You are on page 1of 10

Republika e Shqipris

Unvirsiteti Kristal

Detyr Kursi
Fakulteti : Ekonomik Dega : Financ Viti : III Lnda : Drejtimi Financiar 2 Tema : Bashkimi dhe blerja e shoqrive

Punoi : Fatbardh Kanto

Pranoi : Prof. Eldar Kazo

Prmbajtja
Hyrje Pcaktimi i bashkimit dhe blerjes se shoqrive

-Ideja kryesore -Dallimi mes bashkimit dhe blerjes -Llojet e bashkimit -Blerjet
Brja e marreveshjes Mbyllja e marreveshjes Konkluzion Referenca

HYRJE
Bashkimet,blerjet (Mergers and Acquisitions) dhe ristrukturimi I korporats jan nj pjes e rndsishme n botn e korporatave financiare. do dit, bankiert investues t Wall Street organizojn transaksione pr M & A,t cilat bashkojn kompani t vogla s bashku pr t formuar ato m t mdha. Kur ata nuk krijojn kompanit e mdha nga ato m t vogla, korporatat financiare bjn t kundrtn perms shtesave (spinoffs), ndrtimi-opozit (carveouts) ose ndjekja e stoqeve(tracking stocks). Nuk sht udi q kto veprime shpesh prbjn lajmin kryeson. Marrveshjet mund t jen me vler qindra milion, apo edhe miliarda dollar. Ata mund t diktojn fatin e kompanive te prfshira pr vitet q vijn. Dhe nuk sht udi q ne dgjojm pr kaq shum pr kto transaksione ato ndodhin gjat gjith kohs. Hern tjetr kur ju t hapni nj gazet te seksioni i biznesit, shanset jan t mira se t paktn nj titull do t shpall nj lloj M & A transaksioni. M & A kap tituj kryesor, por far do t thot e gjith kjo pr investitort? Pr tiu prgjigjur ksaj pyetje, kjo detyr diskuton forcat q ngasin kompanit pr t bler ose shkrihet me t tjert, ose pr t ndar ose t shes pjes t bizneseve t tyre. Pasi te dini mnyrat e ndryshme n t cilat kto marrveshje ekzekutohen, ju do t keni nj ide m t mir nse ju duhet gzoheni ose qani kur nj kompani ju zotroni ble nj kompani tjetr, ose e kunderta kur blihet nga nj kompani tjetr. Ju gjithashtu do t jet i vetdijshm pr tatimin pr kompanit dhe pr investitort

Prcaktimi i bashkimit apo blerjes


*Ideja

kryesore

1+1=3: ky ekuacion sht alkimia e veant e nj bashkimi ose e nj blerje. Parimi kryesor pr blerjen e nj kompanie sht pr t krijuar aksionerme vlera mbi dhe m lart se nga shuma e dy kompanive. Dy kompani s bashku jan m t vlefshme se dy kompani t ndara - t paktn, ky sht arsyetimi per M & A. Ky arsyetim sht veanrisht trheqs pr kompanit kur jan n vshtirsi. Kompanit e forta do t veproj pr t bler kompani t tjera pr t qn m konkurrues. Kompanit do t vijn s bashku duke shpresuar q t fitojn treg m t madh apo pr t arritur efikasitet m t madh. Pr shkak t ktyre prfitimeve potenciale, kompanit e synuara shpesh do t bien dakord pr t bler, kur ata e din se nuk mund t mbijetojn vetm. *Dallimi midis bashkimit dhe blerjes Edhe pse ata shpesh jan shprehur n t njjtn frym dhe prdoret sikur ata t ishin sinonim,termat bashkimi(Merger) dhe blerje(Acquisition)do t thon gjra t ndryshme. Kur nj kompani merr nj tjetr dhe quajtur n mnyr t qart veten si pronari i ri,prvetsimi quhet nj blerje. Nga pikpamja ligjore, kompania n fjal pushon s ekzistuari,blersi "pushton" biznesin dhe aksionet e blersit vazhdojn t tregtohen. N kuptimin e pastr t fjals, nj shkrirje ndodh kur dy firma, shpesh rreth t njjts madhsi,bien dakord pr tu bashkuar prpara si nj kompani e vetme e re n vend se t mbetet vemas n pronsi dhe funksion.Ky lloj i veprimit referohet saktsisht si nj "bashkimin e t barabart." Rezervat e t dy kompanive jan dorzuar dhe nj kompani e re z vndin e saj

Pr shembull,si Daimler-Benz dhe Chrysler pushuan s ekzistuari kur dy firmat u shkrin, dhe nj kompani e re,DaimlerChrysler, u krijua. N praktik,gjithsesi,bashkimete barabarta nuk ndodhin shum shpesh. Zakonisht,nj kompani do t blej nj tjetr dhe, si pjes e kushteve e marrveshjes, thjesht t lejoj,pranoi se veprimi sht nj shkrirje e barabart, madje edhe nse sht teknikisht nj blerje.Duke u bler nga shpesh mbart domethenie negative,prandaj,duke prshkruar marrveshjen si nj shkrirje, krijuesit t merren si dhe drejtues t prpiqen pr t br marrjen e kontrollit m t plqyeshm. Nj marrveshje e blerjes do t quhet edhe nj shkrirje kur t dy pajtohen se bashkimi s bashku sht n interesin m t mir t t dy kompanive t tyre. Por kur marrveshja sht armiqsore e cila sht, kur kompania nuk do q t blihet ajo sht konsideruar gjithmon si nj blerje. Nse nj blerje sht konsideruar si nj bashkim ose nj blerje t vrtet varet nse blerja sht miqsore apo armiqsore dhe si sht shpallur. N t tjera fjal, ndryshimi i vrtet qndron n at se si blerja sht komunikuar dhe se si sht marr nga bordi i kompanis,t punsuarit dhe aksionart. *Llojet e bashkimit Nga perspektiva e strukturave t biznesit, ka nj mori t ndryshme shkrirje. Ktu jan disa lloje, t dalluara nga marrdhniet n mes dy kompanive q jan n bashkimin me: 1- Bashkim horizontal - Dy kompanit q jan n konkurrenc t drejtprdrejt dhe ndajn t njjtat linja t prodhimit dhe tregjet. 2- Bashkim vertikal - Nj klient dhe kompani apo nj furnizues dhe kompani. 3-Bashkimi i tregut t gjr - Dy kompanit q shesin produkte t njjta ntregje t ndryshme. 4- Bashkimi i produkteve te gjera - Dy kompanit e shitjes t ndryshme por t produkteve n t njjtin treg. 5- Bashkim i przier - Dy kompanit q nuk kan fushat e prbashkta t biznesit.

*Blerjet Ashtu si bashkimet, blerjet jan veprime.prmes t cilit kompanit krkojn ekonomit e shkalls, efikasitet dhe t zgjeruar shikueshmerine e tregut. Ndryshe nga t gjitha bashkimet,t gjitha blerjet prfshijn nj firmq ble nj firm tjetr - nuk ka shkmbim t aksioneve ose bashkim si nj kompani e re. Blerjet jan shpesh t plqyeshme, dhe t gjitha palt t ndjehen t knaqur me marrveshjen.N disa raste, blerjet jan t pafavorshme. N nj blerje, nj kompani mund t blej nj kompani tjetr me t holla, aksione ose nj kombinim i t dyjave. Tjetr mundsi, e cila sht m e zakonshme n marrveshje t vogla, sht kur nj kompani merr t gjitha pasurit e nj kompanie tjetr. Kompania X blen t gjitha pasurit e Kompanis Y me para ne dore, q do t thot se Y kompania do t ket vetm t holla (dhe borxhin, nse ata kishin borxhi m par). Sigurisht, Kompania Y bhet thjesht nj hije dhe n fund do likuidoj ose t hyj nj tjetr zon t biznesit. Nj tjetr lloj i blerjes sht nj shkrirja e kundrt,nj marrveshje q mundson 1 kompani private pr tu listuar publikisht n nj periudh kohe relativisht t shkurtr. Bashkimet e kundrta t kompanive private n kompani publike,dhe s bashku ata t bhen nj korporat trsisht t re publike me t aksione t tregtueshme. Pavarsisht nga kategori ose struktura t tyre, t gjitha bashkimet dhe blerjet kan nj qllimi t prbashkt: ato jan t destinuara pr t krijuar nj sinergji q e bn vlern e kompanis s kombinuar m t madhe nse do ishin ve.

Brja e marrveshjes
-Filloni me nj ofert Kur menaxhert e lart t nj kompanie vendosin pr t br nj bashkimi ose blerje, ata fillojn me nj ofert. Procesi zakonisht fillon me kompanin e cila me kujdes dhe mature ble aksioneve nga kompania e shnjestruar,apo duke ndrtuar e nj pozicion. N vazhdim,kompania duhet t deklaroj zyrtarisht se sa aksionet zotron dhe nse ajo ka ndrmend pr t bler kompanin apo mbaj aksionet thjesht si nj investim. Duke punuar me kshilltar financiar dhe bankiert e investimeve, kompania prvetsuese do t mbrrij n nj mim t prgjithshm se sht i gatshm pr t paguar pr objektivin e saj me para n dor, aksione ose t dyja. Oferta e tenderit shpesh reklamohet n shtypin e biznesit,duke deklaruar mimin e ofruar dhe afatin e fundit n t ciln aksionert e kompanis n fjal duhet ta pranojn (ose refuzoj) at. Pasi oferta sht br kompania objektiv mund t bj nj nga kto gjra: 1.Pranoj kushtet e oferts - Nse drejtuesit m t lart t firms synuar dheaksionert jan t knaqur me kushtet e transaksionit. 2.Prpjekje pr t negociojn - mimi tenderit Oferta nuk mund t jet mjaft e lart pr aksionert e kompanis s synuar q ta pranoj, ose kushtet e veanta t marrveshje nuk mund t jet trheqse.

3.Ekzekuto nj pilul helmi ose mbrojtja ndaj blerjeve armiqsore Nj skem e piluls s helmit mund zbatohet kur nj kompani e caktuar armiqsore krkon nj prqindje t paracaktuar t aksioneve t kompanis. Pr t ekzekutuar mbrojtjen e saj, kompania ne fjal i jep t gjith aksionerve prve blerjen e kompanis - opsionin pr t bler aksione shtes n nj rnie dramatike

4.Gjeni nj kalors t bardh - Si nj alternativ,menaxhimi i kompanis s synuar mund t krkoj nj mundsi favorizuese pr marrjen e kompanis,ose nj kalors t bardh. Nse nj kalors i bardh sht gjetur,ai do t ofroj nj mim t barabart ose m e lart pr aksionet se ofruesi armiqsor. Bashkimet dhe blerjet mund t prballen me shqyrtimin nga organet rregulluese. Per shembull, n qoft se dy kompanit m t mdha t distancave t gjata n SHBA, AT & T dhe Sprint, duan t bashkohen, marrveshja do t krkonte miratimin nga komisioni federal I komunikimit (Federal Communications Commission) ,(FCC). FCC ndoshta do t konsideroj nj shkrirje t dy gjigandtsi krijimin e nj monopoli ose si nj krcnim t konkurrencs n industri.

Mbyllja e marrveshjes
S fundi, pasi kompania objektiv pajtohet me ofertn e tenderit dhe krkesat jan plotsuar, bashkimi do t ekzekutohet me an t disa transaksione. N nj bashkim n t cilin nj kompani e blen nj tjetr, pr blerjen e aksioneve te kompanis synuar do t paguaj me t holla, aksione ose t dyja. Transaksioni i para n dor-pr aksion sht mjaft i thjesht: Kompania objektivAksionert e kompanis s bler marrin t holla pr do aksion t bler. Ky transaksion trajtohet si shitje e tatueshme e aksioneve t kompanis synuar.Nse transaksioni sht br me aksione n vend t parave, ather kjo nuk sht e tatueshme. Kur nj kompani sht bler me aksione, aksione t reja nga prvetsuar aksioneve t kompanis lshohen direkt te aksionert e kompanis synuar, oseaksionet e reja drgohen n nj ndrmjetsi q i menaxhon ato pr aksionert e kompanis s synuar. Aksionert e kompanis synuar tatohen vetm kur ata shesin aksionet e tyre t reja.

Konkluzion
Nj madhsi nuk i prshtatet t gjithve. Shum kompani t gjeni se mnyra m e mir pr t shkuar prpara sht q t zgjeroj kufijt e pronsis nprmjet bashkimeve dhe blerjeve. Pr t tjert, ndarja e pronsis publike t nj filiali ose segment t biznesit ofron m shum avantazhe. T paktn n teori,kjo shkrirje krijojn sinergji dhe ekonomit e shkalls, zgjerimin e funksioneve dhe uljen e shpenzimve. Investitort mund t ngushllohen n iden se nj shkrirje do t mundsi n zgjerimin e tregut. Nj bashkim mund t ndodh kur dy kompani t vendosin pr t kombinuar n nj entitet ose kur nj kompani e blen nj tjetr.Nj blerjes gjithmon prfshin blerjen e nj kompanie nga nj tjetr. Kompanit blerse prdorin metoda t ndryshme pr t vlersojm objektivat e tyre. Disa prej ktyre metodave jan bazuar n raportet krahasuese - t tilla si P / E dhe P / S raportet - kostos s zvendsimit ose zbritjes se rrjedhjes s paras Nj marrveshje e bashkimit apo blerjes mund t ekzekutohet me an t nj transaksion t holla, t transaksionit t aksioneve-pr-aksioneve ose nj kombinim i t dyjave. Nj transaksion I br me aksione nuk sht i tatueshm. Bashkimet mund t dshtoj pr shum arsye duke prfshir mungesn e largpamsi t menaxhimit, pamundsia pr t kaprcyer sfidat praktike dhe humbja e momentit t ardhurave nga nj neglizhence t dit-pr-operacionet ditore.

Referenca
http://www.investopedia.com/university/mergers/

You might also like