası, akıl öğreten, büyük hakikatleri dikte
eden, yüksek kürsülerden konuşan yazarları se-
vemedim ben. Hep okurunu yanına alıp yürüyen,
onunla kol kola gezmekte sakınca görmeyen ya-
zarlarla yarenlik ettim. Refik Halid böyle biriydi iş-
te. Hani mahallede, hayatın olumlu ve olumsuz
yönlerini öğrenmiş, tabir yerindeyse feleğin çem-
berinden geçmiş tecrübeli abiler vardır ve yeni yet-
me delikanlılara gönüllü kılavuzluk yaparlar ya, ba-
na göre Refik Halid de hoş sohbeti, şakacı kişiliği,
muzip tavırları, ‘hayat adamı’ tipiyle tam da bun-
lardan biridir.
Yazar, bu parçada aşağıdakilerden hangisine
değinmemiştir?
A) Okurunun yanında olan yazarları sevmesine
B) Refik Halid’in, yazarın aradığı niteliklere sahip
olmasına
C) Bazı yazarların insanlarla yakınlık kurmaması-
na ve sürekli bilgi vermesine
D) Refik Halid’in şakacı, hoş sohbet bir özellik ta-
şımasına
E) Yüksek kürsülerden konuşan yazarların kalıcı
olamayacağına
154
3. İster aile ilişkileri ister iş ilişkileri çerçevesinde olsun,
uzun süre birlikte olan iki kişinin arasında sürtüşme ve
çatışmaların çıkması doğaldır. Doğal olmayan, bu çatış-
maların ilişkiyi bozması ve yıpratmasıdır. Yıkıcı tartış-
ma, küçüklükten beri çevrede görerek öğrenegeldiğimiz
ve çoğu kimsede köklü bir alışkanlık hâlinde yerleşmiş
bir davranış biçimidir. Aralarında çıkan sorunları, birey-
ler bu tür bir yaklaşımla ele aldıklarında, elde edilen so-
nuç genellikle olumsuzdur. Yapıcı tartışma ve iyi niyet
karşılıklı güven ve eşit söz hakkı ortamında gerçekleşe-
bilir. Böyle bir ortam uzlaşmaya varabilmek için zorun-
ludur fakat yeterli değildir. Yapıcı tartışma tutumunu uy-
gulayabilmesi için bireyin kendini bilinçli olarak eğitme-
si gerekir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
maz?
A) Tartışmaların kurallarına uygun olarak yapıl-
masının gerekli olduğuna
B) Yıkıcı tartışmaların kökeninde küçüklükten be-
ri çevrede gördüklerimizin olduğuna
C) Karşılıklı güven ve söz hakkının eşit olduğu or-
tamların uzlaşma için gerekli olduğuna
D) Tartışmaların insan ilişkilerinde yıkıcı olduğuna
E) Aile ilişkilerinde, insanlar arasında çıkan sür-
tüşmelerin doğal olduğuna
4. Kütüphane, eskisi gibi seçkin bir şey değil. Daha-
sı masum, sıradan bir mekân da değil. Çünkü ki-
taplarla ilişkileri standart boyutları aşanlar var. On-
lara okur diyoruz. Yani okuma eylemini hayatının
içine belli ölçekte koyan kişi, okurdur. Bunun da
dereceleri vardır. Örneğin, bir noktadan sonra has-
talık derecesine varabilir. Kişi, kitap ve kütüphane-
yi olmazsa olmaz olarak algılamaya başlamışsa
ve hayatının tüm aktivitelerini buna göre ayarlıyor-
sa bu hastalık başlamıştır.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edil-
memiştir?
A) Okumayı, yaşamının bir parçası olarak görme-
yenleri “okur” kabul edemeyiz.
B) Kitapsız ve kütüphanesiz bir yaşamı düşünmek
hastalıktır.
C) Kütüphane oluşturmak, sadece seçkin insan-
lara özgü değildir.
D) Bazıları için, kitapsız ve kütüphanesiz yaşamak
zordur.
E) Okumak, kimileri için bir tutkudur.
Ünite 3
5. Şiirime, beni “ben” eden eşyalardan, evlerden, in-
sanlardan silinmez gölgeler düşsün; ortak yaşam-
lardan yerli bir hava girsin isterdim. Yazdıklarım
kendi değerlerimizden, yüzyıllardan bu yana sürüp
gelen sözcüklerden, söz ve edebiyat sanatların-
dan beslensin isterdim. Batı eseri bir yerde bana
“ben”i vermiyor. Onun bir de bizim koşullarımızda
değişmeler geçirip yeni biçimlere girmesi gerek.
Bir eserdeki yaşantıları paylaşabilmemiz, düşün-
ce ve sözcüklerin aydınlığı kadar, belki daha ön-
ce, benzeri bir yaşanmışlığı şart koşuyor.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine varıla-
maz?
A) Şiirinde yaşamından izler bulunmasına
B) Kendi toplumunun değer yargılarının ele alın-
masına
C) Batı eserlerinin kendisini yansıtmadığına
D) Dışarıdan alınan yazı türlerinin bizim sanat an-
layışımıza göre yeniden düzenlenmesine
E) Şiirde asıl olanın sözcüklere anlam çeşitliliği
kazandırmak olduğuna
6. Tanzimat Dönemi'nin hemen bütün romanlarında,
Meşrutiyet Dönemi'nin roman ve hikâyelerinde, ar-
dından gelen Cumhuriyet Devri'nin aynı türdeki
eserlerinde, birer örnek kahraman; toplum ve sis-
tem özelliği taşıyanlarını bulmak hiç de zor değil-
dir. Bu gibi kurmaca eserlerin hayatı yansıtması-
nın yanı sıra daha çok hayata bir yol çizmeye ça-
lıştığı bir gerçektir. Bilhassa sosyal değişim ve ge-
çiş dönemlerinde bu eserlerin bir etkisi olduğu inkâr
edilemez, ancak söz konusu bizim edebiyat oldu-
ğunda ortaya şöyle bir gerçek de çıkmaktadır: Her
yeni dönemi müjdeleyen ve örnekleyen eserlerde
öncekileri ya da kendisinden farklı olan çağdaşını
yalanlayan ve yanlışlayan bir tavır göze çarpar.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Bu tür yapıtların yol gösterip yaşama ayna tut-
tuğuna
B) Romanların toplumsal değişime katkıda bulun-
duğuna
C) Dönemler arası geçişlerdeki yapıtların kurgu-
sunun pürüzsüz olduğuna
D) Cumhuriyet ve Tanzimat Dönemi eserleri ara-
sında büyük farklılıklar olmadığına
E) Bizim edebiyatımızda bu durumun kişisel çe-
kişmeleri doğurduğuna
Paragraf
3648
7. Yazar, yazısının dışında kimdir? Yazıya geçirme-
yi düşündüklerine, geçirdiklerine ne olarak bakar?
Ben her yazar için bu soruları sormadan edemem.
Yazıya geçmiş, artık kendinin olmayan “şey”i bir
başkası olarak okuduğunda kendinden dünyaya
bir uzantı mı görür, kendinden kopmuş, başkalaş-
mış bir şeyi mi görür? Bir yazar, eserine baktığın-
da kendinin uzantısı olan şeyi görüyorsa eseri adı-
na kaygıyla dolar. İftihar nesnesi olarak eser, ma-
vi bir çift göz ya da güzel bir villa gibi sahibine do-
laylı dolaysız haz veren bir şeyden ibarettir.
Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisi-
ne değinilmemiştir?
A) Düşüncenin, kaleme alındıktan sonra özel ol-
maktan çıktığına
B) Sanatçının eseri kendi parçası olarak görme-
sinin tehlikeli bir durum olduğuna
C) Eserin, sahibine şu veya bu şekilde zevk ver-
diğine
D) Yazarın eserinin başkalaşmasına endişeyle
baktığına
E) Yazarın kendi eserine nasıl yaklaştığının önem-
li olduğuna
8. Ben “ne çok roman yazılıyor” yargısına karşıyım.
Çok roman yazılmıyor. Yeni yeni roman yazılma-
ya başlandı. Elbette tüm romanların şaheser olma-
sı beklenemez. Çok roman yazılması bir olumsuz-
luk değildir. İngiltere’ye bakarsanız orada da yılda
dört bin roman yazılıyor. Nüfusumuz da aşağı yu-
karı aynı. Ayrıca tüm bu kitaplar her seferinde ye-
ni bir alan açıp yeni bir okur kitlesi kazandırıyor.
Ben popüler edebiyatın iyi edebiyata zarar verme-
diğini tam tersine zemin hazırladığına inanıyorum.
Bu parçadan, aşağıdaki yargılardan hangisi çı-
karılamaz?
A) Her romanın mükemmel olmasını beklemek
yanlıştır.
B) Roman, edebiyatımıza çok geç giren bir yazı
türüdür.
C) Ülkemizde, sanılanın aksine aslında çok fazla
roman yazılmıyor.
D) Her kitap okura yeni bir bakış açısı kazandırır.
E) Popüler edebiyatın yazın dünyamıza olumlu et-
kileri de vardır.
155
 ÇIKMIŞ SORULAR - 1
1. Bir noktadan sonra, hayal ettiğim bu dünya benim
elimden çıkar ve kafamın içinde yaşadığım şehir-
den daha gerçek olur. O zaman bütün insanlar ve
sokaklar, eşyalar ve binalar sanki hep birlikte ara-
larında konuşmaya, benim önceden hissedeme-
diğim ilişkiler kurmaya; sanki benim hayalimde ve
kitaplarımda değil kendi kendilerine yaşamaya
başlarlar. İğneyle kuyu kazar gibi sabırla hayal
ederek kurduğum bu âlem, bana o zaman her şey-
den daha gerçekmiş gibi gelir.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Kişileştirmeye yer verilmiştir.
B) Birinci kişili anlatım kullanılmıştır.
C) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
D) Benzetme yapılmıştır.
E) Örneklemeye başvurulmuştur.
2019 - TYT
2. Yazmaya yeni başlayanların ilk ürünlerini, kuşla-
rın kanat alıştırmasına benzetirim. İlk uçuşlarla, ka-
nat alıştırmalarıyla ilgili ne güzel belgeseller yapıl-
mıştır. Bu belgesellerde yavru kuşlar uçma aşa-
masına gelince ilkin başlarını yuvalarından dışarı
çıkarır, şöyle bir bakarlar mavi boşluğa; uçma gü-
düleri uyanmıştır, cıvıldayıp dururlar. Ama göze
alamazlar uçmayı. Sonra annelerinin kılavuzluğu
başlar; birlikte birkaç metreyi geçmeyen kısa uçuş-
lar yapar, yuvaya dönerler. Bu belgesellerde ilk
uçuşlardan duyulan heyecandan, sevinçten de söz
edilir. Cıvıldaşmalar, cıvıldaşmaların tınısındaki de-
ğişmeler örnek gösterilir buna. Yazar, şair adayla-
rı için de gerçekten böyledir bu. İlk ürününü bası-
lı görmekten duyulan sevince sınır çizilemez. Sı-
radan bir benzetme olacak ama tay tay duran, ar-
dından ilk adımını atan çocukların duydukları bir
sevinç vardır ya tıpkı ona benzer.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Olayları oluş sırasına göre verme
B) Örnekten hareketle asıl düşünceye ulaşma
C) Görsel ve işitsel ögelerden yararlanma
D) Nitelendirmelere başvurma
E) Karşıtlıklardan yararlanma
2012 - YGS
156
3. Alışkanlıklar, basmakalıp sözler en derin gerçekle-
rin anlamını, en güzel duyguların ürpertisini unut-
turabilir. Bunları yeniden canlandırmak, yeniden ya-
şatmak için sanatçı olmak gerekir. Ancak şairler,
milyonlarca yıllık güneşin ışığını, bize yeni açmış
binbir renkli bir çiçeğin parıltısı gibi gösterebilirler.
Yunus’un söyleyişiyle, her gün yeniden doğan şa-
irler olmasaydı insanlık; öğrenilmiş, ezberlenmiş
gerçeklerin kabuğu içinde sıkışıp kalacaktı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Abartmaya başvurma
B) Yinelemelere yer verme
C) Koşul öne sürme
D) Yansız bir söyleme dayanma
E) Tanık göstermeden yararlanma
2012 - YGS
4. Dünyanın yedi harikası olur da üç kıtada yüzyıllar-
ca hüküm sürmüş, altı yüzyılı aşan varlığından ge-
riye olağanüstü bir kültür hazinesi bırakmış Os-
manlının yedi harikası olmaz mı? Gerçi tarihçiler,
sanat tarihçileri ve mimarlar varken en önemli ye-
di Osmanlı eserinin hangileri olduğuna ben karar
verecek değilim. Ancak okuduklarımdan ve gör-
düklerimden hareketle tamamen kişisel bir beğeni
listesi oluşturmamın önünde bir engel yok sanırım.
İşte benden Osmanlının yedi harikası: Süleymani-
ye Külliyesi, Selimiye Camisi, Mostar Köprüsü,
Mağlova Kemeri, Kavalalı Mehmet Ali Paşa Cami-
si, Kubbetü’s-Sahra, Hamidiye Çarşısı.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi ağır bas-
maktadır?
A) Öyküleyici anlatım
B) Tartışmacı anlatım
C) Betimleyici anlatım
D) Tanımlamadan yararlanma
E) Kanıtlayıcı veriler kullanma
2013 - YGS
Ünite 3
5. Buzdolabının icadı, kuşkusuz dondurma yapımını
da etkiledi. Buzdolabı ülkemizde kullanılmaya baş-
lamadan önce bir alaturka bir de alafranga don-
durma vardı. Alafranga dondurmaya “kalıp dondur-
ma” da denirdi. Bu dondurma gerçekten de buz
kalıbı gibi kaskatı olurdu. Önce içine kar doldurul-
muş bir fıçıya silindire benzer bir kalıp yerleştirilir,
bu kalıbın içine de dondurma malzemesi konurdu.
Kar eridikçe yenisi ilave edilerek malzemenin bu
kalıpta donması sağlanırdı. Çikolatalı, çilekli ve kre-
malısı yapılırdı. Alaturka dondurma ise buz katılı-
ğında değil, kar yumuşaklığında olurdu. Kenarları
oluk oluk, yaldızlı veya çiçekli, iç içe geçmiş küçük
kayık tabaklarda yenirdi. En çok kaymaklı ve viş-
neli türleri tercih edilirdi.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Karşılaştırma yapılmıştır.
B) İkileme kullanılmıştır.
C) Benzetmeden yararlanılmıştır.
D) Tahminde bulunulmuştur.
E) Açıklama yapılmıştır.
2014 - YGS
6. Orhan Veli Kanık kendisiyle yapılan ve öykülerinin
toplandığı Hoşgör Köftecisi’nde yer alan söyleşide
sanatla edebiyatı birbirinden ayırdığını söyler. Şi-
iri sanata sokar, öyküyü ise roman ve tiyatroyla bir-
likte edebiyata. Orhan Veli, “Fikir sanatta yer ala-
mıyor ama edebiyat fikre dayanıyor.” diye açıklar
edebiyatla sanatın farkını. Ve şöyle de devam eder:
“Bu itibarla edebiyatın halk kitlelerine bir şeyler söy-
lemesi lazım. Okur ve yazarları halka doğru götü-
ren bir edebiyat isterim. Yani edebiyatın çoğunlu-
ğa hitap etmesini istiyorum. Çoğunluk okuyup an-
lamalıdır.”
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Alıntıya yer verilmiştir.
B) Tanık gösterilmiştir.
C) Nesnel anlatımdan yararlanılmıştır.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
E) Tahminde bulunulmuştur.
2016 - YGS
Paragraf
3649
7. Bolu’nun bence en güzel ilçesi Göynük, İstanbul’la
Ankara’nın tam ortasındadır. Görünüşü ilk bakış-
ta bile etkiler insanı: vadinin tabanında akan ince-
cik dere, kıyı ve yamaçlarında eski Türk evleri, te-
pede yenilenmiş saat kulesi, ağaçlar, çiçekler...
Usta ressamın elinden çıkmış resim gibidir Göy-
nük. Bu tablodaki her şey çok dengeli. Abartılı renk,
güzelliği bozan çirkinlik yok. Friglerden Osmanlı-
ya birçok uygarlık bu topraklardan geçmiş, hepsi
de iz bırakmıştır.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Karşıt anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
B) Betimlemelerden yararlanılmıştır.
C) Benzetme yapılmıştır.
D) Sayısal verilere yer verilmiştir.
E) Öznellik söz konusudur.
2016 - YGS
8. Dün akşam genç bir şairin evinde toplandık. Misa-
firlerden biri elindeki kitabı karıştırıyor, bir başka-
sı da odanın köşesindeki gösterişli piyanonun tuş-
larına dokunuyordu. Bu sırada ev sahibi, bana tas-
lak hâlindeki şiirini okudu ve ne düşündüğümü sor-
du. Ben, şiir bitmeden bir şey dememe imkân ol-
madığını söyledim. Arkadaşım da şiiri değil de için-
deki düşünceleri nasıl bulduğumu sordu. Ben de
şiir, sözcüklerle resim yapma sanatıdır, dedim ve
Mallarme’nin Degas’ya verdiği “Şiir düşüncelerle
değil, sözcüklerle yazılır.” yanıtını hatırlattım.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Tanımlama yapılmıştır.
B) Örneklemeden yararlanılmıştır.
C) Öykülemeye başvurulmuştur.
D) Betimlemeye yer verilmiştir.
E) Tanık gösterme vardır.
(2017 - YGS)
157
 ÇIKMIŞ SORULAR - 2
1. (I) Max Weber, meşhur Protestan Ahlakı ve Kapi-
talizmin Ruhu adlı eserinde Protestan ahlak anla-
yışının kapitalizmin doğuşunda oynadığı rolü orta-
ya koymaya çalışmıştır. (II) Weber’in iktisadi zih-
niyetle dinî inançlar arasında kurduğu bu ilişki hâlâ
ilgiyle takip edilmektedir. (Ill) Siyaset alanında We-
ber, çağdaş siyaset biliminin temel konularından
olan iktidar, egemenlik, otorite ve meşruiyet gibi
olgularla ilgilenmiş, bürokrasi ve siyaset arasında-
ki ilişkilere dikkat çekmiştir. (IV) Siyasal iktidarın
meşruluğunun temellerini bir model çerçevesinde
açıklamaya çalışmıştır. (V) Ona göre siyaset kişi-
nin diğer kişiler üzerinde egemenlik kurmasıdır.
(VI) Söz konusu egemenlik farklı olabilmekte ve
meşrulaştırılırken farklı argümanlara dayanabil-
mektedir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle
başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
2019 - TYT
2. (I) Geçmişten bugüne uçaklara yıldırımlar kadar
türbülanslar da ciddi hasarlar verir. (II) Uçaklar ge-
nellikle tırmanır veya alçalırken yıldırım çarpması-
na maruz kalırlar. (Ill) Yıldırım ilk olarak uçağın bu-
run veya kanat ucu gibi sivri bir kısmına temas
eder. (IV) Temasın gerçekleştiği noktada havada-
ki moleküllerin iyonlaşması nedeniyle oluşan bir
parlama görülür. (V) Ardından elektrik yüklü par-
çacıklar iletken dış yüzey boyunca ilerler ve uça-
ğın bütünlüğüne zarar vermeden kuyruk gibi bir
başka sivri kısmından gökyüzüne dağılır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2019 - TYT
158
3. (I) Bir oyun ya da senaryo, bir hamlede yaratılmaz;
yazarının zihninde, birdenbire ve bütünüyle belir-
mez. (II) Yazarın ilk çabalarıyla ortaya çıkan, en
fazla, ilkel bir taslaktır. (III) Yazar, göstermeye da-
yalı eserini adım adım geliştirerek ona son biçimi-
ni verir. (IV) En ilkel kurgu bile bir birikimin ürünü-
dür. (V) Bu sürecin uzunluğu, yazarın hazırlığına
ve çalışma tarzına bağlıdır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2017 - YGS
4. (I) Dinlemeyle ilgili bütün incelemeler, dinleyicinin,
mesajın içeriğine odaklanmasının önemine işaret
eder. (II) Çoğu zaman konuşmacıyı dinlemez yal-
nızca dinlemiş gibi görünürler. (III) Buna karşılık
iyi dinleyiciler söylenen her şeyde ilginç ve fayda-
lanılacak bir şey bulmaya çalışırlar. (IV) Burada
benim ihtiyacım olan hangi bilgiler var? (V) Söyle-
diklerinde yeni bir şey var mı? (VI) Bu tür sorular
bizim ana yoldan ayrılmamamızı sağlar.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra, “Fakat kimi dinleyiciler bir konuş-
macının mesajını aktarmasına nadiren fırsat verir-
ler.” cümlesi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2017 - YGS
5. (I) Bir süredir takip ettiğim eleştirmen, eser değer-
lendirmelerinde genellikle nesnel ölçütler kullan-
mıyor. (II) Bir eser hakkında ulaştığı yargılar ha-
vada kalıyor. (III) Bir gün beğendim dediğine baş-
ka bir gün beğenmedim demesine, bu yüzden şa-
şırmıyorum. (IV) Okur, bunları örnekleriyle görmek
ister. (V) Ne var ki son zamanlarda dergiler, eleş-
tiri dünyasına hiçbir katkısı olmayan yazılarla do-
lu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden sonra "Oysa gerçek eleştirmen eserle il-
gili yargılarını gerekçelere dayandırır." cümlesi ge-
tirilmelidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2017-YGS
Ünite 3
6. Sevgili arkadaşlarım, öykülerinizde güzel bir cüm-
le bulup sonra onun sürüklediği yere gitmek gibi
bir illet tespit ettim. Öncelikle şunu söylemek zo-
rundayım: Cümlelerinize âşık olmamalısınız! Söz-
lerimi tuhaf bulmayın. Her yazar, bulduğu bir söz-
cüğe hatta kurduğu bir cümleye âşık olmaz mı?
Olur. Bazen hoştur bu ama iyi yazar, silkinip ken-
dine gelendir. Haydi diyelim ki kendinize geleme-
diniz, o hâlde kaybolacağınızı bilin. Kaybolmayın!
Ha, kaybolmak da bir tercih dediniz. O zaman da
keşiflerle dönün. ----.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) Genç kalemlerin bu yaygın hastalığa tutulma-
sı olağan bir durumdur
B) Zaten edebiyat, daha önce duyulmamış, özgün
parçaların bileşimidir
C) Ulaşmayı hedeflediğiniz eseri sevmek zorun-
da olduğunuzu da aklınızdan çıkarmayın
D) Uyandırmak istediğiniz imgeye hizmet edecek
şekilde sunun ayrıntıları
E) Dilin size verdiği gücün büyüsüne kapılıp git-
memeye de gayret edin
2017 - YGS
7. I. Evet, İzmit ve Bursa gibi büyük sanayi şehir-
lerini ve körfezdeki dev fabrikaları hatırlatan
bir görüntü bu.
II. Sabaha karşı şehre girerken yolun solunda
sis, duman ve alevler içindeki Karabük Demir
Çelik Fabrikası’nın silo şeklindeki dev bacala-
rı hafızalarımızı yokluyor.
III. Gece yollara düşüyoruz, sabahın erken saat-
lerinde Safranbolu’dayız.
IV. Yolda birkaç dakika seyrettiğimiz bu devasa
fabrikayı geçtikten sonra Karabük şehir mer-
kezine giriyoruz.
V. Yalnız Safranbolu’dan önce Karabük’ten kısa-
ca bahsetmek istiyorum.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında han-
gisi baştan üçüncü olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2016 - YGS
Paragraf
8. En basitinden en karmaşığına kadar birçok buluş,
hayata geçmeden önce uzak bir hayalden ibaret-
tir. Bu noktada yapılamaz, gidilemez gibi sınırla-
malar insanları bir anlamda tahrik eder. ----. Çün-
kü olanaksıza boyun eğmeme, meydan okuma iç-
güdüsel bir davranıştır. Kuşkusuz cesaret, bilimde
olmazsa olmazlardan biri ve bilim insanlarında iti-
ci güç oluşturan bir unsur. Popper, olanaksızı de-
neyen bilim insanlarını “cesur tahminler yapan ve
kendi tahminlerini çürütme yolunda ciddi çabalar
gösteren kişiler” olarak tanımlar.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli-
dir?
A) Olmaz deneni gerçekleştirme isteği, insan do-
ğasındaki temel unsurlardandır
B) En uzak ihtimaller bile yoğun bir çabayla gü-
nün birinde gerçeğe dönüşür
C) Çok bilinen bir atasözü, talihin cesur insanlar-
dan yana olduğunu söyler
D) Bilimdeki her buluş ve yenilik, doğanın engel-
lerine bir meydan okumadır
E) Bilimsel başarının temelinde öğrenme isteği ve
kişisel gayret vardır
2017 - YGS
9. I. Kehribar, bir ağacın milyonlarca yılda oluşan
reçinesidir.
II. Sadece iki ülkede olduğunu bildiğimiz ve ile-
riki yıllarda artık kalmayacağını düşündüğü-
müz bu malzemenin yurt dışına çıkarılması ya-
sak.
III. Bu pahalı reçinenin; sarılık, guatr ve stres baş-
ta olmak üzere çoğu hastalığa ciddi faydası
vardır.
IV. Bu nedenle doktorların guatr hastalarına keh-
ribar kolyesi tavsiye ettiği bilinir.
V. Bu kadar uzun sürede oluştuğu için fiyatı ol-
dukça yüksektir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı
bir bütün oluşturması için aşağıdakilerden han-
gilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir?
A) I. ile III. B) II. ile III. C) II. ile IV.
D) II. ile V. E) III. ile IV.
2016 - YGS
159
 Ünite 3
10. Bir sabah işinize giderken kırmızı ışıkta durdunuz
ve aracınızı tekrar çalıştıramadınız. Her insanın
başına gelebilecek bu sıradan olay için iki ayrı ola-
sılığı düşünelim. Birinci olasılıkta arkadaki araçla-
rın şoförleri kızgınlıkla kornaya basıyor, siz de bir
kazaya yol açmamak için kan ter içinde bu durum-
dan kurtulmaya çalışıyorsunuz. İkinci olasılıkta, ar-
kanızdaki araçtan inen bir taksi şoförü, bekleyen
araçlara işaret ederek onların yan şeritten devam
etmelerini sağlıyor. Araçlar sakince geçtikten son-
ra yanınıza geliyor, birkaç yayayla birlikte aracını-
zın yol kenarına çekilmesine yardımcı oluyor. Ne
siz ne de bir başkası gergin ve telaşlı. İşte bu ör-
nekte olduğu gibi bir toplumun gelişmişlik düzeyi-
ni belirleyen asıl şey, ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) sorunlara pratik çözümler bulmaktır
B) başka insanları zor duruma düşürmemektir
C) yaptığımız hatanın sonucunu üstlenebilmektir
D) insanlar arasındaki iletişim biçimidir
E) kurallara uyarak sorunları ortadan kaldırmaktır
2013 - YGS
11. İnsanın sanatsal çalışmalarının tümüne, bir arama
ve bulma çabası olarak bakılabilir. Ya da bunlar,
hayatı ve bu hayatın içinde insanın kendi yerini an-
lama ve anlamlandırma uğraşı olarak görülebilir.
Bu çaba, ilk insandan bugüne değin farklı amaç-
lar ardında, farklı açılımlar, biçimler ve yöntemler-
le serpilip gelişmiştir. Yüzlerce yıllık serüveni bo-
yunca, hem tarihsel dönemler, toplumsal ve siya-
sal koşullarca biçimlendirilmiş hem de onları biçim-
lendirmiştir. Buradan bakıldığında ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) sanatın, insanı doğa ve toplumla olan çatışma-
larıyla yansıtma işlevini yerine getirmesinin ge-
rekliliği ortaya çıkar
B) sanat yapıtlarında işlenen toplumsal özlemle-
rin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği de açıklık
kazanır
C) sanatla toplumsal fayda arasında bir seçim yap-
manın zorluğu daha iyi anlaşılabilir
D) sanatın, insanın kişilik özelliklerini boyutlandı-
rıp geliştirdiği söylenebilir
E) bir toplumun sanatıyla o toplumun yaşamının
birbiriyle etkileşim içinde olduğu yargısına ula-
şılabilir
2012 - YGS
160
Paragraf
12. Büyük İskender’in, yastığı altından hiç eksik etme-
diği iki silah varmış derler: kılıcı, bir de İlyada. Bil-
ge Aristoteles’in bu ünlü öğrencisi, o kılıçla çok
kesmiş biçmiş ama o kitabı kılıca kırdırmamış hiç-
bir zaman. Günümüzdeyse “Neler okursunuz?” tü-
ründen bir soruyu, adı okumaza çıkmasın diye ya-
nıtlayan birçok kimse arasında, Pekos Bill, Red Kit
benzeri şeyler okumaya bayıldığını söyleyenler bi-
le var. İlyada nere, Red Kit nere diyeceksiniz ama
gene de aradaki yüzyıllar boşa geçmiş sayılmaz.
Kitapları üstünkörü suçlayan, okuyana için için öf-
ke duyanların bile, “Ben okumam.” demeyi kendi-
lerine yedirememeleri ilginçtir. ----.
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre,
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Dolayısıyla günümüzün gerçek anlamda çağ-
daş ve düşünen insanı, az da olsa okuyan in-
sandır
B) Okumanın tükenmez kaynağından, herkes ken-
di istediği kadar pay alır
C) Çağlar boyunca insanoğlu hep kitaplarla
düşünegelmiş, kitaplar aracılığıyla ortaya koy-
muştur düşüncesini
D) Okumaya dair bütün bu olumlu düşüncelere
rağmen ülkemizde okuma oranının düşük ol-
ması da bir başka çelişkidir
E) Arka kapıdan da olsa okumaya bir yerden bu-
laşmış olmanın onuru, böylelerine yeter de ar-
tar bile
2014 - YGS
13. Bir sanatçının doğal çevresi, elbette içinde yaşa-
dığı ülkedir. Onun bu çevreyle içten bağlantılı ol-
maması düşünülemez kuşkusuz. Ancak konu, tek
başına estetik bir değer taşımadığından, nereden
alınırsa alınsın sanatçının yaratıcı kişiliğiyle kay-
naşarak sanat eserine dönüşür. ----.
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre,
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Dolayısıyla yabancı bir konuyla yerli bir eser
vermek her zaman mümkündür
B) Yani estetik yaratımı besleyen güç, sanatçının
bağlı olduğu gelenektir
C) Başka bir deyişle, eserin belirleyeni yazarın ya-
şadığı çevredir
D) Kaliteyi elde etmek ancak bu yolla mümkündür
E) Bu bakımdan sanatçının başarılı olması işledi-
ği konuya bağlıdır
2015 - YGS
Ünite 3
14. “Edebiyat dergilerinde sevmediğin, sıkılarak oku-
duğun yazılar hangisidir?” diye sorsalar hiç düşün-
meden, “Belli bir şiir kitabı üzerine yazılmış tanı-
tım yazılarıdır.” derim. Sorun belki de bendedir ama
bu tür yazıların neye göre yazıldığını anlayamıyo-
rum. Tanıtımı yapan iyi niyetli yazar, genellikle il-
gili şairin söz konusu kitabındaki dizelerden esin-
le bir şeyleri duyumsatmaya, şairin şiir dünyasına
kendisi ile birlikte katılmaya çağırır bizi. Kendince
eklemeler de yapar o şiirlerde oluşturulmaya ça-
balanan etkileyici havaya. Ama söz konusu kitap,
okurca önceden okunmadığı, belki de tanıtıcı üze-
rine aldığı işi gerektiği gibi yapmadığı için kitaba
yönelik ilgi oluşturulamaz çoğu zaman. ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Bu yazılarda şairi, şiir yazmaya yönlendiren et-
kenler üzerinde de durulmalıdır
B) Bu nedenle okuyucunun şiir bilgisini zenginleş-
tirecek açıklamalara yer verilmelidir
C) Oysa tanıtma yazıları şiire dönük olmayan so-
runlarla şişirildiği için ilginçliğini yitirir
D) Edebiyat dergilerinde tanıtım yazılarına az yer
verilmesi kitaplara duyulan ilgiyi azaltmaktadır
E) Böylece okuyana eziyet eden, onu yoran, an-
lamsız ve sıkıcı bir metin ortaya çıkar
2013 - YGS
15. (I) Yetişme döneminde sevilmiş, kişiliğine saygı
gösterilmiş, kendisiyle barışık bir insan değilseniz
yaşamda karşılaşacağınız kimi güçlüklerin üste-
sinden gelemezsiniz. (II) Yaşamda çirkin-güzel iki-
lemi, insanı kendisine sürekli çekidüzen vermeye
zorlayan bir yargılama ölçütü. (III) Çalışkanlığınız,
yaratıcılığınız, iletişim beceriniz, sorumluluk bilin-
ciniz, dürüstlüğünüz, içtenliğiniz, adalet duygunuz
ikinci planda bırakılarak yalnızca bu çerçevede de-
ğerlendirilmeye tabi tutuluyorsunuz. (IV) Bu durum-
la karşılaşan bir insanın böylesi bir ölçütü yadsı-
ması ve kendini bedensel görünüşü dışındaki özel-
liklerle de var etmeye çalışması, yadırganacak bir
davranış sayılmamalı. (V) Bunları yaşayan birinin,
bazı insanların sırf doğuştan gelen özelliklerle öne
çıkarılmasına tepkisi, gerçekte kıskançlık değil,
eşitlik isteğidir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2012 - YGS
Paragraf
3650
16. (I) İngiliz şairi Browing; sayfa sayfa, her kelimesi-
ni ayrı ayrı inceleyerek sözlük okurmuş. (II) Söz-
lükte öğütler, eğlendirici şeyler de bulurmuş. (III)
Hatta bu çalışmaya romantik bir yön de katar, ay
ışığında oturup bir bir çevirirmiş sözlüğün sayfala-
rını. (IV) Bizde sözlükler, kütüphanelerin en kuytu
köşelerinde uyuklayarak ömür tüketir. (V) Günler
ve geceler boyu “Bilinmeyen bir kelime çıksın da
hatırlanalım.” diye dua ederler âdeta. (VI) Sözcük-
lerin bu uzun ve sessiz bekleyişleri iki kapak ara-
sında geçer.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istenirse ikin-
ci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV D) V E) VI
2013 - YGS
17. ----. Bütün yapıtlar kendilerinden önceki yapıtlarla
yapılmış bir konuşmanın izlerini taşır. Dostoyevs-
ki İnsancıklar’da Gogol'la tartışır. Kafka, Dönü-
şüm’de Dostoyevski'nin elli yıl önce sorduğu soru-
yu, "İnsan mıyım, yoksa böcek mi?" sorusuyla ce-
vaplar.
Oğuz Atay romanlarını yaralı Don Kişotların, ye-
raltında yaşayanların, hamam böcekleri ve meta-
morfozların yankılandığı bir vadide yazar.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Hiçbir yapıt boşluğa doğmaz; akan nehre son-
radan eklenir
B) Hemen her anlatı çoktan kabul edilmiş doğru-
ların üzerinde yükselir
C) Her yazar kendinden önce düğümlenmiş me-
tinlerin ilmeğini çözer
D) Her yapıt, olay örgüsü açısından biricik olma
idealiyle yola çıkar
E) Edebî yapıtlar, yazarının iç hesaplaşmalarının
yansıdığı bir aynadır
2019 - TYT
161
 ÇIKMIŞ SORULAR - 3
1. Yaşı ilerledikçe insan çocukluğunun bahçelerini
nerede arar? Belleğimiz bizi ninnilere, saklambaç
oyunlarına, uçurtmaların iplerine nasıl götürür? Na-
sıl canlanır çocukluktaki eski çarşılar, panayır yer-
leri, bayram sabahları? Bizi bir yerlerde bekler mi
buğday başakları arasına yuvasını yapan tarla ku-
şu? Yoksa büyüdüğümüz için ödediğimiz bedel
kaybetmek midir doğduğumuz evi, sokağı, köyü?
Yitirdiysek eğer, nasıl yaşatmalı onları anılardan
çıkarıp?
Bu parçada;
I. sitem,
II. hüzün,
III. özlem
duygularından hangileri belirgindir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
2017 - YGS
2. Gençken, yazdıklarına daha bir güvenir, onları
önemser şair, ayıklamak değil çoğaltmak ister di-
zelerini: “Biraz daha yazmalıyım… Daha, daha…”
diye düşünür. Sanır ki ne kadar çok yazarsa o ka-
dar ağırlıkla kanıtlayacaktır kendisini. Şiirini önem-
serken kendini önemsemektedir aslında: Bütün gü-
zel dizeleri o yazmıştır! Oysa yaşlandıkça yazdık-
larını daha fazla irdeleyip onlar üzerinde daha çok
düşünür.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Şair olgunlaştıkça daha titiz ve seçici bir kimli-
ğe bürünür.
B) Şairler kendi şiirleriyle ilgili gerçekçi değerlen-
dirmeler yapamazlar.
C) Şairi şiir yazmaya iten asıl neden kendini be-
nimsetme düşüncesidir.
D) Gençlik döneminde yazılan şiirlerin kalıcılık ora-
nı yüksektir.
E) Şairlerin okur kitleleri dönemsel olarak değiş-
mektedir.
2015 - YGS
162
3. Küresel ısınma, çağımızın sorunu. Bu sorun yü-
zünden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan
canlı türlerini ve ekosistemleri korumak oldukça
pahalı bir iş. Zira bu, o arazinin başka amaçlar için
kullanımının önlenmesi, koruma için insan kayna-
ğı ve altyapı oluşturulması, korunan alanın bilim-
sel olarak izlenmesi gibi pek çok alanda çalışma-
yı gerektiriyor. Habitatların küresel ısınmadan na-
sıl etkileneceğine, bunun canlılar açısından ne gi-
bi sorunlar oluşturacağına dair araştırmalar sürü-
yor. Varılan bazı sonuçlar, türlerin iklim değişimin-
den etkilenmemesi için koruma alanlarının geniş-
letilmesi gerektiğini ve koruma maliyetlerinin ikiye
katlanacağını gösteriyor.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabi-
lir?
A) Türlerin devamını sağlamak için yapılacak tek
iş insanları bilinçlendirmektir.
B) Canlı türlerini ve ekosistemleri korumak, gele-
cekte de insanlığın uğraşı alanlarından biri ola-
caktır.
C) Türlerin korunmasıyla ilgili araştırmaların üni-
versiteler tarafından desteklenmesi gerekmek-
tedir.
D) İnsanlara alternatif yaşam alanları oluşturmak,
canlı türlerinin korunmasına katkı sağlayacak-
tır.
E) Araştırmalar daha çok, yetersiz olan kaynakla-
rın korunması üzerine yoğunlaşmıştır.
2014 - YGS
4. Dünyada arasanız da benden daha küreselini bu-
lamazsınız. Hangi memlekete gitsem yalnız orada
oturduğumu sanıyorlar. Küreselim ve bütün insan-
ların dostluk, kardeşlik, barış içinde sevgi ve say-
gıyla yaşamasını, yardımlaşmasını istiyorum.
Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisini
vurgulamaktadır?
A) Farklı ülkeleri gezmeyi çok sevdiğini
B) Her memlekette bir evi olduğunu
C) Farklılıklara saygı duyulması gerektiğini
D) Bütün dünyayı kendi evi gibi hissettiğini
E) Her insanın bir bütünün parçası olduğunu
2016 - YGS
Ünite 3
5. Ödüller, genç bir şairin adının altı fosforlu bir ka-
lemle çizilerek şiirlerinin tanınmasına olanak sağ-
lıyorsa az şey mi bu? Ya da usta bir şairin, şiire
verdiği emeğin ödülle taçlandırılmasının ne sakın-
cası olabilir ki? Üstelik şiir kitaplarının hemen he-
men hiç satılmadığı, dolayısıyla kitapçıların, bu ki-
tapları raflarına koymaya yanaşmadığı ve dağıtım-
cıların, “şiir” sözcüğünü duyduğunda yüzlerini bu-
ruşturduğu günümüzde… Şiirin bu konumuna gön-
lü razı olmayan şairlerin verdiği emekleri, bütün şi-
irseverlerin takdirle karşılaması gerektiği kanısın-
dayım.
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden
yakınmaktadır?
A) Ödüllere karşı çıkılmasından
B) Ödüllerin gelişigüzel dağıtılmasından
C) Günümüzde değer yargılarının değişmesinden
D) Genç şairlerin ödül alınca ustalaştıklarına inan-
malarından
E) Sanatçıların, yaratılarını oluştururken gerekli
özeni göstermeyişlerinden
2011 - YGS
6. İnsanlar, toplu hâlde yaşama gereksinimi duyar-
lar. Bunun için herkesin üzerinde anlaştığı, gittik-
çe yaygınlaşan ortak bir değerler sistemi gerekir.
İşte ahlak, bu türden bir değerler sistemidir. Top-
lumda çekişen ve çatışan tarafların hiçbir ortak ya-
nı kalmadığı durumlarda bile birleştirici bir güç du-
rumundadır. Örneğin, dürüstlüğü değil de yalancı-
lığı ya da sahtekârlığı kimse öneremiyor. Sadakat
yerine ihanet, adalet yerine haksızlık değerli gös-
terilemiyor. Çünkü ahlak, bir insan topluluğunun,
üzerinde birleştiği ortak paydayı oluşturuyor.
Bu parçadan ahlakla ilgili olarak aşağıdakilerin
hangisi çıkarılabilir?
A) Kişileri değerlendirmede ayırıcı bir ölçüt oldu-
ğu
B) Davranışları ve ilişkileri düzenleyen ana kural-
lar olduğu
C) İlkelerinin kişiden kişiye değişen, göreceli bir
nitelik taşıdığı
D) Toplumdan topluma farklı özellikler taşıdığı
E) Yasaların öngördüğü yaptırımları içerdiği
2011 - YGS
Paragraf
7. Hayatın birçok alanında yapay zekâ uygulamala-
rından faydalanılsa da ABD’deki bir üniversitede
yapılan araştırma acı gerçeği ortaya çıkardı: Ne
kadar gelişmiş olursa olsun, mevcut yapay zekâ,
ancak dört yaşındaki bir çocuğun zekâsıyla kıyas-
lanabilecek düzeyde. Yapay zekâ uygulamaları,
benzerlikleri ayırma konusundaki güçlü yetenekle-
ri ve eşsiz kelime hazinelerine rağmen testte en
basit “Neden?” sorusuna bile yanıt verememiş.
Araştırmacılara göre bunun nedeni, yaşam tecrü-
besi eksikliği.
I. Gerçekleştirilenlerin beklentileri karşılamadı-
ğına
II. ABD’deki üniversitelerin daha fazla çalışma
yaptığına
III. Çalışmaların her ülkede desteklendiğine
Bu parçada yapay zekâ uygulamalarına ilişkin
olarak yukarıdakilerden hangilerine değinilmiş-
tir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
2014 - YGS
8. Yazar, kitaptaki resimler ve ilginç bilgilerle okuyu-
cuyu, Eski Yunan ve Roma Uygarlıklarına uzanan
bir zaman yolculuğuna çıkarıyor. Rengârenk, par-
lak sayfalar arasında gidip geldikçe ve biraz da ha-
yal gücünüzü kullandığınızda kendinizi Eski Mı-
sır’da “papirüs” terliklerle gezerken ya da Roma’da
“toga” giymiş olarak bulmanız mümkün. Toga na-
sıl giyiliyor diye endişeleniyorsanız merak etmeyin
kitapta o da yazıyor. Kitabı okuduğunuzda Antik
Çağ ile şimdiki yaşantınız arasında öyle bir köprü
kuracaksınız ki hem kendi yaşantınızdaki ögeleri
Antik Çağlarda hem de Antik Çağlardaki yaşantı-
larda kendinizi bulacaksınız.
Bu parçada sözü edilen kitabın asıl özelliği aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Görsellik yönünden etkileyici bir nitelik taşıma
B) Tarihsel bilgileri, ortaya çıktığı dönem içinde
yargılama
C) Okuyucuda, anlatılanları yaşıyormuş duygusu
uyandırma
D) Çok eski yaşam biçimlerini karşılaştırarak an-
latma
E) Okuyanların belirli bir düşüncede yoğunlaşma-
sını sağlama
2012 - YGS
163
 Ünite 3
9. 1861 yılında bir eleştirmen şöyle demiş: “Bugüne
kadar fotoğraf, kural olarak ‘gerçeği yansıtmayı’
amaçladı. Peki ama güzelliği belirgin kılma gibi bir
amacı da üstlenemez mi?” Burada, o zamana de-
ğin yalnızca belgeleme yöntemi sayılmış bir ileti-
şim aracının alanına estetik ölçülerin de dâhil edil-
diği görülüyor. Bu da, fotoğrafçının, gördüğünü yo-
rumlayarak yansıtma bilincine varmasının bir so-
nucudur. Sanatsal yorumun ortaya çıkışı, sanatsal
ölçütlerin uygulanmasına kendiliğinden yol açacak-
tır.
Bu parçaya göre fotoğrafçılığın bir sanat ola-
rak kabul edilmesi aşağıdakilerden hangisiyle
ilişkilidir?
A) Değişmez ve belirli kurallar içermesiyle
B) İlgi duyanların sayısının her geçen gün artma-
sıyla
C) Yaratıcılık yönünden başka sanat dallarıyla da
ilişkili olmasıyla
D) Çekenin bakış açısına göre anlamsal zengin-
likler kazanmasıyla
E) Belirli bir eğitimden geçmeyi gerektirmesiyle
2012 - YGS
10. Yirminci yüzyılın ikinci yarısından bu yana nostal-
ji, başka bir deyişle eskiye duyulan özlem gittikçe
yaygınlaşıyor. Bu, bir bakıma insanların yaşamla-
rından giderek daha fazla yakındıklarının bir gös-
tergesi. Artık her kuşak yaşamın daha az meka-
nik, doğallığın daha yaygın olduğu bir dönemi öz-
lüyor. Bu özlem hiç bitmeyecek gibi görünüyor.
Çünkü teknolojik gelişmeler yaşamı kolaylaştırdı-
ğı ölçüde daraltıyor da. Bu yüzden günümüz insa-
nı gözlerini geçmişe çeviriyor. Söz gelimi eski tren-
ler böyle miydi, diye başlıyor, insanların atlı araba-
larla yolculuk ettikleri günlere kadar gidiyor.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabi-
lir?
A) İçinde bulunduğumuz koşulların geçmişi güzel-
leştiren çağrışımlar yarattığı
B) İnsanlar arasındaki içtenlikli ilişkilerin yitip git-
tiği
C) Mutluluk anlayışının insandan insana değiştiği
D) İnsanların gelecek kaygısı çekmediği
E) Günümüzde, yaşama sevincinin azaldığı
2011 - YGS
164
Paragraf
11. 10 ciltlik Seyahatname, Evliya Çelebi’nin 40 yıllık
seyahatlerinde aldığı notlardan oluşuyor. Doğudan
batıya, kuzeyden güneye 17. yy. Osmanlı ülkesi-
ni anlatıyor. Yazarın son derece renkli ve sıra dı-
şı kişiliği nedeniyle yapıt, hem tarih hem filoloji dal-
ları hem de edebiyat açısından taşıdığı önem do-
layısıyla bir dünya klasiği sayılıyor. Ne var ki yine
aynı nedenle yapıtın “yazma”dan basıma geçiş ev-
resi de zorluklar içeriyor. Çünkü günümüzde onu
“doğru okumak” da doğru anlamak da başlı başı-
na bir uzmanlık işi. Evliya Çelebi gerek gördüğü
fakat dilde bulunmayan, okuyanın kolayca kavra-
yamayacağı sözcükleri yaratan, tanık olduklarını
kendi algılayışına göre değiştirip büyüterek yansı-
tan bir kişi. Bu yüzden önce onun dilinin şifrelerini
çözmek, kişilik özellikleriyle tanışmak ve düşünce
yapısını öğrenmek gerekiyor.
Evliya Çelebi’yi anlayabilmek için onun
I. yeni sözcükler oluşturması,
II. yapıtının dünyada kabul görmesi,
III. gördüklerini düş gücüyle abartarak yansıtma-
sı,
IV. karşılaştığı olayları anlatması
özelliklerinden hangileri nedeniyle özel bir do-
nanım gereklidir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
2012 - YGS
12. Genelde mistik Doğu’nun, özelde Türk edebiyatı-
nın en büyük mutasavvıflarından biridir Mevlana.
Halk ve Hak âşığı olan Mevlana, kişisel gelişim se-
rüvenini “Hamdım, piştim, yandım.” ifadesiyle özet-
ler.
Mevlana bu sözleriyle aşağıdakilerden hangi-
sini anlatmak istemiştir?
A) Bu dünyanın geçici olduğunu
B) Her insanın kendine özgü bir serüveninin oldu-
ğunu
C) Olgunluğun aşamalar sonucu gerçekleştiğini
D) İnsan ruhunun mükemmelleşmek zorunda ol-
duğunu
E) Hiçbir gelişmenin sebepsiz olmayacağını
2016 - YGS
Ünite 3
13. Sanatçı, yaşama ilişkin bilgi edinme yükümlülüğü
altındadır. Bu demektir ki yaşadığı zaman dilimin-
de olup bitenlere kaç numaralı camlar gerekiyor-
sa o camların takılı olduğu gözlüklerle bakmalıdır.
Bu zorunluluğun bilincine varamayan bir sanatçı,
gerçek dünyayı ya bulanık görecek ya da hiç gö-
remeyecektir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada belirtilen-
leri destekler niteliktedir?
A) Avrupa tiyatrosunda natüralizm öncesi dönem-
de, yeni biçim ve üslupların denenmesine kar-
şın artık çok değişen dünya, eski ölçütlere gö-
re algılandığı için bir büyük bunalımın içine dü-
şülmüştü.
B) James Joyce’un Ulysses örneğinde olduğu gi-
bi pek çok yazar okunmak için değil, ünlü ol-
mak ve incelenmek için yazıyor.
C) Sanatın tarihi, geleneksel biçimlere ve üslup-
lara neredeyse bütünüyle bağlı kalarak yeni
olabilmiş sanatçıların öyküleriyle doludur.
D) Franz Kafka’nın yüz yıl sonra da ününü koru-
yup geleceğe kalacağını öngörmek için onun
yaşadığı zamanın şartlarını göz önünde bulun-
durmaya gerek yoktur.
E) Bir yazar, anlatacaklarını değiştirmeden oldu-
ğu gibi dile getirirse yazar değil, gazeteci ya da
politikacı olur.
2012 - YGS
14. Çok defa bir romancı, romanına girerken hatta bir
şair, şiirine başlarken kelimeler onu takar peşine
ve götürür götüreceği yere. Ne konu kalır ne plan.
Yazarlar ve şairler her zaman konularına tam hâ-
kim olamaz. Ben bir saniye sonra kullanacağım
cümlenin bir kelimesini şimdiden size söyleyebilir
miyim?
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Kelimeler, sanatçının varacağı noktayı belirle-
yen esas unsurlardır.
B) Yazıda plan yapmak, yazarın düş dünyasını sı-
nırlandırır.
C) Üslup kaygısı edebî metnin temel dinamiğidir.
D) Plan, kurgunun sağlamlığı açısından yazarın
vazgeçilmez rehberidir.
E) Sanatçı temel yapıyı kurduktan sonra yazma
işi kolaylaşır.
2016 - YGS
Paragraf
3651
15. Günümüzde, hizmet sektöründen iş dünyasına, ço-
cuk yetiştirmeden sanat üretimine kadar her alan-
da tatmine, sorunsuz biçimde varabilme yollarının
arayışı içindeyiz. Everest’e tırmananlar, maraton
koşanlar, yoğun ve disiplinli bir çalışmanın sonun-
da alanlarında ustalaşanlar ise yolun sonunda his-
settikleri mutluluk kadar, yol boyunca yaşadıkları
belirsizliklerden ve aştıkları engellerden de coş-
kuyla söz ederler. Belki de ilk bakışta çelişkili gibi
görünen bu durum, çoğu zaman gayet iyi giden bir
işte veya ilişkide, farkında olmadan pürüzler yarat-
mamızı açıklayabilir.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Sonucu değerli kılan, süreç içindeki öngörüle-
meyen güçlüklerin üstesinden gelmektir.
B) İsteklere kolayca ve fazla emek harcamadan
ulaşmak, mutluluğun ön koşuludur.
C) Bilinç dışı dürtülerle, ortada sebep yokken so-
run çıkarmak, başarıyı tetikler.
D) Sonuç kadar sürece odaklanarak engelleri aş-
mak da doyuma ulaşmada önemlidir.
E) Çeşitli düzeylerde güçlüklerle mücadele etmek,
sorun çözme gücünü artırır.
2019 - TYT
16. Stephen Fears'ın 2006 yapımı etkileyici filmi Krali-
çe, Prens Charles’tan boşandıktan sonra tüm İngi-
liz aristokrasisine sırtını dönen Prenses Diana’nın
ölümünü anlatıyor. Filmin esas odağı, Prenses Di-
ana’nın şaibeli bir trafik kazasında hayatını kaybet-
mesinden hemen sonra kraliyet ailesinde yaşanan-
lar. Pek çok yazılı ve görsel malzemeyle destekle-
nen bir belgesel gibi çekilmesine rağmen film, se-
naryosu fazlasıyla içeriden yazıldığı gerekçesiyle
eleştirilmiştir. Bununla birlikte film, tipik İngiliz miza-
hı ile bu mizahla atbaşı giden hüzün duygusunu her
karesinde birleştirmeyi başarmıştır.
Bu parçada söz edilen filmin senaryosunun
eleştirilme nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Prenses Diana’nın özel hayatıyla ilgili sırlara
yer vermesi
B) Üzücü bir olayı sinemaya aktarırken mizahi
öğeler kullanması
C) Olayları daha çok kraliyet ailesinin bakış açı-
sıyla sunması
D) Hayatını belgeselleştirerek Prenses Diana’yı
idolleştirmesi
E) İçeriğinin kazanın hemen ertesinde olanlarla
sınırlı kalması
2019 - TYT
165
 ÇIKMIŞ SORULAR - 4
1. Pek çok kavramı toparlarken dağıtıyoruz ister is-
temez. Ama aşk konusunda bu tür tanımlara kal-
kışınca işler daha bir sarpa sarıyor. Öyle ki "günü-
müzde aşk" deyince gülmek geliyor içimizden. Ne-
den? Galiba yıllar yılı "tek tip" bir aşk düşündüğü-
müzden. Aşkın mekânını, zamanını, onu yaşayan-
ların sınıfsal özelliklerini hesaba katmadan "aşk"ı
yücelttiğimizden. Eski Yunan'da aşk, Orta Çağ'da
aşk, Haliç Kıyısı'nda aşk, Boğaz mehtabında aşk,
kotrada aşk, grevde aşk... Bu ilişkiler aynı aşkta
birleştirilebilir mi? İlişkiyi yaşayanların beklentileri
de aşkı biçimlendirmez mi?
Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangi-
sini söylemesi beklenemez?
A) Aşk, bireysel ve toplumsal yaşanmışlıklardan
soyutlanamaz bir olgudur.
B) Modern insan aşka yönelik tek tip bir bakış açı-
sına sahiptir.
C) Her dönem ve mekân kendine özgü, bağımsız
bir aşk algısı yaratır.
D) Aşkı sürdürülebilir kılmanın yolu, onu idealize
etmekten geçer.
E) Aşk, tek bir değişkene indirgenerek tanımlana-
bilecek bir kavram değildir.
2019 - TYT
2. Erteleme, zor veya istenmeyen işlerden kaçınma,
hepimizin zaman zaman içine düştüğü bir durum.
Belirli işleri "sonra" yapmaya karar veririz. "Sonra"
geldiğinde ise bir sonraki "sonra"ya geçeriz. Bu du-
rum, her erteleme kararının verdiği anlık ferahla-
mayla bir süre böyle devam eder. Ancak öyle bir
an gelir ki erteleyecek "sonra"mız kalmaz. İşte o
zaman bir sıkıntı kendini gösteriverir ve panik için-
de çalışmaya koyuluruz.
Bu parçadan hareketle "erteleme"yle ilgili ola-
rak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Yaygın görülen bir davranış biçimi olduğu
B) Kısa süreli bir rahatlık sağladığı
C) Önüne geçilemeyen bir rahatsızlık olduğu
D) Kişiler üzerinde benzer etkiler yarattığı
E) Belli bir sürecin ardından son bulduğu
2017 - YGS
166
3. Andy Weir aslında bir bilgisayar programcısı ama
hayat hikâyesinin bizi daha çok ilgilendiren yanı,
çocukluğundan beri bilim kurgu edebiyatına tutkun
olması. Yazıp çizmeye de genç yaşlarda başlıyor.
Tamamladığı ilk roman taslağı yayınevinden ret
cevabı alınca bu kitabı kendi sitesinde yayımlıyor.
Sonrası tam bir başarı hikâyesi. Büyük ilgiyle kar-
şılanan kitaba yayınevlerinden teklifler yağıyor.
Okurlar tarafından 2014'ün en iyi bilim kurgu ro-
manı seçilen kitap, bol övgü ve birçok ödül alıyor.
En nihayetinde, romanın yayın hakları da satın alı-
nıyor ve sinemaya uyarlanıp dünyanın birçok ül-
kesinde gösterime giriyor.
Bu parçada Andy Weir ile ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Esas mesleği dışında başka bir işle meşgul ol-
duğuna
B) İlk yazma denemelerine erken yaşlarda başla-
dığına
C) Karşılaştığı sorunu aşmak için bir çözüm geliş-
tirdiğine
D) Okumaktan hoşlandığı türde başarılı bir yazar
olduğuna
E) Eserini sinema izleyicisini düşünerek kaleme
aldığına
2017 - YGS
4. Her dize veya her satır, yazıldığı andan başlaya-
rak insanlara gönderilmiş bir ileti niteliği taşır. Üre-
ten kişinin, onun nasıl okunacağını denetleme, na-
sıl anlaşılması gerektiğini dayatma gibi bir hakkı
yoktur. Yazar bu hakkı, daha eserini yayımladığı
anda yitirmiştir veya kendi isteğiyle başkalarına bı-
rakmıştır. Okuma; okuyanın kişiliğine, bilgisine, an-
lama ve yorumlama yeteneğine, beğenisine göre
değişiklik gösterir; yazılırken amaçlananların geri-
sinde de kalabilir, ötesine de geçebilir. Bu son du-
rumda, yeniden üretme söz konusudur artık. El-
bette, ortaya çıkan ve eleştiriler içeren metnin bir
edebî değer taşıması koşuluyla.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A) Yazarlar, okurları yönlendirmemelidir.
B) Farklı okuyucular yazarın anlatmak istediğini
kendilerince yorumlayabilirler.
C) Her metin, çözümü yazarında olan birtakım giz-
ler içerir.
D) Okurun bir eser karşısındaki tutumu, birikimiy-
le ilgilidir.
E) Bir metnin, okur tarafından değerlendirilebilme-
si için sanatsal nitelikler barındırması gerekir.
2013 - YGS
Ünite 3
5. Indiana Üniversitesinden bir grup araştırmacının
gerçekleştirdiği çalışmaya göre uzun süre oturma
durumunda kalanların saatte bir beş dakika yürü-
mesi, bacak atardamarlarının zarar görmesini ön-
lüyor. Oturma pozisyonundayken kalbe kan pom-
palayan gevşek kaslar yeterince kasılmıyor. Kan,
bacaklarda birikebiliyor ve bu durum artan kan akı-
şından dolayı damarların genişleme özelliğini olum-
suz etkileyebiliyor. Araştırmaya göre uzun süreli
oturmanın, damarların artan kan akışına karşı ge-
nişleme özelliğini bozduğu, bunun da kalp ve da-
mar hastalıklarının işaretçisi olduğu belirtiliyor.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Duruş pozisyonunun insan sağlığına olan etki-
sine
B) Kalp ve damar hastaklıklarını tetikleyen bazı
nedenlere
C) Bacaklarda meydana gelen kan birikiminin se-
beplerine
D) Yürüyüşün damar sağlığı açısından önemine
E) Bacaklarda meydana gelen kas erimesinin ne-
denlerine
2016 - YGS
6. Edebiyat eleştirileri, edebiyat tarihlerine öncülük
etmek gibi ciddi ve önem gerektiren bir işlevi yeri-
ne getirir. Bunun bilincine varmamış birçok uzman
eleştirmenimizin de amatörce eleştiri yazanlar gi-
bi ideolojik bir tavır sergilemeleri gözden kaçma-
yan bir gerçektir. Bunun acı sonucu; eleştirmenle-
rin yazarları ve eserleri kamplara bölüp etiketleye-
rek kendi ideolojileri doğrultusunda olmayanları yok
saymaları ve bu etiketlemenin sağlıklı olup olma-
dığını dahi araştırma zahmetine girmeyişleridir.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarıla-
maz?
A) Edebiyat eleştirmenleri okurları yönlendirirken
büyük bir sorumluluk üstlenmiş olurlar.
B) Usta eleştirmenlerin de sıradan eleştirmenler-
le aynı hatalara düştükleri yadsınamaz bir ger-
çektir.
C) Kimi eleştirmenlerin zaman zaman eleştirilerin-
de tarafsız olmadıkları gözlemlenmektedir.
D) Eleştirmenlerin, bir eseri kendi dünya görüşle-
rine göre değerlendirmeleri yanlış bir tutumdur.
E) Yaptığı işin ciddiyetini kavrayan eleştirmenle-
rin sayısı her geçen gün artmaktadır.
2016 - YGS
Paragraf
7. Günümüzde kara parçalarının sekizde biri gibi
önemli bir kısmı koruma altına alınmış durumda-
dır. Dünyada yüz binin üzerinde koruma alanı bu-
lunmaktadır. Bunların kapladığı alan, Çin ve Hin-
distan'ın toplam büyüklüğüne eşittir. Bu alanların
tarihte hiç görülmediği kadar büyük olması, yaşa-
ma alanlarını korumanın bir zorunluluk olduğu an-
layışının geliştiğine işaret ediyor. Dahası bu geniş-
leme, endüstriyel gelişmeye de bir engel teşkil et-
miyor. Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birli-
ği, bir raporunda yaşam alanlarını koruma altına
almayı, doğanın korunmasına yönelik yapılmış en
önemli yatırım olarak gösteriyor.
Bu parçada koruma alanlarıyla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Dünyanın dikkate değer bir bölümünü içine al-
dığına
B) Doğayı korumada uygun bir yol olarak görül-
düğüne
C) Sanayi üzerinde olumsuz bir etkisi bulunmadı-
ğına
D) Toplumların geçmişte bu konuya önem verme-
diğine
E) Dünyayı koruma gerekliliğinin bir sonucu oldu-
ğuna
2017 - YGS
8. Hiç kimse yalancı veya sahtekâr olmak istemez.
Fakat başkalarıyla iletişimimizde, içimizden geçen-
leri olduğu gibi açıkça söylersek iç dünyamızın red-
dedilme tehlikesini de göze almışız demektir. Her-
kes, her yerde ve her zaman bu riski göze alamaz.
Onun için çoğu kez maskelerimizin arkasına sığı-
nıp bir korunma davranışı içine gireriz. Bunu öyle-
sine sık yaparız ki bu göstermelik davranışımız bi-
zim artık ikinci doğamız olur.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşıla-
maz?
A) Bizim dışımızdaki insanların gerçek düşünce-
lerimizi bilmesini istemeyiz.
B) İç dünyamızı, farklı davranışlarla başkaların-
dan saklamaya çalışırız.
C) Başkalarına baskı uygulayarak eleştirilmekten
kurtulacağımızı sanırız.
D) Eksik ve noksanlarımızın başkaları tarafından
bilinmesinden hoşlanmayız.
E) Dışlanmaktan korktuğumuz için olduğumuzdan
farklı görünmeye çalışırız.
2016 - YGS
167
 Ünite 3
9. Erkek diliyle yazan kadınlara rastladığım da olu-
yor, eserlerini okuduğumda kadın olduklarına ye-
min edebileceğim erkekler de tanıyorum. Cinsiye-
tin yazıdaki yansımaları özellikle dikkatimi çekiyor.
Erkeklerin erkeklikleriyle, kadınların kadınlıklarıy-
la nasıl hesaplaştığını izlemek, cinsel kodların na-
sıl da kolayca sızıp yazıda kendine yer açtığını
görmek hem can sıkıcı hem öğretici. Bunun farkın-
da olabilmek ve ötesine geçerek yazabilmek be-
nim için çok önemli.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarıla-
bilecek bir yargı değildir?
A) Yazarın cinsel kimliğiyle dilsel seçimleri arasın-
daki ilişkiyi çözümlemek, okur için ilginç olabi-
lir.
B) Bir metinde, cinsiyete ait kodlar bilinçli ya da
bilinçsiz bir şekilde kendine yer bulabilmekte-
dir.
C) Yazarlar dil ve söylemleriyle kendi cinsel kim-
liklerini eserlerine yansıttıklarını fark etmeyebi-
lirler.
D) Eserlerinde karşı cinsin hassasiyetlerini dikka-
te alan bir yazar, ustalığa ulaşmış sayılmalıdır.
E) Yazarın eserini yaratırken kendi cinsel kimliği-
nin dışına çıkabilmeyi başarması, pek kolay de-
ğildir.
2016 - YGS
10. Ülkemizde; alanında uzman, yetişmiş birçok çevir-
men var. Ancak bu, çeviri alanındaki yetersizliği-
mizi gidermez. Giderilmesi; okulların yetiştirmesi-
ne, editörlerin sabredebilmesine, yayıncıların da,
çevirmenin emeklerinin karşılığını vermesine bağ-
lıdır. Bununla birlikte bir başka yönü daha var bu
konunun. Günümüzde herkes yorulmadan para ka-
zanma derdinde. Yalnızca iyi bir çeviri yapmış ol-
manın hazzı peşinde koşanların sayısı sanırım çok
değil. Sözcüklerin kokusunu, derdini, derinliğini bil-
meyenler için nedir ki çeviri!
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi bir çevir-
menden beklenenler arasında sayılmamıştır?
A) İyi bir eğitimden geçmiş olma
B) İstenilen nitelikte eserler seçme
C) Çeviriyi zevk alarak yapma
D) Hak ettiği ücreti alabilme
E) Çalışmalarını titizlikle sürdürme
2013 - YGS
168
Paragraf
11. Bayan Jean Brodie’nin Baharı adlı romanın kah-
ramanı Bayan Brodie, İskoçya’nın ıslak, puslu, es-
ki ve soylu şehri Edinburg’ta bir kız okulunda öğ-
retmendir. En güzel ve en verimli yıllarını, seçtiği
bir grup kız öğrenciye adayarak onları hem döne-
min hem de okuldaki diğer öğretmenlerin anlayı-
şından farklı bir pedagojik anlayışla eğitmeye ça-
lışmaktadır. Sınıfını sık sık bir ağacın altına götü-
ren, burada ders işlediklerinin düşünülmesini sağ-
layacak şekilde kızların kitaplarını ellerinde tutma-
larını isteyen, tarih anlatması gerekirken önceki
yaz yaptığı Mısır gezisini anlatan, bazen nişanlı-
sından bahseden, bazen de kentin yoksul semtle-
rini tanıtan, sanatsal etkinlikleri izlemelerini sağla-
yan geziler düzenleyen genç bir öğretmendir Ba-
yan Brodie.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, sö-
zü edilen öğretmenin bir özelliği olamaz?
A) Eğitimde kendine özgü yöntemler kullanan
B) Yaşamdaki kimi olguların anlatılarak değil gö-
rülüp yaşanarak öğrenileceğini düşünen
C) Yaşam gerçeklerinin farkında olan
D) Kendi yaşadığı olumsuzluklardan öğrencilerin
ders çıkarmasını bekleyen
E) Öğretimin farklı ortamlarda sürdürülmesi ge-
rektiğini düşünen
2013 - YGS
12. Kendisini yazdıracak olan şeyi bulduktan sonra iç
içe geçen iki sorun yaşıyorum. Birincisi öykünün
ilk cümlesi, diğeri bu öyküyü kim anlatacak? Ya-
zar mı, tanık olan mı, yaşayan mı? Genellikle bi-
rinci tekil kişi ağzından anlatmayı tercih ediyorum.
Yazdıklarıma asla acımıyorum. Bu yüzden bir öy-
kü için yüzlerce sayfa yazsam da geriye pek az
sayfa kalıyor. Benim için öykünün başlangıcını yaz-
mak bir işkence, sonunu yazmak ise gerçek bir
haz. Galiba sondaki hazzı yaşamak için baştaki iş-
kenceye katlanıyorum.
Bu parçada kendisinden böyle söz eden bir ya-
zar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Üslup konusunda hassas davranmaktadır.
B) Yazdıklarına karşı eleştirel bakabilmektedir.
C) Bireysel konulara ağırlık vermektedir.
D) Anlatıcı kimliğini önemsemektedir.
E) Amacına ulaşma yolunda sıkıntılara katlanmak-
tadır.
2015 - YGS
Ünite 3 Paragraf

13. Okumayı; televizyon izlemek, futbol oynamak gibi
boş zamanları dolduran eğlendirici bir iş olarak de-
ğerlendirenlere söyleyecek sözüm yok. Onlarınki
okuma değil, oyalanmadır. Modaya uymak için raf-
larına çok satan kitapları dizenlerin yaptığı da ay-
nı şeydir. Oysa her kitap bir okyanustur. Ben ok-
yanusun kıyısında gezinti yapmak yerine küçük
teknesiyle dalgalar arasında boğuşan gerçek oku-
yucunun peşindeyim.
Böyle diyen bir yazardan aşağıdakilerden han-
gisini söylemesi beklenmez?
A) Romanın, öykünün, denemenin labirentlerinde
dolaşmayan okuyucu, sanatçının dünyasını ta-
nıyamaz.
B) Yazar, eseriyle okuyucusunu düşüncenin de-
rinliklerine taşımaya çalışır.
C) Okurken yorulmayı göze alan okuyucu olmak
gerekir.
D) Birikimli okur, yazarın söylediklerinden, söyle-
mediklerini çıkarmaya çalışmalıdır.
15. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin anlatı-
E) Her edebiyat eseri, açık ve anlaşılır olmalı ki
okuyucu, yönünü bulabilsin.
2013 - YGS
3652
15. - 16. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(I) XV. yüzyılın ikinci yarısında Erzgebirge ve Alp
Dağları ile Schneeberg’de gümüş yatakları bulun-
du. (II) Böylece gümüş miktarında muhteşem bir
artış oldu ve dönemin pek çok darphanesi bu ma-
denle dolup taştı. (III) Gümüş bolluğu Avrupa’da
para basımının çehresini değiştiren bir reforma da
öncülük etti. (IV) 1472 yılında Venedik’te başlayan
bu reformla birlikte ilk kez ince, yassı Orta Çağ sik-
kelerinden daha kalın ve sağlam sikkeler basıldı.
(V) Orta Çağ boyunca Avrupa’daki sikkelerin tümü
altın veya gümüş üzerine basılıyordu. (VI) Hatta
bu sikkeler öylesine inceydi ki bir elin parmakları
arasında kolayca kırılabiliyordu. (VII) Oysa Vene-
dik’teki yeni sikkeler kesinlikle kıvrılıp büküleme-
yecek kalınlığa sahipti.
mıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?

A) I. cümlede nesnel bir anlatım vardır.

14. Beyaz Geceler Dostoyevski’nin en saf, en lirik ki- B) II. cümlede öznellik söz konusudur.
tabıdır. Saflık kelimesiyle “karmaşık olmayan”ı kas-
C) III. cümlede genelleme yapılmıştır.
tediyorum. Kitap sözü de okuyucuyu yanıltmasın:
Dostoyevski Beyaz Geceler’i bir gazetede yayım- D) IV. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.
lanacak basit ve coşkulu bir hikâye olarak tasarla- E) VI. cümlede neden–sonuç ilişkisi vardır.
mıştı. Hikâye saflık ve yalınlığını, kahramanları- 2017 - YGS
nın hep aynı kumaştan ve renkten yapılmasından
alır. Onların sözlerine hemen inanırız. Önce inan-
dıklarının, sonra tam tersine inanan tipik Dosto-
yevski kahramanları yok bu kitapta. Bu bakımdan
16. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
Beyaz Geceler Dostoyevski’nin en özel, en ayrık-
memiştir?
sı kitabı. Burada bizi etkileyen şey, kitabın ve kah-
ramanlarının bu saflığından gelen bir çeşit çocuk-
A) Farklı bölgelerde bulunan gümüş kaynaklarına
su dürüstlük ve bizi yormayan tavırlarından yansı-
yan bir mutluluk duygusu. B) Gümüş madeninin para basımındaki rolüne

Bu parçada Beyaz Geceler’le ilgili olarak aşa- C) Venedik’te basılan paraların niteliklerine
ğıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir? D) Darphanelerin teknik açıdan özelliklerine
E) Avrupa’da basılan paralardaki değişikliklere
A) Adının veriliş öyküsünden 2017 - YGS
B) Kahramanlarının özelliklerinden
C) Diğer kitaplarından ayrılan yönlerinden
D) Oluşturuluş aşamasından
E) Okuyanda bıraktığı etkiden
2013 - YGS

169
 ÇIKMIŞ SORULAR - 5
1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(I) Dünyada bilinen en eski halı, Orta Asya’da Pa-
zırık Kurganı'nda bulunan halıdır. (II) Bugün Rus-
ya’daki Hermitage Müzesi’nde korunan bu halı,
Türklerin göçebe alışkanlıklarını açıkça gözler önü-
ne seriyor. (III) Yaklaşık 2600 yıl önce dokunan bu
halıdan günümüze kadar binlerce çeşit halı dokun-
du. (IV) Bu halılar sadece ihtiyaçlarımızı karşıla-
makla kalmadı, aynı zamanda her bir ilmeğinde in-
sana ait tüm duyguları desenlerle, renklerle veya
sembollerle ortaya koydu. (V) Bugün hâlâ duygu-
ların tercümanı olmaya devam eden Türk el doku-
ma halıları ilk kez 1843 yılında Sultan Abdülmecit
tarafından Hereke'de kurulan fabrika ile adını tüm
dünyaya duyurdu.
1. Bu parçadan kesin olarak çıkarılabilecek yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
3.
A) Sultan Abdülmecit Türk halısını dünyaya tanıt-
mada öncü rol oynamıştır.
B) Pazırık'ta bulunan halı, dünyada dokunmuş ilk
Türk halısıdır.
C) Türk halıları, XIX. yüzyıla kadar Rusya haricin-
deki ülkelerde bilinmiyordu.
D) Türk halı dokumacılığında işlevsellikten çok es-
tetik ön plandadır.
E) Halı dokumacılığının, Türk göçebe kültüründe
vazgeçilmez bir yeri vardır.
2017 - YGS
4.
2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
lerinde kişisel görüşe yer verilmemiştir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve V
2017 - YGS
170
3. - 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Tanzimat Dönemi’nde eleştiri yapanların amaçla-
rı estetik değerlendirmeler ve metin çözümlemesi
yapmak değildi kuşkusuz. Bu dönem yazarları ro-
man, tiyatro ve anı gibi türlerin ilk örneklerini verir-
ken nasıl “bakir” bir alanda ilerliyor idiyseler eleş-
tiri alanında da önlerinde örnek olabilecek çalış-
malardan yoksun olarak işe başladılar. Fransız
edebiyatının çoğu zaman gelişigüzel olarak seç-
tikleri ürünlerini model aldılar. Ancak bir yanlarıy-
la da eskiye bağlı olan ilk Tanzimat kuşağının Fran-
sız eleştirisinden gerektiği gibi yararlanmadığını,
kendilerine özgü birer eleştiri anlayışı geliştirdikle-
rini de belirtmek gerekir. Çünkü onlar için sanat ya-
pıtı “kendi için” incelenecek, çözümlenecek bir ya-
ratı değil; toplumsal düşüncelerini yaymak için bir
“araç”tı.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, Tan-
zimat Dönemi yazarlarının özelliklerinden biri
değildir?
A) Çok yönlü bir eleştiri kültürüne sahip olmaları
B) Pek çok edebî türün ilk örneklerini vermeleri
C) Edebiyat anlayışlarında geçmişin izlerinin de
olması
D) Genellikle Fransız edebiyatından esinlenmele-
ri
E) Mesaja odaklı bir sanat anlayışı geliştirmeleri
2016 - YGS
Bu parçaya göre, Tanzimat Dönemi sanatçıla-
rını Fransız sanatçılardan ayıran en önemli özel-
lik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fransız edebiyatında görülmeyen türleri üret-
meleri
B) Eserlerinde işledikleri konuları farklı alanlardan
seçmeleri
C) Sanattan toplumsal fayda beklemeleri
D) Her edebî türü aynı yaklaşımla incelemeleri
E) Eski sanat anlayışına bağlı kalmaları
2016 - YGS
Ünite 3 Paragraf

3653
7. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınıl-
5. - 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
maktadır?
(I) Barnum Müzesi’ndeki öykülerin zengin bir ha-
A) Nitelikli sanat eseri sayısında belirgin bir düşüş
yal gücü, dünyaya epey farklı bakan bir göz ve kes-
olmasından
kin bir zekâyla yazıldıkları aşikâr. (II) Ancak öykü-
lerin esas ayırıcı özelliği; hayal, düş ve gerçeklik B) Bilinçli eleştirmen ve düzeyli eleştiri ürünlerinin
arasındaki o kalın ve tozlu perdeleri kaldırıp yeri- yokluğundan
ne ince birer tül çekmelerinde. (III) Bu bakımdan C) Edebî eserlerin güncel olaylara kayıtsız kalma-
Barnum Müzesi’ni kütüphanelerinizdeki Borges ve sından
Poe külliyatının yanına yerleştirmek yerinde ola- D) Sanatçıların eserlerini piyasa kaygısı ile kale-
caktır. (IV) Hem Poe Eureka’nın başında, “Bu ki- me almalarından
tabı düşlerin tek gerçeklik olduğuna inananlara adı-
E) Edebî eserlerin, birtakım yollarla olduğundan
yorum.” demiyor muydu? (V) Sahiden soruyorum
farklı gösterilmesinden
o zaman, nedir bu gerçek?
2016 - YGS

5. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-

sinden sonra, düşüncenin akışına göre, “Nite-
kim bu yazarlar rüya ile gerçek arasındaki sınırda
gezinir dururlar.” cümlesi getirilebilir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) v. 8. Bu parçada geçen “eylemle düşü kardeş saymak”

2016 - YGS sözüyle vurgulanmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
6. Bu parçada geçen “kalın ve tozlu perdeleri kaldı-
rıp yerine ince birer tül çekmek” sözüyle anlatıl- A) Sanatın barış için en güçlü araç olması
mak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
B) Sanat eserlerinin hayale dayanması
C) Sanatçının gerçeklerden uzak durması
A) Benzerlikleri ortaya koymak
D) Edebî eserin kendi kurallarına göre şekillenmesi
B) Birbirine yaklaştırmak
E) Çıkar amaçlı sanat faaliyetlerinden arınılması
C) Anlamları somutlaştırmak
2016 - YGS
D) Kapsamı belirginleştirmek
E) Farklılığa dikkat çekmek
2016 - YGS

7. - 9. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.

Çıkarcı yani reklamcı bir çağda yaşıyoruz. Buzdo-

lapları ve çamaşır makineleri gibi edebiyat ürünle-
rinin de sürüm yöntemleri var. Bunların en sahte- 9.
leri bile gerek televizyon aracılığıyla gerekse okun-
madan yazılan tanıtımlarla yaldızlanırsa hele ki bil-
mem kaçıncı baskıyı yaptığı abartıyla anlatılırsa
satış rekoru kırmaları işten bile değildir. Gerçekler
ne kadar çalkantılı ne kadar bulanık ne kadar çı-
karcı olursa olsun, insanoğlu gene de düşten vaz-
geçmiyor. Bakınız, ne güzel ne doğru söylemiş Ba-
udelaire:
“Bana gelince, elbet çıkacağım sevinçle Eylemle
düşü kardeş saymayan bu dünyadan.” Gerçekten
de edebiyatın dorukları düşlerden doğmamış mı-
dır?
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil-
memiştir?
A) Edebî eserlerin esin kaynağına
B) Modern hayatın edebî eseri sunuş biçimine
C) Eserin baskı adedinin satış taktiği olarak kulla-
nılmasına
D) İnsanlığın her ortamda hayale ihtiyaç duyma-
sına
E) Sanat eserlerinin gerçeklik ve düş çatışmasın-
dan doğmasına
2016 - YGS

171
 ÇIKMIŞ SORULAR - 6
1. Cümledeki sözcüklerin arasına yerli yersiz, sıfat
yerleştirmenin edebiyat metninin bir özelliği oldu-
ğunu sanan “yazar adayları” var. Bence yazmay-
la ilgili en temel yanlışlardan biridir bu. Yakın an-
lamlı sıfatların işlevsiz olarak kullanıldığı cümleler,
dikiş izlerini belli eden bir elbiseye benziyor. Böy-
le olunca okur, bir bütün olarak kumaşı değil dikiş
izlerini görüyor.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada eleştirilen
bakış açısıyla yazılmıştır?
A) Günler, kuvvetli bir rüzgârın sürüklediği beyaz
bulut kümecikleri gibi birbiri ardına geçip gidi-
yordu ve biz bunların sonunda muhakkak bir
fırtına kopacağını seziyorduk.
B) Sonbahar; yemişleri, bulutları, güneşi, maviliği
ve yeşili ile insana şiir, edebiyat, musiki ve me-
sut insanlarla dolu bir dünya düşündürüyor.
C) Yağışlı, donuk ve karlı bir kış akşamının karan-
lığında başlayan o derin yalnızlığım giderek ar-
tıyor; bu koyu kimsesizliğim beni, aydınlık ve
ışıklı bir sabaha uzanmaktan men ediyor.
D) O haftayı ve ondan sonra geleni, sadece onu
düşünerek geçirdim; belki rastlarım ümidiyle
birkaç defa Boğaziçi’ne gittim, Emirgân’da, Kan-
dilli’de ve şurada burada dolaştım.
E) Çardaklardaki yapraklar, kırmızının en son hâ-
line doğru ağır ağır, kızara kızara kırmızının
renk oyunları içinde düşmeden evvel sallanıp
durdular.
(2018 - TYT)
2. Bakmayın sahilinin dolguyla denizden yükseltilmiş
olmasına; denizin içinden çıkıp içeri doğru yılan
misali kıvrılan yokuşun ta Galata Kulesi’nin gölge-
sine kadar uzandığı bir semt Tophane. Ana sokak-
ları bayır, ara sokakları çıkmaz. Bu nedenledir ki
adımlar hafif hafif, ağır ağır atılır burada. Sanki
semti derinlemesine hissettirmek ve geçmişi tenef-
füs ettirmek için yukarı doğru uzadıkça uzar yol.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Karşılaştırma B) Benzetme
C) İkileme D) Niteleme
E) Mecazlı söyleyiş
(2018 - TYT)
172
3. Körlük, Nobel ödüllü yazar Jose Saramago’nun
1995 yılında yayımlanmış romanıdır. Okuyucu, bu
kitapta kahramanları; adıyla değil, onları tanıtan
ifadelerle görür. Yazar her birini “doktor, doktorun
karısı, hırsız, koyu renk gözlüklü genç kız” gibi çe-
şitli sıfatlarla adlandırır. Kahramanların diyalogla-
rını da anlatıcının sesine yedirerek metni uzun bir
monoloğa dönüştürür. Okur bu durum karşısında
romanı takip etmekte güçlük çeker ve kendini âde-
ta bir labirentin içinde bulur. Ayrıca Saramago, ro-
man boyunca nokta ve virgül dışında noktalama
işareti kullanmaz. Bu da metnin bütüncüllüğüne
katkıda bulunan bir başka yöntemdir.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle
I. Eserde kişilerin, özellikleriyle anımsatılması
II. Birden fazla teknikten yararlanılmış olması
III. Olayların karmaşık bir şekilde aktarılması
durumlarından hangilerine gönderme yapıl-
mamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2018 - TYT)
4. (I) Eski çağlardan beri ticareti yapılan inci, bugün
de yaygın bir şekilde alınıp satılmaktadır. (II) İnci-
yi oluşturabilen en tipik deniz hayvanının istiridye
olduğu bilinmektedir. (III) Bu su canlısı, içine girip
yerleşen kum tanecikleri veya larvalara karşı ken-
dini korumak için sedef adı verilen sıvı bir madde
salgılamaktadır. (IV) Sedef bir yandan salgılanıp
çoğalırken diğer yandan istiridyenin içine yerleşen
maddeyi kaplayarak incinin oluşmasını sağlamak-
tadır. (V) İncinin büyüklüğü, şekli, parlaklığı ve ren-
gi de bu süreçte oluşmaktadır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
(2018 - TYT)
Ünite 3
5. (I) Çoğumuz düşünmeyen bir dünyada yaşıyor ol-
maktan yakınıyoruz. (II) İnsanların büyük bir bölü-
mü en az düşünceyle bütün bir yaşamı omuzla-
mak gibi bir kolaycılığı benimsiyor. (III) Hatta kimi-
leri düşünceyle alay ederken kimileri gerçekten dü-
şündüklerini sanıyorlar. (IV) Büyük çoğunluğunu
düşünmeyenlerin oluşturduğu ve düşünmenin lüks
sayıldığı bir dünyada her şeye karşın düşünen in-
sanı “gerçek insan” diye tanımlamak gerekir. (V)
Düşünmek; insana, insan yaşamına bütünsel bir
bakışla bakmaktır. (VI) Düşünce alanımızı daralt-
tığımız zaman dünyaya yeterince yerleştiğimizi söy-
leyemeyiz. (VII) Düşünmek, dünyaya bir veya bir-
kaç açıdan değil bütün açılardan bakmayı bilmek-
le olur.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle
başlar?
A) Iı B) III C) IV D) V E) VI
(2018 - TYT)
6. Bir anaokulundaki çocukların ebeveynleri, bazen
işleri nedeniyle çocuklarını okulun kapanma saa-
tinden sonra almaya gider. Böyle zamanlarda okul
personelinden bazıları çocuklarla birlikte beklemek
zorunda kalır. Bu durum birtakım sorunlara yol
açar. Yöneticiler de çözüm olarak geciken ebevey-
nlere bir yaptırım uygulamaya karar verir. Ancak
bir süre sonra ailelerin daha çok gecikmeye baş-
ladığı görülür. Çünkü aileler artık cezalarını çek-
tikleri için kendilerini rahat hisseder.
Diğer bir deyişle ----.
I. daha önce yaşadıkları mahcubiyet duygusun-
dan uzaklaşarak kendilerini haklı gördükleri bir
konuma gelirler
II. okulda bekleyen çocukların aileleri davranış-
larıyla cezalardan hoşnut olmadıklarını göste-
rirler
III. yöneticiler uyguladıkları yöntemle asıl cezayı
ailelere değil, okul personeline verdiklerini fark
ederler
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2018 - TYT)
Paragraf
7953
7. Soyut matematik problemleri Heisenberg’i büyüle-
mekteydi. Kanıtlamaya çalışıp da başarılı olama-
dığı Fermat’ın son teoremi de bunlar arasındaydı.
O sıralarda bir arkadaşı ona Einstein’ın görelilik
kuramı üzerine yazılmış bir kitap verdi. Heisen-
berg, kitap üzerinde çalışarak kuramda kullanılan
ve “Lorentz dönüşümleri” adı verilen özel matema-
tiksel araçları anlamak için epey çaba sarf etti. Yi-
ne de fiziği o sırada meslek olarak düşünmüyor-
du. Onu büyüleyen fiziğin arkasındaki matematik-
ti. Bu ilgisi ileride onun bir fizikçi olarak düşünüşü-
nü de etkileyecek ve ona olanaksız görünen prob-
lemleri çözmede Einstein gibi ileri düzeyde mate-
matik kullanma ayrıcalığı tanıyacaktı.
Bu parçadan Heisenberg ile ilgili olarak aşağı-
daki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Einstein’ın görelilik kuramını geliştirmesine ça-
lışmalarıyla katkıda bulunmuştur.
B) Fizik alanında başarılı olmak amacıyla ileri ma-
tematik çalışmaları yapmıştır.
C) Fizik alanında çalışmış olmasına rağmen da-
ha çok soyut matematikle ilgilenmiştir.
D) Adını duyurmasında Fermat’ın teoremi üzeri-
ne yaptığı eleştirilerin payı olmuştur.
E) Einstein’ın görelilik kuramı üzerinde çalışması,
saygın bir fizikçi olmasını sağlamıştır.
(2018 - TYT)
8. Bu eser, insanın içine taş gibi oturan öykülerle do-
lu olmasıyla ayrı bir yere sahip. Çoğunda olaylar
doğrudan anlatılmıyor; en çok da bu hâliyle öykü-
ler, didaktik olmanın tuzağına düşmekten kurtulu-
yor. Yazarın öykülerindeki bazı noktaları kendince
birleştiren okur, metne dâhil olarak yine kendince
anlamlar üretiyor. Anlatılan öyküler içimizden biri-
lerinin hikâyesi olduğundan okur, günün sonunda
iç açıcı bir resimle karşılaşmıyor. Çünkü her öykü,
toplumun bireye sık sık yaşattığı haksızlığa uğra-
mışlık duygusunu okuruna hissettiriyor.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen
öykülerin bir özelliği değildir?
A) Etkileyicilik B) Yoru-
ma açıklık
C) Yaşanmışlık D) Farklılık
E) Yol göstericilik
(2018 - TYT)
173
 ÇIKMIŞ SORULAR - 7
1. Edebiyat ürünlerini kültür tarihinin deposu sayan
anlayış üzerine düşünürken tarih ve edebiyat araş-
tırmacılarının durumunu tartışmak gerekir. Aslın-
da her iki yaratıcı çabanın da kazı alanı ortaktır ve
edebî metnin sunduğu geçmişe ait bulgular üze-
rinde edebiyatçı da tarihçi de farklı yöntemlerle ça-
lışarak ortak bir noktada buluşabilir. Ancak arala-
rında temel bir fark vardır. Edebiyatçının kazı ça-
lışmaları, yönünü geleceğe de çevirebilirken tarih-
çinin bakışı geçmişle çerçevelenmiştir.
Bu parçaya göre edebiyat ve tarih araştırmacı-
ları ile ilgili olarak
I. Kaynakları ortak olsa da yaklaşım ve yöntem-
leri arasında belirgin farklılıklar vardır.
II. İnsan ve toplumun bugünü ve geleceğine da-
ir genel çıkarımlarda bulunurlar.
III. Üzerinde çalıştıkları kültür malzemesini değiş-
tirmeyi amaçlarlar.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2018 - TYT)
2. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bugüne kadar
koleksiyonculuk veya hobi olarak tanımlanan dav-
ranışın istifleme bağımlılığı olarak adlandırılan bir
tür hastalık olabileceğini gösteriyor. Yıllardır birik-
tirilen bir yığın eşyanın içinden hangilerinin kalıp
hangilerinin gideceğine karar verme anında kişi-
ler, büyük ihtimalle hastalıklarıyla ilk kez yüzleşi-
yorlar. Küçücük ve işine hiç yaramayan/yarama-
yacak bir şeyi bile gözden çıkarmak, istifçilerde de-
rin travmatik üzüntüler yaratabiliyor.
Bu parçada istifleme bağımlılığıyla ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir?
A) Yakın bir geçmişte yapılan araştırmalarla teda-
visi bulunmuş bir hastalık olduğuna
B) Kişinin, yakın çevresinin uyarılarını dikkate ala-
rak bu bağımlılıktan kurtulabileceğine
C) Hastaların, eşyalara duydukları bağlılığı psiko-
lojik bir rahatsızlık olarak kabul ettiklerine
D) Tedavi sürecinde, depresyona neden olabile-
cek müdahalelerden kaçınmak gerektiğine
E) Eşyalarından ayrılma durumuyla karşı karşıya
kaldıklarında bağımlı kişilerin verdiği tepkiye
(2018 - TYT)
174
3. Başından beri biliyordum ki şu veya bu çevreden,
şu veya bu sayıda insanın iyi ve sevimli bulduğu
şiirler yazmak mümkündü. Böyle bir yolu seçtikten
sonra, geçerli ortalamayı fark etmek ve o normla-
ra uygun olanı üretmeyi sürdürmek de gerekiyor-
du. Ama böylesi bir yol, toplumun beğenilerinin sü-
rekli değişmesi yüzünden beni kendime yabancı-
laşma batağına götürürdü.
Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen
bir şairin düşüncesi olabilir?
A) Toplumdaki eğilimleri izlemek şairlerin üretken-
liğini yitirmesine neden olur.
B) Bir şair beğenilmek için ortalamanın üstünde
ürünler ortaya koymalıdır.
C) Geniş okur kitlelerinin bir şairi takdir etmesi
onun sanatı adına kötüye işarettir.
D) Şiirin kurallarına sıkı sıkıya uymamak şairin po-
pülaritesini olumsuz etkiler.
E) Bir şairi özgün ve özel kılan, popüler olanı ter-
cih etmiyor olmasıdır.
(2018 - TYT)
4. İsviçre’de son dönemlerde uyku üzerine yapılan
bir araştırmada uyku sorunu olmayan 12 sağlıklı
erkek, iki hafta arayla karanlık bir odada öğleden
sonra 45 dakikalık uykuya yatırılmıştır. İlk seferde
sabit, ikincisinde ise hafifçe sallanan bir yatakta
uyumaları sağlanarak, çalışmaya katılan kişilerin
beyinlerinin elektriksel etkinliği EEG yöntemi ile öl-
çülmüştür. Araştırma sonucunda ise sallanarak
uyuyanların hafif uyku (N1) ve derin uyku (N2) aşa-
malarına daha çabuk geçtikleri, derin uykuda da-
ha uzun süre kaldıkları saptanmıştır.
Bu parçada sözü edilen araştırmanın amacı aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Gündüz uykusunun sağlık üzerindeki etkilerini
gözlemlemek
B) Uyku düzeni konusunda erkekler arasındaki
farklılıkları belirlemek
C) Uyku rahatsızlıklarının uyku süresi ile ilişkisini
ortaya koymak
D) Cinsiyet faktörünün uyku süresi üzerindeki et-
kisini tespit etmek
E) Uykuya dalmak ile sallanmak arasındaki ilişki-
yi incelemek
(2018 - TYT)
Ünite 3 Paragraf

7954
7. Osmanlı coğrafyasına yolu düşen seyyahların ta-
5. - 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
mamı; devletin büyüklüğünü, halkın medeni hayat
şartlarını, şehirlerin güzelliğini, kurum ve kuruluş-
Gelenek ve inançlarımızda servi ağacı, insanın do-
ların intizamını öve öve bitiremezler. Kusursuz iş-
ğumdan ölüme kadar var olma çabasının bir sem-
leyen bu sistem; toplamı 15 milyon kilometrekare
bolü olarak görülmüştür. Mevsimlerin zorlu şartla-
tutan bir devleti yaşatıyor, içinde 12 eyalet barın-
rına rağmen yeşilliğini hiç kaybetmemesi ve daya-
dırıyordu.
nıklı olması ile serviler, hayatı tasvir etmektedir.
Gövdesi semaya dik bir şekilde uzandığı için de Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
servinin doğruluğu temsil ettiğine inanılmaktadır. lerden hangisi söylenemez?
Onunla ilgili başka bir inanış da insana iyi şans ge-
tirdiği ve onu koruduğudur. Ayrıca serviler, eski A) İkilemelere yer verilmiştir.
Türk kültüründe bolluk ve bereketi simgeleyen “ha- B) Açıklama yapılmıştır.
yat ağacı” olarak da nitelendirilmiştir. Ağacın mev- C) Nicel verilerden yararlanılmıştır.
sim şartlarına rağmen hep yeşil kalması ise ölüm-
D) Öznel ifadeler kullanılmıştır.
süzlüğü simgeler. Aynı zamanda minareyi andıran
servi, Osmanlı kültüründe de hayat ağacına ben- E) Örneklerden yararlanılmıştır.
(2018 - AYT)
zetilmiş ve dallarına konmuş kuşların, hayatın için-
deki canlıları temsil ettiği düşünülmüştür.

5. Bu parçaya göre servi ağacıyla ilgili inanışla-

rın ortaya çıkmasının temel nedeni aşağıdaki-
lerden hangisidir?

A) Diğer ağaçlara göre daha geniş bir alana yayıl-

ması
B) İnsan topluluklarının yaşamına fayda sağlama-
sı
C) İnsanın fiziksel özellikleriyle benzerlik göster-
mesi
D) Kimi özelliklerinden dolayı ona sembolik bir de-
ğer atfedilmesi
E) Ömrünün uzunluk bakımından insan ömrüne
denk olması
(2018 - TYT)

8. Hemingway gibi bir yazarın söyledikleri kadar söy-

6. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargıların han- lemedikleri de önem taşır. Yazılarındaki yoğunlu-
gisine ulaşılabilir? ğu hem kelimeleriyle hem de sessizliğiyle sağlar.
Hemingway’in kendi deyimiyle buz dağına benzet-
tiği yazıları, ilk bakışta kendisini kolayca ele ver-
A) Toplumun farklı katmanları tarafından benim-
mez.
senen değerler kolayca yaygınlaşır.
Bu parçaya göre Hemingway’in yazılarındaki
B) Hayatı anlamlandırırken doğadaki varlıklardan
en belirgin özellik aşağıdakilerden hangisidir?
ve onların özelliklerinden faydalanılır.
C) Hayatın zorluklarına karşı çıkabilmek için bazı
A) Özgün bir bakış açısı taşıması
kültürel ve toplumsal değerler üretilir.
B) Hayal ögelerinden yararlanması
D) Doğa olaylarını doğru yorumlayabilen toplum-
lar, yaşamı ve ölümü daha iyi anlayabilir. C) Anlam derinliğine sahip olması

E) Doğadaki nesnelere anlam yüklenirken geç- D) Üretimi için uzun zaman gerektirmesi
mişten gelen tecrübelerden yararlanılır. E) Okuyucunun ilgi alanına girmesi
(2018 - TYT) (2018 - AYT)

175
 FASİKÜL DEĞERLENDİRME TESTİ - 1

1. Başlamamla bitirmem bir oldu kitabı. Güzel Türk- 4. Birkaç gün önce çıkmış olan bir öykü kitabını alır
çe, dikkatli ve sakin anlatım, abartmadan verilen almaz okumaya başladım. Daha önce okudukları-
ayrıntı ve en önemlisi de bir sürgünün hüzün veri- ma, sınıfta bize öğretilenlere hiç benzemeyen şey-
ci ruhsal durumu ile karşılaşmak beni daha oku- lerdi bunlar. Hepsi, kişinin içine işleyen, yepyeni,
maya başlarken kitaba bağlamıştı. değişik, daha önce bir benzerini görmediğim, oku-
Aşağıdakilerden hangisi bu kitaba ait bir özel- madığım şeylerdi. Belki alışılan anlamda öyküler
lik değildir? bile değildi bunlar.
Parçada sözü edilen öyküler, aşağıdakilerin
A) Etkileyicilik hangisiyle nitelendirilebilir?
B) Çekicilik
A) Yalın
C) Akıcılık
B) Açık
D) Sürükleyicilik
C) Sürükleyici
E) Gerçekçilik
D) Özgün
E) Eğitici
2. İstanbul, yapış yapış sıcak bir günden, ılık bir ge-
ceye giriyordu. Küçük kızımla pazar gezisinden
evimize dönüyorduk. Bindiğimiz vapur tıklım tıklım
doluydu. Oturacak yer bulamayınca ayakta yolcu-
luğumuza razı olarak vapurun dış kenarı boyunca 5. Yüksekçe bir tepenin üstünden etrafımı seyrediyo-
uzanan ve yolcuların tesbih taneleri gibi yan yana rum. Biraz aşağıdan akan derenin melodisi ruhu-
dizildiği tahta sıraların bittiği yerde beklemeye ko- mu okşuyor. Çamların kokusu paha biçilmez bir
yulduk. Çıplak kollarımızla deniz rüzgârını hisset- parfüm. Tatlı ve serin esmeye başlayan rüzgâr gü-
tiğimizde, vapurumuz peşi sıra köpükler çıkara- zel rüyama son veriyor.
rak siyah bir kadifeyi andıran suların üzerinden Bu parçada hangi duyu organıyla algılanan bir
kaymaya başlamıştı bile. ögeden söz edilmemiştir?
Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisi da-
ha ağır basmaktadır? A) Koku alma
B) Görme
A) Öyküleme – Açıklama
C) Dokunma
B) Betimleme – Tanımlama
D) Tat alma
C) Tanık gösterme – Örnekleme
E) İşitme
D) Betimleme – Tartışma
E) Öyküleme – Betimleme

3. Deneme dediğimiz şey ayaküstü sohbet eder gibi 6. Az sözcükle çok şey anlatmaya çalışmıştır. Kendi
yazılan yazılardan değildir. Öncelikle bol zaman çizgisinin başkalarından farklı olmasına özen gös-
ve çaba gerektirir. Bu zaman içinde de düşünce- termiştir. Anlatımı anlaşılır ve pürüzsüzdür. Anlam
lerimizi olduğu gibi eksiksiz verebilmek… Çok za- tek ve nettir, anlamda kapalılık yoktur. Eserleriyle
man harcamış olsam da, okuyucu geniş boyutla- tüm okuyucuları aydınlatmaya ve yönlendirmeye
ra ulaşabiliyorsa başarı kaçınılmaz demektir. çabalamıştır.
Yukarıdaki paragrafa göre yazar hangi anlatım Aşağıdakilerden hangisi bu paragrafta sözü edi-
özelliğini vurgulayarak başarı sağlayacağını sa- len kişiye ait bir özellik değildir?
vunmaktadır?
A) Etkileyicilik B) Özlülük C) Özgünlük
A) Doğallık B) Yoğunluk C) Açıklık
D) Akıcılık E) Açıklık
D) Yalınlık E) Özgünlük

176
Ünite 3
7. Yapının kerestelerini tutan çiviler ve vidalar gibidir
sözcükler, yoksa ıvır zıvır süsler değil. Hak ettiğin-
den daha büyük yer kaplayan her şeyden tiksini-
rim ben. Yolda bir yığın mukavva kutu görünce na-
sıl sinirlenirsem, içlerinde bir şey olmayan sözcük-
ler görünce de öyle sinirlenirim. Düşüncelerini ka-
ba kumaşlar ve yırtık pırtık giysiler içinde, gelişi-
güzel söylemeye kalkan kişi günlük konuşmanın
belki yirmi çeşit örneğini ortaya koyar; ama onlar-
dan ancak biri onun anlatmak istediğine tam uy-
gundur.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Öznel bir anlatım kullanılmıştır.
B) Benzetme yapılmıştır.
C) İkilemeye yer verilmiştir.
D) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir..
E) III. kişili anlatım kullanılmıştır.
8. Yaz geçince, İstanbul birden kesin renklere, par-
lak alacalara bürünür. Denizin mavisi daha laciver-
de çalar, gökyüzünde top top bulutlar bembeyaz-
dır. Karşı yakada camlara vurmuş güneş daha kı-
zıl. Sonbaharın ilk demleri ve renkleri böyledir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisine başvurulmuştur?
A) Öyküleme B) Betimleme C) Açıklama
D) Tanımlama E) Tarışma
9. (I) Çocuk, edebiyatımızın en ihmal edilmiş konu-
larından biridir. (II) Eski edebiyatımızda çocukla-
rın ilgisini çekecek konular yoktur. (III) Bu kadar-
cık bir aramanın bile bize üzüntü verecek bir so-
nuca ulaşacağına eminim. (IV) Divan edebiyatın-
da ve o çağın öyküsü demek olan mesnevilerde
çocuk sözcüğü kaç defa geçer? (V) Bırakın ilgi çek-
meyi, çocuklarla ilgili bir konu bile bulunduğunu
sanmıyorum.
Anlam bütünlüğünün sağlanması için, bu par-
çada numaralanmış cümlelerden hangileri yer
değiştirilmelidir?
A) II. – IV. B) III. – V. C) I. – IV.
D) II. – V. E) I. – II.
Paragraf
3654
10. ---- Dolayısıyla hem duygusal olarak algılanabilmeli
hem de akıl ile kavranabilmelidir. Müzik dinlemekten
hoşlanan; ama müziğin dilinden anlamayan bir mü-
ziksever, tatilini geçirmek için gittiği bir ülkenin doğal
güzelliklerini gören o ülke halkının davranışlarına ta-
nık olan, konuşmalarını dinleyen; ama söylenenlerin
tek bir sözcüğünü bile anlamayan bir turiste benzer.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
hangisi getirilebilir?
A) Müzik bir akıl yumağıdır.
B) Müzik hem sanattır hem de bilim.
C) Müzik ruhun gıdasıdır.
D) Müzik duygusal değerler bütünüdür.
E) Müzik bir dil bütünlüğüdür.
11. İnsan doğa koşullarını aşmakla varlığını sürdürmüş-
tür. Aklını ve ellerini kullanarak alet yapmış, ayakta
kalmayı başarmıştır. Hayvan tek başına bir varlık
olarak kaldığı halde insan toplumsallaşmıştır. Onu
toplumsal bir varlık olmaya iten neden, başka can-
lılarda görülmeyen bir bilince sahip olmasıdır.
Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İnsanın Üstünlüğü B) İnsan ve Doğa
C) İnsan ve Akıl D) Toplumsal Varlık
E) İnsan ve Varlık
12. Hayatın rutin kurallarının dışına çıkıp ölmeden ön-
ce yapılacak şeyler listenizdeki deneyimler, bir gün
geriye dönüp baktığınızda hayatınızı anlamlandıran
mihenk taşları olacaklar. Geçen günlerin tek kalıp-
tan çıkmış örnekler gibi birbirine benzemesine en-
gel olun. Ve siz ileride dönüp koleksiyonunuza bak-
tığınızda, gönlümce bir hayat yaşadım diyebilecek-
siniz. Benim size en büyük önerim şu: ----.
I. var olmakla yetinmeyin dolu dolu yaşayın
II. yaşamı gezip tozmakla harcamayın, iş hedef-
lerinize uygun hale getirin
III. kariyer hedefinizin doruklarına çıkmak için ge-
cenizi gündüzünüze katın
Bu parçanın sonuna yukarıdakilerden hangile-
ri getirilemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
177
 FASİKÜL DEĞERLENDİRME TESTİ - 2

1. (I) İş turizminde yoğunlun arttığı dönem, daha çok

3. - 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
sonbahar ve kış aylarıdır. (II) Bu dururm ;fuar, kong-
re ve ticari amaçlı seyahatlerde bulunan katılımcı-
(I) Fazıl Hüsnü Dağlarca, etkileyici söyleyişi ile
ların yaz turizminin kalabalığından uzak kalmala-
Cumhuriyet Dönemi Türk şiirini tek başına temsil
rını sağlıyor. (III) Aynı zamanda bir yandan iş gö-
gücüne sahiptir. (II) Hiçbir modaya katılmadan ta-
rüşmelerini yürütürken bir yandan da katılımcıla-
mamen içten gelen bir var oluşla özgün dille şiir-
rın seyahat ettikleri şehri gezmelerine imkan tanı-
ler yazmıştır. (III) Cumhuriyet Dönemi insanının
yor. (IV) Bununla birlikte iş turizmi temelde bir şir-
ferdi ve toplumsal duyuşlarını, sezişlerini, görünüş-
ketin yönetici ve yetkilileri için düzenlenen seya-
lerini yapaylıktan uzak, çarpıcı bir şekilde dile ge-
hatleri ifade eder. (V) Ayrıca iş turizmi, yaz döne-
tirir. (IV) İçten bir anlatımı olan Dağlarca’nın özel-
mi dışında da istihdam yaratılmasını sağlamakta-
likle dil ve tarih bilinci açısından bakıldığında bi-
dır. (VI) Yine bu kapsamda düzenlenen faaliyetler-
reysel bir tavrın şairi olduğu görülür. (V) Sanatçı-
le seyahat acenteleri, sergi düzenleyen kuruluşlar
nın Anadolu’ya yönelişi, mekânı insan ile birlikte
milyonlarca kişiye hizmet sunmaktadır.
tanıma arzusunun sonucudur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

3. I. Başarılı şiirler kaleme almıştır.

II. Doğal bir anlatımı tercih etmektedir.
III. Şiirin topluma yol gösterici olduğuna inanmak-
tadır.
IV. Kendi şiirini kurmuştur.
Bu parçada Fazıl Hüsnü Dağlarca ile ilgili ola-
rak yukarıda verilen yargılardan hangilerine de-
2. Orhan Kemal, yapıtlarında yoksul insanların ya- ğinilmemiştir?
şamlarını unutulmaz roman kahramanları ile an-
latmıştır. Bir çırpıda okunan romanlarının çoğunu A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
bu karakterlerin hikayeleri üzerine kurar. Onun kah- D) I. ve III. E) II. ve IV.
ramanları aynı zamanda romanın temel sorunsa-
lını simgeleyen kişilerdir. Bunları anlatırken süs-
süz bir dil kullanır. Yazması zor, okuması kolay bir
dil. Diyebiliriz ki sanatçı, bütün bu özellikleri ile ken-
di roman evrenini oluşturmakla kalmamış, aynı
zamanda birçok yazarı esinlemiştir. Batı’yla kıyas- 4. Yukarıdaki parçada numaralanmış cümleler için
ladığımızda en az Batı’da yazanlar kadar kaliteli aşağıda verilen bilgilerin hangisi yanlıştır?
eserler üretmiştir.
Bu parçadan hareketle Orhan Kemal ile ilgili A) I. cümlede, edebiyatımız için önemli bir şair ol-
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? duğu belirtilmektedir.
B) II. cümlede, herhangi bir akımdan etkilenmedi-
A) Yetkin yapıtlar ürettip yazınımıza katkıda bu- ğine değinilmiştir.
lunduğu C) III. cümlede, şiirlerini etkili dile söylediği ifade
B) Yapıtlarını yalın, akıcı bir dil ile kaleme aldığı- edilmiştir.
na D) IV. cümlede, sanatçının şiir anlayışı ifade edil-
C) Romanlarında ölümsüz kişiler yarattığına miştir.
D) Sanatçının yazarlarımıza ilham kaynağı oldu- E) V. cümlede, bütün şiirlerinde Anadolu’yu anlat-
ğuna tığı söylenmiştir.
E) Hayal kırıklığı yaşayanları dile getirdiğine

178
Ünite 3
7.
5. - 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Divan şiiri, herkesin malı olan ve neredeyse bütün
imkânlarını daha önceki şairlerin kullandığı sınırlı
bir malzemeyle baş başadır. Bu durum bizi, divan
şiirinin hem zaaf, hem üstünlüğü olmak bakımın-
dan paradoksal bir yapıyla karşı karşıya bırakmak-
tadır. Zaafı, şairin elini kolunu bağlayıp ilhamını
zincire vurması. Üstünlüğü ise, iyi şairin aradan
kolayca sıyrılmasını sağlayan, dolayısıyla iyi şiirle
sahte şiirin birbirinden çok net bir biçimde ayıredil-
mesine imkân veren bir yapı olmasıdır.
5. Bu parçaya göre divan şiiri ile ilgili anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taklitçiliğin hemen göze çarpması
B) Sanatçılar tarafından en çok işlenen konunun
aşk olması
C) Sınırlı materyel olduğu için iyi şiirin yazılama-
ması
D) Sanatçıların halkla bütünleşmediği için saray
edebiyatı olarak kalması
E) Çelişkili bir yapısı olmasına rağmen kaliteli sa-
natçının fark edilmesi
6. Bu parçada geçen, “şairin elini kolunu bağlayıp
ilhamını zincire vurması” sözüyle anlatılmak is-
tenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Denenmemiş anlatım biçemleri oluşturamamak
B) Düşüncelerini istediği biçimde anlatmak
C) Yerleşik kalıpların ve kullanımların dışına çıka-
mamak
D) Sözcüklerin üzerinde fazla durmadan yapıt oluş-
turmak
E) Toplumun duygularını kişisel ve özgün bir biçi-
me dönüştürememek
Paragraf
3655
Sunucu:
(I) ----
Gastronom:
— Çikolatanın içerisindeki yağ veya şeker ayrılır
da onun için. Buzdolabına koyulan çikolatanın et-
rafında oluşan beyaz kristaller şekerin ayrışması-
nın işaretidir. Buzdolabı içerisindeki nem (su) çi-
kolata yüzeyindeki şekerle reaksiyona girerek şe-
ker topakları oluşturur. Bunları kazıyıp yalarsanız
çok tatlı olduğunu görürsünüz.
Sunucu:
(II) ----
Gastronom:
— O biraz daha karışık ve ilginç bir süreçtir. Yağ
(kakao yağı), çikolatanın yapı taşıdır ve çikolata
içerisinde 6 farklı şekilde yapılanabilir. Birinci tip
yapı 17 derecede erirken, Altıncı tip yapı 36 dere-
cede erir. İdeal yapı, 34 derecede eriyen tip 5’tir.
Bir kez tip 5 yapısı tutturulan çikolatanın yapısını
kaybederek kalitesinin düşmesine yağ ayrışması
denir. Buna neden olan etmen hızlı ısı değişiklik-
leridir.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Beyaz çikolata nasıl oluşur?
(II) Çikolataya yağ nasıl eklenir?
B) (I) Çikolata neden beyazlar?
(II) Peki yağ ayrışması nasıl oluyor?
C) (I) Çikolata özelliğini neden kaybeder?
(II) Isı değişimi çikolatanın tadında ne değişti-
rir?
D) (I) Nem, çikolataya nasıl etki eder?
(II) Çikolata nasıl yapılır?
E) (I) Çikolata su içine atılırsa ne olur?
(II) Yağ şekerden nasıl ayrışır?
179
 Not Alıyorum

180
 Paragraf
CEVAP ANAHTARI

3. Ünite Paragraf

Bölüm Testi - 1 1-D 2-A 3-E 4-C 5-A 6-E 7-B 8-A 9-D 10-E 11-C 12-E
Bölüm Testi - 2 1-A 2-E 3-C 4-C 5-A 6-D 7-B 8-D 9-B 10-C
Bölüm Testi - 3 1-E 2-C 3-D 4-C 5-C 6-A 7-B 8-D
Bölüm Testi - 4 1-C 2-C 3-E 4-C 5-E 6-C 7-D 8-B
Bölüm Testi - 5 1-B 2-C 3-B 4-B 5-B 6-C 7-C 8-A
Bölüm Testi - 6 1-E 2-E 3-A 4-D 5-C 6-B 7-D 8-E
Bölüm Testi - 7 1-D 2-C 3-A 4-B 5-E 6-B 7-B 8-E
Bölüm Testi - 8 1-B 2-B 3-B 4-E 5-B 6-E 7-A 8-D
Bölüm Testi - 9 1-B 2-E 3-D 4-C 5-B 6-B 7-B 8-C 9-C
Bölüm Testi - 10 1-E 2-A 3-D 4-B 5-B 6-D 7-E 8-C 9-E
Bölüm Testi - 11 1-A 2-E 3-D 4-D 5-D 6-C 7-B 8-A 9-A 10-B
Bölüm Testi - 12 1-A 2-D 3-A 4-C 5-B 6-D 7-E 8-B 9-A 10-A
Bölüm Testi - 13 1-B 2-A 3-C 4-E 5-A 6-C 7-A 8-E
Bölüm Testi - 14 1-C 2-A 3-A 4-B 5-C 6-C 7-B
Bölüm Testi - 15 1-B 2-C 3-A 4-A 5-A 6-A 7-A 8-E
Bölüm Testi - 16 1-D 2-D 3-D 4-C 5-D 6-C 7-D 8-D 9-C 10-D 11-C 12-C 13-B
Bölüm Testi - 17 1-C 2-B 3-C 4-C 5-B 6-E 7-C 8-C 9-D 10-B 11-E 12-C
Bölüm Testi - 18 1-D 2-D 3-C 4-C 5-B 6-C 7-C 8-D 9-C 10-D 11-D 12-B 13-D
Bölüm Testi - 19 1-E 2-A 3-E 4-C 5-B 6-D 7-E 8-B 9-B 10-C 11-E 12-C
Bölüm Testi - 20 1-C 2-A 3-E 4-B 5-C 6-D 7-E 8-B 9-C 10-D
Bölüm Testi - 21 1-B 2-C 3-C 4-D 5-C 6-A 7-C 8-A
Bölüm Testi - 22 1-D 2-B 3-A 4-D 5-E 6-E 7-E
Bölüm Testi - 23 1-C 2-C 3-B 4-E 5-A 6-E 7-A 8-D
Pekiştirme Testi - 1 1-D 2-E 3-B 4-C 5-D 6-D 7-B 8-C 9-D 10-D
Bölüm Testi - 24 1-B 2-A 3-D 4-B 5-B 6-C 7-A 8-E
Bölüm Testi - 25 1-A 2-E 3-C 4-E 5-D 6-C 7-E 8-C 9-E
Bölüm Testi - 26 1-E 2-C 3-E 4-C 5-D 6-E 7-B 8-A
Bölüm Testi - 27 1-B 2-A 3-D 4-C 5-A 6-C 7-D 8-A 9-A 10-E
Bölüm Testi - 28 1-A 2-C 3-D 4-A 5-C 6-A 7-B 8-A 9-B 10-C 11-E 12-B
Bölüm Testi - 29 1-E 2-E 3-B 4-C 5-A 6-B 7-B 8-B
Bölüm Testi - 30 1-C 2-C 3-E 4-B 5-A 6-B 7-A 8-B 9-C
Bölüm Testi - 31 1-B 2-B 3-B 4-A 5-C 6-A 7-B 8-E
Bölüm Testi - 32 1-C 2-B 3-A 4-A 5-C 6-B 7-D 8-A
Bölüm Testi - 33 1-E 2-A 3-C 4-E 5-C 6-C 7-E 8-D
Bölüm Testi - 34 1-D 2-D 3-C 4-D 5-A 6-D 7-A 8-B
Bölüm Testi - 35 1-C 2-E 3-D 4-E 5-E 6-D 7-E 8-A
Bölüm Testi - 36 1-E 2-C 3-D 4-D 5-D 6-B 7-A 8-E
Bölüm Testi - 37 1-D 2-B 3-D 4-E 5-B 6-E 7-A 8-D
Bölüm Testi - 38 1-E 2-D 3-E 4-A 5-A 6-A 7-E
Bölüm Testi - 39 1-E 2-D 3-C 4-E 5-B 6-C 7-D
Bölüm Testi - 40 1-E 2-C 3-C 4-C 5-C 6-D 7-D 8-C 9-E 10-D 11-A 12-A 13-E 14-C 15-A 16-C

181
 CEVAP ANAHTARI

Bölüm Testi - 41 1-A 2-E 3-E 4-E 5-C 6-E 7-E 8-C 9-E 10-C 11-C 12-D 13-C 14-E 15-D 16-B
Bölüm Testi - 42 1-E 2-D 3-A 4-E 5-E 6-E 7-B 8-A 9-E 10-D 11-E 12-B 13-E 14-C
Bölüm Testi - 43 1-A 2-B 3-E 4-E 5-C 6-A 7-D 8-A 9-C 10-A 11-C 12-E 13-E 14-A 15-A
Bölüm Testi - 44 1-D 2-A 3-A 4-E 5-C 6-E
Bölüm Testi - 45 1-A 2-C 3-A 4-B
Bölüm Testi - 46 1-E 2-C 3-A 4-C 5-C 6-D
Bölüm Testi - 47 1-D 2-E 3-C 4-C 5-E
Bölüm Testi - 48 1-A 2-C 3-B 4-C 5-E 6-E 7-B 8-C 9-B 10-A
Pekiştirme Testi - 2 1-C 2-C 3-A 4-A 5-B 6-D 7-C 8-E 9-E
Pekiştirme Testi - 3 1-B 2-A 3-B 4-A 5-E 6-A 7-B 8-C 9-A 10-A
Pekiştirme Testi - 4 1-E 2-E 3-E 4-D 5-C 6-B 7-E 8-D 9-B
Pekiştirme Testi - 5 1-E 2-C 3-A 4-E 5-D 6-A 7-B
YKS Hazırlık Testi -1 1-C 2-B 3-A 4-A 5-C 6-B 7-C 8-E
YKS Hazırlık Testi - 2 1-A 2-C 3-B 4-A 5-E 6-E 7-D 8-D
YKS Hazırlık Testi - 3 1-B 2-C 3-D 4-A 5-D 6-C 7-B 8-C 9-B 10-C 11-C 12-D
YKS Hazırlık Testi - 4 1-D 2-D 3-D 4-C 5-B 6-D 7-B 8-C 9-C 10-C
YKS Hazırlık Testi - 5 1-C 2-E 3-E 4-E 5-C 6-B 7-E 8-C
YKS Hazırlık Testi - 6 1-C 2-C 3-C 4-A 5-D 6-E 7-A 8-C
YKS Hazırlık Testi - 7 1-C 2-B 3-A 4-E 5-D 6-D 7-C
YKS Hazırlık Testi - 8 1-A 2-B 3-A 4-D 5-E 6-E 7-B 8-C
YKS Hazırlık Testi - 9 1-E 2-E 3-D 4-C 5-E 6-C 7-D 8-B
Çıkmış Sorular - 1 1-E 2-E 3-D 4-B 5-D 6-E 7-D 8-B
Çıkmış Sorular - 2 1-B 2-A 3-D 4-A 5-C 6-B 7-B 8-A 9-D 10-D 11-E 12-E 13-A 14-E 15-A 16-C
17-A
Çıkmış Sorular - 3 1-E 2-A 3-B 4-E 5-A 6-B 7-A 8-C 9-D 10-A 11-B 12-C 13-A 14-A 15-D 16-C
Çıkmış Sorular - 4 1-D 2-C 3-E 4-C 5-E 6-E 7-D 8-C 9-D 10-B 11-D 12-C 13-E 14-A 15-C 16-D
Çıkmış Sorular - 5 1-A 2-B 3-A 4-C 5-C 6-B 7-E 8-B 9-E
Çıkmış Sorular - 6 1-C 2-A 3-E 4-A 5-D 6-A 7-C 8-E
Çıkmış Sorular - 7 1-A 2-E 3-E 4-E 5-D 6-B 7-E 8-C
Fasikül Değerlendirme Testi - 1 1-D 2-E 3-B 4-D 5-D 6-A 7-E 8-B 9-A 10-B 11-C 12-E
Fasikül Değerlendirme Testi - 2 1-C 2-E 3-A 4-E 5-E 6-C 7-B

182
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
• Çözdüğünüz testteki karekodun sağında yer alan sayıyı, optik forma örnekte gösterildiği gibi yukarıdan
aşağıya her satıra bir rakam gelecek şekilde işaretleyiniz. er
Ali Çöz 9 0
• Çözdüğünüz sorunun doğru cevabını yuvarlak alanı dışarıya taşırmadan, tam olarak ve belirgin bi şekilde 1 2
3 4
5 6
7 8

işaretleyiniz. 1
0
1

1016
• App Store veya Google Play Store üzerinden indirdiğiniz, “Çağrışım Optik Okuma” programını açarak optik 6 D E
A B C
D E

A B C
formu okutunuz. 1
11
12
13
2
• Bir soru için birden çok seçenek işaretlenmiş ise o cevap yanlış sayılacaktır. 3
4
14
15
5 16
6 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
A B C D E A B C D E
1 11
2 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
10 20
 Not Alıyorum

192