Professional Documents
Culture Documents
3 - Ulaşim Yollarina Ai̇t Tanimlar
3 - Ulaşim Yollarina Ai̇t Tanimlar
Geki: Karayolu, demiryolu gibi ulatma yaplarnn, yuvarlanma yzeylerinin ortasndan getii varsaylan eksen izgisinin harita ya da arazideki izdm Gekinin arazide belirlenmesi: Kazk akma Harita zerinde belirlenen noktalarn arazi zerine aktarlmas, kazk akma ilemi ile gerekletirilir. Kazklar, daire ve kare kesitlidir. Eksen kazna 25 cm uzaklkta ve sa tarafta yaz kaz aklr. Kazn eksene bakan yzne balangca uzakl yazlr (50+500 gibi). Ayrca, kurba balang ve son noktalar da gsterilir. (Alinymanda 30 metrede, kurbada 20 metrede bir aklr)
50+500
m km
S3
S1
Yatay kurba
O2
O1
O3
S2
Boykesit
Gekinin dey dzlem boyunca almndan elde edilen grafie boykesit denir.
Boykesitte: -Geki zerindeki noktalarn kotlar -Noktalarn balangca uzaklklar
-Boyuna eim
-Kurbalar -Arazinin zemin durumu -Yer alt suyu durumu -Menfez, kpr -Dier ulam yaplar ile kesimeler gsterilir.
Boykesitte, arazinin engebe durumunu gsteren izgiye siyah izgi, bu izgi zerindeki kotlara da siyah kot denir. Yuvarlanma yzeyi (yani toprak iinin bitmi hali) zerindeki kotlara krmz kot, krmz kotlarn oluturduu izgiye de krmz izgi denir.
kot
ekil 2.2
Enkesitler
Yol eksenine dik olarak yolun zel nitelikteki noktalarnda alnan kesite enkesit denir. Her enkesitin balangca olan mesafesi belirtilmelidir (10+500 gibi). Eksendeki kot fark, dolgu veya yarma yksekliini gsterir. -Tamam yarmada olan enkesite yarma enkesiti -Tamam dolguda olan enkesite dolgu enkesiti - Bir kesimi yarmada, bir kesimi dolguda olan enkesite karlk tip enkesit ad verilir.
Yarma enkesitlerinde, ev izgisi ile arazi izgisinin kesiim noktasna kret noktas denir. Kret noktalarnn zarf ise kret izgisi ni oluturur. Dolgu evlerinde, ev izgisi ile arazi izgisinin kesiim noktasna etek noktas denir. Etek noktasnn zarf ise etek izgisi ni oluturur. Yol styapsnn ina edilmeye balanaca, toprak ii bitmi haldeki yzeye tesviye yzeyi veya tesviye platformu ad verilir.
h: yarma ykseklii
Kret noktas
ev izgisi Tg =1/n
Enkesit ekseni
ekil 2.3
ev izgisi (tg=1/n)
platform
h: dolgu ykseklii Etek noktas
Etek noktas
ekil 2.4
Kret noktas
ev izgisi
(tg1=1/n1)
1 2
ekil 2.5
ev
Kafa hendei
Yarmalarda, evleri ve platformu korumak iin, kret izgisine paralel 3-4 metre ileride yaplan hendeklere kafa hendei denir. Kafa hendei alrken karlan zemin ile sedde oluturulur. Buna, kavalye denir.
Geit yeri
Kret izgisi
G1 Geit izgisi
G
Geit noktas G2
Etek izgisi
Kret izgisi
Siyah izgi k h
Krmz izgi
Geit noktas
Altyap, styap
Altyap: Bir ulam yolunda, tatlarn hareket edecei yuvarlanma yzeyine destek olan platformun ve tesviye yzeyinin altnda kalan toprak gvdeye altyap denir. styap: Tesviye platformunun zerine, tatlarn hareket edebilmeleri iin yaplan dzenlemelere styap denir.
banket
banket
styap altyap
banket
banket
styap altyap
(Sfr noktas)
h: dolgu ykseklii
h: yarma ykseklii
S (Sfr noktas)
ekil 2.10
Sfr poligonu
yarma
dolgu yarma
200
150
dolgu
100
50
Enkesitlerin Belirlenmesi
Toprak ilerinde alan ve hacim hesab yapabilmek iin, enkesitlerin elde edilmesi gerekir. Enkesit elemanlar - Doal zemin kesiti - Dolgu ya da yarmann eksenden ykseklii (boykesitten okunur) - Platform - Banketler - Enine eimler - evler - Yol platformu orta noktas
Ld=6 m
Ld=6 m
1/n=2/3
A
1/n=2/3
Arazi izgisi B
25,15 32,05
31,15
6,80
25,95
5.35
ekil 2.12
3.20
ev kazklarnn aklmas
Deneme (tatonman) yntemi Hesap yntemi
B noktas iin
Y2 + M2 = b + h + M0 Y2 = (X2 Ly). (1/n) (3) (4)
Ly, b, h, X1, X2 deerleri projeden bilinen deerlerdir Eitlikler salanncaya kadar nivo okumalar devam eder, eitliin saland yer, ev kaznn yeridir.
mira
M1 N.G.D. M0
nivo
B
M2
A 1/n Y1
M
b
1/n h
Y2
k Ly Ly
x1
Yarmada ev kaz
x2
A noktas iin Y1 M1= h b M0 Y1= (X1 Ld) . (1/n) B noktas iin (1) (2)
M0 M1 + (X1/n) = h b (Ld/n)
Y2 M2 = h b M0
Y2= (X2 Ld). (1/n)
(3)
(4) M0 M + (X2/n) = h + b + (Ld/n)
Eitlikler salanncaya kadar nivo okumalar devam eder; eitliin saland nokta ev kaz yeridir.
M
b
Ld 1/n
Ld
M0
Y1 M1
A
N.G.D.
M2
Y2
x1
Dolguda ev kaz
x2
Yaz kaz
d yol
ev kaz
Sol 2+300
25 cm
Yola ynelik yz
Da ynelik yz
ekil 2.15
l = h1/(tga + tgb)
L bilindiine gre, l saptanabilirse, ev kaznn eksene olan uzakl belirlenebilir.
l = (nh1)/ (1+mn)
h1= h h = h Ld. M
Ld
1/n n
h1
h l
ekil 2.16