KLEUR

Johannes Itten
Itten werd in Sdern-Linden geboren, waar hij een opleiding genoot naar de methode van Frbel. Hij kreeg een opleiding bij de kunstacademie in Genve, maar keerde terug naar Bern omdat hij niet onder de indruk van de Geneefse opleiders was. Hij kreeg wat lessen van Eugne Gilliard, een abstracte kunstschilder. Tussen 1919 en 1922 gaf Itten les aan het Bauhaus. Hij publiceerde later het boek "Kunst en Kleur" dat zijn ideen beschrijft over vooral compositie en kleur, gebaseerd op de kleurencirkel van Adolf Hozel. De kleurencirkel van Itten omvatte twaalf kleuren. Itten nam ontslag na een ruzie met Walter Gropius over commercieel werken binnen Bauhaus. Itten was van mening dat meditatie belangrijker was dan werken. Zijn werk lijkt op de latere op-art van kunstenaars als Josef Albers, Max Bill en Bridget Riley. In 1925 stichtte hij in Berlijn de Johannes Ittenschule. In 1938 moest hij Duitsland verlaten en kwam hij in Amsterdam wonen. Uiteindelijk werd hij directeur van de Kunstwerbeschule in Zrich. In 1957 organiseerde Willem Sandberg, directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, die met een leerlinge van Itten was getrouwd en bevriend was met Itten, ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van Itten een overzichtstentoonstelling. In 1966 kreeg Johannes Itten van de Nederlandse verffabriek Sikkens de Sikkensprijs voor de integratie van kleur en ruimte.

Kleurenleer
Ittens kleurencirkel (zie tekening) is gebaseerd op het subtractief kleursysteem (waarmee wordt bedoeld met verf en licht die op de verf valt). Itten kent als primaire kleuren rood, geel en blauw. De secundaire kleuren zijn oranje, groen en violet. De tertiaire kleuren ontstaan uit de menging van een primaire en een secundaire kleur. In latere jaren werd echter duidelijk dat de primaire kleuren van Itten niet de werkelijke primaire kleuren zijn, maar deze slechts benaderen. Rood is bijvoorbeeld geen echte primaire kleur, wel het roze, paarsachtige chinacridon. Deze fout heeft tot gevolg dat met de primaire kleuren van Itten geen goed paars gemengd kan worden. Niettemin zijn de subjectieve kleurervaringen die Itten in zijn boek presenteert (bijvoorbeeld de zeven kleurcontrasten) nog steeds erkend als een zinvolle beschrijving voor studenten. D De zeven kleurcontrasten van Itten zijn: h het kleur-tegen-kleur contrast h het licht-donker contrast h het warm-koud contrast h het complementair contrast h het simultaan contrast h het kwaliteitscontrast het kwantiteitscontrast Een citaat van Itten laat zien dat hij ook aansluit bij de latere Wassili Kandinski met zijn door muziek genspireerde schilderijen: Het oorspronkelijke wezen van de kleur is een dromerig klinken, is tot muziek geworden lich

psychologie
Rood
Signaalkleur, vraagt aandacht. waarschuwen, beschermen tegen het kwade. Kleur van de man, daadkracht, indruk maken. Kleur van de liefde (Eros), sensueel, Hartstocht, verleiding, opwinding, temperament, warmte, zwoel, strijd, agressie, maar ook angst en gevaar. In china staat rood voor de zomer van je leven. De complementaire kleur van rood is groen.

Scharlakenrood
Scharlakenrood is een kleur tussen rood en oranje in. Het is de kleur van warmte, intensiteit, passie, verlangen en zinnelijkheid. Maar ook van roekeloos- en ongeremdheid.

Bordeaux-rood
Warm, gezellig, rustgevend. Liefde, ik wil je, gracieus.

Magenta
Magenta is een mengkleur van rood en blauw. Het is de kleur van initiatief, dominantie en veeleisendheid. Maar ook meegaand en erkentelijk. Magenta is de complementaire kleur van lichtgroen.

Roze
Kleur van de liefde, tederheid, jij en ik Kleur van de vrouw, elegantie, sentiment. Braaf en zoet, maar ook kitsch.

Oranje
Vrolijk, gezelligheid, Wij-gevoel, vuur en vlam. Sterke identiteit, extravert, enthousiast Erotiek, vruchtbaarheid en rijkdom.

Warmte, vertrouwd en ruimhartig.

Vaal-oranje
Geen gevoel voor eigenwaarde.

Bruin
Aards, eenvoud, rust, alledaags, primitief. Huiselijk, natuurlijk, warm, gezelligheid, gezond, vrije tijd. Onzichtbaar willen zijn, ondergeschikt, armoede, vuil. Somber, deprimerend.

Goud-bruin
Edel.

Rode oker
Aardkleur.

Beige
Neutraal, rustig, van goede wil.

Geel
Signaalkleur. Kleur van de lente, nieuw leven, kies voor mij, stralend, glorie, geluk, hoop. Vrolijk, activeert, innovatief, creatief, intelligent, denker, Haat, gif, vijandschap, verraad, afgunst, ziek, overspel. In China is geel de kleur van de aarde en gereserveerd voor keizerlijk gebruik.

Goud-geel
Goddelijk, volheid, edelmoedig, eeuwige wijsheid. Pracht en praal, schoonheid, stralend. Negatief in al het vorige.

Gele oker
Heilig.

Mosterd-geel
Jaloezie en wrok.

Geel-groen
Jong, blij, spontaan. Bezitterig, jaloezie.

Lichtgroen
De betekenis van lichtgroen is: Een helder hoofd zonder negatieve gedachten. vol verwachting en onbevooroordeeld. Als negatieve tegenhanger staat lichtgroen voor haat en afgunst.

De complementaire keur is magenta

Olijfgroen
Goed humeur, avontuur, hoop en vrede, klassiek, camouflage.

Groen
Gul met liefde, tijd en geld. Natuur, veilig, vertrouwd, kalmerend, orde, Toekomst, vrijheid, vruchtbaarheid, versterkt gezichtsvermogen. Gif, griezelig, niet menselijk. Groen is ook de algemene kleur van het Islamitische geloof.

Dofgroen
Tegenstrijdig gedrag.

Diepgoen
Vriendelijk, rijkdom, stabiliteit.

Indigo
Indigo is een rustgevend kleur en staat voor zuivere kennis en waardigheid. Symbool voor introvert en daarmee de complementaire kleur van goud

Donkerblauw
Ondoorgrondelijk, afstandelijk, Kil, in zichzelf gekeerd. Melancholie, eenzaam, duister, maakt afstand. Gezag, zakelijk, duistere machten. Pure romantiek, heldere zomernachten, duistere zwoelheid.

Blauw
Overtreft de andere kleuren, afzetten tegen de duisternis. Neutraal, trekt niet aan en stoot niet af, koel, rust, geen emotie, Fris, schoon, helder, zakelijk, ernst Hemels, ruimte, oneindig, oppergod, gevaarloos. In China is blauw de kleur van het Oosten.

Helblauw
Kalm, nuchter, objectief. Hoog bewustzijn. Kwade geesten verdrijven (en vliegen).

Hemelsblauw of Azuurblauw
Zelfexpressie, zelfvertrouwen en helder

Lichtblauw
Verfrissend, koel, ruimtelijk. Geeft aandacht / concentratie.

Aquamarijn
Geluk.

Turkoois
Turkoois staat voor bescherming, intutie en een helder bewustzijn.

Saffierblauw
Kuisheid en trouw.

Lila
Vrouwelijkheid.

Paars
Paars staat symbool voor soberheid en bezinning. Paars is ook de kleur van de verwachting (dat het goede maar uit moge komen). Maar paars staat ook symbool voor fantasie (inspiratie) en magie.

Violet
Violet is de kleur van toewijding, genegenheid, drama. Deze keur geeft ons het gevoel van zekerheid, vastbeslotenheid en waardigheid.

Wit
Maagdelijk, rein, betrouwbaar, schoon, oprecht, veilig, vreugde. Koel en zakelijk. In de westerse cultuur is wit de gebruikelijke kleur bij een huwelijk; trouw en zuivere liefde. In China de kleur van de herfst van het leven en de dood. Wit is ook de algemene kleur van het Christelijk geloof

Zilvergrijs
Chique, stijlvol, ingetogen.

Grijs
Ingetogen, saai, armoede, somber. Conservatief.

Zwart
Chique, mysterieus. Rouw, waardig. Duisternis, zonde, dwaling. In China is zwart de kleur van het Noorden, de winter en oude mensen.