Low Power Cmos Digital Pixel Imagers For High Speed Uncooled Pbse Ir Applications 1St Edition Josep Maria Margarit (Auth.)

Low Power CMOS Digital Pixel Imagers
for High Speed Uncooled PbSe IR

Applications 1st Edition Josep Maria
Margarit (Auth.)
Visit to download the full and correct content document:
https://textbookfull.com/product/low-power-cmos-digital-pixel-imagers-for-high-speed-
uncooled-pbse-ir-applications-1st-edition-josep-maria-margarit-auth/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...
CMOS-Compatible Key Engineering Devices for High-Speed

Silicon-Based Optical Interconnections Jing Wang
https://textbookfull.com/product/cmos-compatible-key-engineering-
devices-for-high-speed-silicon-based-optical-interconnections-
jing-wang/
Low-Power Millimeter Wave Transmitters for High Data

Rate Applications Khaled Khalaf
https://textbookfull.com/product/low-power-millimeter-wave-
transmitters-for-high-data-rate-applications-khaled-khalaf/
Charge-Sharing SAR ADCs for Low-Voltage Low-Power

Applications 1st Edition Taimur Rabuske
https://textbookfull.com/product/charge-sharing-sar-adcs-for-low-
voltage-low-power-applications-1st-edition-taimur-rabuske/
A General Algebraic Semantics for Sentential Logics 2nd

Edition Josep Maria Font
https://textbookfull.com/product/a-general-algebraic-semantics-
for-sentential-logics-2nd-edition-josep-maria-font/
High-Speed Digital System Design: Art, Science and
Experience Anatoly Belous
https://textbookfull.com/product/high-speed-digital-system-
design-art-science-and-experience-anatoly-belous/
The Super Easy Keto Diet for Beginners Low Carb High
Fat 10 Ingredient or Less 1st Edition Maria Newton
https://textbookfull.com/product/the-super-easy-keto-diet-for-
beginners-low-carb-high-fat-10-ingredient-or-less-1st-edition-
maria-newton/
High Speed Catamarans and Multihulls: Technology,

Performance, and Applications Liang Yun
https://textbookfull.com/product/high-speed-catamarans-and-
multihulls-technology-performance-and-applications-liang-yun/
High-Density Integrated Electrocortical Neural

Interfaces: Low-Noise Low-Power System-on-Chip Design
Methodology 1st Edition Sohmyung Ha
https://textbookfull.com/product/high-density-integrated-
electrocortical-neural-interfaces-low-noise-low-power-system-on-
chip-design-methodology-1st-edition-sohmyung-ha/
Low Power Wireless Receivers for IoT Applications with

Multi-band Calibration Algorithms 1st Edition Michael
W. Rawlins
https://textbookfull.com/product/low-power-wireless-receivers-
for-iot-applications-with-multi-band-calibration-algorithms-1st-
edition-michael-w-rawlins/
Springer Theses
Recognizing Outstanding Ph.D. Research
Josep Maria Margarit
Low-Power CMOS
Digital Pixel Imagers
for High-Speed
Uncooled PbSe IR
Applications
Springer Theses
Recognizing Outstanding Ph.D. Research

Aims and Scope
The series “Springer Theses” brings together a selection of the very best Ph.D.
theses from around the world and across the physical sciences. Nominated and
endorsed by two recognized specialists, each published volume has been selected
for its scientific excellence and the high impact of its contents for the pertinent field
of research. For greater accessibility to non-specialists, the published versions
include an extended introduction, as well as a foreword by the student’s supervisor
explaining the special relevance of the work for the field. As a whole, the series will
provide a valuable resource both for newcomers to the research fields described,
and for other scientists seeking detailed background information on special
questions. Finally, it provides an accredited documentation of the valuable
contributions made by today’s younger generation of scientists.
Theses are accepted into the series by invited nomination only

and must fulfill all of the following criteria
• They must be written in good English.

• The topic should fall within the confines of Chemistry, Physics, Earth Sciences,
Engineering and related interdisciplinary fields such as Materials, Nanoscience,
Chemical Engineering, Complex Systems and Biophysics.
• The work reported in the thesis must represent a significant scientific advance.
• If the thesis includes previously published material, permission to reproduce this
must be gained from the respective copyright holder.
• They must have been examined and passed during the 12 months prior to
nomination.
• Each thesis should include a foreword by the supervisor outlining the signifi-
cance of its content.
• The theses should have a clearly defined structure including an introduction
accessible to scientists not expert in that particular field.
More information about this series at http://www.springer.com/series/8790

Low-Power CMOS
Digital Pixel Imagers
for High-Speed Uncooled
PbSe IR Applications
Doctoral Thesis accepted by
Universitat Politècnica de Catalunya (UPC), Barcelona,
Spain
123
Author Supervisors
Dr. Josep Maria Margarit Dr. Francesc Serra-Graells
Departament d’Enginyeria Electrònica Departament de Microelectrònica i Sistemes
Universitat Politècnica de Catalunya (UPC) Electrònics, Escola d’Enginyeria
Barcelona Universitat Autònoma de Barcelona (UAB)
Spain Cerdanyola del Vallès, Barcelona
Spain
and
Dr. Lluís Terés
Institut de Microelectrònica de Institut de Microelectrònica de
Barcelona - Centro Nacional de Barcelona - Centro Nacional de
Microelectrónica (IMB-CNM) Microelectrónica, Consejo Superior de
Consejo Superior de Investigaciones Investigaciones Científicas
Científicas (CSIC) (IMB-CNM(CSIC)), Campus UAB
Barcelona Cerdanyola del Vallès, Barcelona
Spain Spain
ISSN 2190-5053 ISSN 2190-5061 (electronic)

Springer Theses
ISBN 978-3-319-49961-1 ISBN 978-3-319-49962-8 (eBook)
DOI 10.1007/978-3-319-49962-8
Library of Congress Control Number: 2016957866
© Springer International Publishing AG 2017

This work is subject to copyright. All rights are reserved by the Publisher, whether the whole or part
of the material is concerned, specifically the rights of translation, reprinting, reuse of illustrations,
recitation, broadcasting, reproduction on microfilms or in any other physical way, and transmission
or information storage and retrieval, electronic adaptation, computer software, or by similar or dissimilar
methodology now known or hereafter developed.
The use of general descriptive names, registered names, trademarks, service marks, etc. in this
publication does not imply, even in the absence of a specific statement, that such names are exempt from
the relevant protective laws and regulations and therefore free for general use.
The publisher, the authors and the editors are safe to assume that the advice and information in this
book are believed to be true and accurate at the date of publication. Neither the publisher nor the
authors or the editors give a warranty, express or implied, with respect to the material contained herein or
for any errors or omissions that may have been made.
Printed on acid-free paper
This Springer imprint is published by Springer Nature

The registered company is Springer International Publishing AG
The registered company address is: Gewerbestrasse 11, 6330 Cham, Switzerland
In the loving memory of my brother, Pere,
and my grandparents Eulalia and Josep.
Supervisors’ Foreword
It is our pleasure to present Dr. Josep Maria Margarit’s Ph.D. thesis work, accepted
for publication within the Springer Theses series and awarded with a prize for
outstanding original work. Dr. Margarit joined our research group at the Institut de
Microelectrònica de Barcelona—Centro Nacional de Microelectrónica of the
Spanish National Research Council, IMB-CNM(CSIC), to complete the master
program in electronic engineering offered at the Universitat Politècnica de
Catalunya (UPC). After finishing his masters’ thesis in 2008, he was granted with
two predoctoral research fellowships from the Catalan Agency for Management of
University and Research Grants: a 3-year Industrial Research Fellowship Grant
Award (ref. 2009-TEM-00020) in cooperation with the companies New Infrared
Technologies (NIT) S.L. and D+T Microelectrónica A.I.E., Spain, and an Outgoing
Research Fellowship Grant Award (ref. 2011-BE-DGR-00908) at the Institute of
Neuroinformatics in Zurich, Switzerland. These fellowships allowed him to further
develop his basic and applied research activities under our supervision toward the
doctoral degree. Dr. Margarit defended his thesis with the highest marks and
International Mention in November 3, 2015.
The dissertation of Dr. Margarit includes significant original scientific contri-
butions and represents a considerable advance in the field of solid-state IR imaging.
Such contributions have been distinguished with a Best Paper Award from the IEEE
Circuits and Systems Society (CAS)—Sensory Systems Technical Committee
(SSTC) and have been published in top peer-reviewed journals and international
well-recognized conferences. Industrial achievements have been covered in two
world patents and commercialized as a new line of uncooled IR cameras for
real-time mainstream applications.
We would like to emphasize the comprehensiveness of the work accomplished
by Dr. Margarit, set within multidisciplinary research to bring, for the first time,
kHz-range uncooled MWIR photonic imaging into standard, monolithic, low-cost
submicron CMOS technologies. The work required to conceive, design, and inte-
grate imager architectures that overcome the specific challenges posed by the
PbSe IR detector—such as high dark-to-signal current ratios, large input parasitic
vii
viii Supervisors’ Foreword
capacitance values, and remarkable mismatching in its deposition—while

minimizing power consumption and delivering high-speed video. In order to
achieve these demands and potentiate the proliferation of photoconductive PbSe
technology to different vision scenarios and at different stages of PbSe–CMOS
integration maturity, Dr. Margarit investigated a comprehensive set of truly digital
pixel sensors for both frame-based and frame-free imaging. The research was
extended as well to the development of affordable sensor emulation strategies and
integrated test platforms. Both approaches were specifically oriented to perform the
electrical validation of first prototypes independently of expensive PbSe deposition
processes at wafer level. Digital pixel sensor cells, complete imagers, and test chips
were fabricated and characterized in standard 0.15 lm 1P6M, 0.35 lm 2P4M, and
2.5 lm 2P1M CMOS technologies, all as part of research projects with industrial
partnership.
Some parts of the research were carried out in collaboration with other scientists,
in particular, with the group of Prof. Tobias Delbruck at the Swiss Federal Institute
of Technology (ETH) in Zurich, Switzerland, in the field of bioinspired frame-free
vision sensors, with the group of Prof. Alejandro Linares-Barranco at the
Universidad de Sevilla (US), Spain, on the topic of event-driven computer inter-
faces, and with CEO Dr. Germán Vergara and the technical team of NIT S.L. to
address PbSe–CMOS integration, electro-optical characterization, and technology
transfer at the end of the thesis. The aforementioned collaborations have opened the
door to new scientific ventures within our group, giving birth to future doctoral
pursuits and new European industrial research proposals.
Bellaterra Dr. Francesc Serra-Graells

September 2016 Dr. Lluís Terés
Parts of this thesis have been published in the following articles:
Peer-reviewed Journals
• J. M. Margarit, G. Vergara, V. Villamayor, R. Gutiérrez-Álvarez, C.
Fernández-Montojo, L. Terés and F. Serra-Graells, “A 2 kfps Sub-lW/pix
Uncooled-Pbse Digital Imager with 10 bit DR Adjustment and FPN Correction
for High-Speed and Low-Cost MWIR Applications,” in IEEE Journal of
Solid-State Circuits, vol. 50, no. 10, pp. 2081–2084, October 2015. DOI: http://
dx.doi.org/10.1109/JSSC.2015.2464672.1,2 (See Footnote)
• J. M. Margarit, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Sub-lW Fully Tunable CMOS
DPS for Uncooled Infrared Fast Imaging,” in IEEE Transactions on Circuits
and Systems-I, vol. 56, no. 5, pp. 987–996, May 2009. DOI: http://dx.doi.org/
10.1109/TCSI.2008.2006644. Invited paper.3 (See Footnote 1)
International Conferences
• J. M. Margarit, L. Terés, E. Cabruja and F. Serra-Graells, “A 10kfps 3232
Integrated Test Platform for Electrical Characterization of Imagers,” in
Proceedings of the IEEE International Symposium on Circuits and Systems,
pp. 53–56, Melbourne, Australia, June 2014. DOI: http://dx.doi.org/10.1109/
ISCAS.2014.6865063.4 (See Footnote 1)
• J. M. Margarit, M. Dei, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Self-Biased
PLL-Tuned AER Pixel for High-Speed Infrared Imagers,” in Proceedings of the
IEEE International Symposium on Circuits and Systems, pp. 1812–1815, Rio de
Janeiro, Brazil, May 2011. DOI: http://dx.doi.org/10.1109/ISCAS.2011.
5937937.5 (See Footnote 1)
• G. Vergara, R. Gutiérrez, L. J. Gómez, V. Villamayor, M. Álvarez,
M. C. Torquemada, M. T. Rodrigo, M. Verdú, F. J. Sánchez, R. M. Almazán,
J. Plaza del Olmo, P. Rodríguez, I. Catalán, D. Fernández, A. Heras,
F. Serra-Graells, J. M. Margarit, L. Terés, G. de Arcas, M. Ruiz, J. M. López,
“Fast Uncooled Low Density FPA of VPD PbSe,” in Proceedings of SPIE, vol.
7298, Bellingham, USA, 2009. DOI: http://dx.doi.org/10.1117/12.819092.
• J. M. Margarit, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Sub-1lW Fully
Programmable CMOS DPS for Uncooled Infrared Fast Imaging,” in
Proceedings of the XXIII Conference on Design of Circuits and Integrated
Systems, Grenoble, France, November 2008.
1
Excerpts from these papers appear with permission from IEEE.
2
2015 IEEE.
3
2009 IEEE.
4
2014 IEEE.
5
2011 IEEE.
ix
x Parts of this thesis have been published in the following articles:
• J. M. Margarit, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Sub-lW Fully

Programmable CMOS DPS for Uncooled Infrared Fast Imaging,” in
Proceedings of the IEEE International Symposium on Circuits and Systems,
pp. 1424–1427, Seattle, USA, May 2008. DOI: http://dx.doi.org/10.1109/
ISCAS.2008.4541695. 2008 Best Paper Award by the Sensory Systems
Technical Committee of the IEEE Circuits and Systems Society.
• J. M. Margarit, J. Sabadell, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Novel DPS
Integrator for Fast CMOS Imagers,” in Proceedings of the IEEE International
Symposium on Circuits and Systems, pp. 1632–1635, Seattle, USA, May 2008.
DOI: http://dx.doi.org/10.1109/ISCAS.2008.4541747.
• F. Serra-Graells, J. M. Margarit and L. Terés, “A Self-Biased and
FPN-Compensated Digital APS for Hybrid CMOS Imagers,” in Proceedings
of the IEEE International Symposium on Circuits and Systems, pp. 2850–2853,
New Orleans, USA, May 2007. DOI: http://dx.doi.org/10.1109/ISCAS.2007.
378766.
• G. Vergara, L. J. Gómez, V. Villamayor, M. Álvarez, M. C. Torquemada,
M. T. Rodrigo, M. Verdú, F. J. Sánchez, R. M. Almazán, J. Plaza, P. Rodriguez,
I. Catalán, R. Gutiérrez, M. T. Montojo, F. Serra-Graells, J. M. Margarit and
L. Terés, ‘Monolithic Uncooled IR Detectors of Polycrystalline PbSe: a Real
Alternative,” in Proceedings of SPIE, vol. 6542, Orlando, USA, April 2007.
DOI: http://dx.doi.org/10.1117/12.719189.
Acknowledgements
My first and foremost acknowledgments to Paco Serra and Lluís Terés for their
incombustible guidance, moving enthusiasm and great patience. Thanks for
believing in my work from the start to the very end and giving me the opportunity
to grow as a scientist and as a person in the IMB.
My next big thank you to the NIT people, Carlos Fernández, Luis Gómez,
Raúl Gutiérrez, Maria Teresa Montojo, Germán Vergara, and Víctor
Villamayor. Your immediate feedback, exhaustive characterization, and methodi-
cal debugging were invaluable throughout this work.
I am also grateful to all the previous, the current, and the almost members of the
ICAS team that helped me along this dissertation. Thanks to Xavier Bullich,
Álvaro Calleja, Adrià Conde, Michele Dei, Roger Durà, Roger Figueras,
Aymen Jemni, Ricardo Martínez, Andreu Marzal, Sergio Morlans, Jofre
Pallarès, Xavier Redondo, Justo Sabadell, Jordi Sacristán, Stepan Sutula,
Fortià Vila, Francesc Vila, and Pedro Zuccarello, for the bright discussions,
helpful suggestions, and support. Thanks to Josep Lorente and Joan Puertas for
their crash course in PCB design and to Enric Cabruja and Alberto Moreno for
making possible the flip chip and the wire bonding of the ICs. My gratitude is to
Albert Beltran, Sergi Peña and Jared Villanueva for their major, hardworking
contributions to MATLAB simulations, pixel design, and test, respectively. My
appreciation is also to Jordi Madrenas for his neat academic supervision as tutor at
the UPC.
To Tobi Delbruck and Shih-Chii Liu, thanks for giving me the opportunity to
visit the INI and to come back as a postdoc. I was immediately captivated by the
warm and stimulating atmosphere of the institute and the humility and talent of its
people. But among all, I learned A LOT. I am sure that was only the beginning of
many fruitful collaborations between both centers. Thanks to Raphael Berner and
Alejandro Linares as well for their conclusive advice in the design of AER
interfaces and to Mathias Bannwart, for his master lessons on German, cooking,
and friendship.
xi
xii Acknowledgements
Thanks to family and friends! To my mother and sister, the two Roses, and to
Andreu, Dani, Ivan, Neus, Oscar, and Xavi for the countless words of support,
encouragement, and displays of affection you have given me. And thanks to my
nephews Carla, Roger, and Pau for always stealing me a smile.
Because I would not have succeeded without your intellectual and emotional
support, there is a bit of every one of you in this thesis.
Thank You
Contents
1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
1.1 Seeing Beyond the Visible . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
1.1.1 Vision Cameras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
1.1.2 Seizing the Red End . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
1.2 Common Metrics and Figures of Merit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1.3 IR Direct Detectors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.3.1 Thermal and Photonic Transduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.3.2 IR Detection Today . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.4 Uncooled PbSe Photoconductive Technology . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.4.1 Detection Basis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.4.2 Device Performance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.4.3 Electrical Model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
1.5 CMOS IR Imagers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1.5.1 Readout Techniques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1.5.2 FPA Architectures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
1.5.3 State-of-the-Art IR Vision Sensors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
1.6 Objectives and Scope . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
1.6.1 Motivation. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
1.6.2 R&D Context . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1.6.3 Working Hypothesis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1.6.4 The Challenges . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1.6.5 Methodology and Contents . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
2 Frame-Based Smart IR Imagers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2.1 Imager Architecture and Operation Proposal. . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2.2 All-Digital Program-In and Read-Out Interface . . . . . . . . . . . . . . . 42
2.2.1 Motivation and Design Proposal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
2.2.2 Compact CMOS Implementation. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
xiii
xiv Contents
2.3 Input Signal Conditioning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

2.4 Asynchronous ADC with CDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
2.5 Individual Gain Tuning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
2.6 Local Bias Generation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
3 Frame-Free Compact-Pitch IR Imagers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
3.1 Imager Architecture and Operation Proposal. . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
3.2 Event-Driven Communications . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
3.2.2 In-Pixel Compact CMOS Implementation . . . . . . . . . . . . . . 79
3.3 Self-biasing and Temporal-Difference Filtering . . . . . . . . . . . . . . . . 81
3.4 Digital Contrast Tuning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
3.5 Reset-Insensitive Spike-Counting ADC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
3.6 Fair AE Arbitration. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
4 Pixel Test Chips in 0.35- and 0.15-lm CMOS Technologies . . . .... 101
4.1 A 100 lm-Pitch Smart Pixel with Offset Auto-Calibration
and Gain Programming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 101
4.1.1 Full-Custom ASIC Design . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 102
4.1.2 Experimental Results . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 106
4.2 A 200 and 130 lm-Pitch Smart Pixel with Full
Programmability . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 116
4.2.1 Full-Custom ASIC Designs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 116
4.2.2 Experimental Results . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 124
Contents xv
4.3 A Self-biased 45 lm-Pitch AER Pixel with Temporal

Difference Filtering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
4.3.1 Full-Custom ASIC Design . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
4.3.2 Experimental Results . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
5 Imager Test Chips in 2.5-, 0.35- and 0.15-lm
CMOS Technologies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... 135
5.1 A Low-Cost 32 32 Integrated Test Platform for Electrical
Characterization of Imagers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
5.2 An 80 80 Sub-1 lW/pix 2 kfps Smart MWIR Imager . . . . . . . . 148
5.2.1 Monolithic PbSe-CMOS Integration . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
5.3 A 32 32 Frame-Free Compact-Pitch MWIR Imager . . . . . . . . . . 160
5.4 Comparison with State-of-the-Art IR Imagers . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
6 Conclusions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
6.1 Contributions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
6.2 Discussion and Future Work . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Reference . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
About the Author
Josep Maria Margarit was born in Barcelona,

Spain, in 1980. He received the B.Sc., the M.Sc., and
the Ph.D. degrees in electronic engineering from the
Universitat Politècnica de Catalunya—BarcelonaTech
(UPC), Barcelona, Spain, in 2005, 2008, and 2015,
respectively. During his B.Sc. studies, he worked with
the Volkswagen Group and Sony Corporation in his
field. Since 2005, he is with the Integrated Circuits
and Systems (ICAS) design group of the Institut de
Microelectrònica de Barcelona, Centro Nacional
de Microelectrónica, IMB-CNM(CSIC), Spain, where
he has participated in seven industrial research pro-
jects. From 2008 to 2011, he was a part-time assistant professor with the
Microelectronics and Electronic Systems Department, Universitat Autònoma de
Barcelona (UAB), Spain. His current scientific activities focus on the investigation
of low-power event-based compressive and cognitive sensing architecture for
industrial applications. Dr. Margarit is coinventor of 2 patents and was the recipient
of the 2008 Best Paper Award by the Sensory Systems Technical Committee of the
IEEE Circuits and Systems Society for his work on uncooled mid-wavelength IR
imaging pixels.
xvii
Acronyms
AC Alternating current 85
ADC Analog-to-digital converter 18
AE Addressed event 75
AER Address-event representation 73
AGC Automatic gain control 65
ALOHA Additive links on-line Hawaii area 94
APS Active pixel sensor 3
ASIC Application specific integrated circuit 25
BDI Buffered direct injection 20
BGMI Buffered gate modulation input 19
BLIP Background-limited infrared performance 6
BW Bandwidth 73
CBD Chemical bath deposition 13
CCD Charge-coupled device 3
CCO Current-controlled oscillator 87
CDS Correlated double sampling 21
CMOS Complementary metal-oxide-semiconductor 1
CNM25 2.5 lm 2-polySi 1-metal CMOS CNM Technology 137
CP Charge pump 87
CTIA Capacitive transimpedance amplifier 19
DAC Digital-to-analog converter 45
DC Direct current 9
DFM Design for manufacturability 141
DI Direct injection 19
DPS Digital pixel sensor 18
DPS-C Frame-free Compact-pitch digital pixel sensor 101
DPS-C45 45 lm-pitch frame-free Compact-pitch digital pixel sensor 127
DPS-S Frame-based Smart digital pixel sensor 101
DPS-S100 100 lm-pitch frame-based Smart digital pixel sensor 101
xix
xx Acronyms

DR Dynamic range 5
EDA Electronic design automation 30
EKV Enz-Krummenacher-Vittoz 15
ELIN Externally-linear internally-nonlinear 81
ESD Electrostatic discharge 141
FF Fill factor 6
FOM Figure of merit 5
FPA Focal plane array 1
FPGA Field-programmable gate array 145
FPN Fixed pattern noise 7
GD Gate-driven 82
GMI Gate modulation input 18
GPIB General purpose interface bus 106
HMI Human-machine interface 147
IC Integrated circuit 29
IR Infrared 1
ITP Integrated test platform 129
IUT Imager under test 135
LCC Leadless chip carrier 150
LCD Liquid crystal display 172
LFSR Linear-feedback shift register 42
LSB Least significant bit 45
LUT Look-up table 43
LVS Layout versus schematic 30
LWIR Long-wavelength IR 2
MEMS Micro-electro-mechanical systems 2
MIM Metal-insulator-metal 128
MLS Maximum-length sequence 42
MOS Metal-oxide semiconductor 45
MOSFET Metal-oxide-semiconductor field-effect transistor 21
MPW Multi-project wafer 148
MSB Most significant bit 45
MWIR Medium-wavelength IR 2
NEP Noise equivalent power 8
NETD Noise equivalent temperature difference 8
NIR Near infrared 4
NMOS n-channel metal-oxide-semiconductor 49
NTF Noise transfer function 61
OA Operational amplifier 20
ODE Ordinary differential equation 82
PC Photoconductive 10
PCB Printed circuit board 27
PDK Process design kit 30
PDM Pulse density modulation 22
Acronyms xxi
PE Photoemissive 10
PFD Phase-frequency detector 87
PIP Polysilicon-insulator-polysilicon 128
PLL Phase-locked loop 87
PM Pulse modulation 40
PMOS p-channel metal-oxide-semiconductor 40
PRMLS Pseudo-random maximum length sequence 64
PSD Power spectral density 35
PTAT Proportional to absolute temperature 87
PV Photovoltaic 29
PVT Process, voltage and temperature 48
PWM Pulse width modulation 42
QE Quantum efficiency 24
QWIP Quantum well IR photodetector 42
RMS Root mean square 25
ROI Region of interest 25
ROIC Read-out integrated circuit 84
SBDI Share-buffered direct injection 38
SC Switched-capacitor 38
SCI Switched-current integrator 38
SD Source-driven 104
SDRAM Synchronous dynamic random-access memory 168
SFD Source follower per detector 38
SI Switched-current 70
SIP System-in-package 182
SNR Signal-to-noise ratio 25
STF Signal transfer function 80
SWIR Short-wavelength IR 22
TD Temporal difference 101
TFS Time-to-first spike 95
TV Television 194
UBM Under-bump metallization 182
USB Universal serial bus 166
VCO Voltage-controlled oscillator 107
VLSI Very-large-scale integration 20
VPD Vapor-phase deposition 20
Chapter 1
Introduction
Infrared (IR) thermal imaging is an emerging technology with promising industrial,

scientific and medical applications. The recent introduction of uncooled photonic sen-
sors based on vapour phase deposition (VPD) PbSe technologies [1] opens the door
to a new generation of high-speed and low-cost IR vision devices made of mono-
lithic active focal plane arrays (FPAs). This thesis investigates novel complemen-
tary metal-oxide-semiconductor (CMOS) circuit design techniques and fully-digital
configurable-readout architectures specially conceived to operate these detectors. In
this context, the present chapter introduces the motivation, background and trends
of current thermography systems, and highlights the main aims of the work.
1.1 Seeing Beyond the Visible
1.1.1 Vision Cameras
Vision, widely acknowledged as our foremost human sense, is a highly regarded

resource to perceive and interact with the world that surrounds us. It is not by chance
that numerous expressions like “to watch out”, “to look after” or “to foresee” populate
the English language and have equivalent examples in many other human cultures.
But what does it mean to see something? When we are looking at a scene, our eyes
capture electromagnetic radiation and convert it to electrical signals depending on
the color, brightness and contrast of the image received. Visual information is then
processed and interpreted in our brains as shape and motion, and used to identify
objects so as to facilitate a proper behavior for survival. Guided by chance and
curiosity, and attracted by the opportunity to spot distant places and times out of
one’s natural sight, many thinkers have contributed to apply imaging principles to
the development of human-made vision sensors. It all started with the observation
of the pinhole effect [2] and the creation of the camera obscura back in the fifth
© Springer International Publishing AG 2017 1

J.M. Margarit, Low-Power CMOS Digital Pixel Imagers
for High-Speed Uncooled PbSe IR Applications, Springer Theses,
DOI 10.1007/978-3-319-49962-8_1
2 1 Introduction
century B.C. [3], and continued with the invention of the first permanent photographic
cameras by Nipce [4] and Daguerre [5] in the nineteenth century. These two initial
discoveries triggered off 200 years of frame-based imaging revolution.
The high degree of maturity reached today by Silicon-based semiconductor tech-
nologies has bloomed into the high-resolution and portable digital cameras we can
find in stores. Contemporary imagers are made of very-large-scale integration (VLSI)
microelectronic devices. They include millions of transistors, placed in extremely
reduced areas and capable to process millions of data per second at a very competitive
Peripheral circuitry
Peripheral circuitry
I/O pads
CMOS Focal plane array

read-out (FPA)
IC hυ
(ROIC) Optical sensor γ-e-transduction
CMOS circuit
Active
pixel sensor
(APS)
Fig. 1.1 General view of a staring-FPA photonic CMOS imager. Optical sensors may be integrated
in the same Si substrate, postprocessed on top of the CMOS dice or hybridized with the ROIC.
Drawing not in scale
1.1 Seeing Beyond the Visible 3
price. The present generation of digital cameras is dominated by CMOS image sen-
sors that, as predicted by [6], have been progressively gaining market share where
their older charge-coupled device (CCD) relatives have lost. Prevailing are staring
FPA architectures as depicted in Fig. 1.1, whose pixelated photonic detectors are
monolithically or hybridly joined to an array of CMOS readout circuit cells. Every
one of the resulting individual sensors that compose the focal plane is called an active
pixel sensor (APS). Such CMOS read-out integrated circuit ROIC implementations
are typically preferred because they offer:
• Reduced technological costs, if last generation of sub-micron CMOS processes

are not required.
• Direct integration of mixed analog-digital circuits in the same Silicon substrate.
• Compatibility with micro-electro-mechanical systems (MEMS) structures and
devices, increasing performance and reducing the cost of the complete camera
integration.
• Large scalability, leading integration trends in the sector of consumer electron-
ics [7].
Most of these devices are only sensitive to a reduced part of the electromagnetic
spectrum: visible and near IR light, and provide affordable artificial vision with a
spectral response slightly beyond human eye’s reach. But this tendency is steadily
changing. Current demand for significant strategic, industrial, scientific and medical
equipment is pushing these capabilities into the deep IR range.
1.1.2 Seizing the Red End
Discovered by Sir William Herschel in 1800, IR radiation refers to that located just
above the red end of visible spectrum. Most of the thermal radiation emitted by objects
at room temperature is in the IR range, generated or absorbed by molecules at the
transition between their rotational-vibrational movements. Extending the detectable
electromagnetic spectrum towards IR implies remarkable functionality gains due to
both, the aforesaid capability of matter to self emit at this wavelength range and the
energy information obtained from the observed materials. The former allows to see
in poor lightning scenarios such as dusty and cloudy environments, or those with no
external light sources like the Sun or the Moon; the latter offers valuable information,
not apparent under regular visible radiation, that facilitates thermal and chemical
identification. Hot objects, people and animals glare in pitch-black darkness, distant
planets and stars can be examined in their early stellar days, and weaknesses are
revealed in structures.
Much of the IR emission spectrum is unusable for detection systems because
radiation is absorbed by water or carbon dioxide in the atmosphere. There are several
wavelength bands, however, that exhibit good transmittance (Fig. 1.2):
4 1 Introduction
Fig. 1.2 Electromagnetic spectrum (a); Visible bands (b); IR bands and absorption notches (c).
Adapted from [8]
• Long wavelength infrared (LWIR). This band extends roughly from 8 to 14

µm, with nearly full transmission on the 9–12 µm band. LWIR offers excellent
visibility of most terrestrial objects.
• Medium wavelength infrared (MWIR). This wavelength range also delivers
nearly 100% transmission in the spectrum between 3–5 µm, with the added benefit
of lower ambient background noise.
• Short wavelength infrared (SWIR) - near infrared (NIR). Also known as
“reflected infrared” since light of these wavelengths are reflected by objects in
a similar way than the visible spectra. Bands of high atmospheric transmission
and maximum solar illumination (1–2.5 µm and 0.7–1 µm, respectively), detec-
tors operating in these spectral ranges usually have better clarity and resolution
than in the other two cases. Still, SWIR imagers need moonlight or artificial illu-
mination in order to provide perceivable images at temperatures around 300 K.
IR imaging is used for military and civilian purposes in all three spectral bands.
Its multiple applications cover subjects as diverse as surface examination by ther-
mography [9] (Fig. 1.3), automotive night vision [10], object tracking [11], weather
forecast [12] and atomic analysis [13]. The global IR and thermal imaging market is
predicted to grow from USD 3350 million in 2014 to USD 5220 million in 2019, at
an estimated annual rate of 9.3% [14].
The next sections introduce the reader to the scope of this work. Section 1.2
reviews common metrics to evaluate the performance of IR cameras. Background on
detector materials and structures used today in IR imagery is recounted in Sect. 1.3.
Section 1.4 highlights the major characteristics of the adopted MWIR detector
1.1 Seeing Beyond the Visible 5
Fig. 1.3 Example of glass container quality inspection using visible (a) and MWIR-radiation (b)
sensitive cameras [15]
technology. The state-of-the-art of both FPA architectures and CMOS pixel read-
out techniques is presented in Sect. 1.5. This same section also enlists their opera-
tional requirements and summarizes their main modern representatives. This chapter
finishes in Sect. 1.6 with a general overview of the research objectives.
1.2 Common Metrics and Figures of Merit
Common metrics and figure of merits (FOMs) are very useful tools to evaluate
the performance of IR vision sensors, as they provide objective numeric values to
compare between different design proposals. The following paragraphs review the
top definitions that have been formulated along history.
Power Density: A typical requirement in applications using photonic FPAs. The
local power (in W/pixel) dissipated by ROICs that operate this kind of detectors
should be kept low to avoid undesired carrier generation effects.
Array Size and Pitch: Both array size and pitch are usually set by FPA technol-
ogy. Higher image resolutions require larger array sizes and smaller pixel pitches.
The former demand higher CMOS yields; the latter accommodate smaller integrator
(charge storage) capacitances with a potential negative impact on the dynamic range
figure defined below.
Dynamic Range (DR): The DR is defined as the power ratio of maximum sig-
nal capacity to noise floor and distortion components. The required dynamic range
of imagers is determined by the ratio of the brightest to the weakest perceivable
6 1 Introduction
illumination level. Larger dynamic ranges are desirable but limited by storage capac-
itance, linearity and composite pixel noise.
Fill Factor (FF): Not all of the image sensor surface is sensitive to electromagnetic
energy: each individual detector is commonly surrounded by material exclusively
used to fit polarization and readout circuitry. The ratio of active sensing material to
total pixel area is called the fill factor. Ideal pixel sensors have fill factors of 100%
and devote all their surface to phototransduction, increasing their sensitivity and
improving image quality. Today’s best infrared staring-FPA cameras offer figures as
high as 90%.
Quantum Efficiency (QE): QE is the fraction of photon flux that contributes to the
total current generated by a photodetector. A crucial parameter to evaluate the quality
of a detector, it is also known as spectral response due to its dependence on input
radiation wavelength.
Thermal Contrast (C): The relative scene contrast C (given in K−1 ) quantifies
system sensitivity to thermal radiation and is defined by (1.1), where S is the root
mean square (RMS) signal provided at the output of the device (expressed either as a
voltage or current value) and T is the source temperature. It depends on the spectral
photon (a.k.a. thermal) contrast CT λ (∂Φe /∂T )/Φe , where Φe is the spectral photon
incidence; also on detector responsivity and charge losses in the pixel sensor readout
chain.
∂S/∂T
C= (1.1)
S
The MWIR spectral band is the region where thermal contrast is higher, and
provides better contrast at room temperature than LWIR [16]. Even though most
terrestrial objects radiate more heat in the latter region, this radiation is usually less
sensitive to temperature changes.
Signal-to-Noise Ratio (SNR): In electronics, the minimum level below which a
meaningful signal becomes masked and unrecoverable is usually delimited by noise
or random electrical fluctuations. Considering this threshold value, the SNR provides
a useful FOM in order to measure the transmission quality of a given signal of interest,
defined as the ratio between the average power of signal and noise:
Ps
SNR = (1.2)
Pn
IR photonic detectors like the PbSe sensor used in this work are designed so as
to keep all other dark current, generation-recombination, thermal and flicker noise
sources below the random fluctuations of photon-excited carriers at background radi-
ation. This condition is known as background–limited infrared performance (BLIP).
In this case, the SNR referred to the input of the detector is defined as
. E[Sph ]
SNRBLIP = (1.3)
σNph
1.2 Common Metrics and Figures of Merit 7
where E is the expected value, and Sph and Nph are photon-signal and photon-noise
random variables. Photogenerated carriers follow a Poisson distribution with well-
defined expected value and variance
Nc
SNRBLIP = √ = Nc (1.4)
Nc
where Nc is the number of generated carriers collected by the device. In quantum

vision systems, the overall SNR is commonly related to the ideal BLIP performance
SNRBLIP
SNRimg = ηBLIP SNRBLIP = (1.5)
1 + σROIC
2
/σN2ph
being ηBLIP the ratio of photon noise to composite imager noise and σROIC
2
the sum of
all ROIC contributions. In this sense, most efforts in photonic vision sensor research
are directed towards achieving a BLIP-level SNR by minimizing all other detector
noise sources and reducing thermal, flicker and KTC readout temporal noise to an
equivalent ηBLIP = 1.
Besides temporal noise sources, a second random and time-invariant noise source
has to be taken into account: the fixed pattern noise FPN. The pattern noise σFPN 2
is associated with mismatch in the fabrication process of both detectors and read-
out circuits, and produces offset and gain drifts among the APS cells of the focal
plane. This spatial noise component is usually included in the previous equation as
an additive component composed of an equivalent average nonuniformity factor U
multiplied by the Nc electronic signal [16]:
SNRBLIP SNRBLIP
SNRimg = (1.6)
σ 2
+σ 2
σ 2 +U 2 N 2
1 + ROICσ 2 FPN 1 + ROICσ 2 c
Nph Nph
Responsivity: The responsivity of an infrared detector measures the ratio of the RMS
value of the electrical output signal of the detector to the RMS value of the input
radiation power. It is usually expressed in V/W or A/W.
In polychromatic IR radiation, the voltage spectral responsivity is given by
Vs Vs
RV = = ∞ (1.7)
Φe
Φe (λ)dλ
0
where Vs is the RMS signal voltage due to Φe , and Φe (λ) is the spectral radiant
incident power.
Current spectral responsivity, its most common form, can also be expressed analo-
gously to RV as a function of Φe , or directly as
8 1 Introduction
q qλ
RI = η =η (1.8)
hf hc
where η is the quantum efficiency of the incident photon to converted electron ratio
at the detector for a given wavelength, q is the electron charge, h is Planck’s constant,
and f is the frequency of the optical signal. The right-hand equality defines it in terms
of λ, the wavelength of the incident radiation, and the velocity of light c.
Noise Equivalent Power (NEP): The NEP is defined as the incident light power on
a detector that generates an output signal equal to its output RMS noise. In other
words, the NEP is the IR radiation that produces an SNR of 1. It is expressed in W
and written in terms of responsivity as
Vn In
NEP = = (1.9)
RV RI
where Vn and In are RMS noise voltage and current signals, respectively.
√ When it is
referred to a fixed 1-Hz reference bandwidth, NEP has a unit of W/ Hz.
Detectivity (D): Detectivity is the reciprocal of NEP, commonly normalized (D∗ )
to the square root of the detector area Ad and electrical bandwidth Δf . Thus, D∗ is
defined as the RMS SNR in a 1 Hz bandwidth per unit RMS incident
√ radiant power
per square root of detector area, and expressed in Jones or cm Hz/W as
(Ad Δf )1/2
D∗ = (1.10)
NEP
As detectivity depends on the spectral distribution of the photon source and the
wavelength of the incident radiation, peak detectivity or D∗pk is often preferred over the
standard detectivity explained above. This measurement is taken at the wavelength
of maximum spectral responsivity.
Noise Equivalent Temperature Difference (NETD): One of the most relevant met-
rics used today to measure the performance of IR imaging systems is the NETD. It is
stated in K and summarizes the aforementioned FOMs by providing a unique, simple
expression to evaluate the response in terms of their thermal sensitivity. NETD is
described by (1.11) and represents the temperature change ΔT , for incident radiation,
that gives an output signal change ΔVs equal to the RMS noise level Vn [17]
∂T
NETD = Vn (1.11)
∂Vs
Therefore, the NETD of a device is intimately linked to its overall SNR, the
thermal contrast CT λ and the optics transmission τo taking into account optics, array
and readout electronics in the form of
1.2 Common Metrics and Figures of Merit 9
1
NETD = (1.12)
τo CT λ SNRimg
Unnormalizing the thermal contrast by Φe unveils the also direct relation existent
between NETD, NEP and D
∂T ∂T /∂Φe
NETD = NEP = (1.13)
∂Φe D
As it can be seen, optimizing the NETD implies better thermal sensitivity either
by improving the optics transmission, increasing the thermal contrast and/or the
SNR, reducing the NEP or boosting detectivity. In order to account for both imaging
speed and resolution, NETD×τimg is usually employed as ultimate FOM. The second
variable of this expression (τimg ) is the acquisition time constant of the device.
1.3 IR Direct Detectors
Various IR sensors have been developed to convert incident radiation, directly or

indirectly, into electrical signals. There are two fundamental methods of IR detection,
each one based on either thermal or photonic effects [18, 19]. Both technologies and
their variants are described in detail in the succeeding sections.
1.3.1 Thermal and Photonic Transduction
Thermal or energy detectors change their electrical properties according to tem-

perature rises on their composing material. These thermal variations are caused by
the energy absorbed from an incident IR radiation, and transduced as fluctuations in
physical aspects like their conductivity or dielectric constant. Thermal detectors are
low-cost, operate at room temperature, and exhibit a characteristic wide, flat spectral
response. Since the operation of energy detectors implies a second interaction with
the temperature of the material - and sensitiveness is enhanced by insulating this
material from its surroundings - they are intrinsically slow and present higher time
constants that their photonic analogues. The response time and sensitivity of a ther-
mal detector depend on the heat capacity of the detector structure and the wavelength
of the incoming photon flux.
Among all thermal transductors, thermopiles stand out for their low cost and high
sensitivity in low-frequency/direct current (DC) applications. Pyroelectric detectors
and (micro)bolometers offer better performance at higher frequencies, and are widely
extended in this range. Nevertheless, the former reliance on external chopping and
10 1 Introduction
their sensitivity to vibration have made the latter the present technology of choice
for uncooled thermal imagers below 100 Hz.
Photon detectors exploit the quantum properties of semiconductor materials to
perform direct transduction of IR illumination. The energy supplied by photonic
radiation is absorbed in the crystalline lattice so as to generate new e-h pairs, free
carriers that provide the electrical signal to acquire. Because of this direct interaction
with light, photon detectors are faster than their thermal counterparts. Thermal tran-
sitions compete, however, with the optical ones, making non-cooled devices prone
to present high background noise. Bulky cooling mechanisms are usually required
to avoid these effects [20]. Popular photon-based transduction technologies are P-N
junction photovoltaic (PV), photoemissive (PE), photoconductive (PC) and quantum
well IR photodetector (QWIP) detectors.
PV transducers often achieve high sensitivity, low time constants and nearly-null
power consumption. Compared to P-N junction devices, photo-emissive detectors
lack of high-temperature diffusion processes, and exhibit a faster response with prac-
tically unnoticeable 1/f noise. However, the low quantum efficiency (around 1%) and
slow spectral response of Schottky-barrier detectors limit the application to industrial
MWIR imagers. PCs generally have higher responsivity than non-avalanche pho-
tovoltaic detectors, but lower yield and additional generation-recombination noise
sources than PV detectors. Their dynamic ranges and sensitivities are notoriously
variable depending on which semiconductor material they are based on. Quantum
well devices are attractive for their fast response time, low power consumption and
high manufacturing yield. Nonetheless, they typically exhibit low quantum efficien-
cies (<10%), rely on cryocooling, and present a very narrow spectral response band.
Table 1.1 summarizes the main types and materials of IR detectors. Many of them
are based on compound semiconductors made of III–V (e.g. indium, gallium, arsenic,
antimony), II–VI (e.g. mercury, cadmium, telluride), or IV–VI elements (e.g. lead,
sulfur, selenide). They can be also combined into binary compounds like GaAs, InSb,
PbS and PbSe, or even into ternaries such as InGaAs or HgCdTe.
Table 1.1 Overview of IR detector types and materials

Photon detectors Energy detectors
Intrinsic, PV HgCdTe (µ)bolometers V2 O5
Si, Ge PolySiGe
InGaAs PolySi
InSb, InAsSb Amorph Si
Intrinsic, PC HgCdTe Thermopiles BiSb
PbS, PbSe
Extrinsic SiX Pyroelectrics LiTa
PbZT
Photoemissive PtSi Ferroelectrics BST
QWIP GaAs/AlGaAs (micro)cantilevers Bimetals
Another random document with
no related content on Scribd:
Hierbij moge worden opgemerkt, dat de Yoruba’s de wijsheid van een
persoon beoordeelen naar het aantal spreekwoorden, die hij kent.
Op expeditie in Suriname schepte ik er meermalen behagen in, met de

negers alleen zijnde, nu en dan een spreekwoord te zeggen, hetgeen
een algemeene verbazing wekte, want niemand wilde gelooven, dat ik
ze in bakrà kóndre 29 geleerd had.
Welke van de spreekwoorden der Surinaamsche negers uit Afrika zijn

medegebracht, welke in onze kolonie ontstaan zijn, is niet gemakkelijk
te beantwoorden. Door zijn groote verbeeldingskracht en
vindingrijkheid, door zijn aanleg tot wijsgeerige bespiegelingen kost het
den neger, nimmer verlegen, het rechte woord op het geschikte
oogenblik te pas te brengen, weinig moeite, steeds nieuwe
spreekwoorden te bedenken. Met zijn kritischen geest weet hij
toestanden in de kolonie zeer juist te beoordeelen en zoo moet in
lateren tijd het spreekwoord: Sranam-kóndre da hassi-tére: tidè a wai
so, tamára a wai so 30, ontstaan zijn.
Deze weinige voorbeelden mogen voldoende zijn, om aan te toonen,

dat in de uitingen van het geestelijk leven van den Surinaamschen
neger nog tal van herinneringen voorkomen aan zijn afkomst van de
negers der Goudkust. [228]
Tot de belangrijkste dezer herinneringen behooren zeker wel de

spinverhalen, de anansi-tori’s, die door de negers der Goudkust, die de
Tshi-taal spreken—en ook in Sierra Leone—overal verteld worden.
Doorgaans is het in dit gebied Anansi of Annancy, de spin, die als held
in de vertellingen optreedt. Volgens eene overlevering aan de Goudkust
stamt het geheele menschdom van een groote spin af 31 en de
vereering, die dit dier daardoor geniet, de belangrijke plaats, die dit bij
ons zoozeer verafschuwde dier in de gedachten der Goudkust-negers
inneemt, heeft anansi tot den hoofdpersoon hunner talrijke vertellingen
gemaakt.
Bij andere meer oostelijk en zuidelijk wonende stammen, o.a. bij de
Yoruba’s, die de oostelijke helft der slavenkust bevolken 32 is het echter
de schildpad, die als de stamvader van het menschdom wordt
beschouwd, en die dan ook de hoofdpersoon in hunne vertellingen is
geworden. Zulk eene vertelling heet bij hen alo, hetgeen beteekent: iets
wat verzonnen is.
Beide dieren hebben deze vereering te danken aan de merkwaardige

eigenschappen, die zij zoowel in lichaamsbouw als in leefwijze
vertoonen. Ten opzichte van de spin is het, zooals reeds werd
opgemerkt, de kunstvaardigheid en het geduld, waarmede zij haar web
maakt en de slimme wijze, waarop zij aan voedsel weet te komen, die
voor de negers de aanleiding zijn geweest, haar dikwijls in
menschengedaante, doch altijd met menschelijk denkvermogen voor te
stellen. [229]
Dat bij de Yoruba’s van de slavenkust, doch evenzeer bij de Bantoe-

negers van Aequatoriaal West-Afrika (N.), de schildpad in de verhalen
de plaats van de spin inneemt, mag hieruit verklaard worden, dat de
schildpad 33 voor het volk een niet minder geheimzinnig dier is dan de
spin. De schildpad doet immers geen enkel dier kwaad; hij maakt op
geen enkel dier jacht, zelfs niet op het kleinste insekt, doch leeft slechts
van de vruchten, die in het bosch naar beneden vallen 34 of van
paddestoelen.
De Inboorlingen zeggen, dat de schildpad slechts twee vijanden heeft,

tegen wie hij zich niet verdedigen kan, nl. den mensch, die het dier voor
heilige ceremoniën wil hebben en de reuzenslangen (in Afrika de
Pythons), die in staat zijn, het dier kapot te drukken en het met pantser
en al inslikken. Volgens hen is dus de schildpad haast immuun tegen de
aanvallen en dus tegen de vernietiging, zoodat zij voor hen het
zinnebeeld werd van een lang leven. Ook is zij in staat, lang te vasten;
zij is stil, langzaam en zeer voorzichtig in hare bewegingen; zij weet
zich op ongewone wijze aan het oog te onttrekken—kortom dit dier
vereenigt in zich alle eigenschappen, die voor het volk synoniem zijn
geworden met kracht en list. In het Niger-delta wordt de schildpad dan
ook als de heerscher onder de dieren beschouwd, evenals bij de
Bantoe-stammen (N.) 35, en hier niet alleen om hare zooeven genoemde
eigenschappen, doch vooral ook, omdat schildpadden overal in
Aequatoriaal West-Afrika voorkomen, zelfs op plaatsen, waar andere
dieren ontbreken.
Belangrijk is het, waar eenzelfde vertelling op verschillende, soms ver

van elkander verwijderde plaatsen wordt [230]aangetroffen—te
verklaren, hetzij door overbrenging van de plaats van oorsprong, hetzij
door een onafhankelijk ontstaan van dezelfde denkbeelden en
phantasieën op verschillende plaatsen (Ba. blz. 20)—de veranderingen
vast te stellen, die de helden der verhalen hebben ondergaan.
Terwijl het in de vertellingen der negers van Sierra Leone (Cr.) en van
de Goudkust (Ba.), waar de Tshi-taal gesproken wordt, doorgaans de
spin is, hier Mr. Spider genoemd, over wiens heldendaden verteld
wordt, bij de Yoruba’s van de oostelijke deelen der Slavenkust en bij de
Bantoe-stammen van Aequatoriaal West-Afrika daarentegen de
schildpad, die als Trorkey of Mr. Turtle ook in vele Sierra Leone-
vertellingen optreedt, hebben de negers van Zuid-Afrika als nationale
held een dier, dat zij Cunnie 36 Rabbit noemen en dat ook herhaaldelijk
in de verhalen de Goudkust-negers optreedt.
Miss Cronise en H. W. Ward, meenen, volgens de determinatie van

een bevoegd dierkundige, dat wij hier allerminst met een „rabbit”, een
konijn te doen hebben, doch dat de neger het dwergmuskusdier*
(Hyomoschus aquaticus) op het oog heeft, een klein eenigzins op een
konijn gelijkend tweehoevig zoogdier, dat in slimheid [231]weinig voor de
spin onderdoet en daarom eveneens door de inboorlingen wordt
vereerd. In de vertellingen van de negers van Sierra Leone gaan Mr
Spider en Cunnie Rabbit steeds als vrienden met elkander om, ten
minste wanneer hunne belangen niet te zeer uiteenloopen. Dit blijkt uit
een meermalen voorkomenden aanhef in de vertellingen: „Two cunnie
meet up, de one cunnie, de odder cunnie” 37 enz. Vermelding verdient,
dat deze rabbit in de bijgevoegde illustraties der Sierra Leone-
verzameling steeds met kleine horens wordt afgebeeld, en meer gelijkt
op een kleine Antilopensoort, hetgeen ten eenenmale onjuist is. (Zie het
verklarend register).
In deze verhalen, evenals in die van zoovele andere Negerstammen,

blijkt de neger behoefte te gevoelen, om in deze uitingen van het
zieleleven de zwakke onschuld te laten zegevieren over de ruwe kracht,
een verschijnsel, dat ik reeds uit de geschiedenis van het negerras
verklaard heb (zie blz. 204).
Dat sluwheid het meestal boven kracht wint, hiervan is de neger overal
in Afrika doordrongen (zie o.a. in „Avond op het water”, Bijvoegsel II).
Wij treffen deze waarheid ook aan in de reeds aangehaalde
vertellingen, door inboorlingen aan Stanley gedaan (zie blz. 203), en
waarin nu eens door een aardig bedrog of sluwe krijgslist de loeiende
buffel het onderspit moest delven voor het scherpe vernuft van het
konijntje, dan weêr de hond het won van zijn forschen meester, het
luipaard.
In de spinvertellingen van de Goudkustnegers, die de Tshi-taal spreken

(in de zg. Anansi-sem, afgeleid van Anansi-asem) wordt de spin Aiya
Anansi (= vader Spin) genoemd, toebedeeld met groote slimheid en
behebt [232]gedacht met veel streken; evenals de lagere goden laat men
hem doorgaans door de neus spreken.
Aan de Goudkust heeft men speciale vertellers—evenals bij de

Yoruba’s, die over de slimheid van de schildpad 38 vertellen. Zulke
personen (bij de Yoruba’s akpalo of kpa alo genoemd) maken hun ambt
van het vertellen van dierenfabels en sprookjes en gaan van de eene
plaats naar de andere. Behalve deze heeft elk negerdorp een of meer
talentvolle vertellers. Wanneer het volk weet, dat er zich iemand onder
hen bevindt, die deze gave in bijzondere mate bezit, vragen zij hem, als
de omstandigheden er zich voor leenen (meestal in rusttijden, vaak
zelfs des nachts), een vertelling te doen en bieden hem tabak,
kolanoten* en kauris* aan.
Wanneer de verteller een voldoend aantal toehoorders om zich heen

verzameld heeft, zegt hij: mijn verhaal is ongeveer zoo en zoo, terwijl hij
den naam van den held noemt; of: mijn verhaal handelt over een man
(vrouw), die dit of dat gedaan heeft. Wanneer dan het auditorium heeft
geantwoord: wij luisteren, begint de verteller.
Welk een belangrijke plaats de vertellingen in het leven van den West-
Afrikaanschen neger innemen, blijkt wel uit de slotregels eener
pakkende vertelling in het belangwekkende werkje van Florence
Cronise en Henry Ward—niet alleen voor Sierra Leone, doch ook
voor [233]het verder oostwaarts liggende gebied (Ivoorkust, Goudkust en
Slavenkust) geldend.—„Bijna den ganschen nacht was met vertellen in
een der hutten doorgebracht en nog waren sommigen wakker genoeg,
om naar meer te verlangen. Sorpee was juist bezig, om zich voor te
bereiden voor een volgende vertelling, toen allen een vogel hoorden
schreeuwen. „Dah fowl craze”, 39 riep Oleemah uit, die juist zijn vertelling
geëindigd had, en niet kunnende gelooven, dat de morgen reeds
aanbrak, stond hij op, om zijn hoofd buiten de hut te steken.
„Nar true word dah fowl duh talk”, 40 zei hij, toen hij de eerste teekenen
van den naderenden dag had gezien. De wolken hingen zwaar, de
regen had opgehouden, en de dampen begonnen op te trekken”.
„Oleemah, door deze teekenen er aan herinnerd, dat het leven niet
uitsluitend verdichtsel 41 is, liep naar buiten en begaf zich naar zijn hut.
En, toen hij het sein aan de anderen had gegeven, om op te staan en
huiswaarts te keeren, voelde iedereen, dat de nacht goed besteed was
geweest”.
Ook in Sierra Leone is de Spin (Mr. Spider) de nationale held, de

personificatie van den volksaard, en worden de op den voorgrond
tredende eigenschappen van het Zwarte Ras en die, naar welke het
streeft, aan de spin toegeschreven. Ook daar is Spin buitengewoon
slim, heeft hij 42 een lichten slaap, een onverzadiglijken eetlust, en bezit
hij een ongeëvenaard talent om aan voedsel te komen. Als het te pas
komt, weigert hij ook maar den [234]lichtsten last te dragen, doch als er
iets te eten valt, is hij je man, om zelfs een olifant te tillen.
In verschillende dorpen zijn zg. „story-tellers” (sprookjesvertellers) zeer

in aanzien, omdat zij beter dan anderen van de volkslegenden op de
hoogte zijn en in het vertellen uitmunten. In Sierra Leone maken zelfs
negers van het vertellen van sprookjes een broodwinning en reizen van
het eene dorp naar het andere, waar zij steeds welkom zijn.
Niet zelden worden de verhalen met een bepaalde bedoeling verteld en

de Neger is slim genoeg om te begrijpen, tot wien in het bijzonder de
leerrijke vertelling gericht is. Dat de dierenfabels of sprookjes, die in
Sierra Leone en in de overige deelen der Goudkust verteld worden,
vooral de bedoeling hebben, de toehoorders beter te maken, blijkt o.a.
hieruit, dat, wanneer de verteller bemerkt, dat de moraal aan de
aandacht van den persoon, die men in het bijzonder op het oog heeft,
door een of anderen reden ontsnapt is, hij dikwijls onmiddellijk met een
andere vertelling begint, dat met dezelfde moraal eindigt.
Overal waar deze mondelinge overleveringen op de plaats, waar zij

ontstonden, zijn opgeteekend, blijken zij een haast nog belangrijker
plaats in het geestelijk leven van het volk in te nemen, dan de
litteratuurvoortbrengselen bij de volken der moderne cultuur.
Daar de onuitputtelijke schat van legenden en sprookjes, die de

mondelinge litteratuur der negers bevat, het gansche leven van den
Neger weêrgeeft, mag een uitgebreide, folkloristische studie, ook uit
een ethnologisch oogpunt, van belang geacht worden.
De meeste verzamelingen geven echter alleen het goede in den Neger

weêr. Hij vertelt echter ook graag verhalen, die uit een wetenschappelijk
oogpunt niet zonder beteekenis zijn, doch die voor een lezerskring, voor
welken deze bundel bestemd is, afgekeurd moesten worden. [235]
Jammer genoeg, is op de belangwekkende negerfolklore eerst de

aandacht gevestigd, nadat een lange inwerking van Europeesche
invloeden reeds veel van het oorspronkelijke had weggenomen.
[Inhoud]
LIJST DER NEGERVERTELLINGEN. 43
Suriname.
a. Vertellingen, waarin de Spin als held optreedt, dus eigenlijke

Anansi-tori’s.
Anansi,
1. die een half dorp verovert.
Spin 2.
en de prinses.
Het huwelijk
3. van Heer Spin.
Anansi,
4. Tijger en de doode koe.
Anansi
5. en zijn kinderen.
Hoe Spin
6. zijn schuldeischers betaalt.
Een feest
7. bij de Waternimf.
Spin 8.
en kat.
Spin 9.
en krekel.
Heer10.
Spin als Geestelijke.
Heer11.
Spin als roeier.
Spin12.
neemt Tijger gevangen.
Heer13.
Spin en Hond.
Tijger’s
14. verjaardag.
Spin15.
voert de Dood in.
Spin16.
wedt, Tijger te berijden.
Verhaal
17. uit het leven van vriend Spin.[236]
Anansi
18. als Amerikaan verkleed.
Heer19.
Spin en de Waternimf.
Anansi,
20. Hert en Kikvorsch.
Heer
21.Spin als landbouwer.
Anansi
22. en de Bliksem.
Ieder
23.volwassen man moet een rood zitvlak hebben.
Hoe24.
Anansi aan schapenvleesch wist te komen.
b. Vertellingen, waarin Anansi niet optreedt.
De geschiedenis
25. van Fini Foetoe, Bigi bere en Bigi hede.
Legende
26. van Leisah I.
27. II.
,, ,, ,,
Verhaal
28. van het land van „Moeder Soemba”.
Boen29.no habi tangi, of: ondank is ’s werelds loon.
Geschiedenis
30. van Kopro Kanon.
De Meermin
31. of Watra-mama.
De Boa
32. in de gedaante van een schoonen jongeling.
Het 33.
huwelijk van Aap.
De Anansi-tori der Surinaamsche Boschnegers. 44
Hoe Heer
1. Spin, door zijn bekwaamheid als geneesheer,
de mooie dochter van den landvoogd wist te krijgen.
Spinvertellingen van Curaçao. 45
(Cuenta di nansi).
Nansi1.en de bonte koe.

Nansi2.en Temekóe-Temebè.
[237]
Jamaicaansche neger-vertellingen. 46
(Annancy-stories).
Annancy
1. in Krabbenland (met muziek).
Reiger
2. (met muziek).
Annancy,
3. Poes en Rat (met muziek).
[Inhoud]
Inhoud der Surinaamsche Negervertellingen.
Wenden wij ons nu in de eerste plaats tot de Surinaamsche

negervertellingen of anansi-tori’s.
Evenals in de mondelinge litteratuur der Goudkustnegers treedt ook

in de meeste Surinaamsche negervertellingen de spin als
hoofdpersoon op. Mr. Spider in de vertellingen uit Sierra Leone is
hier, evenals bij de Goudkustnegers Anansi. Vreemde invloeden,
gedeeltelijk Nederlandsche, gedeeltelijk Engelsche, die sedert de
overbrenging der slaven op West-Indischen bodem op de folklore
der negers hebben ingewerkt, hebben blijkbaar op hun geliefden
held niet den minsten vat gehad, want in de Surinaamsche
vertellingen vinden wij volkomen denzelfden Spin terug, van welken
zoo dikwijls door de Negers van de Goudkust en aanverwante
stammen wordt verteld. 47
Daar, zooals ik reeds heb opgemerkt, de spin als de personificatie

van het zwarte ras wordt beschouwd, van [238]zijne vele deugden,
maar ook van zijne ondeugden, en de meest op den voorgrond
tredende karaktereigenschappen van den Neger door eeuwen heen
dezelfde zijn gebleven, mag de onveranderlijkheid van zijn Held,
hoewel met hem naar elders overgebracht, in het minst niet
verwonderen.
Door Anansi’s buitengewone slimheid en geslepenheid en zijn

lichten slaap ontsnapt hij aan alle listen en lagen, die tegen hem
gespannen worden, en is hij als het ware onsterfelijk. Telkens weet
hij nog juist bijtijds te ontsnappen en aan den dood te ontkomen.
Vreemd mag het daarom schijnen, dat Anansi in No. 22, getiteld:
„Heer Spin en de Bliksem”, met zijn gansche familie vernietigd wordt.
Spin heeft ook in Suriname een onbegrensden eetlust en weet zich

door allerlei listen en streken van het noodige voedsel te voorzien.
Wanneer er gebrek is aan voedsel—dat in Suriname met den
vruchtbaren bodem en visch-rijkdom der rivieren voor den Neger wel
nimmer voorkomt—weet Anansi altijd wel wat machtig te worden.
Ieder verlangen, dat bij hem opkomt, weet hij, dank zij zijn
ongeëvenaarde vindingrijkheid, te bevredigen, al moet hij zich
daartoe nu eens als Amerikaan verkleeden, om zich te goed te doen
aan gebraden eend (No. 18, getiteld: „Anansi als Amerikaan
verkleed”), dan weêr als loekoe-man* te verschijnen, om zijn vrouw,
Ma Akoeba onmiddellijk bereid te vinden, een schapenbout voor
hem gereed te maken (No. 24, getiteld: „Hoe Anansi aan
schapenvleesch kwam”). In Anansi’s laatste streek handelt hij nog
volkomen als zijn stamgenoot in Sierra Leone, die van het geloof van
het volk in den Geestenbezweerder of den „Country fashion-man”
partij trekt, om zijn doel te bereiken (Cr.).
Ook de Surinaamsche neger laat Anansi dikwijls door [239]de neus

spreken (No. 16, getiteld: „Spin wedt den tijger te berijden”) en laat
hem dikwijls schreeuwen als hij liegt.
Het meerendeel der in Suriname bijeengebrachte dierenfabels, hetzij

Anansi er in optreedt, (dus echte anansi-tori’s) (No. 1–24) of niet
(No. 25–33), behoort tot de fabels, waarin de dieren, die er in
optreden, doorgaans als menschelijke wezens worden voorgesteld,
met hunne goede en slechte karaktereigenschappen, met hunne
gewoonten en gebruiken. De tijger, met welk dier ook hier de jagoear
wordt bedoeld, en die in niet minder dan acht vertellingen van dezen
bundel optreedt, viert zijn verjaardag. (No. 14, getiteld: „Tijger’s
verjaardag”) speelt tot tijdverdrijf een oud-Afrikaansch spel, met de
zg. Awari-bángi* (in No. 6, getiteld: „Hoe Heer Spin zijn
schuldeischers betaalt”) en doet zelfs „een kleintje in de broek”, (in
No. 4, getiteld: „Spin, Tijger en de doode koe”); de dieren houden
wedstrijden in hardloopen, en gaan daarbij weddenschappen aan,
dingen naar de hand van Koningsdochters enz. enz. Evenals in de
Afrikaansche negervertellingen worden de namen der dieren
doorgaans voorafgegaan door Heer 48 of Broeder 49. In Suriname is
anansi doorgaans Heer, en brengt hij het somtijds tot Gouverneur.
Anansi’s vrouw, moeder Akoeba (naam van een meisje, op

Woensdag geboren), spreekt haar man wel eens aan met „mi
Kaptin” 50, in welk ambt zijne bedrevenheid in de Surinaamsche
anansi-tori’s herhaaldelijk in het licht wordt gesteld (No. 1, getiteld:
„Heer Spin, die een half dorp verovert”). Ook in Sierra Leone wordt
door de negers gaarne verteld van de streken, die „Cappen Spider” 51
uithaalt. [240]
Hoewel deze dierenfabels ongetwijfeld de meest oorspronkelijke, n.l.

van Afrikaanschen oorsprong zijn, hebben zij in den loop der tijden
blijkbaar belangrijke wijzigingen ondergaan door de vervanging van
de vertegenwoordigers der Afrikaansche fauna door die der
Surinaamsche wouden. 52
De negers zijn buitengewoon vindingrijk en improviseeren en

phantaseeren er maar op los—de meest typische staaltjes van dit
talent heb ik op den tocht door de binnenlanden der Kolonie bij mijne
negers kunnen opteekenen (C.b.). Als uitmuntende waarnemers
houden zij er van, de gewoonten der dieren, van de grootsten tot de
kleinsten, na te gaan en er hunne verklaring voor te geven, en het is
begrijpelijk, dat er van eene herinnering aan de Afrikaansche dieren-
en plantenwereld niet veel meer is overgebleven. Toch schijnt het in
Afrika meest opvallende dier, dat op ieder mensch steeds een
machtigen indruk maakt, in Suriname door den neger nog niet
geheel vergeten te zijn, nl. de olifant, die wij in de vertelling No. 18,
getiteld: „Verhaal uit het leven van vriend Spin” aantreffen en er nog
steeds met het Afrikaansche woord Azau of Asaw wordt
aangeduid. 53
In den loop der tijden hebben Afrikaansche dieren voor verwante

vormen der Surinaamsche fauna plaats [241]gemaakt—zooals voor
het luipaard: de tijger, die in Suriname niet voorkomt, doch
waarmede daar steeds de jagoear bedoeld wordt; voor den aap in
algemeenen zin: de brulaap; voor den vos: de kraboe dagoe* of
krabbenhond enz.—en het behoeft geen verwondering te wekken,
dat ook dieren, die in dat deel van Afrika, vanwaar de slaven naar
Suriname werden overgebracht, geen verwanten hebben en om de
een of andere reden de aandacht trokken, gaandeweg in hunne
dierenfabels werden opgenomen. Als voorbeeld noem ik o.a. de
awari*, de buidelrat (zie No. 29, getiteld: „Ondank is ’s werelds
loon”), een tot Amerika beperkt geslacht der buideldieren, door de
negers als kippendief zoozeer gehaat.
Welk dier de Surinaamsche neger op het oog heeft, als hij vertelt
van de slimme streken van „het konijn”, is moeilijk te zeggen. Is dit
nog dezelfde „cunnie 54 Rabbit”, waarover de inboorlingen van West-
Afrika zoo gaarne opsnijden, en waarmede, zooals reeds werd
opgemerkt 55, het dwergmuskusdier*, Hyomoschus aquaticus
bedoeld wordt, een dier, dat in Suriname niet voorkomt, of is hiervoor
in de plaats getreden de Agoeti*, door de Surinaamsche negers koni
koni genoemd?
Het is duidelijk, dat waar de negers zich vrij gemakkelijk naar hunne
nieuwe omgeving weten te schikken en er steeds behagen in
scheppen, over zaken en toestanden te redeneeren en
philosopheeren, de Europeesche invloed in hunne vertellingen zich
meer en meer heeft doen gevoelen. Deze invloed moet reeds
uitgegaan zijn van de eerste kolonisten, meer in het bijzonder van
hunne kinderen, die de slaven ook met hunne sprookjes bekend
wilden maken; en later, toen de slavernij werd afgeschaft en er een
intiemere verhouding tusschen negers en blanken [242]ontstond,
moet de Europeesche invloed in de negervertellingen steeds meer
op den voorgrond getreden zijn.
Zoo vindt de lezer in het reeds genoemde verhaal: „Uit het leven van
vriend Spin” zelfs de herinnering aan Napoleon 56 en aan den slag bij
Quatrebras in 1815 bewaard, en in No. 18, getiteld: „De Spin als
Amerikaan verkleed” vindt hij een uiting van den haat der negers
tegen Amerikanen, die in den laatsten tijd ten behoeve der goud-
exploitatie en andere ontginningen van delfstoffen herhaaldelijk de
kolonie bezoeken, terwijl wij in de vertelling No. 21, getiteld: „Heer
Spin als landbouwer” zelfs melding gemaakt vinden van het uitgeven
van perceelen tot uitbreiding van den kleinen landbouw, waarmede
eerst geruimen tijd na de opheffing der slavernij een aanvang is
gemaakt.
Niet minder dan tien van onze verzameling Surinaamsche

negervertellingen eindigen met een moraal, waarmede de
toehoorders hun voordeel kunnen doen, zooals No. 14, getiteld:
„Tijger’s verjaardag”, No. 17, „Verhaal uit het leven van Vriend Spin”,
No. 28, „Verhaal uit het land van Ma Soemba” en No. 32, „De boa in
de gedaante van een schoonen jongeling” enz.
Een tweetal vertellingen, waarin anansi niet optreedt, (No. 26 en 27:

Legende van Leisah I en II) leeren, hoe de strepen in
menschenhanden zijn ontstaan.
De overigen geven een verklaring, hetzij van den lichaamsbouw der

spin (No. 19, Heer Spin en de waternimf en No. 18, Anansi als
Amerikaan verkleed), hetzij van hare leefwijze tusschen de reten van
muren 57 (zg. beslagruimten) en in allerlei verborgen schuilhoeken
(o.a. [243]No. 1, getiteld: „Anansi, die een half dorp verovert”, No. 2,
„Spin en de prinses”, en No. 5, „Anansi en zijn kinderen”); vertellen
van Anansi’s formidabelen eetlust, waarvoor hij dikwijls gestraft
wordt. (No. 7, „Een feest bij de Waternimf”); stellen het voortdurend
streven van Heer Spin in het licht, om vijandschap onder de dieren
te stichten, (No. 21, „Heer Spin als landbouwer”), of moeten leeren,
op welke wijze de spin door allerlei streken overal, tot zelfs in
vorstenwoningen gekomen is. (No. 3, „Het Huwelijk van Heer Spin”).
No. 15, getiteld: „Spin voert den Dood in”, is hierom merkwaardig,
omdat ook in verschillende negervertellingen, die in West-Afrika zijn
opgeteekend, de Dood als een persoon voorkomt, evenals deze
voorstelling voorkomt in „Brother Annancy and Brother Death” van
den door Jekyll (Je) op Jamaica bijeengebrachten bundel.
Vreemd mag het schijnen, dat Anansi, die in de Negerfolk-lore voor

onsterfelijk doorgaat, in No. 22 „Anansi en de bliksem” met zijn
gansche familie vernietigd wordt.
Belangrijk zou het zijn, uit een veel grooter aantal vertellingen, dan
waarover tot nu toe beschikt kan worden, aanknoopingspunten te
zoeken met de vertellingen van de negers van West-Afrika. Hier mag
de aandacht gevestigd worden op de groote overeenkomst van No.
16, „Spin wedt Tijger te berijden” met „Mr. Turtle makes a riding-
horse of Mr. Leopard” uit de verzameling van Miss Cronise; op de
merkwaardige overeenkomst van het „Verhaal uit het leven van
Vriend Spin” (No. 17) met „Spider, Elephan’ en Pawpawtamus” van
denzelfden oorsprong (Zie Bijvoegsel II „Avond op het water in
Sierra Leone”), doch met dit verschil, dat het nijlpaard in Suriname
vervangen is door „de walvisch, de grootste visch (?) van de
Spaansche groene zee”; op „No. 4, Anansi, [244]Tijger en de doode
Koe”, die een variant is op „Mr. Spider pulls a supply of beef” in de
verzameling van Miss Cronise en eindelijk op het voorkomen ook in
onze verzameling van een bekende verschijning in de mondelinge
litteratuur der negers, nl. de teerpop (No. 9, „Spin en de Krekel”) die
wij in de bekende Uncle Remus serie, in Noord Amerika verzameld,
als de „Tar Baby” aantreffen en in de verzameling uit Sierra Leone
van Miss Cronise als „the Wax Girl” weêrvinden. Ook de oorzaak
van den eigenaardigen lichaamsbouw der spin vinden wij in een der
vertellingen van den door Miss Cronise bijeengebrachten bundel
vermeld, nl. in de vertelling „Why Mr. Spider’s waist is small”, terwijl
er ten slotte nog de aandacht op gevestigd wordt, dat een aantal
vertellingen der Surinaamsche negers, evenals die van de negers
der Goudkust en van Sierra Leone, van een hongersnood verhalen,
die onder de dieren was uitgebroken. (Zie: „Spin, Olifant en
Hippopotamus” in Bijvoegsel II). Daar de neger in weinige landen
zóó gemakkelijk aan den kost kan komen als in Suriname en daar er
dus wel nimmer voor hem van hongersnood sprake zal zijn geweest,
blijkt hier wederom eene herinnering aan Afrika, waar tijden van
groote voedselschaarschte herhaaldelijk voorkomen, niet alleen door
veelvuldige oorlogen (in vroegere tijden) en vernieling door branden,
doch ook door langdurige droogte en door gemis aan de noodige
zorg voor de toekomst bij den aanplant van een voldoende
hoeveelheid rijst.
Tot de categorie van vertellingen, die de groote liefhebberij van den

neger illustreeren, om onwelvoegelijkheden te vertellen (zie blz.
234), behooren een tweetal, die ik in dezen herdruk van Nahar’s
verzameling heb weggelaten, doch voor welke ik uit de nieuwe reeks
Anansi-tori’s, door A. P. Penard onlangs in het licht gegeven, er een
uit koos (getiteld: „Ieder volwassen man moet een rood [245]zitvlak
hebben”, No. 32), dat den kinderlijken aard van den neger, die in al
zijne handelingen tot uiting komt, leert kennen.
Ten slotte mag er nogmaals aan herinnerd worden, dat evenals in
West-Afrika, in Suriname langen tijd professioneele anansitori-
vertellers hebben bestaan, die meer bepaaldelijk de sterfhuizen
afliepen, om na de begrafenis den achterblijven den afleiding te
bezorgen. 58 In den onlangs verschenen bundel Surinaamsche
Anansitori’s, verzameld door A. P. Penard (P. c.) herdenkt de
schrijver twee beroemde Surinaamsche sprookjesvertellers, beiden
echte déde-hóso arátta (sterfhuisratten, zie blz. 248). De eerste was
Abraham Negentien, aldus genoemd, omdat hij een grooten teen
miste; de tweede was Swieti-ba-Wieliblo-a-faja-kiri so-woep (d.i.
Zoete-broer-Willy, blaas het licht uit, zoo: woep!) Beiden waren
groote humoristen, wier komisch voordragen hunne landgenooten
zich nog herinneren zullen.
De litteratuur van een volk mag de beste uiting van diens zieleleven
worden genoemd en daar de mondelinge litteratuur van den
Surinaamschen neger nog weinig bekend is, en bij eene
beoordeeling van de zwarte bevolking onzer kolonie de slechte
eigenschappen doorgaans breed worden uitgemeten en van de vele
goede karaktereigenschappen dikwijls gezwegen wordt 59, heb ik
gemeend [246]een goed werk te doen, om in de laatste mijner
bijdragen tot de kennis van Suriname, die een uitvloeisel zijn van
mijn reis in 1900, de aandacht te vestigen op de belangrijke neger-
folklore, die evenals zoo veel oorspronkelijks bij de natuurvolken,
bezig is te verdwijnen.
[Inhoud]
De anansi-tori en het bijgeloof. 60
Eens op een Zondag,—den dag, waarop men zich nog al eens

verveelt—wilde ik den tijd trachten te dooden door naar eene
gelegenheid te zoeken, om eenige anansi-tori’s op te doen.
Ik noodigde daartoe eenige gasten ten mijnent uit en wachtte op een

geschikt oogenblik, om het verzoek tot hen te richten, mij eenige
anansi-tori’s te willen vertellen.
„Voor de mooisten heb ik wel eenige sigaren over”.
De heeren lachten uit volle borst:
„Wo! taki anansi-tori bigi-bigi dei, Kà!” 61
„Wel, waarom niet?”
„Je weet toch, dat anansi-tori’s niet ieder oogenblik mogen verteld
worden en vooral niet als het dag is; hij die er zich niet aan houdt,
moet zich een ooghaar uittrekken”. 62
„Och kom, je kent er een massa, dat weet ik”.
„Dat is waar, maar op dit oogenblik mag ik er U geen enkele

vertellen, want kerki sidòn kabà. 63 Vandaag is het een dag om te
zingen en vroolijk te zijn”.
„Wel man, wees toch niet zoo dom en vertel er mij eenigen, dan geef
ik je sigaren”.
De man antwoordde mij niet en ging weg. Een der [247]overigen

zuchtte en sloeg zijn blikken naar boven. Ik vroeg hem wat dat
beteekenen moest, waarop hij met neêrgeslagen oogen en zachte
stem antwoordde:
„Máss’ra, joe a no wan pikíen, joe kánkan Sranam krioro, en joe sabi
srefi sani anansi-tori wanni taki”. 64
„Arnitri”. 65
„En je bent nog zoo bijgeloovig en wilt geen anansi-tori’s vertellen?

Foei man, schaam je wat!”
Ik vroeg hem daarop, om welke reden men geen anansi-tori’s bij dag
wil vertellen en waarom, als er gevraagd wordt „vertel een anansi-
tori”, men steeds ten antwoord krijgt „mi no sabi” 66.
Meneer de gouddelver stond op en vroeg mij op eenigszins heftigen

toon of ik dan niet wist, dat de skietnis of de anansi-tori tooverij is?
Eenige mijner vrienden, die bij het gesprek tegenwoordig waren,

konden zich niet inhouden, en schaterden het uit, waarop de
gouddelver vertrekken wilde.
„Word toch niet boos, vriend, het is immers maar gekheid”.
„Ja, maar ik word door jelui uitgelachen, en jelui denkt, dat ik lieg;
om U de waarheid te zeggen, anansi-tori’s zijn dingen, die niet maar
zoo besproken worden en die in een sterfhuis thuis hooren, niet bij
ons op dit oogenblik.

Low Power Cmos Digital Pixel Imagers For High Speed Uncooled Pbse Ir Applications 1St Edition Josep Maria Margarit (Auth.)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Low Power Cmos Digital Pixel Imagers For High Speed Uncooled Pbse Ir Applications 1St Edition Josep Maria Margarit (Auth.)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Low Power CMOS Digital Pixel Imagers

for High Speed Uncooled PbSe IR

CMOS-Compatible Key Engineering Devices for High-Speed

Low-Power Millimeter Wave Transmitters for High Data

Charge-Sharing SAR ADCs for Low-Voltage Low-Power

A General Algebraic Semantics for Sentential Logics 2nd

High Speed Catamarans and Multihulls: Technology,

High-Density Integrated Electrocortical Neural

Low Power Wireless Receivers for IoT Applications with

Josep Maria Margarit

Recognizing Outstanding Ph.D. Research

Theses are accepted into the series by invited nomination only

• They must be written in good English.

More information about this series at http://www.springer.com/series/8790

ISSN 2190-5053 ISSN 2190-5061 (electronic)

© Springer International Publishing AG 2017

Printed on acid-free paper

This Springer imprint is published by Springer Nature

capacitance values, and remarkable mismatching in its deposition—while

Bellaterra Dr. Francesc Serra-Graells

• J. M. Margarit, L. Terés and F. Serra-Graells, “A Sub-lW Fully

2.3 Input Signal Conditioning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

4.3 A Self-biased 45 lm-Pitch AER Pixel with Temporal

Josep Maria Margarit was born in Barcelona,

DPS-S200 200 lm-pitch frame-based Smart digital pixel sensor 116

Infrared (IR) thermal imaging is an emerging technology with promising industrial,

1.1 Seeing Beyond the Visible

1.1.1 Vision Cameras

Vision, widely acknowledged as our foremost human sense, is a highly regarded

© Springer International Publishing AG 2017 1

CMOS Focal plane array

• Reduced technological costs, if last generation of sub-micron CMOS processes

1.1.2 Seizing the Red End

• Long wavelength infrared (LWIR). This band extends roughly from 8 to 14

1.2 Common Metrics and Figures of Merit

where Nc is the number of generated carriers collected by the device. In quantum

1.3 IR Direct Detectors

Various IR sensors have been developed to convert incident radiation, directly or

1.3.1 Thermal and Photonic Transduction

Thermal or energy detectors change their electrical properties according to tem-

Table 1.1 Overview of IR detector types and materials

Op expeditie in Suriname schepte ik er meermalen behagen in, met de

Welke van de spreekwoorden der Surinaamsche negers uit Afrika zijn

Deze weinige voorbeelden mogen voldoende zijn, om aan te toonen,

Tot de belangrijkste dezer herinneringen behooren zeker wel de

Beide dieren hebben deze vereering te danken aan de merkwaardige

Dat bij de Yoruba’s van de slavenkust, doch evenzeer bij de Bantoe-

De Inboorlingen zeggen, dat de schildpad slechts twee vijanden heeft,

Belangrijk is het, waar eenzelfde vertelling op verschillende, soms ver

Miss Cronise en H. W. Ward, meenen, volgens de determinatie van

In deze verhalen, evenals in die van zoovele andere Negerstammen,

In de spinvertellingen van de Goudkustnegers, die de Tshi-taal spreken

Aan de Goudkust heeft men speciale vertellers—evenals bij de

Wanneer de verteller een voldoend aantal toehoorders om zich heen

Ook in Sierra Leone is de Spin (Mr. Spider) de nationale held, de

In verschillende dorpen zijn zg. „story-tellers” (sprookjesvertellers) zeer

Niet zelden worden de verhalen met een bepaalde bedoeling verteld en

Overal waar deze mondelinge overleveringen op de plaats, waar zij

Daar de onuitputtelijke schat van legenden en sprookjes, die de

De meeste verzamelingen geven echter alleen het goede in den Neger

Jammer genoeg, is op de belangwekkende negerfolklore eerst de

LIJST DER NEGERVERTELLINGEN. 43

a. Vertellingen, waarin de Spin als held optreedt, dus eigenlijke